Arabic Grammar In Polish

  • June 2020
  • PDF

This document was uploaded by user and they confirmed that they have the permission to share it. If you are author or own the copyright of this book, please report to us by using this DMCA report form. Report DMCA


Overview

Download & View Arabic Grammar In Polish as PDF for free.

More details

  • Words: 172,316
  • Pages: 223
GetPedia : Get How Stuff Works! Search GetPedia

Works! Welcome To GetPedia.com : The Online Information Resource.

Search GetPedia Search GetPedia

Business Advertising Branding Business Management Business Ethics Careers, Jobs & Employment Customer Service Marketing Networking Network Marketing Pay-Per-Click Advertising Presentation Public Relations Sales Sales Management Sales Telemarketing Sales Training Small Business Strategic Planning Entrepreneur Negotiation Tips Team Building Top Quick Tips Internet & Businesses Online Affiliate Revenue Blogging, RSS & Feeds Domain Name E-Book E-commerce Email Marketing Ezine Marketing Ezine Publishing Forums & Boards Internet Marketing Online Auction Search Engine Optimization (SEO) Spam Blocking Streaming Audio & Online Music Traffic Building Video Streaming Web Design Web Development Web Hosting Web Site Promotion Finance Credit Currency Trading Debt Consolidation Debt Relief Loan Insurance Investing Mortgage Refinance Personal Finance Real Estate Taxes Stocks & Mutual Fund Structured Settlements Leases & Leasing Wealth Building

Communications Broadband Internet Mobile & Cell Phone VOIP Video Conferencing Satellite TV Reference & Education Book Reviews College & University Psychology Science Articles Food & Drinks Coffee Cooking Tips Recipes & Food and Drink Wine & Spirits Home & Family Crafts & Hobbies Elder Care Holiday Home Improvement Home Security Interior Design & Decorating Landscaping & Gardening Babies & Toddler Pets Parenting Pregnancy News & Society Dating Divorce Marriage & Wedding Political Relationships Religion Sexuality Computers & Technology Computer Hardware Data Recovery & Computer Backup Game Internet Security Personal Technology Software Arts & Entertainment Casino & Gambling Humanities Humor & Entertainment Language Music & MP3 Philosophy Photography Poetry Shopping & Product Reviews Book Reviews Fashion & Style

Copyright © 2006 GetPedia | Links

Google Search

Health & Fitness Acne Aerobics & Cardio Alternative Medicine Beauty Tips Depression Diabetes Exercise & Fitness Fitness Equipment Hair Loss Medicine Meditation Muscle Building & Bodybuilding Nutrition Nutritional Supplements Weight Loss Yoga Recreation and Sport Fishing Golf Martial Arts Motorcycle Self Improvement & Motivation Attraction Coaching Creativity Dealing with Grief & Loss Finding Happiness Get Organized - Organization Leadership Motivation Inspirational Positive Attitude Tips Goal Setting Innovation Spirituality Stress Management Success Time Management Writing & Speaking Article Writing Book Marketing Copywriting Public Speaking Writing Travel & Leisure Aviation & Flying Cruising & Sailing Outdoors Vacation Rental Cancer Breast Cancer Mesothelioma & Asbestos Cancer

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu A. Mickiewicza [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina   im.           w Poznaniu   Podstawy gramatyki arabskiej ( ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1.

ALFABET ARABSKI  "!

 "!

-/. #%&( $ ) ' *, ' +

2 ' &6 3 5 785 0%1 $ 4

.

Na alfabet arabski składa si9 28 liter podstawowych, które z wyj: tkiem pierwszej, słu;<: do zapisu spółgłosek. Oprócz liter alfabetu, istniej: równie; znaki dodatkowe, nie zawsze stosowane w pi= mie, a słu;<: ce do doprecyzowania zapisu. W pi= mie arabskim nie ma rozró; nienia na litery du; e i małe. Kierunek zapisu – od strony prawej ku lewej. W zale; no = ci od pozycji w wyrazie wiele liter zmienia swój kształt. Wi9 kszo => ł: czy si9 z liter : nast 9 pn: . Znak * w pierwszej kolumnie poni; szej tabeli oznacza ; e litera wymieniona w danym wierszu nie ł: czy, si9 w wyrazie z nast 9 pn: liter : z lewej strony.

g

BHh

BHi^B

j`B

* l

l

mnB

mnB

* p

p

qnB

qnB

Pozycja

I

P

@

@

*

s

tB

tB

* v

v

wB

wB

y

BHz

BH{|B

}~B

€

BH

BH‚|B

ƒ~B

…

BH†

BH‡"B

ˆ‰B

Š

‹

BHŒ

BH"B

Ž‰B





BH‘

BH’“B

”•B

–

—

B —

BH˜“B

™•B

š

›

BHœ

BHžB

Ÿ`B

¡

BH¢

BH£žB

¤ B

¦

BH§

BH¨©B

ª,B

¬

BH­

BH®©B

¯`B

B

±

BH²

BH³´B

µ¶B

JB

¸

BH¹

BHº»B

¼B

¾

BH¿

BHÀÁB

ÂB

Ã

Ä

BHÅ

BHÆIB

Ç`B

È

É

BHÊ

BHËÌB

ÍB

Ï

ÐB

ÐB

BHÓ

BHÔ©B

ÕB

K AB

AB

EB

EB

brak K

* C

D F

B

BHGIB

F

r

s

Transliteracj a

?

o

*

1.1. Litery podstawowe: Liter a

k

L

BHM

BHNIB

O(B

Q

BHR

BHSIB

T(B

V

BHW

BHXIB

Y(B

[

BH\

BH]^B

_`B

b

BHc

BHd^B

e`B

u x  „

  ¥ « ° · ½

P U Z

* Ï

Î Ñ

a Ò f

Pozycja = pozycja litery w wyrazie: I= samodzielna P=pocz× tkowa;

1

Ø

= Ù rodkowa; K=koÚ cowa.

Ö

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ÛÜÝ Þ ß à á ß â ã Ûä ãåæß çÛèé ß çÝ êç à ëìíà î ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1.1.1. Arabskie nazwy liter. Litery arabskie posiadajï swoje nazwy własne: 1 2 3

Litera

‫א‬

ðñóò

ôõ ö Nazwa arabska   Transliteracja alif Nazwa spolszczona

Litera Nazwa arabska Transliteracja Nazwa spolszczona Litera

11





4

ð ÷ùøHú û



ð ÷ùøHú ü

   



ta

6



tha



ð ÷ùøHú

 

!

"

  

d( im

)

8





ð þnÿ ò

  

7





ð ÷ùøHý ú

  

ba

5

ð ÷ùøHú

#

  

ð

$

cha

a



  ú

14

15

16

17

18

19

*245 3

*246 3

*78!9 -

*78!: -

*+;8 = <

*+;8 > <

*?A @ B -

*?A @ C <

zajn

sin

szin

sad

dad

ajn

ghajn

23

24

*+ ,./ -





&

dal

13

    

ð

% 

12



9



10



  ú



 ú

ð÷

%  dhal

'

   ra

20

21

22

*+;8 D <

*EF8 G <

*EF8 H <





*01,.( /) I;JKL M TVU!W L M X U!W L M Y J Z[L M \ J Z[L M ] JKL M ^ JKL M _ ` O W L M aQ` O W L M b JKL M c J b L M d J b L M N I;JPOQL MSR





25



26



*fS
ea

27



q * ., q -

za

28

 *+;8!r -

J x L M OJKL M waw

2

ja

fa

qaf

kaf

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (y{z}| ~  €‚  ƒ „ly{… „‡†SˆV ‰Šy{‹VŒ  ‰P| Ž‰ €‚ŽS‘’€‚“ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1.1.2. Przybli” ona wymowa:

‫א‬





długie [b] jak [t] jak [ • ] po “bazar” “tama” znaku fatha [a]. Po innych znakach nie jest czytany.







[d˜ ] [th] [™ ] – bardzo mi– dzyz– bowa jak głš bokie i bez-d— wi– czna “d˜ em” „gładkie” . jak w Brak angielskim: polskiego „bath”. Brak odpowiednika polskiego odpowiednika



[› ] –głš bokie [d] jak i „chrapliwe” . “ dama” Brak polskiego odpowiednika









[r] jak “ radar”

[z] jak “ zamek”

[s] jak “ sarna”

[sz] jak “ szary”









[  ] wymawiane z naciskiem (z emfazž ) z uniesieniem tylnej czš Ÿ ci jš zyka. Brak odpowiednika w jš z. polskim. Trochš podobne do [s] w wyrazie: “ schody” .

[   ] wymawiane z naciskiem (z emfazž ) z uniesieniem tylnej czš Ÿ ci jš zyka. Brak odpowiednika w jš z. polskim. Trochš podobne do polskiego [d], czasami wymawiane szczelinowo jak [¡ ]. Sami Arabowie nazywajž czasami swój jš zyk j¢ zykiem dad (lu£ atu  ’¤ d), gdy¥ tylko w arabskim ich zdaniem ten dœ wiš k siš pojawia.

[¦ ] wymawiane z naciskiem (z emfazž ) z uniesieniem tylnej czš Ÿ ci jš zyka. Brak odpowiednika w jš z. polskim. Trochš podobne do [t] w wyrazie: “ tchórz” .

z [¡ ]wymawiane naciskiem (z emfazž ) z uniesieniem tylnej czš Ÿ ci jš zyka. Brak odpowiednika w jš z. polskim. Trochš podobne do [z] w wyrazie: “ zgoda” .

3



[th] miš dzyzš bowa dœ wiš czna jak w angielskim: „there” . Brak polskiego odpowiednika

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (§{¨}© ª « ¬‚­ « ® ¯l§{° ¯‡±S²V« ³Š§{´Vµ « ³P© ¶Ž³ ¬‚·Ž¸S¹’¬‚º ) © 2002. (kopia bezpłatna)









[ » ] Bardzo dziwny dla Europejczyka gardłowy d¼ wi½ k. Mylony cz½ sto z gardłowymi samogłoskami. W rzeczywisto ¾ ci samogłoski s¿ w takich wypadkach gardłowe bo to wła ¾ nie ajn im t ½ gardłowo ¾ŠÀ nadaje. Spółgłoska ajn jest jedn¿ z najbardziej charakterystycznych gardłowych d¼ wi½ ków w j½ zyku arabskim.

[Á ] z grubsza rzecz ujmuj¿ c, przypomina nieco francuskie [r] grasseyé lub [r] niektórych regionów Niemiec. Brak odpowiednika w polskim.

[l] jak w wyrazie: [m] jak “ las” . wyrazie: “ mama” .



[f] jak w wyrazie: “ frak” .





[q] wymawiane jak [k] tylko bardziej gardłowo.





[k] jak w wyrazie: “ kanapa” .



w [n] jak w wyrazie: [h] jak w wyrazie: [u] [ł] jak w wyrazach: “ numer” . “ herbata” . “ ład” , “ statua” . Po samogłosce damma [u] wymawiana jako długie [Â ].



[j] jak w wyrazie: “ jasny” . Po samogłosce kasra wymawiana jako długie [Ã ].

1.2. Znaki wokalizacyjne. 1.2.1. Znaki samogłosek krótkich. Znak

Nazwa znaku

  

Translit eracja Å [ ]

Wymowa

Ì ÄŽÅÆ ÇÈÅ Ô Ê ËÏ Í ÐÒÎ Ó Ñ É

Pozycja zapisu Nad liter Õ

ÖÅØ×Ù×ÚÅÜÛ Ê ËÞ Ý ßQÌ à

Nad liter Õ

[á ]

[u]

âãŎäVåŽÅÜÛ Ê æŠç Ì è Î é Ñ à

Pod liter Õ

[ê ]

[i]

4

[a]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ë{ì}í î ï ð‚ñ ï ò ólë{ô ó‡õSöVï ÷Šë{øVù ï ÷Pí úŽ÷ ð‚ûŽüSý’ð‚þ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1.2.2. Sukun ÿ Znak diakrytyczny

      nazywa si      lub   !#$ " % . Znak ten oznacza, & e w miejscu w którym

wyst ' puje nie ma & adnej samogłoski. W zasadzie mo & naby przypuszcza( , & e gdyby go nie było, wyszłoby na to samo. Nie do ko ) ca jest to jednak prawd * . 1.2.3. Tanwiny + S * wyznacznikami nieokre , lono , ci i przypadka gramatycznego. S * to relikty arabskiego j' zyka klasycznego i dzisiaj, z nielicznymi wyj* tkami, wła , ciwie nie s* wymawiane w j' zyku potocznym. Bywaj* jednak realizowane wtedy, gdy wypowied- ma charakter bardzo staranny, klasycyzuj* cy, b* d- podniosły, religijny. Nazwa znaku Pozycja Transliteracja zapisu 8 BD CEGFAI H J = K . A ? @ L > < = Nad ostatniM liter M wyrazu [ NPO ] 0 1324 657  9: ; ; / / R Q Nad ostatniM liter M wyrazu [ ]^O ] N0ST3U4S V N0WXWN Y L [ \ CEGFAI H J = K 9: Z ; ; R Pod N0ST3U4S [ hcO ] ` _ ostatni M liter M wyrazu N7acb7N Y L d e f = g @ CEGFAI H J = K 9; ; 1.2.4. Szadda i Znak j umieszczony nad liter M oznacza jej podwojenie lub, mówiM c dokładniej, wzmocnienie, poniewak md Y o L spółgłoska jest wymawiana nie tyle podwójnie, co "dłuk ej". Znak ten nazywa sil szadd M nZ ; . Szadda pojawia sil np. w wyrazie q7p r s Z t ; [uN7vPvxw yb]^O ] – „ pot lk ny” . 1.2.5. Znaki samogłosek długich i Zapis z4{

Opis alif poprzedzony znakiem fat~ a.

Transliteracja [ ]

€

waw poprzedzone znakiem damma.

[‚ ]

ƒ…„

ya poprzedzone znakiem kasra.

[‡ ]

|} {

}c† } „

1.2.5.1. Diakrytyczny alif. ‰ ˆ - jest to kreska pionowa nad liter Š oznacza długie [‹ ].

5

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ŒŽ ‘ ’ “•” ’ – — ŒŽ˜ —š™›c’ œŒŽžcŸ ’ œ  7œ “•¡7¢£“•¤ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Cz¥ sto spotykany w Koranie. Dzi¦ u§ ycie diakrytycznego alifu jest ograniczone do niewielkiej grupy ³ ´¶· µ ª ¬« arabskich wyrazów, np. © ¨ [­P® ¯ °±¯ ], ² [°P® ¯#¸º¹š»½¼ ]. Diakrytyczny alif w pi¾ mie arabskim zwykle nie jest uwzgl¿ dniany i podobnie jak znaki samogłosek krótkich i tanwiny pojawia si¿ głównie w tekstach edukacyjnych i szkoleniowych. ÀºÁ  à ¼ transliteracji [¯ ] Ä

1.2.5.2.

Madda.

Jest to znak Å [ ƚ¯ ] wymawiany jako długie [¯ ] po hamzie, czyli zwarciu krtaniowym. 1.2.5.3. Alif maqsura Ç MoÈ e siÉ pojawiÊ wyłË cznie na ko Ì cu wyrazów. Í Jest to litera Î [Ï ] poprzedzona znakiem Ð [ Ñ ]. Wymowa ÎÒÐ ( ÓÑÕÔºÖØ×ÚÙÑÜÛºÝ Þ ß7Ñ ) to jakby skrócone [à ], st Ë d ê í ñ ï ò çGè é nazwa ÓÑÕÔºÖØ×ÚÙÑÜÛºÝ Þ ß7Ñâá ëcÐ ìîð Ð ã äæå (alif skrócony). BÉ dziemy uÈ ywaÊ dla ÓÑÕÔºÖØ×ÚÙÑ

1.3. Litery spoza alfabetu. 1.3.1. T ó ` marbuta Ç Litera ô (w pozycji samodzielnej) i õŽö

(w pozycji ko÷ cowej) nazywa siø

ù úüûþýÿ



              . Pojawia ÿ

siø tylko i wył cznie na ko ÷ cu wyrazów, zawsze poprzedzona znakiem  [ ÿ ]  Túüûþýÿ



ÿ to najczø! ciej

(cho " nie zawsze) formant słowotwórczy, wprowadzaj cy znaczenie rodzaju # e÷ skiego. W liczbie podwójnej i przed zaimkami osobowymi w przypadkach zale# nych zamienia siø w $ [t], a w liczbie mnogiej regularnej rodzaju # e÷ skiego zanika. Razem z poprzedzaj c samogłosk  %  jest realizowana jako [ ÿÜù ] lub [ ÿ ]  1.3.2. Hamza & Hamza oznacza zwarcie krtaniowe i jest oznaczana graficznie przy pomocy znaku samodzielnie, b* d+ te' razem z jedn* z trzech liter: ,

 , który mo' e si(

, - , . . Litery te wyst ( puj* c z hamz*

pojawia)

nie reprezentuj*

' adnego d+ wi( ku i s* wył* cznie ‘podpórkami’ graficznymi dla znaku hamzy. Umie / ciłem wprawdzie powy' ej hamz( w / ród liter alfabetu, rzadko jednak bywa ona traktowana oficjalnie jako litera alfabetu. Zapis hamzy w podanej wy' ej tabeli liter alfabetu wygl* da tak:

* {

|

}~ 

„

}~ ~

~€‚~



1.3.2.1.

Ortografia hamzy.

1.3.2.1.1. ~

ƒ~

Na pocz0 tku wyrazu.

Hamza (znak 1 ) na pocz* tku wyrazu zawsze wymaga

3 3 6 5 9;7 <: = [ > ? @BADCE@F ] podpórki w postaci litery alif 4 2 , np. 8 HJIELNK M O

"napisz", G

[ >EPRQJ? SUTR@ ] - "mówiV ". Gdy jest wokalizowana

Y X \ Z ]_ przez kasr V , pojawia siV przewaW nie pod alifem, np. [ X ^ ` [ > ? acbdTafe ] - "usig dh ". We współczesnych tekstach l Km \ m arabskich hamzy siV czV sto nie zaznacza, np. i X j;G k [ > ? @BADCE@F ], Y[ X Z ] X Z [ > ? acbdTafe ].

W tek n cie koranicznym hamza na poczg tku wyrazu mo W e pojawio siV bez podpórki tam, gdzie we m I rs m s współczesnych tekstach jest madda (znak: p [q ]), np. G t u [ > ? qwvxPyzS ] - "uwierzyli". 6

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (…‡†cˆ ‰ Š ‹fŒ Š  ŽN…‡ Ž‘B’ Š “”…‡• – Š “wˆ —“ ‹f˜™Bš‹f› ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1.3.2.1.2.

Na ko œ cu wyrazu.

¥ Je eli była poprzedzona sukunem   ž Ÿ , wtedy nie ma podpórki, np. ¡”¢¤ Ÿ £ [¦E§ ¨©dª¬«!­ ] - "co ® ". Nie ma równie¯

podpórki po ° ± [² ], np. ³ ± ´ µ ± [¶§ ²zªE¨ ]. º Je¯ eli hamz· poprzedza głoska []¸ [u], wówczas w zapisie hamza ma podpórk· w postaci litery ¹ , np. ± » ¸ µ ±

[¶§ ¨¼½«UªE¨ ] - "miałodwag· ".

Á Â Je¯ eli hamz· poprzedza głoska []¾ [i], wówczas w zapisie hamza ma podpórk· w postaci litery ¿ , np. À ± ¾ ±

[Ã!§ ¨ĔÅƪE¨ ] - "pomyliłsi· ". 1.3.2.1.3. W Ç rodku wyrazu. O podpórce decydujÈ dwie samogłoski wyst · pujÈ ce bezpo ® rednio przed hamzÈ i po niej. Je¯ eli w pozycji przed hamzÈ , lub bezpo ® rednio po niej wyst È pi samogłoska []¾ [i] wtedy zawsze podpórk È É Ê Ê b· dzie ¿ , np. ± ¾ Ë ¸ [Ìͧ «Uª”ÅwΨ ] - "zostałzapytany", »½Ï Ð Ñ ¾ [ÒƧ Åƪ ¼½«!­ ] - "studnia".

Je¯ eli w pozycji przed hamzÈ , lub bezpo ® rednio po niej wyst È pi samogłoska []¸ [u] wtedy zawsze podpórk È Ô Ô b· dzie ¹ , o ile drug È samogłoskÈ w sÈ siedztwie hamzy nie b· dzie []¾ [i], np. Ó± ¸ Ñ ± [ÒƧ ¨Õª¬«Ì¨ ] - "był odwa¯ ny", ÏÖU° ± Ë ¸

[̽«Uª § ²×ÎR«!­ ] - "pytanie". Je¯ eli w pozycji przed hamzÈ , lub bezpo ® rednio po niej wyst È pi samogłoska []± [a] wtedy podpórkÈ b· dzie alif ( ° ), o ile w sÈ siedztwie hamzy nie b· dzie ani []¾ [i] ani []¸ [u] , np. Ï ÓÙØ Ú Ñ ± [ÒƧ ¨Õªc̽«!­ ] - "moc", Ö± Û Ú Ë ± [Ìͧ ¨ÕªE¨ÜΨ ] zapytał. Je¯ eli po hamzie wyst È pi []± [a], a przed niÈ [ ° ]± [² ], to hamza raczej nie b· dzie miała podpórki, np. ÖU ± ³ ± ´ Ë ± [Ìͧ ²zªE¨ÜΨ ] - "zadałpytanie".

7

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (݇Þcß à á âfã á ä åN݇æ å‘çBè á é”݇ê ë á éwß ìé âfíîBïâfð ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.

û û ó ö ô õ ød÷ úü ù ý þ÷ ø ÿ ò ò

ZARYS GRAMATYKI Jñ ZYKA ARABSKIEGO    ÷ ÷  ò ò õ

÷ ò

õ

  [ ! "$#&% ] '

2.1.1. Akcent    

(

)

)

(

*

+

*

+ * (

Akcent w j zyku arabskim, w wyrazach dłu szych ni jednosylabowe, pada na sylab drug od ko ca lub trzeci od ko ca. O tym, która z sylab b dzie akcentowana decyduje budowa obu tych sylab. Wszystkie sylaby w j zyku arabskim rozpoczynaj si od spó g oski. Do przedstawienia typów sylab u yjemy nast puj cych symboli:

(

, ,

)

-

. .

(

(

*

b - spó g oska; a - samog oska krótka; - samog oska d uga lub rednia;

-

/

. .

.

0

Typy sylab arabskich: • • • •

.

. . . . . .

.

ba - sylaba s aba (spó g oska + samog oska krótka) b - sylaba mocna (spó g oska + samog oska d uga lub rednia) bab - sylaba mocna (spó g oska + samog oska krótka lub rednia + spó g oska) b b - sylaba bardzo mocna (spó g oska + samog oska d uga + spó g oska)

1 1

1

2

. .

.

.

.

0

.

.

0

. .

. .

3

Sylaby typu b b nie wyst puj w arabskim obok siebie.

4

5

3

3

6

3 6 1 5 jaka sylaba wyst2 puje obok niej, np. 8:7 9<= ; [> ? 1A@
klasyczna). Gdy wymowa wyrazu ulega zmianie, akcent podlega zasadom podanym wy ej: [ ] "Kair" (wymowa potoczna). W niektórych regionach wiata arabskiego, akcent mo e w takich wyrazach pada jednak i na przedostatni sylab : [ ].

0

5

G

5

•AY`oBml? 1]BR–PO BC@EY

3

2 •AY`oBm}1]BR–n? O BC@EY

2.1.2. Wymowa staranna i potoczna.

.

D F ], [ ORF ], [ YF ], [ D ], [ O ], [ Y ] zanika w mowie potocznej. Ko6 jest wymawiany starannie: [NPORQ ? 1 S&D F ] i potocznie [NPORQ ? 1 S ].

Wyg os fleksyjny: [

LJ M K wyraz: H I 9<;

8

3

3

cówki te s opuszczane i nie s wymawiane, np.

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ) © 2002. (kopia bezpłatna)

—[˜o™ š › œl › ž ŸE—[  Ÿ¢¡a£A› ¤—[¥A¦ › ¤n™ §:¤ œl¨:©aªœl« °±³²<µL´ · ¶ ­m® ¯ Wyraz: ¬ jest wymawiany starannie: [ ¸A¹º…»P¼R½ ¾ ¿ À&Á ] i potocznie [ ¸A¹º…»P¼R½ ¾ ¿ À ]. W j zyku bardzo starannym zanika tylko wygłos ostatniego wyrazu w zdaniu lub wyraà eniu. Pełny wygłos pojawia si wyjÄ tkowo w tak podniosłych momentach jak recytacja Koranu lub niektórych utworów poetyckich, tanwin fatha [ Å ¹Æ ], w wymowie potocznej, jest wymawiany tylko wtedy, gdy wyst puje w niektórych tradycyjnie przyjmowanych formach przysÇ<ÈnÉÊEËnÉ^ÌnÍaÎLÏnÐnÑbÒÔÓ Õ ÖnØ}× Ù Ú [ Û Ü Ý}Þ&ÝßÝà ] "wiecznie", "nigdy". WygÇ os [ Ýà ] jest opuszczany w mowie potocznej, gdy jest tylko wykÇ adnikiem trzeciego przypadka wyrazu nieokreá lonego, np. ãLå ä wyraz: Ó â Ø â<× [æPçRè Ü é Þ&Ýà ] jest wymawiany starannie: [æPçRè Ü é Þ&Ýà ] i potocznie: [æPçRè Ü é Þ ]. ìí ì ï ðCñ ä WygÇ os wyrazów zakoê czonych sufiksem ë × w wymowie potocznej jest realizowany przewaî nie jako [ Ý ], np. wyraz: × Önò × jest wymawiane starannie: [ó€ÝßmÜ ôRõjÝèAö à ] i potocznie: [ó€ÝßmÜ ôRõjÝ ]. ìí Jeî eli formant ë × wyst÷ puje po długiej samogłosce, to wygłos w wymowie potocznej jest realizowany przewaî nie jako [ Ýè ], np. ìí wyraz: Ùø ù × "modlitwa" jest wymawiany starannie: [ úݏû…Ü é}èAö à ] i potocznie: [ úݏû…Ü é}è ]. Ustalenie reguł dla tego, kiedy wygłos powinien zanikn ü ý , a kiedy pozostaý nie jest łatwym zadaniem. Ogólnie moî na stwierdziý , î e im sytuacja jest bardziej podniosła, tym wymowa jest staranniejsza. Wiele zaleî y takî e od wykształcenia uî ytkownika j÷ zyka. Ludzie niewykształceni, zwykle nie wymawiajü koê cówek fleksyjnych. W ustach ludzi wykształconych pojawiajü si÷ one cz÷ á ciej, niemniej jednak uî ywanie pełnych form wygłosowych w sytuacjach codziennych jest nienaturalne i razi á miesznoá ciü . Pozbawienie wygłosu wyrazów arabskich bardzo zbliî y j÷ zyk standardowy do j÷ zyka, którym Arabowie posługujü si÷ na co dzieê , nie oznacza jednak tego, î e tak wła á nie si÷ Arabowie porozumiewajü mi÷ dzy sobü , poniewaî j÷ zyki poszczególnych grup ludnoá ciowych posiadajü własne cechy, charakterystyczne dla regionu, w którym dana grupa zamieszkuje. Tekst arabski moî e byý wymawiany w róî ny sposób. Poniî ej przedstawiam tylko trzy z wielu wariantów uproszczonej wymowy wyraî eê , z których drugi obrazuje wymow÷ staranniejszü od trzeciego i jednoczeá nie mniej starann ü od wersji pierwszej, z pełnym wygłosem.

Przykładowe konstrukcje arabskie:

5

ÿ þ ä ù × þÖ  Ù  × ì í ä þ ð ä ÿ× ù× Ø ÿ ä   Õ Ö  Ù ×   Ù Õ í ÿ × ä   Õ  ð  ä   Ù Õ þ   ä   ò ð   ò × ×   ä   ×  "# Õ  ð ×  "#×   Ù Õ þ$% " ä &(' & × × ì ï , ñ . ìí Ù  Ù ÙÚ  ò × $ ñ 12 $3 0 Õ &   Ù Õ ï í , Ù ñ 12 0  Õ Ù Ú  "#×   Ù Õ  ä 6 ð "#   7 8  9  Ù × Õ Õ $ % ä  " B ×  Õ2 C B ×   Ù Õ þ5  ä 6 ð ò þ7 8  E × × F

× ÙG Õ  B × H ×   Ù Õ F þ  × E ÙÚ  B × J ×  7M% K ÙL  J â<× × å Ù

 E

Wariant z pełnym wygłosem: [  

Pierwszy wariant z Drugi wariant z ograniczonym wygłosem. ograniczonym wygłosem. ] [   ] [   ]

Ý ûbÝßö à úÝ nô Eö à [Þç õLèAö à úÝnôEÝèAö à ] [ ÛAݏû  ݏûbÝßö úyúÝ nô Eö ] [ ÛAݏûmÞç õLèAö úyúÝ nô EÝèAö ] [ó€Ý}Þõé}à ó€ö lèAÝ }!ç yö à ] [ ÛAݏûló€Ý}Þõé ûló€ö lè Ü Ý }!ç yö ] [)Z* Ý + ö à )ZÝaó ôlûbö à ] [ó€Ý ŠÛAÝèAö à /A* Ý ôlûbÝèAö à ] [ ÛAÝ 4EÝ )Zönûbö //A* Ý ôlûbö ] [ ÛAݏûló€Ý ŠÛAÝèAö //A* Ý ôlûbÝèAö ] [ ÛA;Ý :<:E>Ý =Šö ûló€öm>õ ?jÝ }Aç @ö ] [ ÛAݏDû )Z* Ý + ö Dû )ZÝaó ôlûbö ] [:E>Ý =Šö à ó€öm>õ ?jÝ }Aç @ö à ] [ ÛAݏû IjÝ )ZÝ Eö ûÛA;Ý : Ýßö ] [IjÝ )ZÝ Eö à ÛA;Ý : Ýßö ] [æZÝ N>ŠÝ IéEûbö[æZP Ý O]

Ý ûbÝßö à úÝ nô [Þç õLèAö à úÝnôEÝ ] [ ÛAݏû ݏûbÝßö úyúÝ nô  ] [ ÛAݏûmÞç õLèAö úyúÝ nô EÝ ] [ó€Ý}Þõé}à ó€ö lèAÝ }!ç ] [ ÛAݏûló€Ý}Þõé ûló€ö lèAÝ }!ç ] [)Z* Ý + ö à )ZÝaó ôlû ] [ó€Ý ŠÛAÝèAö à /A* Ý ôlûbÝ ] [ ÛAÝ 4EÝ )Zönûbö //A* Ý ôlû ] [ ÛAݏûló€Ý ŠÛAÝèAö //A* Ý ôlûbÝ ] [ ÛA;Ý :<:E> Ý =Šö ûló€öm>õ ?jÝ }Aç @ ] [ ÛAݏDû )Z* Ý + ö Dû )ZÝaó ôlû ] [:E> Ý =Šö à ó€öm>õ ?jÝ }Aç @ ] [ ÛAݏû IjÝ )ZÝ Eö ûÛA;Ý : Ýß ] [IjÝ )ZÝ Eö à ÛA;Ý : Ýß ] [æZÝ N>ŠÝ IéEûbö[æZP Ý O] 9

ݏûbÝß úÝ nô [Þç õLè úÝnôEÝ ] [ ÛAݏû ݏûbÝß úyúÝnô ] [ ÛAݏûmÞç õLè úyúÝnôEÝ ] [ó€Ý}Þõé ó€ö lèAÝ }!ç ] [ ÛAݏûló€Ý}Þõé ûló€ö lèAÝ }!ç ] [)Z* Ý + )ZÝaó ôlû ] [ó€Ý ŠÛAÝ /A* Ý ôlûbÝ ] [ ÛAÝ 4EÝ )Zönû //A* Ý ôlû ] [ ÛAݏûló€Ý ŠÛAÝ //A* Ý ôlûbÝ ] [ ÛA;Ý :<:E> Ý = ûló€öm>õ ?jÝ }Aç @ ] [ ÛAݏDû )Z* Ý + Dû )ZÝaó ôlû ] [:E> Ý = ó€öm>õ ?jÝ }Aç @ ] [ ÛAݏû IjÝ )ZÝ  ûÛA;Ý : Ýß ] [IjÝ )ZÝ  ÛA;Ý : Ýß ] [æZÝ N> IéEûbÝl æO

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (QSRUT V W XY W Z [QS\ [^]_`W abQSc`d W a>T efa Xgfhi#Xj ) © 2002. (kopia bezpłatna) klnmop kv^xz w y |um } } [ €‚„ƒ<*…P†!‡‰ˆŠ‹ˆ Œ<Œ*…bŠ‹ˆ ] [ €‚„ƒ<*…P†!‡‰ˆŠ‹ˆ Œ<Œ*…bŠ ] [ €‚„ƒ<*…P†!‡‰ˆŠ Œ<Œ*…bŠ ] { ~  qsrut y} } } }  { ’ru‘ t “s” • – Ž y } } } }  { ’ru‘ t  ” q ž Ž  ¡¢ ¤ m  ¡3k } ¥ ¦ £ Ž y } } m¯  { ­ ¬ ” ® ° } } } ¦ £#³ ² rut “s” • – Ž } } } ¦ £#³ ² rut  ” q ž Ž v^y xz w y |um }   lnmo } { ~ ¶

[ —;˜>b™  …š †›uœ ]

[ —;˜>b™  …š †› ]

[ —;˜>b™ …š †› ]

[Š‹;Œ<#Ÿ` …š †›uœ ]

[Š‹;Œ<#Ÿ` …š †› ]

[Š‹;Œ<#Ÿ …š †› ]

[›§‰ˆ>…Pˆ!¨ ©`*€«ª…Pˆ!¨ ]

[›§‰ˆ>…Pˆ!¨ ©`*€«ª… ]

[›§‰ˆ>… ©`*€«ª… ]

[ Ÿ`±* ˜«œ š †›uœA¨ ]

[ Ÿ`±* ˜«œ š †› ]

[ Ÿ`±* ˜«œ š †› ]

[ —;˜>b™  ±>±µ´›uœ ]

[ —;˜>b™  ±>±µ´› ]

[ —;˜>b™ ±>±µ´› ]

[Š‹;Œ<#Ÿ` ±>±µ´›uœ ]

[Š‹;Œ<#Ÿ` ±>±µ´› ]

[Š‹;Œ<#Ÿ ±>±µ´› ]

[Œ*…bŠ‹ˆ!¨ ƒ<*…P†!‡‰ˆŠ ]

[Œ*…bŠ‹ˆ!¨ ƒ<*…P†!‡‰ˆŠ ]

[Œ*…bŠ

ƒ<*…P†!‡‰ˆŠ ]

kl mop qsrut

[ Ÿ`;Œ<Œ*…bŠ‹ˆ ƒ<*…P†!‡‰ˆŠ ]

[ Ÿ`;Œ<Œ*…bŠ‹ˆ ƒ<*…P†!‡‰ˆŠ ]

[ Ÿ`;Œ<Œ*…bŠ

ƒ<*…P†!‡‰ˆŠ ]

w· } ¸ ¬ } ‘ w º } p } m r t ~ ” qsrut »*¼ t  ”¹ u

[ Ÿ`*…*Ÿ b±  Œ<Œ<«ƒ<½`ˆ …¾ƒ `¿µœ ›½`ˆ ]

v^y xz w y |um } { ~

À

[ Ÿ`*…*Ÿ b±  Œ<Œ<«ƒ<½`ˆ

[ Ÿ`*…*Ÿ b± Œ<Œ<«ƒ< …¾ƒ `¿µœ › ]

…¾ƒ `¿µœ › ]

x k t ‘ ¸

[¿#ˆS‡*›¨ ]

[¿#ˆS‡*›¨ ]

[¿#ˆS‡*›¨ ]

} t £ ‘Á ~

[ ƒ<Â€‚¨ ]

[ ƒ<Â€‚¨ ]

[ ƒ<Â€‚¨ ]

} y } ”• à  ž

[ŠÅÄ ›n™ ;˜>;¨ ]

[Š‹›n™ ;˜> ]

[Š‹›n™ ;˜> ]

[ Ÿ`ÇȅP¨ ]

[ Ÿ`ÇȅP¨ ]

[ Ÿ`ÇȅP¨ ]

y } É m ÊË k ¶Ì t ”ž

[ŠÍ ŒnŠ‹ˆS‡‰PÎ ]

[ŠÍ ŒnŠ‹ˆS‡‰PÎ ]

[ŠÍ ŒnŠ‹‡ Î ]

kl } ÏDÐÒÑ Ë ¬ ¶ y ¬t

[ Ÿ<œ^ŒnŠª Ÿ ;ӄŠ ]

[ Ÿ<œ^ŒnŠª Ÿ ;ӄŠ ]

[ Ÿ<œ^ŒnŠª Ÿ ;ӄŠ ]

[‡‰ŠÕœ Œ<Œ<«ƒ<½`ˆ*Î ]

[‡‰ŠÕœ Œ<Œ<«ƒ<PÎ ]

[‡‰ŠÕœ Œ<Œ<«ƒ<PÎ ] Ö

À À

Ào

Æy



p nv Ô m É w º ~ } qs ” rut Ž

W wielu dialektach arabskich wymowa mo× e byØ jeszcze inna, np. [ قÚ*ÛPÚÜÞÝ^ß>àá ], [â«ã äµåæÝ^ß>àáÚ ], [ قç>ÛbÜéèß>àá ], [â«ã äµåêèß>àáÚ ]. Regionalnie mogë pojawiaØ siì zupełnie inne wyrazy, a nawet skí adnia mo× e siì ró× niØ doînØ znacznie od składni klasycznej.

2.2. Arabskie cz ï+ð ci mowy ñ Podstawowe czòPó ci mowy w jò zyku arabskim to:

 ] rzeczownik 

      [    "!# %$'&)(* +-,.!# ] 23   [    "!7(8(* 9,$;:  ] przymiotnik 0 1 465    > lub < =  [? $A@B:8!# ] E   [    "!7FGFH $JI , ] przysłówek:  C- D 5    rzeczownik odsłowny K L 4   [M $N(HOP$JI.!# ] 2TS   [    "!VUW,X @YU ] lub Q R =  5    S   [    "!VU'@  $OP$O[ ] liczebnik Z L =  5    2TS   [    "! imiesłów czynny Q R \^ ] 1 5    UW,X _P@Y`U ]

♦ Imi ô

/

/

/

/

/



õö>ø’ ÷ ùú

/

a b  c  [de$JMfgI.!# ] lub    C b h i   [    "!#j"!dT $Jk%$JI.!# ] / zaimek pytajny Q l ] m  2 S n   o     [    "! UT: 9,XpN _`q ] / zaimek s t   [    "! wskazujr cy  K  ]  Q u    UNYwv8 _`I$;:  ] / elativus   (imix stopnia wyy szego)   QR-z i  2 S n h 5  [    "!{:g:Y$J,TdTfTU ]  ♦ Czasownik |}eP~ € [‚ ƒ „N…8†G‡ˆ‰Š ] “ Œ[• —  [˜Nƒ ™šY‚›ˆœ†W;ƒ ™šYš-‡`„wŠ ]  ‘- ’G”– ♦ Przyimek Œ[‹ Ž

[ û ü ýþbÿ

10

zaimek osobowy

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ) © 2002. (kopia bezpłatna)

¹

ž*Ÿw  ¡ ¢ £¤ ¢ ¥ ¦-ž*§ ¦©¨Hª ¢ «Yž*¬ ­ ¢ «`  ®« £¯°H±£²

³W´Xµ ¶P·Y¸`³¸ ]

À Á ÃTÄ Æ ÈÄ [ É Ê ËÌ Í"Î imiesłów bierny º »T¼¾½ ¿ ¿ ½Å8Ç Ï Í%ÐJÑ›Ò Ê Ó Ï Ë ]

2.3. Rodzaj gramatyczny æ

ç ô8õeöW÷"ø ô ú õ õ ø þ û ú ^ø `è þ þ

Ô Õ Ö8×ÙYÚ Ø ÛÜ [ ÝßÞ.àá â.ãßäå ]

♦ Partyku a

ç è

ç

Wê é ìJë îí ïWé ñ©ð òó ô8õeöW÷"øùNú õTûNûüõJý.ø

þ ÿ

é  í Wï é ñ©ð òó

W j zyku arabskim wyst puj dwa rodzaje gramatyczne: m ski ( [ ]) i e ski (   [   ]). Rodzaj gramatyczny odpowiadaj cych sobie wyrazów arabskich i polskich, mo e by taki sam lub mo e si ró ni , np. wyraz   [   ] - jest rodzaju m skiego, tak samo jak odpowiadaj cy mu "dom", natomiast   [   ] "ksi ka", jest w arabskim rodzaju m skiego, w polskim e skiego. Najwa niejsze informacje o rodzaju gramatycznym w arabskim:

í Gú õ 8ø

è

ç

ç

þ ÿ

è

þ

þ í ìç

2.3.1. Rodzaj m ski ! Rodzaj m" ski w j" zyku arabskim nie posiada formantów rodzajowych. 2.3.2. Rodzaj # e $ ski % Rodzaj & e' ski tworzy si" najcz"( ciej przy pomocy specjalnych przyrostków. Niektóre wyrazy rodzaju & e' skiego nie posiadaj) formalnych wyró & ników swojego rodzaju.

+ ,.2.3.2.1. Rodzaj # e $ ski tworzony przy pomocy formantu * [ /1032.465 ] ! 89;: Najcz"( ciej tworzy si" rodzaj & e' ski przy pomocy formantu 7 [ <>=@?BAC ], który jest sufigowany do wyrazu

w rodzaju mD skim. W ten sposób tworzony jest rodzaj E eF ski wyrazów tylko w liczbie pojedyF czej, np. wyrazy: Przykłady: Rodzaj mD ski

G HJMIK N L [OP=RQ1S TVUWAC ] – duE y G \^] \ Z I _ [`=Ra1S TbacAC ] – nowy Gegf Z Ih _ [`=ijS T[k@AC ] – ładny

E eF ski X Rodzaj Y[Z HJMIK N L [OP=RQ1S TVUR=@?BAC ] - duE a X Y[\^Z ] \ Z I _ [`=Ra1S Tbad=@?BAC ] - nowa Xl f Z m L Ih _ [`=ijS T[k=@?BAC ] - ładna

Sufiks E eF ski mo E e takE e wyst D powan w wyrazach rodzaju E eF skiego, które nie posiadajo odpowiedników, np. p q.sur xtv w y r [`S z>i|{6}B=@?BAC ] - "uniwersytet"; p ~ r w € r  r [‚ƒ=@„[S z>UR=@?BAC ] - "cywilizacja", itd. 2.3.2.2.

mD skich

… e † ski rodzaj gramatyczny zgodny z rodzajem naturalnym ‡

Jeˆ eli wyraz oznacza istoty o ˆ ywione, to najcz‰Š ciej jest w takim rodzaju gramatycznym, jakiej płci jest dana osoba lub zwierz‰ , niezaleˆ nie od tego, czy wyst ‰ puje formalny wykładnik rodzaju ˆ e‹ skiego, np. • Œ Ž  œ [ ‘ ’ Ž“[ ”•”–“— ] - "matka" ˜ ™›š ž [Ÿ1’  ^¡¢B“— ] - "córka" £ ˜ ™›š

[ ‘ ’ “¤u¢B“— ] - "siostra"

© ˜ ¥›§¦ ¨ [ªb’ «¬R«R­W“— ] - "klacz"

itp.

11

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (®;¯±° ² ³ ´µ ³ ¶ ·®;¸ ·¹»º¼³ ½®;¾¼¿ ³ ½>° ÀR½ ´ÁR»Ãg´Ä ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.3.2.3.

Parzyste cz Å3Æ ci ciała Ç Rodzaju È eÉ skiego sÊ te czËÌ ci ciała, które sÊ parzyste z natury, np. Í Î3Ð;Ï Ñ Ò Í ýþä ÿ [ Ó Ô ÕMÖ@×ÕØ ] - "ucho"; [ é[Ô ødø– ò ÕØ ] "stopa";   ÍÝ Ï ÿ [@ ÙÛÜ Ú [ÞbÔ ß±àƒá@ÕØ ] - "noga";  Ô ø W  ÕØ ] - "dło ë "; Í â@ãåä Íþ ä

[ü6Ô øcÕØ ] - "r ó ka"; æ [çbÔ èRéêÕØ ] - "noga, goleë "; Íìíãåä ð îxï [ñxß^òjÔ èuá@ÕØ ] - "lewa r ó ka"; Íô õ ö ä ï [ ÷ Ô ø@éíßùcÕØ ] - "pió ta"; Í ú3Ï ö ä û [ ÷ Ô øü×ÕØ ] - "oko";

2.3.2.4.

Í ãåä ä Ü [üƒøRçbÔ è>ÞWÕØ ] - "lewa r ó ka"; Í ä ïî [üƒøòjÔ V×ÕØ ] - "prawa r ó ka";

Nazwy geograficzne 

Rozdzaj  eë ski posiada wió kszo  nazw paë stw, miast i niektórych innych nazw geograficznych, np. Ï 3Ï ä    ï [òjÔ ß ÞWÕ ] - "Egipt";  xï [ ß^òjÔ øgñ éêÕ ] - "Damaszek"; 2.3.2.5.

Nazwy liter  $ %'&)(+*-,/. $ 6 /, . $ 6 /, . Np. ! " [ # ] , 021 4 3 [5 # ], 021 7 3 [ 8 # ], itd.

2.3.2.6.

Inne wyrazy 9 e : skie nie posiadaj ; ce charakterystycznej dla rodzaju 9 e : skiego formy. % $ OBD-,/. %BTU$ OVW,/. < =?> $ %DFEG,/. < P < HJQ I R L [ S @BA C [ # @ HJKI ML [N 5 ] - "ziemia"; ]]"zachodni wiatr"; "staruszka"; %D`$ OJh-,/. < X Y > $ %D Z[% ,/. <\^] D`$ acbd,/. < edf R L @BA C [ # @ [ Ig L [ S 5 ] - "królik"; ] - "wiatr"; ]_ "panna$ %Umł h`$ %nm'%D-,/. rs6J. oda"; < i> j $ ( D-,/.
™ ‡ Á Ã Ü ‰ × Ù [ Ò   Ýرޝ¼»Æ“/• ] - "palec"; ™ ‡³ © ¯ [°) «·¶n“/• ] - "stan ";

Ðá ‡ ßsà ‹ × [Û¤‘` âsãG“/• ] - "droga"; ™ä ™ ‡ ­ ‹ Ç å [ »  nãB‘±²“/• ] (m) - "skorpion"; Ðè ˜™ ‡ æxçJà  ‰ å [ »¤Ÿ/Žd±À éUꤓ/• ] (m) - "paj† k"; äÐ ‡ ­ © å  [ »Æ“)ãF «/±²“/• ] (f) - "orzeł"; 12

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ëíìïî ð ñ òÚó ñ ô õBëíö õ!÷Øø ñ ùëíú û ñ ù¬î üù òÚýþØÿJò ) © 2002. (kopia bezpłatna)    

 

[

    

[

"! 

'

  #$%& 

[

(  )

[*

; }g~ L V 

] - "wino";

; <‚? ƒ c m …† = e:ƒ ‡

] - "wiadro"; ] - "zbroja";

+, "-. 

] - "złoto";

  / )  "!

[*

; <= >@? A

[B0C DFEHGI J ] (m) - "głowa";

; KML ? N A

[B0C DOQPRI J ] - "łono";

; SUTWV A

[B0C XO,I J ] (f) - "duch";

; Y[Z@? ? \ ]

#$0 12%& 

] - "354768:9 ";

[G"DP^C _`E&I J ] (f) - "niebo";

; abZ d c e = V ]

[GIgf&h C _7i,I J ] (m) - "władza";

; jlk T ? L m"] n

[GWo$Bp2C _qfbI J ] - "spodnie";

; rtu s ; K:e =

]n

]n

[GWowvQvbC xyi,I J ] - "nó z "; [G0C o7f{PRI J ] (m) - "bezpiecze| stwo";

[ € C IUi`FI J ] (m) - "szyja"; [„0C DB"D"GI J ] "ko | ";

[„0C g I fˆv‰I J ] - "arka "; ; <ŠT"L ? L ƒ ‹ m"n [W„ o$BMŒC Dgp,GI J ] - "raj"; ; <ŠL Ž c  [ UC Dgp,GI J ] - "łuk"; Z c  Ž [ UC D„‘_WJ ] - "potylica"; ; LŽ A ’ n [ UC oŒ BI J ] - "kociołek"; ; ”c ’ “n [vbC D"•–oŒ.I J ] - "w— troba"; ; ˜™L ” c ; ˜™L ” š [vbC Db› „I J ] lub š n [vbC o‘› „I J ; abZ@?  œ n [ fžoG0C _7i,I J ] - "j9 zyk"; ? V Ÿ ]    [P^C XWG‘_ ] - "brzytwa"; ; ¡Qe =   n [P^C o7f{O,I J ] - "sól"; ; Y[k ? T ? A [ pDB0C _`E&I J ] - "tył";

] - "bark";

Oznaczenia: (m) - rzeczownik cz9 ¢ ciej wyst 9 puje w rodzaju m9 skim; (f) - rzeczownik cz9 ¢ ciej wyst 9 puje w rodzaju z e| skim; 2.3.4. Schematy rodzaju gramatycznego u przymiotników barw i ułomno£ ci ¤ Specjalny schemat tworzenia rodzaju m¥ skiego i ¦ e§ skiego spotykamy w ¨ ród tzw. przymiotników barw i ułomno ¨ ci: rodzaj m¥ ski rodzaj ¦ e§ ski liczba mnoga ©ª¬« © « « ª ½ »[¼ ­ ® ¯ [¶2µ·`¹U´ ¾`³&º ] ­"¯±® ° ² [ ³ ´ µ"¶ ·¸µb¹Fº ] - "biały" ¿ ­W¯ À [¶´ Á{¹Fº  ] ©Ã7« Ä Å ® °² ©Ì

Ë ° Í ® °²

[ ³ ´ µ"Æǵ"È.º ] - "czarny"

© ë « »[É Ä ® Å

[Æ"µgÇ,È´ ¾`³&º ]

[ ³ ´ µQÎÏ"µÐº ] - "¦ ółty"

© « « » É ËÌ Ñ Í [

[ΞµÏ[Ð0´ ¾`³&º ]

© « Ë ½ Ò ® °²

[ ³ ´ µWÓq¹µÐº ] - "zielony"

© « Ë Ô Õ ® °²

[ ³ ´ µÖQ×صк ] "czerwony" ©Ùb« Ú Û ® ° ² [ ³ ´ µWÜ7Ð"µbÝFº ] "niebieski" « ß Ô à ® ° ² [ ³ ´ µâá ×¾ ] "niewidomy" © « Ú Ä à ® ° ² [ ³ ´ µâá0ǵк ] "jednooki" ©ä‚« å ËÑ ° ² [ ³ ´ µQæ Ð"µç`º ] - "głuchy" ©ê‚« Ò Ë ® °² ©ë ì

° ¯±® ° ²

© « ï Ë à ® °²

© « « » ÉË ½ ® Ò [ © « « » ÉË Ô ® Õ [

Ù © Û ¿ Ú®

© « « »[¼ ­"Ô ® à

[ áMµ×·ž´ ¾`³&º ]

à ¿ã Ô ®

© « « »[É Ú Ä ® à

[ áMµgÇ.Ð0´ ¾`³&º ]

Ú¿ Ä à

© « »[¼ è Ë ® å °

[æMµÐ0çM´ ¾`³&º ]

[ ³ ´ µ"¶7íîµ×Rº ] - "niemy"

© « « » ¼Ô ì Ñ ¯ [

[ ³ ´ µÖgÈ2µ"¶.º ] "garbaty"

Ë¿ Ô ® Õ

[Ö¸µ×Ð0´ ¾`³&º ]

© « « » ¼ñ Ë ® à [ © « « » ¼ ¯Wô ® Õ [

¿

[Ó ´ ºž¹Ðº  ] [֞´ ºU×к  ] [Ü&´ ºUÐUÝFº  ]

©

[ á ´ ºU×·,º Â ]

©

[ á ´ Êк  ]

ä

å Ë®é M ê

Ò©

¿

[Ó.µÐMÆ0´ ¾`³&º ]

[Έ´ ºUÏ[к  ]

©

[Ü`µÐUÝU´ ¾`³&º ]

[ ³ ´ µWӞÐ"µ"ƺ ] - "niemy"

©òó« ô Õ ® °²

Ë¿ ½ ®

[Ó.µb¹Ð0´ ¾`³&º ]

[Æ0´ ÊWÈ.º Â ] Ò©

© « »[¼ Þ ° Ú ® Û

© « « » ¼Å Ë ® Ò [

[ ³ ´ µâá Ð"µðîº ] - "kulawy"

à © ¿ Ä Å Ì © Ë ¿ ÑÍ

Ë®

ëì © ¿ Ñ ¯

[¶2µUíg×^´ ¾`³&º ]

à ¿ï Ë ® ò © ô ¿ ®Õ

[Ö¸µ"ÈQ¶´ ¾`³&º ] 13

[Ó ´ ºUÐMƺ  ] [¶´ º5íg×Rº  ]

©

[ áMµÐ0ðQ´ ¾`³&º ]

[æ ´ ºUÐ0ç`º Â ]

[ á ´ ºUÐ0ðîº Â ] [֞´ ºÈQ¶.º  ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza     w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (õˆöH÷ ø ù úû ù ü ýõˆþ ýwÿ[ù õ ù ÷  ú  Wú ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.3.5. Rzeczownik i jego atrybut – zgodno  co do rodzaju gramatycznego Przymiotnik rodzaju m skiego wyst  puje po rzeczowniku rodzaju m skiego. Przymiotnik rodzaju   e skiego wyst  puje po rzeczowniku rodzaju e skiego, np. ( )*+*+, ) 12( 341         !" [#%$'& #%$.-0/ $.- ] - "nowy nauczyciel";  59

      65 7 8  !  " 

[#%$'&

)*+*( ,

);:

#

) 12( 341<);:

$.-0/

] - "nowa nauczycielka".

$.-

W konstrukcjach atrybutywnych musi istnie= zgodno >?= przymiotnika z poprzedzaj@ cym go rzeczownikiem pod wzglA dem rodzaju, liczby, przypadka i okre > lono > ci.

2.4. Nieokre B lono B;C . Formalnym wyznacznikiem nieokre > lono > ci w wielu wyrazach jest jeden z trzech tanwinów (nunacji): :?)EDGFH3DYX );: Z[) L\ ) :?)EDGFH3DQPR) SUT ) LV Pc,?: ( d.e L  ]_^` b M MON M b@ dW , np. w wyrazie a  [ #K# $.- ] jest to

:?)EDGFH3DJI) 

kof cowe g . Niemniej jednak nie w kah dym wyrazie nieokre > lonym taka nunacja siA pojawia, a z drugiej strony zdarzaj@ siA i nazwy własne, w których wyst A puje tanwin, który nie jest wykładnikiem nieokre > lono > ci, np.

 i  8 j "

Muhammad (imiA własne).

2.5. Okre B lono B;C . Okre > lamy wyraz wtedy, gdy jego znaczenie zostało u > ci> lone w stosunku do znaczenia ogólnego, gdy ograniczamy jego zakres znaczeniowy do jednego okre > lonego obiektu lub do jednej klasy (gatunku, rodzaju, typu, itp.). W jA zyku arabskim okre > lone mog @ by= nie tylko rzeczowniki, lecz takh e ich atrybuty, czyli przymiotniki, imiesłowy, liczebniki, itp. 2.5.1. Przedimek okrek laj l cy

n;o p m

[`al].

Najczq stszym sposobem okre r lania wyrazów arabskich jest prefigowanie przedimka okre r lajs cego: -

vxw y tu

[ z|{} ]. Przedimka okre r lajs cego nie przyjmujs natomiast przyimki, partykuły i czasowniki. vxw y W wyrazie okre r lonym przedimkiem okre r lajs cym tu [ z ~ {} ] nigdy nie pojawi siq  aden z trzech tanwinów: €

{EG‚Hƒ…„{E†K†‡{

‰ ŠO‹ ˆ

€

{EG‚HƒŒR{ ŽU {

ŠO‹ ˆ

€

{EG‚’‘“•” {

€–

ŠH™ {—ˆ ˜

Przykłady wyrazów okreš lonych i nieokreš lonych. Forma nieokre › lona œ Ÿž ž  ¢£!¡ ¤ ¥ [¦¨§ ©ª¬«+­|®;¯U°|±.²³ ] ½ ¾À¿ ž Á  [Ã2§ ®EÄO°|±.² ] ½È

Á É¡¥

ž

¾À¿ ž ¸x¹ º Å Á Æ ¶

] ]

¾ž ¿ ž ¸x¹ º À Á Æ ¶

È

Znaczenie "uniwersytet" "dom" (pierwszy przypadek gramatyczny) "ładny"

[ »|®¼ÇÃ2§ ®EÄO°|± ]

ž ¸Ëº Å Á É ¡ µ·¶ [ »|®¼¦c®Eª’§ Ê˼;± ¾À¿ ž ¸x¹ º ¡ Á Æ ¶ [ »|®¼ÇÃ2§ ®EÄO°U« ]

[¦c®Eª’§ Ê˼;±.² ]

¾À¿ ž Á  [Ã2§ ®EÄO°U«U² Ì Í ¿ž ¤ Î Á  [Ã2§ ®EÄO°?®¨²

Forma okre › lona Ÿž ž x ¸ ¹ º · µ ¶ ´  ¢£!¡ ¤ [ »|®¼¦¨§ ©ª¬«+­|®;¯U°|±³ ]

]

"dom" (drugi przypadek gramatyczny) "dom" (trzeci przypadek gramatyczny)

[ »|®¼ÇÃ2§ ®EÄO°?® ]

14

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ÏÐÒÑ Ó Ô ÕÖ Ô × ØÙÏÚ ØÛÜUÔ Ý?ÏÞUß Ô ÝÑ à Ý Õá âãäÕå ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.5.1.1.

Hamza łæ cz æ ca i dziel æ ca.

òËó<ô õ ö î ÷!ø î ë

Hamza przedimka okre ç lajè cego jest hamzè łè czè cè . Hamza łè czè ca (é êìíï ë ðÙî ñ

    

odró nieniu od hamzy dziel cej (

 #$%'  &   ( 

 

[ù¨ú ûEüþýOû;ÿ

#$%'  &   , -

 



ú û! "

 

[ù¨ú ûEüþýOû;ÿ



ú û



]), w

]), nie jest wymawiana, gdy wyst pi przed ni



samogłoska. np. [ )|û ú *"|û;ÿ ] - "sala"; + + [.0/ ú *"|û;ÿ ] - "w sali". Hamza ł cz ca jest w niniejszym słowniku uwzgl 1 dniana w transliteracji, pomimo, e w tek 2 cie arabskim,  ( 7  (  znak hamzy nie pojawia si1 , np. zamiast zapisu: 34 5  6 jest: 34 5  6 . Ten rodzaj zapisu wydaje si1 by8 w zgodzie z obecn tendencj zapisu hamzy w 2 wiecie arabskim. 2.5.1.2.

>

Przedimek okre9 laj : cy po przyimku ;=< [ ?@ ].

Po przyimku

C A=B

[ DE ] zawsze odpadajF

[ PQRSR T UVDEXW'Y ] - "student", ale: 2.5.1.3.

CK  LM Z C IJ B B B

alif, hamza i samogłoska przedimka okre G lajacego, np.

CK  LM C(N O HIJB

[ DE0RSR T UVDEXWE ] - "dla studenta".

Litery słoneczne i ksi []\ ycowe. C(N O

Czterna G cie liter alfabetu arabskiego powoduje zmian^ brzmienia przedimka okre G lajF cego - A`_ . S F to tzw. litery słoneczne (a b$d c eg B hf

C O (C N O i  c Hjlkmn H o H _

[ PQpD(qrYstT u=vwYyxxVQ{zJ|tT }S~Q€Y ]).

Je‚ eli pierwszF głosk F wyrazu jest głoska słoneczna, wówczas głoska [ ƒ ] [ D ] przedimka okre G lajF cego asymiluje si^ do niej i jest wymawiana tak jak pierwsza głoska wyrazu, np. CK  LM C(N O i CO H„ h f c [ Q=xm…†xT Q{zJ|wY ] - "sło ‡ ce", HIJB [ QRˆ…tR T UVDEXW'Y ] "student". ‹e Œ C(N O

W zapisie takiego wyrazu nad ƒ [ D ] nie stawiamy sukunu (znaku ciszy) ( ‰`Ša hamza bywa pomijana wtedy, gdy jest pierwszF liter F w wyrazie. Czterna G cie liter słonecznych to: ’‘”“•‘–—‘˜y‘š™›‘šœ›‘šž‘šŸž‘V ¡‘V¢£‘š¤¥‘š¦¥‘š§¨‘š© . ·¹¸ º»¼l½m³ » ¾ » ¹ ¸ ¶ º

Pozostałe litery alfabetu arabskiego nazywane sª ksi« ¬ ycowymi (­ ®$°²¯ ³± µm´ ¶

[ PQ||wY`ŽT u= ]). W transliteracji

[ ¿ÀpÁ(ÂrÃÄtÅ Æ=ÇwÃÈÁ

ÉpÀ{Ê¡À{ÄtÅ ËSÌÀÍÃ

]).

2.5.2. OkreÎ lonoÎpÏ nazw własnych. Nazwy własne sª okre Ð lone, pomimo ¬ e formalnie mog ª nie ró ¬ niÑ si« od nazw nieokre Ð lonych, np. »

Ú Ô Ü [ÊÞÅ ß0àXÄwà ] - "Egipt". Przed takimi nazwami przedimek okre Ð lajª cy á [ÊÕÃÂÅ À{ÊÖÊ¡À×'ÃÙØ ] - "Muhammad", ³wÛÝ

nie mo¬ e wyst ª piÑ . Przedimek okre Ð lajª cy mo ¬ e byÑ jednak integralnª cz«ÙÐ ciª niektórych nazw własnych, np.

»âº ã Ü ¹ ¸ ¶ º ´³

¹ ¸ ¶º

2.5.3. OkreÎ lonoÎpÏ zaimków. ¹ ¸ ¶è

nigdy nie łª czy si« z zaimkami osobowymi, sª one zawsze okre Ð lone.

2.6. Przypadki gramatyczne. W j« zyku arabskim sª trzy przypadki gramatyczne: »é ê ¸ ¹ º 1. mianownik - ³ ¯ ¶ [ ¿À{Ä0čÀ{Çä$à ] (nominativus) 2. dopełniacz - ³ë ì ´ 3. biernik -

»î Û ï ¹ ¶ º Ú ¯

¹ ¸ ¶º

[ ¿ÀpÁXíÅ À{Ä0Äwà ] (genetivus)

[ ¿À{ððÅ Àà`ñ'à ] (accusativus) 15

[ ¿ Å ÀpÁ ]

[ ¿ÀpÁ]äßåÄtÅ æÉçà ]

- "Irak". W tym wypadku przedimek nie pełni funkcji gramatycznej.

Chocia¬ przedimek okre Ð lajª cy á

» ÒÓ µ ¯ ¾ ´ Ô

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina  Podstawy gramatyki arabskiej (òôóöõ ÷ ø ùXú ø û ü=òôý ü†þ`ÿ0ø ò ø õ  ù mù ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Nazwy "mianownik", "dopełniacz" i "biernik" s umowne, gdy cz sto nie odpowiadaj przypadkom polskim. Arabski mianownik jest pierwszym przypadkiem gramatycznym, dopełniacz drugim, a biernik trzecim. 2.6.1. Przyrostki fleksyjne w pierwszym przypadku gramatycznym. Przyrostek Przykład Przyrostek Przykład wyrazu w Znaczeni nieokre  lony wyrazu w okre  lony formie okre  lonej e formie nieokre  lonej " #$ " #$      &(+') * ,   "ksi 2 ka [  ] [!  ] % [  ] % [ -/.10!  ] " " #2; * 465 * * 465 ( *& +') * , "leniwy" 7 7 % [ ] %3 % [ ] %3 [ -/.108.9:0  ] " #2;

[8.9:0 [ ]

>?

[  ] H

 *@

< = G # # ,

[ ] G #

Z

[  ]

 # Z

[ ]

[A

 IJ K

[L

"

] 

" #B

=

]



]

# .NM



D

IJ   +') * , O

# ,

, Q  R 5 T*) S U%

[ ]

R G\ 5] 

[^

gih acdf b e j

" .

$;_# 

]

[kml nporq!s ]

 F * +') * ,

# ,

[ ]

[

E

[= ]

C

 # Z

[ ] [ ]

acb s

[

[ -/.10PL [

R  \ 5 `  +') * ,

" #B

[ -/.102A "

#

.NM " ;PXY#

$WV

0 . "

[ -/.10+^

gih v+w x acdf b e tpu

]

"laska"

]

"Polska"

$;_# .

"s dzia"

] =

"budyne k" "dobra nowina"

]

[ y/z1{pkml nporq!s ]

2.6.2. Przyrostki fleksyjne w drugim przypadku gramatycznym. Przyrostek nieokre | lony

Przyrostek okre | lony

Przykład wyrazu w formie okre | lonej

} ~€

[ ]

Przykład wyrazu w formie nieokre | lonej „ … ‚b ƒ [†~!‡ l skˆ~€ ] }

ƒ

[~ ]

…ƒ

[z ]

Š w ‹ Œ e w„ b

ƒ

[~ ]

[ ]

“ ”•

b

} ’ Ÿ

[s: ]

-

[†8z:{l s2Žz ]



[ —˜l s™š’ ]

¢    ¡Jb

ƒ x

[ £ l zN¤+s: ] x

Ÿ

a

[s: ] [ ]

acb s

§Ÿ ­

[®¯l zkŽ_s: ]

t e¬ b

gih acdf b e j

[kml nporq!s ]

[ y/z1{†~!‡ l skˆ~ ]

Š w ‹ Œ e w‰ v+u w x 

ƒ

[’ ]

›

v wx ‚‰ ƒ + b u

œ

ž w v+w x  u

[ y/z1{†8z:{l s2Ž‘~ ] [ y/z1{2—˜l s™š’ ]

b s

[ ]

v+w x  ¡J b ¥b u

[ y/z1{P£ l zN¤+s ]

[ ]

x ¦ § Twv ¨ h b e j

[kW©ª{l zŽP«Ys ]

b s

[ ]

acb s

[ ]

acb s

v wx § t ° + b e b u

[ y/z1{+®¯l zkŽ_s ]

gih v+w x acdf b e tpu

[ y/z1{pkml nporq!s ]

­

2.6.3. Przyrostki fleksyjne w trzecim przypadku gramatycznym. Przyrostek nieokre | lony Ÿ

b  ² Ÿ

[ zN ]

‚„ ƒ    j b

[z ]

Š w ‹ Œ e w„ b

ƒ

[ ~´³_s: ]

[s: ] x

Przykład Przyrostek wyrazu w okre | lony formie nieokre | lonej

[ ]

b s

 µ

ƒ

¢    ¡Jb

-



[†~!‡ l sk±zN ]



v wx ‚‰ ƒ + b u

b

[z ]

…b

b

[z ]

Š w ‹ Œ e w‰ v+u w x b

[†8z:{l s2Žz ] [ —˜l s™ª~´³_s: ]

Przykład wyrazu okre | lonej

ƒ

›b x

[ £ l zN¤+s: ] x

[ ~´³z ]

ƒ

œb

ž w v+w x  u

[ y/z1{†~!‡ l sk±z ] [ y/z1{†8z:{l s2Žz ] [ y/z1{2—˜l s™ª~´³z ]

b s

[ ]

v+w x ¡J b ¥b u

[ y/z1{P£ l zN¤+s ]

[ ]

x ¦ § Twv ¨ h b e j

[kW©ª{l zŽP«Ys ]

b s

16

w

formie

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (¶·¹¸ º » ¼½ » ¾ ¿š¶À ¿ÂÁ À» Ä!¶Å€Æ » Ä2¸ ÇÄ ¼ÈÉ Ê:¼Ë ) © 2002. (kopia bezpłatna) ÌcÍ

[Î:Ï ]

Ì

[ ]

Ô Î

Ð

Ñ:Í ÓÒ Õ Ô Ò åä Ì â Ô ãi

Ì

Ô Î Ì

Ô Î

[Ö¯× ØÙÚ_Î:Ï ] [Ùm× æpçrè!Î ]

[ ] [ ]

Ð

Ñ:Ô ÓÒ Û:Ô Ý+Ü Þ ß

[ à/Ø1á+Ö¯× ØÙÚ_Î ]

Ò Ó ä Ý+Ü Þ ß Ì â Ô ãi

[ à/Ø1ápÙm× æpçrè!Î ]

2.6.4. Alif strzeg é cy. Jeê eli w pierwszym przypadku wyst ë pował sufiks ìí [ îï ], wówczas w trzecim przypadku pojawia sië zawsze

 òórõ:ô ö ø˜÷ úšù ü˜û ýÿþ ü ò ÷  ñ np.  ö ö  ô  ò [  Nï ]. Alif nie pojawia      Nï ]. rzeczownik posiadałtamarbut ë (sufiks ì ô ), np.  órô õ ò  ô [ Alif ten nie pojawia sië takê e na ko ! cu niektórych wyrazów zako! czonych hamzð . dodatkowy alif, zwany strzeg ð cym

sië jednak nigdy, jeê eli

2.6.5. Triptota. Wyrazy posiadajð ce w kaê dym z trzech przypadków gramatycznych ró ê ne ko! cówki deklinacyjne nazywane sð tryptotycznymi. Wyrazy zako ! czone, w formie nieokre " lonej pierwszego przypadka sufiksem -í [ îï ] sð tryptotyczne. 2.6.6. Diptota. O wyrazach dyptotycznych mówi sië wtedy, gdy dwie ko ! cówki deklinacyjne obsługujð znaczenia trzech przypadków gramatycznych. þ • Wyrazy zako ! czone, w formie nieokre " lonej pierwszego przypadka sufiksem - [ î ] sð w formie nieokre " lonej dyptotyczne - majð wspólny drugi i trzeci przypadek, odmieniajð sië jednak tryptotycznie w formie okre " lonej. • Wyrazy zako ! czone w formie nieokre " lonej pierwszego przypadka sufiksem - # [ï ] ), sð dyptotyczne - majð wspólny pierwszy i drugi przypadek zarówno w formie nieokre " lonej, jak i okre " lonej.

2.6.7. Wyrazy nieodmienne przez przypadki. Jeê eli tylko jeden sufiks pojawia sië we wszystkich trzech przypadkach, mowa jest o wyrazach nieodmiennych. ý$ ý $ • Wyrazy posiadajð ce w pierwszym przypadku ko ! cówki: - [ :ï ]; - ô [ ]; - % [ :ï ]; - % ô [ ], sð nieodmienne przez przypadki. 2.6.8. Funkcje przypadków gramatycznych. Nominativus. Jest przypadkiem podstawowym, w którym wyst ë puje podmiot lub inna czë" & zdania o ile zaleê no " ci składniowe nie wymagajð formy drugiego lub trzeciego przypadka. Genetivus. Pojawia sië zawsze po przyimkach. ' ( ù* ý Drugiego przypadka wymaga takê e idafa ( ó ÷ ö ) ô ÷ ) i niektóre liczebniki. Accusativus. W tym przypadku sð na ogół wyrazy pełnið ce w zdaniu funkcjë dopełnienia bliê szego lub dalszego,  0˜. ü ÷ [ 12 4365 ] "nie jest" i innych, np. okolicznika lub orzecznika po czasownikach posiłkowych: +ô ö ÷ [ , ] "był"; -/ ô

 7 ü ò ö 8 ÷ +ô ö  ÷ [ ,:9 ;1<2Nï ö

' ?@ A ( > ÷ .= ] - "byłstudentem";  ó  CBDE1FHGF îJILK Nï ô ô ô [ 17

] - "wszedłdo pokoju";  ,N M O ô ý

 þ % ÷  P ô [QI SRT

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (UWVYX Z [ \2] [ ^ _`UWa _TbdcL[ e UWfLg [ e,X he \2ijdkC\2l ) © 2002. (kopia bezpłatna)

~x € {}  w v ‚„v ƒ …`v †} ‡v ˆ v ‰ v [ Š q rF‹
x {} ] - "widział Muhammada"; wyv z|

2.6.8.1. Przyimki wymagaj ò genetiwu. JeÑ eli przed wyrazem odmiennym przez przypadki pojawi siÏ przyimek, wtedy wyraz ten przyjmuje formÏ ô Ú £J³6÷S¤ ø ¤ ª¤ [¹º »CùD»EËF»îË2·Fº ÃJ¼Lú» ½ » ] - "wszedł drugiego przypadka, niezaleÑ nie od funkcji, któr Ð pełniÐ w zdaniu, np. ¢ óL¢ ® Ÿ õö

Ló¨ ô ¢ ® Ÿ õÚ £Jö ³ ÜE£2¢ Ý ÞE÷S¤ ø ¤ ª¤ [¹ º »CùD»EËF»îÁ º ¾,Ëd¸ûË2·Fº ÃJ¼Lú» ½L¾ ] "wszedłdo pokoju". (Niektóre arabskie czasowniki mogÐ wyst Ð piü zarówno z przyimkiem, jak i bez niego, ÷S¤ ø ¤ ª¤ [¹º »CùD»EËF» ].) kaÑ dy czasownik, mo Ñ e wykorzystaü obie te mo Ñ liwo ý ci, tak jak czasownik do pokoju" ale:

jednakowo Ñ nie

2.7. Zdanie imienne a wyraþ enie atrybutywne. W arabskim zdaniu imiennym podmiot jest najczÿ ciej okre lony, a orzecznik nieokre lony. Zakłócenie stosunku okre lono ci pomiÿ dzy pierwszym i drugim wyrazem konstrukcji pozwala

odró  ni zdanie imienne od wyra enia atrybutywnego. W wyra eniu atrybutywnym musi istnie zgodno  pomiÿ dzy wyrazem podstawowym (okre lanym przez atrybut) i atrybutem w stosunku do: Jeden)okre lono ci: je eli wyraz podstawowy jest okre lony, atrybut musi by tak e okre lony, je eli wyraz podstawowy nie jest okre lony, atrybut nie mo  e by okre lony; Dwa)przypadka gramatycznego: atrybut musi by w takim samym przypadku, co wyraz podstawowy; Trzy)liczby: atrybut musi by w takiej samej liczbie, co wyraz podstawowy; Cztery)rodzaju: atrybut musi by w takim samym rodzaju gramatycznym, co wyraz podstawowy; Arabski atrybut w składni zgody pojawia siÿ po wyrazie okre lanym. W arabskim zdaniu imiennym orzecznik, o ile jest przymiotnikiem, musi siÿ zgadza z podmiotem odno nie: a) liczby b) rodzaju. W zdaniu imiennym orzecznik wyst ÿ puje zwykle w mianowniku i jest nieokre lony, niezale nie od przypadka gramatycznego podmiotu. 2.7.1. Przykłady wyra e  atrybutywnych.  !"  #%$&    

   [   ] - "du y dom" .-  /-0"  #%$& ' + ) ' ) 

( *   ( * [ ,   ] - "du y dom"

2.7.2. Przykłady zda  imiennych.

.-  !"  #%$&  ' ) 

   ( * [ ,   ] - "dom jest du y" 1 2 43 5   ; : =  > <  % # @ ? A    !  "  #%= $ A

 6% 7 8 9 ) ( * [ ,  ] - "miasto jest du e"

18

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (B0CED F G HJI G K LMB0N LPORQSG TB0USV G TWD X=T HJY=ZR[HJ\ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.7.2.1.

Zdanie imienne wprowadzane przez przyimek.

W tego typu zdaniach orzecznik mo ] e by^ okre _ lony, je] eli znaczenie wypowiedzi tego wymaga, przy czym nieokre _ lony podmiot cz` sto wyst ` puje po okoliczniku, a podmiot okre _ lony przed nim, np. gh.i sutAt v e d jlm k n b p o kq r k f acb [wSxzy|{ }~€}‚ ƒ>{ „…†S‡‰ˆŠ{ „M‹"Œ€AŒ ] "w tym domu jest człowiek"; • –˜— ™‘ › š œš Jž — | ¡   u¢ £Sš ¤ ” “ u’ ‘ Ÿ Ž. [ ¥ { „.R}§¦¨{ }~@‡Ey@‡ª©%© { }&«¬‡W|„A†S‡;­®‡† { }ƒ¯Œ ] "na tym stole jest ksi°W± ka"; “ ³

´ ´ ‘ u  A ¢ ¢ ‘ µ  š » º ¼ ½ ¤ ” ² š ¶l¸ · ¢ ¹  [ ¾„ˆSˆŠ{ „M‹"Œ€AŒ¿wSxzy|{ }~€}‚ ƒ>{ „…†S‡ ] "(ten) człowiek jest w tym domu"; ´ ¸· ¢ š » º ¼ ‘ u½ ¢.¢ ¤‘ ” “ ² ³À š µ´ ¶l Zdanie: ¹  [ ¾„ˆSˆŠ{ „M‹"Œ€AŒÁwSxÂy|{ }~€}Á ƒ>{ „…†S‡ ] mo ± emy tak± e tłumaczyÄ : "człowiek w domu". O

znaczeniu zdania decyduje czÅ sto jego kontekst. 2.7.2.2.

Zdanie imienne z okreÆ lonym orzecznikiem.

Je± eli zaistnieje sytuacja, ± e nale± y orzecznik okre Ç liÄ , wtedy pomiÅ dzy podmiotem i orzecznikiem pojawia uË Ì |ÍÎ ËuÏ˜Ñ Ð ÒÔÓ ÕW× Ö Ø Ð Ù siÅ czÅ sto ł° cznik w postaci zaimka osobowego np. ÈÉ˜Ê È È [ÚÜÛuÝ¨Þ ßÚàÚ;ß=á¯Ûâäã"Û|åàßçæ%æ Þ èêé¨ëJì¯Û ] Ð ËuÌ |ÍÎ ËuÏAÐ Ò × Ð ñ@Ì òó ð Ê í î Ê [ôŠÞ èæëõÚ;ßAöÛ÷ã@ëõø@ßùæ%æ Þ èêé¨ëJìúßAûSöÛRü ] "Fatima jest (t ý ) studentk ý ";

"Muhammad jest (tym) studentem"; í î ï Ê

Zdarzyþ siÿ mo e równie , e orzecznik bÿ dzie okre  lony, pomimo braku łý cznika zaimkowego. Zaimki nie przyjmujý na ogół przedimka okre  lajý cego. S ý traktowane jako wyrazy okre  lone, je  li wiÿ c wyraz wyst ÿ pujý cy po nich jest okre  lony, to najczÿ ciej jest on atrybutem. Je eli wyraz po zaimku nie jest okre  lony, to wyraz ten jest orzecznikiem zdania imiennego.    Ö ËuÏAÏ Ð   [ã|Þ è €è ŠÞ ß"ۀéAÛ ] - "ten mÿ czyzna" È È  Ó  È  Ð Ï Ð  [ã|Þ è €è ŠÞ ß"ۀéAÛâ ] - "to jest mÿ czyzna"

Po zaimkach osobowych wyraz mo e byþ orzecznikiem, niezale nie od tego czy jest okre  lony, czy nie. Okre  lony orzecznik po zaimku osobowym spotyka siÿ du o rzadziej ni nie okre  lony. Okre  lenie słu y wtedy odniesieniu podanej informacji do znanej ju sytuacji, np. Ó  È  Ð  Ð Ì  Ð [|Þ èß ŠÞ ß"ۀéAÛâ ] - "przyszedł(jaki ) mÿ czyzna";    Ö uË ÏAÑ Ð Ò È È È [ã|Þ Û|åàß ŠÞ ß"ۀéAÛ ] - "on jest (tym) mÿ czyzný ".

Oczywi cie, podmiotem w takich sytuacjach mo e byþ nie tylko zaimek. Kilka przykładów arabskich konstrukcji:    Ö ËuÏ Ó ÕW× Ö Ø Ð Ù È È È [ÚÜÛuÝ¨Þ ßÚàÚ;ß=á¯Ûâ ŠÞ ß"ۀéAÛ ] - "Muhammad jest (tym) mÿ czyzný ";   È È Ó 

 Ö ËuÏAÑ Ð Ò È Ó ÕW× Ö Ø Ð Ù È [ÚÜÛuÝ¨Þ ßÚàÚ;ß=á¯Ûâ÷ã|Þ Û|åàß ŠÞ ß"ۀéAÛ ] Ð Ð È  Ñ Ò È [ã|Þ Û|åàß ŠÞ ß"ۀéAÛâ ]- "on jest me czyzný ";  Ð í  ð Ò Ê [ã|Þ ëõø@ß Þ ÛuÚàÚÜÛâ ] - "ona jest matk ý ";  Ñ Ð Ò  Ù Ð È [Ú¬Þ ß  ã|Þ Û|åàß ] - "kim on jest?"   Ï Ð  Ì Ù Ð [Ú4è ã|Þ è €è ] - "co to jest?";    Ö ËuÏAÏ Ð     Ù Ð È È [Ú¬Þ ß  ã|Þ è €è ŠÞ ß"ۀéAÛ ] - "kim jest ten człowiek"?  Ó É"!ï Ê òñ È  È  Ö ËuÏAÏ Ð  [ã|Þ è €è ŠÞ ß"ۀéAÛ æß=ì>Þ #Šì¯Ûâ ] - "ten mÿ czyzna jest lekarzem"; Ð ò+ Ì , Ð Ò $&' % (  ) *  Ù È È [ã"Û-¨Þ è/."ß ÚÜÛ 0uö Þ ß1ôèâ ] - "tam jest szpital";  2Ð 3  ò   Ù Ð  [Ú;ß 4ß öß ] - "kim jeste  " (m); u Ë Ì ‰ òñ Ì Ð ò Ó É˜Ê 3  [  Þ ß AèÁæ Þ èêé¨ëJì¯Ûâ ] - "jestem studentem"; 19

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (57698 : ; <>= ; ? @57A @CBED ; FG57H I ; F8 JKF <>LKMENO<>P ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Q SU R VXT W Y Z\ T ] [ [^`_ a4b/_ ac d ] - "kim jeste e " (f); f g i-j klj h [ R W VX[ W Y [ b m _ a\npo m nrqsd>tu_\c/vw ] - "jestem studentk x "; Q y z{i-R j k W |O[ ~ }  T [~ [€_&q‚€ƒm vƒ„…_†o m nrqsd>t‡vw ] - "czy on jest studentem?"; i j k y z{R W |O[ ~ } ˆ T ‰ [ V [ [asm _‹Š/_ ^ŒŽ€ƒm vƒ„…_†o m nrqsd>t‡vw ] - "tak, on jest studentem";

2.7.2.3.

Zaprzeczenie zdania imiennego.

iW Gdy chcemy zaprzeczy zdanie imienne, u ywamy do tego celu czasownika ‘[ ’ T [ q>m _ “•”K_ ] - "nie jest".

Czasownik ten jest w zdaniu łx cznikiem. Orzecznik wyst – puje po nim w trzecim przypadku (accusativus). ™ š ›ž œ ŸŽ œ   ¢¡ ˜ —  T [~ [£¤&¥‚£ƒ¦ § ¨•§ª©-¦ ¤&¥ƒ¤ «¬­ ] - "czy to jest pióro?"; ¯ ° ± ž œ ŸŽ ¡ µ ³ ¶· œ ²´ œ   ¢¡ ˜ — œ® [ ¥E§¹¸Ž£ƒ¦ § ¨•§º¥>¦ ¤ »•¼K¤½©-¦ ¤&¥ƒ¤ «`¤ƒ­ ] - "nie, to nie jest pióro"; ° ™ š ¾{¶ ¿ Àl œ ÁO¡ à  ÄÅ ³ à ¡ [£& ¤ ¥‚£ƒ¦ ¬ƒÆ…¤†Ç ¦ §r¥sÈ>ɇ¬­ ] - "czy on jest studentem?"; ¯ ° Ê ¶ ¿ ° Àl ¡ µ ³ ¶· œ ²´ œ ÁO¡ à  œ® [ ¥E¹ § ¸Ž£Ë¬ƒÆ…¤Ì¥>¦ ¤ »•¼K¤†Ç ¦ §r¥sÈ>Éu¤ƒ­ ] - "nie, on nie jest studentem". ÐrÑÓÔ" Ò ÖØ Õ × Ù Ú

2.8. Zaimki osobowe Î"Í Ï

[ ەÜÞÝÞÝ{Üußáà âãÛ\äEåËæ ].

Zaimki osobowe w pierwszym przypadku gramatycznym sç wyrazami samodzielnymi, w pozostałych przypadkach sç przyrostkami wyrazów, st ç d teè jedne nazywamy zaimkami osobowymi samodzielnymi, a drugie zaimkami osobowymi sufigowanymi. Gramatycy arabscy do grupy zaimków osobowych zaliczajç równieè afiksy koniugacyjne czasowników. Informujç c o tym czytelnika, pozwolé sobie jednak nie uwzglé dniê wspomnianej koncepcji w tak krótkim opracowaniu. 2.8.1. Inwentarz form zaimków osobowych w j ë zyku arabskim. Nom.

Xï ð ñ [ ò ó ô õ\ö ] ìîí

1.os. m, f. 2os.

m

Sg. Przypadki Nom. zaleè ne Ge Acc n. . øú÷ ù

ü ïù÷

ýþ•ÿ ï

[û ]

[õƒû ]

[õsó ô õ ]

ð

Xï ÿ ð ñ

 í

÷ [Ëô ]

[ ò ó ô õGô ] 2os.

f.



Xï ÿ ð ñ



÷ [ ]

[ ò ó ô õ ] 3os. 3os.

m f.

  ý [ƒ ó …ô í

]

ü  ù [ƒó "ô ] í

Plur. Przypadki zaleè ne

ý ÷ [   

ìîí

]

÷ [•ö ]

ÿ ý ïXÿ ð ñ

í

[ ò ó ô õ  ]

  ÷ [-õƒõ"ô

þƒ ý ïXÿ ð ñ

[ ò/ô õ ó -õƒõ ô ]

þƒ ý



]

ÿ  ý ÷ [   þƒ ý



í

[õsó ô õ ]

 ý ïXÿ ð ñ

ìîí

[ ò ó ô õ  ö ] ìîí

[ ò ó ô õ  ö ]

] ]

÷

[ƒó -õƒõ"ô ] [-õƒõ"ô ] Nom. = nominativus; Gen. = genetivus; Acc. = accusativus. 20

ýþ•ÿ ï

 ý ïXÿ ð ñ

þ



ÿ  ý [ƒ ó 

ï ÷ ìîí [õ\ö ] ÿ   ÷ [ ]

Nom.

 ý ìîí [ƒ  ó   ý ìîí [ƒ  ó 

ö ] ö ]

Dual. Przypadki zaleè ne ï ÷ ìîí [õ\ö ]

  ÷ ìîí [   ÷

ö ]

ìîí

[ ö ]

 ý ÷ ìîí [  ý ÷ ìîí [

ö ] ö ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (!#"N O $ % &(' % ) *+!, *-/.% 01!23 % 04" 560 &(768/9:&(; ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.8.2. Zaimki osobowe samodzielne

P L Q D R L := ?6> A+@ B C> EGD FI?H K J AML B < [` U S TVTWS:XZY []\ ^!_a`cb/Xd`+eVfY SVgh^ibVSUjk`

]

Wyst l puj m zawsze w pierwszym przypadku gramatycznym i w zdaniu pełni m najczlin ciej funkcj l podmiotu. 2.8.3.

N O P L :p > A+B > EGFIH K MA L B D J ?6@ CD ?J [ k\ SUTVTWS:XZY []\ ^!_a`cb/Xd`jqj Y SVgh^ibVSUjk` Zaimki osobowe sufigowane Qo

]

Zaimki osobowe sufigowane sr formami drugiego i trzeciego przypadka gramatycznego zaimków osobowych samodzielnych. W odró s nieniu od zaimków samodzielnych, zaimki sufigowane nie sr samodzielnymi wyrazami, lecz sr przyrostkami. Z wyjr tkiem 1. os. sg., zaimki sufigowane majr takr samr postat w drugim i trzecim przypadku gramatycznym Rzeczownik, który posiada zaimek sufigowany, tworzy z nim konstrukcju idafy, w której rzeczownik jest wyrazem rzr dzr cym (nomen regens), a zaimek sufigowany jest wyrazem rzr dzonym (nomen rectum), np. vwyx{|~z  } [€1‚ ƒ „†…ˆ‡†‰ ] - "ksir4s ka";

x{z Š ‹ } |~ } [€ 1‚ ƒ „†…†Œ ] - "moja ksir4s ka"; Ž‹  x{|~z  } [€1‚ ƒ „†…ˆ‡/€‘ ] - "twoja (m) ksir4s ka"; Ž} ‹  x{|~z  } [€1‚ ƒ „†…ˆ‡/€ ] - "twoja (f) ksir4s ka"; z’ } “~• ” –  Š [—6‘+˜ƒ ™š‘~›Œ ] - "zrozumiałmnie";  x{z    Jes eli przed zaimkami sufigowanymi: œ , “  , Ÿ ž  , ¡   wyst r pi samogłoska [  ] lub spółgłoska ¢ [£ ] to pierwsza samogłoska zaimka zamieni siu w [  ], np. ¤ ‹  x{|~z  } [€1‚ ƒ „†…ˆ‡¥˜‡ ] - "jego ksir4s ka", ale: ¤} ‹ } x{|~z  } – } Š [—Œ¦€1‚ ƒ „†…]#˜§ ] "w jego ksir4s ce". Zaimek sufigowany 1. os. sg. ¢ ¨ } [Œ ] po wyrazach z ko© cówk r : z ªz a) ¨ [„ ] posiada formu ¢ ¨ [£§‘ ], np. z Š ’ } « ž ¬ [ ­ ‘~£›Œ ] - "moje oko", ale: z x{z z ¢ ’ « ž ¬ [ ­ ‘~£›hƒ „4£§‘ ] - "moje dwoje oczu". Po wyrazach z ko © cówk r ¢ ¨ } [Œ ] : zaimek zostaje podwojony i wokalizowany dodatkowo samogłosk r [ ‘ ], np.®

Š ¯ } ° ž  ± [€‡ ² ³´ƒŒµ£‡†‰ ] - "krzesło", ale: Š  ¯ } ° ž  ± [€‡ ² ³´ƒŒµ£§‘ ] - "moje krzesło"; Š – } [—Œ ] "w", ale: Š  – } [—´ƒŒµ£§‘ ] "we mnie"; x¸  ¶ · x  [¹ ƒ „6º»‰ ] - "su dzia", ale: Š  }¼ ¸ [¹~„6º ƒŒµ£§‘ ] - "mój su dzia"; z Wyrazy z ko© cówk r ½ ¨ [„ ], w połr czeniu z zaimkami sufigowanymi, zmieniajr x{à z x{’ z z [™Âƒ ‘6…†›V„:‰ ] - "budynek", ale: À ž Á [™š‘6…†›hƒ „4›V„ ] - "nasz budynek". 21

ko© cówk u na

ª ¨ z [„

], np.

z ¾’ ¿ À ž Á

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (Ä!Å#Æ Ç È É(Ê È Ë Ì+Ä!Í ÌÎ/ÏÈ Ð1Ä!ÑÒ È Ð4Æ Ó6Ð É(Ô6Õ/Ö:É(× ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Zasada ta nie dotyczy przyimków, które w połØ czeniu z zaimkami zamieniajØ

ÚÜÙ Û [Ý

] na

ßÞ Ù Û [ ~à á Ü

], np.

Þ âäå(ã æ ç [ è é ê4ë/Ý ] - "do"; íäì å(ã æ ç [ è1ê4ë(é à~áá§à ] - "do mnie"; î ï Û ð å(ã æ ç [ 1è ê4ë(é à~áñVÝ ] "do nas"; Þ Þ âäò ã Ûó [ ô é àäë/Ý ] - "na"; õ ö æ ð ò ã Ûó [ ô àäë(é à~áh÷§êø ] - "na nich" Sufiks liczby mnogiej zdrowej rodzaju mù skiego w połØ czeniu z zaimkiem sufigowanym 1. os. asymiluje ú i jest wokalizowany przez kasr ù , np. û/Û ü:þ~ý ò ÿ Û  ý [ø  ô àäëhëhêøÂé  ñ§à ] - "nauczyciele"; íì þ  ò ÿ Û  ý [ø  ô àäëhëhêøÂéµá§à ] - "moi nauczyciele"; Þ Þ

Zaimki sufigowane õ  ý Ù [÷  ø ] i õ  Ù [  ø ], przed zbitk Ø spółgłoskowØ , zyskujØ dodatkowØ samogłosk ù [  ]: np.

% &('*) )+,).-0/"1324% 562*)                  ["!$#

].

Zaimki osobowe sufigowane musz7 wyst 8 powa9 zawsze z innym wyrazem. Je: eli wymagane jest pojawienie si8 drugiego zaimka sufigowanego, to nie & 7 pi on bezpo ; rednio po pierwszym.  < % wyst =  Stosuje si8 wtedy partykuł8 posiłkow7 [ @ !BACA ]. Partykuła ta nie posiada własnego znaczenia, słu: y

>?

wył7 cznie do wi 7 zania zaimka, np. D = < E F  GIE J H E K [ @ 1LNM % & 1 @$!BACA % &POI) ] - "dałci to (go)".

>?

2.9. Zaimki wskazujQ ce bliR sze. 2.9.1. W nominatiwie. Osoba, rodzaj 3. m 3. f.

Sg.

 U T S [OC% &PVW& ] D  U T S [OC% &PV ! O ! ]

Plur.

X  EY X  EY

Dual.

Z T S [WO & @ )W-0% & $@ ! ] Z T S [OW& @ W) -0% & $@ ! ]

 U T S [WO &PVC% &\ ! ] >[ OW& % &\ ]  T S [ # ! ] >[

2.9.2. Formy przypadków zaimków wskazuj ^ cych bli_ szych w liczbie podwójnej. Zaimki wskazuj` ce blia sze odmieniaj` sib przez przypadki tylko w liczbie podwójnej: Nominativus Genetivus Accusativus

j d c [kWlPmCn lo*p ] e fhg i c wd e fhv=i [kWl3x n lo*p ]

s j d c [kWlPmCn tuCo*p ] e qWr i c ywd e qWr i [kWl3x n tuCo*p ]

s j d c [kWlPmCn tuCo*p ] e qWr i c ywd e qWr i [kWl3x n tuCo*p ]

2.10. Zaimki wskazuj z ce dalsze. 2.10.1. W nominatiwie. Osoba, rodzaj 3. m 3. m 3. f. 3. f.

Sg.

| }€ ~ {

[C‚ ƒ…„‡† ˆI‰ ]

| ™ • —– [C ‚ ƒˆI‰ ] | }ž œ Ÿ ~ [   ‚ †„¡ˆI‰ ] | ™ ¢=Ÿ – [   ‚ ƒˆI‰ ]

Plur.

| }€ ~ |Š‹Œ Ž | }š ~ |Š‹Œ Ž | }€ ~ |Š‹Œ Ž | }š ~ |Š‹Œ Ž

Dual.

[ ‘’„0‚ ƒ…„‡† ˆI‰ ] [ ‘’„0‚ ƒ›$† ˆI‰ ] [ ‘’„0‚ ƒ…„‡† ˆI‰ ] [ ‘’„0‚ ƒ›$† ˆI‰ ]

22

| }”“ • —– | }”~ • —–

| }”“ ¢=Ÿ – | }”~ ¢=Ÿ –

[C‚ ƒ˜C˜*† ˆI‰ ] [C‚ ƒ˜*† ˆI‰ ] [   ‚ ƒ˜C˜*† ˆI‰ ] [   ‚ ƒ˜*† ˆI‰ ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (£¡¤¦¥ § ¨ ©0ª ¨ « ¬­£¡® ¬ ¯±°²¨ ³$£¡´²µ ¨ ³¥ ¶3³ ©0·3¸±¹º©0» ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.10.2. Formy przypadków zaimków wskazuj ¼ cych dalszych w liczbie podwójnej. Nom. Dual. Gen. Dual. Acc. Dual. ½ ¾À¿ Á འ¾Í ¿ Ì Ã ½ ¾Í ¿ Ì Ã [ÄCÅ ÆÇCÇ*È ÉIÊ ] Ë [ÄCÅ ÊÎCÇCÇ*È ÉIÊ ] Ë [ÄCÅ ÊÎCÇCÇ*È ÉIÊ ]

½ ¾À¿ Ï=Ð Â

½ ¾Í ¿ Ò Ð Â Ë [Ñ Å ÊÎCÇCÇ*È ÉIÊ

[ Ñ Å ÆÇCÇ*È ÉIÊ ]

½ ¾Í ¿ Ò Ð Â Ë [Ñ Å ÊÎCÇCÇ*È ÉIÊ

]

]

×ÙPØ Ú Û 2.11. Zaimek wzgl Ó dny ÔÖÕ [ ܇ÝÝ3Þ¦ßáàãâ ]. ç$éëè ê ì a) Zaimek äæå - "który". Nominativus: Sg.

$ð òëñ ó ô m. íïî [ õöø÷‡÷0ù ö­úhû ]   f.    þ [ õöø÷‡÷0ù  ö û ] !"# $

Zaimek  m. f. 

%

     



Dual.

  

ü ýhþ ÿ þ [ õöø÷‡÷Cö­úCù  ] ü ý = ÿ   þ [ õöø÷‡÷Cö ù  ]

Plur.

þ [ õöø÷‡÷Cö­úCù û ö ]      þ [ õöø÷‡÷0ù  û ] /         þ  ÿ þ [ õöø÷‡÷C ö  ù  û ] ÿ

- "który". Genetivus i accusativus:

Sg. þ [ õöø÷‡÷0ù ö­úhû ]

 & 

okre . lonego, np.

%

ÿ ÿÿ

/& 0 1 2

 

ü ÿ þ [ õöø÷‡÷Cö­úCù ö(') ] ü * &  ÿ   þ [ õöø÷‡÷Cö ù ö(') ]

þ [ õöø÷‡÷0ù ö û ]

Zaimek wzgl+ dny

Dual.

 

þ

musi wyst , pi  

þ

34

5 &   1 6 7

4

ÿ þ

ÿ

Plur.

þ [ õöø÷‡÷Cö­úCù û ö ]      þ [ õöø÷‡÷0ù  û ] /        þ  ÿ þ [ õöø÷‡÷C ö  ù  û ]

i wyst + puje w zdaniu tylko wtedy, gdy odnosi si+ do wyrazu

- "kobieta, która wyszła" ale nie mo 8 e wyst , pi- , gdy odnosi si+ do wyrazu

/ & 0 1 2:9  5 1 & ;

ÿ ÿ ÿ ÿ - "kobieta, która wyszła". Zaimek %  þ mo8  = podmiotu, np. þ < ;?ÿ > ÿ  þ [ õöø÷‡÷Cö­úCù û ö õ ù  @ ö( BA ] - "[ci,] którzy uwierzyli".

nieokre . lonego, np. .

2.12. Zaimek powracaj C cy

E N FHIK G JM L

Jest dopełnieniem zdania wzglO dnego, np. "kobieta [któr g ] widziałem [jg ]";

e pełni- w zdaniu arabskim funkcj+

D ST Y [] ^ Z Y PQRP UWV XZ\ P

m n ST Y hckj Wlm n ] p PQRP UWV XZi P ^P eo V

- "mO _ czyzna [którego] widziałem [go]" ;

- "mO _ czyzna, którego widziałem [go]";

ST Y b d V X e T f Y ` a Y P UWV XZc

SU T V XZr Y qsS j Wlm nWt d V X e T uY m v V n `a Y P W

-

"kobieta, któr g widziałem [jg ]".

2.13. Kategoria gramatyczna liczby. } € 

2.13.1. Liczba pojedyncza ( wxz{y | ~ w | ) Liczba pojedyncza nie posiada formalnego wyznacznika. 2.13.2. Liczba podwójna

„ …  €  ‚Hƒ y ~ w |

[`almuY$annA].

W standardowym arabskim liczbO podwójng spotyka siO czO sto. W dialektach bywa zast O powana liczbg mnogg . 23

-

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (†ˆ‡Š‰ ‹ Œ Ž Œ  ‘’†ˆ“ ‘•”—–˜Œ ™†ˆš˜› Œ ™ ‰ œ™ ž—Ÿ  ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Formy sufiksu liczby podwójnej: Nominativus ¥ ¡ [¦ § ¨ ]

Genetivus = accusativus ª¥ « ¡ [ ¬(­)§ ¨ ]

¢ £¤

²W³ ´µ

np. ® ¯±°

¢©

[¶ · ¦¹¸º¨» ¼z½ ] - "student"

¢£

³ ¾ ¥ ²W³ ´µ °

[¶•¦¹¸º¨»¿· ¦ § ¨ ] - "dwaj studenci"

JeÀ eli w liczbie podwójnej wyst Á puje wyraz zako czony w liczbie pojedynczej sufiksem à , wówczas zmienia siÁ w ÅÆ

¥ ² ³ ´µ ¾W °

Ä

np.

[¶•¦¹¸· ¨»Ç¬ÈR¼z½ ] - "studentka"

¢£

JeÀ eli wyraz arabski ma ko  cówkÁ Í Î˜ÏÑÓ Ð Ô ÒÕ Ð

Ê ¡¥ ¤

ì\îí ï ð æçéë è ê

[¶•¦¹¸º¨»Ç¬È · ¦ § ¨ ] - "dwie studentki"

[¦BË ], to hamza zmienia siÁ w Ì [w], np. ÑÓÒ Þ ßà á Ð Ï Ð Ô Õ Ð

[ÖÇ×(ØBÙWÚ ÛBÜ?Ý ] - "biała"

2.13.3. Liczba mnoga

³ É ¥ ¾ ¥ ²W³ ´µ °

[ÖÇ×(ØBÙ(ÛãâÇÚ Û ä å ] - "białe"

[`alj$amcu]

Liczba mnoga rzeczowników i przymiotników moñ e byò : Íúø û ø Íô Ð ø÷ ù à [ ÜR×ÿþ)Ú ×?Ý Jeden)regularna (w jó zyku arabskim: zdrowa) - Ïý ü à õ Ò ö\ Dwa)nieregularna (czyli łamana) -

Í

ýü

ù Í ø ÷ Í ô Ò ö\ õ à õ Ð ø÷ ù à

[ ÜR×ÿþ)Ú ×?Ý

Ú Û¹þºå KÝ

]

]

þ KÝ Ú ××ãÝ

2.13.3.1. Liczba mnoga regularna. Sufiksy liczby mnogiej regularnej (nazywanej równieñ zdrow (pluralis sanus) od arabskiego a) dla rodzaju mó skiego (przewañ nie osobowego) Nominativus ßÐ á 

Í

[ ’ä ×

Genetivus = Accusativus  Ð  

]

û

[ä ×

]

np.   Í  Ð 

Sg.

Í 

 ßÐ " #  Ð  

[KÝ¿Ú ×åãÝ! ] - "nauczyciel"

Podobnie w formie okre $ lonej, np. Sg. Í Í ø ù  Ð ÷ õ  à [ ÜR×ÿþ KÝ¿Ú ×åãÝ ] - "nauczyciel"

Í

Plur. [KÝÇ×å

Í  Í øù  ßÐ " #  Ð õ ÷ à

Ú ’ä ×

] - "nauczyciele"

Plur. [ ÜR×ÿþ KÝÇ×å

Ú ’ä ×

]-

"nauczyciele" Forma drugiego i trzeciego przypadka: û  Í nieokre $ lona: %Ð #  Ð  [KÝÇ×å Ú ä × ]; okre $ lona:

û  Íø ù %Ð #  Ð õ  ÷ à

[ ÜR×ÿþ KÝÇ×å

Ú ä ×

]

b) Sufiksy liczby mnogiej regularnej rodzaju ñ e& skiego: Nominativus

Genetivus = Accusativus 24

Íúø û

Íô Ïý ü ø à õ Ò ö\ Ð ø÷ ù à ):

Ã

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (')(+* , - ./ - 0 12')3 1546- 78')9: - 7;* <7 .=>?@.A ) © 2002. (kopia bezpłatna) C DFE G B

DFE G B L

[HIJ!K ]

[HIMK ]

JeN eli wyraz w liczbie pojedynczej byłzako O czony sufiksem P , to przed utworzeniem liczby mnogiej zdrowej, jest on odciQ ty, np. Sg.

RS G TVXU W YZ

CD

[[5H]\^ M_a`bIJ!K ] - "studentka"

W TG VXU W YZ

Plur. [[5H]\cM_d^ HIJ!K ] - "studentki"

Sufiks liczby mnogiej regularnej rodzaju N eO skiego słuN y takN e do tworzenia formy liczby mnogiej rzeczowników i innych czQ!e ci mowy rodzaju mQ skiego lecz nieosobowych, np. Sg.

C fhgi;G G j k

CD

[ I8`lc^ `mnmoJqp@J!K ] (m) - "rozmowa"

g G G W r G i; j k

Wyrazy zako O czone w liczbie mnogiej sufiksem

Plur. [ I8`lc^ `mnmoJqps^ HIJ!K ] (f) - "rozmowy"

C DFE G B

[HIJ!K ] posiadajt , w liczbie mnogiej gramatyczny

rodzaj N enski, niezaleN nie od tego jaki rodzaj gramatyczny miały w liczbie pojedynczej. 2.13.3.2. Liczba mnoga łamana (pluralis fractus). Jest kilkadziesit t schematów tworzenia w arabskim liczby mnogiej łamanej. Wykorzystuje siQ tutaj ró N ne kombinacje samogłosek wewnt trz spółgłoskowego rdzenia, który na ogółpozostaje bez zmian, np. C u VXW YZ sg. U [[ ^ H]\cM_oJ!K ] - "student" }

plur. v wyxz|{ [~€‚cƒ „!…o!† ] "studenci" (schemat

 v ‡‰ˆ‹Œ Š {

[Ž‘; ƒ „]b!† ] na rdzeniu -

’”“

}

[~8q… ]);

™

sg. •v —”– ˜ [šƒ ›2œb!† ] - "miesiž c" plur. Ÿv  @— ¡

™¡

[š¢qœnƒ £2!† ] - "miesiž ce"

(schemat

 v ‡  @Œ ¡ {

[Ž‘ ƒ £‰b!† ] na rdzeniu - •

— ™

[šœb ]);

¦

[§¬q… ]);

¦

sg. v ’y ¤“ ¥ [§bƒ ›¨q…o!† ] - "pies" ¦

plur. v wy¥zª© [§¬«;„!…o!† ] - "psy" (schemat

 v ‡‰ˆ Œ ˜ ©

[Ž@«c ƒ „]b!† ] na rdzeniu -

’”“

Wyraz arabski mo­ e mo ­ e posiada® tylko jednž lub kilka form liczby mnogiej, np. – ± ˜ […dƒ ›²n!† ] "morze"; sg. •v ¯° plur. Ÿ v

ˆ¯ ˜ ± – ¥³

[ ´›…!²cƒ „;!† ]; •@v ¯ ¡

± – ¥³

[ ´ ƒ ›…!²¬X!† ]; Ÿ v

ˆ¯ ˜ ± ©

[…µ« ²cƒ „;!† ]; Ÿv  @¯ ¡

±¡

[…oX²cƒ £2!† ] - "morza";

Wyraz arabski mo ­ e: • - przyjmowa® form¶ liczby mnogiej zdrowej i nie tworzy® formy łamanej. • - przyjmowa® form¶ liczby mnogiej zdrowej lub tworzy® form¶ łamanž . • - tworzy® form¶ łamanž i nie przyjmowa® formy liczby mnogiej zdrowej. Poniewa­ nie mo ­ na jednoznacznie okre · li® jak ž form¶ liczby mnogiej łamanej tworzy dany wyraz w liczbie pojedynczej, pomocž sž słowniki zamieszczajž ce liczb¶ mnog ž obok liczby pojedynczej wyrazów.

(W słowniku polsko-arabskim podałem tylko niektóre formy liczby mnogiej. Bardziej systematycznie formy liczby mnogiej s ¸ przedstawione w słowniku arabsko-polskim). 25

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (¹)º+» ¼ ½ ¾¿ ½ À Á2¹) Á5ÃĽ Å8¹)ÆÇ ½ Å;» ÈÅ ¾ÉÊË@¾Ì ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.13.3.3. Liczba mnoga supletywna. Ï ÐÒÑ Ó‹Ô Õ×| Ö ØÙ

LiczbÍ mnogÎ supletywnÎ (czyli od innego rdzenia), tworzÎ w arabskim tylko nieliczne rzeczowniki np. sg. [ Ú8Û ÜÞÝàß á‘Úábâã!ä ] - "kobieta";

plur. åæç è

Ô

éØ

[êoÛë8ì¢Ú€ã!ä ] /

Ï Ð8Ô í èÖ éØ

[êcß Ûë2îÞábâã!ä ] / å ï

Ô Ùí è Ö é Ø

[êoÛë2îaß ì;ê¬ã!ä ] - "kobiety".

2.13.3.4. Liczba mnoga przymiotników barw i ułomnoð ci. Posiada schemat

÷ ñ òôõdó ö

[øàù ú‘û8übú!ý ], np.

Sg.  ÿ  ó [  ù    ú ] - "czerwony"  þ   ó [  ù   ‘ú ] - "niebieski"  þ ÿ  ó [  ù  

ú ] - "zielony" þ

þ

ÿ ñ  ó  [cù ú  ú!ý ]  þ ñ  ó [€ù ú ‘ú!ý ]



ÿñ  ó

Plur.

[!ù ú ú!ý ]

Wg tego schematu s budowane, (cho ! pozornie ró" ni si# nieco od pozostałych) dwa wa" ne przymiotniki tej grupy: þ$



Sg.

% & ó [  ù ')(*‘ú ] - "biały" .þ   / 0 ó [  ù 12o 3 ú ] - "czarny"

Plur. $

ñ

ñ

.

%+& ['dù ,-‘ú!ý ] þ

/ 0 [1àù 43oú!ý ]

2.13.4. Collectiva. Liczba zbiorowa jest w j# zyku arabskim spotykana do 56! cz# sto. Rzeczowniki zbiorowe osobowe cz# sto tworz liczb# pojedyncz z pomoc sufiksu -78 9 + [ 6:;( (¬ú!ý ], np. ñ < ÿ= [ û ù  'oú!ý ] - (coll) "Arabowie" i 78 +& ÿ= [ û> 'dù ,?(¬ú!ý ] - "Arab". Rzeczowniki nieosobowe tworz zwykle l. poj. z pomoc sufiksu @ A 9 [  ù Bú!ý ], np. ñ C D & ['dù EFªû€ú!ý ] - (coll) "pelikany" i @ A õ D & ['GEnù ªû>Bú!ý ] - "pelikan". Pewna grupa rzeczowników zbiorowych nie tworzy liczby pojedynczej w oparciu o swój rdzeH , np. od rzeczownika ñò J+& I K [  ù :L'M:;übú!ý ] - "wielbł dy" mo" emy utworzy! l. poj. ñò  N [Enù  ¨übú!ý ] - "wielbł d", itp. 2.13.5. Liczba gramatyczna atrybutu. Atrybuty zwykle przejmuj swoj liczb# od wyrazu, który okre 5 laj . We współczesnym j O zyku literackim, jeP eli rzeczownik w liczbie mnogiej jest nieosobowy, wyraz b O d Q cy z nim w zwi Q zku zgody, niezaleP nie od tego jakQ jest czOSR ci Q mowy, przyjmie formO liczby pojedynczej rodzaju P eT skiego. np. U W W i k V XZY \^[ _ ] [` ab e [c h df g Yj d d [l m npo*qrl*qts-uvqrw m nx^yzu*{ |x}m n~py ] "te kamienie s€ czerwone" (zwi€ zek zgody rzeczownika z U zaimkiem i przymiotnikiem) W W XZY \^[ _ ]  [` ‚ [ ƒ d ab e [c h df i g Yj d kd V [l m npo*qrl*qts-uvqrw m nx^y„l m q;…*{u*{ |x}m n~py ] "te kamienie s€ czerwone" (zwi€ zek zgody

rzeczownika z zaimkiem i przymiotnikiem) W b [† ‡ ˆ ] ƒ [ b ‰ [ [Šnpl m {‹Œ>yŽln ] "widziałem je" (te kamienie) 26

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (’‘r“ ” • –L— • ˜ ™’š ™œ›JZ• ž6’ŸZ  • ž“ ¡ž –L¢£J¤–L¥ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

® ¦ ª « ­ ¬ ¨´ · µ « e ¨¸ h ¨ [¿À ÁÂ*ÃÄÆÅ À ÁpÇ*ÈrÅ*ÈtÉ-ÊvÈrË À ÁÌ^ÍzÊ*à ÎÌ}À ÁÏ>à ] "te kamienie były czerwone" (zwiÐ zek zgody °Z¨ ± ² ¨ ³ ¦ ¶ ¹º ¼ » ±½ ¹ ¾¹ ¯ §©

rzeczownika z zaimkiem, przymiotnikiem i czasownikiem) (PoniewaÑ rzeczownik w liczbie mnogiej jest nieosobowy, to zaimki, przymiotniki i czasowniki, posiadajÐ postaÒ liczby pojedynczej rodzaju Ñ eÓ skiego). Przykłady zastosowania liczby mnogiej: æ ß é ŽÝê ë æ ÝÞ Û ß ÚŽÛÜ ÝÞ ß âØã ä å ÝÞ ßçè Ô Õ6×Ù Ö Ø Ô àpá Ö Ö Ö [ ì>íîŽïvðîŽñSò óôFðõîö>í ÷íïSò ø?ù*íú>ðõî’ûüíý?ò ø?÷íú>ð ] "wiele krajów arabskich" (dosł. "liczne kraje arabskie"). þ ڎÛÿ ÝÞ ß è æ ß é ŽÝê ë æ ÝÞ Û ß [ ì>íîŽïvðîŽñSò óôFð Õ6×Ù Ö Ø Ô àpâá Øã ä Ö å Ö Ö



îö>í ÷íïSò ø?ù*íú>ð

ûüíý?ò ø?÷íú>ð ] “ Jest wiele krajów arabskich" (dosł. "kraje

             ò ðô ô*íœóîLïSò óú>ð  ] "te dziewczyny sÐ studentkami" (podmiot jest osobowy, wi c orzecznik jest w liczbie mnogiej). è ×Ù æ ÚŽØ Ûÿ æ"!# Þß Ø å $ Ø  % ÝÞ ß& ' Ø Ö àpÖ Ö [Z( øzî ) ò ó+*, ö>íú-./p ðîîLò ó)ïvð ûüíý ø?÷}ò 0ô*í ] "w uniwersytecie jest wielu studentów" (dosł. sÐ arabskie sÐ liczne"). ë Ö Þ Ø Û á æ æ Ø ß Ö Û ß Ø Û æ Ö [Fí ìpðîLò óì tî ì>í Gò óô ^ð

liczni); Gdy przymiotnik wchodzi w zwiÐ zek zgody z rzeczownikiem nieosobowym w liczbie mnogiej, przewaÑ nie posiada postaÒ liczby pojedynczej rodzaju Ñ eÓ skiego. Zdarza si jednak, Ñ e czasem przyjmuje form liczby mnogiej łamanej np. þ Û Ö Ø Ö Ö [ í ò óú>ð ’ò ó÷^ð ] - "fale krótkie" obok: Õ6×Ù Ö Ø Ö Ö [ í ò óú>ð í ’ò ø?÷íú>ð ] "fale krótkie".

  4657 $ * 8) 1   2 3 

:9 -;

 2 3  4657 $ * 8)



:9 <;





Nie ma to znaczenia dla rodzaju rzeczownika, który w obydwu wypadkach pozostaje rodzajem Ñ eÓ skim w liczbie pojedynczej i ewentualne dalsze atrybuty musiałyby si do tego rodzaju dostosowaÒ , o ile nie wyst powałyby w liczbie mnogiej łamanej.





= >@AC? BEF D H ? I 2.14. Idafa G [ JKLMJONQPSR TVUWKYXQZ[]\ ]

^

^ _ m k l n g j h i ` ` abdcfe a oqpVrmsutvxw y+z@t ^ kl  € kml n idafy - wyrazu rz` dzonego (nomen rectum - {|+~ } abdcfg e hja i [ oqpVrmsutvxw y+z@to‚+rw p„ƒ…†‚ ]). Nomen rectum wyst _ puje zawsze w drugim przypadku (dopełniacz). Wyraz rz` dz` cy odmienia si_ natomiast przez wszystkie przypadki. ∗ Wyraz rz` dz` cy nie mo ‡ e posiadaˆ ‡ adnego z trzech tanwinów, podobnie do wyrazów okre ‰ lonych kml n przedimkiem Š i [ oqpVr ]. kml n ∗ Je‡ eli wyraz rz` dz` cy jest rzeczownikiem, to nie mo ‡ e pojawiˆ si_ przedimek okre ‰ laj^ cy Š i [ oqpVr ] kml n przed tym wyrazem. Przedimek okre ‰ laj^ cy Š i [ oqpVr ] mo ‡ e pojawiˆ si_ natomiast przed nomen regens które jest przymiotnikiem lub imiesłowem. ‘ l € š › k l ‘ l € Idafa mo ‡ e byˆ wła‹ ciwa Œ Žg e  }  e Œ  cf’ e [ o‚vxw y+z“pO”qtQ•–sw p„—˜vVpO”qtQ• ] lub formalna (Œ Ž~ ™ { i Œ  cf’ e [ o‚vxw y+z“pO”qtQ• r
Idafa, czyli przydawka dopełniaczowa, jest zwi zkiem rz du dwóch lub wi cej wyrazów, z których wyraz rz dz cy (pierwszy człon idafy - nomen regens [ ]) rz dzi przypadkiem drugiego członu

 

2.14.1. Idafa wła ciwa.

¡

Jest konstrukcj typu: nomen regens (rzeczownik) + nomen rectum (rzeczownik), np.

£¥¢ ¤j§j¦ © ¨ ª¬¦ «­®f¯° ¦± [W² ³´ µ ¶Q·¸

´-³+¹mºµ»½¼†³-¾ ] - "ksi¡+¿ ka ucznia"; À ¢ £+¯ Áj¦ Âà įª «ÅÆ°-« ± Ç [²Oµ ¸´q¸„·¸:´ÈV¹ž¶+ºµ ³É¼WÈO´-³-¾ ] - "ksi¡+¿ ki uczniów". Główne zale¿ no Ê ci semantyczne zachodz¡ ce pomiË dzy nomen regens i nomen rectum idafy wła Ê ciwej: ¦Î £¥¤j¦ © ¦ ¦± a) przynale¿ no ÊÌ (odpowiada prepozycji Í [ ¹³ ]), np. konstrukcja idafy wła Ê ciwej: ¢ §j¨ ª«­®f¯° [²W³´ µ ¶Q·¸ ´-³+¹mºµ»½¼†³-¾ ] - "ksi¡+¿ ka ucznia" i konstrukcja analityczna: £¥¢ ¤j§ ¦ © ¨ ° ¦ W¦Î Ï­®f¯° ¦± [²W³´ µ ¶Q·¸Q¾Ð¹³´-³+¹mºµ»½¼†³-¾ ] - "ksi¡+¿ ka ucznia" 27

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ) © 2002. (kopia bezpłatna)

ÑÓÒÉÔ Õ Ö ×Ø Ö Ù ÚÛÑÓÜ Ú¥ÝžÞ-Ö ßÑÓà-á Ö ß+Ô â“ß ×ã“äžåj×æ ô ù÷ ú ì ûqê ý ü [þ ÿ  ÿ b) czçQèé z cało è ci (odpowiada prepozycji ëOê í ì [î,ïñð ]), np. konstrukcja idafy wła è ciwej: ó ò õ ô öø   ï ] - "drewniane krzesło" i konstrukcja analityczna: óò õ ô ö ô ëOê í ì ù ú ì ûqê ý ü [þ ÿ  ÿ  î,ïñð   ï ] - "krzesło z drewna"; c) umiejscowienie w przestrzeni lub czasie (odpowiada prepozycji

è

konstrukcja idafy wła ciwej:

   "!$#% ( &)' 

ù ì

[  ]), np.

[*+ ,.-0/21435/+ ,.6879 ] i konstrukcja analityczna:

[ @, **+ ,.-0/21A7BC35/+ ,.6879 ] - "letnie słoD ce" d) odniesienie czynno E ci do instrumentu (odpowiada prepozycji "ciV cie mieczem" i

N O  J  "  W GY   X KML >

F G 

[HI9 ], np.

 J  "! #KMN L O > 

   "!;: <  

#% &  =  ?> !

[ P"+ ,8QSRT1U//+ ,.6879 ] -

- [ P"+ ,8QSRT1Z[HI9\//+ ,.6879 ] - "ciV cie mieczem";

Poniewa] wyraz rz^ dz^ cy w idafie wła E ciwej nie mo] e przyjmowa_ przedimka okre E laj^ cego F ?L > ! , wiV c o tym czy nomen regens jest okre E lone mo ] e decydowa_ okre E lono E`_ wyrazu rz^ dzonego, np. a  &b"L d c "!8#e0Wfd ' g    [hi9`j + kHl1mjj9Sn?-o+ Bqpr9 ] - "ksi^S] ka ucznia" (wyraz rz ^ dz ^ cy jest okre E lony). a  &b L t #e0Wfd ' g  s  

[hi9`j + kHl1mj9Sn?-o+ Bqpr9Z ] "ksi^S] ka ucznia" (wyraz rz^ dz^ cy jest nieokre E lony).

PomiV dzy nomen regens i nomen rectum nie mo ] e pojawi_ siV ] aden wyraz, bV d ^ cy atrybutem lub orzecznikiem dla nomen rectum, dlatego wyst V puj^ one po ostatnim członie idafy, np. a b"d c dg dg #uwv uS  x ' "L !   & L "!y#e0W '  [hi9`j + kHl1zjj9Sn?-o+ Bqpr9{n\|i,}~+ B}l1 ] "nowa ksi^S] ka ucznia" (atrybut #uwv uS  x ' "L ! odnosi siV do #e0Wf'  i zgadza siV z nim co do liczby, rodzaju, przypadka i okre E lono E ci). a bt dg X uwv uS   ' s  & L  #e0Wf'  [hi9`j + kHl1€j9Sn?-o+ Bqpr9ZA|i,}~+ B}l1Z ] "nowa ksi^S] ka ucznia" (atrybut

X uwv uS  '

odnosi siV do

siV z nim co do liczby, rodzaju, przypadka i okre E lono E ci). a b"d c dg X uwv uS   '   & L "!#e0Wf'  [hi9`j + kHl1€jj9Sn?-o+ Bqpr9‚|i,}~+ B}l1Z ] "ksi^S] ka ucznia jest nowa" (orzecznik X uwv podmiot

#e0Wfd ' g 

uS  '

#e0Wfd ' g 

i zgadza

, jest nieokre E lony, a

okre E lony).

uw v S u x ' "L ! a  & b"L d c "!ƒ#e0Wfd ' g 

[hi9`j + kHl1„jj9Sn?-o+ Bqpr9mn\|i,}~+ B}I9 ] "ksi^S] ka nowego ucznia" (atrybut

zgadza siV z nim co do liczby, rodzaju, przypadka i okre E lono E ci). a bt dg uws v uS   ' s  & L  #e0Wf'  [hi9`j + kHl1…j9Sn?-o+ Bqpr9Z†|i,}~+ B}I9Z ] "ksi^S] ka nowego ucznia" (atrybut

uw v S u x ' "L !

odnosi siV do

a  &b"L d c "!  

i

uws v S u  '

odnosi siV do

a  &b L t s  

i

zgadza siV z nim co do liczby, rodzaju, przypadka i okre E lono E ci). Atrybut i orzecznik wyrazu rz^ dz^ cego wyst V puje po atrybucie wyrazu rz^ dzonego, np. b  #‰ Š  ‹ > "L ! uw v uS  x ' "L !~Œ Ž ‡(' #& "L !8#ˆ  G ' [H~+ ,.6j1„n?-1‘R + ,ƒnMnM9’-“9”n\|i,}~+ B}I9”n•h–,H~+ B—21 ] "du] y dom nowego nauczyciela"; #uwv S u x ' "L !~‰ Œ Š  ‹ > "L !~Œ b Ž ‡(' #& "L !8#ˆ   G '

[H~+ ,.6j1„n?-1‘R + ,ƒnMnM9’-“9”n•h–,H~+ B—9”n\|i,}~+ B}l1 ] "nowy dom starego nauczyciela";

#uwv S u x ' "L ! ™ '˜ #‰ Š  ‹ > "L !~Œ b Ž ‡(' #& "L !8#ˆ   G ' ž

X‰ Š  g >

uw v S u x ' "L !~Œ b Ž ‡(' #& "L !8ˆ#   G '

'‰ Ÿ  g >

 ¤ O   ¡ ' ¢ ' uS&' "L !ƒ#£0Wf' W >

[H~+ ,.6j1„n?-1‘R + ,ƒnMnM9’-“9”n•h–,H~+ B—21€š›,ƒn\|i,}~+ B}l1 ] - "du] y i nowy dom nauczyciela";

[H~+ ,.6j1„n?-1‘R + ,ƒnMnM9’-“9”n\|i,}~+ B}I9œh–,H~+ B—21Z ] - "dom nowego nauczyciela jest du] y";

[ P.k¥R + kj1zn?-œ,}—+ ,/,j9Ch–, ¦+ B—,j1Z ] - "w szkole jest du] o sal" (dosłownie: "sale szkolne s^

liczne"). Nomen rectum mo ] e by_ nomen regens dla kolejnego wyrazu; podlega wtedy nast V puj^ cym zale] no E ciom syntaktycznym: • Jako nomen regens nie mo ] e przyjmowa_ przedimka okre E laj^ cego • Jako nomen rectum musi posiada_ formV drugiego przypadka (w poni] szych przykładach jest to drugi wyraz): ©    ‡ ' §( Wfx ' "L ! ¨ " W > #ˆ  G ' [H~+ ,.6j1ªQ + k nM9\HI9”n\|8+ kS-“9MR,j9 ] - "dom studenta uniwersytetu". #uwv S u x ' "L !   ‡ ' §( Wfx ' "L ! ¨ "   W© >

#ˆ   G '

[H~+ ,.6j1ªQ + k nM9\HI9”n\|8+ kS-“9MR,j9”n\|i,}~+ B}l1 ] - "nowy dom studenta uniwersytetu". 28

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej («•¬®­ ¯ ° ±\² ° ³ ´ «•µ ´w¶5·° ¸`«•¹º ° ¸S­ »¸ ±\¼½5¾±\¿ ) © 2002. (kopia bezpłatna) ÐÑ;Ó Ò Ô Ã Áw S Á ÄÆ Ã Ç"Å È Ê Ã Ë(Ì ÄÆ Ã Ç"Å È Í Ç Ì Ï À À ÀÉ À À À Î

ÐÑ;Ó Ò Ô Ã ä wÁà  S Á ÄÆ Ã Ç"Å È Ê Ã Ë(Ì ÄÆ Ã Ç"Å È Í Ç Ì Ï À À ÀÉ À À À Î

[Õ~Ö ×.؏ÙÚªÛ Ö Ü ÝMÞ\ÕIޔÝ\ß8Ö ÜSà“ÞMáׁÙޔÝ\ßi×â~Ö ãâIÞ ] - "dom nowego studenta uniwersytetu" [Õ~Ö ×.؏ÙÚªÛ Ö Ü ÝMÞ\ÕIޔÝ\ß8Ö ÜSà“ÞMáׁÙޔÝ\ßi×â~Ö ãâ¥×ÙÞ ] - "dom studenta nowego uniwersytetu"

Zaimki wskazujå ce, jeæ eli wyst ç pujå przed wyrazem rzå dzå cym, så podmiotem zdania imiennego, np. ÷ ú ùû ó ü é è í î(ï ðÆò"ñ ó ô ò ï ö õ ø; êëTì ê ì ê ê ì ì [ý8þ ÿ ÿ~þ   þ ÿ  8þ ÿ  ] "to jest dom studenta uniwersytetu". Je eli zaimki wskazuj ce wyst  puj po wyrazie rz dzonym na ogółodnosz si do wyrazu rz dz cego, np. ó ü é è ô ò ï 8  ò"ó8÷ø;ú ù û ì [~þ    þ ÿ ý8þ ÿ ÿ ] - "ten dom studenta". ì ê ê Je eli zaimki wskazuj ce wyst  puj przed wyrazem rz dzonym, odnosz si do niego, np. ò"óó ü é è ÷ø;ú ù û ô ò ï 8  þ ÿ  ] - "dom tego studenta". ê ê  ì ì [~þ  ý8þ ÿ ÿ Wyraz rz dz cy odmienia si przez przypadki, wyraz rz dzony jest zawsze w drugim przypadku, np. ! " 8ò"ó ø; ú ù û$# òõ % &(' )+ * , î ÷ - ï . [  þ ÿ0/123 54Mþ 6$7/8 09;: þ  5ÿ<~þ = >?@ \þ 71 ] - "Muhammad wrócił do domu êëTì õ  ê ì ì ì ì studenckiego". Wyrazy w obu rodzajach liczby podwójnej i liczbie mnogiej regularnej rodzaju m skiego, gdy pełni w idafie funkcj wyrazów rz dz cych, trac we wszystkich przypadkach, ko A cow liter  B razem z wyst  puj c po nim samogłosk , np. % ï! ò ïö õ B ì ê [ wÿ ~þ ÿC8 ] - "dwaj studenci", ale: ðÆò"ñ ó ï ! ò ï ö õ êëTí ì î(ê ï ì ìê

[ þ ÿ MÿD  ÿ oþ   ] - "dwaj studenci uniwersytetu".

%E ú ù ! ò ï ö ÷ø;F ù õ G Hì ìê õ

[I7J: þ   wÿ ~þ KC8 ] "widziałem dwóch studentów", ale:

ö ÷ø;F ù õ G ðÆò"ñ ó L ù ! ò ï  Hì êëTí ì î(ê ï ì ìê õ

P ÷ QH T)ì î ÷ BOì N R

[I7J: þ   þ ÿ 1M  ÿ oþ   ] "widziałem dwóch studentów uniwersytetu".

[3 /1IISTþ UVCW ] - "nauczyciele", ale:

ðÆò"ñ ó N R P ÷ QH T)ì î ÷ êëTí ì î(ê ï ì

) ÷ ø; T ÷ F ù õG Y R Hì ì P ê QH ì î

[3 /~þ IIST5UX  ÿ oþ   ] "nauczyciele akademiccy". [I7J: þ  Z3 /1IISTþ [CW ] - "widziałem nauczycieli", ale:

ò ñ ó PRQH T ) ÷ ø; ÷ F ù õG ðÆ" Hì L ê ìî êëTí ì î(ê ï ì

Wyraz \

֟

[I7J: þ  Z3 /~þ IIST[Z  ÿ oþ   ] "widziałem nauczycieli akademickich".

[U ] wyst  puje wył cznie w idafie i posiada tylko form nomen regens. Oznacza posiadacza

jakiej] cechy lub przedmiotu, np. %E ú ù û % ï^ ÷ü ì H ì \ [UZ_SÿIS~þ KC8 ] "w  sacz" (dosł. "wła ] ciciel dwóch w  sów"); Form rodzaju  eA skiego od \ Przypadki pochodne od \ gen. = acc: a

֟

֟

jest wyraz:

÷`0ó ü ì

[8þ ÿ7 ].

[U ]:

ü

Kilka wyrazów zmienia swoj form , gdy s wyrazami rz dz cymi w idafie, s to wyrazy: b 'c õ G [ : þ 78 09 ] - "ojciec"; b

'd õ G

[ : þ SeW 09 ] - "brat";

b

'f g

[4Mþ 3 09 ] - "te ]?h ";

b

'f i õ

ì

[jþ 3 09 ] -"usta"

Nominativus: )* ÷ ÷ np. k + , ì î N û õ G [ : þ 7lUm3 54Mþ 6$7/9 ] - "ojciec Muhammada"; )+ * , î ÷ n ÷ õ G k ì N

[ : þ Se Um3 54Mþ 6$7/9 ] - "brat Muhammada"; 29

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (oqpsr t u vw u x yVoqz y|{O}u ~?oq€ u ~r 7~ v‚7ƒO„Sv… ) © 2002. (kopia bezpłatna) ‡‰lˆ ‹ ŒŽ  lŒ‰ ‘ Š [’“ ”•—–m•3˜5’“ ”•6•$”7™š› ] - "te œ? Muhammada"; Š  †

Genetivus: ŒŽ ž¡¢¤  £ ¥ [ ¦ “ ”7§0¨©•3˜5’“ ”•6•$”7™š› ]; Š Ÿ np. ‡† ‰lˆ ‹ ª £¥ ‡‰lˆ ‹ ŒŽ † Š Ÿž¡ 

[ ¦ “ ”S«¨©•3˜5’“ ”•6•$”7™š› ];

‡‰lˆ ‹ ŒŽ ‘ † Š Ÿž¡‰l  Š

[’“ ”•6¨©•3˜5’“ ”•6•$”7™š› ];

Accusativus: ŒŽ ¬­¢¤Š £ ¥ [ ¦ “ ”7§®•3˜5’“ ”•6•$”7™š› ]; Š — np. ‡† ‰lˆ ‹ ‡‰lˆ ‹ ŒŽ ª † Š —¬­Š £ ¥

[ ¦ “ ”S«K®•3˜5’“ ”•6•$”7™š› ];

‡‰lˆ ‹ ŒŽ ‘ † Š —¬­‰lŠ Š

[’“ ”•¯®•3˜5’“ ”•6•$”7™š› ];

² ² ² Rzeczownik ° ± £ [³´“ ”•3˜0› ] mo µ e w idafie mie posta  ¶ [³5– ] lub Œ± £ [³´“ ”•3˜ ]; ² ² Gen: ž¡  [³¨ ] lub · ± £ [³´“ ”•š ]; ² ² Acc: ¬ £ [³?® ] lub ±Š £ [³´“ ”•$” ];

Wyrazy ° ¸ £ ¥ [ ¦ “ ”7§8˜0› ] i ¹ º ¶ ¥ [ ¦ “ ˜5•6•3˜0› ] mog » by w arabskim uµ ywane przeno œ nie do wyróµ nienia posiadacza i posiadaczki jakiejœ cechy lub przedmiotu, np. Á · ¼¾¿ ½ ¢ Š À · ¬­Š  ¤Œ¢ £ ¥ [ ¦ “ ”7§l–Z ”ÃSš§Ä“ ”ÅKÆ8š ] - "w » sacz"; ÇÈ

É Ì3ÍÎ Ê Ë Ë Ï

[ Ð Ñ Ò5Ó6Ó3ÒÔ Ñ Ò5ÕÖÒ×ÙØÚ ] "główna droga ", "go Û ciniec".

2.14.2. Idafa formalna (niewłaÜ ciwa). Jest to konstrukcja: nomen regens (przymiotnik lub imiesłów) + nomen rectum (rzeczownik), np. É àVâ­á ã5ä Ê7æ å çéè Ï [ Ð Ñ êSë ì@êÕÖÒ=ííÑ ê¾î8ï8Ø ] - "zielonego koloru", "zielony"; Ý Þ¾ß

ß

W odróð nieniu od idafy wła Û ciwej, która posiada znaczenie rzeczownikowe, idafa formalna ma znaczenie przymiotnikowe, dlatego cała idafa bywa atrybutem lub orzecznikiem. Nomen regens idafy formalnej mo ð e ã èä przyjmowañ przedimek okre Û lajò cy óOô [ Ð Ñ ê@í ], gdy wymaga tego zachowanie zwiò zku zgody z wyrazem okre Û lanym, np. õ õ ã ä É û— É ö ÷ 5 ø ú ù è üý þ åÿ 

[Õ´Ñ ê Ò¾íÒ0Ú êÄÑ ÕÖÒ ´Ñ Ø ïKï8Ø ] - "stary człowiek";

õ õ ã ä É è 5 É É ã èä ö ÷ 5 þ Ê ø ú ù ãô ä ý 

[ Ð êÕÕ´Ñ ê Ò¾íÒ=í  êÄÑ ÕÖÒ ´Ñ Ø ïKï8Ø ] "stary człowiek";

û Wyraz rzò dzò cy zaimkiem sufigowanym 1. sg. (np.  ù   å ù [ Ø  ]) posiada we wszystkich przypadkach tak ò

samò postañ . Nomen regens pozostałych zaimków sufigowanych odmienia si przez przypadki, tak samo jak è É û wyraz rzò dzò cy idafy, np. nom.   å ù [ Ø Ñ 8Ò ê ]; û è gen.  ù   å ù [ Ø Ñ Ø ê ]; û è acc.  å   å ù [ Ø Ñ 1ê ê ]

2.15. Cyfry, liczby i daty. 2.15.1. Cyfry arabskie i cyfry hinduskie. W cz0Û ci Û wiata arabskiego do zapisu liczb uð ywa si cyfr arabskich, a w innych krajach (zwłaszcza na Wschodzie) cyfr hinduskich. Cyfry arabskie: 1234567890 30

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (  ! "$# ! % & ' &()*! + ,*- ! +. /+ "$0123"$4 ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Cyfry hinduskie: 57698;:7<>=7?A@CB D W odró E nieniu od zapisu literowego, cyfry hinduskie, podobnie jak arabskie zapisywane sF od strony lewej do prawej: 567910 =
0. ON P S

[T U VXW*Y[Z\ ] - "zero";

Zachowuje si] i odmienia jak rzeczownik. Podobnie jak w j] zyku polskim ma tylko jeden rodzaj gramatyczny. 2.15.3.2. Liczebniki w rodzaju m^ skim. 2.15.3.2.1.

Liczebnik „jeden”.

a ` b d [ e U fghfijZ\ ] 1. a) N _.c R

b) N _ a k l ` [ mnU o.gjV$ijZ\ ] 2.15.3.2.2. u3t wv xy p qsr

[ z|{ }~ € ~‚{ ]

"jeden" (w j] zyku literackim odnoszony głównie do Boga i ludzi) "jeden";

Liczebnik „dwa”. "dwa".

2.15.3.2.3. Liczebniki główne od 3 do 10 (rodzaj mƒ ski): Zdaniem niektórych gramatyków, tak„ e arabskich, arabskie liczebniki główne (3-10), posiadaj… ce ko† cówk ‡ ˆ , s… rodzaju „ e† skiego, i ł… cz… si‡ z rzeczownikami m‡ skimi. Takie podej‰ cie wydaje mi si‡ nielogiczne, gdy„ liczebnik nie ma naturalnego rodzaju. Przyjmuj‡ wi‡ c, „ e liczebnik b‡ dzie miał taki rodzaj gramatyczny, jaki ˆ rodzaj ma rzeczownik z którym liczebnik si‡ ł… czy. Ko † cówka nie wnosi tutaj „ e† skiego nacechowania rodzajowego. Liczebniki od 3 do 10: ‘ Ž  3 ŠŒ‹ ‹ [’“s”$• –Œ’“˜— ™š ] - "trzy"

7

› ŠŒž‹œ Ÿ  ‹ 

[¡|• “¢h£ “˜— ™š ] - "siedem"

4

› ŠŒ¤‹œ ‹¥ ¦  Ž § [ ¨ “© ¢ª• “«£ “˜— ™š ] - "cztery"

8

› ŠŒ3‹¬ ®­ ¯ ‚‹°  ‹ [’“±J–.²³• ´Xµh“˜— ™š ] - "osiem"

5

› ŠŒ‹¶ °‚ · ‹ [¸• “±I¡“˜— ™š ] - "pi‡ª¹ "

9

› ŠŒž‹œ ¶  º ­ [ — • ´$¡‚£ “˜— ™š ] - "dziewi‡ª¹ "

6

› ŠŒ¼ »   ­ [¡|• ´—½—“˜— ™š ] - "sze ‰¹ "

2.15.3.2.4. ÂàŒÞ

10

› ˆ ¾ ‹ ¿ ‹ À ‹ [ £ “Á • “©“˜— ™š ] - "dziesi‡ª¹ "

Liczebniki od 11 do 19 (rodzaj mƒ ski): 16 Å Ä Æ Ä Ç Ä Ê ÖŒØ× Ú Ù [Û|Í ÜݽÝΘÝÎÒÑ Í ÎÓ¤ÎÔÎ ] -

ÄÉ Ê Ë [ Ì Í ÎÏhÎÐnÎÒÑ Í ÎÓ¤ÎÔÎ ] Å Ä Æ Ä Ç Ä ÈÄ c

"jedena Õ cie" Ä ß á3Ä ãâ ä å [ Ì Í Üæèç˜éêÑ Í ÎÓ¤ÎÔÎ ]Å Ä Æ Ä Çà

17

"szesna Õ cie" Å Ä Æ Ä Ç Ä Ê Ö Äë ìâ Ú Ä [Û|Í ÎíhÑ Î˜ÝÎÒÑ Í ÎÓ¤ÎÔÎ ] 31

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (î ïð ñ ò ó$ô ò õ öî ÷ öøù*ò úî û*ü ò ú.ð ýú ó$þÿ 3ó ) © 2002. (kopia bezpłatna) 

"dwana cie"    [    ]     

13



18



"trzyna cie" 14

  /  0" 2 1 3 



[ 45567 85   ] -

19

"czterna cie"  9  % 1 >  [?@ &A;   ]     

15

"siedemna cie”  "! #$ %   [&')(* +-,.     

    ] - "osiemna cie"  /  9 1 : ! [   +;<5       

 "dziewi= tna cie"

]-



"pi= tna cie"

2.15.3.3. Liczebniki główne w rodzaju B e C skim. 2.15.3.3.1. a)

G7H DFE IKJ L

Liczebnik „ 1”

[ M N O-PRQ*S ]

"jedna"

V WY b) T UG)E IX E [ Z.S)P[OQ]\^5_@` ]

2.15.3.3.2. J ab c E d E e H VW

"jedna";

Liczebnik „ 2” .

[ MOgfih.\^ N S)h[O ]

2.15.3.3.3. 3 4 5 6

2.15.3.3.4. ’“’

"dwie".

Liczebniki główne od 3 do 10 (rodzaj j ek ski): no nq lm e E [f\pN Sf"_@` ] 7 r H s E [tuN \v.w_@` ] "siedem" "trzy" nq x E y H l z [ M5\{5v7N \8w_@` ] -

8

n| } e V b~ E E

[„@N \At…_@` ] -

9

nq

"pi†7‡ " Š ‹ s V [tuN O^Œ^5_@` ] - "sze ‡ "

10

"cztery" n‚

~HƒE

š – › – žK ”•—…– ™ ˜ œ ˜ Ÿ 

”•—…– ™ ˜ š® – ³´ – µ – ¶ ˜ Ÿ 

17

[ ¡ ¢ £g·i¸.¨« ¦

n Ž H E

[ w N \‘{…_@` ] - "dziesi†7‡ ”

]"trzyna ¬ cie" ”•—…– ™ ˜ š – –¹RÄ – Å ˜ ” Æ [ ¡ ¢ ¨ª5»]¨

š – ¯A ­ ±° ”•—…– ™ ˜ ®

§

[²u¢ £«Œ«¨

]-

¢ ¨©ª¨«¨

”•—…– ™ ˜ š –

–¹ º˜ ± –

§

[²u¢ ¨»

§ ¨

¢ ¨©ª¨«¨

]-

"siedemna ¬ cie"

]"dwana ¬ cie" ”•—…– ™ ˜ š – ¼– ”½8¶ – [·¨¾¢ ¦·¨ ¢ ¨©ª¨«¨

18

—¿ ™ ˜ š – …

19

”•—…– ™ ˜ š –

[

§

¢ ¨©ª…À@Á

] - "dziesiÂ7Ã ”

¢ ¨©ª¨«¨

§

15

[ ^ N Ot<w_@` ] - "dziewi†7‡ "

"szesna ¬ cie"

] "jedena ¬ cie"

§

14

16

[ ¡ ¢ £-¤R¥*¦

¢ ¨©ª¨«¨

§

13

ˆH ‰V

Liczebniki od 11 do 19 (rodzaj j ek ski): §

12

[f\'S)h*N O-€_@` ] - "osiem"

§

]"czterna ¬ cie" ”•—…– ™ ˜ š – ͖ É ˜ Î – [Ï@¢ ¨ÊA²¨

¨

¢ ¨©ª¨«¨

]-

[·¨ÊË¢ ¦)¸[£-Ì.¨

§

¢ ¨©ª¨«¨

- "osiemna ¬ cie"

¢ ¨©ª¨«¨

§

È ¶ ǖ ° ³ É – –

20

”•—…– ™ ˜ š –

–¹ Ð ˜ Ñ °

[ « ¢ £²

§ ¨

"dziewi tna ¬ cie" 32

§

¢ ¨©ª¨«¨

]-

]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ÒÔÓgÕ Ö × ØÙ × Ú ÛÒÔÜ ÛÞÝßà× áÒÔâàã × á)Õ äá Øåæç"Øè ) © 2002. (kopia bezpłatna) é ê ëìíëîë

]"piï tna ð cie"

2.15.3.4. Liczebniki 20 .. 90. Liczebniki 20 .. 90 majñ wspólnñ postaò w obydwóch rodzach gramatycznych: üîŒî ê ýþ.ë éügìíuê ýþ.ë  ú 20. ôó õ"÷…ö ùK ø ûú [ ] - "sze ðò dziesiñ t" ] - "dwadzie ð cia" 60 ôó ÿ  [ ë

ê ýþ.ë

30

ôó ÿ"ö   ó

40

ôó ÿ" ö  ó  ø

50

"czterdzie ð ci" ë ê ýþ.ë ôó ÿ" ö  ø  ó [  ]-

60

[ 



] - "trzydzie ð ci"

[

ëí]ë8é ê ýþ.ë

]-

"piï7ò dziesiñ t"

ôó ÿ" ö  ø  ó

80

"siedemdziesiñ t" ë )þ*ê ýþ.ë ôó ÿ"ö   ó  ó [ ]

-

90

"osiemdziesiñ t" îàü ôó ÿ" ö  ø ú [ 

-

100

[

é ê ýþ.ë

]

]

-

"dziewiï7ò dziesiñ t"

2.15.3.5. Liczebniki główne powy! ej 100. &')( 7( 100. " #%$ * [+-, .0/132465 ] lub " #%$ *

7( ( 600. G#%$ *Iij k [dl, .m2n24Q+-, .0/132R.R5 ] lub 7( : ( G#%$ STi k [dl, .m2n24U+-, .0/132R.R5 ] - "sze @mh set"; 7( 700. G#%$ *IHV o B k $ [dl, 1[p]%4Q+-, .0/132R.R5 ] lub 7( G#%$ STH` o B k $ [dl, 1[p]%4U+-, .0/132R.R5 ] -

[+-, .0/132465 ] - "sto";

' 7( 200. 8 9 : $ $ * [+;.0/132 , <>=?. ] - "dwie @ cie" 7(

(gen. = acc. 8 ACD B : $ $ * [+;.0/132 , 1EF=?. ]) "dwie @ cie"; M 7( 300. G#%$ *IHJ-KL $ [N1 OP, <%N4Q+-, .0/132R.R5 ] lub

"siedemset"; 7( (s ' M 800. G#%$ *rq S $ $ [N1+-, <>=Ftu+-, .0/132R.R5 ] lub

7( M M G#%$ STH KL $ [N1 OP, <%N4U+-, .0/132R.R5 ] -

"trzysta"; 7( 400. G#%$ *IHV W $ X B K Y [ / , 1Z[\1^]%4_+-, .0/132R.R5 ] lub 7( G#%$ STH` W $ X B K Y [ / , 1Z[\1^]%4U+-, .0/132R.R5 ] -

"czterysta"; 7( b 500. G#%$ *IHa S B $ [c6, 1+edT4Q+-, .0/132R.R5 ] lub 7( b G#%$ STHf S B $ [c6, 1+edT4U+-, .0/132R.R5 ] -

"pig0h set"; ---{ 1000. x yz K Y [ / , 1 O}|T465 ] - "tysi~ c" { (plur. x  K€‚ [ /ƒ<„OP, <>|T465 ] / x †…‡ ‡ Y [ /%4COP, ˆ‚|T465 ]); ‹ 10 000. G K€‚ ‡ ‰mŠ $ B Œ $ [ ] , 1‚%Z1324Ž/ƒ<„OP, <>|.R5 ] {

ë.é ê ýþ.ë

70

7(

100 000. y G z Y ‡ #%$ * [+-, .0/1324Ž/ , 1 O}|.R5 ]  { 7( 1000 000. x 9 … HD z * $ [+1 O}E‘, ˆ‚=’465 ] / y G z Y ‡ #%$ * [+-, .0/1324Ž/ , 1 O}|.R5 ]

33

7( (s ' M G#%$ S D S $ $ [N1+-, <>=Ftn+-, .0/132R.R5 ] -

"osiemset"; 7( ( 900. G#%$ *IHV f B v [ 2 , .Pdw]%4Q+-, .0/132R.R5 ] lub 7( v ( G#%$ STH` f B [ 2 , .Pdw]%4U+-, .0/132R.R5 ] -

"dziewig0h set";

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (“•”—– ˜ ™ šP› ™ œ ‚“•ž ƒŸ  R™ ¡m“•¢R£ ™ ¡>– ¤¡ šP¥¦ §šP¨ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.3.6. Składnia liczebników głównych ® ¸ º [ » ± ¼³’¼Tµp¶‘· ] « ­)®¯ [ °?± ²0³p´}µp¶‘· ] i ©ª ¬¹ Liczebniki ©ª0¬I

2.15.3.6.1.

ÂÀ Ì Í [ Î Å ÏÇpÏÉ?Ê6Ë ] przewaÐ nie wyst Ñ pujÒ po rzeczowniku, np. Liczebniki ½ ¾>Àr ¿ Á Âà [ Ä\Å Æ>Ç?ÈPÉ?Ê6Ë ] i ½ ¾ ¹ ÕÖ ½ ¾>Àr ¿ Á Âà ½ ÓeÔ Â ¿ [גÈmØ Å Æ6Ù?Ê6ËÚÄ\Å Æ>Ç?ÈPÉ?Ê6Ë ] - "jedna ksiÒ>Ð ka" ÂÀ Ì Í [ Î Å ÏÇpÏÉ?Ê6Ë ] (w jÑ zyku potocznym takÐ e ½ ¾>Àr Liczebnik ½ ¾ ¹ ¿ Á Âà [ Ä\Å Æ>Ç?ÈPÉ?Ê6Ë ]) mo Ð e pełniÛ funkcjÑ zaimka

nieokre Ü lonegi "kto Ü ", np. ÂÀ Ì ÍÝÞ Â Ô ß Ì [ àUŠƄáFÏâÎÏÇpÏÉ?Ê6Ë ] - "kto Ü powiedział"; ½¾ ¹ Þ r Á è¾ ¹ ÂÀ Ì Í [ Î Å ÏÇpÏÉ?ÊQéRéȗêFŠƄá‘È ] - "pewien człowiek" (dosł. "jeden z mÑ>Ð czyzn"). Ô Âä ælå ç F ã

ðwò ñ

2.15.3.6.2.

Liczebnik ë ì3íïî ë ó [ ôõ÷öløFù ú0øpõ ] üþ ý

Liczebnik Ô Â [ ÎmÈ‘Å Æ?È ] mo Ð e wyst Ò piÛ przed rzeczownikiem. ãû

ãÿ

Konstrukcja taka przypomina idafÑ , w której wyraz rzÒ dzÒ cy jest w liczbie podwójnej, np. ü üþ ý ü ý üþ ý Ô Â ¿ Ô Â [ ÎmÈ3Æ É 3Æ>é %ÈRË ] - "dwa dinary" (gen. = acc.  Ô Â ¿   [ ÎmÈ‘Å Ï É 3Æ>é %ÈRË ]);



ãÿ





ãÿ

Ö

Liczebnik ten jest czÑ sto zast Ñ powany formÒ liczby podwójmej: "dwie ksiÒ>Ð ki" - Ô  Â Ô Õ Â ¿ [גÈmØ Æ6Ù0Å Æ?È ]. ãû

2.15.3.6.3. Liczebniki od 3 do 10. Po liczebnikach od 3 do 10, wyliczane rzeczowniki sÒ w drugim przypadku liczby mnogiej, przy czym rodzaj gramatyczny liczebnika odpowiada, rodzajowi gramatycznemu rzeczownika w liczbie pojedynczej, np. Ö "! ý  Õè       ý   [6Å ÏÏ3ØÊ ×3ŠʑØÊÙ ÈRË ] lub ¿ Õè  ç Á       [?ÏÏ3ØÊ á•×†Ê‘ØÊÙ È ] "piÑ0Û ksiÒ>Ð ek";  # 

% ý Ô $ Â ç ¿ Ô Ì &è   [6Å ÏTÊ('ƒÆ„á‘ÈPÙ0Å ÆØRÈRË ] - "piÑ0Û studentek";

Wszystkie liczebniki mog Ò wyst Ñ powaÛ po rzeczownikach, obowiÒ zuje wtedy zgodno ÜmÛ co do przypadka, rodzaju i okre Ü lono Ü ci., np. ) *,+ -/. 0231 4 5768:9 0<;= 4>. 5 [ ?A@7BB,CEDFDHG I JKCMLL@NDHG I,L@POAC ] - "trzej studenci"; + 6Q:. 0231 4 576RS 4 S = 9 4>. 5 TU

2.15.3.6.4.

Liczebniki od 11 do 99.

o Rzeczowniki wyst Z puj [ ce po liczebnikach 11..99 s[ w trzecim przypadku liczby pojedynczej, np. + + + + + *,+ . d S a b cYU e ` [L@fgIhFG Vjik@POl@nm G @po"@qX@srtVlO G I Ju@7v ] "osiemna w cie ksixy ek".

+ S ]S ^ _ \

[ ?A@7BBA@NDFVHJWG IXOACMLL@NDHG I,LYC ] - "trzy studentki".

U

o w odróy nieniu od rzeczowników w liczbie mnogiej zdrowej, liczebniki 20..90 te nie tracx nigdy ko z cowego { , np. \

+ S ]S ^ _ U

\

+ S ]S ^ _ U

+

6a b U {| `~}

[ mlVo,qG €phk@srtVlO G I Ju@7v ] - "dwadzie w cia ksixy ek".

o+ W + j *,zyku arabskim jednostki wyst  pujx przed dziesix tkami 20..90, np. + + 6a b -/. 0 U {| `~} |ƒ‚ [L@NDHG I,L@POAC v…„†@2mlVo,qG €phk@srtVlO G I Ju@7v ] o Rzeczowniki, po liczebnikach od 100 wzwyy , posiadajx form liczby pojedynczej drugiego + + + 6 S^ ‹ przypadka, np. ‡ ˆ ‰ Š Œ U [f:G VW?A@PO IqG @pŽCEDFVv ] -"dwustu my czyzn".

34

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (’‘“ ” • –H— • ˜ ™p’š ™œ›• žl’Ÿ  • ž“ ¡Xž –H¢X£¤Y–H¥ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.3.6.4.1. Liczebniki powy¦ ej stu. Rzeczowniki, po liczebnikach od 100 wzwy§ , wymagaj¨ od wyliczanego rzeczownika formy liczby ­ ± ­ ² ­´ ³ « ¯®° [µ:¶ ·W¸A¹Pº »¼¶ ¹p½¾E¿F·À ] -"dwustu mÁ czyzn". pojedynczej drugiego przypadka, np. © ªN¬® 2.15.3.7. KolejnoÃNÄ liczebników arabskich. Liczebniki główne w postaci cyfr sÅ zapisywane identycznie, jak w jÁ zyku polskim. Liczebniki wymieniane słownie, pokazujÅ siÁ w nast Á pujÅ cej kolejno Æ ci: wy sze ni tysiÅ ce + tysiÅ ce + setki+ jednostki + dziesiÅ tki. Liczebnik posiada rodzaj zgodny z wyrazem, do którego siÁ odnosi, np. ³ ̳ ­ ³ ­ ²³ ³ ³ ­ ÒgÔ>Ó Õ Ö× Ø ­ ­ Ç ­ ÈÊ ÏÐ ­ Ñ ÈÊË É Ì Í® Ï Ð Ù Ë É Í © Î Ë É Ì Í® [Ú¶ ¹Ûk¹PºA¾Ü¸ ¶ ¹N¿>ÝY·À…Þ†¹Pº ¶ ·HÚàßl·jµ:¶ ·W¸A¹Pº·À…Þ†¹Pº ¶ ·HÚàßl·À…Þ†¹Pº·HÚàß ¶ áÛk¹ ] - "rok 1999". Liczebniki oznaczajÅ ce setki sÅ zło  eniami dwóch wyrazów. Odmienia siÁ przez przypadki tylko pierwszy człon, np. ²³ ³ gen. ÏÐ ­ Ñ ÈÊâ É Ù ­ [Ú¶ ¹Xãkßl·jµ:¶ ·W¸A¹Pº·À ] acc.

²³ ­ ­ â ÉÙ ÏÐ ­ Ñ ÈÊ

[Ú¶ ¹XãkßA¹µ:¶ ·W¸A¹Pº·À ]

Liczebnik główny z koä cówk Å

åæ

[- ¾ À ] w sekwencji z wyliczanym rzeczownikiem traci nunacjÁ (czyli [À ]),

gdy poprzedza wyliczany rzeczownik, np. g ×è × ÕÖ çÏ ± Ð È ­ é ­¯ É « [ ¸A¹¼AãW¶ ¹2ßA¹PºA¾ëêP¶ ¾FºA¾ãì·À ]; Liczebniki zło  one sÅ zwykle połÅ czone spójnikiem Í ­ [ ކ¹ ]. Liczebnik przed tym spójnikiem nie traci nunacji. O tym w jakiej liczbie i przypadku wyst í pi rzeczownik decyduje liczebnik stoj í cy bezpo î rednio przed nim, np.ñ ï ð,ñ ñ ñ ñ ñ ð,ñ ò ú ú ôõY÷~ ö ùû ó ø ü õþý ÿ ø õ [ ] - "sto dwadzie cia cztery lata"

           !" #%$& '" $&( (rzeczownik jest w trzecim przypadku l. poj. gdy* wymaga tego liczebnik   nim, a  jest rodzaju * e, skiego, poniewa* rodzaju * e, skiego jest rzeczownik  ï ð,ñ ñ ò ó

ýÿ

ñ

ø

ñ ú ôõY÷~ ö ùû ø ü ð,ñ ñ ò ó

+

+

)

stoj cy bezpo rednio przed

).

2.15.3.8. Odmiana liczebników przez przypadki. o Liczebniki odmieniaj si przez przypadki podobnie jak rzeczowniki. o W grupie liczebników 0-10, nieodmienny przez przypadki jest jedynie liczebnik

+ -

)

. / 0213 [  547698 ]. ñ

ø

o Liczebniki 11..19 s nieodmienne przez przypadki. o Liczebniki 20..90 odmieniajñ si przez przypadki podobnie do liczby mnogiej zdrowej rodzaju ùûú m skiego, np. (gen. = acc. ÷~ø ü [ ])

-

?

<: + ; 1 -  !" =>$&

2.15.4. Liczebniki porz dkowe. Liczebniki porz dkowe od 1 do 10 (rodzaj m ski):

@

CEB F%D GH [ I J K7LMLKONP ] - "pierwszy"; V 2. Q RSUT [W>J XZY([]\ ] - "drugi"; bV 3. ^ _a` SUT [W>J XcN9d!WeP\ ] - "trzeci"; 4. ^ f7g` h i T [j"J Xkld9mP\ ] - "czwarty"; q 5. ^ nop ` SUT [rJ XZstd]uvP\ ] - "piw ty"; 6. ^ xoy` SUz T [u"J X{ld]uvP\ ] - "szósty";

A

1.

^f7g ` SUz T [u"JXkld9mP\ ] - "siódmy" V 8. ^ |p ` SUT [W>J XZstd5Y}P\ ] - "ósmy"; 9. ^ f7z ` SU~ T [  J Xued9mP\ ] - "dziewiw ty";  10. € ^ ` SU‚ T [ m J Xƒ„d5jvP\ ] - "dziesiw ty"; 7.

35

…‡†!ˆ ‰ Š ‹]Œ Š  Ž%…‡ Ž‘“’”Š •…‡–”— Š •Zˆ ˜™• ‹]š™›“œe‹]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ) © 2002. (kopia bezpłatna)

ž Ÿ   ¥¡O£ ¢ ¤¦ § ¨ © ªE«“¬ ²³ ´ 2. ­ ®°e¯ ± ¯ [µ>¶ ·Z¸º¹5»&¼½¾¿ ] - "druga"; À Á ³´ 3. ­ ®¯ ± ¯ [µ>¶ ·cÂ9¹!µ¼½¾¿ ] - "trzecia"; 4. ­ ®à ¯ ı Å Æ ¯ [Ç"¶ ·Èl¹9ɼ½¾¿ ] - "czwarta"; ³Ì 5. ­ ®Ê ¯ Ë ± ¯ [Ͷ ·ZÎt¹]ϙ¼½¾¿ ] - "piÐ ta"; Liczebniki porzÛ dkowe od 11 do 19 (rodzaj mÜ ski): Ý ³ 11. × ¯ ¯ Ù ¯ Þ¯ Ò± ß ¯ [à9¶ ·Ól¹5»&¼áÉ ¶ ¼%Úc¼Ǚ¼ ] - "jedenasty"; Ý ²³ ´ 12. × ¯ ¯ Ù ¯ â ¯ ± ¯ [µ>¶ ·Z¸º¹5»&¼áÉ ¶ ¼%Úc¼Ǚ¼ ] - "dwunasty"; Ý Á ³´ 13. × ¯ ¯ Ù ¯ 㯠± ¯ [µ>¶ ·cÂ9¹!µ¼áÉ ¶ ¼%Úc¼Ǚ¼ ] - "trzynasty"; Ý 14. × ¯ ¯ Ù ¯ ¯ä ı Å Æ ¯ [Ç"¶ ·Èl¹9ɼáÉ ¶ ¼%Úc¼Ǚ¼ ] - "czternasty"; Ý ³Ì 15. × ¯ ¯ Ù ¯ å¯ Ë ± ¯ [Ͷ ·ZÎt¹]ϙ¼áÉ ¶ ¼%Úc¼Ǚ¼ ] - "piæ tnasty"; Liczebniki porz dkowe od 1 do 10 (rodzaj e ski): 1. [ ] - "pierwsza";

Û

é ê

Liczebniki porz dkowe od 11 do 19 (rodzaj e ski):

Ö ×v¯ Ý ë Ùí¯ ì®îe¯ Ò± ³ ß ¯ ¯ [à9¶·Ól¹5»&¼½¼áÉ ¶ ¼%ÚǙ¼½¼ ] - "jedenasty"; Ý ¯ ì®°e¯ ²± ³ ´ ¯ [µ>¶·Z¸º¹5»&¼½¼áÉ ¶ ¼%ÚǙ¼½¼ ] - "dwunasty"; 12. ìÖ×v¯ ë Ùí Ý ¯ ì®À ¯ Á ± ³ ´ ¯ [µ>¶·cÂ9¹!µ¼½¼áÉ ¶ ¼%ÚǙ¼½¼ ] - "trzynasty"; 13. ìÖ×v¯ ë Ùí Ý ¯ ì®à ¯ ı ÅÆ ¯ [Ç"¶·Èl¹9ɼ½¼áÉ ¶ ¼%ÚǙ¼½¼ ] - "czternasty"; 14. ìÖ×v¯ ë Ùí Ý ¯ ì®Ê ¯ Ë ± ³ Ì ¯ [Ͷ·ZÎt¹]ϙ¼½¼áÉ ¶ ¼%ÚǙ¼½¼ ] - "piæ tnasty"; 15. ìÖ×v¯ ë Ùí Ý ¯ ì®Ñ ¯ Ò± ³ Ñ ¯ [Ï"¶·Ól¹]ϙ¼½¼áÉ ¶ ¼%ÚǙ¼½¼ ] - "szesnasty"; 16. ìÖ×v¯ ë Ùí 11.

­ ®Ñ ¯ Ò± ³ Ñ ¯ [Ï"¶·Ól¹]ϙ¼½¾¿ ] - "szósta"; ³ 7. ­ ®à ¯ Ä ± Ñ ¯ [Ï"¶ ·Èl¹9ɼ½¾¿ ] - "siódma" Ô ³´ 8. ­ ®¯ Ë ± ¯ [µ>¶ ·ZÎt¹5¸&¼½¾¿ ] - "ósma"; ³ 9. ­ ®à ¯ Ñ ± Õ ¯ [ ½ ¶ ·Ïe¹9ɼ½¾¿ ] - "dziewiÐ ta"; س 10. ­ Ö× ¯ ± Ù ¯ [ É ¶ ·ڄ¹5Ǚ¼½¾¿ ] - "dziesiÐ ta"; 6.

ç¯ Ò± ³ Ñ ¯ [Ï"¶·Ól¹]ϙ¼áÉ ¶ ¼%Úc¼Ǚ¼ ] - "szesnasty"; ¯ä Ä ± ³ Ñ ¯ [Ï"¶·Èl¹9ɼáÉ ¶ ¼%Úc¼Ǚ¼ ] - "siedemnasty" è¯ Ë ± ³ ´ ¯ [µ>¶·ZÎt¹5¸&¼áÉ ¶ ¼%Úc¼Ǚ¼ ] - "osiemnasty"; ¯ä Ñ ± ³ Õ ¯ [½ ¶·Ïe¹9ɼáÉ ¶ ¼%Úc¼Ǚ¼ ] - "dziewiæ tnasty";

ׯݯ Ù¯ Ý 17. × ¯ ¯ Ù ¯ Ý 18. × ¯ ¯ Ù ¯ Ý 19. × ¯ ¯ Ù ¯ 16.

ìÖ×v¯ Ý ë Ùí¯ ì®à ¯ Ä ± ³ Ñ ¯ [Ï"¶·Èl¹9ɼ½¼áÉ ¶ ¼%ÚǙ¼½¼ ] - "siedemnasty" Ý ¯ ì® Ô ¯ Ë ± ³ ´ ¯ [µ>¶·ZÎt¹5¸&¼½¼áÉ ¶ ¼%ÚǙ¼½¼ ] - "osiemnasty"; 18. ìÖ×v¯ ë Ùí Ý ¯ ì®à ¯ Ñ ± ³ Õ ¯ [½ ¶·Ïe¹9ɼ½¼áÉ ¶ ¼%ÚǙ¼½¼ ] 19. ìÖ×v¯ ë Ùí "dziewiæ tnasty"; 17.

Ð Ð æ Ð Ý ï ï Ð æ Р𓯠ñe×vò ë Ù ± É ¹!ÚÇ"¶ ó%¸&¼ Liczebnik porzÐ dkowy w zdaniu zachowuje siæ jak przymiotnik, np. À Á ³UÀ õ Á õ Á "trzeci raz" - ô ®¯ ± Å ô Ö × öe¯ ÷ ì Å [ ø¼OÂ<Î ¶ ¼ǔǙ¼½¾ùµ>µ>¶ ·cÂ9¹!µ¼½¾ ].

Arabskie liczebniki porz dkowe od 11 do 19 nie odmieniaj si przez przypadki. Liczebniki porz dkowe od 20 wzwy nie ró ni si form od liczebników głównych, np. "dwudziesty" [ ].

2.15.5. Ułamki. 1 1 1 1

úû ü ë ² ± [9¸ ¶ ¹”ý]þv¾¿ ] (plur. úÿ ³ ü ¯ ² ë ì [ ø¼¸cý‡¶·Zþv¾¿ ]); ´ ´ / : ú ã ÷ ò [µ>¶ ¾7Â]µe¾¿ ] (plur. ú ì ë ì [ ø¼%µ%Â]¶ ·µe¾¿ ]); ³ / : ú ä Ä ë Æ ò [Ç"¶ ¾È&ɾ¿ ] (plur. ú Ä ¯ Æ ë ì [ ø¼ÇÈ ¶ ·É¾¿ ]); ³Ì Ì / : ú å ö ë ò [Ͷ ¾ ÎaÏv¾¿ ] (plur. ú ç ö ¯ ë ì [ ø¼eÍ9Î ¶ ·Ïv¾¿ ]);

1

/2 : 3 4



1





1



1

5

36

úç ë Ñ ò ["Ï ¶ ¾Ó(Ïv¾¿ ] (plur. úç Å ¯ Ñ ë ì [ ø¼™ÏÓ ¶·Ïv¾¿ ]); ³ / : ú ä ë Ñ ò [Ï"¶ ¾È&ɾ¿ ] (plur. ú ¯ Ñ ë ì [ ø¼™ÏÈ ¶ ·É¾¿ ]); ´ ³´ / : ú è ö ë ò [µ>¶ ¾ θ}¾¿ ] (plur. ú ð ö ¯ ë ì [ ø¼%µ Î ¶ ·Z¸}¾¿ ]); ³ / : ú ä Ê ë Õ ò [ ½ ¶ ¾τɾ¿ ] (plur. ú Ê ¯ Õ ë ì [ ø¼½‘Ï"¶ ·É¾¿ ]); 

/6 : 7





8

 

9



Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (            ! "#$% ) © 2002. (kopia bezpłatna) 1

*,- +

[ . / 02143)065 ] (plur. 7 &

/10: ')& (

* 8:9 -< ( ;=

3

[ >@?A. 1@/ B3)065 ]);

/4 : C D

I I 8:E 9 7 ( ; =GF H 9 ; J 9

[KG?ML/ B4KG?ON@0P>@?G3@QR/ BS.T5 ]

Ułamki dziesiU tne wykorzystujV formU : *,+ * 1 /10: ')& ( - [ . / 02143)065 ] (plur. 7 & 8:9 -<( ; = [ >@?A. 1@/ B3)065 ]) mno W6V c jV w miar U potrzeb, np. * sze XY dziesiV tych = 7 C 8:9 -<( ; =GF H4[GZ ] \ 2.15.6. Przyimki. NajwaW niejsze przyimki arabskie: c9 d ( e ;

^ 9 8:_ 9 ; =

[ >@?G`a/ B`b? ] - "przed"; "wobec"

l n k ; m

[ > / TLB ] - "do"

q9 r ( E 9

[QR/ ?A. sS? ] - "po" (w czasie)

t

z9 { ( E 9

[QS?G|y}~? ] - "pomiU dzy";

 €

e\ o

?hgjiM?

] - "nad";

[fp ] - "w";

v 9 u(;

[ iw/ ?

QxLy?

] - "przed, zanim";

[‚„ƒ ] - "tak jak, jako";

 Ž ŠŒ‹ €

[‡xˆ ] - "w, z (czym‰ )";

† …

[f

[  ƒ

‘“’

] - "przy";

”–— • ˜ ‹ ‹

[ ™  ƒGš<™ƒ ] - "pod";

Ž …

›œž Ÿ ‹ ‹

[ 6 ƒM¢¡ ƒ ] "za, z tyłu";

‹£h¤ ‹

[¥a ƒA¦@ƒ ] - "razem z, przy, obok";

[‘R «¬~ƒ ] - "bez";

©­ ® • ¤ ©

[¥a ¯w¬“°„¯ ] - "od" (czasu);

[ ³w ˆ‘y‘Sƒ ] - "przeciwko";

´ µ• ‹ ¤…

[¥a ˆ ¶yƒ ] "tak jak";

§¨$©ª ‹ ±  ² …

[ “ˆ ] - "dla, do";

ž · €¸ ‹

[ ¦  ƒM’ ] - "na";

¹• ¤ …

 ® •¸ ‹ …

[ ¦  ˆ»¬h‘Sƒ ] - "przy";

¼½ ¾ ¨ ‹ ‹ ‹

[¥ºˆ»¬ ] - "z, od"; [ ¿ÀƒGÁ ’<Ã@ƒ ] "za, z tyłu",

Przyimki arabskie wymagajÄ drugiego przypadka od wyrazu, z którym wchodzÄ w syntaktyczny zwiÄ zek, np. ”–Å • Æ œŽ ½“Ç È … ‹ … [¡Éʏ2‡R ƒGË<™ˆ ] - "w domu" (okr.); Ï Ð œŽ ½“Ç È ÌÎ … ͋ … …

[¡Éʏ ‚ш™  ’6‡xˆ ] - "w ksiÄÒ ce";

®ÕÔ  œŽ ½ ¹ ¤ …Ó4‹ … Ö ‹ ‹ …

[¥a ˆ»¬~ƒ×¢¥bƒ

”–Å • † Ç È ‹ … Ø

‘R ÉÕ¬~ƒO™ˆ

] - "z miasta";

[¡ÉهR ƒGË<™ˆÚ ] - "w domu" (nieokr.);

Przyimek

ÛÜ

[ “ˆ ] w połÄ czeniu z zaimkiem sufigowanym 1. os. sg. posiada postaÝ

Ç Ž …

[ ¢É ] "dla mnie", "do

mnie", "mi". Ł Ä czÄ c siÞ z pozostałymi zaimkami sufigowanymi przyimek ten zmienia swojÄ wokalizacjÞ z

ÛÜ

[ “ˆ ] na

܋

[ yƒ ], np. ©ß Ž €

[  ƒà„¯ ] "dla niego",

Ž Í® ‹ €

[  ƒG¬O’ ] "dla nas", "nam".

Jednospółgłoskowe przyimki sÄ zapisywane zawsze łÄ cznie z wyrazem, pozostałe sÄ nieodmiennymi na ogół przez przypadki wyrazami samodzielnymi.

37

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (á â ã ä å æç å è éá ê éëìå íá îï å íã ð í æñ òó$æô ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.6.1. Przyimki posesywne. Chociaõ istniejö w j÷ zyku arabskim czasowniki wyraõ ajö ce posiadanie, nie istnieje dokł adny odpowiednik   üwþ$ý ÿ  polskiego czasownika "mieø ". Istnieje wprawdzie w arabskim czasownik ù úûù  [   ], odpowiada on jednak bardziej czasownikowi "posiadaø ". W sytuacjach gdy w polskim uõ ywa si÷ osobowych form czasownika "mie ø ", 



  ýhý ý  ÿ  arabski wykorzystuje najcz÷ ciej jeden z przyimków:   [  ], [ ],  [  ], ý 

[ ù

!

#"

]. 



Przyimki arabskie:   [  ] - "dla,

ýhý



[

] - "z",

ý  ÿ  

[





] - "przy",

ý  ù

[

! #"

] - "przy" mog ö wnosiø

znaczenie posiadania przedmiotu, wyraõ anego przez wyraz wyst ÷ pujö cy bezpo  rednio po nich. Przyimki te w j÷ zyku arabskim miał y na ogółró õ ne znaczenia:  - przyimek   [  ] - posiadania na własno ø , np. $ %& & & 375 ')(+, * -/0. 1 * 2416

[ 8#9:<;=#> ?@:A:B?)CD9FEHG)?@II#> JLK)?NM;E ] - "Muhammad ma samochód" (na własnoOQP ); &

T

- przyimki 0SR U 5 [ V > 9WCX? ], Y

& 07 Z

[ 8!> ?)C#J ] - mo [ liwo \] korzystania, np.

$ %& & & & ')(+, * -/0. 1 * 24^ 3 0ST R U 5

[ V > 9WCX?H:<;=#> ?@:A:B?)CD9FE

G)?@II#> JLK)?NM;E ] - "Muhammad ma samochód" (do dyspozycji). $ %& & & & 7 ')(+, * -/0. 1 * 24^ 3 Y 0Z [ 8!> ?)C#J_:<;=#> ?@:A:B?)CD9FEHG)?@II#> JLK)?NM;E ] - "Muhammad ma samochód" (do dyspozycji) &`& - przyimek ^ [:B?V? ] - posiadania przy sobie, np. $ %& & & &`& ^ [:b> ?V?c:<;=#> ?@:A:B?)CD9FEcG)?@II#> JLK)?NM;E ] "Muhammad ma samochód" (w tej chwili ')(+, * -a0. 1 * 24^ 3

- do

dyspozycji), "Muhammad jest samochodem". hji nFoqpSrsutwx v y{ i z|

2.15.7. Zdrobnienia eg d f kml

[ }u~€A‚ ƒD}L„†…‡…~Nˆ!‰Š‡‹)Œ ].

S  tworzone najczŽ ciej wg schematów: od

™ ‘“”–’ —S• ˜

ž  šb¨ œ

ž  š›”’ œ ˜

od tematów trójradykałowych ze wszystkimi krótkimi samogłoskami, np. [ŸN£ ¤ ¢Q¦j § ] - "pies". Litera © zostaje zachowana w zdrobnieniu, np.

¬ ¬ ­ ª « œ ”’ œ ˜

[Ÿ¡ ¢!£ ¤@¥¦j § ] - "piesek" ¬{­ ´

[ ®¯ ° £ ¤@¥±°¤N² § ] - "kotek" od ª «F³

[ ®£ µF°¶°¤N² § ] - "kot". - schematu ‘

— ´ ·–’ ¸• ™ ˜

od tematu

™ ‘¯”–À —S• ˜

- schematu

´ º™ œ ¹j

, np.  š

» ´ ·–¸• ž ˜ ’

º» • ž ´

 ´ ” —S• ™ ˜ ‘ – ’

¾ ´ ºž œ

[Ÿ¡ ¼X£ ¤@¥½²Fµ!¦j § ] od  š

od tematów trójradykałowych z dług 

"ksiL eczka", od  à - schematu

‘

drug 

[ŸN£ ¿)²Fµ!¦j § ] - "pisarz". samogłosk , np.

[Ÿ{µ² £ ¿¦j § ]; ‘¯”–À Ā• Æ Å [Ç Èb£ ¤@¥¥jµL¢N § ] - "przepiŽ kny", od ‘

” Ĵƕ

»ž  šÁ”–À • ˜

[Ÿ¡ #² £ ¤@¥¥jµ!¦j § ] -

[Ç{¤@Èb£ É¢N § ] - "piŽ kny".

od tematów czteroradykałowych ze wszystkimi krótkimi samogłoskami, np.

Ò@Ô Ó Ê ËÍ΀ Ì ÐÏ Ñ

Ò

[ ÕuÖ#×Ø Ù@ÚۖÜ!ÝjÖÞ ] od Ê ËÁÎqß à Ô ß [ Õ Ø ÙN×qÛ)Ù)ÝjÖÞ ] - "skorpion". - schematu

ã æ Êá Жâ Ð Ï äSß å

"wróbelek" od ïFÊ ð - schematu

òó

éå ê Ï Ô Ó

ôÑ ä Ó æÑ ð

od tematów czteroradykałowych z dług ç drug ç samogłoskç , np. [ ÕuÖë!ìíØ ñqۀÖÞ ] - "wróbel"

od imion własnych, np.

òó

õ ß ð öå æ Ñ

[ì)Ù÷ Ø ñqøBÙNùÖÞ ] od 38

òó

â üæ Ñ ú ß ûý

[ìþ–÷ Ø ÜøBÙNùÖÞ ],

òÿ

Ó ß ð ú ß

é ÔÓ è4 Ê âÐ Ïê ß



[

[ ÕuÖë#Ù@ÚìíØ î¶Û€ÖÞ ] -

Ù@øbØ ñXÙNùÖÞ

Ó ] od ú ß  Ï Ñ  .

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (            ! "#$ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

) ' ,.* /1- 0 2 [ 3547689 :<;=6?> ]. 2.15.8. Czasownik %&(+

Odmiana arabskich czasowników jest bardzo regularna i do jej przedstawienia u@ ywa siA tzw. schematów. NajczACB ciej spotykanym schematem rdzenia jest DE=F [GIHJ ], a wiK kszo LM rdzeni arabskich posiada trzy spółgłoski. N NE OF [G PQH=P(J


[abJTc ], de

[cfgH ], h^ikj [l5m=[ ], itp.

Kan dy z podanych rdzeni posiada trzy radykały (czyli spółgłoski rdzenne), podobnie jak schemat DE=F [GIHJ ], dlatego mówimy, n e wszystkie piKoM podanych powyn ej rdzeni i inne rdzenie tego typu posiadajp schemat DE=F [GIHJ ]. Kan da ze spółgłosek schematu odpowiada jednemu radykałowi rdzenia. Inne przykładowe schematy w arabskim: Czasownik R N S N OF [Gkq PrUPsVbP ] - "otworzył"

Schemat D7 N NE OF [G PQH=P(J


Wt N S N X O [Zrq PrUP [+P ] - "napisał"

D7 N NE OF [G PQH=P(J


\u N .O] N_ [a
D7 N NE OF [G PQH=P(J


hw N i v Nj [l=q Psmx[+P ] - "pił" { Ni z X O [Zrq P|}.m P ] - "byłliczny"

D7 N yE OF [G PQHxJ


~€ y   i v Nj [l‚Psmkq x[IUx ] - "piła L "

~„ y ].ƒ yE OF [G PQHxJUx ]

D( N zE OF [G PQH5}?J


Czasowniki arabskie mog p posiadaM ró n np odmianK w zalen no L ci od ich rdzenia. Rdzenie mog p posiadaM szkielet trójradykałowy, czteroradykałowy i (wyjp tkowo) piK cioradykałowy. Czasowniki trójradykałowe mog p byM mocne lub słabe. W rdzeniu czasownika mocnego nie ma n adnej z dwóch słabych spółgłosek: … [ † ] i ‡ [ˆ ]. Czasownik arabski odmienia siK , poczynajp c od postaci najbardziej zblin onej do rdzenia, czyli od osoby trzeciej, a nie pierwszej. Odmiana czasownika w perfectum odbywa siK poprzez dodanie przyrostka fleksyjnego do tematu czasownika. Temat czasownika trójradykałowego mo n e byM utworzony wg ró n nych schematów. Spółgłoskowe tematy bK dziemy nazywali wzorami tematycznymi (arab. ‰ Š5‹=N Œ  y [Ž q ‘^PrU=}C’ ] - "forma", "wzór"). Czasowniki mocne tworzp dwie klasy: a) pełnp (n aden z radykałów nie jest hamzp ); b) hamzowp (przynajmniej jeden z radykałów jest hamzp ); Czasowniki mocne - pełne majp dwa stany: 1. zdrowy (drugi i trzeci radykałnie sp takie same). 2. geminowany (drugi i trzeci radykałsp takie same).

39

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (“ ” • – — ˜™ — š ›“ œ ›ž— Ÿ“  ¡ — Ÿ• ¢ Ÿ ˜£ ¤¥˜¦ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.1. Składnia podmiotu i orzeczenia czasownikowego.

Orzeczenie czasownikowe wyst § puje w zdaniu głównym przewa¨ nie przed podmiotem. Orzeczenie, które poprzedza podmiot, jest zwykle w liczbie pojedynczej i w rodzaju gramatycznym podmiotu. Przykłady: ©ª„«¬®¯<­ °.±r² ² µ ² ³ ´ [¶C· ¸s¹ ¸º^¸¼»Y»5½?¾¿¾· ÀCÁ½ ] - "studenci wyszli";

©ÃtÄ ² ° Ä ¯<« °.± Ç ² ² µ ² ÅsÆ Æ È ´ [¶Â¸s¹k· ¸º^¸rÉÊË»Y»À‚¾¿ÊÁo· À É=½ ] - "studentki wyszły" ²© ² Zaimki osobowe: Ì Í [Î<· ½<Ïu¸ ], Ð Í Æ [Î<· ÊÒÑb¸ ], itd. coraz cz§CÓ ciej we współczesnym j§ zyku standardowym

wyst § pujÔ przed podmiotem. Podmiot przed orzeczeniem pojawia si§ rzadko. Zdarza si§ to zwłaszcza po partykule oÖÕ × Ø [ ÙÊÒÚ<Úb¸ ] - "zaiste", "wszak" - po której podmiot wyst § puje w trzecim przypadku i poprzedza orzeczenie. Do ÓÛ cz§ sto podmiot poprzedza orzeczenie czasownikowe w nagłówkach współczesnych tekstów prasowych. Je¨ eli orzeczenie czasownikowe wyst Ô pi po podmiocie, wtedy zgadza si§ z podmiotem w rodzaju i liczbie, np. ± Ì Å © Í ² ܄ ² ÞÝ àá ² «¬®¯<­ °.± Öo× Ø ß ª„ Õ [ Ù · ÊÒÚ<Úb¸¼»Y»5½?¾¿¾· ÀCÁ+¸ãâ.· ¸ äæå<· ¸Î^¸ ÁIç ] "studenci [ju¨ ] poszli"; (partykuła oÖÕ × Ø [ Ù · ÊÒÚ<Úb¸ ] wymaga, aby podmiot wyst Ô pił po niej, i był w trzecim przypadku. Partykuły tej na ogółnie tłumaczymy na polski). Orzeczenie czasownikowe, którego podmiotem jest rzeczownik nieosobowy w liczbie mnogiej, przyjmuje form§ liczby pojedynczej rodzaju ¨ eè skiego, zarówno przed podmiotem jak i po nim np. éê„ëìQî‚í .ïð ñ òt í óô ó ö ó óô õ ó ö ó ê„ ó ëìQî‚í .ïð ñ [ ø ýÒ÷<÷bù õ [÷¿ø ù ú+ùsûbùrüýÿþ^ýþø Cú ] - "psy szczekały"; òt  þ^ýþø Cú+ù ÷¿ø ù ú+ùsûbr ù ü ] - "psy

szczekały"; ïð ë ñ ó (przed przedimkiem , pojawia si dodatkowa kasra po przyrostku t   [ ãùrü ], wył cznie po to, by rozbi zbitk spółgłoskow ). W konstrukcjach biernych przypadkiem podmiotu jest nominativus, np. éê ó .ïð ñ ó í   õ  [kø ¿üýÒûbù þTúoø Cú ] - "drzwi zostały otwarte". 2.15.8.2. Problem z poj  ciem bezokolicznika w arabskim. W j zyku arabskim nie ma formy czasownikowej odpowiadaj cej polskiemu bezokolicznikowi. Jednym ze sposobów wyra ania bezokolicznika jest u ycie rzeczownika odsłownego (tzw. masdaru -   ó ë,  ë  é .ïð ñ$01 í 2 ["„ø ù$#&%+ù(')+* ]), np. - ó . ó /

3

[ 4.û¿ø ýú<ú

þ5"6(7kø 8 ù(' ù:9üù<; ] - "lubi podró  owa " (dosł. "lubi podró  owanie");

Arabskie formy czasowników 3 os. l. poj. m. w słownikach s bezokoliczników, lecz w rzeczywisto = ci nigdy nie s bezokolicznikami. Czasownik arabski nie bezokolicznika. W słownikach j os. sg. m. Pomimo,  e w 1 >ë bezokoliczniki, np. ó  ó [rø ùrüù ú+ù

ó  !

podawane jako odpowiedniki

posiada dokładnego odpowiednika polskiego zyka arabskiego umieszcza si najcz += ciej form 3. wi kszo = ci słowników tłumaczy te formy jako ] - "pisa ", nale y pami ta ,  e nie jest to NIGDY

1 >ë bezokolicznik, lecz trzecia osoba liczby pojedynczej rodzaju m skiego, np. ó  ó

ðë [rø ùrüù ú+ù ] nigdy nie znaczy "pisa ", lecz "napisał", ?ó @  [ þø ù(AB7 ù ] nie znaczy "nie by ",

lecz "nie jest".

40

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (CDFE G H IKJ H L MNCO MQP&RH STCUV H S8E WXS IKYXZ&[\IK] ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Pami^ ta_ wi^ c nale` y, ` e tek n cie arabskim

ba

cef d a

cef d a

ba

[g:h i:jTiXkli ] mo ` e by_ przetłumaczone jako "pisa_ " wyłm cznie w słowniku. W

[g:h i:jTiXkli ] mo` e znaczy_ tylko "pisał, napisał" lub "pisali, napisali" (je` eli odnosi si^ do

wyst ^ pujm cego po nim czasownika w liczbie mnogiej). Zasada ta dotyczy wszystkich czasowników arabskich. 2.15.8.2.1.

Wzory masdarów czasownika regularnego. II

Wzór o pNq\sX r u\ twv

[ xTy(z|{ } ~<:€+ ] v u\v

(rzadziej: o‚„ƒ sXt w [ xTy(z|{ } …†:€+ ]) VI ‰

Wzór

III

‡ ˆ‰ ‰ Š ‹v ( ƒu  Œ

v ’t o ‚„ƒ sX

IV [ —T“˜z|{ } …†:€+ ]

•–

[Ž6€
V

‰ o p‘s ™ u\w v

[ xTy(z} yš{8{4€B:€+ ]

[z\“”{ } …†:€+ ] VII

VIII

X

o p ‹ Œ ƒ u\w v

u r œ › r o ‚„ƒ s v X

’ o ‚„ƒ s v Ÿ r t r

[ xTy(z} …l{4€B:€+ ]

[ —T“˜ž$z\“”{ } …†:€+ ]

[ —T“˜z<x“”{ } …†:€+ ]

IX temat masdaru tworzony jest wg schematu o‚

‰¢

’ r t r sX

v u t Ÿ r   › r o ‚ ƒ sX

[ —T“K¡<x“˜z|{ } …†:€+ ]

[ —T“˜z|{T“8K} …†:€+ ], np. £ o

¤ v ¥ r ¦ ›

[ —T“˜§$Ž¨“˜©} …8©)€+ ]. r

2.15.8.3. Imiesłów czynny i bierny. Imiesłów zaliczany jest wprawdzie do imiennych czª+« ci mowy, jest jednak tworzony od czasownika. Odchodz¬ c wiª c nieco od podanego wy­ ej podziału na czª+« ci mowy w jª zyku arabskim uwzglª dniamy uzale­ nienie imiesłowu od czasownika i przedstawiamy go w rozdziale o czasowniku. Rozró ­ niamy dwa typy imiesłowu w arabskim: ‰ ‰ Œ u ® o Participium activi (imiesłów czynny - p ‹ r ƒ t  [ —y‘5z} …l{T“8:€ ]) czasowników pierwszego wzoru tematycznego ma schemat: op¯‹ r ƒ

’

‰

±

[z} …l{T“8:€+ ], np. o °r

o Participium passivi (imiesłów bierny » o ¹º¶ Ÿ Œ t  v

‰

µ

® Œ u\ ‚ Œ ¶ sX < t ¥\v t 

£ v

[©} …4²³“K´€+ ] - "chc¬ cy".

[ —y‘5Ž·y(z|{ } ¸„:€ ]) ma schemat:

Œ u\ o ‚<¶ sX tv

[Ž·y(z|{ } ¸„:€+ ], np.

[Ž·y<¼lx } ¸\´€+ ] - "napisany".

Participium activi pełni czª sto fukcjª wyra­ ania czasu tera½ niejszego współczesnego, np. ‰ ‰¿ ¾ œ v w o °r ƒ ƒ [ — } y(ž:…À¼:} …Xx“K´€+ ] - "piszª (w tej chwili)" (dosł. "jestem pisz¬ cy"). ¾ o °w r ƒ

Imiesłowy w arabskim czª sto podlegaj¬ substantywizacji, np. imiesłów posiada równie­

znaczenie: „ pisarz” . W konsekwencji

o °w r ƒ

¾

‰

ƒœ v

‰¿

‰

oprócz znaczenia „ pisz¬ cy”

[ — } y(ž:…Á¼:} …Xx“K´€+ ] znaczy równie­ : „ jestem

pisarzem” . 2.15.8.3.1. Wzór A.

o p¯‹ r ƒ

’

Wzory imiesłowów czasownika regularnego. ‰

I

[z} …l{T“8:€+ ] P.

Œ u\ o ‚<¶ sX tv

[Ž·y(z|{ĸ„:€+ ]

A.

‰ u Ÿ v Œ o p¯‹ r ƒ \

VI

‰ o p¯s  u( Œ

II

‰ o p¯‹ r ƒ u( Œ

III

[Ž6€
IV ut  Œ o p¯sX r(

[ŽÃ} €
o p ‹ v ƒ u( Œ

v u( o p sX tŒ

[Ž6€
[Ž6€
[ŽÃ} €
o p¯s r Ÿ v u( tŒ

v u(Œ Ç p sXt 

u Ÿ v Œ o p¯s Å \

IX 41

V

[Ž6€”xTy(z} yš{8{T“8:€+ ] ‰

u Œ o p¯s Å (

o p¯s r uXÆN›  Œ

‰ o p¯s  u\Ÿ v  Œ

[Ž6€”xTy(z} yš{8{y‘:€  ] X o p¯sX r u\ t Ÿ vÈ ›  Œ

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ÉÊFË Ì Í ÎKÏ Í Ð ÑNÉÒ ÑQÓ&ÔÍ ÕTÉÖ× Í Õ8Ë ØXÕ ÎKÙXÚ&Û\ÎKÜ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

P.

[Ý6ޔßTà(áâ ãläTå8æ Þ+ç ]

[Ý6Þ<è$áâ àšäTå8æ:Þ+ç ]

[Ý6Þ<á<ß â àšäTå8æ:Þ ç ]

[Ý6Þ<á|ä â à‘æ”æ:Þ+ç ]

[Ý6Þ(é<ß â à(á|äTå8æ:Þ+ç ]

ê ë¯í ì î ð ï ñNì ó ò

ï ö õó ò ê ë¯ô ì ðX

ê ë¯ô ì ñeì ð ÷ ó ò

-

ê ë¯ô ì ð ÷ ñ ì ø õ ó ò

[Ý6ޔßTà(áâ ãläà‘æ [Ý6Þ<è$áâ àšäà‘æ:Þ+ç ] Þ+ç ] A= czynny. P = bierny.

[Ý6Þ<á<ß â àšäà‘æ Þ+ç ]

[Ý6Þ(é<ß â à(á|äà‘æ:Þ+ç ]

2.15.8.4. Perfectum, imperfectum i futurum. Gramatyczny czas arabski nie jest odpowiednikiem czasu w jù zyku polskim. Jest to raczej połú czenie czasu i aspektu. Formy czasownikowe czasu i aspektu nazywa siù czù sto czasoaspektem. S ú dwa podstawowe czasoaspekty w arabskim: þ 1. Perfectum ( ü û î ý ì ÷ ï ÿ [  à‘æ5ÝÃâ ã ] - "miniony, zeszły, ubiegły") þ 2. - Imperfectum (nazwa arabska: ò  î ì ý ò ÷ ï ÿ [ à‘æ5Ý6Þ <â ã \å”ä4Þ ] - "zgodny, podobny "). Dzisiaj, coraz czù ciej, formy czasoaspektów zdajú ulega temporalizacji i perfectum odpowiada polskiemu czasowi przeszłemu, a imperfectum tera niejszemu lub przyszłemu. Formy imperfectum poprzedzone  õ prefiksem   ì lub partykułú ì   ì wyra ajú czas przyszły, w tym wypadku bù dziemy mówi wiù c o gramatycznym czasie przyszłym w jù zyku arabskim i formach czasu przyszłego. O tym czy perfectum jest bardziej czasem czy bardziej aspektem decyduje przewa nie kontekst wypowiedzi w którym pojawia siù interesujú cy nas czasownik w perfectum. Mo  emy wiù c przyjú umownie,  e perfectum jest odpowiednikiem czasu przeszłego. Podkre  lam tutaj słowo UMOWNIE. Takie zało  enie umo  liwi unikniù cie zagłù biania siù w teoretyczne problemy, i nawet na poczú tkowym etapie nauki jù zyka, nie powinno prowadzi do nieporozumie . Najwyra niejsze nachechowanie czasowe w arabskim ma futurum. Futurum zbudowane na bazie imperfectum jest formú czasu przyszłego.   #%$ & 2.15.8.4.1. Perfectum (  !" [ ')(+*-,/. 02143 ]). 2.15.8.4.1.1. Sufiksy koniugacyjne 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

5 [( ] : 9 5  [ (<; ] :  5 9 [ ;( ] :  5 9 [ ;GF ] :7 5 9 [ ;)D ]

Sg.

& 625 7

Plur. [8 ]

=  5 9 [>?( ] 9 9 C @ 7 5 [ ;)D, ] H I @ 7 5 9 [ ;)D>J>?( ]  K 5 9 [>?( ]

& 5

Dual. [0 ]

 A@ 5 

[ (<;B0 ]

!  @ 7 5 9 [ ;)D,E0 ] !  @ 7 5 9 [ ;)D,E0 ]  K 5 9 [><0 ]

2.15.8.4.1.2. Przykładowa odmiana  M N $ Czasownik L [OP(<;(2QR( ] – „ napisał” Sg.

3 os. m.

L  M N $

3 os. f.

W 9 T  M N $ [OP(<;(2QR(<; ]

[OP(<;(2QR( ]

& S2T 7 M N $

Plur. [OP(<;(2QU8 ]

I  T 9 M N $ [OP(<;(2Q >?( ] 42

 T  M N $  AM T  M N $

Dual. [OP(<;(2QV0 ] [OP(<;(2QR(<;B0 ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (XZY\[ ] ^ _a` ^ b cXZd cBe-fg^ hGXZigj ^ h [ kh _alm-no_ap ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. m.

rt q u s vq x w [yPz<{z2|U{z ]

G} s v ~ u s vq x w [yPz<{z2|U{)€ ]

v vx w  ‚ q ~ u s q [yPz<{z2|U{)€Eƒ ]

2 os. f.

rt „ u s vq x w [yPz<{z2|U{G… ]

‡ † v ~ u s vq x w [yPz<{z2|U{)ˆJˆ?z ]  ‚ q v ~ u s vq x w [yPz<{z2|U{)€Eƒ ]

1 os. m., f.

rt ~ u s vq x w [yPz<{z2|U{) ]

‰ vx w  q u s q [yPz<{z2| ˆ<ƒ ]

‰ vx w  q u s q [yPz<{z2| ˆ<ƒ ]

2.15.8.4.1.2.1. Š ci ‹ gni Œ cie pod szadd Œ spółgłoski tematycznej z sufiksaln ‹ . Je eli temat czasownika w perfectum, bŽ d imperfectum, jest zako  czony spółgłoskŽ takŽ samŽ jak pierwsza spółgłoska sufiksu fleksyjnego, to obie te spółgłoski zostajŽ ‘ ciŽ gni’ te pod szadd ’ , o ile nie sŽ oddzielone samogłoskŽ , np. “— “ “ —• ˜ “ “ — “ — “ ”– [™›š œžŸœJ Gœ ] - "milczał", ” ¡ ¢ • ˜ [™›š œžŸœJ GœJ  ] - "milczała", ale: ”– £ • ˜ [™œžJš œJ ¤ Gœ ] - "milczałe ‘ " (zamiast * ” ¢ ¡ • ˜ [™›š œžŸœJ ¤ Gœ ]) ¥“ — • ˜ “ [™›š œžŸœ4¦§œ ] - "mieszkał"; ¥£ — • ˜ “ [™œžJš œ4¦V¦§œ ] "mieszkały" (zamiast ¥“ ¨ ¡ — • ˜ “ [™œžJš œ4¦V¦§œ ]) 2.15.8.4.2.

° %³ ´ µ Imperfectum ©ª¬® « ­ ¯ ±© ² [ ¶)·+¸-¹»ºV¼½ ¾¿ÀVÁ º ].

“ Ê - imperfectum (nazwa arabska: ÂÃÅÄ Æ Ç oÈ Â É • Ë [ ÌœÎÍ%ÏÑРҞš Ó ÔoÕ Ö)Ð ] - "zgodny", "podobny");

Imperfectum posiada pi’× trybów: ÜÝ 1. oznajmujØ cy - indicativus - ÙÚ Û Þ›ß%à á [ âã4ägä›å ã4æAç)è ]. ïÝ 2. łØ czØ cy - subiunctivus (niektórzy arabié ci uê ywajë nazwy: coniunctivus - Ùìtî í ß%à á [ âã4ðVð å ãVñ-òRè ]. 3. odció ty - jussivus (spotyka siô takê e nazwô apocopatus) - Ùõö2í ø ÷ ß%Û à á [ âãÎùaúVå ãoû üÑè ].

4. rozkazujØ cy - imperativus - Þ Ù ý í à þ à á [ âãÎùVâ å ã4ü/ä2è ]. 5. emfatyczny nazywany teê energikiem (modus energeticus).  Ý ÷    à   Ý ßžá     Ý ßžá ÿ a) typ z sufiksem [ ã4ðVð§ã ] Û  ÙoÙ      Ý       b) typ z sufiksem ÿ í ÷ [  ã4ð ]  à ÷ ßžÛ á Û   ߞá ÙoÙ  Pierwszy wzór tematyczny w stronie czynnej posiada trzy warianty tematów w stronie czynnej imperfectum: Ü  1 wariant:   ÷ Û  [æAçãÎù ] {a} Ü   2 wariant:  Ù Û  [æAç)è<ù ] {u}  Ü  3 wariant:  Û  [æAç  ù ] {i} Ü  temat strony biernej:   ÷ Û  [æAçãÎù ]. Przedrostki imperfectum: 1.  [ ] - (prefiks trzecich osób) 2.  [ ! ] - (prefiks drugich osób i 3 os. sg. f.) 3.  4.



"

[ â ] - (prefiks 1 os. sg) [ð ] - (prefiks 1 os. plur)

Przedrostki te së wokalizowane wyłë cznie przez ÷ [ ã ] lub Ù [ è ], np. ÷ ÷ [ !Gã ], Ù [ !è ], itp.  [§ã ],  Ù [?è ], 43

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (#%$'& ( ) *,+ ) - ./#%0 .2134) 5#%647 ) 58& 9:5 *,;:<= *,> ) © 2002. (kopia bezpłatna)

W stronie biernej samogłosk ? t ? zawsze jest @ [ A ]. Samogłoska @ [ A ] wokalizuje prefiks takB e w stronie czynnej z wzorami tematycznymi typu: II, III, IV, IQ. Koniugacja imperfectum jest prefiksalno-sufiksalna. 2.15.8.4.2.1. Tryb oznajmuj C cy - Indicativus ( DE

F GIH JLKNM O

[ PLQ RR4S Q TVU8W ]).

WyraX a aspekt niedokonany i czas teraY niejszo-przyszłZ\[ czynno ]^ odb_ dzie si_ w przyszło ] ci lub (rzadziej) fhg g y g zachodzi obecnie, np. `abce` d i [jlk monhprqtsuq ] - "pisze", "bv dzie pisał"; `a wux i [jlk m/z|{}m:suq ] - "pójdzie", "chodzi"; Gramatyczny czas arabski nie odpowiada czasowi polskiemu, i czv sto znaczenia wypowiedzi wynika z kontekstu, np. g ‡ ˆ g ƒc ‚ w x „ ‚ …r† x i ` [jlk mt‰VŠ\qo‹IqŒsŽ'{Žp4‘k ’8“4” ] a) "patrzy uwa• nie" (je– eli czynno—e˜ odbywa si™ w tej chwili), ~ €

€

b) "bv dzie uwa• nie patrzył" (je– eli czynno—e˜ odb™ dzie si™ w przyszło— ci) g œo ž g g ¡ œ}¢  ›¤ £ g yx g ˆg wu i ‚š i › ‚  d ‚ Ÿ ie  ‚ `a [jlk m/z|{}m:suq¦¥|k m:§hm|”©¨l%ªVjlk ’8‹:m«p4¬¨N­m:§®k ¯°‰±m«p4 ] - "jutro pójdzie zwiedza² miasto" (o czasie €

przyszłym decyduje przysłówek 2.15.8.4.2.1.1.

¢  ›¤ £

"jutro").

Afiksy strony czynnej trybu oznajmuj ³ cego dla wzorów tematycznych: I, V, VI, VII, VIII, IX, X, XI, XII, XIII, XIV, XV, IIQ, IIIQ, IIF

(temat ´µ´µ´ ). Sg.

Plur.

3 os. m.

i ´µ ` ´µ´ ¶

[j±m«·4·4·®q ]

g ¹ ¸

3 os. f.

g ´µ ` ´µ´ ¶»

[ pm«·4·4·®q ]

¸g

2 os. m.

g ´µ ` ´µ´ ¶»

[ pm«·4·4·®q ]

g ¹ ¸

2 os. f.

g ¼g i ‚ ´µ´µ´ ¶»

1 os. m., f.

´µ ` ´µ´

g

£½

[ pm«·4·4·2k ¯°‰±m ]

[ ¾rm«·4·4·®q ]

2.15.8.4.2.1.2.

¸g

g

i ´µ ` ´µ´ ¶ g x i ´µ´µ´ ¶

[j±m«·4·4·2k º/‰±m ] [j±m«·4·4·'‰±m ]

g ´µ ` ´µ´ ¶» g x ´µ´µ´ ¶»

g ´µ ` ´µ´ ¶¿

Dual.

[ pm«·4·4·2k º/‰±m ] [ pm«·4·4·'‰±m ]

 ¸

 g g i ´µ´µ´ ¶

[j±m«·4·4·2k ’8‰u ]

 ¸

 g g ´µ´µ´ ¶»

[ pm«·4·4·2k ’8‰u ]

 ¸

 g g ´µ´µ´ ¶»

[ pm«·4·4·2k ’8‰u ]

 ¸

 g g ´µ´µ´ ¶»

[ pm«·4·4·2k ’8‰u ]

g ´µ ` ´µ´ ¶¿

[‰±m«·4·4·®q ]

[‰±m«·4·4·®q ]

Afiksy strony czynnej trybu oznajmuj ³ cego dla wzorów tematycznych: II, III, IV, IQ oraz strony biernej wszystkich wzorów

(temat ´µ´µ´ ). Sg.

Plur.

3 os. m.

i ´µ ` ´µ´ ¶ `

[j}ql·4·4·®q ]

g ¹ ¸

3 os. f.

´µ ` ´µ´ ¶ » `

[ prql·4·4·®q ]

¸g

2 os. m.

´µ ` ´µ´ ¶ » `

[ prql·4·4·®q ]

g ¹ ¸

2 os. f.

¼g i ‚ ´µ´µ´ ¶ » `

1 os. m., f.

´µ ` ´µ´

†½

[ prql·4·4·2k ¯°‰±m ]

[ ¾Lql·4·4·®q ]

¸g

i ´µ ` ´µ´ ¶ ` x i ´µ´µ´ ¶ `

´µ ` ´µ´ ¶ » ` x ´µ´µ´ ¶ » `

´µ ` ´µ´ ¶ ¿ `

Dual.

[j}ql·4·4·2k º/‰±m ] [j}ql·4·4·'‰±m ] [ prql·4·4·2k º/‰±m ] [ prql·4·4·'‰±m ]

[‰}ql·4·4·®q ]

 ¸

 g i ´µ´µ´ ¶ `

[j}ql·4·4·2k ’8‰u ]

 ¸

 g ´µ´µ´ ¶ » `

[ prql·4·4·2k ’8‰u ]

 ¸

 g ´µ´µ´ ¶ » `

[ prql·4·4·2k ’8‰u ]

 ¸

 g ´µ´µ´ ¶ » `

[ prql·4·4·2k ’8‰u ]

´µ ` ´µ´ ¶ ¿ `

g

W stronie biernej samogłosk À tematycznÀ jest zawsze [] [a], np.

44

`a

[‰±m«·4·4·®q ] ceg f d i `

[jlk qnhpm:suq ] - "jest [zostanie] napisany".

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (Á%Â'Ã Ä Å Æ,Ç Å È É/Á%Ê É2ËÌ4Å ÍÁ%Î4Ï Å Í8Ã Ð:Í Æ,Ñ:ÒÓ Æ,Ô ) © 2002. (kopia bezpłatna) Ý4ÞNß à

Ø Û ÚÜ 2.15.8.4.2.2. Tryb łÕ czÕ cy - Subiunctivus ×Ù Ö

Tryb ten pojawia siè na ogółpo spójnikach: "aby", "ñ eby",



ëí

[ îrï

üë ý ó

֎

[ îrïtð ] - "aby", "ñ eby";



 ý ó

[ ôlõ®îrï

[ ôlõ®î ö ïtð ] - "aby", ñ eby"; ÷ é

 ø  ü  ] - "aby nie"; ë  é ë [ùúïtûuô ] - "aby nie"; ë  é ë

ôlô

ý ý Oraz po partykule ì é ë [ ô|ïtð ], zaprzeczaj cej futurum, np. ÷  ó    ì é ë [ ô|ïtð

2.15.8.4.2.2.1.

êìë òµó é

ýó

[ùúïtû ] -

[ ôlõ2ùúïtûuô ] - "aby nie";



ûlö ïî 4õû±ï

] - "nie przyjdzie".

Afiksy strony czynnej trybu ł cz cego tematów I, V, VI, VII, VIII, IX, X, XI, XII, XIII, XIV, XV, IIQ, IIIQ, IIF. Sg.

Plur.

Dual.

! "$ #   

[û±ï  2ö % ]

!     

[û±ï  & ]

    é

[û±ï  'ð±ï ]

!     

[ ï  & ]

! "$ #   

[ ï  2ö % ]

!     

[ ï  & ]

3 os. m.

     [û±ï  8ï ] 

3 os. f.

     [ ï  8ï ] 

2 os. m.

     [ ï  8ï ] 

2 os. f.

'  ó   

[ ï  2ö ( ] ê

    é

[ ï  'ð±ï ]

!     

[ ï  & ]

1 os. m., f.

   

    ) [ð±ï  8ï ] 

    ) [ð±ï  8ï ] 

ëí

2.15.8.4.2.2.2.

[ îrï  8ï ]

ê

Afiksy strony czynnej trybu ł cz cego dla wzorów tematycznych: II, III, IV, IQ oraz strony biernej wszystkich wzorów. Sg.

3 os. m.

  #  

[û+*,  8ï ]

3 os. f.

  #  

[ -*,  8ï ]

2 os. m.

  #  

[ -*,  8ï ]

2 os. f.

'  ó  .   í 

1 os. m., f.

øë

 ý [ ô,ö õ2ùúïtû ] - "aby", "ñ eby"; þ ÿ   [ ö ï ] - "aby, ñ eby"; ó [ ôlõ ] - "aby, ñ eby"; ë [ :ï ] - "aby, ñ eby";

 ] - "aby nie";

ôlô

êìë í é

[ áLâ ã«ã|ä â«åeæ±ç ].

#

[ -*,  2ö ( ]

[ î/*,  8ï ]

Plur.

Dual.

! "$ #  # 

[û+*,  2ö % ]

!    # 

[û+*,  & ]

  #  é

[û+*,  'ð±ï ]

!    # 

[ -*,  & ]

! "$ #  # 

[ -*,  2ö % ]

!    # 

[ -*,  & ]

  #  é

[ -*,  'ð±ï ]

!    # 

[ -*,  & ]

  # 

) [ð+*,  8ï ]

  # 

) [ð+*,  8ï ]

ê

ê

;=< >

6 9 2.15.8.4.2.3. Tryb odci 0 ty - Jussivus 124573 8: [ ?/@BA=CD @FEHGJI ].

Trzy podstawowe funkcje tego trybu to : 1) WyraK anie znaczenia perfectum (dzisiaj jussivus rzadko pojawia siL w konstrukcjach twierdzM cych, za to Q bardzo czL sto spotyka siL tryb jussiwu w konstrukcjach zaprzeczonych, po partykule negacji - ON P [ RTS UV ], Z\[ Q Q f [ Q np. YW N X ] ON P - "nie był" i po partykule ^`a _ P [ RbUVcVed ] - "jeszcze nie", np. ON P g N ] ^`a _ P [ RbUVcVedih,S UkjlRbUV ] - "jeszcze

nie wie"). 2) Po partykule Hm N n o - wyraK a tryb warunkowy. 3)

WyraK a tryb rozkazujM cy dla osób gramatycznych innych niK drugie. Jest wtedy na ogółpoprzedzony Q fu przez jednM z partykułprq [ R,s ] lub pt P [vFUwR ], których na ogółnie tłumaczymy na polski, a które odpowiadajM z grubsza czL sto spotykanemu w gwarach polskich przyrostkowi "-K e", np. chodxHK e. 45

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (y{z}| ~  €T  ‚ ƒry{„ ƒ†…‡  ˆly{‰ Š  ˆ4| ‹Fˆ €TŒFŽ$€T ) © 2002. (kopia bezpłatna)

“ ’ – ” — ’ ˜” š ™ Wspomniane partykuły arabskie nie odnosz si‘ jednak do drugiej osoby, lecz do pierwszej lub trzeciej: • “ ’ – ” — ’ ˜” =¥ ¤ ¦§ [¨FŸw›=,ž Ÿr b¡+ŸF¢ ] - "chod£ my", e “ ’ ª © « ¤ ”¬ š ™ [ ›,œ&­,ž ŸY®\¯-°¢ ] "niech pisze". [ ›,œ&,ž Ÿr b¡+ŸF¢ ] - "chod£ my"; •

Jussivus czasowników zdrowych, tylko bardzo nieznacznie, ró ± ni si‘ od trybu ł cz cego: przyrostek [a] zostaje zast  piony przyrostkiem pustym [].’ Nieco inaczej mo± e wygl da² jussivus czasowników z drugim lub trzecim radykałem słabym (³ [ ´ ] lub µ [­ ]). 2.15.8.4.2.3.1.

Afiksy strony czynnej trybu odci ¶ tego tematów regularnych: I, V, VI, VII, VIII, X, IIQ, IIF. Sg. Plur. Dual. » À $ Á  À · ºº ¸· ¹ [¼¾½¿ ¿ ¿&Ä ] ººº ¸ · ¹ [¼¾½¿ ¿ ¿ ] ººº ¸· ¹ [¼¾½¿ ¿ ¿ à ] º

3 os. m.

» º  º º ¸ · Å [ Æl½¿ ¿ ¿ ] » ººº ¸· Å [ lÆ ½¿ ¿ ¿ ]

3 os. f. 2 os. m.

É˺ Ê ºº ¸ · Å [ Æl½¿ ¿ ¿}Ì ] ÍÎ » ººº [ Ï-½¿ ¿ ¿ ]

2 os. f. 1 os. m., f.

Ç· º»  º º ¸· ¹ [¼¾½¿ ¿ ¿}Ⱦ½ ] À Á$º  ºº · ¸Å [ Æl½¿ ¿ ¿ à ] » Ç· ººº ¸· Å [ Æl½¿ ¿ ¿}Ⱦ½ ] » ººº ¸· Ð [Ⱦ½¿ ¿ ¿ ]

À º · ºº ¸· Å [ Æl½¿ ¿ ¿&Ä ] À º · ºº ¸· Å [ Æl½¿ ¿ ¿&Ä ] À º · ºº ¸· Å [ Æl½¿ ¿ &¿ Ä ] » ººº ¸· Ð [Ⱦ½¿ ¿ ¿ ]

2.15.8.4.2.3.2.

Afiksy strony czynnej i biernej trybu odci ¶ tego tematów regularnych: II, III, IV, IQ . Sg. Plur. Dual. »  À $ Á   À  · ºº ¸¹ [¼+Ñ,¿ ¿ ¿&Ä ] ººº ¸¹ [¼+Ñ,¿ ¿ ¿ ] ººº ¸¹ [¼+Ñ,¿ ¿ ¿ à ] º

3 os. m.

» ººº ¸ Š[ Æ-Ñ,¿ ¿ ¿ ] » ººº ¸ Š[ -Æ Ñ,¿ ¿ ¿ ] É˺ Ê ºº ¸ Š[ Æ-Ñ,¿ ¿ ¿}Ì ] ÒÎ » ººº [ Ï/Ñ,¿ ¿ ¿ ]

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Ç· º»  º º ¸ ¹ [¼+Ñ,¿ ¿ ¿}Ⱦ½ ] À Á$º  ºº  ¸Å [ Æ-Ñ,¿ ¿ ¿ à ] Ç· º» ºº ¸ Š[ Æ-Ñ,¿ ¿ ¿}Ⱦ½ ] » ººº ¸ Р[È+Ñ,¿ ¿ ¿ ]

À º · ºº ¸Â Å [ Æ-Ñ,¿ À º · ºº ¸Â Å [ Æ-Ñ,¿ À º · ºº ¸Â Å [ Æ-Ñ,¿ » ººº ¸Â Ð [È+Ñ,¿

¿ ¿&Ä ] ¿ ¿&Ä ] ¿ ¿&Ä ] ¿¿]

2.15.8.4.2.4. Imperativus czasownika zdrowego. Tryb rozkazujÓ cy tworzy siÔ poprzez odciÔ cie prefiksu od formy trybu odciÔ tego. JeÕ eli po odciÔ ciu powstaje na poczÓ tku wyrazów zbitka spółgłoskowa, dodaje siÔ protezÔ w postaci hamzy. Dla czasowników wzoru pierwszego hamza protetyczna jest wokalizowana przez [u], jeÕ eli samogłoskÓ tematycznÓ jest [u]. JeÕ eli samogłosk Ó tematycznÓ jest [a] lub [i], hamza protetyczna jest wokalizowana przez [i]. Hamza protetyczna trybu rozkazujÓ cego czasowników czwartego wzoru tematycznego jest wokalizowana zawsze przez Ò Þ fathÔ . Hamza protetyczna czwartego wzoru jest hamzÓ dzielÓ cÓ . Protezy innych wzorów sÓ » Ý À » łÓ czÓ ce ã ÙÚr·Û Ü ß · àáâ · Ö . ×Ø

Wybrany przykład trybu rozkazujÓ cego dla pierwszego wzoru tematycznego. 2.15.8.4.2.4.1. Wzory trybu rozkazuj ä cego czasownika regularnego. 2.15.8.4.2.4.1.1. 2 os. m. 2 os. f.

õB ô ÷Fö ùFø úû

ç æ éëè êì [ í-î{ïñð/òBó ]. Imperat - wzór I. a. Schemat: åwá

Sg.

[ ü ý þ&ÿ  ]  Yú ÷Fö ùFø úû [ ü ý þ&ÿ  ]

û Y ÷Fö ùFø úû

Plur.

Dual.

ö Fù úû   ] ÷Fø [ ü ý þ&ÿ  ö ùFúû   ] ÷Fø [ ü ý þ&ÿ 

[ ü ý þ&ÿ  ] ö Yø ÷Fö Fù ø úû [ ülþ&ÿ ý  ] 46

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (      !" $#%& '()&*  '  +,' -,./01 ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.4.2.4.1.1.1.

7 Imperat - wzór I. b. Schemat: 24,5 3 6 38 [ 9:;=<:?> ]. Sg.

2 os. m. 2 os. f.

A @ B 3 @C 83 [ D E FGHIFJ ] T M 3 B 3 @C 38 [ D E FGHIFJ&U ]

2.15.8.4.2.4.1.1.2. 2 os. m. 2 os. f.

Sg.

2 os. f.

\ ,~  € [‰Šg |v‹ ‹(Œ  ] }4 tvŽ u ,~  € [‰Šg |v‹ ‹(Œ w ]

2.15.8.4.2.4.1.1.4. 2 os. m. 2 os. f.

Sg.

2 os. f.

 } \ u a € “ [ f g |m‰‹(Œ  ] tvŽ u u  a € “ [ f g |m‰‹(Œ w ]

2.15.8.4.2.4.1.1.6. 2 os. m. 2 os. f.

Sg.

2 os. m. 2 os. f.

\ r }4 tvŽ u 

–€ —

2 os. m. 2 os. f.

Plur.

Dual.

e nŽ d  u  € q [‰Šg sk‹(Œ  p ] yr Ž a  u q  € [‰(k s ‹ g Œ {| ]

€  u q  € [‰Šg sk‹(Œ s ] €  u q  € [‰Šg sk‹(Œ s ]

Plur.

Dual.

e nŽ d u  a € “ [ f g |m‰‹(Œ  p ] yr Ž a u  a € “ [ f|m‰‹ g Œ {| ]

€ u  a € “ [ f g |m‰‹(Œ s ] € u  a € “ [ f g |m‰‹(Œ s ]

Plur.

e nŽ d ,– € — • r [ j(|m‰Šg |v‹ ‹| p ] yr Ž a ,• – € — r [ j(m| ‰,|v‹ ‹ g |{| ]

Dual.

€ , • – € — r [ j(|m‰Šg |v‹ ‹|s ] € ,• – € — r [ (j |m‰Šg |v‹ ‹|s ]

– Imperat - wzór VI. Schemat: }4 r q € — r [ ˜ƒ0‚‘’…zƒ4ˆ ]. Sg.

q r [ j(|m‰Šg sk‹| ] – r q € — r [ j(|m‰Šg sk‹|w ]

2.15.8.4.2.4.1.1.8.

Dual.

€ ,~  € [‰Šg |v‹ ‹(Œ s ] € ,~  € [‰Šg |v‹ ‹(Œ s ]

– Imperat - wzór V. Schemat: }4, • € — r [ ˜ƒ0‚„ƒ†…?…zƒ4ˆ ].

\ ,• – € — r [ j(|m‰Šg |v‹ ‹| ] }4 tvŽ u ,• – € — r [ j(|m‰Šg |v‹ ‹|w ]

2.15.8.4.2.4.1.1.7.

Plur.

e nŽ d , € ~ [‰Šg |v‹ ‹(Œ  p ] yr Ž a ,~  € [‰,v | ‹ ‹ g Œ {| ]

 Imperat - wzór IV. Schemat: } u a € “ [ ”zƒ0‚=…‡?ˆ ]. Sg.

2 os. m.

Dual.

cId e qRo!r b` ^ a [ f g hikjhmlIs ] cId e qRo!r `b^ a [ f g hikjhmlIs ]

 Imperat - wzór III. Schemat: }  u q € [‚‘’…‡?ˆ ].

 } \  u q € [‰Šg sk‹(Œ  ] tvŽ u  u q  € [‰Šg sk‹(Œ w ]

2.15.8.4.2.4.1.1.5.

Plur.

e n !^o b` ^ cIa d e [ f g hikjhmlp ] yr !\o `b^ cIa d e [ fzhikj g hmlx{| ]

 Imperat - wzór II. Schemat: }4, ~ € [‚„ƒ†…?…‡?ˆ ]. Sg.

2 os. m.

Dual.

B PRM Q 3 @C 83 [ D E FGHIFJ(S ] B PRM Q 3 @C 38 [ D E FGHIFJ(S ]

7Y Imperat - wzór I. c. Schemat: 2,5 L 6 8 [ 9 Z!;=< Z[> ].

]_ \ b` ^ cIa d e [ f g hikjhml ] tv!uo `b^ cIa d e [ f g hikjhmlxw ]

2.15.8.4.2.4.1.1.3.

Plur.

B 8 K0M L 3 @C 83 [ D E FGHIFJON ] VQ M @ B 3 @C 38 [ (D FGHE FJ&WX ]

Plur.

e nŽ d  – € — r q r [ j(|m‰Šg sk‹| p ] yr Ž a  r q – € — r [ j(m| ‰(sk‹ g |{| ]

Dual.

€  r q – € — r [ j(|m‰Šg sk‹|s ] €  r q – € — r [ (j |m‰Šg sk‹|s ]

–™ e Imperat - wzór VII. Schemat: } ,u € \ u [ ”‡š›‚„ƒ†…‡?ˆ ]. Sg.

–™ e } \ ,u € \ u [ f(Œœ{‰Šg |v‹(Œ  ] tvŽ u ,u – € ™ \ eu [ f(Œœ{‰Šg |v‹(Œ w ]

e nŽ d ,u – € ™ \ eu

Plur.

Dual.

[ f(Œœ{‰Šg |v‹(Œ  p ]

yr Ž a ,u – € ™ \ eu [ f(Œœ{‰,|v‹ g Œ {| ] 47

€ ,u – € ™ \ eu [ f(Œœ{‰Šg |v‹(Œ s ] € ,u – € ™ \ eu [ f(Œœ{‰Šg |v‹(Œ s ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (žŸ  ¡ ¢ £¤ ¢ ¥ ¦!ž§ ¦$¨©&¢ ª(ž«&¬ ¢ ª   ­,ª £®,¯°0£± ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.4.2.4.1.1.9.

´ ³ ¶bµ ¸ · ³¹ [ º»¼!½¾†¿»?À ]. Imperat - wzór VIII. Schemat: ²4= Sg.

2 os. m. 2 os. f.

Plur.

Á ´=³ b¶ µ ¸ · ³¹ [ Â(ÜÄOÅ Æ ÇvÈ(Ã É ] ²4 Ñ Ì ³ ´=³ ¶bµ ¸ · ³¹ [ Â(ÜÄOÅ Æ ÇvÈ(à ÉÒ ]

2.15.8.4.2.4.1.1.10.

Ì ¸ ¹ ÊË ´=³ ¶bµ · ¹³ [ Â(ÜÄOÅ Æ ÇvÈ(Ã É Í ] Óµ Ì · ´=³ ¶bµ ¸ · ³¹ [ Â(ÜÄOÅ(ÇvÈ Æ Ã ÉÔÇ ]

¸ Imperat - wzór IX. Schemat: ² Õ µ´ · ¹³ [ º»¼=¿z¾4ÀÀ›¾ ]. Sg.

2 os. m.

2 os. f.

¸ ² Õ µ´ · ¹³ [ Â(ÜÄÈ Æ ÇÉIÉÇ ] Ö ¸ ² µ´ · ³¹ [ ( ÜÄÈ Æ ÇÉIÉIà ] Á Ì ³ µ´ ¸ · ³¹ [ Â(ÜÄÈ Æ ÇÉIÃ É ] ²4 Ñ[Ì Ù µ´ ¸ · ¹³ [ Â(ÜÄÈ Æ ÇÉIÉÒ ]

2.15.8.4.2.4.1.1.11. 2 os. m. 2 os. f.

Dual.

¸ ÎÏv´=³ b¶ µ · ¹³ [ Â(ÜÄOÅ Æ ÇvÈ(à ÉÐ ] ¸ ÎÏv´=³ ¶bµ · ¹³ [ ( ÜÄOÅ Æ ÇvÈ(à ÉÐ ]

Plur. × Ì µ´ ¸ · ¹ Ê ¹³ [ Â(ÜÄÈ Æ ÇÉIÉ Í ]

¸ ØÏ µ´ · ¹³ [ Â(ÜÄÈ Æ ÇÉIÉÐ ]

Dual.

Óµ Ì · Ì Î µ´ ¸ · ³¹ [ Â(ÜÄÈÇÉÆ ÇÉÔÇ ]

¸ ØÏ µ´ · ¹³ [ Â(ÜÄÈ Æ ÇÉIÉÐ ]

Ú Imperat - wzór X. Schemat: ²4´ ³ · ¶ µ Û Á ³¹ [ º»Ü!½¾0¼=¿»?À ]. Sg.

Plur.

Ì Ú ¹ ÊË ´ ³ · ¶ µ Û Á ¹³ [ Â(ÃÝOÅ Æ ÇmÄÈ(Ã É Í ] Óµ Ì · ´ ³ Ú · ¶ µ Û Á ³¹ [ Â(ÃÝOÅ(ÇmÄÈ Æ Ã ÉÔÇ ]

Ú ² Á ´ ³ · ¶ µ Û Á ¹³ [ Â(ÃÝOÅ Æ ÇmÄÈ(Ã É ] 4 Ñ Ì ³ ´ ³ Ú · ¶ µ Û Á ³¹ [ Â(ÃÝOÅ Æ ÇmÄÈ(Ã ÉÒ ]

Dual.

Ú ÎÏv´ ³ · ¶ µ Û Á ¹³ [ Â(ÃÝOÅ Æ ÇmÄÈ(Ã ÉÐ ] Ú ÎÏv´ ³ · ¶ µ Û Á ³¹ [ (Â ÃÝOÅ Æ ÇmÄÈ(Ã ÉÐ ] à!â á

2.15.8.4.2.5. Tryb emfatyczny (a) - czasownik regularny ß Þ Þ [ãåä æåçæ„è’æ ]. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Sg.

ê›é ì!ë bî í ð ï óñ ë ò [ôõOök÷ømù?ú õmûûõ ] ê›é ì!ë îbí ð ï ñ ë  [ ÷(õOök÷ømù?ú õmûûõ ] ê›é ì!ë îbí ð ï ñ ë  [ ÷(õOök÷ømù?ú õmûûõ ] êé ì! îbí ð ï ñ ë  [ ÷(õOök÷ømù?ú œûûõ ] ê›é ì!ë îbí  ï [ õOök÷ømù?ú õmûûõ ]

Plur.

êé !íì bî í ð ï ò ë [ôõOök÷ømù?ú øOûûõ ] ý›ü þRë ì! îbí ð ï ñóë ò [ôõOök÷ømùxûIú ÿ ûû ] êé !íì îbí ð ï  ë [ ÷(õOök÷ømù?ú øOûûõ ] ý›ü þRë ì! îbí ð ï ñ ë  [ ÷(õOök÷ømùxûIú ÿ ûû ] ê›é ì!ë îbí ð ï ë [ûõOök÷ømù?ú õmûûõ ]

Dual.

ý›ü þRì!ë bî í ð ï óñ ë ò [ôõOök÷ømù?ú ÿ ûû ] ý›ü þRì!ë îbí ð ï ñ ë  [ ÷(õOök÷ømù?ú ÿ ûû ] ý›ü þRì!ë îbí ð ï ñ ë  [ ÷(õOök÷ømù?ú ÿ ûû ] ý›ü þRì!ë îbí ð ï ñ ë  [ ÷(õOök÷ømù?ú ÿ ûû ]

ê›é ì!ë îbí ð ï ë [ûõOök÷ømù?ú õmûûõ ] à!â á

2.15.8.4.2.6. Tryb emfatyczny (b) - czasownik regularny ß Þ Þ [ãåä æåçæ„è’æ ]. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Sg.

ê› ì!ë îbí ð ï ñóë ò [Iô ú õOök÷ømùkõmû ] ê› ì!ë îbí ð ï ñ ë  [ ÷ ú õOök÷ømùkõmû ] ê› ì!ë îbí ð ï ñ ë  [ ÷ ú õOök÷ømùkõmû ]

ê  ì! îbí ð ï ñ ë  [÷ ú õOök÷ømùœû ] ê› ì!ë îbí  ï [ ú õOök÷ømùkõmû ]

Plur.

ê  !íì îbí ð ï ò ë [Iô ú õOök÷ømù’øOû

-

]

-

-

ê  !íì îbí ð ï  ë [ ÷ ú õOök÷ømù’øOû ] ê  !íì îbí ð ï  ë [ ÷ ú õOök÷ømù’øOû ]

-

ê  !íì îbí ð ï ë [ûIú õOök÷ømù’øOû ]

48

Dual.

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (        ! "#$!%  "& '(" )(* +, ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.4.3.

Futurum.

Jest tworzony przez prefigowanie partykuły -/ . do formy imperfectum trybu oznajmuj0 cego, np.

[8(9;:=< 9>@?A9(BC ] - "pójdzie",

1234. 6 5 D . / . [(8 9;E=< 9>@?A9(BC

] - "pójdziemy".

Zamiast partykuły -/ . mo F e teF wyst 0 piG samodzielna partykuła "pójdzie",

1234. 6 5 P . H. I 5 / . [K8 < 9MLN(9OE=< 9>@?A9(BC

H. I 5 / .

, np.

1234. 6 5 7 . / .

1234. 6 5 J . H. I 5 / . [K8 < 9MLN(9O:=< 9>@?A9(BC

]-

] - "pójdziemy".

2.15.8.5. Czasownik zdrowy. Czasowniki zdrowe to czasowniki najczQSR ciej wyst Q puj0 ce w jQ zyku arabskim i ich odmiana jest najbardziej regularna. Jest 15 wzorów tematycznych czasowników arabskich, z których uF ywa siQ dzisiaj najczQSR ciej dziesiQ ciu. Poszczególne wzory czasownika bQ dziemy nazywali pierwotnymi (jeF eli bQ dzie to wzór pierwszy) i pochodnymi (wzory inne niF pierwszy). Wzory pochodne bQ dziemy traktowaG nie jako modyfikacje wzoru podstawowego, lecz jako odr Q bne czasowniki. Relacja ta jest podobna do relacji pomiQ dzy czasownikami polskim pochodnymi od jednego rdzenia, np. skre R liG , podkre R liG , okre R liG , itp. czyli tworzenie wzorów arabskich jest aktem w zakresie słowotwórstwa, a nie koniugacji. 2.15.8.5.1.

Wzór I.

2.15.8.5.1.1. Perfectum. W stronie czynnej perfectum wzoru pierwszego, wyst Q pujQ trzy typy tematów czasownikowych ró F ni0 ce siQ od siebie tylko drug 0 samogłosk 0 tematyczn0 . 2.15.8.5.1.1.1.

Strona czynna, temat:

Y TVW U X [!Z [ \^]_\a`

].

Wg tego schematu zbudowane sb czasowniki typu: c cp c tc c u ] - "napisał"; o egf [qKj kl#k;rsk ] - "otworzył"; egf [ vwj kl#kVx@k ] "zabił"; y

dc egc h f [i j kl#k(mnk

Sg.

t c  c p f [Kq j k€‚kVx@k ] ‹ Š † f  c p f [qKj k€‚kVx@kl ] ‹c †   c p f [q(k€ j kVx&l#k ] ‹— †   c p f [q(k€ j kVx&l!˜ ] ’‹ †   c p f [q(k€ j kVx&l‚“ ]

Plur.

z c { c [S| j k;}(k~Ak

Dual.

cp fˆ  c p f [qKj k€‚kVx ‰ ] 3 os. m. ƒ „‚† …  f [Kq j k€‚kVx&‡ ] c cp ŒSc †   c p f [q( 3 os. f. k € j kVxŽsk ]  eg† f  f [q(k€ j kVx@kl ‰ ] c cp 2 os. m. ‘!Š e ’ †   c p f [q(k€ j kVx&l‚“w” ]  • e ’ †   f [q(k€ j kVx&l‚“w”–‰ Œ™ e ’ †   c p f [q(k€‚kVx&l j “wŽ@Žsk ]  • c e ’ †   c p f [q(k€ j kVx&l‚“w”–‰ 2 os. f. c cp c cp 1 os. m., f.  š †   f [q(k€ j kVxŽ‰ ]  š †   f [q(k€ j kVxŽ‰ ] Y 2.15.8.5.1.1.2. Strona czynna - temat b: TW › X [Z![ \^]&œ` ]. c c c§ h tc ž Ÿ c Czasownik typu … [ ¡j kva“Mx@k ] - "cib&¢ ył"; Œ ’£ ¤ [rsk(¥¦“wŽsk ] - "byłładny"; z ’ f [ij k “w}(k Sg.

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

t c ’ p f [Kq j k€_“Mx@k ] ‹ Š † f ’ p f [qKj k€_“Mx@kl ] ‹c †  ’ p f [q(k€ j “Mx&l#k ] ‹— †  ’ p f [q(k€ j “Mx&l!˜ ] ’‹ †  ’ p f [q(k€ j “Mx&l‚“ ]

Plur.

p ƒ „‚† … ’ f [Kq j k€_“Mx&‡ ] ŒSc †  ’ p f [q( k € j “MxŽsk ] ‘!Š e ’ †  ’ p f [q( k € j “Mx&l‚“w” ] Œ™ e ’ †  ’ p f [q(k€_“Mx&l j “wŽ@Žsk c p  š †  ’ f [q(k€ j “MxŽ‰ ] 49

] - "wyszedł".

] ]

] - "byłliczny".

Dual.

]

fˆ ’ p f [Kq j k€_“Mx ‰ ] c p  eg† f ’ f [q(k€ j “Mx@kl ‰ ] c p  • e ’ †  ’ f [q(k€ j “Mx&l‚“w”–‰ c p  • e ’ †  ’ f [q(k€ j “Mx&l‚“w”–‰ c p  š †  ’ f [q(k€ j “MxŽ‰ ]

] ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (¨©ª « ¬ ­® ¬ ¯ °¨± °² ³!¬ ´#¨µ!¶ ¬ ´&ª ·(´ ­¸(¹ º­» ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.5.1.1.3.

À ¼¾ ½ ¿ [!Á  Ã^ĂÅÇÆ

Strona czynna - temat c:

ÉË È Ì Ê Í È [‚Î Ï Ð;ÑÒÓnÐ

Czasownik typu

] - "pił";

¡ÕÔ ×Ö Ù Ø [KÚ Ï ÐÛsÒÝÜÞÐ

Sg.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.5.1.1.4.

Ù æ ç‚à è ßå Ø [KÚ Ï Ðâ#Ò&ã&é ] ïSÔ à ð ßå Ù Ø [Ú( Ð â Ï Ò&ãñsÐ ] Õ!ì ô õ à ð ßå Ù Ø [Ú( Ð â Ï Ò&ã&î‚öwÜ ] ïø ô õ à ð ßå Ù Ø [Ú(Ёâ#Ò&ã&î Ï öwñ@ñsÐ Ù òóù Ô à ð ßå Ø [Ú(Ёâ Ï Ò&ãñë ] þ úü=û ý [ÿ 

Strona bierna - temat: Sg.

ä Ô ßå Ù è í ì à Ø ßå íÔ à ð ßå

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m.

Ù

è [¦Ú öaâ Ï Ò&ã&î#Ð

]

íß à ð ßå Ù è [¦Ú öaâ Ï Ò&ã&î!Ò ] õí à ð ßå Ù è [¦Ú öaâ Ï Ò&ã&î‚ö ]

2 os. f. 1 os. m., f.

Dual.

]

]

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

 

[

  ! "$ # 

[%

  ! "$ 6 

[

   ! "$ 6 

[

[C

3 os. m. 3 os. f.

L 

QR S "$ # QR S "$ 6

'&

[ 

, >?.

 '&



]



  :. 

[ [

, -/.



[%

 !  79  +8  "$6   ! "$ D 

]



[%

 !  (*  ) +  "$6

]

 

 !  79  +8  "$#

]



2.15.8.5.1.2.2. Czasownik: K

'&



 !  (*  ) +  "$#

]



 !  ;=  +<  "$6 @/A B   

Plur.

'&



 ONP

 

  :. 

., 

[

'& 

]

[

 ! (1  0 +   "$ 6

[

 ! (1  0 +   "$ 6

]

  ! "$ D 

]



[%

 ! (1  0 +   "$ 6

]

, -/.



]

[

, 23.54

[% [

&N5&

M 

&N5& M

]

]

 

, 23.54 



, 23.54 



, 23.54 

., 

'&

[



] ] ]

] @

F G

] - "pisa ":

Sg.



]

Dual.  ! (1  0 +   "$ #

Imperfectum Tryb oznajmuj E cy. Strona czynna. Temat: [M

]

] - "otwiera ":

Sg.



]

ä å Ô Ù ð [ Ú â‚ÐVã

Imperfectum Tryb oznajmuj cy. Strona czynna. Temat:

 

Czasownik:

]

Dual.

Øê ßå Ù è [ÚKÏ öaâ#Ò&ã ë ] Ù òóô Ô à Ø ßå è [Ú¦öaâ Ï Ò&ã@Ðî ë ] Ù òó÷ Ô ô õ à ð ßå è [Ú¦öaâ Ï Ò&ã&î‚öwܖë Ù òó÷ Ô ô õ à ð ßå è [Ú¦öaâ Ï Ò&ã&î‚öwܖë Ù òóù Ô à ð ßå è [Ú¦öaâ Ï Ò&ãñë ]

2.15.8.5.1.2. Imperfectum. 2.15.8.5.1.2.1.

] - "wiedział".

Øê ßå Ù Ø [KÚ Ï Ðâ#Ò&ã ë ] Ù òóô Ô à Ø ßå Ø [Ú(Ёâ Ï Ò&ã@Ðî ë ] Ù òó÷ Ô ô õ à ð ßå Ø [Ú(Ёâ Ï Ò&ã&î‚öwܖë Ù òó÷ Ô ô õ à ð ßå Ø [Ú(Ёâ Ï Ò&ã&î‚öwܖë Ù òóù Ô à ð ßå Ø [Ú(Ёâ Ï Ò&ãñë ]

Plur.

è [KÚ Ï öaâ#Ò&ã@Ðî ]

#ÕÔ à ß á Ô [ â Ï ÐVã=ÒÝÜÞÐ

].

Ù æ ç‚à è ßå è [KÚ Ï öaâ#Ò&ã&é ] ïSÔ à ð ßå Ù è [Ú¦aö â Ï Ò&ãñsÐ ] Õ!ì ô õ à ð ßå Ù è [Ú¦aö â Ï Ò&ã&î‚öwÜ ] ïø ô õ à ð ßå Ù è [Ú¦öaâ#Ò&ã&î Ï öwñ@ñsÐ Ù òóù Ô à ð ßå è [Ú¦öaâ Ï Ò&ãñë ]

[ÚKÏ öaâ#Ò&ã@Ð ]

Ù

] - "zrozumiał";

Plur.

ä Ô ßå Ù Ø [KÚ Ï Ðâ#Ò&ã@Ð ] í ì à Ø ßå Ù Ø [ÚKÏ Ðâ#Ò&ã@Ðî ] íÔ à ð ßå Ù Ø [Ú(Ёâ Ï Ò&ã&î#Ð ] íß à ð ßå Ù Ø [Ú(Ёâ Ï Ò&ã&î!Ò ] õí à ð ßå Ù Ø [Ú(Ёâ Ï Ò&ã&î‚ö ]

3 os. m.

]

] ]

S (*  ) T/  "$ # S 79  T/8  "$ #

[% [%

Plur. 

&N -/.

M  M

  &NU.

]

(1 S 0 T/  $"  # (1 T   S "$ 6 0 /

] 50



[% [

Dual.

&N 23.54

M  M

&N 23.54

] ]

[IH

&9J

].

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (VXWZY [ \ ]_^ \ ` a/VXb adc*e\ fVXgh \ f3Y iOf ]_jOk*lm]_n ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. m.

r t opRqo sP u$v

2 os. f.

r t ‡t €/ˆ qo sP = u$v

1 os. m., f.

r Ž opRqo ŒI

r t ~t  €/o qo sP * u$v

[ w x y{zPw|}5| ] [ wy{zPw|}x ‰?‚y ] [  x y{zPw|}5| ]

[ wy{zPw|}x /‚y ]

[ wy{zPw|}x …3‚5† ] [ wy{zPw|}x …3‚5† ]

r t Št €/‹ qo sP 9 u$v

[ wy{zPw x |}U‚y ]

r t ~„ € t qo sP u$v ƒ /

r t opRqo sP u$

[‚,x y{zPw|}5| ]

r t opRqo sP u$

[‚,x y{zPw|}5| ]

Imperfectum Tryb oznajmuj ‘ cy. Strona czynna. Temat:

2.15.8.5.1.2.3.   Ÿ œ ž¡ œ

Czasownik:

Sg.

©« /ª ­ ¬ ®$œ ¯

[°,£ ¤/¢¥,±_§³² ]

 /¬ ´*µ ¶· œ © ª ­ ®$œ ¯

3 os. f.

©« /ª ­ ¬ ®$œ ¾

[ ¿ £ ¤/¢¥,±_§³² ]

¬  /­ ¬ À ¶· ª $® œ ¯ œ

2 os. m.

©« /ª ­ ¬ ®$œ ¾

[ ¿ £ ¤/¢¥,±_§³² ]

 /¬ ´*µ ¶· œ © ª ­ ®$œ ¾

2 os. f.

 /¬ Á · œ ¶ ª ª ­ ®$œ ¾

1 os. m., f.

©« /ª ¡ ¬ ž Ã

[ ¿¤/¢¥,±_§¸£ Â?º¤ ]

Plur. [°¤/¢¥,±_§¸£ ¹/º¤ ] [°¤/¢¥_£ ±_§º¤ ] [ ¿¤/¢¥,±_§¸£ ¹/º¤ ]

¬  /­ ¬ À ¶· ª $® œ ¾ œ ©« /ª ­ ¬ ®$œ Å

[ Ä £ ¤/¢¥,±_§³² ]

2.15.8.5.1.2.4.

– ”I• ’“

[ ¿¤/¢¥_£ ±_§º¤ ]

[°¤/¢¥,±_§¸£ ½3º5± ]

´¼ ¶  /ª ­ ¬ ®$¾ » · œ œ

[ ¿¤/¢¥,±_§¸£ ½3º5± ]

´¼ ¶  /ª ­ ¬ ®$¾ » · œ œ

[ ¿¤/¢¥,±_§¸£ ½3º5± ]

´¼ ¶  /ª ­ ¬ ®$¾ » · œ œ

[ ¿¤/¢¥,±_§¸£ ½3º5± ]

©« /ª ­ ¬ ®$œ Å

[º,£ ¤/¢¥,±_§³² ]

Dual.

´¼  /ª ­ ¬ ®$¯ » ¶· œ œ

[º,£ ¤/¢¥,±_§³² ]

Imperfectum Tryb oznajmuj Æ cy. Strona bierna. Temat: Ô ÖÕ ÓÒ  Ò

Czasownik:

[—™˜š› ].

[¢:£ ¤¦¥:¤O§O¤ ] - "siedzie¨ ":

3 os. m.

Ë Ç¦ÉI È Ê

[̙ÍÏÎÑÐ ].

[×Ø ÙÚÙOÛPÙ ] - "pisaÜ ": Sg.

3 os. m.

ÝÞ=àß â á ã$Ý ä

[å,æ ç*èPéêOë5ç ]

ì* ß í îÝ àß â á ã$Ý ä

3 os. f.

ÝÞ=àß â á ã$Ý õ

[ é æ ç*èPéêOë5ç ]

ö9 ß î÷ àß â á ã$Ý ä

2 os. m.

ÝÞ=àß â á ã$Ý õ

[ é æ ç*èPéêOë5ç ]

ì* ß í îÝ àß â á ã$Ý õ

2 os. f.

ø= ß îù àß â á ã$Ý õ

1 os. m., f.

á üý ÝÞ=àß û,

2.15.8.5.1.2.5.

r t ~„ € t qo sP u$v ƒ /

[ éç*èPéêOëæ ú?ðê ] [ þ æ ç*èPéêOë5ç ]

Plur. [å'ç*èPéêOëæ ï/ðê ] [å'ç*èPé æ êOëUðê ] [ éç*èPéêOëæ ï/ðê ]

Dual.

ìò àâ á ñ îß ß ã$Ý ä

[å'ç*èPéêOëæ ó3ð5ô ]

ìò î ß àß â á ã$Ý õ ñ 

[ éç*èPéêOëæ ó3ð5ô ]

ìò î ß àß â á ã$Ý õ ñ 

[ éç*èPéêOëæ ó3ð5ô ] [ éç*èPéêOëæ ó3ð5ô ]

ö9 ß î÷ àß â á ã$Ý õ

[ éç*èPé æ êOëUðê ]

ìò î ß àß â á ã$Ý õ ñ 

ÝÞ=àß â á ã$Ý ÿ

[ð,æ ç*èPéêOë5ç ]

ÝÞ=àß â á ã$Ý ÿ

[ð,æ ç*èPéêOë5ç ]

Samogłoski tematyczne.

Je eli czasownik w perfectum posiadał drug  samogłosk  tematyczn schematu imperfectum z samogłosk  tematyczn

Ý

[ ç ], np.

û  ß Ý

Ý

[ ç ], tworzy zawsze imperfectum wg

[èæ êmç Oê ] - "był liczny" -

â Ý Ý á ä ß

[å,æ ê{è mç ³ç ] - "jest

liczny"; Je eli czasownik w perfectum posiadałdrug samogłosk  tematyczn ù [i], tworzy przewa nie imperfectum wg schematu z samogłosk  tematyczn ß [ ê ], np.

ß  ñ ß

[æ ê mô_ëPê ] - "wypił", "pił" -

Ý = ß  ÷ ä ß

[å,æ ê OêOë5ç ] "pije", "b dzie

pił; Je eli czasownik w perfectum posiadał drug  samogłosk tematyczn ß [ ê ], to mo e w imperfectum posiadaÜ jedn lub wi cej ró nych samogłosek tematycznych, np.   ß à ß [¸æ êéêê ] - "otworzył" - Ý àß  á ä ß [å,æ ê{éê'ç ] -"otwiera"; Þ= ß à ßû

ß   ß

[èæ êéêOëPê ] - "napisał" -

ÝÞRàÝ â á ä ß

[å,æ ê{èPéçë5ç ] - "pisze", "b dzie pisał";

[:æ ê:êOê ] - "usiadł" -

Ý  ù  ÷ ä ß

[å,æ ê

,ô!³ç

] - "siedzi"; 51

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ("$#&% ' ( )!* ( + ,"$- ,/.102( 34"$526 ( 37% 83 )!9:1;<)!= ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Słowniki na ogółpodaj> jak > samogłosk ? imperfectum posiada czasownik pierwszego wzoru tematycznego. W niniejszym słowniku samogłoska ta jest uj? ta w nawias klamrowy, np. A@ B@ D C [kataba] {u} = imperf. AE BE G F H @ [IKJ L MONQPRSP ].

Samogłoska tematyczna trybu oznajmuj> cego danego czasownika jest samogłosk> tematyczn> wszystkich pozostałych trybów.

3 os. m.

ce b f d h g ikb j

"pisaa ". Strona czynna. Sg. Plur. fdu d h g ikb j [lKm n oOpQqrOn ] st [lKm n oOpQqrwv ]

3 os. f.

ce b fd h g ikb z

[ p m n oOpQqrOn ]

{\ b u| fd h g ikb j

[l

2 os. m.

ce b fd h g ikb z

[ p m n oOpQqrOn ]

fh g s t du d ki b z

[ p m n oOpQqrwv ]

2 os. f.

u€ fd h g ikb z

[ p m n oOpQqr~‚ ]

{\ b u| fd h g ikb z

[ p4n oOp m qr~}

1 os. m., f.

ƒ g „… ce b fd w

[ † m n oOpQqrOn ]

ce b fd h g ikb ‡

]

n oOp m qr~} n

] n

Dual. [lKm n oOpQqrKy ]

fh g x ub d ikb z

[ p m n oOpQqrKy ]

fh g x ub d ikb z

[ p m n oOpQqrKy ]

fh g x ub d ikb z

[ p m n oOpQqrKy ]

ce b fd h g ikb ‡

[}Km n oOpQqrOn ]

3 os. m.

| fd h g ikb j ce

"pisaa ". Strona czynna. Sg. Plur. fd h g ikb j  du [lKm n oOpQqr ] st [lKm n oOpQqrwv ]

3 os. f.

| fd h g ikb z ce

[ p m n oOpQqr ]

{\ b u| fd h g ikb j

[l

2 os. m.

c | fd h g ikb z e

[ p m n oOpQqr ]

fh g s t du d ikb z

2 os. f.

u€ fd h g ikb z

[ p m n oOpQqr~‚ ]

1 os. m., f.

g „… | fd ƒw ce

[ † m n oOpQqr ]

[Z\[ ]\^Q]`_S] ] -

f hg  x ub d ikb j

[}Km n oOpQqrOn ] WY X U

Tryb odci ˆ ty - czasownik zdrowy (regularny) V U

2.15.8.5.1.2.7.

2.15.8.5.2.

WY X U

Tryb łT czT cy - czasownik zdrowy (regularny) V U

2.15.8.5.1.2.6.

[Z\[ ]\^Q]`_S] ] Dual.

fh g x ub d ikb j

[lKm n oOpQqrKy ]

fh g x ub d ikb z

[ p m n oOpQqrKy ]

[ p m n oOpQqrwv ]

fh g x ub d ikb z

[ p m n oOpQqrKy ]

{\ b u| fd h g ikb z

[ p4n oOp m qr~}

fh g x ub d ikb z

[ p m n oOpQqrKy ]

| fd h g ikb ‡ ce

[}Km n oOpQqr ]

| fd h g ikb ‡ ce

[}Km n oOpQqr ]

n oOp m qr~} n

n

]

]

Wzór II.

2.15.8.5.2.1. Perfectum. 2.15.8.5.2.1.1.

Strona czynna - temat: Sg.

X ‰‹Œ Š

[Ž`]‘]“’ ]. Plur.

3 os. m.

”“ b – • „—

3 os. f.

  | „ž – • „—

[˜™m nš7šQn›œn p ]

ž g – • „— {b

[˜nš7š m n›¡}

2 os. m.

ž g – • „—  b

[˜nš7š m n›7p4n ]

¢ | fd ž g – • „—

[˜nš7š m n›7pQq £ ]

2 os. f.

ž g – • „—  €

[˜nš7š m n›7p2¥ ]

{• f d ž g – • „—

[˜nš7šQn›7p m q }œ}

1 os. m., f.

ž g – • „—  d

[˜nš7š m n›7pQq ]

¦ ž g • „— xb –

2.15.8.5.2.1.2.

[˜™m nš7šQn›œn ]

Strona bierna - temat: Sg.

3 os. m.

”“ b –¬—

3 os. f.

  | „ž – ¬ — 



[˜™m q“š7š4¥7›œn ] [˜™m q“š7š4¥7›œn p ]

ž • „—

s tQ –

[˜™m nš7šQn›7v ]

 ‰‹ŒK§ ¨

n

]

[˜nš7š m n›¡} y ]

n

]

Dual.

„Ÿ– • „—

[˜™m nš7šQn›1y ]

f „ž • „— xb –

[˜nš7š m n›œn p y ]

fž g • „— x¤ b d –

[˜nš7š m n›7pQq £ey ]

fž g • „— x¤ b d –

[˜nš7š m n›7pQq £ey ]

¦ ž g • „— xb –

[˜nš7š m n›¡} y ]

[Žw©ª‘Q«‘’ ]. Plur.

ž ¬—

s tQ – 

[˜™m q“š7š4¥7›7v ]

žg– ¬ — {b



[˜`q“š7š m ¥7›¡} 52

n

„Ÿ– ¬ —

]

Dual. 

f „ž ¬ — xb – 

[˜™m q“š7š4¥7›1y ] [˜`q“š7š m ¥7›œn p y ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (­$®&¯ ° ± ²!³ ± ´ µ­$¶ µ/·1¸2± ¹4­$º2» ± ¹7¯ ¼¹ ²!½¾1¿<²!À ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. m.

ÂÄ Á Å Ã Ç‘Æ É È

[Ê`˓Ì7Ì Í Î7Ï7Ð4Ñ ]

Ó2Ò Õ Ô Å Ã Ç‘Æ É È

[Ê`˓Ì7Ì Í Î7Ï7ÐQË Ö ]

2 os. f.

ÂÄ Ú Å Ã Ç‘Æ É È

[Ê`˓Ì7Ì Í Î7Ï7Ð2Î ]

Å ÆÉ Ü ÕÔ

Û Ã Ç‘È

[Ê`˓Ì7Ì4Î7Ï7Ð Í Ë ÝœÝ

1 os. m., f.

ÔÂÄÅ Ã Ç‘Æ É È

[Ê`˓Ì7Ì Í Î7Ï7ÐQË ]

Þ Å Æ É × Á à ǑÈ

Ñ

]

Õ Å Æ É × Ø Á Ô Ã Ç‘È

[Ê`˓Ì7Ì Í Î7Ï7ÐQË ÖeÙ ]

Õ Å Æ É × Ø Á Ô Ã Ç‘È

[Ê`˓Ì7Ì Í Î7Ï7ÐQË ÖeÙ ]

Þ Å Æ É × Á à ǑÈ

[Ê`˓Ì7Ì Í Î7Ï¡Ý Ù ]

[Ê`˓Ì7Ì Í Î7Ï¡Ý Ù ]

2.15.8.5.2.2. Imperfectum 2.15.8.5.2.2.1.

Imperfectum Tryb oznajmuj ß cy. Strona czynna. Temat:

ä à‹âwá ã

[å`æç‘çQè‘é ]. Sg.

Plur.

3 os. m.

[òôó õ™ö ÷ø7ø4ù7ú ó ]

ÿþ ì ï ü1ýQ

û íî ðkê ñ

3 os. f.

ë“ ê íì ï î ðê 

[ Qó õ™ö ÷ø7ø4ù7ú ó ]

ÿ ì ï

û íî ðkê ñ [òôó õ÷ø7ø ö ù7ú  ÷ ]

2 os. m.

ë“ ê íì ï î ðê 

[ Qó õ™ö ÷ø7ø4ù7ú ó ]

ü1ýQÿ þ íì ï î ðê  û

2 os. f.

ÿ  ì ï  û íî ðê  [ Qó õ÷ø7ø4ù7ú!ö  ÷ ]

ÿ ì ï

û íî ðê  [ Qó õ÷ø7ø ö ù7ú  ÷ ]

ìï  ü î íî ð ê  [ Qó õ÷ø7ø4ù7ú!ö Sù ]

1 os. m., f.

ë“ ê íì  î þ 

ë“ ê íì ï î ðê 

ë“ ê íì ï î ðê 

2.15.8.5.2.2.2.

[ ó õ™ö ÷ø7ø4ù7ú ó ]

[òôó õ÷ø7ø4ù7ú!ö 

[ Qó õ÷ø7ø4ù7ú!ö 

] ÷

ìï  ü î íî ðkê ñ

Dual.

ë“ ê íì ï î ðkê ñ

[òôó õ÷ø7ø4ù7ú!ö Sù ]

ìï  ü î íî ð ê  [ Qó õ÷ø7ø4ù7ú!ö Sù ] ìï  ü î íî ð ê  [ Qó õ÷ø7ø4ù7ú!ö Sù ]

] ÷

[ôó õ™ö ÷ø7ø4ù7ú ó ]

[ôó õ™ö ÷ø7ø4ù7ú ó ] ä

Imperfectum Tryb oznajmuj  cy. Strona bierna. Temat: àâw ã [å`æç‘çæ“é ]. Sg.

Plur.

3 os. m.

[òôó õ™ö ÷ø7øQ÷ú ó ]

ü1ýQÿþ í ï î ðkê ñ û

3 os. f.

ë ê í ï î ðê 

[ Qó õ™ö ÷ø7øQ÷ú ó ]

ÿ  ï

û íî ðkê ñ [òôó õ÷ø7ø ö ÷ú  ÷ ]

2 os. m.

ë ê í ï î ðê 

[ Qó õ™ö ÷ø7øQ÷ú ó ]

ü1ýQÿþ í ï î ðê  û

2 os. f.

ÿ  ï  û íî ðê  [ Qó õ÷ø7øQ÷ú!ö  ÷ ]

ÿ  ï

û íî ðê  [ Qó õ÷ø7ø ö ÷ú  ÷ ]

ï  ü î íî ðê  [ Qó õ÷ø7øQ÷ú!ö Sù ]

1 os. m., f.

ë ê í  î þ 

ë ê í ï î ðê 

ë ê í ï î ðê 

2.15.8.5.3.

[ ó õ™ö ÷ø7øQ÷ú ó ]

[òôó õ÷ø7øQ÷ú!ö 

]

[ Qó õ÷ø7øQ÷ú!ö 

÷

÷

ï  ü î íî ðkê ñ

Dual.

ë ê í ï î ðkê ñ

[òôó õ÷ø7øQ÷ú!ö Sù ]

ï  ü î íî ðê  [ Qó õ÷ø7øQ÷ú!ö Sù ]

]

[ôó õ™ö ÷ø7øQ÷ú ó ]

ï  ü î íî ðê  [ Qó õ÷ø7øQ÷ú!ö Sù ]

[ôó õ™ö ÷ø7øQ÷ú ó ]

Wzór III.

2.15.8.5.3.1. Perfectum 2.15.8.5.3.1.1.

  ä ã [å#"Sçæ“é ]. Strona czynna - temat: à!

Sg.

Dual.

3 os. m. 3 os. f.

 ) ( ÿ î $! û % î [õ™ö OøQ÷úœ÷* ]

ÿ % î

û $! û [õ+Oø ö ÷ú  ÷ ]

 % , û ÿ î $! û % î [õ+Oø ö ÷úœ÷*  ]

2 os. m.

 )û ÿ $! û % î [õ+Oø ö ÷ú 4÷ ]

 - ( , ê ÿ $! û % î [õ+Oø ö ÷ú Qó. ]

 % / û , ê ÿ $! û % î [õ+Oø ö ÷ú Qó.0 ]

2 os. f.

 ) ÿ $! û % î [õ+Oø ö ÷ú 2ù ]



 , ê ÿ $! û % î [õ+OøQ÷ú ö ó1 ÷ ]

 % / û , ê ÿ $! û % î [õ+Oø ö ÷ú Qó.0 ]

1 os. m., f.

 )ê ÿ $! û % î [õ+Oø ö ÷ú Qó ]

 % 2 û ÿ $! û % î [õ+Oø ö ÷ú * ]

 % 2 û ÿ $! û % î [õ+Oø ö ÷ú * ]

[õ™ö OøQ÷úœ÷ ]

& ýQÿ þ $!%  î

Plur.

 ë ! û $û %î

û

[õ™ö OøQ÷ú ]

53

 î $! û % î [õ™ö OøQ÷ú' ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (35476 8 9 :<; 9 = >35? >A@'BC9 D+35ECF 9 D6 GHD :
] \ _R^ `#b a

3 os. m.

Sg.

Plur.

[ced fhg+ij1k ] n w v os q p m r [ced fhg+ij1k*x ] n wy o{ q p m r [cfhg d ijx+k ] n wp o{ q p m r [cfhg d ijxCi ] n w o{ q p m r [cfhg d ijx#‚ ]

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

o n p r n l m q m [ced fhg+ijf ] y o{ q p r n z f g d ij |}k ] m [ch n €Cv   o{ q p m r [cfhg d ijx#‚ƒ ] n z…   o{ q p m r [cfhg+ijx d ‚|1|}k ] n † y op r ~ { q m [cfhg d ij |*u ]

Dual.

p rn st q m [ced fhg+ij'u ] n  y op r ~ s q m [cfhg d ij1k*x u ] y  op r n ~ „  { q m [cfhg d ijx#‚ƒ0u ] y  op r n ~ „  { q m [cfhg d ijx#‚ƒ0u ] n † y op r ~ { q m [cfhg d ij |*u ]

2.15.8.5.3.2. Imperfectum 2.15.8.5.3.2.1.



Imperfectum Tryb oznajmuj ‡ cy. Strona czynna. Temat: ˆŠ!‰ ‹ Œ [Ž#!#‘[’ ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

“  q p ~ ” s • – [—˜‚ced u™g+ij*‚ ]

n šy m o q p ~ ” s • – [—˜‚c+u™g+ij
p ” › š st q ~ s • – [—˜‚c+u™g+ij
3 os. f.

“  q p ~ ” s • œ [ x#‚ced u™g+ij*‚ ]

p ” › š st q ~ s • œ [ x#‚c+u™g+ij
2 os. m.

“  q p ~ ” s • œ [ x#‚ced u™g+ij*‚ ]

zy o{ q p ~ ” s • – [—˜‚c+u™g d ij |}k ] n šy m oq p ~ ” s • œ [ #x ‚c+u™g+ij
2 os. f.

y po q p ~ ” s • œ [ x#‚c+u™g+ij
zy o{ q p ~ ” s • œ [ x#‚c+u™g d ij |}k ]

p ” › š st q ~ s • œ [ x#‚c+u™g+ij
“  q p ~ ” s • ¢ [|˜‚ced u™g+ij*‚ ]

“  q p ~ ” s • ¢ [|˜‚ced u™g+ij*‚ ]

1 os. m., f.

2.15.8.5.3.2.2.

p ” › š st q ~ s • œ [ x#‚c+u™g+ij
Š £ ‹  Œ [Ž#!¡¤’ ]. Imperfectum Tryb oznajmuj ‡ cy. Strona bierna. Temat: ˆ!

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

“ q y ”  ~ s •– [—˜‚ced u™g#kj*‚ ]

n šy m o q y ~ ” s • – [—˜‚c+u™g#kj
y ” › š st q ~ s • – [—˜‚c+u™g#kj
3 os. f.

“ q y ”  ~ s •œ [ x#‚ced u™g#kj*‚ ]

y ” › š st q ~ s • œ [ x#‚c+u™g#kj
2 os. m.

“ q y ”  ~ s •œ [ x#‚ced u™g#kj*‚ ]

zy o { q y ~ ” s • – [—˜‚c+u™g d kj |}k ] n šy m o q y ~ ” s • œ [ #x ‚c+u™g#kj
2 os. f.

y po q y ~ ” s • œ [ x#‚c+u™g#kj
zy o { q y ~ ” s • œ [ x#‚c+u™g d kj |}k ]

y ” › š st q ~ s • œ [ x#‚c+u™g#kj
“ q y ”  ~ s •¢ [|˜‚ced u™g#kj*‚ ]

“ q y ”  ~ s •¢ [|˜‚ced u™g#kj*‚ ]

1 os. m., f. 2.15.8.5.4.

y ” › š st q ~ s • œ [ x#‚c+u™g#kj
Wzór IV.

2.15.8.5.4.1. Perfectum 2.15.8.5.4.1.1.

¥ £  ¦ Œ ¨ [ © ª ¤LŽ«¡¤’ ]. Strona czynna - temat: ˆ§

Sg.

2 os. f.

“y ¬ y r { Ÿ s [   d k­c§g#kj1k ] Ÿ w v o s ¬ y r { s [   d k­c§g#kj1k*x ] Ÿ wy o { ¬ y r { s [  #k­c§g d kjx+k ] Ÿ wp o { ¬ y r { s [  #k­c§g d kjxCi ]

1 os. m., f.

Ÿ w o { ¬ y r { s [  #k­c§g d kjx#‚ ]

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m.

Plur.

on y r Ÿ l m ¬ { s [   d k­c§g#kjf ] y o{¬ y r{ Ÿ z s [ #  k­c§g d kj |}k ] Ÿ €Cv   o { ¬ y r { s [  #k­c§g d kjx#‚ƒ ] Ÿ z…   o { ¬ y r { s

[  #k­c§g#kjx d ‚|1|}k ]

Ÿ † yo y r ~ { ¬ { s [  #k­c§g d kj |*u ] 54

Dual.

yr Ÿ st ¬ { s [   d k­c§g#kj'u ] Ÿ  yo y r ~ s ¬ { s [  #k­c§g d kj1k*x u ] y o yr Ÿ ~ „  { ¬ { s [  #k­c§g d kjx#‚ƒ0u ] y o yr Ÿ ~ „  { ¬ { s [  #k­c§g d kjx#‚ƒ0u ] Ÿ † yo y r ~ { ¬ { s [  #k­c§g d kj |*u ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (®5¯7° ± ² ³<´ ² µ ¶®5· ¶A¸'¹C² º+®5»C¼ ² º° ½Hº ³<¾H¿'ÀL³<Á ) © 2002. (kopia bezpłatna) Æ#Å Ç È § Ä 2.15.8.5.4.1.2. Strona bierna - temat: Âà [ ÉÊË«Ì#Í[Î ].

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

Ð Ï ÒHÑ Ô#Ó Õ Ö

3 os. f.

ç æ á ã H Ò Ñ Ô#Ó Õ Ö [ × Ø ÙÚ§Û+ÜÝ1Þ*è ]

éÏ á Ó ÒHÑ Ô#Ó Õ Ö [ סÙÚ§Û Ø ÜÝ ê}Þ ]

ì áÑ Ô#Õ Ö ë Ï ã ÒHÓ [ סÙÚ§Û Ø ÜÝ1Þ*è å ]

2 os. m.

çÏ á Ó ÒHÑ Ô#Ó Õ Ö [ סÙÚ§Û Ø ÜÝè+Þ ]

Cí æ ì î áÓ ÒHÑ Ô#Ó Õ Ö [ סÙÚ§Û Ø ÜÝè#Ùï ]

ì áÑ Ô#Õ Ö ë Ïð î Ó ÒHÓ [ סÙÚ§Û Ø ÜÝè#Ùï0å ]

2 os. f.

çÑ á Ó ÒHÑ Ô#Ó Õ Ö [ סÙÚ§Û Ø ÜÝèCÜ ]

éñ ì î áÓ ÒHÑ Ô#Ó Õ Ö [ סÙÚ§Û+ÜÝè Ø Ùê1ê}Þ ]

ì áÑ Ô#Õ Ö ë Ïð î Ó ÒHÓ [ סÙÚ§Û Ø ÜÝè#Ùï0å ]

1 os. m., f.

îç á Ó ÒHÑ Ô#Ó Õ Ö [ סÙÚ§Û Ø ÜÝè#Ù ]

ò áÑ Ô#Õ Ö ë Ï Ó ÒHÓ [ סÙÚ§Û Ø ÜÝ ê*å ]

ò áÑ Ô#Õ Ö ë Ï Ó ÒHÓ [ סÙÚ§Û Ø ÜÝ ê*å ]

[ × Ø ÙÚ§Û+ÜÝ1Þ ]

ßà

áÕ ÒHÑ Ô#Ó Õ Ö

Ñ Ô#Õ Ö ãä ÒHÓ [ × Ø ÙÚ§Û+ÜÝ'å ]

[ × Ø ÙÚ§Û+ÜÝâ ]

2.15.8.5.4.2. Imperfectum 2.15.8.5.4.2.1.

ö õ ø ÷ [ù«ú#û[ü ]. Tryb oznajmuj ó cy. Strona czynna. Temat: ô§

Sg.

Plur.

3 os. m.



Ï à áÕ ÒHÑ ý Ó þ î ÿ [˜ÙÚ§Û+ÜÝ<Ø âê}Þ ] 

3 os. f.

Ð î ÒHÑ ý Ó þî  [ è Ø ÙÚ§Û+ÜÝ*Ù ]

éÏ á Ó ÒHÑ ý Ó þî ÿ [˜ÙÚ§Û Ø ÜÝ ê}Þ ] 

2 os. m.

Ð î ÒHÑ ý Ó þî  [ è Ø ÙÚ§Û+ÜÝ*Ù ] 

Ï à á Õ H Ò Ñ ý Ó þî  [ è#ÙÚ§Û+ÜÝ<Ø âê}Þ ] 

2 os. f. 

Ï Ñá ÒHÑ ý Ó þî  [ è#ÙÚ§Û+ÜÝ<Ø ê}Þ ]

éÏ á Ó ÒHÑ ý Ó þî  [ è#ÙÚ§Û Ø ÜÝ ê}Þ ] 

Ð î ÒHÑ Ô#Ó Õ Ö

Ð î ÒHÑ ý Ó þî  [ê˜ÙÚ§Û+ÜÝ*Ù ]

Dual.

Ð î ÒHÑ ý Ó þî ÿ [RØ ÙÚ§Û+ÜÝ*Ù ]

1 os. m., f.

2.15.8.5.4.2.2.

[ × Ø ÙÚ§Û+ÜÝ*Ù ]



Ò Ñ ý Ó þî  [ è#ÙÚ§Û+ÜÝ<Ø åê!Ü ] ãä H 

Ò Ñ ý Ó þî  [ è#ÙÚ§Û+ÜÝ<Ø åê!Ü ] ãä H 

Ò Ñ ý Ó þî  [ è#ÙÚ§Û+ÜÝ<Ø åê!Ü ] ãä H

ø Tryb oznajmuj ó cy. Strona bierna. Temat: ô ö§ ÷ [ù«ú ü ].

Sg.

Plur.



Ï à á Õ HÏÒ ý Ó þî ÿ [˜ÙÚ§Û#ÞÝ<Ø âê}Þ ] 

3 os. f.

Ðî HÏÒ ý Ó î þ [ è Ø ÙÚ§Û#ÞÝ*Ù ]

éÏ á Ó HÏÒ ý Ó þî ÿ [˜ÙÚ§Û Ø ÞÝ ê}Þ ] 

2 os. m.

Ðî HÏÒ ý Ó î þ [ è Ø ÙÚ§Û#ÞÝ*Ù ] 

Ï à á Õ HÏÒ ý Ó þî  [ è#ÙÚ§Û#ÞÝ<Ø âê}Þ ] 

2 os. f. 

Ï Ñá HÏÒ ý Ó þî  [ è#ÙÚ§Û#ÞÝ<Ø ê}Þ ]

éÏ á Ó HÏÒ ý Ó þî  [ è#ÙÚ§Û Ø ÞÝ ê}Þ ] 

Ðî HÏÒ #Ô Ó Õ Ö [ × Ø ÙÚ§Û#ÞÝ*Ù ]

Ðî HÏÒ ý Ó î þ [êRØ ÙÚ§Û#ÞÝ*Ù ]

Dual.

Ðî HÏÒ ý Ó î þÿ [RØ ÙÚ§Û#ÞÝ*Ù ]

2.15.8.5.5.

Ñý ãä ÒHÓ þî ÿ [˜ÙÚ§Û+ÜÝ<Ø åê!Ü ]

Ð î ÒHÑ ý Ó þî  [êRØ ÙÚ§Û+ÜÝ*Ù ]

3 os. m.

1 os. m., f.





ý ãä HÏÒ Ó þî ÿ [˜ÙÚ§Û#ÞÝ<Ø åê!Ü ] 

ý ãä HÏÒ Ó þî  [ è#ÙÚ§Û#ÞÝ<Ø åê!Ü ] 

ý ãä HÏÒ Ó þî  [ è#ÙÚ§Û#ÞÝ<Ø åê!Ü ] 

ý ãä HÏÒ Ó þî  [ è#ÙÚ§Û#ÞÝ<Ø åê!Ü ]

Ðî HÏÒ ý Ó î þ [êRØ ÙÚ§Û#ÞÝ*Ù ]

Wzór V.

2.15.8.5.5.1. Perfectum 2.15.8.5.5.1.1.



  Strona czynna - temat: ô ö  [  Lù ú[ú ü ].

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

ÐÏ Ò ý Ï ñ ã  [ è+Þ­ÚeØ ÞXÛÛ#ÞÝ1Þ ]

áÕ ý ß à Ò ñ ã  Ï [ è+Þ­ÚeØ ÞXÛÛ#ÞÝâ ]

ý ãäXÒ ñ ã  Ï [ è+Þ­ÚeØ ÞXÛÛ#ÞÝ'å ]

3 os. f.

ç æ á ã Ò ñ ý ã  Ï [ è+Þ­ÚeØ ÞXÛÛ#ÞÝ1Þ*è ]

éÏ á Ó Ò ñ ý ã  Ï [ è+Þ­ÚHÞXÛÛ Ø ÞÝ ê}Þ ]

ìá ý ë Ï ã Ò ñ ã  Ï [ è+Þ­ÚHÞXÛÛ Ø ÞÝ1Þ*è å ]

2 os. m.

çÏ á Ó Ò ñ ý ã  Ï [ è+Þ­ÚHÞXÛÛ Ø ÞÝè+Þ ]

íCæ ì î á Ó Ò ñ ý ã  Ï

ìá ý ë Ïð î Ó Ò ñ ã  Ï

[ è+Þ­ÚHÞXÛÛ Ø ÞÝè#Ùï ]

[ è+Þ­ÚHÞXÛÛ Ø ÞÝè#Ùï0å ]

2 os. f.

çÑ á Ó Ò ñ ý ã  Ï [ è+Þ­ÚHÞXÛÛ Ø ÞÝèCÜ ]

[ è+Þ­ÚHÞXÛÛ#ÞÝè Ø Ùê1ê}Þ ]

[ è+Þ­ÚHÞXÛÛ Ø ÞÝè#Ùï0å ]

éñ ì î á Ó Ò ñ ý ã  Ï

55

ìá ý ë Ïð î Ó Ò ñ ã  Ï

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (       ! #"%$& '()&*  '+ ,-' .-/%012 ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

798 > = 3465 :-<1 ;

2.15.8.5.5.1.2.

[ ?(@BA-@DC+C

E

8 >= I = 79 5 :-<1 ;

]

@ F+?G

Strona bierna - temat:

H

TBU QSR V NPO

[ ?(@BA-@DC+C [ W X

E

@ FKJML

Y&Z X\[][^]_

Sg.

8 >= I = 79 5 :-<1 ;

] H

[ ?(@BA-@DC+C

E

@ FKJML

].

Plur.

Dual.

3 os. m.

acb fBh g ` d]e

3 os. f.

{z

u9b fBh g d]e w

[ ij9kml jcn+n(o+prqMi ]

u9b h g |~ ` } d]fB e

[ ij9kjcn+n l o+pK€q ]

b fBh g ‚ ` u9d] e  w

2 os. m.

{`

u9 b fBh g } d] e

[ ij9kjcn+n l o+p+i(q ]

g u9d b fB e hg ƒz ‚ } ]

[ ij9kjcn+n l o+p+ij9„ ] 



u9 b fBh g } d] e

[ ij9kjcn+n l o+p+i&o ]

b fBh g | ‚ g u9 } d] e ˆ 

[ ij9kjcn+n(o+p+i l j9r€q ]

[ ij9kjcn+n l o+p+ij9„†y ]

g{

u9 b fBh g } d] e

[ ij9kml jcn+n(o+prq ]

st

u9b fBh g e d]e

]

[ ij9kml jcn+n(o+p+v ]

b hg d]fB e

wx

[ ij9kml jcn+n(o+p%y ] [ ij9kjcn+n l o+prqMi y ]

u9b fBh g … ` ‚g }] d e

[ ij9kjcn+n l o+p+ij9„†y ] 2 os. f. 1 os. m., f.

[ ij9kjcn+n l o+p+ij ] 

b fBh g ‰ ` u9 } d] e

[ ij9kjcn+n l o+pKMy ] 

u9b h g … ` ‚ g } d]fB e

u } b fBh g ‰ `9 d]e

[ ij9kjcn+n l o+pKMy ]

2.15.8.5.5.2. Imperfectum 2.15.8.5.5.2.1.

Imperfectum Tryb oznajmuj Š cy. Strona czynna. Temat

QT Œ V NP‹

[ WŽ1Y&Z Ž[][ Žc_ ]. Sg. 3 os. m.

ag

d f ‚ `  ` ‘ ˆ w

Plur.

[’€qMi(qBkml qDn+nq pMj ]

ed f ‚` ` t ˆ w  ‘

3 os. f.

d f ‚ ` `h ˆ w

u |~ ` } d f ‚ `  ` ‘ ˆ w

[ i(qMi(qBkml qDn+nq pMj ]

d f ‚ ` `‘ w xDˆ w  “

”

[’€qMi(qBk-qDn+nq pl v ag

Dual.

u

“`

€q

]

[’€qMi(qBk-qDn+n l q pK€q ]

[’€qMi(qBk-qDn+nq pl y+•o ] d f ‚ ` `h w xDˆ w  “ ”

[ i(qMi(qBk-qDn+nq pl y+•o ] 2 os. m.

ag

d f ‚ ` `h ˆ w

[ i(qMi(qBkml qDn+nq pMj ]

“`

u

e d f ‚ ` `h ˆ w

t

[ i(qMi(qBk-qDn+nq pl v 2 os. f.

u

u |~ ` } d f ‚ ` `h ˆ w

‡d f ‚ `  `h ˆ w

–`

€q

]

[ i(qMi(qBk-qDn+nq pl y+•o ]

[ i(qMi(qBk-qDn+n l q pK€q ]

1 os. m., f.

d f h` ˆ w w™

[ šqMi(qBkml qDn+nq pMj ]

2.15.8.5.5.2.2.

f d ‚ ` `h w xDˆ w  “

”

[ i(qMi(qBk-qDn+nq pl —˜€q ] ag

d f ‚ ` `h w xDˆ w  “

”

[ i(qMi(qBk-qDn+nq pl y+•o ] ag

d f ‚ `  ` › ˆ w

ag

[€qMi(qBkml qDn+nq pMj ]

` d f ‚ ` ˆ w  ›

[€qMi(qBkml qDn+nq pMj ]

Imperfectum Tryb oznajmuj Š cy. Strona bierna. Temat

QT Œ V NP‹

[ WŽ1Y&Z Ž[][ Žc_ ]. 3 os. m.

Sg. ag

d f ‚ `  g ‘ ˆ w

[’œjSi(qBkml qDn+nq pMj ]

Plur. ed f ‚` g t ˆ w  ‘

3 os. f.

d f ‚ ` gh ˆ w

[ ijSi(qBkml qDn+nq pMj ]

u |~ ` } d f ‚ `  g ‘ ˆ w

d f ‚ ` g‘ w xDˆ w  “

”

[’œjSi(qBk-qDn+nq pl v ag

Dual.

u

“`

€q

]

[’œjSi(qBk-qDn+nq pl y+•o ]

[’œjSi(qBk-qDn+n l q pK€q ]

d f ‚ ` gh w xDˆ w  “

”

[ ijSi(qBk-qDn+nq pl y+•o ] 2 os. m.

ag

d f ‚ ` gh ˆ w

[ ijSi(qBkml qDn+nq pMj ]

“` t

u

e d f ‚ ` gh ˆ w

[ ijSi(qBk-qDn+nq pl v 2 os. f.

–`

u

‡d f ‚ `  g h ˆ w

u |~ ` }d f ‚ ` gh ˆ w

d f ‚ ` gh w xDˆ w  “

” €q

]

[ ijSi(qBk-qDn+nq pl y+•o ]

[ ijSi(qBk-qDn+n l q pK€q ] 56

“ ”

d f ‚ ` gh w xDˆ w 

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (žŸ   ¡ ¢£ ¡ ¤ ¥ ¦ ¥#§%¨&¡ ©(ª&« ¡ ©+Ÿ ¬-© ¢­-®%¯1¢° ) © 2002. (kopia bezpłatna)

[ ±²S±(³B´-³Dµ+µ³ ¶· ¸˜¹€³ ] 1 os. m., f.

¼ ¾ ½c Á1Â ¿-À Ã&Ä Å

2.15.8.5.6.

[ ±²S±(³B´-³Dµ+µ³ ¶· º+¹•» ]

[ Æ ²S±(³B´m· ³Dµ+µ³ ¶M² ]

¼ ¾ ¼ ½c Á1Â ¿-À Ç ÈÉ

¼ ¾ ¼ ½c Á1Â ¿-À Ç ÈÉ

[¹œ²S±(³B´m· ³Dµ+µ³ ¶M² ]

[¹œ²S±(³B´m· ³Dµ+µ³ ¶M² ]

Wzór VI.

2.15.8.5.6.1. Perfectum 2.15.8.5.6.1.1.

Strona czynna - temat:

Ì Ð ËÍ Ì Î Ï• Ê Ñ

Sg.

3 os. m.

Ú • Ù Û Ù ÜÞ Ý ß Ù

3 os. f.

ïî

ë Ý Û•Ü Þ Ý ß Ù Ù

[ à(áBâmã äæåá çráMà ]

2 os. m.

ïÙ

ë ñ Û•Ü Þ Ý ß Ù Ù

2 os. f.

ïù

ë ñ Û•Ü Þ Ý ß Ù Ù

ïõ

ë ñ Û•Ü Þ Ý ß Ù Ù

[ ÒÓ1Ô&Õ Ö•× ÓcØ ]. Plur.

ê ë • Û Ù ÜÞ Ý ß Ù

Dual.

[ à(áBâmã äæåá ç+ì ]

Ýí • Û Ù ÜÞ Ý ß Ù

ë ð~ Ù ñ ە Ù ÜÞ Ý ß Ù

[ à(áBâ(äæå ã á çKò€á ]

Ü ó Ù ë Ý Û• Ù ÜÞ Ý ß Ù

[ à(áBâ(äæå ã á ç+à(á ]

ë î ó õ ñ ە Ù ÜÞ Ý ß Ù ô&

[ à(áBâ(äæå ã á ç+àö9÷ ]

Ü ø Ù ó õ ë ñ ە Ù ÜÞ Ý ß Ù

[ à(áBâ(äæå ã á ç+à&ú ]

ð ó õ ë ñ ە Ù ÜÞ Ý ß Ù û

Ü ø Ù ó õ ë ñ ە Ù ÜÞ Ý ß Ù

[ à(áBâ(äæåá ç+à ã ö9òrò€á ]

[ à(áBâ(äæå ã á ç+àö9÷†ä ]

Ü ü Ù ë ñ ە Ù ÜÞ Ý ß Ù

Ü ü Ù ë ñ ە Ù ÜÞ Ý ß Ù

[ à(áBâmã äæåá çrá ]

èé

[ à(áBâmã äæåá ç%ä ] [ à(áBâ(äæå ã á çráMà ä ]

[ à(áBâ(äæå ã á ç+àö9÷†ä ]

1 os. m., f.

[ à(áBâ(äæå ã á ç+àö ]

[ à(áBâ(äæå ã á çKòMä ]

[ à(áBâ(äæå ã á çKòMä ]

þ

 ÿ Strona bierna - temat:  ý [ Ò Ô D× ]Ø ].

2.15.8.5.6.1.2. 3 os. m. 3 os. f.

ïî

Sg.

ê Þ ß é õ

Ú Û Ù ù

[ àö9âmã ì\å(ú+çrá ]

ëÝÛ

ê

Þ ß õ

ù é

ê

2 os. m.

ïÙ

ëñÛ ù

2 os. f.

ïù

ëñÛ

ê ù Þ ßõ é

1 os. m., f. ïõ

ëñÛ

ê ù Þ ßõ é

é

Þ ß õ

èé

ê ë Û ù

ë ð~ Ù ñÛ ù

[ àö9âmã ì\å(ú+çráMà ]

Plur.

ê Þ ß é õ

[ àö9âmã ì\å(ú+ç+ì ]

ê

é

Þ ß õ

[ àö9â9ì\å ã ú+ç+à(á ]

ë îóõ ñÛ ù Þ ßõ ô& é

[ àö9â9ì\å ã ú+ç+à&ú ]

ê ð ó õëñÛ ù Þ ß õ û é

[ àö9â9ì\å ã ú+ç+àö9÷ ]

Dual.

ê Þ ß é õ

[ àö9âmã ì\å(ú+ç%ä ]

ê

Üó Ù ë Ý Û ù

[ àö9â9ì\å ã ú+çKò€á ]

ê

[ àö9â9ì\å ã ú+ç+àö ]

Ýí Û ù

Þ ß õ é

[ àö9â9ì\å ã ú+çráMà ä ]

ê

Üø Ù ó õ ë ñ Û ù Þ ß õ é

[ àö9â9ì\å ã ú+ç+àö9÷†ä ] ê Üø Ù ó õ ë ñ Û ù Þ ß õ é

[ àö9â9ì\å(ú+ç+à ã ö9òrò€á ]

[ àö9â9ì\å ã ú+ç+àö9÷†ä ]

Üü Ù ë ñ Û ù

Üü Ù ë ñ Û ù

ê Þ ß é õ

[ àö9â9ì\å ã ú+çKòMä ]

é

ê Þ ß õ

[ àö9â9ì\å ã ú+çKòMä ]

2.15.8.5.6.2. Imperfectum    ÿ    Imperfectum Tryb oznajmuj cy. Strona czynna. Temat 

2.15.8.5.6.2.1.

[ ÒÓ1Ô&Õ Ö•× ÓcØ ]. Sg. 3 os. m.

Ú • Þ õ ÛÙ ÜÝóÙ Ù

3 os. f.

Ú • Þ õ Û Ù Ü Ý ó Ù Ùß

 [€áMà(áBâmã äæåá çMö ]

ê ë • Û Ù ÜÞ Ý ó Ù Ù



Plur.



é

[€áMà(áBâ(äæåá çã ì  [ à(áMà(áBâmã äæåá çMö ]

2 os. m.

Ú • Þ õ Û Ù Ü Ý ó Ù Ùß

2 os. f.



 [ à(áMà(áBâmã äæåá çMö ]  [ à(áMà(áBâ(äæåá çã ˜ò€á ]



]

 [€áMà(áBâ(äæå ã á çKò€á ]

Ù é

ê





Ýí • Û Ù ÜÞ Ý ó Ù Ùß



Ýí • Û Ù ÜÞ Ý ó Ù Ùß



Ýí • Û Ù ÜÞ Ý ó Ù Ùß

 [ à(áMà(áBâ(äæåá çã ä+ò•ú ]



ë • Û Ù ÜÞ Ý ó Ù Ùß



ò€á

Ýí • Û Ù ÜÞ Ý ó Ù Ù

[€áMà(áBâ(äæåá çã ä+ò•ú ]

ë ð~ Ù ñ ە Ù ÜÞ Ý ó Ù Ù

[ à(áMà(áBâ(äæåá çã ì ë • ùÛ Ù ÜÞ Ý ó Ù Ùß

ò€á

Dual. 

 [ à(áMà(áBâ(äæåá çã ä+ò•ú ]



]

ë ð~ Ù ñ ە Ù ÜÞ Ý ó Ù Ùß

 [ à(áMà(áBâ(äæå ã á çKò€á ] 57



 [ à(áMà(áBâ(äæåá çã ä+ò•ú ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ! "$# ! % & ' &)(+*,! -./,0 ! -1 23- "$435+67"$8 ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

9 = :< ; >@ ? A ; ?B

2.15.8.5.6.2.2.

[ C DFE.DGIH JLK DMFN ]

9 = :< ; >@ ? O ; ; PQ

9 = :< ; >@ ? O ; ; PQ

[RSDFE.DGIH JLK DMFN ]

[RSDFE.DGIH JLK DMFN ]

W V XZY [ V Imperfectum Tryb oznajmuj T cy. Strona bierna. Temat U

[ \ ]7^,_ `a]
Sg.

d< e gi h j e c c f kl [monqp.rsIt uLv rwFn ]

3 os. f.

d< e gi h j e c c f k‚ [ p nqp.rsIt uLv rwFn ]

2 os. m.

d< e gi h j e c c f k‚ [ p nqp.rsIt uLv rwFn ]

2 os. f.

e gi h j e c ‡e {|ˆ f ‰ k‚ [ p nqp.rs.uLv rw$t Š‹~Sr ]

1 os. m., f.

d< e gi h e z Œ c f ‚ [ nqp.rsIt uLv rwFn ]

2.15.8.5.7.

e gi h j e c x+e y {|z f kl

Plur. 

e gi h j e c x h€ f kl

[monqp.rs.uLv rw$t } ~Sr ]

[monqp.rs.uLv rw$t u1~ ]

e gi h j e c ƒ…e {|„ f kl [monqp.rs.uLv t rw†~Sr ] 

e gi h j e c x h€ f k ‚ [ p nqp.rs.uLv rw$t u1~ ]

e gi h j e c +xe y {|z f k‚ 

e gi h j e c x h€ f k ‚ [ p nqp.rs.uLv rw$t u1~ ]

[ p nqp.rs.uLv rw$t } ~Sr ]

e gi h j e c ƒe {|„ f … k‚ [ p nqp.rs.uLv t rw†~Sr ]

d< e gi h j e c c f kŽ [~onqp.rsIt uLv rwFn ]

Dual.



e gi h j e c x h€ f k ‚ [ p nqp.rs.uLv rw$t u1~ ] d< e gi h j e c c f kŽ [~onqp.rsIt uLv rwFn ]

Wzór VII.

2.15.8.5.7.1. Perfectum 2.15.8.5.7.1.1.

Z‘’‘ “” Strona czynna - temat: U V Y [ • –—F^‘]˜a]
Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

d< e ™ e i3h š ˆ› Ž [ .œ~sIt ržv rwr ]

› y {|z ™ e i3h Ž š ˆ› [ .œ~sIt ržv rw1} ]

i h Ž š ˆ› h€ ™ e 3 [ .œ~sIt ržv rw+u ]

3 os. f.

Ÿ š |{ h ™ e i3h Ž š ˆ› [ .œ~sIt ržv rwrFp ]

ƒe {|„ ™ e i3h Ž š ˆ› [ .œ~s3ržv t rw†~Sr ] …

g j e {|h ™ e i3h Ž š ˆ› [ .œ~s3ržv t rwrFp u ]

2 os. m.

Ÿe |{ „ ™ e i3h Ž š ˆ› [ .œ~s3ržv t rw1p.r ]

  š j c {|„ ™ e i3h Ž š ˆ›

g ¢ e j c {|„ ™ e i3h Ž š ˆ›

[ .œ~s3ržv t rw1p n|¡ ]

[ .œ~s3ržv t rw1p n|¡£u ]

2 os. f.

Ÿˆ {|„ ™ e i3h Ž š ˆ› [ .œ~s3ržv t rw1p, ]

[ .œ~s3ržv rw1p t n|~~Sr ]

[ .œ~s3ržv t rw1p n|¡£u ]

1 os. m., f.

Ÿc {|„ ™ e i3h Ž š ˆ› [ .œ~s3ržv t rw1p n ]

2.15.8.5.7.1.2.

ƒ¤ j c {|„ ™ e i3h Ž š ˆ›

g ¥ e {|„ ™ e i3h Ž š ˆ› [ .œ~s3ržv t rw†~Fu ]

g ¢ e j c {|„ ™ e i3h Ž š ˆ›

g ¥ e {|„ ™ e i3h Ž š ˆ› [ .œ~s3ržv t rw†~Fu ]

“ Z‘’  ” Strona bierna - temat: U q ¦ ¦ [ •1§ —F^¨§©a –ªb ].

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

d e ™ ˆ i3z š z › Ž [ n|~sIt n
› y { z ™ ˆ i3z Ž š z › [ n|~sIt n
h€ ™ ˆ i3z Ž š z › [ n|~sIt n
3 os. f.

Ÿ š { h ™ ˆ i3z Ž š z › [ n|~sIt n
ƒ…e { „ ™ ˆ i3z Ž š z › [ n|~s‘n
g j e { h ™ ˆ i3z Ž š z › [ n|~s‘n
2 os. m.

Ÿe { „ ™ ˆ i3z Ž š z › [ n|~s‘n
  š j c { „ ™ ˆ i3z Ž š z ›

g ¢ e j c { „ ™ ˆ i3z Ž š z ›

[ n|~s‘n
[ n|~s‘n
2 os. f.

Ÿˆ { „ ™ ˆ i3z Ž š z › [ n|~s‘n
[ n|~s‘n
[ n|~s‘n
1 os. m., f.

Ÿc { „ ™ ˆ i3z Ž š z › [ n|~s‘n
ƒ¤ j c { „ ™ ˆ i3z Ž š z ›

g ¥ e { „ ™ ˆ i3z Ž š z › [ n|~s‘n
g ¢ e j c { „ ™ ˆ i3z Ž š z ›

g ¥ e { „ ™ ˆ i3z Ž š z › [ n|~s‘n
Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej («¬­ ® ¯ °$± ¯ ² ³ «´ ³)µ+¶,¯ ·.«¸,¹ ¯ ·1­ º3· °$»3¼+½7°$¾ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Strona bierna VII wzoru tematycznego wydaje si¿ byÀ tworem czysto teoretycznym i niemal nie spotykanym w Á Á ywym j¿ zyku arabskim, poniewa tzw. strona czynna, ma i tak w temacie VII znaczenie bierne. 2.15.8.5.7.2. Imperfectum Å Ä Ç‘Æ É È Imperfectum Tryb oznajmuj  cy. Strona czynna. Temat è

2.15.8.5.7.2.1.

[ÊFË,Ì Í˜Î ÏªÐ ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

Ò< Ñ Ô3Ó Ö3Õ Ø× ÚÙ Û [ÜSÝޝßIà ݞá.â1ãFä ]

+åÙ æ è|ç Ô3Ó Ö3Õ Ø× ÚÙ Û [ÜSÝޝß3ݞá.â1ã$à é ÞSÝ ]

Ó Ö3Ø× Ù ê å Õë Ô3Õ ÚÛ [ÜSÝޝß3ݞá.â1ã$à ì1Þâ ]

3 os. f.

Ò< Ñ Ô3Ó Ö3Õ Ø× ÚÙ í [ î.ÝޝßIà ݞá.â1ãFä ]

ïÙ è|ð Ô3Ó Ö3Õ Ø× ÚÙ Û [ÜSÝޝß3ݞá à â1ã†ÞSÝ ] …

Ó Ö3Ø× Ù ê å Õë Ô3Õ Ú í [ î.Ýޝß3ݞá.â1ã$à ì1Þâ ]

2 os. m.

Ò< Ñ Ô3Ó Ö3Õ Ø× ÚÙ í [ î.ÝޝßIà ݞá.â1ãFä ]

+åÙ æ è|ç Ô3Ó Ö3Õ Ø× ÚÙ í [ î.Ýޝß3ݞá.â1ã$à é ÞSÝ ]

Ó Ö Ø× Ù ê å Õë Ô3Õ Ú í [ î.Ýޝß3ݞá.â1ã$à ì1Þâ ]

2 os. f.

ñÙ |Óè Ô3Ó Ö3Õ Ø× Ú Ù í [ î.Ýޝß3ݞá.â1ã$à ò‹ÞSÝ ]

ïÙ è|ð Ô3Ó Ö3Õ Ø× ÚÙ í [ î.Ýޝß3ݞá à â1ã†ÞSÝ ] …

Ó Ö3Ø× Ù ê å Õë Ô3Õ Ú í [ î.Ýޝß3ݞá.â1ã$à ì1Þâ ]

1 os. m., f.

Ò< Ñ Ô3Ó Ö3Õ ó × Õ ô

Ò< Ñ Ô3Ó Ö3Õ Ø× Ú Ù ó [ÞSÝޝßIà ݞá.â1ãFä ]

Ò< Ñ Ô3Ó Ö3Õ Ø× Ú Ù ó [ÞSÝޝßIà ݞá.â1ãFä ]

2.15.8.5.7.2.2.

[ õ ÝޝßIà ݞá.â1ãFä ]

ù ø û‘ú ý ü Imperfectum Tryb oznajmuj ö cy. Strona bierna. Temat ÷¨

[ÊFË,Ì Í˜ÎÍ<Ð ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

ÒÑ Ô3Ù Ö3Õ Ø × Ñ ÚÛ [Üoä|ޝßIà ݞá ÝãFä ]

å+Ù æ è ç Ô3Ù Ö3Õ Ø × ÚÑ Û [Üoä|ޝß3ݞá Ýã$à é ÞSÝ ]

Ù Ö3Ø × ê å Õë Ô3Õ ÚÑ Û [Üoä|ޝß3ݞá Ýã$à ì1Þâ ]

3 os. f.

ÒÑ Ô3Ù Ö3Õ Ø × Ñ Úí [ î ä|ޝßIà ݞá ÝãFä ]

ï…Ù è ð Ô3Ù Ö3Õ Ø × ÚÑ Û [Üoä|ޝß3ݞá à Ýã†ÞSÝ ]

Ù Ö3Ø × ê å Õë Ô3Õ ÚÑ í [ î ä|ޝß3ݞá Ýã$à ì1Þâ ]

2 os. m.

ÒÑ Ô3Ù Ö3Õ Ø × Ñ Úí [ î ä|ޝßIà ݞá ÝãFä ]

å+Ù æ è ç Ô3Ù Ö3Õ Ø × ÚÑ í [ î ä|ޝß3ݞá Ýã$à é ÞSÝ ]

Ù Ö3Ø × ê å Õë Ô3Õ ÚÑ í [ î ä|ޝß3ݞá Ýã$à ì1Þâ ]

2 os. f.

ñÙ Óè Ô3Ù Ö3Õ Ø × ÚÑ í [ î ä|ޝß3ݞá Ýã$à ò‹ÞSÝ ]

ï…Ù è ð Ô3Ù Ö3Õ Ø × ÚÑ í [ î ä|ޝß3ݞá à Ýã†ÞSÝ ]

Ù Ö3Ø × ê å Õë Ô3Õ ÚÑ í [ î ä|ޝß3ݞá Ýã$à ì1Þâ ]

1 os. m., f.

ÒÑ Ô3Ù Ö3Õ ó × ç ô [ õä|ޝßIà ݞá ÝãFä ]

ÒÑ Ô3Ù Ö3Õ Ø × Ñ ó Ú [Þoä|ޝßIà ݞá ÝãFä ]

ÒÑ Ô3Ù Ö3Õ Ø × Ñ ó Ú [Þoä|ޝßIà ݞá ÝãFä ]

2.15.8.5.8.

Wzór VIII.

Infiks Úþ‹Ú w perfectum i imperfectum wszystkich typów czasowników asymiluje siÿ , w temacie VIII,    całkowicie do poprzedzaj cej spółgłoski rdzennej [ ] lub [  ], np. (VIII)  [  ] zamiast *    !

[  ] (rdze :  ); (VIII) " #% $ [ '&&(*)+ ] zamiast * " ,  -/  . [ '&0*)+ ] (rdze : " #  ). Je1 eli pierwsz spółgłosk rdzenn jest [ 2 ], wówczas asymilacja infiksu mo 1 e by3 całkowita lub czÿ54 ciowa, 7 7 ? 7 np. (VIII) 6   2$ [ 988: /;%*<= ] lub 6   $ [ '&&>: /;%*<= ] zamiast *6   -/ 2 . [ 98@/;%*<= ] (rdze : 6 2 ).   Je1 eli pierwsz spółgłosk rdzenn jest [A ], to asymilacja infiksu jest zwykle całkowita, np. (VIII) "  A   [ B>BC: *)+ ] zamiast * "   A  [ B5*)+ ] (rdze : " A ). Je1 eli pierwsz spółgłosk rdzenn jest emfatyczna [ D ] lub [ E ], wtedy infiks tematu VIII ulega emfazie, H H np. (VIII) F G   I . [ J : * K =L( ] zamiast * F G  / I . [ JM*K =  L( ] (rdze : F G I ), (VIII) N 6   .O [  P : *<==L( ] zamiast * N 6  / .O [ P*<==L( ] (rdze : N 6 O ).

59

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (QSR9T U V W'X V Y Z[QS\ Z^]C_V `QSab V `cT d=` W'e=fCg/W'h ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Jei eli pierwszj spółgłosk j rdzennj jest [k ], infiks tematu VIII sil udm wil cznia, np. (VIII) o n p n >qn ktr su [ vwSx5y>z {[|}{*~={ ] zamiast *o n  n € n ktr su [ vwSx={[|}{*~={ ] (rdze‚ : o p k ).

2.15.8.5.8.1. Perfectum 2.15.8.5.8.1.1.

†[ˆt‡ ‰Š Strona czynna - temat: ƒ… „ „ [ ‹ŒS[Ž‘M“’ ].

2 os. m.

Sg. ™ ˜ š› • ” ”– —” = [ œŸž¡  ¢ £¤£¥£ ] ® ­ ¨ ª ”– —” ™=˜ š› [ œŸž¡  ¢ £¤£¥£¯  ] ®” ¨ ˜ ”– —” ™=˜ š› [ œŸž¡ £¤ ¢ £¥c £ ]

Plur. › ¦¨ § ”– —” = ™ ˜ š› [ œŸž¡  ¢ £¤£¥c© ] °” ¨ ˜ ”– —” ™=˜ š› [ œŸž¡ £¤ ¢ £¥ ± £ ] ³­ —´ ¨ ˜ ”– —” ™=˜ š›

Dual. — ” ™=˜ š› ”– ª« [ œŸž¡  ¢ £¤£¥C¬ ] — ¨ —™=˜ š› ² ” ª ”– ” [ œŸž¡ £¤ ¢ £¥£¯  ¬ ] —¨ ˜ —™=˜ š› ² ”· ´ ”– ”

2 os. f.

™ ˜ š› ®š ¨ ˜ ”– —” = [ œŸž¡ £¤ ¢ £¥c  ]

[ œŸž¡ £¤ ¢ £¥c µ¡¶ ] °¹ —´ ¨ ˜ ”– —” ™=˜ š›

[ œŸž¡ £¤ ¢ £¥c µ¡¶¸¬ ] ¨ ™=š› ² ”· —´ ˜ ”– —” ˜

1 os. m., f.

™ ˜ š› ®´ ¨ ˜ ”– —” = [ œŸž¡ £¤ ¢ £¥c µ ]

[ œŸž¡ £¤£¥c  ¢ µ¡±± £ ] º ¨ ™=š› ² ” ˜ ”– —” ˜ [ œŸž¡ £¤ ¢ £¥ ±¯¬ ]

[ œŸž¡ £¤ ¢ £¥c µ¡¶¸¬ ] º ¨ ™=š› ² ” ˜ ”– —” ˜ [ œŸž¡ £¤ ¢ £¥ ±¯¬ ]

3 os. m. 3 os. f.

2.15.8.5.8.1.2.

… ‰ †[» ˆ‡ ½ Š [ ‹c¾[[ŽM¾¿Œ>’ ]. Strona bierna - temat: ƒ ¼

2 os. m.

Sg. • ” – š — ´ ™˜ § › [ œMµ¡ž¡  ¢ µ“¤c¥£ ] ® ­ ¨ ª – š —´ ™˜ § › [ œMµ¡ž¡  ¢ µ“¤c¥£¯  ] ®” ¨ ˜ – š —´ ™˜ § › [ œMµ¡ž¡ µ“¤ ¢ c¥c £ ]

Plur. › ¦ ¨ § – š — ´ ™˜ § › [ œMµ¡ž¡  ¢ µ“¤c¥c© ] °” ¨ ˜ – š —´ ™˜ § › [ œMµ¡ž¡ µ“¤ ¢ c¥ ± £ ] ³­ —´ ¨ ˜ – š —´ ™˜ § ›

2 os. f.

®š ¨ ˜ – š —´ ™˜ § › [ œMµ¡ž¡ µ“¤ ¢ c¥c  ]

[ œMµ¡ž¡ µ“¤ ¢ c¥c µ¡¶ ] °¹ —´ ¨ ˜ – š —´ ™˜ § ›

[ œMµ¡ž¡ µ“¤ ¢ c¥c µ¡¶¸¬ ] ¨ š ™§ › ² ”· —´ ˜ – —´ ˜

1 os. m., f.

®´ ¨ ˜ – š —´ ™˜ § › [ œMµ¡ž¡ µ“¤ ¢ c¥c µ ]

[ œMµ¡ž¡ µ“¤c¥c  ¢ µ¡±± £ ] º ¨ š ™§ › ² ” ˜ – —´ ˜ [ œMµ¡ž¡ µ“¤ ¢ c¥ ±¯¬ ]

[ œMµ¡ž¡ µ“¤ ¢ c¥c µ¡¶¸¬ ] º ¨ š ™§ › ² ” ˜ – —´ ˜ [ œMµ¡ž¡ µ“¤ ¢ c¥ ±¯¬ ]

3 os. m. 3 os. f.

ª«

– š —´ ™˜ § ›

Dual. [ œMµ¡ž¡  ¢ µ“¤c¥C¬ ]

¨ š ™§ › ² — ” ª – —´ ˜ [ œMµ¡ž¡ µ“¤ ¢ c¥£¯  ¬ ] ”· —´ ¨ ˜ – š —´ ™˜ § › ²

2.15.8.5.8.2. Imperfectum 2.15.8.5.8.2.1.

‰ †[ˆ ‡ Imperfectum Tryb oznajmuj À cy. Strona czynna. Temat ƒ … „

[[Ž Á ‘Œ>’ ]. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Sg. •´ – š —”  ˜ ” ÃÅÄ [Æ £*ž¡  ¢ £¤c¥¯µ ] •´ – š —”  ˜ ” ÃÅÉ [  £*ž¡  ¢ £¤c¥¯µ ] •´ – š —”  ˜ ” ÃÅÉ [  £*ž¡  ¢ £¤c¥¯µ ] ʔ š¨ – š —”  ˜ ÃŔ É [  £*ž¡ £¤c¥'¢ ˱ £ ] •´ – š —” ™ ˜ ª Ì [ œ£*ž¡  ¢ £¤c¥¯µ ]

Plur. ǔ ¦ ¨ § – š —”  ˜ ÃŔ Ä [Æ £*ž¡ £¤c¥'¢ ©[± £ ] °” ¨ ˜ – š —”  ˜ ÃŔ Ä [Æ £*ž¡ £¤ ¢ c¥ ± £ ] ǔ ¦ ¨ § – š —”  ˜ ÃŔ É [  £*ž¡ £¤c¥'¢ ©[± £ ] °” ¨ ˜ – š —”  ˜ ÃŔ É [  £*ž¡ £¤ ¢ c¥ ± £ ] •´ – š —”  ˜ ” ÃÅÍ [± £*ž¡  ¢ £¤c¥¯µ ]

60

Dual. ÇÈ ª« – š —”  ˜ ÃŔ Ä [Æ £*ž¡ £¤c¥'¢ ¬c±% ] š Â È Ç ª« – —” ˜ ÃŔ É [   £*ž¡ £¤c¥'¢ ¬c±% ] š Â È Ç ª« – —” ˜ ÃŔ É [   £*ž¡ £¤c¥'¢ ¬c±% ] š Â È Ç ª« – —” ˜ ÃŔ É [  £*ž¡ £¤c¥'¢ ¬c±% ] •´ – š —”  ˜ ” ÃÅÍ [± £*ž¡  ¢ £¤c¥¯µ ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ÎSÏ9Ð Ñ Ò Ó'Ô Ò Õ Ö[ÎS× Ö^ØCÙÒ ÚÎSÛÜ Ò ÚcÐ Ý=Ú Ó'Þ=ßCà/Ó'á ) © 2002. (kopia bezpłatna)

æ[è ç Imperfectum Tryb oznajmuj â cy. Strona bierna. Temat ãå ä ä

2.15.8.5.8.2.2.

[é[ê ë ì‘íMì“î ]. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Sg. ð“ ñ ñ õ  ó ô ï ò öÅï ÷ [ø}ù¡ú¡û ü ýþýÿ¯ù ] ð“ ï ò ñ óñ õ ô ö ï  [ ûù¡ú¡û ü ýþýÿ¯ù ] ð“ ï ò ñ óñ õ ô ö ï  [ ûù¡ú¡û ü ýþýÿ¯ù ] ñ ¡ ò ñ óñ õ ô ï  ö  [ ûù¡ú¡ûýþýÿ'ü  ý ] ð“ ï ò ñ óñ  ô   [ Mù¡ú¡û ü ýþýÿ¯ù ]

2.15.8.5.9.

Plur.

ñ ¡ ò ñ óñ õ ô öÅï ÷ ñ ¡ô ò ñ óñ õ ô öÅï ÷

[ø}ù¡ú¡ûýþýÿ'ü  ý ] [ø}ù¡ú¡ûýþ ü ýÿ ý ]

ñ ¡ ò ñ óñ õ ô öï  ñ ¡ô ò ñ óñ õ ô öï 

Dual. ñò óñ õ ô ï öÅ÷ [ø}ù¡ú¡ûýþýÿ'ü  ] ñ óñ õ ô ò ö ï  [ ûù¡ú¡ûýþýÿ'ü  ] ñ óñ õ ô ò ö ï  [ ûù¡ú¡ûýþýÿ'ü  ] ñ óñ õ ô ò ö ï  [ ûù¡ú¡ûýþýÿ'ü  ] ð“ ï ò ñ óñ õ ô öï  [}ù¡ú¡û ü ýþýÿ¯ù ]

[ ûù¡ú¡ûýþýÿ'ü  ý ] [ ûù¡ú¡ûýþ ü ýÿ ý ]

ð“ ï ò ñ óñ õ ô öï  [}ù¡ú¡û ü ýþýÿ¯ù ]

Wzór IX.

2.15.8.5.9.1. Perfectum &( !"$%'  #

Strona czynna - temat: )

2.15.8.5.9.1.1.

Sg. [ ;Ÿú0þ ü ýÿÿý ]

3 os. m.

ð“ 9 ò ñ ô

3 os. f.

> @ ? ¡ò ñ  ô :

2 os. m.

@ñ  ô ¡ ò ñ  ô :

2 os. f.

@  ô ¡ ò ñ  ô :

1 os. m., f.

ï@  ô ¡ ò ñ  ô :

:

: =¡< ò ñ  ô : ñ  ô ¡ ò ñ  ô :

[ ;Ÿú0þ ü ýÿÿý¯û ]

[ *+-,/. 0 13242 ], )

&( 67 5 "$%' #

Plur. [ ;Ÿú0þ ü ýÿÿ  ]

[ *+-,/.81320 132 ]. >

Dual. ò ñ  ô : [ ;Ÿú0þ ü ýÿÿ ] > ó ñ ¡ñ  ô : [ ;Ÿú0þ ü ýÿÿý¯û ] A ò ñ ó ô ¡ ñ  ô : AD ï ò

[ ;Ÿú0þýÿ'ü ýÿ ý ]

[ ;Ÿú0þýÿ'ü ýÿcûý ]

 B ? óï  ô ¡ ò ñ ô :

[ ;Ÿú0þýÿ'ü ýÿcûF ]

[ ;Ÿú0þýÿ'ü ýÿcûù=C ] 9 óï  ô ¡ ò ñ  ô :

[ ;Ÿú0þýÿ'ü ýÿcûù=CE ] D ñ óï  ô ¡ ò ñ  ô :

[ ;Ÿú0þýÿ'ü ýÿcûù ]

[ ;Ÿú0þýÿýÿcû ü ù=4 ý ] G ñ  ô ¡ ñ  ô : A ò [ ;Ÿú0þýÿ'ü ýÿ H ]

[ ;Ÿú0þýÿ'ü ýÿcûù=CE ] G ñ  ô ¡ ñ  ô : A ò [ ;Ÿú0þýÿ'ü ýÿH ]

A

2.15.8.5.9.2. Imperfectum Imperfectum Tryb oznajmuj I cy. Strona czynna. Temat )

2.15.8.5.9.2.1.

[,/. 0 13242 ]; ) 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

ð“ K ò ñ õ ô öÅñ ÷ ð“ K ò ñ õ ô öñ  ð“ K ò ñ õ ô öñ  ñ ¡L ò ñ õ ô M ð“ K ò ñ ô

2.15.8.5.9.2.2. 3 os. m.



%  7 &$ " # )

[,/.81324+J2 ].

Sg. [ø ý*ú0þ ü ýÿÿ¯ù ]

ñ =¡< ò ñ õ ô öÅñ ÷

Plur. [ø ý*ú0þýÿÿ'ü  ý ]

[ ûý*ú0þ ü ýÿÿ¯ù ]

ñ  ô ¡ ò ñ õ ô öÅñ ÷

[ø ý*ú0þýÿ'ü cÿ ý ]

[ ûý*ú0þ ü ýÿÿ¯ù ]

ñ =¡< ò ñ õ ô öñ 

[ ûý*ú0þýÿÿ'ü  ý ]

ñ ö [ ûý*ú0þýÿÿ'ü  ý ]

ñ  ô ¡ ò ñ õ ô öñ 

[ ûý*ú0þýÿ'ü cÿ ý ]

[ ý*ú0þ ü ýÿÿ¯ù ]

ð“ K ò ñ õ ô öñ  [ ý*ú0þ ü ýÿÿ¯ù ]

Tryb odci N ty - czasownik IX P O QST R

Sg. ñ ñ [ 9 D \ ? öÅ÷ [ø ý^]4C ü ý^_F_=ý ] ` ñ ñ [ D \ ? öÅ÷ [ø ^ ý ]4C ü ý^_F_Y ]

!"$% # ) 

:a [ K D ñ \ ?

&(

> > > >



Dual. ò ñ õ ô öÅñ ÷ [ø ý*ú0þýÿÿ'ü  ] ò ñ õ ô ö ñ  [ ûý*ú0þýÿÿ'ü  ] ò ñ õ ô ö ñ  [ ûý*ú0þýÿÿ'ü  ] ò ñ õ ô öñ  [ ûý*ú0þýÿÿ'ü  ]

ð“ K ò ñ õ ô öñ  [ ý*ú0þ ü ýÿÿ¯ù ]

[ *+-UHVW0 1YX;X'1 ] - "czerwienieZ ".

Plur. ñ Åö ÷ [ø ý^]4C ü ý^_F_= ]

61

:[ 9 D ñ \ ?

Dual. ñ Åö ÷ [ø ý^]4C ü ý^_F_; ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (b-ced f g hji g k lb-m lonpFg q;b-rFs g qd tuq hjvuwxYhjy ) © 2002. (kopia bezpłatna) z z {=}u |  ~ € ~ ‚

3 os. f.

[ƒ…„^†4‡‰ˆ „^ŠY‹ŒŠ ]

z }   ~ €  ~ Ž u

[ ;„^†4‡‰ˆ „^ŠFŠu„ ]

 z }u ~ € ~ Ž

[ ;„^†4‡‰ˆ „^ŠFŠY‹ ]

z z {=}u |  ~ € ~ Ž

2 os. m.

z

z z ‘~ {=}u |  ~ € ~ ‚

[ƒ…„^†4‡’„^Š“ˆ ‹ŒŠF”…„ ]

z • }u  ~ €  ~ Ž

[ ;„^†4‡‰ˆ „^ŠFŠ;– ]

z • }u  ~ €  ~ Ž

[ ;„^†4‡‰ˆ „^ŠFŠ;– ]

z • }u  ~ €  ~ Ž

[ ;„^†4‡‰ˆ „^ŠFŠ;– ]

[ ;„^†4‡‰ˆ „^ŠY‹ŒŠ ]

}u  ~ € ~ Ž

[ ;„^†4‡‰ˆ „^ŠFŠu„ ]

 z }u ~ € ~ Ž

[ ;„^†4‡‰ˆ „^ŠFŠY‹ ]

z z {=}u |  ~ € ~ Ž

z • —Y}u˜  ~ €  ~ Ž

[ ;„^†4‡‰ˆ „^ŠFŠ=™ ]

[ ;„^†4‡‰ˆ „^ŠY‹ŒŠ ]

2 os. f.

 z š }u ~ € ~ Ž

1 os. m., f.

z }   ~ œž Ÿ u

[  „^†4‡‰ˆ „^ŠFŠu„ ]

z }~€ ¡~ u

[”…„^†4‡‰ˆ „^ŠFŠu„ ]

z }~€ ¡~ u

[”…„^†4‡‰ˆ „^ŠFŠu„ ]

 z }u ~ œž Ÿ

[  „^†4‡‰ˆ „^ŠFŠY‹ ]

 z }u ~ € ¡ ~

[”…„^†4‡‰ˆ „^ŠFŠY‹ ]

 z }u ~ € ¡ ~

[”…„^†4‡‰ˆ „^ŠFŠY‹ ]

z z {=}u |  ~ œž Ÿ

2.15.8.5.10.

z z ‘~ {=}u |  ~ € ~ Ž

[ ;„^†4‡‰ˆ „^ŠFŠF› ]

z z ¡ {=}u | ~€ ~

[  „^†4‡‰ˆ „^ŠY‹ŒŠ ]

[ ;„^†4‡’„^Š“ˆ ‹ŒŠF”…„ ]

[”…„^†4‡‰ˆ „^ŠY‹ŒŠ ]

z z ¡ {=}u | ~€ ~

[”…„^†4‡‰ˆ „^ŠY‹ŒŠ ]

Wzór X.

2.15.8.5.10.1. Perfectum 2.15.8.5.10.1.1.

Strona czynna - temat: Sg.

¦ $ § © ¨ ª« ¢!¤$£ ¥ £ ž

[ ¬­®¯ ° ±Y²/³8±3´ ] Dual. [ À;ÁjÂ=Ã Ä Å^Æ$ÇÅ!ÈÏ ]

3 os. m. 3 os. f.

» ½¿ л Ë Í u · µ ¹ ¸ ºYµ ¼¾

» ½¿ ѵ Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ ¼¾

Ó º µ Ë ·uµ ¹ ¸ ºYµ » Í ¼¾½¿

[ À;ÁjÂ=Ã Ä Å^Æ$ÇÅ!È4ÅHÃ ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!È҅Š]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!È4ÅHÃ Ï ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!ÈÃ;Å ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!ÈÃÖ=× ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!ÈÃÖ=×EÏ ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!ÈÃFÁ ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$ÇÅ!ÈÃ Ä Ö=Ò4҅Š]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!ÈÃÖ=×EÏ ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!ÈÃÖ ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!ÈÒHÏ ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!ÈÒHÏ ]

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.5.10.1.2.

[ À;ÁjÂ=Ã Ä Å^Æ$ÇÅ!È4Å ]

» ½¿ е Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ ¼¾ » ½¿ н Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ ¼¾ » ½¿ ÕÐ Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ ¼¾

Strona bierna - temat: Sg.

Ë » ½¿ ¿ ÉÊ ·uµ ¹ ¸ ºYµ ¼¾

Plur. [ À;ÁjÂ=Ã Ä Å^Æ$ÇÅ!ÈÌ ]

¶ µ ·uµ ¹ ¸ ºYµ » ¼¾½¿

» ½¿ ÔF» º Õ Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ ¼¾

Ù » ½¿ Ñ º Õ Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ ¼¾ Ó Ú µ Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ » ¼¾½¿

¦^$ Û§ ¨ ¢ ¤$ª ¥ ©ÝÜ «

¹ ºY» ÍÎ ·uµ ¸ µ ¼¾½¿

Ó Ø µ º Õ Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ » ¼¾½¿

Ó Ø µ º Õ Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ » ¼¾½¿ Ó Ú µ Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ » ¼¾½¿

[ ¬ÞY®¯8Þ²/³­J´ ]. Dual. [ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç;ÁÈÏ ]

¶µ u » Ê¿ · ½ ¹ ¸ ºYÕ ¼Ý

3 os. f.

» Ê¿ л Ë Í u · ½ ¹ ¸ ºYÕ ¼Ý

» Ê¿ ѵ Ë ¸ ·u½ ¹ ¸ ºYÕ ¼Ý

Ó º µ Ë ·u¹ ¸ ºYÕ » Í ½ ¼ÝÊ ¿

[ À8Ö^Â=Ã Ä Ö=Æ$Ç;ÁÈ4ÅHÃ ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈ҅Š]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈ4ÅHÃ Ï ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈÃ;Å ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈÃÖ=× ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈÃÖ=×EÏ ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈÃFÁ ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç;ÁÈÃ Ä Ö=Ò4҅Š]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈÃÖ=×EÏ ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈÃÖ ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈÒHÏ ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈÒHÏ ]

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

[ À8Ö^Â=Ã Ä Ö=Æ$Ç;ÁÈ4Å ]

» Ê¿ е Ë ¸ ·u½ ¹ ¸ ºYÕ ¼Ý » Ê¿ н Ë ¸ ·u½ ¹ ¸ ºYÕ ¼Ý » Ê¿ ÐÕ Ë ¸ ·u½ ¹ ¸ ºYÕ ¼Ý

Ë » Ê¿ ¿ ÉÊ ·u½ ¹ ¸ ºYÕ ¼Ý

Plur. [ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç;ÁÈÌ ]

3 os. m.

» Ê¿ ÔF» º Õ Ë ¸ ·u½ ¹ ¸ ºYÕ ¼Ý

Ù » Ê¿ Ñ º Õ Ë ¸ ·u½ ¹ ¸ ºYÕ ¼Ý Ó Ú µ Ë ¸ ·u¹ ¸ ºYÕ » ½ ¼ Ê¿

62

¹ ºY» ÍÎ ·u½ ¸ Õ ¼ÝÊ ¿

Ó Ø µ º Õ Ë ¸ ·u¹ ¸ ºYÕ » ½ ¼ÝÊ ¿ Ó Ø µ º Õ Ë ¸ ·u¹ ¸ ºYÕ » ½ ¼ÝÊ ¿ Ó Ú µ Ë ¸ ·u¹ ¸ ºYÕ » ½ ¼ÝÊ ¿

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ß-àeá â ã äjå ã æ çß-è çoéêFã ë;ß-ìFí ã ëá îuë äjïuðñYäjò ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.5.10.2. Imperfectum 2.15.8.5.10.2.1.

Imperfectum Tryb oznajmuj ó cy. Strona czynna. Temat

ù'û$ú ü ôö÷$õ ø ý

[þÿ   ]. Sg.

3 os. m.



       [  !#"%$'&)( ]

3 os. f.



      9 [ %  !#"%$'&)( ]

      9 [ %   !#"%$'&)( ]

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

<  .       9 [ %%!#"%$'&/ =>1 ]

   ?  4 @ [ A  !#"%$'&)( ]

2.15.8.5.10.2.2.

,* +.-       

Plur. 3

*546       

[%!#"%$'&/ 021 ]

Dual.

[%!#"%$'&/ 7'18$ ]

: .         [%!#"  $'&;1 ] *, +.-       9

      9 *546   [ %%!#"%$'&/ 7'18$ ] 3 *546       9 [ % %!#"%$'&/ 7'18$ ] 3

[ %%!#"%$'&/ 021 ]

: .        9 [ %%!#"  $'&;1 ]

      B [1    !#"%$'&)( ]

*546       9 [ %%!#"%$'&/ 7'18$ ]

      B [1%!#"%$'&)( ] 3

G E I H J#E L K Imperfectum Tryb oznajmuj C cy. Strona bierna. Temat DF#

[M2N O PQRSP T ]. Sg.

3 os. m.

    

  [U(!  !#"F&)( ]

3 os. f.

    

9 [ (!  !#"F&)( ]     

9 [ (!  !#"F&)( ]

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

< .       9 [ (!%!#"F&/ =>1 ]    ?  - @ [ AS(!  !#"F&)( ]

2.15.8.5.11.

*, +. -       

Plur. 3

*546       

[U(!%!#"F&/ 021 ]

[U(!%!#"F&/ 7'18$ ]

: .         [U(!%!#"  F&;1 ] *, + . -       9

*546       9 [ (!%!#"F&/ 7'18$ ] 3 *546       9 [ (!%!#"F&/ 7'18$ ] 3

[ (!%!#"F&/ 021 ]

: .        9 [ (!%!#"  F&;1 ]     

B [1U(!  !#"F&)( ]

Dual.

3

*546       9 [ (!%!#"F&/ 7'18$ ]     

B [1U(!  !#"F&)( ]

Wzory XI-XV.

2.15.8.5.11.1. Perfectum Wzór XI XII XIII XIV XV

Perfectum - 3 os. sg. m., strona czynna WY V X  Z  [ [ A%$\#"  7&]&^ ]  _  +   Z  [ [ A%$\#"  a`b"F&^ ] W  + V  Z  [ [ A%$\#"  a`c`dF&^ ]  . 4 e!  Z  [ [ A%$\#"  !18&^F&^ ] Z . ! e  f 4   [ [ A%$\#"  !18&,7 ]

2.15.8.5.11.2. Imperfectum 2.15.8.5.11.2.1. Imperfectum Tryb oznajmuj C cy. Wzór Imperfectum - 3 os. sg. m., strona czynna WY XI g X     [!#"  7&]&)( ] XII



_ +      [!#"  a`b"%$'&)( ] 63

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (hjilk m n o/p n q r2hjs rut,vwn x%hjywz n x'k {x o/|},~o/ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Y € ƒ‚ „… ‡ † „ˆ [‰Š!‹#Œ  ŠaŽcŽ'‘)’ ] “ € 2”• — – „… ‡ † „ˆ [‰Š!‹#Œ  Š!˜8‘]'‘)’ ] ™ 2”• — – „… ‡ † „ˆ [‰Š!‹#Œ  Š!˜8‘;š ]

XIII

XIV XV 2.15.8.5.12.

Wzory IQ-IVQ.

2.15.8.5.12.1. Perfectum (Schemat wg radykałów: ›œ

‡Ÿž

)

Tema t IQ

Perfectum - 3 os. sg. m., strona czynna ‡ ž › „ œ „ † [¡) Š!‹¢UŠ!£Š ] ‡¤   ¥ › „ œ „ † „ [ ¦%Š ¡) Š!‹¢UŠ!£Š ]  ‡ ž ”¨ › § œ „ † [ ©%u¡a‹Š2¢^ Š!£w£Š ] —ª–  ‡ ž ”¨ › „ œ „ † [ ©%u¡a‹ Š!˜]¢UŠ!£Š ]

IIQ IIIQ IVQ

2.15.8.5.12.2. Imperfectum 2.15.8.5.12.2.1. Imperfectum Tryb oznajmuj « cy. Tema Imperfectum - 3 os. sg. m., strona czynna t ‡¤   IQ ›€ œ ¬ † €ˆ [‰U’,¡) Š!‹¢\£­’ ] ‡¤   ® › € œ „ † „ „ˆ  ‡ ¤ ›¯ œ ¬ † —ª–  ‡ ¤ ›€ œ ¬ †

IIQ IIIQ IVQ 2.15.8.5.13.

[‰Š)¦%Š¡) Š!‹¢UŠ!£­’ ] „ˆ [‰Š¡a‹Š2¢^ \£w£­’ ] „ˆ [‰Š¡a‹ Š!˜]¢\£­’ ]

Wzory IF-IIF.

2.15.8.5.13.1. Perfectum (Schemat wg radykałów: °^±²Ÿ³­´ ) Temat IF

Perfectum - 3 os. sg. m., strona czynna µ 2¶± ·² ³#¸ ´¶ [¹ º »!¼¾½2¿»^À» ] °

Temat IIF

Perfectum - 3 os. sg. m., strona czynna µ 2¶± ·² ³#¸ Á¶  ¶ [ Ã%»¹ º »!¼¾½2¿»^À» ] °

2.15.8.5.13.1.1.

Imperfectum Tryb oznajmuj Ä cy.

Tema t IF

Imperfectum - 3 os. sg. m., strona czynna

IIF

Í ° Å 2¶± ·² ³#¸ Á¶ ¶ É ¶ [Ê»)Ã%»¹ º »!¼¾½2¿»^ÀSË ] 

° Å ±2Æ ·² ³#¸ ÁS¶ É È [ÊUË!¹ º »!¼¾½2¿ÌwÀSË ] Ç

64

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ÎjÏlÐ Ñ Ò Ó/Ô Ò Õ Ö2Îj× ÖuØ,ÙwÒ Ú%ÎjÛwÜ Ò Ú'Ð ÝÚ Ó/Þß,àÓ/á ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.6. Czasownik geminowany (GEM)

2.15.8.6.1. Perfectum. Czasowniki geminowane posiadajâ taki sam przedostatni i ostatni radykał. Zbitki spółgłoskowe CCC sâ zawsze rozbijane na CCVC, przy czym spółgłoski C pozostajâ bez zmian, a samogłoska V zaleã eä bå dzie od etymologii czasownika. Najczå5æ ciej V=[a]. 2.15.8.6.1.1. Wzór I. 2.15.8.6.1.1.1. Wzór I a. 2.15.8.6.1.1.1.1.

Strona czynna. Temat a: 5è ç ê é [ëíì­î)î ], temat b: ï è é ê [ëíì­î8ì­î ].

3 os. m.

ñ'ð ó ò [ôõ ö÷^÷øö ]

ù úûñ'ó ò [ôõ ö÷^÷#ü ]

ù ñ'ð ó ò [ôõ ö÷^÷]ý ]

3 os. f.

ÿ þ ñ'ð ó ò [ôõ ö÷^÷øö ]

2 os. m.

ÿò 'þ ñ'ò ó ò [ô ö÷ õ ö÷%ö ]

ò 'þ ñ'ò ó ò [ô ö ÷ õ ö÷ö ] þ  'þ ñ'ò ó ò [ô ö ÷ õ ö÷ ô ]

  ò ñ'ð ó ò [ôõ ö÷^÷øö ý ]   ò  'þ ñ'ò ó ò

ÿ 'þ ñ'ò ó ò [ô ö÷ õ ö÷  ]

ð  'þ ñ'ò ó ò

[ô ö÷ õ ö÷ ô ý ]   ò  'þ ñ'ò ó ò

ÿ 'þ ñ'ò ó ò [ô ö÷ õ ö÷ ]

[ô ö÷øö÷ õ ö ]   ò 'þ ñ'ò ó ò [ô ö÷ õ ö÷)ý ]

[ô ö÷ õ ö÷ ô ý ]   ò 'þ ñ'ò ó ò [ô ö÷ õ ö÷)ý ]

2 os. f. 1 os. m., f. 2.15.8.6.1.1.2. 2.15.8.6.1.1.2.1. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f. 2.15.8.6.1.1.3. 2.15.8.6.1.1.3.1. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f.

Sg.

Plur.

Dual.

Wzór I b.

  ! Strona czynna. Temat a:   [ ], temat b:  ["# ].

Sg. $ð ó ò [ôõ ö%&%^ö ] *) , þ ó ò [ôõ ö%&^% ö ] ,ò ) - )  ó ò [ô ö/% õ .%.%ö ] , ) - )  ó ò [ô ö/% õ .%.  ]

, ) - )  ó ò [ô ö/% õ .%. ]

ù'

( ) óò

Plur. [ôõ ö%&%'ü ]

ò ) - )  ó ò [ô þ 0 ) - )  ó ò [ô ð 0 ) - )  ó ò [ô 1))  ò -  ó ò [ô

ö%/õ .%/ö ] ö%/õ .%. ô ] ö%&.%. õ ö ] ö%/õ .%/)ý ]

*+

Dual.

ó ò [ôõ ö%&%,ý ]

)*  0 ò ó ò [ôõ ö%&%^ö ý ] ))   ò 0 -  ó ò [ô ö/% õ .%. ô ý ] ))   ò 0 -  ó ò [ô ö/% õ .%. ô ý ] 1))  ò -  ó ò [ô ö/% õ .%/) ý ]

Wzór I c.

5 5 Strona czynna. Temat a: 24 3 [687 499 ], temat b: :24; 3 [687 49=<>9 ].

Sg. 524? 3 [687 499@ ] H G 24? 5 3 [687 499@8I ] H  :G 24; 5 3 [6K49.7 <>9EI  ] H  :G 24; 5 3 [6K49.7 <>9EIV" ]

Plur. C5 A B 243 [687 499ED ] J  :G 24; 5 3 [6K49.7 <>9#LM ] Q G O ; :G 24; 5 3 [6K49.7 <>9EIR<S ] W ? O ; :G 24; 5 3 [6K49=<>9EI 7 <SLLM ] 65

Dual. 524? 3 A [687 499F ] O 5 N 24? 3 [687 499@8IPF ] O 5 N T ; :G 24; 3 [6K49.7 <>9EIR<SUF ] O 5 N T ; :G 24; 3 [6K49.7 <>9EIR<SUF ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (XZY\[ ] ^ _a` ^ b cSXZd cPegf ^ hVXZi j ^ h.[ k4h _al4mgno_ap ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

2.15.8.6.1.1.4.

rt q su v4q x w [yKz4{.| }>{E~R} ]

‚ x € su v4q w [yKz4{.| }>{#ƒ8„ ]

Strona bierna - temat a: † … q‡ [ˆ‰}oŠŠ ], temat b: ‹#† Œ q‡ [ˆ‰}oŠ=/Š ]. Sg.

3 os. m.

RŽ ‘  [’”“ •>––=— ]

3 os. f. 2 os. m.

¢ ¡ ›RŸ  œ [’”“ •>––=—£ ] ¢¤ ¦.¡ ›R§  œ [’•>–#“ ¨a–£V— ]

2 os. f. 1 os. m., f.

‚ x € su v4q w [yKz4{.| }>{#ƒ8„ ]

Plur.

˜ ™oš›R œ [’”“ •>––ž ]

Dual.

¢§ .¦ ¡ R›§  œ [’•>–#“ ¨a–£ ¨ ]

¥¤ .¦ ¡ ›§  œ [’•>–#“ ¨a–©ª— ] ­ ¡ ¬ œ ¦.¡ ›R§  œ [ ’ •>–#“ ¨a–£ •’ ] °Ÿ ¬ œ ¦.¡ ›R§  œ

˜ ›RŸ  œ [’”“ •>––&  ] ¤ « ¬ ›RŸ  œ [’”“ •>––=—£   ] ¤ « ® ¬ œ ¦.¡ ›R§  œ [’•>–#“ ¨a–£ •’¯  ] ¤ « ® ¬ œ ¦.¡ ›R§  œ [’•>–#“ ¨a–£ •’¯  ]

¢œ .¦ ¡ R›§  œ [’•>–#“ ¨a–£ • ]

[’•>–@¨a–£ “ •©©ª— ] ±¤ « ¦.¡ ›R§  œ [’•>–#“ ¨a–©  ]

±¤ « ¦ ¡ R›§  œ [’•>–#“ ¨a–©  ]

2.15.8.6.1.2. Wzór II. 2.15.8.6.1.2.1.

Strona czynna - temat: ²#´ ³ ¶ µ [·¹¸ ºE»»¼ºE» ].

2 os. m.

Sg. ¤¦  ¤ ›Ÿ [’”“ —4––=—4–=— ] ¢ ¡ ¦¤ ›Ÿ  ¤ [’”“ —4––=—4–=—£ ] ¢¤ ¦ ¡ ›Ÿ  ¤ [’½—4––#“ —4–£V— ]

Plur. ¤ ˜ ™oœ¦ ›Ÿ  [’”“ —4––=—4–ž ] ¥¤ ¦ ¡ ›Ÿ  ¤ [’½—4––#“ —4–©ª— ] ­ ¡ ¬ œ ¦ ¡ ›Ÿ  ¤ [’½—4––#“ —4–£ •’ ]

Dual. ¤¦  ¤ ˜ ›Ÿ [’”“ —4––=—4–&  ] ¤¤ ¤ « ¬ ¦ ›Ÿ  [’½—4––=—4–=—£   ] ¤ ¤ « ® ¬ œ ¦ ¡ ›Ÿ 

2 os. f.

¢§ ¦ ¡ ›Ÿ  ¤ [’½—4––#“ —4–£ ¨ ]

°Ÿ ¬ œ ¦ ¡ ›Ÿ  ¤

[’½—4––#“ —4–£ •’¯  ] ¤ ¤ « ® ¬ œ ¦ ¡ ›Ÿ 

1 os. m., f.

¢œ ¦ ¡ ›Ÿ  ¤ [’½—4––#“ —4–£ • ]

[’½—4––=—4–£ “ •©©ª— ] ±¤ ¤ « ¦ ¡ ›Ÿ  [’½—4––#“ —4–©  ]

[’½—4––#“ —4–£ •’¯  ] ±¤ ¤ « ¦ ¡ ›Ÿ  [’½—4––#“ —4–©  ]

3 os. m. 3 os. f.

2.15.8.6.1.2.2. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Wzór II. Strona bierna - temat: ²#R´ ¾ ¶ ¿ [·¹¸ Ào»»=Á/» ]. Sg. .¦¤ ›R  œ [’”“ •>––@¨a–=— ] ¢ ¡ ¦.¤ ›R  œ [’”“ •>––@¨a–=—£ ] ¢¤ ¦.¡ ›R  œ [’•>––#“ ¨a–£V— ]

Plur. ¦˜ ™oœ.›R  œ [’”“ •>––@¨a–ž ]

¥¤ .¦ ¡ R›Â  œ [’•>––#“ ¨a–©ª— ] ­ ¡ ¬ œ ¦.¡ ›R  œ [ ’ •>––#“ ¨a–£ •’ ]

Dual. ¦˜ ¤ ›R  œ [’”“ •>––@¨a–&  ] . ¤¤ « ¬ ¦.›R  œ [’•>––#“ ¨a–=—£   ] ¤ « ® ¬ œ ¦.¡ ›R  œ

¢§ .¦ ¡ R›Â  œ [’•>––#“ ¨a–£ ¨ ]

°Ÿ ¬ œ ¦.¡ ›R  œ

[’•>––#“ ¨a–£ •’¯  ] ¤ « ® ¬ œ ¦.¡ ›R  œ

¢œ .¦ ¡ R›Â  œ [’•>––#“ ¨a–£ • ]

[’•>––@¨a–£ “ •©©ª— ] ±¤ « ¦.¡ ›R  œ [’•>––#“ ¨a–©  ]

[’•>––#“ ¨a–£ •’¯  ] ±¤ « ¦.¡ ›R  œ [’•>––#“ ¨a–©  ]

66

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ÃZÄ\Å Æ Ç ÈaÉ Ç Ê ËSÃZÌ ËPÍgÎ Ç ÏVÃZÐ Ñ Ç Ï.Å Ò4Ï ÈaÓ4ÔgÕoÈaÖ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.6.1.3. Wzór III. 2.15.8.6.1.3.1.

Wzór III a. Strona czynna - temat a: #Ø × ÙÛ Ú [Ü¹Ý Þ&ß¼àEß ], temat a: Ø Ø#Ú ÙÛ Ú [Ü¹Ý Þ&ß¼àEß ].

3 os. m.

Sg. â.á ãåæ ä [ç”è éêê=ë ]

Plur. ò ì íoîï.ðåñ [ç”è éêêó ]

3 os. f.

ö õ ï.ô ðåò ñ [ç”è éêê=ë÷ ]

2 os. m.

öñ ï.õ .ïñ ðåò ñ [ç¯éê#è ë4ê÷Vë ]

øñ ï.õ .ïñ ðåò ñ [ç¯éê#è ë4êùªë ] û õ ú ü ï.õ ï.ñ ðåò ñ [¯ ç éê#è ë4ê÷ ýç ]

Dual. ò ì ï.ô ðåñ [ç”è éêê&é ] ðåú ñ ï.ô ðåò ñ [ç¯éêê=ë÷ é ] ðåþ ñ ú ü ï.õ ï.ñ ðåò ñ

ô ú ü .ï õ ï.ñ ðåò ñ

[ç¯éê#è ë4ê÷ ýç¯é ] ðåþ ñ ú ü ï.õ ï.ñ ðåò ñ

[ç¯éê=ë4ê÷ è ýùùªë ]  ðåñ ï.õ ï.ñ ðåò ñ [ç¯éê#è ë4êùé ]

[ç¯éê#è ë4ê÷ ýç¯é ]  ðåñ ï.õ ï.ñ ðåò ñ [ç¯éê#è ë4êùé ]

2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.6.1.3.2.

öÿ ï.õ .ïñ ðåò ñ [ç¯éê#è ë4ê÷ ] üö ï.õ .ïñ ðåò ñ [ç¯éê#è ë4ê÷ ý ]

Wzór III b. Strona czynna - temat: Sg. ð  [ è é&ë &ë ]





[



]



Plur. ð  [ è é &ë Ró ]

ðå ñ  ñ

ð  [ è é&ë&ë÷ ]



 õ  ñ ñ

ð  [ >éZè ëaùªë ]

åð  ñ  ñ  ñ ð  [ >éZè ë&ë÷ é ]

ð  [ >éZè ëR÷Vë ]



û õ  ü  õ  ñ ð   [ >éZè ëR÷ ýç ]

åð þ ñ  ü  õ  ñ ð 



 ü õ  ô ñ

[ >éZè ëR÷ ýç¯é ]  ðåþ ñ  ü  õ  ñ ð 



3 os. f.

õ   ñ ñ

2 os. m.

 õ  ñ ñ

2 os. f.

ÿ  õ  ñ

1 os. m., f.

ü  õ  ñ ð  [ >éZè ëR÷ ý ]





ì  ü  ñ



3 os. m.

2.15.8.6.1.3.3.



ð  [ >éZè ëR÷ ] 







ð

[ç¯é&ëR÷ è ýùùªë ]   ðåñ  õ  ñ ð  [ >éZè ëaùé ]

Wzór III. Strona bierna - temat:

& !#"%$

['

Dual. ð  [ è é &ë /é ] 



[ >éZè ëR÷ ýç¯é ]   ðåñ  õ  ñ ð  [ >éZè ëaùé ] ()+*,)

].

3 os. m.

Sg. ÿïñ ï- üò [ç”è óoê.aê=ë ]

Plur. ÿ ì í üï ï- üò [ç”è óoê.aêó ]

3 os. f.

ö õ ïñ ï-ÿ  üò [ç”è óoê.aê=ë÷ ]

2 os. m.

öñ ï õ -ïÿ  üò [ç óoê#è aê÷Vë ]

øñ ï õ -ïÿ  üò [ç oó ê#è aêùªë ] û õ ú ü ï õ ï-ÿ  üò [ç oó ê#è aê÷ ýç ]

Dual. ÿ ì ïñ ï- üò [ç”è óoê.aê&é ] ðåú ñ ïñ ï-ÿ  üò [ç óoê#è aê=ë÷ é ] ðåþ ñ ú ü ï õ ï-ÿ  üò

ô ú ü ï õ ï-ÿ  üò

[ç óoê#è aê÷ ýç¯é ] ðåþ ñ ú ü ï õ ï-ÿ  üò

[ç oó ê.aê÷ è ýùùªë ]  ðåñ ï õ ï-ÿ  üò [ç óoê#è aêùé ]

[ç oó ê#è aê÷ ýç¯é ]  ðåñ ï õ ï-ÿ  üò [ç óoê#è aêùé ]

2 os. f. 1 os. m., f.

öÿ ï õ -ïÿ  üò [ç óoê#è aê÷ ] üö ï õ -ïÿ  üò [ç óoê#è aê÷ ý ]



2.15.8.6.1.4. Wzór IV. 2.15.8.6.1.4.1.

Strona czynna - temat a: Sg.

0 & 1 /

[2



%)) '

Plur. 67

], temat b: 

0  &3 1 4

[2



)5%) '

Dual.

].

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (687-9 : ; <>= ; ? @A68B @DCFE; GH68IJ ; GK9 LG <>MNFO<>P ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. m.

RK Q TS U V

3 os. f.

gf

RK Q TS U V

2 os. m.

gS

iK f RS Tf U V

RKT S U V _ `a 

[ WYX[Z]\ X^^+X ] [ WYX[Z]\ X^^+Xh ] [ WYX[Zk^!\ X^chHX ]

[ WYX[Z]\ X^^cb ]

RKS _ Q TU V

[ WYX[Z]\ X^^ed ]

jS iK f RS Tf U V

[ WYX[Zk^!\ X^4lmX ]

o S RKS n Q TU V

f RS Tf U V pf o q iK

[ WYX[Zk^!\ X^chYrsZ ]

S o iKRS n t q f Tf U V

[ WYX[Z]\ X^^+Xh d ]

[ WYX[Zk^!\ X^chYrsZud ] 2 os. f. 1 os. m., f. 2.15.8.6.1.4.2.

iK f RS Tf U V

gv

iK f RS Tf U V qg

xQ o q iK f RS Tf U V

S o iKRS n t q f Tf U V

[ WYX[Zk^+X^ch \ rsllmX ]

[ WYX[Zk^!\ X^chYrsZud ]

y S iKRS n f T f UV

y S iKRS n f Tf U V

[ WYX[Zk^!\ X^chw ] [ WYX[Zk^!\ X^chYr ]

Strona bierna - temat a:

{!}!| ~  z

[ WYX[Zk^!\ X^4ld ]

[ €KA‚„ƒ,…… ], temat b:

Sg. 3 os. m.

ŠK ‰ ŒK‹  Ž

3 os. f.

ž

ŠK ‰ ŒK‹  Ž

 

¢K  Š‹ ŒK  Ž

2 os. m. ž

[   ‘s’”“>••+– ]

†

[ WYX[Zk^!\ X^4ld ]

{4 | }!‡ ~ 

Plur. ŠKŒ ‹  Ž — ˜™ K

[ €KA‚ˆ…+ƒ,… ]. Dual.

[ š‘s’] “>••c› ]

ŠK‹ — ‰ ŒK Ž

[ š‘s’] “>••eœ ]

¡ K ¢ Š‹    ŒK  Ž

[ š‘s’k•! “>•4£m– ]

¦ ŠK‹ ¤¥  ‰ ŒK Ž

[ š‘s’k•! “>•cŸH– ]

 Š‹ ŒK  Ž §  ¦ ¨ ¢K

[ š‘s’k•! “>•cŸY‘s’ ]

¦ ¢KŠ‹ ¥¤ ©   ¨  ŒK  Ž

[ š‘s’k•! “>•cŸ“ ]

ª‰ ¦ ¨ ¢K  Š‹ ŒK  Ž

¦ ¢KŠ‹ ¥¤ ©   ¨  ŒK  Ž

[ š‘s’k•.“>•cŸ  ‘s££m– ]

[ š‘s’k•! “>•cŸY‘s’uœ ]

« ¢KŠ‹ ¤¥   ŒK  Ž

« ¢KŠ‹ ¤¥   ŒK  Ž

[   ‘s’”“>••+–Ÿ ]

[ š‘s’] “>••+–Ÿ œ ]

[ š‘s’k•! “>•cŸY‘s’uœ ] 2 os. f.

ž‹

1 os. m., f.

¢K  Š‹ ŒK  Ž

¢K  Š‹ ŒK  Ž ¨ž

[ š‘s’k•! “>•cŸY‘ ]

[ š‘s’k•! “>•4£œ ]

[ š‘s’k•! “>•4£œ ]

2.15.8.6.1.5. Wzór V. 2.15.8.6.1.5.1.

Wzór V. Strona czynna - temat: Sg.

3 os. m.

¢ Š‰ © ¦      

3 os. f.

ž

[ ŸH–[’] –••+–•+– ]

¢ Š‰ © ¦      

[ ŸH–[’] –••+–•+–Ÿ ] 2 os. m. ž

¢  Š‰ © ¦      

[ ŸH–[’„–••! –•cŸH– ] 2 os. f.

¢  Š‰ © ¦    

ž‹

[ ŸH–[’„–••! –•cŸ“ ] 1 os. m., f.

¢  Š‰ © ¦     ¨ž

[ ŸH–[’„–••! –•cŸY‘ ] 2.15.8.6.1.5.2.

Strona bierna - temat:

3 os. m. 3 os. f.

ž

[ ŸY‘s’] ‘[••.“>•+– ]

¢KŠ¶ © ¨ ¦ ¨  

[ ŸY‘s’] ‘[••.“>•+–Ÿ ] 2 os. m. ž  

¢K  Š¶ © ¨ ¦ ¨

[ °Y±‚³² ±%……5±%… ].

Plur. ¢ Š ¦ —˜ ¨ ‰ ©    

[ ŸH–[’] –••+–•c› ]

Dual. ¢ Š ¦ —  ‰ ©   

[ ŸH–[’] –••+–•eœ ]

¡ ¢  Š‰ © ¦      

¦ ¢ Š ¦ ¤¥    ‰ ©    

[ ŸH–[’„–••! –•4£m– ]

[ ŸH–[’] –••+–•+–Ÿ œ ]

§ ¦ ¨ ¢  Š‰ ©   ¦  

¦ ¢ Š ¦ ¥¤ ©   ¨  ‰ ©    

[ ŸH–[’„–••! –•cŸY‘s’ ]

[ ŸH–[’„–••! –•cŸY‘s’uœ ]

ª‰ ¦ ¨ ¢  Š‰ © ¦    

¦ ¢ Š ¦ ¥¤ ©   ¨  ‰ ©    

[ ŸH–[’„–••+–•cŸ  ‘s££m– ]

[ ŸH–[’„–••! –•cŸY‘s’uœ ]

« ¢ Š ¦ ¤¥   ‰ ©    

« ¢ Š ¦ ¤¥   ‰ ©    

[ ŸH–[’„–••! –•4£œ ]

[ ŸH–[’„–••! –•4£œ ]

{š® µ ¯ µ †!´

[ °šA‚³² ……+ƒ,… ].

Sg. ¢KŠ¶ © ¨ ¦ ¨  

{4® ­ ¯ ­ †!¬

Plur. ¢KŠ¶ ¦ —˜ ¨ © ¨ ¨

[ ŸY‘s’] ‘[••.“>•c› ]

Dual. ¢KŠ¶ ¦ —   ©¨ ¨

[ ŸY‘s’] ‘[••.“>•eœ ]

¡ K ¢ Š¶ ¦    ©¨ ¨

¦ K ¢ Š¶ ¦ ¤¥    © ¨ ¨

[ ŸY‘s’·‘[••! “>•4£m– ]

[ ŸY‘s’·‘[••! “>•+–Ÿ œ ]

 Š¶ © ¨ ¦ ¨ §  ¦ ¨ ¢K

¦ ¢KŠ¶ ¦ ¥¤ ©   ¨  © ¨ ¨

68

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (¸8¹-º » ¼ ½>¾ ¼ ¿ ÀA¸8Á ÀDÂFü ÄH¸8ÅÆ ¼ ÄKº ÇÄ ½>ÈÉFʽ>Ë ) © 2002. (kopia bezpłatna)

[ ÌYÍsηÍ[ÏÏ!Ð Ñ>ÏcÌHÒ ]

[ ÌYÍsηÍ[ÏÏ!Ð Ñ>ÏcÌYÍsÎ ]

[ ÌYÍsηÍ[ÏÏ!Ð Ñ>ÏcÌYÍsÎuÓ ]

Ø ÛÚ ÜÚ Õˆ Ö Ùš Ô ×K

Þ Ü Ú ×K Ø ÛÚ ÜÚ Ö Ùš Ý

à¥á Ü Ú ×K Ø ÛÚ ÜÚ Û Ö Ùš

[ ÌYÍsηÍ[ÏÏ.Ñ>ÏcÌ Ð ÍsßßmÒ ]

[ ÌYÍsηÍ[ÏÏ!Ð Ñ>ÏcÌYÍsÎuÓ ]

à¥â á ×K Ø ÛÚ ÜÚ Ö Ùš

à¥â á ×K Ø ÛÚ ÜÚ Ö Ùš

2 os. f. 1 os. m., f.

[ ÌYÍsηÍ[ÏÏ!Ð Ñ>ÏcÌÑ ]

ÚÕˆ× Ö Ùš Ø ÛÚ ÜÚ

[ ÌYÍsηÍ[ÏÏ!Ð Ñ>Ï4ßÓ ]

[ ÌYÍsηÍ[ÏÏ!Ð Ñ>Ï4ßÓ ]

[ ÌYÍsηÍ[ÏÏ!Ð Ñ>ÏcÌYÍ ] 2.15.8.6.1.6. Wzór VI. 2.15.8.6.1.6.1.

Wzór VI a. Strona czynna - temat a:

ä!åçè æ é æ ã

[ êYëìkíeîî ], temat a:

ä4ä! æ åçè æ é æ

[ êYëìkíeî5ë%î ]. Sg.

3 os. m.

ðK ï ñ¥ó ò ô ò

3 os. f. ÿ

2 os. m.

[ õHö[÷]ø ù4úú+ö ]

ðK ï ñ¥ó ò ô ò

2 os. f.



ðK ò ñ¥ó ò ô ò ÿ ðK

Dual.

[ õHö[÷]ø ù4úúcþ ]

û üý

[ õHö[÷]ø ù4úú+öõ ]

ðK ò ñ¥ó ò ô ò ÿ ðK ò

Plur. ðKñ¥ó ò ô ò

ðK ò ñ¥ó ò ô ò ÿ ðK

û

[ õHö[÷uù4ú!ø öúmö ]

[ õHö[÷uù4ú!ø öúcõHö ] ÿ ô  ðKÿ ðKò ñ¥ó ò ô ò [ õHö[÷uù4ú!ø öúcõ ]

2.15.8.6.1.6.2.



ðK ò ñ¥ó ò ô ò ÿ ðK

[ õHö[÷uù4ú!ø öúcõ ]

3 os. f. ÿ

2 os. m. ò

ôò

ï ô 

ñ¥ó ò ô  ðK ò ñ¥ó ò ô ò ÿ ðK

ðK ò ñ¥ó ò ô ò ÿ ðK

ñ¥ ò ðK ò ñ¥ó ò ô ò ÿ ðK

[ õHö[÷uù4ú!ø öúcõs÷uù ]

[ õHö[÷uù4ú!ø öúù ] éæ

Plur.

[ õHöeø ù+ö+ö ]

Dual.

ôò

[ õHöeø ù+öcþ ]

ñ¥ ò  ò ñ¥ ò ô ò

[ õHöù!ø ömö ]

ñ¥! ò  ò  ò ñ¥ ò ô ò

ôò

[ õHöeø ù+ö+öõ ]

ò  ÿ  ò ñ¥ ò

ôò

 ÿ  ò ñ¥ ò

ôò

[ õHöù!ø öcõHö ]

 ÿ !   ÿ  ò ñ¥ ò

ôò

ôò

ï !   ÿ  ò ñ¥ ò

[ õHöù!ø öcõ ]

2.15.8.6.1.6.3.

  ÿ  ò ñ¥ ò

ôò

[ õHöù!ø öcõ ]

ñ¥ó ò !   ÿ  ò ñ  ò ô ò

[ õHöù!ø öcõs÷uù ] ñ¥" ò  ÿ  ò ñ¥ ò ô ò

[ õHöù!ø öù ]

[ õHöù!ø öù ]

é Strona bierna - temat: $ä ä&# %è ' ' [ ê)(Aì+* ,î.-,î ].

Sg. 3 os. m.

ðò ð ó  ô  

3 os. f. ÿ

Plur. ð ð ô ûü   ó  

[ õs÷]ø þú/ >ú+ö ]

ðò ð ó  ô  

Dual. ðò ð ô û  ó 

[ õs÷]ø þú/ >úcþ ]

[ õs÷]ø þú/ >ú+öõ ] ò ð ÿ ð  ó  ô  [ õs÷

þú!ø >úmö

]

ð ÿ ð ó  ô   ò

[ õs÷

þú!ø >úcõHö

]

ÿ ô  ð ÿ ð  ó  ô 

[ õs÷

ð ÿ ð ó  ô  

[ õs÷

þú!ø >úcõ

]

[ õs÷]ø þú/ >úeù ]

ñ¥ô ò ðò ð ó  ô  

[ õs÷ 2 os. m. 2 os. f.

[ õHöù!ø ö+öõ ù ]

[ õHöù!ø öcõs÷uù ]

ôò

ñ¥" ò  ÿ  ò ñ¥ ò ô ò

[ õHöeø ù+öeù ]

ñ¥ó ò !   ÿ  ò ñ¥ ò ô ò

[ õHöù+öcõ ø   mö ] 1 os. m., f.

[ õHö[÷uù4ú!ø öúù ]

ò ñ¥ò û    

 ò  ò ñ¥ ò

 ÿ  ò ñ¥ ò

¥ñ  ò ðK ò ñ¥ó ò ô ò ÿ ðK

[ êYë í 5ë ].

[ õHöù!ø öcõs÷ ] 2 os. f.

[ õHö[÷]ø ù4úú+öõ ù ]

[ õHö[÷uù4ú!ø öúcõs÷uù ]

Sg. ò  ò ñ¥ ò

ñ¥ô ò ðK ï ñ¥ó ò ô ò

[ õHö[÷uù4ú!ø öúcõs÷ ]

Wzór VI b. Strona czynna - temat:   æ åç æ

3 os. m.

[ õHö[÷]ø ù4úúeù ]

ñ¥ó ò ô  ðK ò ñ¥ó ò ô ò ÿ ðK

[ õHö[÷uù4ú+öúcõ ø   mö ] 1 os. m., f.

ðK ï ñ¥ó ò ô ò

þú!ø >ú+öõ ù

]

ñ¥ó ò ô  ð ÿ ð ó  ô  

þú!ø >úcõs÷

ï ô  ð ÿ ð  ó  ô 

]

[ õs÷

þú!ø >úcõs÷uù

ñ¥ó ò ô  ð ÿ ð ó  ô  

69

]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (02143 5 6 798 6 : ;<02= ;?>A@6 BC02DE 6 BF3 GB 79HIAJ79K ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

Z[]^F\ ^4_ ` Za b Z [ LM NPOQ$T R9QSLM ]

[ LM NPOQ/R9QSL T M U UWV ]

f b ced ^F\ ^4_ ` Za Z [ LM NPOQ$T R9QUgX ]

[ LM NPOQ$T R9QSLM NYX ]

f b ced ^F\ ^4_ ` Za Z [ LM NPOQ$T R9QUgX ]

2.15.8.6.1.7. Wzór VII. 2.15.8.6.1.7.1.

mno Strona czynna a. - temat: i h k/j l [ pq2rgs+t uvwuv ].

Sg.

3 os. f.

yFx {}z ~| € [ C‚&ƒ „†… ‡ˆ ˆ.‡ ]  | yFx {}z ~| € [ C‚&ƒ „†… ‡ˆ ˆ.‡gŽ ]

2 os. m.

z F| yFz {}z ~| €

3 os. m.

2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.6.1.7.2.

’ “ z yFx {}z ~| €

z F| yFz {}z ~| €

Dual. [ C‚&ƒ „†… ‡ˆ ˆŒ ] [ C‚&ƒ „†… ‡ˆ ˆ.‡gŽ Œ ]

’ { z “ • F| yFz {}z ~| €

[ C‚&ƒ „‘‡ˆ$… ‡ˆSŽC‡ ]

[ C‚&ƒ „‘‡ˆ$… ‡ˆSŽ– „ ]

[ C‚&ƒ „‘‡ˆ$… ‡ˆSŽ– „YŒ ]

[ C‚&ƒ „‘‡ˆ$… ‡ˆSŽ‚ ]

[ C‚&ƒ „‘‡ˆ.‡ˆSŽ … – ƒ ƒW‡ ]

[ C‚&ƒ „‘‡ˆ$… ‡ˆSŽ– „YŒ ]

[ C‚&ƒ „‘‡ˆ$… ‡ˆSŽ– ]

[ C‚&ƒ „‘‡ˆ$… ‡ˆƒgŒ ]

[ C‚&ƒ „‘‡ˆ$… ‡ˆƒgŒ ]

 F| yFz {}z ~| € • F| yFz {}z ~| €

—x “ • F | yFz {}z ~| € ’ ~ z F| yFz {}z ~| €

’ { z “ • F| yFz {}z ~| € ’ ~ z F| yFz {}z ~| €

m™ o Strona bierna - temat: )i h k/˜ l [ pFš
Sg.

2 os. m.

z  | y }•{ ~| › €

1 os. m., f.

€ yFx {}z ~| €

”| “ • F| yFz {}z ~| €

3 os. f.

2 os. f.

[ C‚&ƒ „†… ‡ˆ ˆS‹ ]

[ C‚&ƒ „‘‡ˆ$… ‡ˆƒW‡ ]

yx }•{ ~| › € [ )– ƒ „†… –ˆ ˆ.‡ ]  | yx }•{ ~| › € [ )– ƒ „†… –ˆ ˆ.‡gŽ ]

3 os. m.

Plur.

€ ‰ŠyF{}z ~| €

Plur.

€ ‰Šy }•{ ~| › €

[ )– ƒ „†… –ˆ ˆS‹ ]

€ yx }•{ ~| › € ’ “ z yx }•{ ~| › €

z  | y }•{ ~| › €

[ )– ƒ „œ–ˆ$… ‚9ˆƒW‡ ]

Dual. [ )– ƒ „†… –ˆ ˆŒ ] [ )– ƒ „†… –ˆ ˆ.‡gŽ Œ ]

” | “ •  | y }•{ ~| › €

’ { z “ •  | y }•{ ~| › €

[ )– ƒ „œ–ˆ$… ‚9ˆSŽC‡ ]

[ )– ƒ „œ–ˆ$… ‚9ˆSŽ– „ ]

[ )– ƒ „œ–ˆ$… ‚9ˆSŽ– „YŒ ]

[ )– ƒ „œ–ˆ$… ‚9ˆSŽ‚ ]

[ )– ƒ „œ–ˆ/‚9ˆSŽ … – ƒ ƒW‡ ]

[ )– ƒ „œ–ˆ$… ‚9ˆSŽ– „YŒ ]

[ )– ƒ „œ–ˆ$… ‚9ˆSŽ– ]

[ )– ƒ „œ–ˆ$… ‚9ˆƒgŒ ]

[ )– ƒ „œ–ˆ$… ‚9ˆƒgŒ ]

  | y }•{ ~| › € •  | y }•{ ~| › €

—x “ •  | y }•{ ~| › € ’ ~ z  | y }•{ ~| › €

’ { z “ •  | y }•{ ~| › € ’ ~ z  | y }•{ ~| › €

2.15.8.6.1.8. Wzór VIII. 2.15.8.6.1.8.1.

 on  on Strona czynna - temat a: i h j ž l [ pq2s Ÿuvgv ], temat b: ¡ ij j ž l [ pq2s Ÿuvwuv ].

Sg.

3 os. f.

yFx ¢ z £ | € [ C‚&„PŽ … ‡ˆ ˆ.‡ ]  | yFx ¢ z £ | € [ C‚&„PŽ … ‡ˆ ˆ.‡gŽ ]

2 os. m.

z F| yFz ¢ z £ | €

3 os. m.

2 os. f.

€ ‰ŠyF¢ z £ | €

Plur. [ C‚&„PŽ … ‡ˆ ˆS‹ ]

€ yFx ¢ z £ | € ’ “ z yFx ¢ z £ | €

z F| yFz ¢ z £ | €

[ C‚&„PŽC‡ˆ$… ‡ˆƒW‡ ]

Dual. [ C‚&„PŽ … ‡ˆ ˆŒ ] [ C‚&„PŽ … ‡ˆ ˆ.‡gŽ Œ ]

” | “ • F| yFz ¢ z £ | €

’ { z “ •  | yFz ¢ z £ | €

[ C‚&„PŽC‡ˆ$… ‡ˆSŽC‡ ]

[ C‚&„PŽC‡ˆ$… ‡ˆSŽ– „ ]

[ C‚&„PŽC‡ˆ$… ‡ˆSŽ– „YŒ ]

[ C‚&„PŽC‡ˆ$… ‡ˆSŽ‚ ]

[ C‚&„PŽC‡ˆ.‡ˆSŽ … – ƒ ƒW‡ ]

[ C‚&„PŽC‡ˆ$… ‡ˆSŽ– „YŒ ]

 F| yFz ¢ z £ | €

—x “ • F| yFz ¢ z £ | €

70

’ { z “ • F| yFz ¢ z £ | €

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (¤2¥4¦ § ¨ ©9ª ¨ « ¬<¤2­ ¬?®A¯¨ °C¤2±² ¨ °F¦ ³° ©9´µA¶©9· ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

2.15.8.6.1.8.2.

¸¹]»Fº ½F¼ ¾ ¼ ¿Sº ÀÁ

Ê Ë ¼ »Fº ½F¼ ¾ ¼ ¿Sº ÀÁ

Ê Ë ¼ »Fº ½F¼ ¾ ¼ ¿Sº ÁÀ

[ ÂCÃ&ÄPÅCÆÇ$È ÆÇSÅÉ ]

[ ÂCÃ&ÄPÅCÆÇ$È ÆÇÌgÍ ]

[ ÂCÃ&ÄPÅCÆÇ$È ÆÇÌgÍ ]

Ô ÏSÐ Ï Ð S Strona bierna - temat a: Õ Î Ñ$Ò Ó [ ÖF×<Ø Ù)×ÚgÚ ], temat b: Û$Õ Ü Î $Ñ Ò Ó [ ÖF×<Ø Ù)×Ú.ÝÞÚ ].

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

à)ß âá äFã å æ [ ç)è éPê ë èì ì.í ]

âã î ïðà)á äFå æ [ ç)è éPê ë èì ìSñ ]

âã î à)ß á äFå æ [ ç)è éPê ë èì ìò ]

3 os. f.

ó ã à)ß âá äFã å æ [ ç)è éPê ë èì ì.ígê ]

õô öFã à)÷ âá äFã å æ

ú û )àß âá äFã å æ ô [ ç)è éPê ë èì ì.ígê ò ]

2 os. m.

óô öFã à)÷ âá äFã å æ

2 os. f. 1 os. m., f.

[ ç)è éPêèì$ë ø9ìùWí ] ü ã ûá öFã à)÷ âá äFã å æ

úý  û ã âã ô á öFà)÷ á äFå æ

[ ç)è éPêèì$ë ø9ìSêCí ]

[ ç)è éPêèì$ë ø9ìSêè é ]

[ ç)è éPêèì$ë ø9ìSêè éYò ]

[ ç)è éPêèì$ë ø9ìSêø ]

[ ç)è éPêèì/ø9ìSê ë è ù ùWí ]

[ ç)è éPêèì$ë ø9ìSêè éYò ]

[ ç)è éPêèì$ë ø9ìSêè ]

[ ç)è éPêèì$ë ø9ìùgò ]

[ ç)è éPêèì$ë ø9ìùgò ]

ó÷ öFã à)÷ âá äFã å æ áó öFã à)÷ âá äFã å æ

þß ûá öFã à)÷ âá äFã å æ ú ÿ Fö ã à)÷ âá äFã å æ ô

úý  û ã âã ô á öFà)÷ á äFå æ ú ÿ Fö ã à)÷ âá äFã å æ ô

2.15.8.6.1.9. Wzór X. 2.15.8.6.1.9.1.

Ô ÏSÐ  Ð ÏSÐ  Strona czynna - temat a: Õ   Ü [ ÖÝ<ÙØ ÚgÚ ], temat b: Û Õ   Ü

[ ÖÝ<ÙØ]Ú Ú ]. Sg.

3 os. m.

àß ý ô âô ã ÷î [ çCø êCíé†ë íì ì.í ]

3 os. f.

ó ã àß ý ô âô ã ÷î

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.6.1.9.2.

âã î ïðà ý ô ô ÷î

Plur.

[ çCø êCíé†ë íì ìSñ ]

Dual.

âã î àß ý ô ô ÷î [ çCø êCíé†ë íì ìò ]

õô ö ã àô ý ã âô ã ÷î

ú û àß ý â ã ÷ ô ôô î

[ çCø êCíé†ë íì ì.ígê ]

[ çCø êCíé ì$ë íìùWí ]

[ çCø êCíé†ë íì ì.ígê ò ]

[ çCø êCíé ì$ë íìSêCí ]

[ çCø êCíé ì$ë íìSêè é ]

[ çCø êCíé ì$ë íìSêè éYò ]

[ çCø êCíé ì$ë íìSêø ]

[ çCø êCíé ì.íìSê ë è ù ùWí ]

[ çCø êCíé ì$ë íìSêè éYò ]

[ çCø êCíé ì$ë íìSêè ]

[ çCø êCíé ì$ë íìùgò ]

[ çCø êCíé ì$ë íìùgò ]

óô ö ã àô ý ã âô ã ÷î ó÷ ö ã àô ý ã âô ã ÷î óá ö ã àô ý ã âô ã ÷î

ü ã ûá ö ã àô ý ã âô ã ÷î

þß ûá ö ã àô ý ã âô ã ÷î ú ÿ ö ã à ý ã â ã ÷ ô ô ô î

úý  û ã ã âã ô á ö àô ý ô ÷î úý  û ã ã âã ô á ö àô ý ô ÷î ú ÿ ö ã à ý ã â ã ÷ ô ô ô î

Ô ÏSÐ  Ð ÏSÐ  Strona bierna - temat a: Õ  Ü Î  Ò [ ÖF×<Ù)×<ؑÝÞÚgÚ ], temat b: Û$Õ Ü  Î  Ò

[ ÖF×<Ù)×<Ø]Ú.ÝÞÚ ]. Sg.

3 os. m.

àFß ý ÷ âá ã å î [ ç)è êè é†ë ø9ì ì.í ]

3 os. f.

ó ã àFß ý ÷ âá ã å î

[ ç)è êè é†ë ø9ì ì.ígê ] 2 os. m.

óô öFã à÷ ý ã âá ã å î

âã î ïðàFý ÷ á å î

Plur.

[ ç)è êè é†ë ø9ì ìSñ ]

Dual.

âã î àFß ý ÷ á å î [ ç)è êè é†ë ø9ì ìò ]

õô öFã à÷ ý ã âá ã å î

ú û Fàß ý ÷ âá ã å ô î

[ ç)è êè é ì$ë ø9ìùWí ]

[ ç)è êè é†ë ø9ì ì.ígê ò ]

ü ã ûá öFã à÷ ý ã âá ã å î

71

úý  û ã ã âã ô á öFà÷ ý á å î

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki © 6 2002. (kopia bezpłatna) 6 7 arabskiej (         ! "#6 7 $!%  "& '("  )(* + , ) 7

[ -/.021.2354 481#9 ] =? < @ > A< BD> E C H F > GI

2 os. f.

67

7

[ -/.021.2354 481 ] C=?@ > A< BD> E C FH> G I

1 os. m., f.

67

[ -/.021.2354 481. ] 2.15.8.6.2.

[ -/.021.2354 481.23 ] KJ L C @ > A< BD> E C H F > GI

67

[ -/.021.2354 481.2MNMO9 ] PRS Q @ > A< BD> E C FH> G I

67

[ -/.021.2354 4MT: ]

[ -/.021.2354 481.23;: ] PRBDQ L C @ > A< BD> E C H F > GI

67

[ -/.021.2354 481.23;: ] PRS Q @ > A< BD> E C FH> G I

67

[ -/.021.2354 4MT: ]

Imperfectum –

2.15.8.6.2.1. Indicativus. 2.15.8.6.2.1.1. Wzór I. Wzór I a. Strona czynna - temat a: VXU Y W Z W [ [D\ []#] ], temat b: _X^ WV Y ^ Z W

2.15.8.6.2.1.1.1.

[ [D\`]D[] ] Sg. k

3 os. m.

b(a d c egc f [hOi(j i l!lDm ] k 3 os. f. b(a d c egc x [ y#i(j il!lDm ] k 2 os. m. b(a d c egc x [ y#i(j il!lDm ] k €r }c fb(~ d c egc x [ y#i(jpil!l i ] 2 os. f. k 1 os. m., f. b(a ƒc ‚ „ [ …i(j il!lDm ]

Plur.

Dual.

k qr nc o b(a d c egc f [hOi(jpil!l i ] k r n{ c |(z cb d z egc f [hOi(jl il i ] k qr nc o b(a d c egc x [ y#i(jpil!l i ] k r n{ c |(z cb d z egc x [ y#i(jl il i ] r k b(a d c egc † [ i(j il!lDm ]

s nTt b(u d c egc f [hOi(jpil!l b u d c egc x [ y#i(jpil!l sn t( s nTt b(u d c egc x [ y#i(jpil!l

k v&r w

k v&r w k v&r w k v&r w

s nTt b(u d c egc x [ y#i(jpil!l r k b(a d c egc † [ i(j il!lDm ]

] ] ] ]

‰

‰

Wzór I b. Strona czynna - temat a: VˆU ‡ Z W [ [Š(‹]#] ], temat b: _(^ V(Œ  Z W

2.15.8.6.2.1.1.2.

[ [Š#](‹] ] Sg.

kw 3 os. m. b(a  Ž egc f [hOi !l lDm ] kw 3 os. f. b(a  Ž egc x [ y#i l!lDm ] kw 2 os. m. b(a  Ž egc x [ y#i l!lDm ] w k €r }c fb(~  Ž egc x [ y#i l!l i ] 2 os. f. kw 1 os. m., f. b(a ’ Ž ‚ „ [ …i l!lDm ]

Plur.

w k qr nc o b(a  Ž egc f [hOi !l l i ] k w r n{ c | z bs  ‘ egc f [hOi!l l i ] w k qr nc o b(a  Ž egc x [ y#i l!l i ] k w r n{ c | z bs  ‘ egc x [ y#i!l l i ] r kw b(a  Ž egc † [ i l!lDm ]

Dual.

w k v&r w  s nTt b(u Ž egc f [hOi !l l ] w k & v

r w  s nTt b(u Ž egc x [ y#i l!l ] w k & v

r w  s nTt b(u Ž egc x [ y#i l!l ] w k & v

r w  s nTt b(u Ž egc x [ y#i l!l ] r k w b(a  Ž egc † [ i l!lDm ]

Wzór I c. Strona czynna - temat a: /“ U • ” Z W [ [–˜—™T™ ], temat b: /š ^ ”“ • ^ Z W

2.15.8.6.2.1.1.3.

[ [–?™O—™ ] 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

a›/œ egc f [hOiž

k

a›/œ egc x [ y#iž a›/œ egc x [ y#iž

k

k

Sg. mŸNŸ m ]

mŸNŸ m ]

mŸNŸ m ] k €r }c f›/~ œ egc x [ y#iž mŸNŸ i ] k a›/œ¡ ‚ „ [ …iž mŸNŸ m ]

Plur.

k qr

nc o ›/a œ ge c f [hOiž mŸNŸ i ] k r n{ c   z œ›  z egc f [hOiž5Ÿ mŸ i ] k qr nc o a›/œ egc x [ y#iž mŸNŸ i ] k r n{ c   z œ›  z egc x [ y#iž5Ÿ mŸ i ] r k a›/œ egc † [ iž mŸNŸ m ] 72

Dual.

s nTt ›/u œ egc f [hOiž mŸNŸ s nTt ›/u œ egc x [ y#iž mŸNŸ s nTt ›/u œ egc x [ y#iž mŸNŸ

k v&r w k v&r w k v&r w k v&r w

s nTt ›/u œ egc x [ y#iž mŸNŸ r k a›/œ egc † [ iž mŸNŸ m ]

] ] ] ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (¢£¤ ¥ ¦ § ¨ ¦ © ª¢« ª¬ ­!¦ ®#¢¯!° ¦ ®&¤ ±(® § ²(³ ´§ µ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.6.2.1.1.4.

·¸ 8 ¹ ¸ » º [ ¼½ ¾D¿T¿ ], temat b: À  ¹ Á »º Wzór I. Strona bierna - temat a: · ¶ 8

[ ¼½?¿ ¾D¿ ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

ÂÃ&DÄÅ ÇgÆ È [ÉËÊ2ÌÎÍ Ï(ÐNÐ Ê ]

ÒÑ  Ó ÔÕ ÖDÑ Øg× Ù [ÉËÊ2ÌÚÏ(ÐNÐÛÍ ÜÝOÏ ]

Þ ÒTß Õà ÖDÑ Øg× Ù [ÉËÊ2ÌÚÏ(ÐNÐÛÍ á&Ý â ]

3 os. f.

ÔÕ ÖDÑ Øg× ã [ äÊ2ÌÎÍ Ï(ÐNÐ Ê ]

Ò{ Ñ æ å ÛÕÑ ÖDå Øg× Ù [ÉËÊ2Ì5ÐÛÍ Ï(ÐÝOÏ ]

Þ ÒTß Õà ÖDÑ Øg× ã [ äÊ2ÌÚÏ(ÐNÐÛÍ á&Ý â ]

2 os. m.

ÔÕ ÖDÑ Øg× ã [ äÊ2ÌÎÍ Ï(ÐNÐ Ê ]

ÒÑ  Ó ÔÕ ÖDÑ Øg× ã [ äÊ2ÌÚÏ(ÐNÐÛÍ ÜÝOÏ ]

Þ ÒTß Õà ÖDÑ Øg× ã [ äÊ2ÌÚÏ(ÐNÐÛÍ á&Ý â ]

2 os. f.

çÑ ÙÕè ÖDÑ Øg× ã [ äÊ2ÌÚÏ(ÐNÐÛÍ é€ÝOÏ ]

Ò{ Ñ æ å ÛÕÑ ÖDå Øg× ã [ äÊ2Ì5ÐÛÍ Ï(ÐÝOÏ ]

Þ ÒTß Õà ÖDÑ Øg× ã [ äÊ2ÌÚÏ(ÐNÐÛÍ á&Ý â ]

ÔÕ ÖDÑ Øg× î [ÝËÊ2ÌÎÍ Ï(ÐNÐ Ê ]

ÔÕ ÖDÑ Øg× î [ÝËÊ2ÌÎÍ Ï(ÐNÐ Ê ]

1 os. m., f. ÕÔ ê&Ñ ë ì [ í/Ê2ÌÎÍ Ï(ÐNÐ Ê ] 2.15.8.6.2.1.2. 2.15.8.6.2.1.2.1.

Wzór II. Strona czynna - temat: ïÛñ ð ó8ò õ ô [ ö÷ øDùTùpúù ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

×æ Õè ÖDÑ Ù × [ÉËÊ2ÌÎÍ Ï(ÐNÐXâ Ð Ê ]

ÒÑ Ó ×æ Õè ÖDÑ Ù × [ÉËÊ2ÌÚÏ(ÐNÐXâ ÐÛÍ ÜÝOÏ ]

Þ ÒTß æÑ Õè ÖDÑ Ù × [ÉËÊ2ÌÚÏ(ÐNÐXâ ÐÛÍ á&Ý â ]

3 os. f.

×æ Õè ÖDÑ ã × [ äÊ2ÌÎÍ Ï(ÐNÐXâ Ð Ê ]

Ò{ Ñ æ å Õè ÖDÑ Ù × [ÉËÊ2ÌÚÏ(ÐNÐÛÍ â ÐÝOÏ ]

Þ ÒTß æÑ Õè ÖDÑ ã × [ äÊ2ÌÚÏ(ÐNÐXâ ÐÛÍ á&Ý â ]

2 os. m.

×æ Õè ÖDÑ ã × [ äÊ2ÌÎÍ Ï(ÐNÐXâ Ð Ê ]

ÒÑ Ó ×æ Õè ÖDÑ ã × [ äÊ2ÌÚÏ(ÐNÐXâ ÐÛÍ ÜÝOÏ ]

Þ ÒTß æÑ Õè ÖDÑ ã × [ äÊ2ÌÚÏ(ÐNÐXâ ÐÛÍ á&Ý â ]

2 os. f.

çÑ Ùæû Õè ÖDÑ ã × [ äÊ2ÌÚÏ(ÐNÐXâ ÐÛÍ é€ÝOÏ ]

Ò{ Ñ æ å Õè ÖDÑ ã × [ äÊ2ÌÚÏ(ÐNÐÛÍ â ÐÝOÏ ]

Þ ÒTß æÑ Õè ÖDÑ ã × [ äÊ2ÌÚÏ(ÐNÐXâ ÐÛÍ á&Ý â ]

×æ Õè ÖDÑ î × [ÝËÊ2ÌÎÍ Ï(ÐNÐXâ Ð Ê ]

×æ Õè ÖDÑ î × [ÝËÊ2ÌÎÍ Ï(ÐNÐXâ Ð Ê ]

1 os. m., f. æ× Õè ê&Ñ ë ì [ í/Ê2ÌÎÍ Ï(ÐNÐXâ Ð Ê ] 2.15.8.6.2.1.2.2.

Strona bierna - temat: ïÛñ ü ó8ò õ ô [ ö÷ øDùTù øDù ]. Sg.

3 os. m.

×æ Õà ÖDÑ Øg× Ù [ÉËÊ2ÌÎÍ Ï(ÐNÐpÏ(Ð Ê ]

ÒÑ Ó æ× Õà ÖDÑ Øg× Ù

Plur.

Þ ÒTß æ Õà ÖDÑ Øg× Ù

Dual.

[ÉËÊ2ÌÚÏ(ÐNÐpÏ(ÐÛÍ ÜÝOÏ ]

[ÉËÊ2ÌÚÏ(ÐNÐpÏ(ÐÛÍ á&Ý â ]

3 os. f.

×æ Õà ÖDÑ Øg× ã [ äÊ2ÌÎÍ Ï(ÐNÐpÏ(Ð Ê ]

Ò{ Ñ æ å Õà ÖDÑ Øg× Ù [ÉËÊ2ÌÚÏ(ÐNÐÛÍ Ï(ÐÝOÏ ]

Þ ÒTß æ Õà ÖDÑ Øg× ã [ äÊ2ÌÚÏ(ÐNÐpÏ(ÐÛÍ á&Ý â ]

2 os. m.

×æ Õà ÖDÑ Øg× ã [ äÊ2ÌÎÍ Ï(ÐNÐpÏ(Ð Ê ]

ÒÑ Ó æ× Õà ÖDÑ Øg× ã

Þ ÒTß æ Õà ÖDÑ Øg× ã [ äÊ2ÌÚÏ(ÐNÐpÏ(ÐÛÍ á&Ý â ]

[ äÊ2ÌÚÏ(ÐNÐpÏ(ÐÛÍ ÜÝOÏ ] 2 os. f.

çÑ Ùæû Õà ÖDÑ Øg× ã [ äÊ2ÌÚÏ(ÐNÐpÏ(ÐÛÍ é€ÝOÏ ]

1 os. m., f. æ× Õà ê&Ñ ë ì [ í/Ê2ÌÎÍ Ï(ÐNÐpÏ(Ð Ê ]

Ò{ Ñ æ å Õà ÖDÑ Øg× ã [ äÊ2ÌÚÏ(ÐNÐÛÍ Ï(ÐÝOÏ ]

Þ ÒTß æ Õà ÖDÑ Øg× ã [ äÊ2ÌÚÏ(ÐNÐpÏ(ÐÛÍ á&Ý â ]

×æ Õà ÖDÑ Øg× î [ÝËÊ2ÌÎÍ Ï(ÐNÐpÏ(Ð Ê ]

×æ Õà ÖDÑ Øg× î [ÝËÊ2ÌÎÍ Ï(ÐNÐpÏ(Ð Ê ]

2.15.8.6.2.1.3. Wzór III 2.15.8.6.2.1.3.1. Wzór III a. 2.15.8.6.2.1.3.1.1.

Strona czynna - temat a: &æý þ ÖDÑ Ø × [ ö÷5ÿ`ùTù ], temat b: æ æ&û þ êDÑ × [ ö÷5ÿ`ùpúù ].

3 os. m.

Sg.

Ôæ&þ ÖDÑ Øg× Ù [ÉËÊ2ÌÎÍ áÐNÐ Ê ]

Plur.

ÒÑ ÓÔæ&þ ÖDÑ Øg× Ù [ÉËÊ2Ì;áÐNÐÛÍ ÜÝOÏ ] 73

Dual.

Þ ÒTß æ&à þ ÖDÑ Øg× Ù [ÉËÊ2Ì;áÐNÐÛÍ á&Ý â ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (               ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. f. 2 os. m.

!#$& " ')% ( !#$& " ')% (

2 os. f.

!#K" L M

/ 02131

02131;/ IJ=?>

/ 02131

[ NO+.-

2.15.8.6.2.1.3.1.2.

]

!#$& " ')% P

021;/ < 12=?>

[ *,+.=

[

021;/ < 12=?>

02131;/ F =?>

[ *,+.-

46 5 !#$& " 7 " ')% (

] +

[9:+.-

4 " E !#$& " ')% (

] +

[ *,+.-

46 5 !#$& " 7 " ')% 8

] +

[ *,+.-

G " 8! " ')% ( H #$&

1 os. m., f.

/ 02131

[ *,+.-

/ 02131

@ @ @

+

!#$& " ')% P

02131;/ 0=D<

[ *,+.=

/ 02131

[

] ] ]

]

+.-

+

[ R SUTWVBV ], temat b:

! "'% Q #$&

02131;/ 0=D<

[ *,+.-

4BA ! C #$& " ')% (

]

02131;/ 0=D<

[ *,+.-

4BA ! C #$& " ')% (

]

]

+.-

Strona bierna - temat a:

4BA ! C #$& " ')% (

]

"!#K " %

[ R SUTWVDX&V ]. 3 os. m.

Sg.

3 os. f.

!#$& " ')% 8

2 os. m.

!#$& " ')% ( !#$& " ')% (

2 os. f.

[9:+.[ *,+.[ *,+.-

1 os. m., f.

G " 8! " ')% ( H #$& !#K" L M

/ 02131 / 02131 +

+

[9:+.-

4 " E !#$& " ')% (

]

02131;/ IJ=?>

[9:+.-

46 5 !#$& " " " ')% 8

] +

/ 02131

4 " E !#$& " ')% 8

] +

[ *,+.-

[ NO+.-

Plur.

/ 02131

]

[ *,+.-

46 5 !#$& " " " ')% (

]

!#$& " ')% P

[ *,+.=

[

02131;/ F =?>

02131;/ F =?> 021;/ >12=?>

+.-

+

2.15.8.6.2.1.3.2.

Wzór III b.

2.15.8.6.2.1.3.2.1.

Strona czynna - temat:

`ba Y[\^ Z ]_c

Sg.

Plur.

a

`ba Y[\^ Z ] _ c)i

[j:kWl.m no2po3k ]

rs t a ^ \ Z ] `b _ c)a i q

3 os. f. a

`ba Y[\^ Z ] _ c)y

[ z,kWl.m no2po3k ]

a {6t | \^] `b q Z _ c)i

2 os. m. a

[ z,kWl.m no2po3k ]

rs t a ^ \ Z ] `b _ c)a y q

`ba Y[\^ Z ] _ c)y

2 os. f.

tZ ^ \ Z ] `b _ c)a y

1 os. m., f.

} q

,€  Y[\^ Z ]_ a

[ z,kWlbno2pom ~Jv?w ]

[j:kWl.m noWw3o3k ]

3 os. f. a

`ba Y[\^ q ] _ c)y

[ z,kWl.m noWw3o3k ]

{6t | ^ \ q ] `b _ c)a i q

2 os. m. a

[ z,kWl.m noWw3o3k ]

rs t a ^ \ q ] `b _ c)a y q

1 os. m., f.

,€  Y[\^ q ]_ a

[ ‚OkWl.m noWw3o3k ]

4BA ! C #$& " ')% ( @

]

!#$& " ')% P

[ *,+.=

[

02131;/ 0=D< 02131;/ 0=D< 02131;/ 0=D<

+.-

+

] ] ] ]

]

[ d3efgWhg ]. Dual.

[j:kWlbno2pom u v?w ] [j:kWlbnom po v?w ] [ z,kWlbno2pom u v?w ]

`ba r x ] t q \^ Z ] _ c)i

[j:kWlbno2pom nvDp ]

`ba r x ] t q \^ Z ] _ c)y

[ z,kWlbno2pom nvDp ]

`ba r x ] t q \^ Z ] _ c)y

[ z,kWlbno2pom nvDp ] [ z,kWlbno2pom nvDp ]

`ba Y[\^ Z ] _ c)ƒ

`ba Y[\^ q ]_c

Plur. [j:kWlbnoWw3om u v?w ] [j:kWlbnom w3o v?w ] [ z,kWlbnoWw3om u v?w ]

r \ q ] `b _ c)a i x ]t q ^

Dual. [j:kWlbnoWw3om nvDp ]

r \ q ] `b _ c)a y x ]t q ^

[ z,kWlbnoWw3om nvDp ]

r \ q ] `b _ c)a y x ]t q ^

[ z,kWlbnoWw3om nvDp ] [ z,kWlbnoWw3om nvDp ]

[ z,kWlbnom w3o v?w ]

r \ q ] `b _ c)a y x ]t q ^

a

[v:kWl.m noWw3o3k ]

a

74

[v:kWl.m n2„po3k ]

[ d3efg3…Bg ].

{6t | ^ \ q ] `b _ c)a y q `ba Y[\^ q ] _ c)ƒ

02131;/ 0=D<

/ 02131

a

rs t a ^ \ q ] `b _ c)a i q

[ z,kWlbnoWw3om ~Jv?w ]

[ *,+.-

[v:kWl.m no2po3k ]

`ba Y[\^ Z ] _ c)ƒ

Sg.

tZ ^ \ q ] `b _ c)a y

@

a

\ q ] `b _ c)a i Y[^

q

4BA ! C #$& " ')% (

]

r \ Z ] `b _ c)a y x ]t q ^

a

}

[ *,+.-

[ z,kWlbnom po v?w ]

3 os. m.

2 os. f.

@

]

[9:+.-

4BA ! C #$& " ')% (

]

Wzór III b. Strona bierna - temat:

`ba Y[\^ q ] _ c)y

@

{6t | ^ \ Z ] `b _ c)a y q

[ ‚OkWl.m no2po3k ]

2.15.8.6.2.1.3.2.2.

4BA ! C #$& " ')% 8

]

021;/ >12=?>

/ 02131

3 os. m.

Dual.

`ba Y[\^ q ] _ c)ƒ

[v:kWl.m noWw3o3k ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (†‡ˆ ‰ Š ‹ Œ Š  Ž † Ž‘Š ’†“” Š ’ˆ •’ ‹ –—˜‹ ™ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.6.2.1.4.

Wzór IV.

2.15.8.6.2.1.4.1.

Strona czynna - temat a: Sg.

›;Ÿ œ ž š  

[ ¡ ¢¤£¦¥B¥ ], temat b:

Plur.

3 os. m.

«¬®& ­ °)¯ ±

[²:³.´¶µ · ¸3¸D³ ]

3 os. f.

¼½¿& ¾ Á)À Ë

[ Ì,³.´¶µ · ¸3¸D³ ]

º6Î Í ; ½¾ & ¿ Í Á)À Â ¹

[²:³.´U¸;µ · ¸2Å?Æ ]

2 os. m.

¼½¿& ¾ Á)À Ë

[ Ì,³.´¶µ · ¸3¸D³ ]

º»¼½¿& ¾ Á)À Ë ¹

[ Ì,³.´Ã· ¸3¸;µ Ä Å?Æ ]

2 os. f.

Ï  ½¾ ¹ Â Ð ¿&Á)À Ë

º6Î Í ; ½¾ & ¿ Í Á)À Ë ¹

[ Ì,³.´U¸;µ · ¸2Å?Æ ]

1 os. m., f.

¼½Ò¾ Ó Ô

[ ÕO³.´¶µ · ¸3¸D³ ]

2.15.8.6.2.1.4.2.

¼½¿& ¾ Á)À Ö

›2 œ Ÿ ¨ ž  

[ ¡ ¢©¥ª£¦¥ ]

Dual.

º»¼½¿& ¾ Á)À  ¹

[ Ì,³.´Ã· ¸3¸;µ ÑJÅ?Æ ]

§

[²:³.´Ã· ¸3¸;µ Ä Å?Æ ]

[²:³.´Ã· ¸3¸;µ ÊÅD· ]

Ç

ºBÈ ½ É ¿& ¾ Á)À Ë

[ Ì,³.´Ã· ¸3¸;µ ÊÅD· ]

ºBÈ ½ É ¿& ¾ Á)À Ë

[ Ì,³.´Ã· ¸3¸;µ ÊÅD· ]

ºBÈ ½ É ¿& ¾ Á)À Ë

[ Ì,³.´Ã· ¸3¸;µ ÊÅD· ]

Ç

Ç

ºBÈ ½ É ¿& ¾ Á)À Â

Ç

¼½¿& ¾ Á)À Ö

[Å:³.´¶µ · ¸3¸D³ ]

Wzór IV. Strona bierna - temat a:

Ø2ڟ Ù Û × Ü

[Å:³.´¶µ · ¸3¸D³ ]

[ Ý Þàß&áBá ], temat b: â

Ø2 ٠ڟ ã Û Ü

[ Ý Þ©áDß&á ] Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

¼½ & ¿ ¹ Á)À Â

[²:³.´¶µ Ƹ3¸D³ ]

º»¼½ & ¿ ¹ Á)À  ¹

[²:³.´¤Æ¸3¸;µ Ä Å?Æ ] Ç

ºBÈ ½ É & ¿ ¹ Á)À Â

[²:³.´¤Æ¸3¸;µ ÊÅD· ]

3 os. f.

¼½ & ¿ ¹ Á)À Ë

[ Ì,³.´¶µ Ƹ3¸D³ ]

º6Î Í ; ½ Í ¹ ¹ ¿&Á)À Â

[²:³.´U¸;µ Ƹ2Å?Æ ] Ç

ºBÈ ½ É & ¿ ¹ Á)À Ë

[ Ì,³.´¤Æ¸3¸;µ ÊÅD· ]

2 os. m.

¼½ & ¿ ¹ Á)À Ë

[ Ì,³.´¶µ Ƹ3¸D³ ]

º»¼½ & ¿ ¹ Á)À Ë ¹

[ Ì,³.´¤Æ¸3¸;µ Ä Å?Æ ] Ç

ºBÈ ½ É & ¿ ¹ Á)À Ë

[ Ì,³.´¤Æ¸3¸;µ ÊÅD· ]

2 os. f.

Ï  ½ ¿ Á)À Ë ¹ Â Ð& ¹

º6Î Í ; ½ Í ¹ ¹ ¿&Á)À Ë

[ Ì,³.´U¸;µ Ƹ2Å?Æ ] Ç

ºBÈ ½ É & ¿ ¹ Á)À Ë

[ Ì,³.´¤Æ¸3¸;µ ÊÅD· ]

1 os. m., f.

¼½  Ò ¹ ÓÔ

[ Ì,³.´¤Æ¸3¸;µ ÑJÅ?Æ ]

[ ÕO³.´¶µ Ƹ3¸D³ ]

2.15.8.6.2.1.5.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

ÎÀ ½ É ¿ ç Á)Â ¹ ¹ ¹

[Å:³.´¶µ Ƹ3¸D³ ]

Strona czynna - temat:

Ø2Ú Ù å Ù Ù Ü â;ä

Sg.

Plur.

[ ß6æ,ßÞàß&áBáDß&á ]. Dual.

º» ÎÀ ½ É ¿ ç Á) ¹ ¹ ¹ ¹

ºBÈ Î ½ É ¿ ç Á)Â Ç ¹ ¹ ¹

[²?ÆBÌÆb´¤Æ¸3¸ªÆ¸;µ Ä Å?Æ ]

[²?ÆBÌÆb´¤Æ¸3¸ªÆ¸;µ ÊÅD· ]

º6Î Í ½ É ¿ ç Á)Â ¹ ¹ ¹ ¹ Ç

[²?ÆBÌÆb´¤Æ¸3¸;µ Ƹ2Å?Æ ]

[ ÌÆBÌÆb´¤Æ¸3¸ªÆ¸;µ ÊÅD· ]

º» ÀÎ ½ É ¿ ç Á)Ë ¹ ¹ ¹ ¹ Ç

[ ÌÆBÌÆb´¤Æ¸3¸ªÆ¸;µ Ä Å?Æ ]

[ ÌÆBÌÆb´¤Æ¸3¸ªÆ¸;µ ÊÅD· ]

Ï Â Î ¾ ½ É ¿ ç Á)Ë ¹ ¹ ¹ ¹

º6Î Í ½ É ¿ ç Á)Ë ¹ ¹ ¹ ¹ Ç

[ ÌÆBÌÆb´¤Æ¸3¸ªÆ¸;µ ÑJÅ?Æ ]

[ ÌÆBÌÆb´¤Æ¸3¸;µ Ƹ2Å?Æ ]

[ ÌÆBÌÆb´¤Æ¸3¸ªÆ¸;µ ÊÅD· ]

ÀÎ ½ É ¿ ¹ Ëé¹ è Ô

ÀÎ ½ É ¿ ¹ ç ¹ Á)¹ Ö

ÀÎ ½ É ¿ ¹ ç ¹ Á)¹ Ö

ÀÎ ½ É ¿ ¹ ç ¹ Á)¹ Ë

ÀÎ ½ É ¿ ¹ ç ¹ Á)¹ Ë

2.15.8.6.2.1.5.2.

[²?ÆBÌÆb´¶µ Ƹ3¸ªÆ¸D³ ] [ ÌÆBÌÆb´¶µ Ƹ3¸ªÆ¸D³ ] [ ÌÆBÌÆb´¶µ Ƹ3¸ªÆ¸D³ ]

[ Õ,ÆBÌÆb´¶µ Ƹ3¸ªÆ¸D³ ]

[Å?ÆBÌÆb´¶µ Ƹ3¸ªÆ¸D³ ]

Wzór V. Strona bierna - temat: Sg.

3 os. m.

¼½ & ¿ ¹ Á)À Ö

[Å:³.´¶µ Ƹ3¸D³ ]

Wzór V.

2.15.8.6.2.1.5.1. 3 os. m.

¼½ & ¿ ¹ Á)À Ö

ÎÀ ½ É ¿ ç Á)À Â ¹ ¹

[²:³WÌÆb´¶µ Ƹ3¸ªÆ¸D³ ]

Ø2Ú Ù å Ù Û Ü â;ä

ºBÈ Î ½ É ¿ ç Á)Ë ¹ ¹ ¹

ºBÈ Î ½ É ¿ ç Á)Ë ¹ ¹ ¹

ºBÈ Î ½ É ¿ ç Á)Ë ¹ ¹ ¹

[Å?ÆBÌÆb´¶µ Ƹ3¸ªÆ¸D³ ]

[ Ý3æ,ßÞàß&áBáDß&á ].

Plur.

Dual.

º» ÎÀ ½ É ¿ ç Á)À  ¹ ¹ ¹

ºBÈ Î ½ É ç Ç ¹ ¿ ¹ ¹ Á)À Â

75

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (êëì í î ï ð î ñ ò êó òôõ î ö ê÷ø î öì ùö ï úûüï ý ) © 2002.   (kopia bezpłatna)



3 os. f.

       [ ÿ   Dÿ ]

2 os. m.

       [ ,ÿ     Dÿ ]

2 os. f.

& ('       

)* [ ,ÿ    ] +, 1 os. m., f.      [ -Oÿ   Dÿ ]

[þ:ÿ    ]          [þ:ÿ    ] % $         [ ,ÿ    ]           [ ,ÿ    ]

       . [ ÿ   Dÿ ]

[þ:ÿ   ] #"         !   [ ,ÿ   ] #"         !   [ ,ÿ   ] #"         !   [ ,ÿ   ]

      . [ ÿ   Dÿ ]

2.15.8.6.2.1.6. Wzór VI. 2.15.8.6.2.1.6.1. Wzór VI a. 2.15.8.6.2.1.6.1.1.

Strona czynna - temat a: / 0       [ 1231(4657#7 ], temat b:   0       [ 1231(4657187 ].

3 os. m.

Sg.   90     [þ:#  Dÿ ]

3 os. f.

90       [ #

2 os. m.

90       [ #

2 os. f.



 Dÿ ]



 Dÿ ]  )* & (;0       [ #    ]

,  1 os. m., f. 90   = < [ -3#  Dÿ ]

2.15.8.6.2.1.6.1.2.

Plur.

% $ 90     

[þ:#      0     



 



!

Dual.    #"  0      [þ:#   ]

 ]



#"  0       [ #

!  [þ:#    ]    "  0       [ # % $ 90       [ #    ] # ! #"  0       [ #      0       !  [ #    ]



 90      . [ #  Dÿ ] 90      . [ # 

 



   

     

] ] ]

 Dÿ ]

Strona bierna - temat a: / 0       [ > 231(4657#7 ], temat b:   0       [ > 231(4657187 ].

3 os. m.

Sg.  90      [þ:ÿ  Dÿ ]

3 os. f.

90       [ ,ÿ

2 os. m.

90       [ ,ÿ

2 os. f.



 Dÿ ]



 Dÿ ]  )* & (;0        [ ,ÿ    ]

+,  1 os. m., f. 9 0     [ -Oÿ  Dÿ ]

% $ 90     

[þ:ÿ      0     



Plur.  



!

 ]

Dual.    #"  0      [þ:ÿ   ] 

#"  0       [ ,ÿ

!  [þ:ÿ    ]   % $ 90       [ ,ÿ    "  0       [ ,ÿ  ] # !  #"  0       [ ,ÿ     0       !  [ ,ÿ    ]



 90      . [ ÿ  Dÿ ] 90      . [ ÿ

76





     

     

 Dÿ ]

] ] ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (?A@CB D E FHG E I J?AK JML%NOE P?AQOR E PB SP FHTU%V(FHW ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.6.2.1.6.2.

Wzór VI b.

2.15.8.6.2.1.6.2.1.

Strona czynna - temat: X6Z Y [ \ Y ] Y ^ Y [ _`3_(abc_8c ].

3 os. m.

Sg. ] d6 X ZY [ \ Y Y ^Y e [f:g#hgij kml gln ]

o%Y p dq ZY [ \ Y ] Y ^Y e

Plur.

3 os. f.

] d6 X ZY [ \ Y Y ^Y w [ hg#hgij kml gln ]

[f:g#hgi#kml glrj st:g ] ] x Y q y ZY [ \ Y Y ^Y e

u[f:g#hgi#kml glrj ktv ] o [ q Y ZY [ \ Y ] Y ^Y w

2 os. m.

d6 X ZY [ \ Y ] Y ^Y w [ hg#hgij kml gln ]

[f:g#hgi#kmlrj glmt:g ] o%Y p dq ZY [ \ Y ] Y ^Y w

u[ hg#hgi#kml glrj ktv ] o [ q Y ZY [ \ Y ] Y ^Y w

2 os. f.

] z6 Y q { ZY [ \ Y Y ^ Y w

[ hg#hgi#kml glrj st:g ] ] x Y q y ZY [ \ Y Y ^Y w [ hg#hgi#kmlrj glmt:g ]

u[ hg#hgi#kml glrj ktv ] o [ q Y ZY [ \ Y ] Y ^Y w

[ hg#hgi#kml glrj |*t:g ] 1 os. m., f. }~6€ ‚ƒ „= … † [ ‡3ˆ#‰ˆŠ‹ Œm ˆŽ ]

}~6€ ‚ƒ    ‘ [’:ˆ#‰ˆŠ‹ Œm ˆŽ ]

u[ hg#hgi#kml glrj ktv ] }~6€ ‚ƒ    ‘ [’:ˆ#‰ˆŠ‹ Œm ˆŽ ]

o [ q Y ZY [ \ Y ] Y ^Y e

Dual.

Strona bierna - temat: ~6€ ‚ƒ    } [ “ ”3•(–—˜•8˜ ].

2.15.8.6.2.1.6.2.2. 3 os. m.

Sg.  }~6€ ‚ƒ  } ™ [š›Ž‰ˆŠ‹ Œm ˆŽ ]

œ%  }ž € ‚ƒ   } ™

3 os. f.

}~6€ ‚ƒ    } „ [ ‰3Ž‰ˆŠ‹ Œm ˆŽ ]

[š›Ž‰ˆŠ#Œm ˆr‹ Ÿ’:ˆ ] ¢  ž£ € ‚ƒ   } ™

 [š›Ž‰ˆŠ#Œm ˆr‹ Œ’¡ ] œ ‚ž € ‚ƒ    } „

2 os. m.

}~6€ ‚ƒ    } „ [ ‰3Ž‰ˆŠ‹ Œm ˆŽ ]

[š›Ž‰ˆŠ#Œmr‹ ˆm’:ˆ ] œ%  }ž € ‚ƒ    } „

 [ ‰3Ž‰ˆŠ#Œm ˆr‹ Œ’¡ ] œ ‚ž € ‚ƒ    } „

2 os. f.

¤6  ž¥ € ‚ƒ    } „

[ ‰3Ž‰ˆŠ#Œm ˆr‹ Ÿ’:ˆ ] ¢  ž£ € ‚ƒ    } „ [ ‰3Ž‰ˆŠ#Œmr‹ ˆm’:ˆ ]

 [ ‰3Ž‰ˆŠ#Œm ˆr‹ Œ’¡ ] œ ‚ž € ‚ƒ    } „

[ ‰3Ž‰ˆŠ#Œm ˆr‹ ¦*’:ˆ ] 1 os. m., f. }~6€ ‚ƒ „O § † [ ‡¨Ž‰ˆŠ‹ Œm ˆŽ ]

~} € ‚ƒ   } ‘ [’›Ž‰ˆŠ‹ Œm ˆŽ ]

 [ ‰3Ž‰ˆŠ#Œm ˆr‹ Œ’¡ ] }~6€ ‚ƒ   } ‘ [’›Ž‰ˆŠ‹ Œm ˆŽ ]

2.15.8.6.2.1.7. 2.15.8.6.2.1.7.1.

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

3 os. m.

œ ‚ž € ‚ƒ   } ™

Dual.

Wzór VII. ¯ ¯ Strona czynna - temat a: mª © ¬®« ­ ° « [ •(±#²³•8´#´ ], temat b: µrmª ¶ ¬®« ­ ° «

[ •(±#²³•8´ ·¸´ ]. Sg. ¹º» ¼ £  ™ [š:ˆ’ ½¾‹ ˆ¿ ¿Ž ] ¹º» ¼ £   „ [ ‰ˆ’ ½¾‹ ˆ¿ ¿Ž ] ¹º» ¼ £   „ [ ‰ˆ’ ½¾‹ ˆ¿ ¿Ž ] ¢ ™(ºÄ » ¼ £   „ [ ‰ˆ’ ½ˆ¿ ¿r‹ ¦*’:ˆ ] ¹º» ‘ £ … † [ ‡3ˆ’ ½¾‹ ˆ¿ ¿Ž ]

2.15.8.6.2.1.7.2.

Plur.

Plur. œ% À ¹º» ¼ £  ™ [š:ˆ’ ½ˆ¿ ¿r‹ Ÿ’:ˆ ] œ  à £ º¥ » ¼ £  ™ [š:ˆ’ ½ˆ¿r‹ ¡H¿m’:ˆ ] œ% À ¹º» ¼ £   „ [ ‰ˆ’ ½ˆ¿ ¿r‹ Ÿ’:ˆ ]

Dual. œ#Á º » ¼ £  ™ [š:ˆ’ ½ˆ¿ ¿r‹ Œ’¡ ]   œ#Á º » ¼ £   „ [ ‰ˆ’ ½ˆ¿ ¿r‹ Œ’¡ ]

œ  à £ º¥ » ¼ £   „ [ ‰ˆ’ ½ˆ¿r‹ ¡H¿m’:ˆ ] ¹º» ¼ £  ‘ [’:ˆ’ ½¾‹ ˆ¿ ¿Ž ]

  œ#Á º » ¼ £   „ [ ‰ˆ’ ½ˆ¿ ¿r‹ Œ’¡ ]   œ#Á º » ¼ £   „ [ ‰ˆ’ ½ˆ¿ ¿r‹ Œ’¡ ]   ¹º» ¼ £  ‘ [’:ˆ’ ½¾‹ ˆ¿ ¿Ž ]

¯(Å ¯(Å Strona bierna - temat a: mª © ¬®« ­ ° [ “±#²³•8´#´ ], temat b: µ ªm« ¬®« ­ °

[ “±#²³•8´•8´ ]. Sg. ¹º» ¼ £ } ™ [š›ŽÆ’ ½¾‹ ˆ¿ ¿Ž ]

Plur. œ% À º¹ » ¼ £  } ™ [š›ŽÆ’ ½ˆ¿ ¿r‹ Ÿ’:ˆ ] 77

 

Dual. œ#Á º » ¼ £ } ™ [š›ŽÆ’ ½ˆ¿ ¿r‹ Œ’¡ ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ÇAÈCÉ Ê Ë ÌHÍ Ë Î ÏÇAÐ ÏMÑ%ÒOË ÓÇAÔOÕ Ë ÓÉ ÖÓ ÌH×Ø%Ù(ÌHÚ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. f.

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

ÛÜàÝÞ áß ãâ ä [ å3æÆç è¾é êë ëæ ] ÛÜàÝÞ áß ãâ ä [ å3æÆç è¾é êë ëæ ] ÷Ý î(Üø àÝÞ áß ãâ ä [ å3æÆç èêë ëré ù*ç:ê ] ÛÜàÝÞ úOß û ü [ ý¨æÆç è¾é êë ëæ ]

2.15.8.6.2.1.8.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

  Strona czynna - temat a: ÿ þ   [     ], temat b: ÿ   

[     ]. Sg. '        ["!$#&% !)(*(,+ ] '

      9 [ %0!$#&% !)(*(,+ ] '      9 [ %0!$#&% !)(*(,+ ] ' >?2 <  =      9 [ %0!$#&%0!)(*( ! ] '   @  A B [ C !$#&% !)(*(,+ ]

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

[ F3  , ]. Sg. '    G  [H+I#&% !)(*(,+ ] '    G 9 [ % +I#&% !)(*(,+ ] '    G 9 [ % +I#&% !)(*(,+ ] ' >?2 <  =    G 9 [ % +I#&%0!)(*( ! ] '   @ J B [ CK+I#&% !)(*(,+ ]

2.15.8.6.2.1.9.

Plur. ' 132       -/ .  ["!$#&%0!)(*( '8 2 - : ;       ["!$#&%0!)( ( ' 132 -/ .      9 [ %0!$#&%0!)(*( '8 2 - : ;      9 [ %0!$#&%0!)( ( 2 '      D [ !$#&% !)(*(,+ ]

! ] ! ] ! ] ! ]

Dual. ' 72,8 -4 5 6       ["!$#&%0!)(*( ] ' 72,8   4 -5 6    9 [ %0!$#&%0!)(*( ] ' 72,8   4 -5 6    9 [ %0!$#&%0!)(*( ] ' 72,8   4 -5 6    9 [ %0!$#&%0!)(*( ] 2 '      D [ !$#&% !)(*(,+ ]

    E  Strona bierna - temat a: ÿ þ  E [ F3   ], temat b:  ÿ 

2.15.8.6.2.1.8.2.

3 os. m.

áâ ð ì#ñ Üò àÝÞ ß ãä [ å3æÆç èêë ëré óçô ] áâ ð ì#ñ Üò àÝÞ ß ãä [ å3æÆç èêë ëré óçô ] áâ ð ì#ñ Üò àÝÞ ß ãä [ å3æÆç èêë ëré óçô ] ÛÜàÝÞ áß ã â ú [ç›æÆç è¾é êë ëæ ]

Wzór VIII.

2.15.8.6.2.1.8.1.

3 os. m.

ìÝ í ß ÜÝ àÝÞ áß ã â î [ï›æÆç èêëré êëmç:ê ] ì%Ý õ ÛÜàÝÞ áß ãâ ä [ å3æÆç èêë ëré öç:ê ] ìÝ í ß ÜÝ àÝÞ áß ãâ ä [ å3æÆç èêëré êëmç:ê ] ÛÜàÝÞ áß ã â ú [ç›æÆç è¾é êë ëæ ]

Plur. ' 132     G  -/ .  [H+I#&%0!)(*( ! ] ' 2 - :      G  [H+I#&%0!)( !)( ! ] ' 132 -/ .    G 9 [ % +I#&%0!)(*( ! ] ' 2 - :      G 9 [ % +I#&%0!)( !)( ! ] 2 '    G D [ +I#&% !)(*(,+ ]

Dual. ' 72,8 -4 5 6    G  [H+I#&%0!)(*( ] ' 72,8   4 -5 6  G 9 [ % +I#&%0!)(*( ] ' 72,8   4 -5 6  G 9 [ % +I#&%0!)(*( ] ' 72,8   4 -5 6  G 9 [ % +I#&%0!)(*( ] 2 '    G D [ +I#&% !)(*(,+ ]

Wzór X.    Strona czynna - temat a: ÿ þ   L  [ M3 N  O  ], temat b: ÿ   L 

2.15.8.6.2.1.9.1.

[ M3 N  P  ]. Sg.

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f.

'8

  ;   Q     ["!)RI%0!$#

'8

  ;   Q    9 [ %0!)RI%0!$#

'8

  ;   Q   9 [ %0!)RI%0!$# <  =  ;   Q   9

[ %0!)RI%0!$#

(*(,+ ]

Plur.

-/ .   ;   Q    8

["!)RI%0!$# (*(,+ ]

- :  ;     Q   

'8 2

["!)RI%0!$#S( ( (*(,+ ]

-/ .   ;   Q   9

8

[ %0!)RI%0!$# 8

(*(

- :  ;     Q   9

' >?2

1 os. m., f.   ;   T  A B [ C !)RI%0!$#

'8

' 132

(*(

! ] (*(,+ ]

(*(

' 132

'8 2

[ %0!)RI%0!$#S( ( 2

  ;   Q   D [ !)RI%0!$#

Dual.

  4 -5 6  ;  Q   ! ]

! ]

  4 -5 6  ;  Q  9

8

[ %0!)RI%0!$#

8

[ %0!)RI%0!$#

  4 -5 6  ;  Q  9

[ %0!)RI%0!$# (*(,+ ] 78

(*( 8

2

(*( (*(

  4 -5 6  ;  Q  9

! ] ! ] '8

8

["!)RI%0!$#

(*(

' 72,8 ' 72,8

]

' 72,8

]

' 72,8

  ;   Q   D [ !)RI%0!$#

]

'8

] (*(,+ ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (UWVYX Z [ \^] [ _ `3UWa `cb/de[ f0UWgeh [ fX i)f \^j)k/l \^m ) © 2002. (kopia bezpłatna)

rs s rs Strona bierna - temat a: o n q p p tvw u [ xy3z x {|x}} ], temat b: ~ o p q p tvw u

2.15.8.6.2.1.9.2.

[  y3z x {P},x} ]. Sg.

3 os. m.

… ˆ‡ ‰ €‚ƒ „ ‚ †v

3 os. f.

… ˆ‡ œ €‚ƒ „ ‚ †v

2 os. m.

… ˆ‡ œ €‚ƒ „ ‚ †v

2 os. f.

… ˆ‡ œ ž‚ ‰ Ÿ ‚ƒ „ ‚ †v

[ŠH‹$ŒI0Ž$‘ Ž)’*’,‹ ]

1 os. m., f.

Plur. —

… ˆ‡ ‰ “˜ ™ ‚ƒ „ ‚ †v

[ŠH‹$ŒI0Ž$OŽ)’*’ •3–"Ž ] [  ‹$ŒI0Ž$‘ Ž)’*’,‹ ] [  ‹$ŒI0Ž$‘ Ž)’*’,‹ ]

… ˆ‡ œ “˜ ™ ‚ƒ „ ‚ †v

—

[  ‹$ŒI0Ž$OŽ)’*’ š–,› ]

… ˆ‡ œ “/‚ ” €‚ƒ „ ‚ †v

… ˆ‡ œ “˜ ™ ‚ƒ „ ‚ †v

—

[  ‹$ŒI0Ž$OŽ)’*’ •3–"Ž ] … ˆ‡ œ “‚  … ‚ ƒ … „ ‚ †v

[ ¥K‹$ŒI0Ž$‘ Ž)’*’,‹ ]

[  ‹$ŒI0Ž$OŽ)’*’ š–,› ] … ˆ‡ œ “˜ ™ ‚ƒ „ ‚ †v

—

[  ‹$ŒI0Ž$S’ Ž)’–"Ž ] … ˆ‡ ¦ €‚ƒ „ ‚ †v

Dual.

[ŠH‹$ŒI0Ž$OŽ)’*’ š–,› ]

… ˆ‡ ‰ “‚  … ‚ ƒ … „ ‚ †v

[ŠH‹$ŒI0Ž$S’ Ž)’–"Ž ]

[  ‹$ŒI0Ž$OŽ)’*’  ?–"Ž ] €‚ƒ „ ‚ ¡£… ¢ ¤

… ˆ‡ ‰ “/‚ ” €‚ƒ „ ‚ †v

[  ‹$ŒI0Ž$OŽ)’*’ š–,› ]

[–H‹$ŒI0Ž$‘ Ž)’*’,‹ ]

… ˆ‡ ¦ €‚ƒ „ ‚ †v [–H‹$ŒI0Ž$‘ Ž)’*’,‹ ]

2.15.8.6.2.2. Czasownik GEM - Imperfectum - Jussivus. 2.15.8.6.2.2.1.

Wybrany przykład jussiwu dla tematu: K¨ § ª¬© ­ « [ ® ¯±° ²² ], temat b: K´ ³ ©¨ ª¬³ ­ « [ ® ¯P²"° ² ] - wzór I c, strona czynna. Sg.

Plur.

Dual.

˜ ” € ‡ƒ ˆ ‚ ‰ [Š"Ž$‘ ‹$’*’• ]

˜ ™ ‡ƒ ˆ ‚ ‰ [Š"Ž$‘ ‹$’*’µš ]

“‚  … ‡ ƒ … ˆ‚ ‰ [Š"Ž$S’ ‹$’–"Ž ]

˜ ™ ‡ƒ ˆ‚ œ [ 0Ž$‘ ‹$’*’µš ]

˜ ” € ‡ƒ ˆ ‚ œ [ 0Ž$‘ ‹$’*’• ]

˜ ™ ‡ƒ ˆ ‚ œ [ 0Ž$‘ ‹$’*’µš ]

“‚  … ‡ ƒ … ˆ ‚ œ [ 0Ž$S’ ‹$’–"Ž ]

˜ ™ ‡ƒ ˆ ‚ œ [ 0Ž$‘ ‹$’*’µš ]

1 os. m., f. ™ ‡· ¸ ¤ [ ¥ Ž$‘ ‹$’*’Ž ]

™ ‡ƒ ˆ ‚ ¦ [–"Ž$‘ ‹$’*’Ž ]

™ ‡ƒ ˆ ‚ ¦ [–"Ž$‘ ‹$’*’Ž ]

 … ‡ · … ¸ ¤ [ ¥  Ž$S’,‹$’ ]

 … ‡ ƒ … ˆ ‚ ¦ [–µ Ž$S’,‹$’ ]

 … ‡ ƒ … ¦ ‚ [–µ Ž$S’,‹$’ ]

3 os. m.

™ ‡ƒ ˆ ‚ ‰ [Š"Ž$‘ ‹$’*’Ž ]  … ‡ ƒ … ˆ‚ ‰ [Šµ Ž$S’,‹$’ ]

3 os. f.

™ ‡ƒ ˆ‚ œ [ 0Ž$‘ ‹$’*’Ž ]  … ‡ ƒ … œ ‚ [   Ž$S’,‹$’ ]

2 os. m.

™ ‡ƒ ˆ ‚ œ [ 0Ž$‘ ‹$’*’Ž ]  … ‡ ƒ … œ ‚ [   Ž$S’,‹$’ ]

2 os. f.

¶ Ÿ ‡ƒ ˆ ‚ œ [ 0Ž$‘ ‹$’*’  ]

2.15.8.6.2.2.2. 2.15.8.6.2.2.3. 2 os. m.

2 os. f.

Czasownik GEM - Imperativus.

¼½¾ Imperat - wzór I a. Schemat: ¹ º« » [ ¿ ÀWÁÃÂK®ÅÄ ].

Sg.

Æ ™ ‚Ç [Ȑ Ž$ÉeÉ)Ž ] Ê … Æ ‚ Ç … Ë [ ¥  ›^ÈÉ)Ž$É ] — ¶ Æ Ÿ ‚Ç [Ȑ Ž$ÉeÉe  ]

Plur.

Dual.

˜ ” Æ € ‚Ç [Ȑ Ž$ÉeÉI• ]

˜ Æ ™ ‚Ç [Ȑ Ž$ÉeÉ0š ]

“‚ Ê … Æ ‚ Ç … Ë [ ¥0›^ÈÉ̐ Ž$Ée–"Ž ] —

˜ Æ ™ ‚Ç [Ȑ Ž$ÉeÉ0š ]

79

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ÍWÎYÏ Ð Ñ Ò^Ó Ñ Ô Õ3ÍWÖ Õc×/ØeÑ Ù0ÍWÚeÛ Ñ ÙÏ Ü)Ù Ò^Ý)Þ/ß Ò^à ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.6.2.2.4. 2 os. m.

2 os. f.

ä â æ å âç [ è éWêÃë éì ] Imperat - wzór I b. Schemat: áã

Sg.

î)í ð ï [ñÌò óõôeô)ö ] ÷ øIú3ù ü û ù ý [ þ ò óõñeô óõô ]

ú ü  [ñÌò óõôeô ]

2.15.8.6.2.2.5.

Plur. [ñÌò óõôeô ]

ÿ úü 

 øI÷ ú3ù ü û ù ý [ þ0óõñeôÌò óõô"ö ]

Sg.

Plur.

2 os. m.

ÿ %'( &

2 os. f.

%' ( & [)‘ò *,+-+4 ]

 .'÷ %& ( ÷ / 0 [ þ'*)1+ò *,+4"ö ]

Sg.

2 os. m. 2 os. f.

. % (  [)‘ò ö+-+¬ó<+4 ]

Plur.

Sg.

ÿ .A (

2 os. f.

. A (  [)‘ò 4+-+4 ]

2 os. f.

Dual.

ÿ %' ( &

[)‘ò *,+-+3 ]

ÿ %' ( &

[)‘ò *,+-+3 ]

Dual.

ÿ . % (   [)‘ò ö+-+¬ó<+3 ] ÿ . % (   [)‘ò ö+-+¬ó<+3 ]

Plur.

Dual.

 [)‘ò 4+-+ ]

ÿ . A (

 [)‘ò 4+-+3 ]

 . ÷ . A (  [)B4+ò ó<+4"ö ]

ÿ . A (

 [)‘ò 4+-+3 ]

 =   6 C [ '7"!;:# ]. Imperat - wzór IV. Schemat: $

Sg.

% ( D 0 [ þ ö,)‘ò ó<+-+ö ] . ÷ % (÷ D 0 [ þ ò ö,)1+¬ó<+ ] ÷

. % (D 0 [ þ ò ö,)1+¬ó<+4 ]

2.15.8.6.2.2.5.4.

[ñÌò óõôeô  ]

> = ?  6 [@2!;:# ]. Imperat - wzór III. Schemat: $2

. A (  [)‘ò 4+-+ö ] . ÷ . A (  [)‘ò 4+¬ó<+ ]

2 os. m.

[)‘ò *,+-+ ]

ÿ .& % (  [)‘ò ö+-+¬ó<+ ]  . ÷ % (  [)O ö +-+ò ó<+4"ö ]

2 os. m.

2.15.8.6.2.2.5.3.

ÿ ú ü 

 5  6 [879!:!;:# ]. Imperat - wzór II. Schemat: $

. ÷ % (  [)‘ò ö+-+¬ó<+ ]

2.15.8.6.2.2.5.2.

Dual. [ñÌò óõôeô  ]

     [  "!$# ] Imperat - wzór I c. Schemat: 

%' ( & [)‘ò *,+-+ö ] .'÷ &% (÷ / 0 [ þ ò *)1+2*,+ ]

2.15.8.6.2.2.5.1.

ÿ ú ü 

ÿ % ( D 0

Plur. [ þ ö,)‘ò ó<+-+ ]

 . ÷ % (÷ D 0 [ þ ö,)1+ò ó<+4"ö ]

Dual.

ÿ % ( D 0

[ þ ö,)‘ò ó<+-+3 ]

ÿ % ( D 0

[ þ ö,)‘ò ó<+-+3 ]

 E F86 H G [ I7879!:!'7J# ]. Imperat - wzór V. Schemat: $

Sg.

2 os. m.

. ÷ % K  L  [ M0ö,)‘ò ö+-+ö+ ]

2 os. f.

. % K  L  [ M0ö,)‘ò ö+-+ö+4 ]

Plur.

ÿ .& % K L   [ M0ö,)‘ò ö+-+ö+ ]  . ÷ % K  L  [ M0,ö )Oö+-+ò ö+4"ö ]

80

Dual.

ÿ . % K L    [ M0ö,)‘ò ö+-+ö+3 ] ÿ . % K L    [ M0ö,)‘ò ö+-+ö+3 ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (NPORQ S T U
k i h8j i Imperat - wzór VI. Schemat: l f g [ mnop2q'nJr ].

2.15.8.6.2.2.5.5.

Sg.

ts uwx v y v

2 os. m.

[ z {,|~} 4€-€{ ] ‚ƒƒ„ …w„ ‡ „ † [ z {,|~} 4€{€ ]

2 os. f.

 ƒŽ …w† „ ‡ „ [ z {,|~} 4€-€4 ]

Sg.

¢Œ † „ £,‚ ¤ˆ [ ¥ ¦§‘-|~} {€-€{ ] ƒ ‚ ¢¤ † „ £,‚ ¤ˆ [ ¥ ¦§‘-|~} {€¨¦<€ ] ‚  ¢Ž † „ £,¤ˆ [ ¥ ¦§‘-|~} {€-€4 ]

2 os. f.

[ z {,|~} 4€-€3 ]

Plur. [ ¥ ¦§‘-|~} {€-€‹ ]

Dual.

ˆ ¢Œ † „ £,‚ ¤ˆ

[ ¥ ¦§‘-|~} {€-€3 ]

ˆ ¢Œ † „ £,‚ ¤ˆ

[ ¥ ¦§‘-|~} {€-€3 ]

ˆ ‰Š¢¯ „ ° ‚ ¤ˆ

Plur. [ ¥ ¦§|±z } {€-€‹ ]

„ ƒ ‚ ¢¤ ¯ „ ° ‚ ˆ¤ [ ¥ ¦§|±z {€:} ¦<€4‘’{ ]

Dual.

ˆ ¢Œ ¯ „ ° ‚ ¤ˆ

[ ¥ ¦§|±z } {€-€3 ]

ˆ ¢Œ ¯ „ ° ‚ ¤ˆ

[ ¥ ¦§|±z } {€-€3 ]

—¬ « ˜ Imperat - wzór X. Schemat: “$• ” ª ² ”š [ ›œ´³ ®Ÿž" œ:¡ ].

2.15.8.6.2.2.5.8.

Sg.

¢Œ † ¤ ¯ „ µ ‚ ¤ˆ

[ ¥ ¦<¶z {,|~} ¦<€-€{ ] ‚ƒ ¢¤ ‚ ¯ „ ‚ ˆ¤ † µ [ ¥ ¦<¶z } {,|1€¨¦<€ ] ‚  ¢Ž † ¤ ¯ „ µ ¤ˆ [ ¥ ¦<¶z {,|~} ¦<€-€4 ]

2 os. f.

ˆ ƒŒ …w† „ ‡ „

„ ƒ ‚ ¢¤ † „ £,‚ ¤ˆ [ ¥ ¦§‘-|©{€:} ¦<€4‘’{ ]

Sg.

2 os. m.

„ ƒ‚ ƒ„ …w† „ ‡ „ [ z {,|B4€:} {€4‘’{ ]

ˆ ‰Š¢† „ £,‚ ¤ˆ

¢Œ ¯ „ ° ‚ ˆ¤ [ ¥ ¦§|±z } {€-€{ ] ƒ ‚ ¢¤ ¯ „ ° ‚ ¤ˆ [ ¥ ¦§|±z } {€¨¦<€ ] ‚  ¢Ž ¯ „ ° ¤ˆ [ ¥ ¦§|±z } {€-€4 ]

2 os. f.

Dual. [ z {,|~} 4€-€3 ]

• ” « ª ­ ¬ ”š [ ›œPž ®Ÿ9 œ:¡ ]. Imperat - wzór VIII. Schemat: “$2

2.15.8.6.2.2.5.7. 2 os. m.

Plur.

• ” —8– ™ ˜ ”š [ ›œPž8Ÿ9 œ:¡ ]. Imperat - wzór VII. Schemat: “$

2.15.8.6.2.2.5.6. 2 os. m.

[ z {,|~} 4€-€‹ ]

ˆ ƒŒ …w† „ ‡ „

ˆ ‰Šƒ…w† „ ‡ „

ˆ ‰Š¢ † ¤ ¯ „ µ ‚ ¤ˆ

Plur. [ ¥ ¦<¶z {,|~} ¦<€-€‹ ]

„ ƒ ‚ ¢¤ † ‚ ¯ „ µ ‚ ˆ¤ [ ¥ ¦<¶z {,|1€:} ¦<€4‘’{ ]

Dual.

ˆ ¢Œ † ¤ ¯ „ µ ‚ ¤ˆ

[ ¥ ¦<¶z {,|~} ¦<€-€3 ]

ˆ ¢Œ † ¤ ¯ „ µ ‚ ¤ˆ

[ ¥ ¦<¶z {,|~} ¦<€-€3 ]

­¬ Imperat - wzór IV. Schemat: “$• ” – · [ ›'Ÿž" œ:¡ ]. Wzory imiesłowów

2.15.8.6.2.2.6.

czasownika GEM. Act.

I

¸ ƒ…w° „ [|~} 4€-€2¹4º ]

» ƒ ¢Ž †8„ ¼°

II

[|½¹|~} {€-€¨¦<€ ¹4º ]

Passi v.

‰ ‚ » ƒ ¢¼ † ° „

Œ † „ ¼° » ƒ ¢ 8

[|©{,|1€‹€2¹4º ]

[|½¹|~} {€-€{ €

¸ ƒ…w†8„ ¼°

III

[|½¹|~} 4€-€2¹ º ]

¸ ¢ †8¤ ¼°

IV

¯ » ƒ ¢Ž † „ „ ¼°

V

[|½¹|~} ¦<€-€2¹4º ]

[|½¹3z {,|~} {€-€¨¦<€2¹ º ]

¸ ƒ…w†8„ ¼°

¸ ¢†8„ ¼°

Œ ¯ » ƒ ¢ † „ „ ¼°

[|½¹|~} 4€-€2¹

[|½¹|~} {€-€2¹4º ]

[|½¹3z {,|~} {€-€{€

¤ Á » ¾ ¿ … À ¼°

[|½¹3Â} Ã4¦Ã-¹ º ]

81

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ÄPÅRÆ Ç È É<Ê È Ë Ì ÄPÍ Ì[Î]ÏÈ Ð ÄPÑÒ È ÐÆ ÓÐ É<ÔÕ]ÖÉ<× ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Ø4Ù

Act.

ÜÜ ëì ß í î ä ã

VI

Ø4Ù

]

Ú ÛÝÜ â,ã Þàß á ä

[å 3Ø æç èé3ê-é-Ø Ù ] VIII

VII

Ü ë ó í"õ ô ä ã

ñÜ ëó í î ÷ ô ä ã

[å Ø ö å ç êð-ð2Ø Ù ]

[å Ø å ï ç êð-ð Ø4Ù ]

[å ,Ø øï ê å ç ò<ð-ð2Ø Ù ]

ÜÜ ëì ß í î ä ã

Ü ë ó í"õ ô ä ã

Ü ëó î í ô ä ã

ÜÜ ëó í î ÷ ô ä ã

[å 3Ø ï ê å ç è4ð-ð2Ø Ù ]

[å Ø ö å ç êð-ð2Ø Ù ]

[å Ø å ï ç êð-ð Ø4Ù ]

[å ,Ø øï ê å ç êð-ð2Ø Ù ]

Ú ÛÝñ â î Ü ã Þàß á ä

[å Ø3ï êæç èé4òé-Ø4Ù ]

Ú ÛÝÜ â î Ü ã Þàß á ä

]

X

Ü ëó î í ô ä ã

[å 3Ø ï ê å ç è4ð-ð2Ø Ù ]

Passi v.

Ù

]

[å 3Ø ï êæç èé3ê-é-Ø Ù ] 2.15.8.6.2.2.7. Wzór tematu

Masdary GEM. II

Ú ñ úÜ ó[ù ó í ô ï ê

[ å

Wzór tematu ëì ß í

ð:ç ûüð2Ø4Ù

ÜúÜ

ý þ ÿ Ü ì ßí ä ã

]

VI

[ ï ê å ç è4ð-ð2Ø4Ù ] Ú ã Ü ú Ü

ß

Ø

[å å ý Ü Ü âá ä ã  Þàß ,

III ç è4ð-ðêïØ4Ù

[å Ø3æç èé3ê-é3êïØ4Ù ] VII

Ú Ü  ì ó äô  ò

IV



] [  å ð:ç è4ð2Ø4Ù ]

VIII

Ú Ü ñ ñ ì ó í"ô 

Ú Ü îñ ñ ì ó ä ô 

[  §ò ö å ò<ð:ç è4ð2Ø4Ù ]

[  ò å ïò<ð:ç è4ð2Ø4Ù ]

Ú ÜúÜ ì ó í

V

[ ï ê å ç êð-ð2Ø,ð2Ø4Ù ]

Ú Ü îñ ñ ì ó í ô  ô 

X

[  ò<øïò å ð:ç è4ð2Ø4Ù ]

[ ï ê 3ç è2Ø 2Ø4Ù ]

2.15.8.7. Czasowniki hamzowe. Wyró  niamy tu czasowniki a) PH (z hamz jako pierwszym radykałem). b) MH (z hamz jako drugim radykałem). c) UH (z hamz jako ostatnim radykałem). Hamza to krótkie zwarcie krtaniowe, wyst  puj ce równie w j zyku polskim wtedy, gdy staramy si wyra nie oddzieli od siebie samogłoski, np. gdy mówimy: "bo i my" w odró nieniu od "boimy", hamza pojawi si pomi dzy [o] i [i]. W polskim zwarcie krtaniowe nie jest traktowane jako fonem. Arabska hamza jest fonemem, a odpowiadaj cy jej znak graficzny odgrywa wa n rol w systemie zapisu.

82

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (      ! "#$ "&%(') *+,)-  * ./*  0/1(23 4 ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.1.

Czasownik PH.

2.15.8.7.1.1. Perfectum. 2.15.8.7.1.1.1.

PH. Wzór I. Strona czynna - temat: 578/6 9 : [ ; < =3>?=3@ ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

B A C3A D E [ F G H IJH K/H ]

Q P R S [ F G H IJH KUT ] L M3O/N 3

Q P R S [ F G H IJH K+V ] L /PO 3

3 os. f.

X W /PO Q3P R S [ F G H IJH K/HZY ]

[P O/W Q3P R S [ F\H I]G H K)^_H ]

a ` P /PO Q3P R S [ F\H I]G H K/HZY V ]

2 os. m.

XP O/W Q3P R S [ F\H I]G H KUY+H ]

b W a N O/W Q3P R S [ F\H I]G H KUY\cUI ]

a ` d P N O/W Q3P R S [ F\H I]G H KUY\cUIeV ]

2 os. f.

Xf O/W Q3P R S [ F\H I]G H KUY)g ]

ih a N O/W Q3P R S [ F\H IJH KUY G cU^j^_H ]

a ` d P N O/W Q3P R S [ F\H I]G H KUY\cUIeV ]

1 os. m., f.

XN / O W Q3P R S [ F\H I]G H KUY\c ]

k ` P O/W Q3P R S [ F\H I]G H K)^ZV ]

k ` P O/W Q3P R S [ F\H I]G H K)^ZV ]

2.15.8.7.1.1.2.

PH. Wzór I. Strona bierna - temat: lnoqm p r [ s t u#vJwx ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

PO Qf y S [ F G cUIzg{K/H ]

L M3O N Qf y S [ F G cUIzg{KUT ]

L PO Qf y S [ F G cUIzg{K+V ]

3 os. f.

X W PO Qf y S [ F G cUIzg{K/HZY ]

[P O W Qf y S [ FcUI]G g{K)^_H ]

a ` P PO Qf y S [ FcUI]G g{K/HZY V ]

2 os. m.

XP O W Qf y S [ FcUI]G g{KUY+H ]

b W a N O W Qf y S [ FcUI]G g{KUY\cUI ]

a ` d P N O W Qf y S [ FcUI]G g{KUY\cUIeV ]

2 os. f.

Xf O W Qf y S [ FcUI]G g{KUY)g ]

1 os. m., f.

XN O W Qf y S [ FcUI]G g{KUY\c ]

ih a N O W Qf y S [ FcUIzg{KUY G cU^j^_H ] k ` P O W Qf y S [ FcUI]G g{K)^ZV ]

a ` d P N O W Qf y S [ FcUI]G g{KUY\cUIeV ] k ` P O W Qf y S [ FcUI]G g{K)^ZV ]

2.15.8.7.1.1.3.

PH. Wzór II. Strona czynna - temat: lno/| } r [ s t ~3vev?~3x ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

PO Q3h R S [ F G H IIJH K/H ]

L M3O N Q3h R S [ F G H IIJH KUT ]

L PO Q3h R S [ F G H IIJH K+V ]

3 os. f.

X W PO Q3h R S [ F G H IIJH K/HZY ]

[P O W Q3h R S [ F\H II]G H K)^_H ]

a ` P PO Q3h R S [ F\H II]G H K/HZY V ]

2 os. m.

XP O W Q3h R S [ F\H II]G H KUY+H ]

b W a N O W Q3h R S [ F\H II]G H KUY\cUI ]

a ` d P N O W Q3h R S

2 os. f.

Xf O W Q3h R S [ F\H II]G H KUY)g ]

ih a N O W Q3h R S

XN O W Q3h R S [ F\H II]G H KUY\c ]

[ F\H IIJH KUY G cU^j^_H ] k ` P O W Q3h R S [ F\H II]G H K)^ZV ]

1 os. m., f. 2.15.8.7.1.1.4.

[ F\H II]G H KUY\cUIeV ] a ` d P N O W Q3h R S

[ F\H II]G H KUY\cUIeV ] k ` P O W Q3h R S [ F\H II]G H K)^ZV ]

PH. Wzór II. Strona bierna - temat: lnoq€ p r [ s t u#vevJwx ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

/PO Q y S [ F G cUIIzg{K/H ]

O N Q y S [ F G cUIIzg{KUT ] L M3/

L /PO Q y S [ F G cUIIzg{K+V ]

3 os. f.

X W /PO Q y S [ F G cUIIzg{K/HZY ]

[P O/W Q y S [ FcUII]G g{K)^_H ]

a ` P /PO Q y S [ FcUII]G g{K/HZY V ]

2 os. m.

XP O/W Q y S [ FcUII]G g{KUY+H ]

b W a N O/W Q y S [ FcUII]G g{KUY\cUI ]

a O W Q y S `d P N /

Xf O/W Q y S [ FcUII]G g{KUY)g ]

ih a N / O W Q y S

2 os. f.

[ FcUII]G g{KUY\cUIeV ] a O W Q y S `d P N /

[ FcUIIzg{KUY G cU^j^_H ] 83

[ FcUII]G g{KUY\cUIeV ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (‚ƒ„ … † ‡ ˆ † ‰ Š#‚‹ Š&Œ()† Ž+‚) † Ž„ ‘/Ž ‡ ’/“(”3‡ • ) © 2002. (kopia bezpłatna) ¨ § ˜ œ ž ¨ § š/˜ œ›  ž 1 os. m., f. –—™š/˜ œ›  ž [ Ÿ U¡¡]¢ £{¤U¥\  ] š¦ /› [ Ÿ U¡¡]¢ £{¤)©Zª ] ¦ [ Ÿ U¡¡]¢ £{¤)©Zª ]

2.15.8.7.1.1.5.

PH. Wzór III. Strona czynna - temat: «7­¬ ® [ ¯ ° ±q²?³3´ ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

¶ µ ·µ ¸ [ ¹ º »¼J½ ¾/½ ]

¿ À3¶ Á ·µ ¸ [ ¹ º »¼J½ ¾UÂ ]

¿ ¶ µ ·µ ¸ [ ¹ º »¼J½ ¾+» ]

3 os. f.

Ä Ã ¶ µ ·µ ¸ [ ¹ º »¼J½ ¾/½ZÅ ]

Ƶ ¶ à ·µ ¸ [ ¹&»¼]º ½ ¾)Ç_½ ]

É È µ ¶ µ ·µ ¸ [ ¹&»¼]º ½ ¾/½ZÅ » ]

2 os. m.

ĵ ¶ à ·µ ¸ [ ¹&»¼]º ½ ¾UÅ+½ ]

Ê Ã É Á ¶ Ã ·µ ¸ [ ¹&»¼]º ½ ¾UÅ\ËU¼ ]

É È Ì µ Á ¶ Ã ·µ ¸ [ ¹&»¼]º ½ ¾UÅ\ËU¼e» ]

2 os. f.

ÄÍ ¶ Ã ·µ ¸ [ ¹&»¼]º ½ ¾UÅ)Î ]

1 os. m., f.

ÄÁ ¶ Ã ·µ ¸ [ ¹&»¼]º ½ ¾UÅ\Ë ]

ÐÏ É Á ¶ Ã ·µ ¸ [ ¹&»¼J½ ¾UÅ º ËUÇjÇ_½ ] Ñ È µ ¶ Ã ·µ ¸ [ ¹& » ¼]º ½ ¾)ÇZ» ]

É È Ì µ Á ¶ Ã ·µ ¸ [ ¹&»¼]º ½ ¾UÅ\ËU¼e» ] Ñ È µ ¶ Ã ·µ ¸ [ ¹&»¼]º ½ ¾)ÇZ» ]

2.15.8.7.1.1.6.

PH. Wzór III. Strona bierna - temat: ÒnÔÓ ÕÖ × [ ¯ ° Ø ²JÙ´ ].

3 os. m.

¶ µ · Í À\Ú Û [ ¹ º Â#¼zÎ{¾/½ ]

¿ À3¶ Á · Í À\Ú Û [ ¹ º Â#¼zÎ{¾UÂ ]

Dual. ¿ ¶ µ · Í \À Ú Û [ ¹ º Â#¼zÎ{¾+» ]

3 os. f.

Ä Ã ¶ µ · Í \À Ú Û [ ¹ º Â#¼zÎ{¾/½ZÅ ]

Ƶ ¶ à · Í \À Ú Û [ ¹ÜÂ#¼]º Î{¾)Ç_½ ]

É È µ ¶ µ · Í À\Ú Û [ ¹ÜÂ#¼]º Î{¾/½ZÅ » ]

2 os. m.

ĵ ¶ à · Í \À Ú Û [ ¹ÜÂ#¼]º Î{¾UÅ+½ ]

Ê Ã É Á ¶ à · Í À\Ú Û [ ¹ÜÂ#¼]º Î{¾UÅ\ËU¼ ]

É È Ì µ Á ¶ à · Í \À Ú Û [ ¹ÜÂ#¼]º Î{¾UÅ\ËU¼e» ]

2 os. f.

ÄÍ ¶ à · Í \À Ú Û [ ¹ÜÂ#¼]º Î{¾UÅ)Î ]

1 os. m., f.

ÄÁ ¶ à · Í \À Ú Û [ ¹ÜÂ#¼]º Î{¾UÅ\Ë ]

ÐÏ É Á ¶ à · Í \À Ú Û [ ¹ÜÂ#¼zÎ{¾UÅ º ËUÇjÇ_½ ] Ñ È µ ¶ à · Í À\Ú Û [ ¹ÜÂ#¼]º Î{¾)ÇZ» ]

É È Ì µ Á ¶ à · Í À\Ú Û [ ¹ÜÂ#¼]º Î{¾UÅ\ËU¼e» ] Ñ È µ ¶ à · Í À\Ú Û [ ¹ÜÂ#¼]º Î{¾)ÇZ» ]

2.15.8.7.1.1.7.

Sg.

Plur.

PH. Wzór IV. Strona czynna - temat: Ò7ÔÝ Þ [ ¯ ° ±q²?³3´ ] - odmiana identyczna z PH. III.

2.15.8.7.1.1.8.

PH. Wzór IV. Strona bierna - temat: ÒnÔÓ ÕÖ × [ ¯ ° ß#²JÙ´ ] odmiana jak PH III (str. bierna).

2.15.8.7.1.1.9.

ã

PH. Wzór V. Strona czynna - temat: ÒnÔ/à á â Ý [ ä\³å¯ ° ³3²e²?³3´ ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

¶ µ ·3Ï æ ç É µ [ Å+½è¹ º ½ ¼¼J½ ¾/½ ]

É ¿ À3¶ Á ·3Ï æ ç µ [ Å+½è¹ º ½ ¼¼J½ ¾U ]

É ¿ ¶ µ ·3Ï æ ç µ [ Å+½è¹ º ½ ¼¼J½ ¾+» ]

3 os. f.

Ä Ã ¶ µ ·3Ï æ ç É µ

Ƶ ¶ à ·3Ï æ ç É µ

É É È µ ¶ µ ·3Ï æ ç µ

[ Å+½è¹ º ½ ¼¼J½ ¾/½ZÅ ]

[ Å+½è¹\½ ¼¼]º ½ ¾)Ç_½ ]

[ Å+½è¹\½ ¼¼]º ½ ¾/½ZÅ » ]

[ Å+½è¹\½ ¼¼]º ½ ¾UÅ+½ ]

[ Å+½è¹\½ ¼¼]º ½ ¾UÅ\ËU¼ ]

[ Å+½è¹\½ ¼¼]º ½ ¾UÅ\ËU¼e» ]

[ Å+½è¹\½ ¼¼]º ½ ¾UÅ)Î ]

[ ¹\½ ¼¼J½ ¾UÅ º ËUÇjÇ_½ ]

[ Å+½è¹\½ ¼¼]º ½ ¾UÅ\ËU¼e» ]

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

ĵ ¶ à ·3Ï æ ç É µ ÄÍ ¶ à 3 · Ï æç É µ ÄÁ ¶ à ·3Ï æ ç É µ

Ê Ã É Á ¶ Ã ·3Ï æ ç É µ

ÐÏ É Á ¶ Ã ·3Ï æ ç É µ

Ñ É È µ ¶ à ·3Ï æ ç µ [ Å+½è¹\½ ¼¼]º ½ ¾)ÇZ» ]

É É È Ì µ Á ¶ Ã ·3Ï æ ç µ É · æç É µ ÈÌ µ Á ¶ Ã 3 Ï

Ñ É È µ ¶ à ·3Ï æ ç µ [ Å+½è¹\½ ¼¼]º ½ ¾)ÇZ» ]

[ Å+½è¹\½ ¼¼]º ½ ¾UÅ\Ë ] ì ã PH. Wzór V. Strona bierna - temat: ÒnÔëé ê ê [ äßí¯ ° ß#²e²JÙ´ ].

Sg.

Plur. 84

Dual.

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (îïð ñ ò ó ô ò õ ö#î÷ ö&ø(ù)ò ú+îû)ü ò úð ý/ú ó þ/ÿ 3ó ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. m.

     

3 os. f.

 !     

         #    

[     ]

[    " ]

[     ] [  $ % '&( ]

       [      )      

]

[  $ % "  ]

 !    

 *     

[  $ %   ]

[  $ %    ]

[  $ %   , ]

[  $   &0&( ]

[  $ %   , ]

2 os. m. 2 os. f.

 !-    

1 os. m., f.

 !    

 ) +      

 /      .

[  $ %  ' ]

1  )     

 ) +      

[  $ % '&" ]

1  )     

[  $ % '&" ]

[  $ %   ] 8

PH. Wzór VI. Strona czynna - temat: 24573 6 3 [ 9:<; = >@?A:CB ]. Sg.

3 os. m.

H H I J DFG E

3 os. f.

Y

Z I H J H DFG E

2 os. m.

Y G D E ZH I J H F

2 os. f.

Y G D E Z I JH F c

1 os. m., f.

WZ Y J H F I DGE

Plur.

Dual.

U VCW J H DFG E I

[ KLNM O P7QRLTSX ]

U H J H DFG E I

[ KLNM O P7QRLTSL"K ]

Y G [H I J H F D E

[ KLNM\P7Q%O LTS'](L ]

^ _ H H J H DFG E I

[ KLNM\P7Q%O LTSKL ]

Y Y H ` _ W I J DFG E

[ KLNM\P7Q%O LTSKaQ ]

^ b H _ W Y J H DFG E I

[ KLNM\P7Q%O LTSK'd ]

e Y f _ W I J H DFG E

[ KLNM O P7QRLTSL ]

[ KLNM\P7Q%O LTSKa ]

[ KLNM\P7Q%O LTSL"K P ]

[ KLNM\P7Q%O LTSKaQ,P ] ^ b H _ W Y J H DFG E I

[ KLNM\P7QRLTSK O a]0](L ] ^g H Y J H F I DGE

[ KLNM O P7QRLTSP ]

[ KLNM\P7Q%O LTSKaQ,P ] ^g H Y J H F I DGE

[ KLNM\P7Q%O LTS']"P ]

[ KLNM\P7Q%O LTS']"P ]

l 8

PH. Wzór VI. Strona bierna - temat: 2i57h j k k [ 9$mn; = oT?RpqB ]. Sg.

2 os. m.

H C V Wr W I J c _ [ KaM O XsQdSL ] Y Z I H J VCWr _ W [ KaM O XsQdSL"K c HZ Y VCWr _ W I Jc [ KaMtXsQ%O dSKL

2 os. f.

Y V Wr _ W Z I J C c c

1 os. m., f.

WZ

3 os. m. 3 os. f.

2.15.8.7.1.1.10.

Y C V Wr W I Jc _

Plur.

U VCW J VCWr _ W I c

] ]

[ KaMtXsQ%O dSK'd ] [ KaMtXsQ%O dSKa ]

[ KaM O XsQdSX ]

Y V Wr _ W [H I J C [ K aMtXsQ%O dS'](L c Y _ W Y VCWr _ W ` I Jc

]

Sg.

3 os. m. 3 os. f.

Y

Y Z I H b H } H~ U

2 os. m.

ZH

c

[ KaMtXsQ%O dSKaQ,P ]

[ KaMtXsQdSK O a]0](L ]

[ KaMtXsQ%O dSKaQ,P ]

e Y f _ W I J VCWr _ W c ^ g H Y J VCWr _ W I c

[ Md@MtK O LTQRLTSL"K ]

U VCW b H } H ~ Y U I c H[ Y H } H ~ Y U I b c

[ Md@MtKLTQ%O LTSKL ]

Y Y H H Y ` _ W I b } ~ Uc

[ Md@MtK O LTQRLTSL ] c

Y H H~ Y U I b } c

[ KaM O XsQdSP ]

^_ H H J C V Wr W I c _ [ KaMtXsQ%O dSL"K P ^ b H _ W Y J VCWr _ W I c

[ KaMtXsQ%O dSKaQ ]

[ KaMtXsQ%O dS']"P ]

PH. Wzór VIII a. Strona czynna - temat: 24u 3 H H H~ Y U I b }

Dual.

U H J VCWr _ W I c

Plur.

^b H _ W Y J C V Wr W I c _ ^ g H Y J VCWr _ W I c

vxy w 3 hz

[ KaMtXsQ%O dS']"P ]

[ ;p{;|9 = :C?A:CB ].

[ Md@MtK O LTQRLTSX ] [ Md@MtKLTQ%O LTS'](L ]

^_ H H b H } H ~ Y U I

Dual.

U H b H } H~ Y U I c

[ Md@MtK O LTQRLTSP ] c

[ Md@MtKLTQ%O LTSL"K P ] ^b H _ W Y b H } H ~ Y U I c

[ Md@MtKLTQ%O LTSKaQ ] 85

[ Md@MtKLTQ%O LTSKaQ,P ]

]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (q€‚ ƒ „ …† „ ‡ ˆsq‰ ˆ\Š‹'„ Œq'Ž „ Œ7 Œ …‘’C…“ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. f.

•— ” ˜– š ™ › ™ œ – ”

1 os. m., f.

§•—˜– š ™ › ™ œ – ”

2.15.8.7.1.1.11.

[ žŸ@žt ¡T¢%£ ¡T¤ 'Ÿ ]

¦0¨ § ˜– š ™ › ™ œ – ” ¥

« š ¨ § – š › œ – ” ™ ˜™ ™

[ žŸ@žt ¡T¢R¡T¤  £ ©ª0ª(¡ ]

[ žŸ@žt ¡T¢%£ ¡T¤ ©¢,¬ ]

« ­ – š › œ – ” ™ ˜™ ™

[ žŸ@žt ¡T¢%£ ¡T¤ © ]

« ­ – š › œ – ” ™ ˜™ ™

[ žŸ@žt ¡T¢%£ ¡T¤'ª"¬ ] ²x´@³ µ ¶

PH. Wzór VIII a. Strona bierna - temat: ®i°x¯ ± Sg.

3 os. m.

à  ÅÄ Æ Ç ¿¾ Á À C

3 os. f.

Ô Ä ¿¾ Á À ÃCÂ ÅÄ Æ Ç

2 os. m.

Ô¾ ¿Ä Á À ÃCÂ ÅÄ Æ Ç

2 os. f.

ÔÀ  ¿ Ä Á À ÃCÂ ÅÄ Æ Ç

1 os. m., f.

ÂÔ ¿Ä Á À ÃCÂ ÅÄ Æ Ç

[ žŸ@žt ¡T¢%£ ¡T¤'ª"¬ ]

[ ·7¸n·|¹ º ¸s»R¼q½ ].

Plur.

Dual.

à ÅÄ Æ Ç C Ð Ñ ¿ Á À Â

[ È$ÉÈtÊ Ë ÉÌÍÎÒ ]

à ÅÄ Æ Ç C Ð ¿¾ Á À Â

[ È$ÉÈtÊ Ë ÉÌÍÎÏ"Ê ]

Õ¾ ¿Ä Á À ÃCÂ ÅÄ Æ Ç

[ È$ÉÈtÊÉÌ%Ë ÍÎ'Ö(Ï ]

à ÃCÅÄ Æ Ç × ¾ ¿¾ Á À Â

[ È$ÉÈtÊÉÌ%Ë ÍÎÊÏ ]

Ø Ä ÃCÂ ¿Ä Á À ÃCÂ ÅÄ Æ Ç

ÃCÄ ÃCÅÄ Æ Ç × Á ¾ Â ¿Á À Â

[ È$ÉÈtÊÉÌ%Ë ÍÎÊÉÌ ]

[ È$ÉÈtÊÉÌ%Ë ÍÎÊÉÌ,Ó ]

à ¿ Ä Á À ÃC ÅÄ Æ Ç Ú C Ù Â

ÃCÄ ÃCÅÄ Æ Ç × Á ¾ Â ¿Á À Â

[ È$ÉÈtÊÉÌÍÎÊ Ë ÉÖ0Ö(Ï ]

[ È$ÉÈtÊÉÌ%Ë ÍÎÊÉÌ,Ó ]

Û ¾ ¿Ä Á À ÃCÂ ÅÄ Æ Ç

Û Ä ÃCÅÄ Æ Ç × ¾ ¿Á À Â

[ È$ÉÈtÊ Ë ÉÌÍÎÏ ]

[ È$ÉÈtÊ Ë ÉÌÍÎÓ ]

[ È$ÉÈtÊÉÌ%Ë ÍÎÏ"Ê Ó ]

2.15.8.7.1.1.12. (Czasownik

æ çéêè ë ì å å

[ È$ÉÈtÊÉÌ%Ë ÍÎÊ'Í ] [ È$ÉÈtÊÉÌ%Ë ÍÎÊÉ ]

[ ÈÍÊíÊÏCîïÏsðñÏ ] to czasownik PH (rdzeò Sg.

3 os. m.

ùø ü ú ø ýTû þÿ

3 os. f.



ùø ü ú ø ýTû þÿ



ù  úü ø ýTû þÿ

2 os. m. 2 os. f.



[

ù  úü ø ýTû þÿ

ù  úü ø ýTû þÿ

1 os. m., f. 

    

Þà² ß Ü{Ý ¯á

[ [ [ [

[

    

]

ø ù  úü ø ýTû þÿ

[

  

]

ø ýTû þÿ   ý  ù  úü

  "

  

#û ý  ù  úü ø ýTû þÿ

]

% ù úüýTû þÿ ø  ø

[

Sg.

3 os. m. 3 os. f.

UT

;1 < @"> A B : =?

2 os. m.

U:

;1 < @"> A B T =?

2 os. f.

U<

;1 < @"> A B T =?

UQ

;1 < @"> A B T =?

[ CEDGFF H D IKJML N ]

;1=? < @"> A B

Dual.

    

[

ú ýTû þÿ ý ùü øø ø

]

[

[

ý  ù úüýTû þÿ ø  ø   !

]

  

[ ] )+,* - . &('

[ /10$232 4 065 798 ].

Plur.

;1 < @"> A B : =?

]

[ CEDGFF H D IKJMLR ] O

[ CEDGFF H D IKJML NF ]

; T =? < @"> A B V: 1

[ CEDGFFD IH JMLWN ]

; =? < @"> A B @ 1 X::

[ CEDGFFD IH JMLFN ]

; T =? < @"> A B YT @ Q 1

< @"> A B @ ;1=? X[ : Q T

[ CEDGFFD IH JMLFDZ ]

[ CEDGFFD IH JMLFDZ!S ]

[ CEDGFFD IKJMLF H DW$WN ]

[ CEDGFFD IH JMLFDZ!S ]

[ CEDGFFD IH JMLF"J ] [ CEDGFFD IH JMLFD ]

; =? < @"> A B ^ 1 X: T

[ CEDGFFD IH JMLWS ]

86

]

Dual.

O PQ

< @"> A B =? ] @ ;1 \ Q T

]

]

  

% ù úüýTû þÿ ø  ø

[

]

   

ý  ù úüýTû þÿ ø  ø   !

]

    $

[

[ ·¼¹t¹ º âã(âTä ]

ú ø ýTû þÿ ÿ ùø ü

]

  

  

[ ]

    

[ È$ÉÈtÊÉÌ%Ë ÍÎ'Ö"Ó ]

w którym nast ÷ piła asymilacja pierwszego

Plur.

ú ø ýTû þÿ ÿ ù ü

]

ó ôöõ ),

PH. Wzór VIII b. Strona bierna - temat: ;1 < @"> A B : =?

1 os. m., f.

[ È$ÉÈtÊÉÌ%Ë ÍÎ'Ö"Ó ]

PH. Wzór VIII b. Strona czynna - temat:

radykału i infiksu):

2.15.8.7.1.1.13.

×

[ CEDGFF H D IKJMLS ] [ CEDGFFD IH JML NF S ]

@ ;1= < @"> A B X[ : Q T ; =? < @"> A B ^ 1 X: T

[ CEDGFFD IH JMLWS ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (_a`Mb c d egf d h i _aj ilknm"d o_ap"q d o1b rso egtsunvegw ) © 2002. (kopia bezpłatna) }~

PH. Wzór X. Strona czynna - temat: xzsy { | y €‚ƒ [ „…‡† ˆ ‰ Š‹„lŒŠŽ ].

2.15.8.7.1.1.14.

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

• —™   ‘ ’ “ ” –˜

3 os. f.

• —™ ¨ •   ‘ ’ “ ” –˜

• —™ ©  • ‘ ’ “ ” –˜

¬ ­   ‘ ’ “ ” • –˜—™ 

[ š›gœ ž Ÿ š ¡¢Ÿ6£sŸ ]

[ š›gœŸ š ¡ªž Ÿ6£"«Ÿ ]

[ š›gœŸ š ¡ªž Ÿ6£sŸ § ]

• —™ ¨  • ‘ ’ “ ” –˜

• —™ ® • ­¥  • ‘ ’ “ ” –˜

¬ °  ­• ‘ ’ “ ” • ¥ –˜—™

[ š›gœŸ š ¡ªž Ÿ6£Ÿ ]

• —™ ™ ¤¥ ‘ ’ “ ” –˜

[ š›gœ ž Ÿ š ¡¢Ÿ6£sŸ ]

• —™ ™   ‘ ’ “ ” –˜

[ š›gœ ž Ÿ š ¡¢Ÿ6£¦ ]

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.1.1.15.

[ š›gœ ž Ÿ š ¡ªž Ÿ6£¯¡ ] ± ­ • ”• ²  ¥  ‘ ’ “  –˜—™

[ š›gœŸ š ¡ªž Ÿ6£¯¡!§ ]

• —™ ¨—  • ‘ ’ “ ” –˜

[ š›gœŸ š ¡ªž Ÿ6£"› ]

[ š›gœŸ š ¡¢Ÿ6£ ž ¯«$«Ÿ ] ¬ ³  • ‘ ’ “ ” • –˜—™ 

[ š›gœŸ š ¡ªž Ÿ6£¯¡!§ ]

[ š›gœŸ š ¡ªž Ÿ6£¯ ]

[ š›gœŸ š ¡ªž Ÿ6£"«§ ]

[ š›gœŸ š ¡ªž Ÿ6£"«§ ]

Sg.

3 os. m.

• ə   ‘ — È • ”¥ –‹

3 os. f.

• ə ¨ •   ‘ — È • ”¥ –‹

• ə ™ ¤¥ ‘ — È • ”¥ –‹

[ šE¯6œ ž ¯Êš ¡Ë›9£sŸ ]

·¹º ¸ ¶ ¼ ½ µ ´ ¶ »‹

[ ¿1ÀÁ  à ÀÄ¿lÅ¢ÆaÇ ].

Plur.

Dual.

• ə ™   ‘ — È • ”¥ –‹

[ šE¯6œ ž ¯Êš ¡Ë›9£§ ]

• ə ©  • ‘ — È • ”¥ –‹

¬ ­   ‘ È • ”•  — ¥ –‹É ™

[ šE¯6œ ž ¯Êš ¡Ë›9£sŸ ]

[ šE¯6œ¯Êš ¡ªž ›9£"«Ÿ ]

[ šE¯6œ¯Êš ¡ªž ›9£sŸ § ]

[ šE¯6œ¯Êš ¡ªž ›9£Ÿ ]

[ šE¯6œ¯Êš ¡ªž ›9£¯¡ ]

[ šE¯6œ¯Êš ¡ªž ›9£¯¡!§ ]

[ šE¯6œ¯Êš ¡ªž ›9£"› ]

[ šE¯6œ¯Êš ¡ªž ›9£¯«$«Ÿ ]

[ šE¯6œ¯Êš ¡ªž ›9£¯¡!§ ]

[ šE¯6œ¯Êš ¡ªž ›9£¯ ]

[ šE¯6œ¯Êš ¡ªž ›9£"«§ ]

[ šE¯6œ¯Êš ¡ªž ›9£"«§ ]

¬ °  ­• ‘ È • ”• ¥  — ¥ –‹É ™

• ə ® • ­¥  • ‘ — È • ”¥ –‹

± ­ • È • ”• ²  ¥  ‘ — ¥ –‹É ™

• ə ¨—  • ‘ — È • ”¥ –‹

1 os. m., f.

¬ ³  • ‘ ’ “ ” • –˜—™ 

[ šE¯6œ ž ¯Êš ¡Ë›9£¦ ]

• ə ¨  • ‘ — È • ”¥ –‹

2 os. f.

¬ °  ­• ‘ ’ “ ” • ¥ –˜—™

• —™ ¥¨  • ‘ ’ “ ” –˜

PH. Wzór X. Strona bierna - temat: ¾

2 os. m.

[ š›gœ ž Ÿ š ¡¢Ÿ6£§ ]

¬ °  ­• ‘ È • ”• ¥  — ¥ –‹É ™

¬ ³  • ‘ È • ”•  — ¥ –‹É ™

• ə ¥¨  • ‘ — È • ”¥ –‹

¬ ³  • ‘ È • ”•  — ¥ –‹É ™

2.15.8.7.1.2. Czasownik PH - Imperfectum - Indicativus. Wzór I. Strona czynna. Czasownik PH mo Ì e byÍ zbudowany w stronie czynnej wg trzech tematów: 

‘ ’ “ Î 

[ Ÿ š ¡¢Ÿ6£ ], 

‘¥ ’ “ Î 

[ Ÿ š ¡¯£ ], 

‘— ’ “ Î 

[ Ÿ š ¡Ë›9£ ], w zaleÌ no Ï ci od samogłoski, jaka wyst Ð puje w jego temacie. Czasowniki PH odmieniajÑ siÐ w imperfectum regularnie, z uwzglÐ dnieniem zasad ortografii hamzy. Sekwencja ’ Ò Ó Ò [ šŸ š ] zamienia siÐ w Ô [§ ]. 2.15.8.7.1.2.1.

PH. Wzór I. Strona czynna - temat: ¾ Sg.

¥ ‘ ¥ ’ “ ÜÎ  Û

[ÝGž Ÿ š ¡¯£¹¯ ]

© ¤¥ ‘¥ ’ “ Î܏ Û

3 os. f.

‘ ¥ ’“ Î  ­ ¥ 

[  ž Ÿ š ¡¯£¹¯ ]

©  • ‘¥ ’ “ Î܏ Û

2 os. m.

¥ ‘¥ ’ “ Î  ­

[  ž Ÿ š ¡¯£¹¯ ]

© ¤¥ ‘¥ ’ “ Î  ­

2 os. f.

­ ² Û   ß ‘ ¥ ’“ Î 

1 os. m., f.

¥ ‘ ¥ Ô

[ š ž §1¡¯£¹¯ ]

[ ً¿lÅÚÀ Ç ].

Plur.

3 os. m.

[ Ÿ š ¡¯£Þž à«Ÿ ]

µ ¸ Õ Ö3Ø × s

©  • ‘¥ ’ “ Î  ­ ¥ ‘¥ ’ “ Î  ³

Dual.

[ÝŸ š ¡¯£Þž ¦ «Ÿ ] [ÝŸ š ¡ªž ¯£"«Ÿ ] [ Ÿ š ¡¯£Þž ¦ «Ÿ ] [ Ÿ š ¡ªž ¯£"«Ÿ ]

© ß ™   ‘¥ ’ “ Î܏ Û

[ÝŸ š ¡¯£Þž §1« › ]

­ © ß ™   ‘¥ ’ “ Î 

[ Ÿ š ¡¯£Þž §1« › ]

­ © ß ™   ‘¥ ’ “ Î 

[ Ÿ š ¡¯£Þž §1« › ]

­ © ß ™   ‘¥ ’ “ Î 

[ Ÿ š ¡¯£Þž §1« › ]

¥ ‘¥ ’ “ Î  ³

[«Gž Ÿ š ¡¯£¹¯ ]

87

[«Gž Ÿ š ¡¯£¹¯ ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (áaâMã ä å ægç å è é áaê élënì"å íáaî"ï å í1ã ðsí ægñsònóægô ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.1.2.2. 3 os. m. 3 os. f.

ù¹ú

PH. Wzór I. Strona bierna - temat: õ÷ö ø û [ üÄýlþÿ ]. Sg.

    [    ]    ! "  1 [ 2    ]

   ! "  1 [ 2    ] 6 #  *  ! "  1 [ 25 % 78') ] 2 os. f. 1 os. m., f.     59 : [   &( ]

2 os. m.

2.15.8.7.1.2.3.

Dual.

! * ,+    "  # [ $ % -.'0/ ] ! * ,+    "  1 [ 25 % -.'0/ ]

    ! "  1 [ 25 % &(') ]    ! "  1 [ 25 3 4') ]

! * ,+    "  1 [ 25 % -.'0/ ] ! * ,+    "  1 [ 52  % -.'0/ ]    ! "  ; ['   ]

   ! "  ; ['   ] BC

PH. Wzór II. Strona czynna - temat: <>?A= @ D [ EGFIHJKJLNM ]. Sg.

3 os. m.

Plur.

    ! "  # [ $ % &(') ]    ! "  # [ $ 3 4') ]

  O !  "  # [ $  PQ/R ]

   O !  "  #

Plur.

Dual.

! * ,+   O  "  # [ $5PQ/R% -.'0/ ]

[ $5PQ/R% &(') ]

  O !  "  # [ $5P3 /R4') ]

! * ,+   O  "  1 [ 255PQ/R% -.'0/ ]

   O !  "  1 [ 25  PQ/R ] 

   O !  "  1 [ 255PQ/R% &(') ]

! * ,+   O  "  1 [ 255PQ/R% -.'0/ ]

6 # *  O !  "  1 [ 255PQ/R% 78') ]

  O !  "  1 [ 255P3 /R4') ]

! * ,+   O  "  1 [ 255PQ/R% -.'0/ ]

   O !  "  ; ['$  PQ/R ] 

   O !  "  ; ['$  PQ/R ] 

3 os. f.

   O !  "  1 [ 25  PQ/R ] 

2 os. m. 2 os. f.

1 os. m., f.   O S  9 : [ I  PQ/R ] 2.15.8.7.1.2.4.

BC

PH. Wzór II. Strona bierna - temat: <>?AT @ D [ EGFIHJKJUHM ]. Sg.

3 os. m.

  V !  "  # [ $  P ]

3 os. f.

  V !  "  1 [ 25  P ]

2 os. m.

   V !  "  1 [ 25  P ] 

2 os. f.

6 # *  V !  "  1 [ 255P% 78') ]

1 os. m., f.   V S  9 : [ I  P ] 2.15.8.7.1.2.5.

   V !  "  #

Plur.

Dual.

! * ,+   V  "  # [ $5P% -.'0/ ]

[ $5P% &(') ]

    V !  "  # [ $5P3 4') ]

! * ,+   V  "  1 [ 255P% -.'0/ ]

   V !  "  1

! * ,+   V  "  1 [ 255P% -.'0/ ]

[ 255P% &(') ]

   V !  "  1 [ 255P3 4') ]

! * ,+   V  "  1 [ 255P% -.'0/ ]

   V !  "  ; ['$  P ] 

   V !  "  ; [' 5P ]  BC

PH. Wzór III. Strona czynna - temat: <>?>W XY@ D [ EGF[Z\JLNM ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

   ] + !  "  # [ $  -.Q/R ] 

   ] + !  "  # [ $^-.Q/R% &(') ]

! * ,+   ] +  "  # [ $^-.Q/R% -.'0/ ]

3 os. f.

   ] + !  "  1 [ 25  -.Q/R ] 

  ] + !  "  # [ $^-.3 /R4') ]

! * ,+   ] +  "  1 [ 25^-.Q/R% -.'0/ ]

2 os. m.

   ] + !  "  1 [ 25  -.Q/R ] 

   ] + !  "  1 [ 25^-.Q/R% &(') ]

! * ,+   ] +  "  1 [ 25^-.Q/R% -.'0/ ]

2 os. f.

6 # *  ] + !  "  1 [ 25^-.Q/R% 78') ]

  ] + !  "  1 [ 25^-.3 /R4') ]

! * ,+   ] +  "  1 [ 25^-.Q/R% -.'0/ ]

   ] + !  "  ; ['$  -.Q/R ] 

   ] + !  "  ; ['$  -.Q/R ] 

1 os. m., f.   ] + S  9 : [ I  -.Q/R ]

88

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (_N`[a b c dfe c g h(_Ni h^jk4c lm_Nn4o c l.a pl dfqrsdft ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.1.2.6.

yz

PH. Wzór III. Strona bierna - temat: uAw>v x v { [ |G}[~\U€ ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

ƒ‚ …‡„ † ˆ „ ‰ ‚ Š [‹$Œ Ž .‘’Œ ]

“„ ” ƒ‚ …‡„ † ˆ „ ‰ ‚ Š [‹$Œ^.‘’%Ž •(–)‘ ]

ˆ — “ † „ƒ …‡„ † „ ‰ ‚ Š [‹$Œ^.‘’%Ž .–0˜ ]

3 os. f.

ƒ ‚ …‡„ † ˆ „ ‰ ‚ ™ [ š Ž Œ^.‘’Œ ] 

“œ „ ƒ› …‡„ † ˆ „ ‰ ‚ Š [‹$Œ^.3Ž ‘’4–)‘ ]

ˆ — “ † „ƒ …‡„ † „ ‰ ‚ ™ [ š5Œ^.‘’%Ž .–0˜ ]

2 os. m.

ƒ ‚ …‡„ † ˆ „ ‰ ‚ ™ [ š5Œ Ž .‘’Œ ] 

“„ ” ƒ‚ …‡„ † ˆ „ ‰ ‚ ™ [ š5Œ^.‘’%Ž •(–)‘ ]

ˆ — “ † „ƒ …‡„ † „ ‰ ‚ ™ [ š5Œ^.‘’%Ž .–0˜ ]

2 os. f.

„ Š ƒ— ‡ … „ † ˆ „ ‰ ‚ ™ [ š5Œ^.‘’%Ž ž8–)‘ ]

“œ „ ƒ› …‡„ † ˆ „ ‰ ‚ ™ [ š5Œ^.3Ž ‘’4–)‘ ]

ˆ — “ † „ƒ …‡„ † „ ‰ ‚ ™ [ š5Œ^.‘’%Ž .–0˜ ]

ƒ ‚ …‡„ † ˆ „ ‰ ‚ ¢ [–$Œ Ž .‘’Œ ] 

ƒ ‚ …‡„ † ˆ „ ‰ ‚ ¢ [–$Œ Ž .‘’Œ ] 

1 os. m., f. ƒ‚ …‡„ † Ÿ5„   ¡ [ IŒ Ž .‘’Œ ] 2.15.8.7.1.2.7.

§¨

PH. Wzór IV. Strona czynna - temat: £>¥A¤ ¦ © [ ªG«^¬­N® ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

ƒ‚ … ¯ ˆ › ‰ ‚ Š [‹Ž Œ Q˜R’Œ ]

“„ ” ƒ‚ … ¯ ˆ › ‰ ‚ Š [‹$Œ Q˜R’%Ž •(–)‘ ]

ˆ — “ † „ƒ … ¯ › ‰ ‚ Š [‹$Œ Q˜R’%Ž .–0˜ ]

3 os. f.

ƒ ‚ … ¯ ˆ › ‰ ‚ ™ [ š Ž Œ Q˜R’Œ ] 

“œ „ ƒ› … ¯ ˆ › ‰ ‚ Š [‹$Œ 3Ž ˜R’4–)‘ ]

ˆ — “ † „ƒ … ¯ › ‰ ‚ ™ [ š5Œ Q˜R’%Ž .–0˜ ]

2 os. m.

ƒ ‚ … ¯ ˆ › ‰ ‚ ™ [ š Ž Œ Q˜R’Œ ] 

“„ ” ƒ‚ … ¯ ˆ › ‰ ‚ ™ [ š5Œ Q˜R’%Ž •(–)‘ ]

ˆ — “ † „ƒ … ¯ › ‰ ‚ ™ [ š5Œ Q˜R’%Ž .–0˜ ]

2 os. f.

„ Š  ƒ — … ¯ ˆ › ‰ ‚ ™ [ š5Œ Q˜R’%Ž ž8–)‘ ]

“œ „ ƒ› … ¯ ˆ › ‰ ‚ ™ [ š5Œ 3Ž ˜R’4–)‘ ]

ˆ — “ † „ƒ … ¯ › ‰ ‚ ™ [ š5Œ Q˜R’%Ž .–0˜ ]

ƒ‚ … ¯ ˆ › ‰ ‚ ¢ [–Ž Œ Q˜R’Œ ]

ƒ‚ … ¯ ˆ › ‰ ‚ ¢ [–Ž Œ Q˜R’Œ ]

1 os. m., f. ƒ‚ … ¯ Ÿ5›   ¡ [  Ž Œ Q˜R’Œ ] 2.15.8.7.1.2.8.

§¨

PH. Wzór IV. Strona bierna - temat: £A¥A° ¦ © [ ªG«^¬U±® ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

ƒ‚ … „ ˆ › ‰ ‚ Š [‹Ž Œ ‘’Œ ]

“„ ” ƒ‚ … „ ˆ › ‰ ‚ Š [‹$Œ ‘’%Ž •(–)‘ ]

ˆ — “ † „ƒ … „ › ‰ ‚ Š [‹$Œ ‘’%Ž .–0˜ ]

3 os. f.

ƒ ‚ … „ ˆ › ‰ ‚ ™ [ š Ž Œ ‘’Œ ] 

“œ „ ƒ› … „ ˆ › ‰ ‚ Š [‹$Œ 3Ž ‘’4–)‘ ]

ˆ — “ † „ƒ … „ › ‰ ‚ ™ [ š5Œ ‘’%Ž .–0˜ ]

2 os. m.

ƒ ‚ … „ ˆ › ‰ ‚ ™ [ š Ž Œ ‘’Œ ] 

“„ ” ƒ‚ … „ ˆ › ‰ ‚ ™ [ š5Œ ‘’%Ž •(–)‘ ]

ˆ — “ † „ƒ … „ › ‰ ‚ ™ [ š5Œ ‘’%Ž .–0˜ ]

2 os. f.

„ Š ƒ— … „ ˆ › ‰ ‚ ™ [ š5Œ ‘’%Ž ž8–)‘ ]

“œ „ ƒ› … „ ˆ › ‰ ‚ ™ [ š5Œ 3Ž ‘’4–)‘ ]

ˆ — “ † „ƒ … „ › ‰ ‚ ™ [ š5Œ ‘’%Ž .–0˜ ]

ƒ ‚ … „ ˆ › ‰ ‚ ¢ [–Ž Œ ‘’Œ ] 

ƒ ‚ … „ ˆ › ‰ ‚ ¢ [–Ž Œ ‘’Œ ] 

1 os. m., f. ƒ‚ … „ Ÿ5›   ¡ [  Ž Œ ‘’Œ ] 2.15.8.7.1.2.9.

µ

PH. Wzór V. Strona czynna - temat: £>¥² ³ ´ ° © ° [ ±œ¶5±·«I±¬K¬U±® ]. Sg.

3 os. m.

ƒ‚ …¸ ¹ º » „ ‰ „ Š [‹)‘,šm‘¼ Ž ‘P‘’Œ ]

3 os. f.

ƒ‚ …¸ ¹ º » „ ‰ „ ™ [ šm‘,šm‘¼ Ž ‘P‘’Œ ]

2 os. m.

ƒ‚ …¸ ¹ º » „ ‰ „ ™ [ šm‘,šm‘¼ Ž ‘P‘’Œ ]

2 os. f.

„ Š ƒ— …¸ ¹ º » „ ‰ „ ™

“„ ” ƒ‚ …¸ ¹ º » „ ‰ „ Š

Plur.

» — “ † „ƒ …¸ ¹ º „ ‰ „ Š

Dual.

[‹)‘,šm‘¼5‘P‘’%Ž •(–)‘ ]

[‹)‘,šm‘¼5‘P‘’%Ž .–0˜ ]

[‹)‘,šm‘¼5‘P3Ž ‘’4–)‘ ]

[ šm‘,šm‘¼5‘P‘’%Ž .–0˜ ]

“œ „ ƒ› …¸ ¹ º » „ ‰ „ Š

» — “ † „ƒ …¸ ¹ º „ ‰ „ ™

“„ ” ƒ‚ …¸ ¹ º » „ ‰ „ ™

» — “ † „ƒ …¸ ¹ º „ ‰ „ ™

[ šm‘,šm‘¼5‘P‘’%Ž •(–)‘ ]

[ šm‘,šm‘¼5‘P‘’%Ž .–0˜ ]

“œ „ ƒ› … ¸ ¹ º » „ ‰ „ ™

89

» — “ † „ƒ …¸ ¹ º „ ‰ „ ™

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (½N¾[¿ À Á Âfà Á Ä Å(½NÆ Å^ÇÈ4Á Ém½NÊ4Ë Á É.¿ ÌÉ ÂfÍÎÏÂfÐ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

[ ÑmÒ,ÑmÒ¼Ó5ÒÔPÔÒÕ%Ö ×8Ø)Ò ]

[ ÑmÒ,ÑmÒ¼Ó5ÒÔPÔ3Ö ÒÕ4Ø)Ò ]

1 os. m., f. ÜÛ ÞÝ ß à â á ß ã [ Ó5Ò,ÑmÒ¼Ó Ö ÒÔPÔÒÕä ]

3 os. f. 2 os. m.

ïð

Sg. úù üû ý þ ÿ ù  [ úù üû ý þ ÿ ù " [ 

Plur.

ÿ úù üû ý þ ÿ ù 

]

 



   

 





ÿ úù ü û ý þ ÿ ù "

]





1 os. m., f. úù üû ý þ " ÿ [ *



]

[   

 



ú ù üû ý þ ÿ ù + [ 

]

2 os. f.

)



!

ú ù üû ý þ ÿ ù + [ 

] ]

  

]





[  

 









 







] 





ú ù *ÿü /ÿ ÿ + [





  



ú ÿ ÿü ÿ ÿ [  

 */  " 



!  

 

!

!

ú ÿ ÿü ÿ ÿ [  



]

 

 */  " 

ú ù *ÿü /ÿ ÿ + [

]

 



 */  " 

]

!  

ú ÿ ÿü ÿ ÿ [  

] 



ÿ ú # *ÿü /ÿ ÿ " [   ] $

]

 





[0 



&'



]

ÿ ú ù *ÿü /ÿ ÿ "

]

 

ú ÿ ÿü ÿ ÿ

 */    



$# */

 

] ] ]

]

ïð PH. Wzór VI. Strona bierna - temat: è êí , í ñ [ òôó5õ·ö.-\÷Uõø ].

Sg.

ÿ  ú *ÿü /ÿ ù " [ 

1 os. m., f. ú ù *ÿü /" ÿ [ *



  

]

[ 





]



[ 

]

 

ÿ ú ÿü ÿ ù " [ 

$# */



ú ù *ÿü / ÿ ù + [

 

] 



 

 



]

90

]

!   

ú ÿ ÿü ÿ ù [ 







ú ÿ ÿü ÿ ù [  

ú ù *ÿü /ÿ ù + [

 



!  

 

!

!

ú ÿ ÿü ÿ ù [ 

 */  " 

]

 

 */  "  





 */  " 



&'  



]

ÿ ú ù *ÿü /ÿ ù "

]





$# */

 */    

  

ÿ ú ÿü ÿ ù  [

]

 

ú ÿ ÿü ÿ ù



[



Dual.

ÿ ú ù *ÿü /ÿ ù 

]

 

 

ú ù *ÿü /ÿ ù " [ 

()

Plur.





ú ù *ÿü /ÿ ù " [ 



!

Dual.

  

ÿ ú ÿü ÿ ÿ  [0 

]



ú ù *ÿü /ÿ ù  [

%

]





[0 

ÿ  ú *ÿü /ÿ ÿ " [  

2.15.8.7.1.2.12.

2 os. m.

[    

ÿ ú ù *ÿü /ÿ ÿ 

]

 

 

ú ù *ÿü /ÿ ÿ " [  

1 os. m., f. ú ù *ÿü /" ÿ ý [  

3 os. f.

]

]

ú ÿ üû ý þ ÿ ù " 

Plur.





ú ù *ÿü /ÿ ÿ " [  



3 os. m.



  

Sg. ú ù *ÿü /ÿ ÿ  [0 

%

 

!

úÿ üû ý þ ÿ ù "

[     

]

ï PH. Wzór VI. Strona czynna - temat: è êí , í ñ í [ õœó5õ·ö.-\÷Uõø ].

2.15.8.7.1.2.11.

2 os. f.

]

ÿ úü û ý þ ÿ ù "

()

2 os. m.





!

úÿ üû ý þ ÿ ù "

[    

]

$#

&'

[    

3 os. f.

 

úÿ üû ý þ ÿ ù 

[   

ÿ úüû ý þ ÿ ù 

]

ÿ ú üû ý þ ÿ ù " 

3 os. m.

]

$#

[  





[     %

Dual.



[   

ú ù üû ý þ ÿ ù " [  

2 os. f.

Ü Û ÞÝ ß à å á æ á ç [Ø)Ò,ÑmÒ¼Ó Ö ÒÔPÔÒÕä ] 

PH. Wzór V. Strona bierna - temat: è>êé ë ìîí ñ [ òôó5õ·öIõ÷K÷Uõø ].

2.15.8.7.1.2.10. 3 os. m.

Ü Û ÞÝ ß à å á æ á ç [Ø)Ò,ÑmÒ¼Ó Ö ÒÔPÔÒÕä ] 

[ ÑmÒ,ÑmÒ¼Ó5ÒÔPÔÒÕ%Ö Ù.Ø0Ú ]

 

]

] ] ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (132.4 5 6 798 6 : ;13< ;>=?@6 A 13B@C 6 A4 DEA 79FEGHI79J ) © 2002. (kopia bezpłatna) QR S

2.15.8.7.1.2.13.

PH. Wzór VIII a. Strona czynna - temat: KMNPL O T O [ UWVYXUIZ[3\ ]. Sg.

Plur.

3 os. m.

c df e ] `b ^E _ a ga h

[i0j kml n joqpsrt ]

c df e u a v ^E  ] `b _ a ga h

3 os. f.

ced f c ] `b ^E _ a ga

[ l j kml n joqpsrt ]

ced f u$ | `b a ^E _ a g ah

2 os. m.

ced f c ] `b ^E _ a ga

[ l j kml n joqpsrt ]

ced f c u ] `b a v ^E _ a ga

2 os. f.

~a

1 os. m., f.

cY€ ] `b ^E _ a

ced f c ^ y `b _ a ga h E

[ l j kml joqpsrYn 'x0j ]

[ k>{El n joqpsrt ]

2.15.8.7.1.2.14.

[i0j kml joqpsrYn {x!p ]

y

ced f c uz ^E a `b _ a ga

[ l j kml joqpsrYn {x!p ]

y

ced f c uz ^E a `b _ a ga

[ l j kml joqpsrYn {x!p ]

y

ced f c uz ^E a `b _ a ga

[ l j kml joqpsrYn {x!p ]

[i0j kml joqpsrYn wx0j ] [i0j kml jo}n psr@x0j ]

ced f c u$ | `b a ^E _ a ga ced f ] `b ^E _ a ga 

Dual. c a df a uz a `be y ^E_ gh

[ l j kml joqpsrYn wx0j ] [ l j kml jo}n psr@x0j ]

[x0j kml n joqpsrt ]

ced f ] `b ^E _ a ga 

PH. Wzór VIII a. Strona bierna - temat: ‚P„ ƒ Sg.

[ ŠŒ‹YŽIŽI‘ ].

Plur.

3 os. m.

a c a ’ | g ] h ^ ] `b

3 os. f.

a c a’ | g ]c ^ ] `b

[ lt“kml n jojrt ]

u$ a ^ | `b a c a ’ | g] h

2 os. m.

a c a’ | g ]c ^ ] `b

[ lt“kml n jojrt ]

u a v ^ ] `b a c a’ | g ]c

2 os. f.

~a

1 os. m., f.

a c a ”| • – ^ ] `b

[it“kml n jojrt ]

…b‡ † ˆ ƒ ‰

[x0j kml n joqpsrt ]

Dual.

u a v ^ ] `b  a c a ’ | g ] h y

uz ^ a `b a c a ’ | g] h

[it“kml jojrYn {x!p ]

y

uz ^ a `b a c a’ | g ]c

[ lt“kml jojrYn {x!p ]

y

uz ^ a `b a c a’ | g ]c

[ lt“kml jojrYn {x!p ]

y

uz ^ a `b a c a’ | g ]c

[ lt“kml jojrYn {x!p ]

[it“kml jojrYn wx0j ]

a c a’ | g ]c h ^ y `b

[ lt“kml jojrYn 'x0j ]

[ k*t“kml n jojrt ]

2.15.8.7.1.2.15.

[it“kml jo}n jr@x0j ]

u$ a ^ | `b a c a’ | g ]c a c a ’ | g ]  ^ ] `b

[ lt“kml jojrYn wx0j ] [ lt“kml jo}n jr@x0j ]

[xt“kml n jojrt ]

PH. Wzór VIII b. Strona czynna - temat: Sg.

3 os. m.

[i0jl'l n jI¦§p.¨©t ]

¥£ u a v ]¡ ¢¤  _ ga h

3 os. f.

¢ ¥ £ ac ]¡ ¤ _ g

[ l jl'l n jI¦§p.¨©t ]

¢ ¥£ a u$ a ¡| ¤ _ gh

2 os. m.

¢ ¥ £ ac ]¡ ¤ _ g

[ l jl'l n jI¦§p.¨©t ]

¢ ¥ £ ac u a v ]¡ ¤ _ g

2 os. f.

~a

1 os. m., f.

¢ ce£ ¬ – ]¡ ¤ _

[ l jl'l jI¦§p.¨ªn 'x0j ]

[ kjl'l n jI¦§p.¨©t ]

2.15.8.7.1.2.16.

u$ a ¡| ¢ _ ¥ £ g a c ¢ ¥£ a ]¡ ¤ _ g

y

¢ ¥ £ ac uz ¡ a ¤ _ g

[ l jl'l jI¦§p.¨ªn {x!p ]

y

¢ ¥ £ ac uz ¡ a ¤ _ g

[ l jl'l jI¦§p.¨ªn {x!p ]

y

¢ ¥ £ ac uz ¡ a ¤ _ g

[ l jl'l jI¦§p.¨ªn {x!p ]

[ l jl'l jI¦§p.¨ªn wx0j ] [ l jl'l jI¦«n p.¨x0j ]

¢ ¥£ a ]¡ ¤ _ g

[x0jl'l n jI¦§p.¨©t ]

Sg.

šœ › ˆ ‰ —«ƒ

[x0jl'l n jI¦§p.¨©t ] [ ŠªmŽEž0Ž  ].

Plur.

¢a ¥£ ] ]¡ ¤ gh

[itl'l n jI¦!j¨©t ]

¢a ¥£ ] u a v ]¡ ¤ gh

3 os. f.

¢ a ¥ £ ]c ]¡ ¤ g

[ ltl'l n jI¦!j¨©t ]

¢a ¥£ ] u$ a ¡| ¤ gh

2 os. m.

¢ a ¥ £ ]c ]¡ ¤ g

[ ltl'l n jI¦!j¨©t ]

¢ a ¥ £ ]c u a v ]¡ ¤ g

2 os. f.

~a

1 os. m., f.

¢ a c £ •– ]¡ ¤

[ k*tl'l n jI¦!j¨©t ]

[i0jl'l jI¦§p.¨ªn {x!p ]

[i0jl'l jI¦§p.¨ªn wx0j ]

¥£ uz ¡ a ¢¤ _ ga h y

[i0jl'l jI¦«n p.¨x0j ]

3 os. m.

[ ltl'l jI¦!j¨ªn 'x0j ]

[ Ž$mŽEž!Ÿs  ]. Dual.

PH. Wzór VIII b. Strona bierna - temat:

¢ ¥£ c ¤ h ¡_ a g ]

šœ › ‰ƒ —™˜

[xt“kml n jojrt ]

Plur.

¥£ ]¡ ¢¤ _ ga h

¢ ¥£ c ¤ h ¡_ _ g a

a c a’ | ^ ] `b g ]

¢ a ¥ £ ]c u$ a ¡| ¤ g ¢a ¥£ ] ]¡ ¤ g

Dual. y

[itl'l jI¦!j¨ªn {x!p ]

y

¢ a ¥ £ ]c uz ¡ a ¤ g

[ ltl'l jI¦!j¨ªn {x!p ]

y

¢ a ¥ £ ]c uz ¡ a ¤ g

[ ltl'l jI¦!j¨ªn {x!p ]

y

¢ a ¥ £ ]c uz ¡ a ¤ g

[ ltl'l jI¦!j¨ªn {x!p ]

[itl'l jI¦!j¨ªn wx0j ]

¢a ¥£ ] uz ¡ a ¤ gh

[itl'l jI¦«n j¨x0j ] [ ltl'l jI¦!j¨ªn wx0j ] [ ltl'l jI¦«n j¨x0j ] [xtl'l n jI¦!j¨©t ]

91

¢a ¥£ ] ]¡ ¤ g

[xtl'l n jI¦!j¨©t ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (­3®.¯ ° ± ²9³ ± ´ µ­3¶ µ>·¸@± ¹ ­3º@» ± ¹¯ ¼E¹ ²9½E¾¿I²9À ) © 2002. (kopia bezpłatna) ÇbÈ

2.15.8.7.1.2.17.

PH. Wzór X. Strona czynna - temat: ÁMÃEÂ Ä ÅmÆ É Sg.

Ý

3 os. m.

Ø ×Ú Ù × Ó Õ ÖI Þ ÔI ÛÜ

3 os. f.

Ý

Ø ×Ú Ù × Ó Õ ÖI Þ ÔI Ûñ

2 os. m.

Ý

Ø ×Ú Ù × Ó Õ ÖI Þ ÔI Ûñ

2 os. f.

ò×

ÊÆ

[ ËÌÍ Î ËWÏ>ÐÑ3Ò ].

Plur. Ý

Dual.

Ø ×Ú Ù × ê × ë Þ ÔI  Ó Õ ÖI ÛÜ

Ø ×Ú Ù × êï Þ × ÔI Ó Õ ÖI Û Ü 

[ß0àEáãâ à å æqçsèYä ìí0à ]

[î ß0àEáãâ à å æqçsèYä ðí!ç ]

[ â àEáãâ ä à å æqçsèé ]

ê × Þ Ù ÔI Ó Õ ÖØI × Ú Ù Û× Ü

êï Þ × ÔI Ó Õ ÖØI × Ú Ù Û× ñ

[ â àEáãâ ä à å æqçsèé ]

Ý ê × ë Þ I Ô Ó Õ ÖØI × Ú Ù Û× ñ

êï Þ × ÔI Ó Õ ÖØI × Ú Ù Û× ñ

[ â àEáãâ à å æqçsèYä ìí0à ]

[î â àEáãâ à å æqçsèYä ðí!ç ]

ê × Þ Ù ÔI Ó Õ ÖØI × Ú Ù Û× ñ

êï Þ × ÔI Ó Õ ÖØI × Ú Ù Û× ñ

[ß0àEáãâ ä à å æqçsèé ]

[ß0àEáãâ à å æ}ä çsè@í0à ]

[î â àEáãâ à å æqçsèYä ðí!ç ]

Ø ×Ú Ù × Ó Õ ÖI Ü Þ ÔI Ûñ

[ â àEáãâ à å æ}ä çsè@í0à ]

[ â àEî áãâ à å æqçsèYä ó'í0à ] 1 os. m., f.

Ý

Ø × ô Ù õö Ó Õ ÖI Þ ÔI

[ åàEáãâ ä à å æqçsèé ]

[î â àEáãâ à å æqçsèYä ðí!ç ] Ý

Ø ×Ú Ù × Ó Õ ÖI Þ ÔI Û÷

[í0àEáãâ ä à å æqçsèé ]

PH. Wzór X. Strona bierna - temat: øPúEù û ü ù ÿ [  

  ]. ýbþ

2.15.8.7.1.2.18. 3 os. m.

Ý Ø ×Ú Ù × Õ ÖI Þ ÔI ÛÜ

3 os. f.

Ý

Ý Ø ×Ú Ù × Õ ÖI Þ ÔI Ûñ

2 os. m.

Ý

Ý Ø ×Ú Ù × Õ ÖI Þ ÔI Ûñ

2 os. f.

ò×

Sg.

Ý

[ßéáãâ ä à å æàèé ] [ âéáãâ ä à å æàèé ] [ âéáãâ ä à å æàèé ]

Ý Ø ×Ú Ù × Õ ÖI Ü Þ ÔI Ûñ

Plur.

Ý

Ý Ø ×Ú Ù ê × ë Þ ÔI  × Õ ÖI ÛÜ

Ý Ø ×Ú Ù êï Þ × ÔI × Õ ÖI Û Ü 

Ý

Ø ×ô Ù × Õ ÖI Þ ÔI



ö

[ å*éáãâ ä à å æàèé ]

Dual.

[ßéáãâ à å æàèYä ìí0à ]

[î ßéáãâ à å æàèYä ðí!ç ]

Ý ê × Þ Ù ÔI × Õ ÖØI × Ú Ù ÛÜ

Ý êï Þ × ÔI × Õ ÖØI × Ú Ù Ûñ

[ßéáãâ à å æ}ä àè@í0à ]

[î âéáãâ à å æàèYä ðí!ç ]

Ý Ý ê × ë Þ I Ô × Õ ÖØI × Ú Ù Û ñ

Ý êï Þ × ÔI × Õ ÖØI × Ú Ù Ûñ

[ âéáãâ à å æàèYä ìí0à ]

[î âéáãâ à å æàèYä ðí!ç ]

Ý ê × Þ Ù ÔI × Õ ÖØI × Ú Ù Ûñ

Ý êï Þ × ÔI × Õ ÖØI × Ú Ù Ûñ

[ âéáãâ à å æ}ä àè@í0à ]

[ âéî áãâ à å æàèYä ó'í0à ] 1 os. m., f.

Ý Ô Ó Õ ÖØI × Ú Ù Û× ÷ Þ I

[í0àEáãâ ä à å æqçsèé ]

[î âéáãâ à å æàèYä ðí!ç ] Ý

Ý Ø ×Ú Ù × Õ ÖI Þ ÔI Û÷

[íéáãâ ä à å æàèé ]

Ý Ý Ô × Õ ÖØI × Ú Ù Û÷ Þ I

[íéáãâ ä à å æàèé ]

2.15.8.7.1.3. Czasownik PH. Imperativus. PH. Imperat - wzór I. a. Schemat: 2 os. m. 2 os. f.

  !  Ù

Ó õ Ü Óï

2 os. f.

[ å çà ].

E × Õ ïÓ

Sg.

õ Ü Óï

2.15.8.7.1.3.1. 2 os. m.



Plur.

   

[ å ä óªà ]

ï

[ å ä óªà@ó ]

ò × Õ õ Óï Ü

õ Ü Óï

[ å ä óªàãì ]

.  [ /  0 . [

Ý Ù Þ ë ï

Þ

Ý

å ä ì Iéãè

ë ï

Sg. ]

å ä ìßéãè@ó

ïë Þ

]

.  [ / .  [ /

Ý Ý

ë ï

Ý ê× Þ Ù ë ï

"#

Plur.

å ä ì Iéãèãì

[ å ä óªà ð ]

õ õ Ü Óï

[ å ä óªà ð ]

$&% ' ()+*(-, [ ]. û

.  [ / .  [ /

]

åmì 'ä éãè@í0à

õ õ Ü Óï



[ å ó9ä à@í0à ]

PH. Imperat - wzór I. b. Schemat:

Dual.



]

î

92

Dual.

Ý ïÞ × ë ï

å ä ì Iéãè ð

]

Ý ïÞ × ë ï

å ä ì Iéãè ð

]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.1.3.2. 2 os. m. 2 os. f.

13254 6 7 8:9 7 ; <13= < >@?A7 BC13DAE 7 B(4 FGB 8:HGI@J8:K PH. Imperat - wzór I. c. Schemat: LNO M [ P(Q-R ]. Sg.

TVS W U [ZX Y []\ ] hjaVi b ` [XZY []\Nk ]

2.15.8.7.1.3.3.

2 os. f.

~Gm €  ‚ [ ƒ Y o„…„‡†ˆ ] hŠ~G‰ €  ‚ [ ƒ Y o„…„‡†ˆAk ]

2.15.8.7.1.3.4. 2 os. m. 2 os. f.

Sg.

Sg.

2 os. m. 2 os. f.

2.15.8.7.1.3.6.

2 os. f.

~Gm €› œ  e [žCoŠƒ Y o„…„Ÿoˆ ] hŠ~G‰ €› œ  e [žCoŠƒ Y o„…„ŸoˆAk ]

2.15.8.7.1.3.7.

2 os. f.

~ m €Ve ¡  e [Cž oŠƒ Y f(„Ÿoˆ ] hŠ~ ‰ €Ve ¡  e [žCoŠƒ Y f(„ŸoˆAk ]

2.15.8.7.1.3.8.

Sg.

2 os. m. 2 os. f.

Plur.

Dual.

^ ~Ge €  ‚ [ ƒ Y o„…„‡†ˆCf ^ ~Ge €  ‚ [ ƒ Y o„…„‡†ˆCf

] ]

Dual. ]

^ ~ e Vi€ ‘ [ ƒ Y f(„‡†ˆCf ^ ~ e Vi€ ‘ [ ƒ Y f(„‡†ˆCf

]

u -q sŒ ’ t“ [ V” wv+y&|{} ].

Plur.

Dual.

^ _~ ` Vi€ ‘ [ ƒ Y f(„‡†ˆc ] lge ~ m Vi€ ‘ [ ƒ (f „‹Y †ˆAnpo ]

^ ~ e Vi€ ‘ [ ƒ Y f(„‡†ˆCf ^ ~ e Vi€ ‘ [ ƒ Y f(„‡†ˆCf

] ]

-q s• –xt A—˜ ™ [&š wvxwzy{yVwŠ} ].

Plur.

^ _~G` €› œ  e [žCoŠƒ Y o„…„Ÿoˆc ] lge ~Gm €› œ  e [žCoŠƒ&o„…„‹Y oˆAnpo ]

Dual.

^ ~Ge €› œ  e [Cž oŠƒ Y o„…„ŸoˆCf ^ ~Ge €› œ  e [Cž oŠƒ Y o„…„ŸoˆCf

q — Ž –xt —  [&š wv&yVwŠ} ].

Plur.

^ _~ ` €Ve ¡  e [žCoŠƒ Y f(„Ÿoˆc ] lge ~ m €Ve ¡  e [žCoŠƒ f(„‹Y oˆAnpo ]

Imperat - wzór VIII. Schemat:

~ m i£ ¤ e ¥ m i^ [ ƒC†{ƒ¦ž Y o„‡†ˆ ] hŠ~ ‰ i£ ¤ e ¥ m i^ [ ƒC†{ƒ¦ž Y o„‡†ˆAk ]

]

u -q Œ Ž t [&v y&|{} ].

^ _~ ` Vi€ ‘ [ ƒ Y f(„‡†ˆc ] lge ~ m Vi€ ‘ [ ƒ (f „‹Y †ˆAnpo ]

Imperat - wzór VI. Schemat: Sg.

2 os. m.

^ _~G` €   ‚ [ ƒ Y o„…„‡†ˆc ] lge ~Gm €  ‚ [ ƒ&o„…„‹Y †ˆAnpo ]

PH. Imperat - wzór V. Schemat: Sg.

2 os. m.

Plur.

PH. Imperat - wzór IV. Schemat:

~ m Vi€ ‘ [ ƒ Y f(„‡†ˆ ] hŠ~ ‰ Vi€ ‘ [ ƒ Y f(„‡†ˆAk ]

Dual. ]

u -q sr t [xv wzy{y&|{} ].

PH. Imperat - wzór III. Schemat:

~ m Vi€ ‘ [ ƒ Y f(„‡†ˆ ] hŠ~ ‰ Vi€ ‘ [ ƒ Y f(„‡†ˆAk ]

2.15.8.7.1.3.5.

^ aVe b ` [ZX Y []\gf ^ aVe b ` [ZX Y []\gf

PH. Imperat - wzór II. Schemat: Sg.

2 os. m.

Plur.

^ _`aVb ` [ZX Y []\dc ] lge aVm b ` [XZY []\Nnpo ]

Dual.

^ ~ e €Ve ¡  e [Cž oŠƒ Y f(„ŸoˆCf ^ ~ e €Ve ¡  e [Cž oŠƒ Y f(„ŸoˆCf

] ]

u q s — —˜ ’ ¢Œ [ ”&|3vš&wzyVwŠ} ].

Plur.

^ _~ ` i£ ¤ e ¥ m i^ [ ƒC†{ƒ¦ž Y o„‡†ˆc ] lge ~ m i£ ¤ e ¥ m i^ [ ƒC†{ƒ¦žCo„‹Y †ˆAnpo ] 93

Dual.

^ ~ e i£ ¤ e ¥ m i^ [ ƒC†{ƒ¦ž Y o„‡†ˆCf ^ ~ e i£ ¤ e ¥ m i^ [ ƒC†{ƒ¦ž Y o„‡†ˆCf

] ]

] ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ) © 2002. (kopia bezpłatna)

§3¨5© ª « ¬:­ « ® ¯§3° ¯ ±@²A« ³C§3´Aµ « ³(© ¶G³ ¬:·G¸@¹¬:º

2.15.8.7.1.3.9. 2 os. m. 2 os. f.

Imperat - wzór X. Schemat: Sg.

-» ½¼ ¿x¾ ÀÁ à  ¼Ä [ Å&ÆÈÇÉ&ÊË+Ì&Æ{Í ].

Plur.

Dual.

Ø áÏGâ Ñ Ð ÒÓÕÖ Ô × Î ØÐ [ ÙCÚ:ÛÜ Ý ÞŠÙ ß‡Úàã ] èÔ ÏGÎ ÑÐ ÒÓÕÖ Ô × Î ÐØ [ CÙ Ú:ÛÜCÞŠÙ ß‹Ý ÚàAépÞ ]

ÏGÎ ÑÐ ÒÓÕÖ Ô × Î ÐØ [ ÙCÚ:ÛÜ Ý ÞŠÙ ß‡Úà ] åŠÏGæ ÑÐ ÒÓÕÖ Ô × Î ÐØ [ ÙCÚ:ÛÜ Ý ÞŠÙ ß‡ÚàAç ]

Ø ÏGÔ ÑÐ ÒÓÕÖ Ô × Î ØÐ [ ÙCÚ:ÛÜ Ý ÞŠÙ ß‡ÚàCä Ø ÏGÔ ÑÐ ÒÓÕÖ Ô × Î ØÐ [ ÙCÚ:ÛÜ Ý ÞŠÙ ß‡ÚàCä

] ]

2.15.8.7.1.4. Wzory imiesłowów czasownika PH. Wzór A.

I

ÏGê ÑVÐ ë [ Ù Ý ä(߇ÚàxìZí óAê ôÑâ ÒÓÕÔÑ [ߟފ٠ßõãàxìZí

P.

II

]

]

ÏGê Ñö ï Ô Ñ â [ßì-Ù Ý Þ߅ߟÞàxì í]

]

VI

A. P.

III

ÏGê Ñî ï Ô Ñ â GÏ ê ÑVÐ ð Ñ â [ßì-Ù Ý Þ߅߇ÚàxìZí [ ß ì-Ù Ý ä(߇ÚàxìZí

ÏGê ÑVÐ ð@Ö Ô Ñ â [ßìòÜCÞŠÙ Ý ä(߇ÚàxìZí ] Ï ê VÔÑ ð@Ö Ô Ñ â [ßìòÜCÞŠÙ Ý ä(ߟÞàxìZí

VII

-

ÏGê Ñ Ð ï Î Ñ â

] A= czynny. P = bierny.

V

]

[ß‹Ý ì-٠߇ÚàxìZí ]

ÏGê Ñî ñÓÕÖ Ô Ñ â [ßìòÜCÞŠÙ Ý Þ߅߇ÚàxìZí

]

Ï ê ÔÑ ï Î Ñ â [ß‹Ý ì-٠ߟÞàxìZí

ÏGê Ñö ñÓÕÖ Ô Ñ â [ßìòÜCÞŠÙ Ý Þ߅ߟÞàxìZí

Ï ê VÔÑ ð Ñ â [ßì-Ù Ý ä(ߟÞàxìZí VIII

Ï ê ÷Ð ø Ô ï Î Ñ â [ßì-Ù¦Ü Ý Þ߇ÚàxìZí ] Ï ê Ô÷ ø Ô ï Î Ñ â [ßì-Ù¦Ü Ý ÞߟÞàxìZí ]

-

IV

IX

-

]

]

X

ÏGê ÑÐ ÒÓÕÖ Ô ù Î Ñ â [ßìÛÜ Ý ÞŠÙ ß‡ÚàxìZí ] Ï ê ÔÑ ÒÓÕÖ Ô ù Î Ñ â [ßìÛÜ Ý ÞŠÙ ßŸÞàxìZí ]

-

2.15.8.7.1.5. Masdary PH. Wzór

Wzór

II

ú ê Ñ Ð ÒÓÕø Ô [CÜ ÞŠÙ ß‹ÝçûàxìZí

III

]

VI

Ïê ÑVâ ð@ø Ô [CÜ ÞŠÙ Ý ä(ßìàxìZí

2.15.8.7.2.

ü ý Ï Ô ÔÑ Ø ï Ô Ñ â [ßì-Ù ä(ß‹Ý ÞàGÞNÜ&ìZí

IV

óGê þ Ô÷ Ö Ð  Î ÐØ

-

VIII

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f.

Ïê Ñ ñÓÕø Ô [ ÜCÞŠÙ Ý Þ߅ßìàxìZí  ÎÖ Ð× Î

[ ÙCÚ{Ù¦ÜAÚß‹Ý ä(àxìZí ]

]

X

óGê þ Ô÷ ÐØ [ ÙCÚ:ÛÜAÚ{Ù ß‹Ý ä(àxìZí

]

Czasownik MH.

2.15.8.7.2.1. Perfectum. 2.15.8.7.2.1.1.

]

]

VII

]

V

óGê þ Ôÿ æ  [ Ù çûß‹Ý ä(àxìZí

 

MH. Wzór I. Strona czynna a. - temat:  [   ]. Ô

Sg.

ñÓÕÔ× [Û Ý ÞŠÙ&Þ Þ ]  Î  ñ ñ ÓÕÔ× [Û Ý ÞŠÙ&Þ ÞNÜ ] Ô  Ò ñ ÓÕÔ× [ÛGÞŠÙ Ý Þ(ÜCÞ ] Ð  Ò ñ ÓÕÔ× [ÛGÞŠÙ Ý Þ(ÜAÚ ]

ñÓÕÔ× Ô  Ò ñ ÓÕÔ×  Î Ö â  Ò ñ ÓÕÔ× ö Ö â  Ò ñ ÓÕÔ× Ø ô 



Plur.

Ý ÞŠÙ&Þ(ã ] [ÛGÞŠÙ Ý ÞÈépÞ ] [ÛGÞŠÙ Ý  Þ (Ü&ìß ] [ÛGފÙ& Þ (Ü Ý ìé épÞ 94

Dual. [Û Ý ÞŠÙ&Þ@ä ]

]

ñ ñÓÕÔ× þ Ö Ô  ñ ñÓÕÔ× [ÛGÞŠÙ Ý Þ ÞNÜ ä ] þ Ô÷ Ö â  Ò ñÓÕÔ× [ÛGÞŠÙ Ý Þ(Ü&ìß ä þ Ô÷ Ö â  Ò ñÓÕÔ× [ÛGÞŠÙ Ý Þ(Ü&ìß ä

] ]

]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (!#" $ % &(' % ) *+!, *.-0/% 12!34 % 15" 671 &(8790:&(; ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

2.15.8.7.2.1.2.

<=?@B> A CEF D [G7HI J HK5LM ]

O D @BA CED N > F [G7HI J HKBPRQ ]

O D @BA CED N > F [G7HI J HKBPRQ ]

UWV MH. Wzór I. Strona czynna b. - temat: ST X [YZ [\]!^ ].

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

`2_ b a c _ [dfe gh2ikjlg ]

b m np o a c _ [dfe gh2ikjrq ]

b s _p a c _ [dfe gh2ikjut ]

3 os. f.

w v _p b a c _ [dfe gh2ikjlgRx ]

y_ p v b a c _ [d7gh e ikj{z|g ]

} b s _ _p a c _ [d7gh e ikjlgRx t ]

2 os. m.

w_ p v b a c _ [d7gh e ikjrx2g ]

` v } o p v b a c _ [d7gh e ikjrx~j ]

} b s _p o p v a c _ [d7gh e ikjrx~jut ]

2 os. f.

wa p v b a c _ [d7gh e ikjrxi ]

y€ } o p v b a c _ [d7gh2ikjrx e ~zz|g ]

} b s _p o p v a c _ [d7gh e ikjrx~jut ]

1 os. m., f.

wo p v b a c _ [d7gh e ikjrx~ ]

‚ b s _ p v a c _ [d7gh e ikj{zRt ]

‚ b s _ p v a c _ [d7gh e ikj{zRt ]

2.15.8.7.2.1.3.

†ˆ‡

MH. Wzór I. Strona czynna c. - temat: ƒ…„ ‰ [Š‹Z [\5ŒY ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

_ Ž o _ [‘e gh~’d7g ]

Ž m nc o o _ [‘e gh~’dq ]

Ž s c _ o _ [‘e gh~’d2t ]

3 os. f.

w v c _ Ž o _ [‘e gh~’d7gRx ]

y_ c v Ž o _ [“gh e ~’dz|g ]

} Ž s _ c _ o _ [“gh e ~’d7gRx t ]

2 os. m.

w_ c v Ž o _ [“gh e ~’dx2g ]

` v } o c v Ž o _ [“gh e ~’dx~j ]

} Ž s _p o c v o _ [“gh e ~’dx~jut ]

2 os. f.

wa c v Ž o _ [“gh e ~’dxi ]

y€ } o c v Ž o _ [“gh~’dx e ~zz|g ]

} Ž s _p o c v o _ [“gh e ~’dx~jut ]

1 os. m., f.

wo c v Ž o _ [“gh e ~’dx~ ]

‚ Ž s _ c v o _ [“gh e ~’dzRt ]

‚ Ž s _ c v o _ [“gh e ~’dzRt ]

2.15.8.7.2.1.4.

—

MH. Wzór I. Strona bierna - temat: ”–• ˜ „ [YZ Œ\]‘™ ]. Sg.

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.2.1.5.

š_ b a c o [dfe ~–h2i5›g ] w v  ž b a c o [dfe ~–h2i5›gRx ] w_    b a c o [d¡~–h e i5›5x2g ] wa    b a c o [d¡~–h e i5›5xi ] wo    b a c o [d¡~–h e i5›5x~ ]

Sg.

3 os. m. 3 os. f.

w v ¨ ž ¦ § c _ [dfe ghhg›gRx ] w_ ¨   ¦ § c _ [d7ghh e g›5x2g ] wa ¨   ¦ § c _ [d7ghh e g›5xi ]

2 os. f.

Plur. [dfe ~–h2i5›5q ] [d¡~–h e i5›Bz|g ] [d¡~–h e i5›5x~j ] [d¡~–h2i5›5x e ~zz|g ] [d¡~–h e i5›BzRt ]

Dual.

b ac

žŸ o [dfe ~–h2i5›0t ] }b s _ ž a c o [d¡~–h e i5›gRx t ] }b s _p o   a c o [d¡~–h e i5›5x~jut ] }b s _p o   a c o [d¡~–h e i5›5x~jut ] ‚b s _   a c o [d¡~–h e i5›BzRt ]

‡ MH. Wzór II. Strona czynna - temat: ¢R£ ¤ ˜ [YZ [\\[™ ]. ¥_ ¦ § c _

2 os. m.

b m nœ a c o y‹_    b a c o `v } o    b a c o y€ } o    b a c o ‚b s _   ac o

[dfe ghhg›g ]

Plur.

¨ ¦§ m nœ c _ [dfe ghhg›5q ] y‹_ ¨   ¦ § c _ [d7ghh e g›Bz|g ] ` v } o ¨   ¦ § c _ [d7ghh e g›5x~j ] y€ } o ¨   ¦ § c _

[d7ghhg›5x e ~zz|g ] 95

ž©

¦§ c _

Dual. [dfe ghhg›0t ]

} ¨ ¦§ s _ ž c _ [d7ghh e g›gRx t ] } ¨ ¦§ s _p o   c _ [d7ghh e g›5x~jut ] } ¨ ¦§ s _p o   c _ [7 d ghh e g›5x~jut ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ª!«#¬ ­ ® ¯(° ® ± ²+ª!³ ².´0µ® ¶2ª!·¸ ® ¶5¬ ¹7¶ ¯(º7»0¼¯(½ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

2.15.8.7.2.1.6.

¾¿?ÁBÀ  ÃEÅ Ä [Æ7ÇÈÈ É ÇÊ5ËÌ ]

ÓÔ

Sg.

Ý Ü +Þß á à

3 os. f.

ò ñ ì î +Þß á à [âfã ä–åå2æ5çèRó ] òÜ ìõ +Þß á à [â¡ä–åå ã æ5ç5ó2è ] òü ìõ +Þß á à [â¡ä–åå ã æ5ç5óæ ] àò ìõ +Þß á à [â¡ä–åå ã æ5ç5óä ]

2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.2.1.7.

[âfã ä–åå2æ5çè ]

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.2.1.8. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.2.1.9. 3 os. m.

Ü Ü á Ü ÷ [âfã ðˆåèçè ] ñò î Ü ÷ á Ü [âfã ðˆåèçèRó ]

Ü á Ü

é êë ÷

Plur.

Dual.

+Þß à îï á [âfã ä–åå2æ5ç0ð ] ø ì+Þß à ÷ Ü î á [â¡ä–åå ã æ5çèRó ð ] ø à ì+Þß à ÷ Üû õ á [â¡ä–åå ã æ5ç5óäúuð ] ø à ì+Þß à ÷ Üû õ á [â¡ä–åå ã æ5ç5óäúuð ] þ ì+Þß à ÷ Ü õ á [â¡ä–åå ã æ5çBöRð ]

Dual.

[âfã ðˆåèç5í ]

òÜ õ Ü ÷ á Ü [â2ðˆå ã èç5ó2è ]

ô‹Ü õ Ü ÷ á Ü [â2ðˆå ã èçBö|è ] ñ ù ø à õ Ü ÷ á Ü [â2ðˆå ã èç5óäú ]

àò õ Ü á Ü ÷ [â2ðˆå ã èç5óä ]

þ

÷ Ü õ Ü ÷ á Ü [â2ðˆå ã èçBöRð ]

òü õ Ü ÷ á Ü [â2ðˆå ã èç5óæ ]

ôý ø à õ Ü ÷ á Ü [â2ðˆåèç5ó ã äöö|è ]

MH. Wzór III. Strona bierna - temat: ÝÜ  ü á à ê òñ ì î  ü ê òÜ ì õ  ü ê òü ì õ  ü ê àò ì õ  ü ê

Sg. [âfã íå2æ5çè ] á à [âfã íå2æ5çèRó ] á à [âíå ã æ5ç5ó2è ] á à [âíå ã æ5ç5óæ ] á à [âíå ã æ5ç5óä ]

ì à é êë ü ê á ô‹Ü ì õ  ü ê á à ñ ù ø àìõ üê á à ôý ø à ì õ  ü ê á à þì à ÷ Ü õ üê á

î Ü ÷ á Ü [âfã ðˆåèç0ð ]

ø

÷ Ü î Ü ÷ á Ü [â2ðˆå ã èçèRó ð ]

øà

÷ Üû õ Ü ÷ á Ü [â2ðˆå ã èç5óäúuð ] øà

÷ Üû õ Ü ÷ á Ü [â2ðˆå ã èç5óäúuð ] þ

÷ Ü õ Ü ÷ á Ü [â2ðˆå ã èçBöRð ]

   [Ö× ÙÚ‘Û ].

Plur.

Dual.

 à [âfã íå2æ5ç5í ] îï ü ê á [âfã íå2æ5ç0ð ] øì à [âíå ã æ5çBö|è ] ÷ Ü î ü ê á [âíå ã æ5çèRó ð ] øàì  à [âíå ã æ5ç5óäú ] ÷ Üû õ ü ê á [âíå ã æ5ç5óäúuð ] àì  à [âíå2æ5ç5ó ã äöö|è ] ÷ Üû ø õ ü ê á [âíå ã æ5ç5óäúuð ] þì à [âíå ã æ5çBöRð ] ÷ Ü õ ü ê á [âíå ã æ5çBöRð ]

MH. Wzór IV. Strona czynna - temat: ÿ     [ Ù × ¡Ö¡ÙÛ ].



ñ

Sg.

2 os. m.

î  á î  [ å ã è7â7åèçè ] ò ñ î î  á ñ î  [ å ã è7â7åèçèRó ] òÜ õ î  á ñ î  [ å è7â7å ã èç5ó2è ]

2 os. f.

õ î  á ñ î  [ åè7â7å ã èç5óæ ]

3 os. f.

Plur.

ì +Þß à é êë á [âfã ä–åå2æ5ç5í ] ô‹Ü ìõ +Þß á à [â¡ä–åå ã æ5çBö|è ] ñ ù ø à ìõ +Þß á à [â¡ä–åå ã æ5ç5óäú ] ôý ø à ìõ +Þß á à [â¡ä–åå2æ5ç5ó ã äöö|è ] þ ì+Þß à ÷ Ü õ á [â¡ä–åå ã æ5çBöRð ]

MH. Wzór III. Strona czynna - temat: ÿ  [Ö×  ÙÛ ]. Sg.

3 os. m.

Î Ä ÁBÂ ÃEÄ Í À Å [Æ7ÇÈÈ É ÇÊBÏRÐ ]

MH. Wzór II. Strona bierna - temat: Ñ–Ò Õ [Ö× ØÙÙÚ‘Û ].

3 os. m.

2 os. m.

Î Ä ÁBÂ ÃEÄ Í À Å [Æ7ÇÈÈ É ÇÊBÏRÐ ]

òü

Plur.

ñ é êë î  á î  [ å ã è7â7åèç5í ] ô‹Ü õ î  á ñ î  [ åè7â7å ã èçBö|è ]

ñ ñ ù ø à õ î  á î  [ åè7â7å ã èç5óäú ]

ñ

Dual.

î î  á î  [ å ã è7â7åèç0ð ] ø ñ ÷ Ü î î  á î  [ åè7â7å ã èçèRó ð ] øà ñ ÷ Üû õ î  á î 

[ åè7â7å ã èç5óäúuð ]

ôý ø à õ î  á ñ î 

øà ñ ÷ Üû õ î  á î 

96

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( "! # $ %'& $ ( )* + )-,/.0$ 1 203 $ 14! 561 %'768/9:%'; ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

2.15.8.7.2.1.10. 3 os. m.

LMORP N Q SUV T Q W [ <>=6?6< C =A@4B>D ]

lnk :mo qp r s

Sg. [ t u vxw6ty4zG{ ]

2 os. f. 1 os. m., f.

ƒŒ F~ † :mo  q p r s [ tvxw6t u y4z4„>v ]

2 os. m.

2.15.8.7.2.1.11.

Sg.

2 os. m. 2 os. f.

ƒm   † ™ š›œ k  k [„{6w6{nt>t u {Az4„0y ]

1 os. m., f.

ƒŒ   † ™ š›œ k  k [„{6w6{nt>t u {Az4„>v ]

3 os. f.

2.15.8.7.2.1.12.

Sg.

2 os. m. 2 os. f.

ƒm F~ † ¤o Œœ  Œ [„>vxwvt>t u y4z4„0y ]

1 os. m., f.

ƒŒ ~F† ¤o Œœ  Œ [„>vxwvt>t u y4z4„>v ]

3 os. f.

2.15.8.7.2.1.13.

Sg.

3 os. m.

PRQ SUT Q W ZX [ Y N V [ <>=6?6< C =A@REJ ]

Dual.

|} [ t u vxw6ty4z4 ] …‡k ~F† :mo qp r s [ tvxw6t u y4zRˆH{ ] ‹0p Š Œ ~F† :mo qp r s [ tvxw6t u y4z4„>vF ] … Š Œ ~F† :mo qp r s

[ tvxw6ty4z4„ u vFˆGˆH{ ]

~Fmo ‰  k † :qp r s [ tvxw6t u y4zRˆ‚ ]

mo € :qp r s [ t u vxw6ty4z/‚ ] ~Fmo ‰ Š k € :qp r s [ tvxw6t u y4zG{„ ‚ ] ~Fmo ‰ kŽ Š Œ † :qp r s [ tvxw6t u y4z4„>vFK‚ ] ~Fmo ‰ kŽ Š Œ † :qp r s [ tvxw6t u y4z4„>vFK‚ ] ~Fmo ‰  k † :qp r s [ tvxw6t u y4zRˆ‚ ]

’ “” ” ‘ • – [—>˜d0e ˜gg˜ni ].

Plur.

Dual.

| }   r ™ š›œ k  k [„{6wŸu {nt>t>{Az4 ] …‡k   † ™ š›œ k  k [„{6w6{nt>t u {AzRˆH{ ] ‹0p Š Œ   † ™ š›œ k  k

€¡ ™ š›œ k  k [„{6wŸu {nt>t>{Az/‚ ] ‰ Š k   € ™ š›œ k  k [„{6w6{nt>t u {AzG{„ ‚ ] ‰ kŽ Š Œ   † ™ š›œ k  k

[ „{6w6{nt>t u {Az4„>vF ]

[ „{6w6{nt>t u {Az4„>vFK‚ ]

… Š Œ   † ™ š›œ k  k

[ „{6w6{nt>t>{Az4„ u vFˆGˆH{ ]

  ‰  k † ™ š›œ k  k [„{6w6{nt>t u {AzRˆ‚ ]

‰ kŽ Š Œ   † ™ š›œ k  k [ „{6w6{nt>t u {Az4„>vFK‚ ]   ‰  k † ™ š›œ k  k [„{6w6{nt>t u {AzRˆ‚ ]

^:£ £ \¢ • – [—f:d`fAgg>hji ].

Plur.

Dual.

| } ~Fr ¤o Œœ  Œ [„>vxwŸu vt>ty4z4 ] …‡k ~F† ¤o Œœ  Œ [„>vxwvt>t u y4zRˆH{ ] ‹0p Š Œ ~F† ¤o Œœ  Œ

€ ¤o Œœ  Œ [„>vxwŸu vt>ty4z/‚ ] ‰ Š k ~F€ ¤o Œœ  Œ [„>vxwvt>t u y4zG{„ ‚ ] ‰ kŽ Š Œ ~F† ¤o Œœ  Œ

[ „>vxwvt>t u y4z4„>vF ]

[ „>vxwvt>t u y4z4„>vFK‚ ]

… Š Œ ~F† ¤o Œœ  Œ

[ „>vxwvt>ty4z4„ u vFˆGˆH{ ]

‰  k ~F† ¤o Œœ  Œ [„>vxwvt>t u y4zRˆ‚ ]

MH. Wzór VI. Strona czynna - temat:

žk ©k œ k  k ‰ [„{6wŸu ‚ªt>{AzG{ ]

[ <>=6?6< C =A@4B>DFIKJ ]

^`_ \] ab c [d0e fAg>hji ].

Plur.

MH. Wzór V. Strona bierna - temat:

lnk ¤o Œœ  Œ [„>vxwŸu vt>ty4zG{ ] ƒ p ~F€ ¤o Œœ  Œ [„>vxwŸu vt>ty4zG{„ ] ƒk ~F† ¤o Œœ  Œ [„>vxwvt>t u y4z4„{ ]

3 os. m.

~Fr :mo qp r s

MH. Wzór V. Strona czynna - temat:

ž k ™ š›œ k  k [ „{6wŸu {nt>t>{AzG{ ] ƒ p   € ™ š›œ k  k [„{6wŸu {nt>t>{AzG{„ ] ƒk   † ™ š›œ k  k [„{6w6{nt>t u {Az4„{ ]

3 os. m.

PRQ SUT Q W XZ[ Y N V [ <>=6?6< C =A@REJ ]

MH. Wzór IV. Strona bierna - temat:

ƒ p F~ € :mo qp r s [ t u vxw6ty4zG{„ ] ƒk ~F† :mo qp r s [ t vxw6t u y4z4„{ ] ƒm ~F† :mo q p r s [ t vxw6t u y4z4„0y ]

3 os. f.

[ <>=6?6<>=A@4B C DFEGEH= ]

Plur.

” ” ” ‘ ¥¦ • – [—>˜d0e §¨g˜ni ].

| }   r © k ‰ œ k  k [„{6wŸu ‚ªt>{Az4 ] 97

‰ kŽ Š Œ ~F† ¤o Œœ  Œ [ „>vxwvt>t u y4z4„>vFK‚ ] ‰  k ~F† ¤o Œœ  Œ [„>vxwvt>t u y4zRˆ‚ ]

Dual.

€¡ © k ‰ œ k  k [„{6wŸu ‚ªt>{Az/‚ ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (« ¬"­ ® ¯ °'± ¯ ² ³*« ´ ³-µ/¶0¯ ·« ¸0¹ ¯ ·4­ º6· °'»6¼/½:°'¾ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. m.

ÀO ¿ ÂFÁ Ä0Ã Å Æ Ã ÀÃ ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã

2 os. f.

ÀØ ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã [ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎ4È0Ù ]

1 os. m., f.

ÀÔ ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã [ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎ4È>Õ ]

3 os. f.

2.15.8.7.2.1.14.

Ç Ã [ÈÉ6ÊŸË ÌªÍ>ÉAÎGÉÈ ] Ç Ã [ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎ4ÈÉ ]

Sg.

ìnë íî ï:ñ ð ò ð [ ó>ôxõŸö ÷Aøù4úGû ]   þFÿ íî ï:ñ ð ò ð [ ó>ôxõŸö ÷Aøù4úGûó ] ë þF íî ï:ñ ð ò ð [ ó>ôxõF÷Aø ö ù4ú4óû ]

3 os. f. 2 os. m.

í Fþ  íî ï:ñ ð ò ð [ó>ôxõF÷Aø ö ù4ú4ó0ù ]

2 os. f. 

1 os. m., f.

ð Fþ  íî ï:ñ ð ò ð [ó>ôxõF÷Aø ö ù4ú4ó>ô ]

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.2.1.16.

Å Ò Ã ÂFÁ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã [ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎGÉÈ Ì ] Å × Ã Ò Ô ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã

[ ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎ4È>ÕFÖ ]

[ ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎ4È>ÕFÖKÌ ]

ÏÚ Ò Ô ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã [ ÈÉ6Ê̪Í>ÉAÎ4È Ë ÕFÑGÑHÉ ] Å Û Ã ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã [ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎRÑÌ ]

MH. Wzór VI. Strona bierna - temat:

3 os. m.

2.15.8.7.2.1.15.

‡Ïà ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã [ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎRÑHÉ ] Ó0¿ Ò Ô ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã

3 os. f. 2 os. m.

[ ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎ4È>ÕFÖKÌ ]

Å Û Ã ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã [ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎRÑÌ ]

Þßà à ÜÝ á â [ãä:å0æ çnè>éjê ].

Plur.

Dual.

þFíî íî ü ï>ý ï:ñ ð ò ð [ó>ôxõŸö ÷Aøù4ú4÷ ] ÿ ï:ñ ð ò ð [ó>ôxõŸö ÷Aøù4ú ]  ë þF íî ï:ñ ð ò ð [ó>ôxõF÷Aø ö ù4ú Hû ] ë Fþ ÿ íî ï:ñ ð ò ð [ó>ôxõF÷Aø ö ù4úGûó  ] þFíî  ð þF íî ï:ñ ð ò ð [ ó>ôxõF÷Aø ö ù4ú4ó> ô ]  ë ð  ï:ñ ð ò ð [ ó>ôxõF÷Aø ö ù4ú4ó>ô  ] ð þF íî ï:ñ ð ò ð ð þF íî ï:ñ ð ò ð

 ë [ ó>ôxõF÷Aøù4ú4ó ö ôHû ]

þFíî ï:ð ò ð

ë ñ [ ó>ôxõF÷Aø ö ù4ú  ]  

MH. Wzór VII. Strona czynna a. - temat: Sg.

[ ó>ôxõF÷Aø ö ù4ú4ó>ô  ]

ë þFíî ï:ñ ð ò ð [ó>ôxõF÷Aø ö ù4ú  ]

 

     

á Ý [ è>éå0æ è!nê ].

Plur.

Dual.

ë ÿ # ñ ë $  íü [ øù% õŸö ûnø>ûAúGû ] ü >ï & ý ÿ # ñ ë $  íü [ øù% Ÿõ ö ûnø>ûAú4÷ ] ÿ'Gÿ # ñ ë $  íü [ øù% õŸö ûnø>ûAú ]   & ÿ ÿ # ñ ë $  íü [ øù% õŸö ûnø>ûAúGûó ]  ë &  ÿ # ñ ë $  íü [ øù% õ6nû ø ö ûAú Hû ] ë & ÿ ÿ # ñ ë $  íü [ øù% õ6ûnø ö ûAúGûó  ] & í & í ð& $ í ë  ÿ # ñ ë $  ü [ ø%ù  õ6ûnø ö ûAú4óû ]  ð  ÿ # ñ ë $  ü

 ë ÿ# ñ ë  ü [ ø%ù  õ6ûnø ö ûAú4ó>ô ] [ ø%ù  õ6ûnø ö ûAú4ó>ô  ] í &  ÿ # ñ ë $  íü [ ø%ù  õ6ûnø ö ûAú4ó0ù ]  ð &  ÿ # ñ ë $  íü ð& $ í

 ë ÿ# ñ ë  ü [ ø%ù  õ6ûnø>ûAú4ó ö ô Hû ] [ ø%ù  õ6ûnø ö ûAú4ó>ô  ] ð &  ÿ # ñ ë $  íü [ ø%ù  õ6ûnø ö ûAú4ó>ô ]  ë &  ÿ # ñ ë $  íü [ ø%ù  õ6ûnø ö ûA ú  ]  ë &  ÿ # ñ ë $  íü [ ø%ù  õ6ûnø ö ûA ú  ] "

MH. Wzór VII. Strona bierna - temat: Sg.

3 os. m.

Å × Ã Ò Ô ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã

(:à ÜÝ á* )  [ è4ä+å0æ äAè>éjê ].

Plur.

Dual.

ìnë ,*í ñ ð $  ý ü [ øô õŸö ôøù4úGû ] ü >ï þFý ,*í ñ ð $  ý ü [ øô Ÿõ ö ôøù4ú4÷ ] ÿ ,*í ñ ð $  ý ü [ øô õŸö ôøù4ú ]   þFÿ ,*í ñ ð $  ý ü [ øô õŸö ôøù4úGûó ]  ë þF ,*í ñ ð $  ý ü [ øô õô ø ö ù4ú Hû ] ë þFÿ , í ñ ð $  ý ü [ øô õôø ö ù4úGûó  ] F þ í F þ í ð þF ,*í ð $ ý ë  ,*ñ ð $  ý ü [ ø ô  õôø ö ù4ú4óû ]  ð  ,*ñ ð $  ý ü

 ë ñ  ü [ øô

õôø ö ù4ú4ó>ô ] 98

[ øô

õôø ö ù4ú4ó>ô  ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (-.0/ 1 2 354 2 6 7+-8 7:9;<2 =>-?<@ 2 =A/ BC= 35DCEFG35H ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. f.

O S
1 os. m., f.

OJLM K N+I PR O S
2.15.8.7.2.1.17.

[ V!WXZY[W\V ] ^A_A`<^ ]

O S
fhi g c O M K N+I O S
[ V!WXZY[W\V>^A_A` ] WXXed ]

[ V!WXZY[W\V ] ^A_A`*Wjk ]

fhl g M K N+I O S
[ V!WXZY[W\V ] ^A_A`*W ]

qsr mn op tRuv

MH. Wzór VIII. Strona czynna - temat: Sg.

fhl g M K N+I O S
[ V!WXZY[W\V ] ^A_ Xk ]

Plur.

[ V!WXZY[W\V ] ^A_ Xk ]

[ w*x y+z { |}w!|~ ].

” ‚ƒ „ € … ‰ ’*“ G †ˆ‡‰

[ Š>‹5Œ Ž Š*‘A• ]

‚–‚ ƒ „G… € †ˆ‡‰

[ Š>‹5Œ>Š Ž ‘ ›e ]

„ ” ‚ ‚ƒ G „ … œ € € †ˆ‡‰

Dual.

3 os. m.

‚ ƒ „G… € € †ˆ‡‰

3 os. f.

„ € †ˆ … ‡‰ ˜… ” ‚ ‚ƒ G

[ Š>‹5Œ Ž Š*‘ ]

‚ƒ „ … ™ € ”š G € †ˆ‡‰

2 os. m.

„ € †ˆ … ‡‰ ˜€ ” š ‚ ƒ G

[ Š>‹5Œ>Š Ž ‘A> ]

‚ƒ „ … € †ˆ‡‰ <… „ ž ” š G

„ ” š ‚ƒ G „ … œ ¡ € ž € †ˆ‡‰

[ Š>‹5Œ>Š Ž ‘A*Ÿ  ]

[ Š>‹5Œ>Š Ž ‘A*Ÿ — ]

2 os. f.

… ‡‰ ˜‡ ” š ‚ ƒ „G€ †ˆ

[ Š>‹5Œ>Š*‘A Ž Ÿ››e ]

[ Š>‹5Œ>Š Ž ‘A*Ÿ — ]

1 os. m., f.

… ‡‰ ˜ž ” š ‚ ƒ „G€ †ˆ

2.15.8.7.2.1.18.

[ Š>‹5Œ Ž Š*‘ ]

[ Š>‹5Œ>Š Ž ‘A*Ÿ ]

Sg.

« € ¬ „Gž … ‡ †}“ ­

3 os. f.

… “­ ˜ … ¯ ‚ ¬ ‡ „Gž †}

2 os. m.

… “­ ˜€ ¯ š ¬ ‡ „Gž †}

2 os. f.

… “­ ˜‡ ¯ š ¬ ‡ „Gž †}

1 os. m., f.

„ ž †} … “­ ˜ž ¯ š ¬ ‡ G

Plur.

[ Š>‹5Œ>Š Ž ‘ ›— ]

[ wA©Gy+z { ©‘w*xª~ ]. Dual.

[ Š!Ÿ®Œ Ž Ÿ\Š>‹AA• ]

‚° ¬ „G… ‡ ž †}“ ­

[ Š!Ÿ®Œ Ž Ÿ\Š>‹A— ]

[ Š!Ÿ®Œ*Ÿ\Š Ž ‹A ›e ]

„ ¯ ‚ ¬ „G… œ € ‡ ž †}“ ­

[ Š!Ÿ®Œ*Ÿ\Š Ž ‹A — ]

… “­ ™ € ¯ š ¬ ‡ „Gž †}

[ Š!Ÿ®Œ*Ÿ\Š Ž ‹AA> ]

… “­ <… „ ž ¯ š ¬ ‡ „Gž †}

„ ¯ š ¬ „G… œ ¡ € ž ‡ ž †}“ ­

[ Š!Ÿ®Œ*Ÿ\Š Ž ‹AA*Ÿ  ]

[ Š!Ÿ®Œ*Ÿ\Š Ž ‹AA*Ÿ — ]

… “­ ™ „ ž ¯ š ¬ ‡ „Gž †} ¢

„ ¯ š ¬ „G… œ ¡ € ž ‡ ž †}“ ­

[ Š!Ÿ®Œ*Ÿ\Š>‹AA Ž Ÿ››e ]

[ Š!Ÿ®Œ*Ÿ\Š Ž ‹AA*Ÿ — ]

[ Š!Ÿ®Œ*Ÿ\Š Ž ‹AA<‹ ] [ Š!Ÿ®Œ*Ÿ\Š Ž ‹AA*Ÿ ]

œ

£ € ¯ š ¬ ‡ „Gž †} … “­

[ Š!Ÿ®Œ*Ÿ\Š Ž ‹A ›— ]

MH. Wzór X. Strona czynna - temat: Sg.

3 os. f.

… ‡‰ ˜ … ” ‚ ‚ ƒ ² … „G€ †ˆ

1 os. m., f.

¥Gqs ¦ r ¤ u t}§ ¨

£ ” š ‚ ƒ „G… œ € € †ˆ‡‰

[ Š!Ÿ®Œ Ž Ÿ\Š>‹A ]

[ Š!Ÿ®Œ Ž Ÿ\Š>‹A ]

‚ ƒ … „G… € ² € †ˆ‡‰

2 os. f.

[ Š>‹5Œ>Š Ž ‘ ›— ]

¯ … ‰ ’*“ ¬ ‡ „Gž †} “­

3 os. m.

2 os. m.

£ ” š ‚ ƒ „G… œ € € †ˆ‡‰

[ Š>‹5Œ>Š Ž ‘ — ]

„ ” š ‚ ƒ „G… œ ¡ € ž € †ˆ‡‰

MH. Wzór VIII. Strona bierna - temat:

3 os. m.

2.15.8.7.2.1.19.

[ Š>‹5Œ>Š Ž ‘A<‹ ]

… ‡‰ ™ „ ž ” š ‚ ƒ „G€ †ˆ ¢

[ Š>‹5Œ Ž Š*‘— ]

[ Š>‹5Œ Ž CŒCŠ*‘ ]

” ‚ƒ … ‡‰ ‰ ’*“ ² … „G€ †ˆ

mn o ±

r s q R r p t uv

Plur.

[ Š>‹5Œ Ž CŒCŠ*‘A• ]

£ ¯ š ¬ „G… œ € ‡ ž †}“ ­

[ Š!Ÿ®Œ*Ÿ\Š Ž ‹A ›— ]

[ w*x y+z { |[y[w!|~ ]. ‚–‚ ƒ … „G… ² € †ˆ‡‰

Dual. [ Š>‹5Œ Ž CŒCŠ*‘— ]

‚ƒ … ‡‰ ™ € ” š ² … „G€ †ˆ

„ ” ‚ ‚ ƒ … „G… œ € ² € †ˆ‡‰

[ Š>‹5Œ Ž CŒCŠ*‘ ]

[ Š>‹5Œ>CŒCŠ Ž ‘ ›e ]

[ Š>‹5Œ>CŒCŠ Ž ‘ — ]

[ Š>‹5Œ>CŒCŠ Ž ‘A> ]

[ Š>‹5Œ Ž CŒCŠ Ž ‘A*Ÿ  ]

[ Š>‹5Œ>CŒCŠ Ž ‘A*Ÿ — ]

[ Š>‹5Œ>CŒCŠ Ž ‘A<‹ ]

[ Š>‹5Œ>CŒCŠ*‘A Ž Ÿ››e ]

[ Š>‹5Œ>CŒCŠ Ž ‘A*Ÿ — ]

[ Š>‹5Œ>CŒCŠ Ž ‘A*Ÿ ]

[ Š>‹5Œ>CŒCŠ Ž ‘ ›— ]

[ Š>‹5Œ>CŒCŠ Ž ‘ ›— ]

… ‡‰ ˜€ ” š ‚ ƒ ² … „G€ †ˆ

… ‡‰ ˜‡ ” š ‚ ƒ ² … „G€ †ˆ

„ € †ˆ … ‡‰ ˜ž ” š ‚ ƒ ² … G

‚ƒ … ‡‰ <… „ ž ” š ² … „G€ †ˆ

… ‡‰ ™ „ ž ” š ‚ ƒ ² … „G€ †ˆ ¢ £ ” š ‚ƒ … G „ … œ € ² € †ˆ‡‰

99

„ ” š ‚ ƒ … „G… œ ¡ € ž ² € †ˆ‡‰ „ ” š ‚ ƒ … „G… œ ¡ € ž ² € †ˆ‡‰ £ ” š ‚ƒ … G „ … œ € ² € †ˆ‡‰

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (³´0µ ¶ · ¸5¹ · º »+³¼ »:½¾<· ¿>³À<Á · ¿Aµ ÂC¿ ¸5ÃCÄÅG¸5Æ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.2.1.20.

MH. Wzór X. Strona bierna - temat: Sg.

3 os. m.

Ú Ý à ß á} Ý âã Ù ÜGÛ ÞÍ

3 os. f.

í ï ÜGÛ Ý à Ý òÝ  Þ ß á}â ã Í

2 os. m.

[ ä!å®æç è å®æCä>éAêë ]

1 os. m., f.

[ ÒAÓGÔ+Õ Ö ÓGÔ[Ò*×ªØ ].

Plur.

[ ä!å®æç è å®æCä>éAêAî ]

3 os. m.

ß ï Þ Ý

3 os. f.

ß ï Þ Ý Ù 

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Ù [

ß ï Þ Ý Ù 

[ ä!å®æç è å®æCä>éAêëç ]

[ ä!å®æç*å®æCä è éAê õeë ]

[ ä!å®æç*å®æCä è éAêëç ñ ]

í ô ÜGÛ Ý à Ý òÙ  Þ ß á}â ã Í

Ý à ß á} Ý âã ÷ Ý à ß íô ÜGÛ ÞÍ

öù Ù à  í Û Ý à Ý ß ô ÜGÞÍ ß á}â ã

[ ä!å®æç*å®æCä è éAêAç>ë ]

[ ä!å®æç*å®æCä è éAêAç*åø ]

[ ä!å®æç*å®æCä è éAêAç*åøñ ]

[ ä!å®æç*å®æCä è éAêAç<é ]

[ ä!å®æç*å®æCä è éAêAç*åõõeë ]

[ ä!å®æç*å®æCä è éAêAç*åøñ ]

Ý à ß á} Ý âã òß íô ÜGÛ ÞÍ

ö û Ù íô ÜGÛ Ý à Ý ÞÍß á}â ã

ö û Ù íô ÜGÛ Ý à Ý ÞÍß á}â ã

[ ä!å®æç*å®æCä è éAêAç*å ]

[ ä!å®æç*å®æCä è éAê õñ ]

[ ä!å®æç*å®æCä è éAê õñ ]

ú Ý à ß á} Ý âã ó à ß íô ÜGÛ ÞÍ

öù Ù à  í Û Ý à Ý ß ô ÜGÞÍ ß á}â ã

ß ï á Ý ï 

üý þÿ

Sg.

Dual.  ï ï Þ Ý  Ù [eëCæCä*ë‘ê5è ñAõ ï  ï Ý   Þ Ù  [ ç>ëCæCä*ë‘ê5è ñAõ ï  ï Ý   Þ Ù  [ ç>ëCæCä*ë‘ê5è ñAõ ï  ï Ý   Þ Ù  [ ç>ëCæCä*ë‘ê5è ñAõ

ß ï Þ Ý Ù  [õ è ëCæCä*ë‘êå ]

è ëCæCä*ë‘êå

]

[ ç è ëCæCä*ë‘êå ] [ ç>ëCæCä*ë‘ê5è  õeë ]

[ ä è ëCæCä*ë‘êå ]

2.15.8.7.2.2.1.2.

3 os. m.

ß ï ÞÍ Ý ß  [

Plur. Ù ì* â ï Þ Ý  Ù [eëCæCä*ë‘ê5è î+õeë ] ï ó Ù  ô Þ Ý Ù [e  ëCæCä è ë‘ê õeë ] ï Ý Ù ì*â Þ Ù  [ ç>ëCæCä*ë‘ê5è î+õeë ] ï ó Ù  ô Þ Ý Ù  [ ç>ëCæCä è ë‘ê õeë ]

ß ï Þ Ý Ù  [õ è ëCæCä*ë‘êå ]

] é

é

] é

] é

]

  MH. Wzór I b. Strona czynna - temat:   ÿ  [ !" ].

Sg. Ý $ 3 os. m. ß# ß %® Ù [ è ë'& ä!å®æ[å ] 3 os. f. ß# $ ß %®Ý Ù  [ ç è ë'& ä!å®æ[å ] 2 os. m. ß# $ ß %®Ý Ù  [ ç è ë'& ä!å®æ[å ] Û $ %®Ý Ù Ù áÍ 2 os. f. ß  [ ç>ë'& ä!å®æ è  õeë ] ï 1 os. m., f. ß# $ ß ( Ý [ ä è ë'& ä!å®æ[å ] 2.15.8.7.2.2.1.3.

  [   ].

MH. Wzór I a. Strona czynna - temat:

[ ç è ëCæCä*ë‘êå ]

Ù  Û ï Þ Ý Ù 

[ ä!å®æç è å®æCä>éAêñ ]

ö à Ù íï ÜGÛ Ý à Ý ÞÍß á}â ã

2.15.8.7.2.2. Imperfectum. 2.15.8.7.2.2.1. Indicativus. 2.15.8.7.2.2.1.1.

Dual.

ïð G Ü ÛÍ Ý âã Þ Ý à ß á}

Ý à ß á} Ý âã ó Ù íô ÜGÛ ÞÍ

í ô ÜGÛ Ý à Ý òÛ  Þ ß á}â ã Í

2 os. f.

í Û Ý à Ý  ã ì*â ÜGÞÍ ß á}â ã

ÉsÊ Î Ê Ç\È ËÍÌ Ï}Ð Ñ

Plur. Ý $ Ù ìGáÍ ß ß %® Ù [eë'& ä!å®æ è î+õeë ] Ý $ ß %®Ý Ù óÙ áÍ  [e  ë'& ä è å®æ<õeë ] Ù ìGáÍ ß $ ß %®Ý Ù  [ ç>ë'& ä!å®æ è î+õeë ] Ý $ ß %®Ý Ù óÙ áÍ  [ ç>ë'& ä è å®æ<õeë ] ß# $ ß %®Ý Ù  [õ è ë'& ä!å®æ[å ]

MH. Wzór I. Strona bierna - temat: Sg. è å®æCä*ë‘êå

]

Ý ß Ù ì* â ï ÞÍ  [

Plur. å®æCä*ë‘ê5è î+õeë

]

100

Dual.



ö Ù $ %®Ý Ù áÍß 

[eë'&



ö Ù $ %®Ý Ù áÍß 

[ ç>ë'&

ä!å®æ è ñAõ é

]



ö Ù $ %®Ý Ù áÍß 

[ ç>ë'&

ä!å®æ è ñAõ é

]



ö Ù $ %®Ý Ù áÍß 

[ ç>ë'&

ä!å®æ è ñAõ é

]

ß#

$ ß %®Ý Ù 

üý þÿ

[õ è ë'&

ä!å®æ è ñAõ é

ä!å®æ[å

]

]

  [ "  ].

ï  ï Ý   ÞÍ ß [

Dual. å®æCä*ë‘ê5è ñAõ é

]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ()+*-, . / 021 / 3 45)+6 487:9;/ <=)+>;? /
FHE G IKL J E MN [ O P QSR'TVUXWYQ ] FHE G IKL J E 2 os. m. MN [ O P QSR'TVUXWYQ ] ^ G IKJ mo 2 os. f. Z n L ME N [ OVQSR'TVUXW2P pKbdU ] kr 1 os. m., f. FHE G IKq J [ T P QSR'TVUXWYQ ] 3 os. f.

2.15.8.7.2.2.1.4.

Sg. ˆ ‡ S‰Š Œ ‹ ‡ Ž [aS‘“’ ” •V•=–!—Y ] ˆ 3 os. f. ‡ S‰Š Œ ‹ ‡ £ [ ¤VS‘“’ ” •V•=–!—Y ] ˆ 2 os. m. ‡ S‰Š Œ ‹ ‡ £ [ ¤VS‘“’ ” •V•=–!—Y ] ‹ ›œ¨ S‰Š Œ ‹ ‡ £ §o 2 os. f. [ ¤VS‘'” •V•=–!—2’ ©Kžd” ] 1 os. m., f. ˆ ‡ S‰Š ª ‹ š « [ •S‘“’ ” •V•=–!—Y ]

Sg. ˆ‡ Sº ¨ »¼Œ ‹ ‡  Ž [aS‘“’ ¢½•=–!—Y ] ˆ‡ ºS¨ »¼Œ ‹ ‡ 3 os. f. £ [ ¤VS‘“’ ¢½•=–!—Y ] ˆ‡ ºS¨ »¼Œ ‹ ‡ 2 os. m. £ [ ¤VS‘“’ ¢½•=–!—Y ] ‹ › ¨ ºS¨ »¼Œ ‹ ‡ £ §o 2 os. f. [ ¤VS‘=¢½•=–!—2’ ©Kžd” ] 1 os. m., f. ˆ‡ ºS¨ »¼ª ‹ š « [ •S‘“’ ¢½•=–!—Y ]

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f.

Dual. ˜Ÿ ] ¡ S‰Š Œ ‹  ‡ Ž [aS‘'” •V•=–!—2’ ¢!ž– ] S‰Š ‹ Ÿ ˜] ¡ Œ ‡ £ [ ¤VS‘'” •V•=–!—2’ ¢!ž– ] S‰Š ‹ Ÿ ˜] ¡ Œ ‡ £ [ ¤VS‘'” •V•=–!—2’ ¢!ž– ] S‰Š ‹ Ÿ ˜] ¡ Œ ‡ £ [ ¤VS‘'” •V•=–!—2’ ¢!ž– ] ˆ ‡ S‰Š Œ ‹ ‡ ¬ [žaS‘“’ ” •V•=–!—Y ]

Plur. ˜:‹ ™V³ š ± ² Œ ‹ ‡ Ž [aS‘'” •V•V”X—2’ 5žd” ] ¥]‹ ³ ¦ ± ² Œ ‹ ‡ Ž [aS ‘'” •V• ’ ”X—cžd” ] ˜:‹ ™V³ š ± ² Œ ‹ ‡ £ [ ¤VS‘'” •V•V”X—2’ 5žd” ] ¥]‹ ³ ¦ ± ² Œ ‹ ‡ £ [ ¤VS‘'” •V• ’ ”X—cžd” ] °H‡ ± ² Œ ‹ ‡ ¬ [žaS‘“’ ” •V•V”X—Y ]

Dual. ˜Ÿ ] ´ ± ² Œ ‹  ‡ Ž [aS‘'” •V•V”X—2’ ¢!ž– ] ±² ‹ Ÿ ˜] ´ Œ  ‡ £ [ ¤VS‘'” •V•V”X—2’ ¢!ž– ] ±² ‹ Ÿ ˜] ´ Œ ‡ £ [ ¤VS‘'” •V•V”X—2’ ¢!ž– ] ±² ‹ Ÿ ˜] ´ Œ ‡ £ [ ¤VS‘'” •V•V”X—2’ ¢!ž– ] °H‡ ± ² Œ ‹ ‡ ¬ [žaS‘“’ ” •V•V”X—Y ]

¶·y MH. Wzór III. Strona czynna - temat: uwµ {}~ | [ "€V¸¹‚V„†… ].

3 os. m.

2.15.8.7.2.2.1.7.

Plur. ˜:‹ ™V›œš S‰Š Œ ‹ ‡ Ž [aS‘'” •V•=–!—2’ 5žd” ] ¥]‹ ›œ¦ S‰Š Œ ‹ ‡ Ž [aS‘'” •V• ’ –!—cžd” ] ˜:‹ ™V›œš S‰Š Œ ‹ ‡ £ [ ¤VS‘'” •V•=–!—2’ 5žd” ] ¥]‹ ›œ¦ S‰Š Œ ‹ ‡ £ [ ¤VS‘'” •V• ’ –!—cžd” ] ˆ ‡ S‰Š Œ ‹ ‡ ¬ [žaS‘“’ ” •V•=–!—Y ]

{ y ~ | [ "€ƒ‚‚ … ]. MH. Wzór II. Strona bierna - temat: ­Y® ¯ }

Sg. H ° ± ² ‹ 3 os. m. ‡ Œ ‡ Ž [aS‘“’ ” •V•V”X—Y ] °H‡ ± ² Œ ‹ ‡ 3 os. f. £ [ ¤VS‘“’ ” •V•V”X—Y ] H ° ± ² 2 os. m. ‡ Œ ‹ ‡ £ [ ¤VS‘“’ ” •V•V”X—Y ] ‹ ³ ¨ ± ² Œ ‹ ‡ £ §o 2 os. f. [ ¤VS‘'” •V•V”X—2’ ©Kžd” ] H ° ± ² 1 os. m., f. ‡ ª ‹ š « [ •S‘“’ ” •V•V”X—Y ] 2.15.8.7.2.2.1.6.

GgHG I L J E MN [ OVQSR'TVUXW2P h!bi ] ef GgHG IKL J E MN [ OVQSR'TVUXW2P h!bi ] ef GgHG IKL J E MN [ OVQSR'TVUXW2P h!bi ] ef FHE G IKL J E Ms [btP QSR'TVUXWYQ ]

xzy MH. Wzór II. Strona czynna - temat: uwv {}~ | [ "€ƒ‚‚V„†… ].

3 os. m.

2.15.8.7.2.2.1.5.

[]Z ^ \ G IKL J ME _ [`aQSR'T P UXWcbdU ] ^ k G IKJ Z L ME N [ OVQSR'TVUXW2P l5bdU ] f:j []Z ^ \ G IKL J ME N [ OVQSR'T P UXWcbdU ] FHE G IKL J E Ms [btP QSR'TVUXWYQ ]

Plur. :˜‹ ™V› š ºS¨ »¼Œ ‹ ‡ Ž [aS‘=¢½•=–!—2’ 5žd” ] ¥]‹ › ¦ ºS¨ »¼Œ ‹ ‡ Ž [aS‘=¢½• ’ –!—cžd” ] ˜:‹ ™V› š ºS¨ »¼Œ ‹ ‡ £ [ ¤VS‘=¢½•=–!—2’ 5žd” ] ¥]‹ › ¦ ºS¨ »¼Œ ‹ ‡ £ [ ¤VS‘=¢½• ’ –!—cžd” ] ˆ‡ ºS¨ »¼Œ ‹ ‡  ¬ [žaS‘“’ ¢½•=–!—Y ]

Dual. ˜Ÿ ] ¡¾ºS¨ »¼Œ ‹ ‡ Ž [aS‘=¢½•=–!—2’ ¢!ž– ] ºS»¼‹ Ÿ ˜] ¡¾¨ Œ ‡ £ [ ¤VS‘=¢½•=–!—2’ ¢!ž– ] ºS»¼‹ Ÿ ˜] ¡¾¨ Œ ‡ £ [ ¤VS‘=¢½•=–!—2’ ¢!ž– ] ºS»¼‹ Ÿ ˜] ¡¾¨ Œ ‡ £ [ ¤VS‘=¢½•=–!—2’ ¢!ž– ] ˆ‡ ºS¨ »¼Œ ‹ ‡ ¬ [žaS‘“’ ¢½•=–!—Y ]

y · { y | ~ [ "€V¸¹‚ … ]. MH. Wzór III. Strona bierna - temat: ­ ¿ }

Sg. °‡ À ‹ »¼Œ ‹ ‡  Ž [aS‘“’ ¢½•V”X—Y ] °‡ À ‹ »¼Œ ‹ ‡ £ [ ¤VS‘“’ ¢½•V”X—Y ] °‡ À ‹ »¼Œ ‹ ‡ £ [ ¤VS‘“’ ¢½•V”X—Y ] ‹ ³ ¨ À ‹ »¼Œ ‹ ‡ £ §o [ ¤VS‘=¢½•V”X—2’ ©Kžd” ]

Plur. :˜‹ ™V³ š À ‹ »¼Œ ‹ ‡ Ž [aS‘=¢½•V”X—2’ 5žd” ] ¥]‹ ³ ¦ À ‹ »¼Œ ‹ ‡ Ž [aS‘=¢½• ’ ”X—cžd” ] ˜:‹ ™V³ š À ‹ »¼Œ ‹ ‡ £ [ ¤VS‘=¢½•V”X—2’ 5žd” ] ¥]‹ ³ ¦ À ‹ »¼Œ ‹ ‡ £ [ ¤VS‘=¢½• ’ ”X—cžd” ] 101

Dual. ˜Ÿ ] ´ À ‹ »¼Œ ‹  ‡ Ž [aS‘=¢½•V”X—2’ ¢!ž– ] ‹ »¼‹ Ÿ ˜] ´ À Œ ‡ £ [ ¤VS‘=¢½•V”X—2’ ¢!ž– ] ‹ »¼‹ Ÿ ˜] ´ À Œ ‡ £ [ ¤VS‘=¢½•V”X—2’ ¢!ž– ] ‹ »¼‹ Ÿ ˜] ´ À Œ ‡ £ [ ¤VS‘=¢½•V”X—2’ ¢!ž– ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (Á+Â-Ã Ä Å Æ2Ç Å È É5Á+Ê É8Ë:Ì;Å Í=Á+Î;Ï Å Í!Ã Ð'Í Æ2Ñ'Ò:Ó"Æ2Ô ) © 2002. (kopia bezpłatna)

ÖÕ Ø;× Ù Úƒ× Û Ü 1 os. m., f. w [ ÝÞSߓà á½ÝVâXãYÞ ] 2.15.8.7.2.2.1.8.

Sg. õ ô "ö÷ ù ø úô û [ütý þSÿ  þ ] õ 3 os. f. ô "ö÷ ù ø úô  [  ý þSÿ  þ ] õ 2 os. m. ô "ö÷ ù ø úô  [  ý þSÿ  þ ]  œö "ö÷ ù ø úô  [ VþSÿ  ý   ] 2 os. f. 1 os. m., f. õ ô "ö÷  ø  [ ý þSÿ  þ ]

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m.

 ( ö  ' ù ø ú ô  [ VþSÿ   ý   ] 1 os. m., f. &ô  '  ø  [ ý þSÿ   þ ]

2 os. f.

3 os. m. 3 os. f.

&*ô 2 ' ù 3    ú  [ 545'ÿ“ý 6

 þ ]

2 os. m.

&*ô 2 ' ù 3    ú  [ 545'ÿ“ý 6

 þ ]

2 os. f.

 ( ö 2 ' ù  3  ú 

 [ 545'ÿ6

 ý   ] 1 os. m., f. &*ô 2 ' ù      [ 45'ÿ“ý 6

  þ ]

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m.

Dual.   "ö÷ ù ø ú ô û [üaþSÿ  ý   "ö÷ ø   ù ú ô  [ VþSÿ ý   "ö÷ ø   ù úô  [ VþSÿ ý   "ö÷ ø   ù úô  [ VþSÿ ý 

Plur.   (  ' ù ø úô û [üaþSÿ   ý   ]  (   ' ù ø úô û [üaSþ ÿ ý    ]   (  ' ù ø úô  [ VSþ ÿ   ý   ]  (   ' ù ø úô  [ VþSÿ ý    ] &ô  ' ù ø ô  ú [ tý þSÿ  þ ]

Dual.  )* ' ù ø úô û [üaþSÿ   ý   ø  )* ' ù úô  [ VþSÿ  ý   ø  )* ' ù úô  [ VþSÿ  ý 



]



] 

] 

]

ø  )* ' ù úô  [ VþSÿ  &ô  ' ù ø ô ú [ tý þSÿ 





  

] ] ]

 ý  ]

þ ]

+ #-, , , . MH. Wzór V. Strona czynna - temat: ! ì î [ $0/ $ð1$ƒññ%$ ó ].

Sg. &*ô 2 ' ù 3    ú  û [ü45'ÿ“ý 6

 þ ]

2.15.8.7.2.2.1.11.

Plur.   œ "ö÷ ù ø úô û [üaþSÿ  ý   ]  œ "ö÷ ù ø úô û [üaþSÿ ý   ]   œ "ö÷ ù ø úô  [ VþSÿ  ý   ]  œ "ö÷ ù ø úô  [ VþSÿ ý   ] õ ô "ö÷ ù ø úô [ tý þSÿ  þ ]

 õô "ö÷ ù ø ô ú [ tý þSÿ þ ] "# ë MH. Wzór IV. Strona bierna - temat: ! ì}î í [ ï"ðñ%$ ó ].

Sg. &ô  ' ù ø ô  úû [ütý þSÿ  þ ] &ô  ' ù ø ô  ú [  ý þSÿ  þ ] &ô  ' ù ø ô  ú [  ý þSÿ  þ ]

2.15.8.7.2.2.1.10.

Öw Õ Ø;× Ù ä × åÕ æ [çaÞSߓà á½ÝVâXãYÞ ]

êzë MH. Wzór IV. Strona czynna - temat: èwé ì}î í [ ï"ðñVò†ó ].

3 os. m.

2.15.8.7.2.2.1.9.

Öw Õ Ø;× Ù ä × åÕ æ [çaÞSߓà á½ÝVâXãYÞ ]

  ( 2 ' ù  3  ú  û

Plur.

 [ü45'ÿ6

 ý   ]  (  2 ' ù  3  ú û  [ü45'ÿ6 ý   ]   ( 2 ' ù  3  ú   [ 545'ÿ6

 ý   ]  (  2 ' ù  3  ú  [ 545'ÿ6 ý    ] &*ô 2 ' ù 3    ú [ 45'ÿ“ý 6

 þ ]

2  ) ' ù  3  ú  û

Dual.

  [ü45'ÿ6

 ý  ] 2  ) ' ù  3  ú    [ 545'ÿ6

 ý  ] 2  ) ' ù  3  ú    [ 545'ÿ6

 ý  ] 2  ) ' ù  3  ú    [ 545'ÿ6

 ý  ] &*ô 2 ' ù 3    ú [ 45'ÿ“ý 6

 þ ]

+ #-, , . MH. Wzór V. Strona bierna - temat: ! ì î í [ ï*/ $ð1$ƒññ%$ ó ].

Sg. &*ô 2 ' ù 3 ô    ú û [üaþ75'ÿ“ý 6

 þ ] &*ô 2 ' ù 3 ô    ú [ Vþ75'ÿ“ý 6

 þ ] &*ô 2 ' ù 3 ô    ú [ Vþ75'ÿ“ý 6

 þ ]

  ( 2 ' ù  3  ú ô û

Plur.

2  ) ' ù  3  úô û

Dual.

  [üaþ75'ÿ6

 ý   ] [üaþ75'ÿ6

 ý   (  2 ' ù  3  úô û [üaþ75'ÿ6 ý    ]  ) 2 ' ù  3  úô   [ Vþ75'ÿ6

 ý  2   ( 2 ' ù  3  úô   ) ' ù  3  úô  102





] ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (8:9<; = > ?A@ > B C8:D CFEGH> I58:JHK > I; LI ?AMNOP?AQ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

`b _ ec a d f g _ h _ j i k

[ R S7R5TUT6V V TXWAY Z[T ] m_ cen d f g _ h_ ji k [ R S7R5TUT6V V Y TXWe[T ]

[ R S7R5TUT6V V TXWAY \[^] ] df o pqr g _ h_ ji k

[ R S7R5TUT6V V TXWAY l[T ] 1 os. m., f. si d f g _ kH_ t u [ V%S7R5TUvY T6V V TXW4S ]

si d f g _ h_ i j w [[xS7R5TUvY T6V V TXW4S ]

[ R S7R5TUT6V V TXWAY \[^] ] si d f g _ h_ i jw [[xS7R5TUvY T6V V TXW4S ]

2 os. f.

2.15.8.7.2.2.1.12.

 MH. Wzór VI. Strona czynna - temat: y{%| z } ~ z z € z [ 0‚ 1ƒ „†…%6‡ ].

Sg. ‰‹ Š Š Š Š  H Œ  ˆ Ž ‘ [’“4”5“•v– —™˜ “Xš4› ]

œŠ  Ÿ ž ŒHŠ  Ž Š  Š  Š ‘

3 os. f.

‰‹ ˆ ŒHŠ  Ž Š  Š Š ¦ [ ”5“4”5“•v– —™˜ “Xš4› ]

[’“4”5“•5—™˜ “XšA–  ¡“ ] §Š Ÿ ¨ ŒHŠ  Ž Š  Š Š ‘ [’“4”5“•5—™˜ – “Xše¡“ ]

2 os. m.

‰‹ ˆ ŒHŠ  Ž Š  Š Š ¦ [ ”5“4”5“•v– —™˜ “Xš4› ]

œŠ  Ÿ ž ŒHŠ  Ž Š  Š  Š ¦

[ ”5“4”5“•5—™˜ “XšA– —¡^¥ ] œ£¤ ŒHŠ  Ž Š  Š Š ¦

Š Ÿ ª ŒHŠ  Ž Š  Š Š ©b  ¦

[ ”5“4”5“•5—™˜ “XšA–  ¡“ ] §Š Ÿ ¨ ŒHŠ  Ž Š  Š Š ¦ [ ”5“4”5“•5—™˜ – “Xše¡“ ]

[ ”5“4”5“•5—™˜ “XšA– —¡^¥ ] œ£¤ ŒHŠ  Ž Š  Š Š ¦

[ ”5“4”5“•5—™˜ “XšA– «¡“ ] 1 os. m., f. ‰‹ ˆ ŒHŠ  Ž Š ¦ Š £ ¬ [ ˜ “4”5“•v– —™˜ “Xš4› ]

‰‹ ˆ ŒHŠ  Ž Š  Š Š ­ [¡“4”5“•v– —™˜ “Xš4› ]

3 os. m.

2 os. f.

2.15.8.7.2.2.1.13.

Plur. ¢

œ£¤ ŒHŠ  Ž Š  Š  Š ‘

Dual.

¢

[’“4”5“•5—™˜ “XšA– —¡^¥ ] œ£¤ ŒHŠ  Ž Š  Š Š ¦

¢ ¢

[ ”5“4”5“•5—™˜ “XšA– —¡^¥ ] ‰‹ ˆ ŒHŠ  Ž Š  Š Š ­ [¡“4”5“•v– —™˜ “Xš4› ]

P ® MH. Wzór VI. Strona bierna - temat: y{%| z } ~ z z € [ ¯*‚ 1ƒ „†…%6‡ ].

3 os. m.

Sg. ‰‹ Š Š Š  H Œ  ˆ Ž ˆ ‘ [’x›7”5“•v– —™˜ “Xš4› ]

œŠ  Ÿ ž ŒHŠ  Ž Š  Š  ˆ ‘

3 os. f.

‰‹ ˆ ŒHŠ  Ž Š  Š ˆ ¦ [ ” ›7”5“•v– —™˜ “Xš4› ]

[’x›7”5“•5—™˜ “XšA–  ¡“ ] §Š Ÿ ¨ ŒHŠ  Ž Š  Š ˆ ‘ [’x›7”5“•5—™˜ – “Xše¡“ ]

2 os. m.

‰‹ ˆ ŒHŠ  Ž Š  Š ˆ ¦ [ ” ›7”5“•v– —™˜ “Xš4› ]

œŠ  Ÿ ž ŒHŠ  Ž Š  Š ˆ ¦

[ ” ›7”5“•5—™˜ “XšA– —¡^¥ ] œ£¤ ŒHŠ  Ž Š  Š ˆ ¦

Š Ÿ ª ŒHŠ  Ž Š  Š ˆ ©b ¦

[ ” ›7”5“•5—™˜ “XšA–  ¡“ ] §Š Ÿ ¨ ŒHŠ  Ž Š  Š ˆ ¦ [ ” ›7”5“•5—™˜ – “Xše¡“ ]

[ ” ›7”5“•5—™˜ “XšA– —¡^¥ ] œ£¤ ŒHŠ  Ž Š  Š ˆ ¦

[ ” ›7”5“•5—™˜ “XšA– «¡“ ] 1 os. m., f. ‰‹ ˆ ŒHŠ  Ž Š ¦ Š ž ¬ [ ˜%›7”5“•v– —™˜ “Xš4› ]

‰‹ ˆ ŒHŠ  Ž Š  Š ˆ ­ [¡x›7”5“•v– —™˜ “Xš4› ]

2 os. f.

2.15.8.7.2.2.1.14.

¢

œ£¤ ŒHŠ  Ž Š  Š  ˆ ‘

Dual.

¢

[’x›7”5“•5—™˜ “XšA– —¡^¥ ] œ£¤ ŒHŠ  Ž Š  Š ˆ ¦

¢ ¢

[ ” ›7”5“•5—™˜ “XšA– —¡^¥ ] ‰‹ ˆ ŒHŠ  Ž Š  Š ˆ ­ [¡x›7”5“•v– —™˜ “Xš4› ]

² µ³ MH. Wzór VII. Strona czynna - temat: °‹± ~´ z € z [ P¶‹ƒ1{… ·¸‡ ].

Sg. Š ½» Š ¹ˆ º ª Ž¼  ‘ [’“¾¡0•v– “6˜5¥š4› ] Š ½» Š ¹ˆ º ª Ž¼ 3 os. f. ¦ [ ”5“¾¡0•v– “6˜5¥š4› ] Š ½» Š ¹ˆ º ª Ž¼ 2 os. m. ¦ [ ”5“¾¡0•v– “6˜5¥š4› ] Š ¿ ª º ª Ž¼ Š ½» Š ©b 2 os. f. ¦ [ ”5“¾¡0•“6˜5¥šA– «¡“ ] Š » £¬ 1 os. m., f. ¹ˆ º ª Ž¼ ­ [ ˜ “¾¡0•v– “6˜5¥š4› ] 3 os. m.

Plur.

Plur. Š ½» Š œŠ  ¿ ž º ª Ž¼ ‘ [’“¾¡0•“6˜5¥šA–  ¡“ ] Š ½» Š §Š ¿ ¨ º ª Ž¼ ‘ [’“¾¡0•“6˜ – ¥še¡“ ] Š ½» Š œŠ  ¿ ž º ª Ž¼ ¦ [ ”5“¾¡0•“6˜5¥šA–  ¡“ ] Š ½» Š §Š ¿ ¨ º ª Ž¼ ¦ [ ”5“¾¡0•“6˜ – ¥še¡“ ] Š ½» Š ¹ˆ º ª Ž¼ ­ [¡“¾¡0•v– “6˜5¥š4› ] 103

Dual. Š ½» Š œ£ÀÁº ª Ž¼ ‘ [’“¾¡0•“6˜5¥šA– —¡^¥ ] ¢ œ£ÀÁº ª Ž Š ½ » Š ¦ [ ”5“¾¡0•“6˜5¥šA– —¡^¥ ] ¢ Š ½» Š œ£ÀÁº ª Ž¼ ¦ [ ”5“¾¡0•“6˜5¥šA– —¡^¥ ] ¢ Š ½» Š œ£ÀÁº ª Ž¼ ¦ [ ”5“¾¡0•“6˜5¥šA– —¡^¥ ] ¢ Š ½» Š ¹ˆ º ª Ž¼ ­ [¡“¾¡0•v– “6˜5¥š4› ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (Â:Ã<Ä Å Æ ÇAÈ Æ É ÊÂ:Ë ÊFÌÍHÆ Î5Â:ÏHÐ Æ ÎÄ ÑÎ ÇAÒÓÔPÇAÕ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.2.2.1.15. 3 os. m.

Ú Ù ÜPÛ Þ Ý [ ßà‹á1â{ã%â6ä ]. MH. Wzór VII. Strona bierna - temat: Ö4× Ø-´

Sg. æ*å ç èê¼ é ìëå íî [ïxðòñ0óvô õ6ö õX÷4ð ]

é ìëå øé ù û ú ç èê¼ íî

æ*å ç èê¼ é ìëå í [  ðòñ0óvô õ6ö õX÷4ð ] æ*å ç èê¼ é ìëå 2 os. m. í [  ðòñ0óvô õ6ö õX÷4ð ] é û ç èê¼ é ìëå 

2 os. f. í  [ ðòñ0óõ6ö õX÷Aô ñõ ] é ë ú 1 os. m., f. æ*å ç èê¼ [ ö%ðòñ0óvô õ6ö õX÷4ð ]

3 os. f.

2.15.8.7.2.2.1.16.

#å $ % é ëê

2.15.8.7.2.2.1.17.

[ïxðòñ0óõ6ö õX÷Aô üñõ ] é û  ç èê¼é ì ë íå î [ïxðòñ0óõ6ö ô õX÷eñõ ] é ìëå øé ù û ú ç èê¼ í [  ðòñ0óõ6ö õX÷Aô üñõ ] é û  ç èê¼é ì ë íå  [ ðòñ0óõ6ö ô õX÷eñõ ] æ*å ç èê¼ é ì ë å í [ñxðòñ0óvô õ6ö õX÷4ð ]

ø çþ*ç è¼ ê é ì ë í å  [  ðòñ0óõ6ö õX÷Aô ÿñ ] ý é ìëå ø çþ*ç èê¼ í [  ðòñ0óõ6ö õX÷Aô ÿñ ] ý é ìëå ø çþ*ç èê¼ í [  ðòñ0óõ6ö õX÷Aô ÿñ ] ý æ*å ç èê¼ é ì ë å í [ñxðòñ0óvô õ6ö õX÷4ð ]

Plur. øé ù ( ú $ % é ëê íé î [ïõó&5õ6ö'÷Aô üñõ ] é (  $ % é ëê íé î [ïõó&5õ6ö ô ÷eñõ ] øé ù ( ú $ % é ëê íé  [ 5õó&5õ6ö'÷Aô üñõ ] é (  $ % é ëê íé  [5õó&5õ6ö ô ÷eñõ ] #å $ % é ëê í é [ñõ&ó ,+ ô õ6'ö ÷4ð ]

Plur. øé ù û ú ç è% é ëê í å î [ïxð¾ó&5õ6ö õX÷Aô üñõ ] é û  ç è% é ëê íå î [ïxð¾&ó 5õ6ö ô õX÷eñõ ] øé ù û ú ç è% é ëê í å  [  ð¾&ó 5õ6ö õX÷Aô üñõ ] é û  ç è% é ëê í å  [ ð¾&ó 5õ6ö ô õX÷eñõ ] æ*å ç è% é ëê å í [ñxð¾&ó  ô õ6ö õX÷4ð ]

MH. Wzór X. Strona czynna - temat: Sg. é í î [ïõó& ô õóö'÷4ð ]

3 os. m.

#å $ ëê % é ëê

3 os. f.

#å $ ëê % é ëê íé  [5 õó& ô õóö'÷4ð

2 os. m.

#å $ ëê % é ëê íé  [5 õó& ô õóö'÷4ð

øé ù ( ú $ ëê % é ëê íé î

      [  "!

 -/. 0 2  1 [ 43 56!

].

Dual. ø çþ*ç è% é ëê í å î [ïxð¾ó&5õ6ö õX÷Aô ÿñ ] ý ø çþ*ç è% é ëê í å  [  ð¾&ó 5õ6ö õX÷Aô ÿ ñ ] ý ø çþ*ç è% é ëê í å  [  ð¾&ó 5õ6ö õX÷Aô ÿ ñ ] ý ø çþ*ç è% é ëê í å  [  ð¾&ó 5õ6ö õX÷Aô ÿ ñ ] ý æ*å ç è% é ëê å í [ñxð¾&ó  ô õ6ö õX÷4ð ]

          [   7 "!

Plur. ý

ø ç) $ ëê % é ëê íé î

Dual.

]

[ïõó&5õóö'÷Aô üñõ ] é (  $ ëê % é ëê íé î [ïõ&ó 5õóö ô ÷eñõ ]

]

øé ù ( ú $ ëê % é ëê íé 

[ 5õó&5õóö'÷Aô ÿñ ] ø ç) $ ëê % é ëê í é 

[ 5õó&5õóö'÷Aô üñõ ]

[ïõó&5õóö'÷Aô ÿñ ] ø ç) $ ëê % é ëê íé 

[ 5õó&5õóö'÷Aô ÿñ ]

ý ý

104

].

Dual. ø ç) $ % é ëê íé î [ïõó&5õ6ö'÷Aô ÿñ ] ý ø ç) $ % é ëê íé  [ 5õó&5õ6ö'÷Aô ÿñ ] ý ø ç) $ % é ëê íé  [ 5õó&5õ6ö'÷Aô ÿñ ] ý ø ç) $ % é ëê íé  [ 5õó&5õ6ö'÷Aô ÿñ ] ý #å $ % é ëê í é [ñõó& ô õ6ö'÷4ð ]

MH. Wzór VIII. Strona bierna - temat:

Sg. * æ ç  è é % 3 os. m. å ëê í å î [ïxð¾ó& ô õ6ö õX÷4ð ] æ*å ç è% é ëê å 3 os. f. í  [ ð¾&ó  ô õ6ö õX÷4ð ] æ*å ç è% é ëê å 2 os. m. í  [ ð¾&ó  ô õ6ö õX÷4ð ] é û ç è% é ëê å 

2 os. f. í  [ ð¾&ó 5õ6ö õX÷Aô ñõ ] 1 os. m., f. æ*å ç è% é * ë ú [ ö%ð¾&ó  ô õ6ö õX÷4ð ] 2.15.8.7.2.2.1.18.

ý

Dual. ø çþ*ç è¼ ê é ì ë í å î [ïxðòñ0óõ6ö õX÷Aô ÿñ ]

MH. Wzór VIII. Strona czynna - temat:

Sg. é í î [ïõó& ô õ6ö'÷4ð ] #å $ % é ëê íé  [5õó& ô õ6ö'÷4ð ] 3 os. f. #å $ % é ëê í é  [5õ&ó  ô õ6'ö ÷4ð ] 2 os. m. é ( $ % é ëê é 

2 os. f. í  [5õ&ó 5õ6'ö ÷Aô ñõ ] 1 os. m., f. #å $ % é * ë ç [ ö õ&ó  ô õ6'ö ÷4ð ] 3 os. m.

Plur.

].

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (8:9<; = > ?A@ > B C8:D CFEHGI> J'8:KIL > JM; NOJ ?APOQHR4?AS ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. f.

1 os. m., f.

U

T W V X4V Z Y [ T Z Y \T ]

iT W j X4V Z Y [ T Z Y \T ] ['^ _O`&^'_O`Oa d bMckfh_

[ ^'_O`&^'_O`Oa'bMcAd egfh_ ]

rq 4X V Z Y [ T s Y n t [ a _O`&^ d _O`Oa'bMc/u

2.15.8.7.2.2.1.19.

rq 4X V Z Y [ T Z Y \T v [h f _O`&^ d _O`Oa'bMc/u

]

ŠŒ‰ ‹ g‘Ž ’   Ž “‰ ” [— • –™˜&š › œO˜OœŸž/–

3 os. f.

ŠŒ‰ ‹ g‘Ž ’   Ž “‰ ª [ š –™˜&š › œO˜OœŸž/–

2 os. m.

ŠŒ‰ ‹ g‘Ž ’   Ž “‰ ª [ š –™˜&š › œO˜OœŸž/–

2 os. f. 1 os. m., f.

]

MH. Wzór X. Strona bierna - temat: Sg.

3 os. m.

l mno X4V Z Y [ T Z Y \T ] [ ^'_O`&^'_O`Oa'bMcAd pMfb ] rq X4V Z Y [ T Z Y \T v [fh_O`&^ d _O`Oa'bMc/u

]

]

 H ¡£ ¢ ‹ g‘Ž ’   Ž “‰ ”

w/x y{|~z  } |2z  € [ 4‚ ƒ„ … †ƒ‡5†6ˆ

Plur.

¦ ¦

  ‹§Œ‹ g‘  Ž ’   Ž “‰ ª

¦

  ‹§Œ‹ g‘  Ž ’   Ž “‰ ª

¦

  ‹§Œ‹ g‘  Ž ’   Ž “‰ ª

[•—–™˜&š'œO˜OœŸžA› ¤¥hœ ]

  ‹§Œ‹ g‘Ž ’   Ž “‰ ”

]

« £ ¬ ‹ g‘Ž ’   Ž “‰ ” [— • –™˜&š'œO˜O › œŸžk¥hœ

]

 H ¡£ ¢ ‹ g‘Ž ’   Ž “‰ ª

]

ŠŒ‰ ‹ g‘Ž ’  ° Ž ¢ ± [ 5 –™˜&š › œO˜OœŸž/–

]

Dual.

[ š–™˜&š'œO˜OœŸžA› ¨M¥© ] [ š–™˜&š'œO˜OœŸžA› ¨M¥© ]

« £ ¬ ‹ g‘Ž ’   Ž “‰ ª [š –™˜&š'œO˜O › œŸžk¥hœ

[ š–™˜&š'œO˜OœŸžA› ¯g¥hœ ]

].

[•—–™˜&š'œO˜OœŸžA› ¨M¥© ]

[ š–™˜&š'œO˜OœŸžA› ¤¥hœ ]

­

 £ ® ‹ g‘Ž ’   Ž “‰ ª

ŠŒ‰ ‹ g‘Ž ’   Ž “‰ ² [— ¥ –™˜&š › œO˜OœŸž/–

]

[ š–™˜&š'œO˜OœŸžA› ¨M¥© ]

ŠŒ‰ ‹ g‘Ž ’   Ž “‰ ² [— ¥ –™˜&š › œO˜OœŸž/–

]

2.15.8.7.2.2.2. Czasownik MH - Imperativus. 2.15.8.7.2.2.2.1.1. Wzory trybu rozkazuj ³ cego czasownika MH. Imperat ¶ wzór I. a. Schemat: ´ µ ¬ ®· [ ‡¸:¹»º5†6ˆ ]. Sg.

2 os. m. 2 os. f.

ŠŒŽ ‹ g° Ž ·® [  › ©A˜"¼4½Ÿ¾ ] Ï ÂkÇ Ã ÄgƑŠ¿Ç [ È É ÊAË"¼4½Ÿ¾kÐ ]

2.15.8.7.2.2.2.1.2.

2 os. f.

Þ Å ß Ö à Å Á ¿ [ È É á™âãÈ5á™Ë ] Ï ÇÆ ß Ö à Å Á ¿ [ È É á™âãÈ5á™ËIÐ ]

2.15.8.7.2.2.2.1.3.

2 os. f.

Õ6Å ê æ Æ Ñ [,Ë É ½»¼M¼™ÊM¾ ] Ï ë Ç ê æ Æ Ñ [,Ë É ½»¼M¼™ÊM¾kÐ ]

2.15.8.7.2.2.2.1.4. 2 os. m.

Dual.

Ã͌à ÄgƑŠǿ [ È É ÊAË"¼4½Ÿ¾HÎ Ã͌à ÄgƑŠǿ [ È É ÊAË"¼4½Ÿ¾HÎ

¿ À4Æ Ö ÒÑ Æ Å

Plur.

ß Ö à Å Á ¿ [ È É á™âãÈ5á™Ë&Ì ] ß Ö à Å Á ¿ [ È5á™âãÈ É á™ËIÔh½ ]

MH. Imperat - wzór II. Schemat: Sg.

2 os. m.

Plur.

¿ Àk Á à ÄgƑŠǿ [ È É ÊAË"¼4½Ÿ¾MÌ ] ÒÑ ÂkÓ Ã ÄgƑŠǿ [ È'ÊAË"¼{É ½Ÿ¾kÔh½ ]

MH. Imperat - wzór I. b. Schemat: Sg.

2 os. m.

Sg.

Plur.

]

] ]

]. Dual.

ß Ö à Å Á ¿ [ È É á™âãÈ5á™Ë'Î ß Ö à Å Á ¿ [ È É á™âãÈ5á™Ë'Î

Ø Õ6× æ à [Û çèÜ"Üé"Ý

] ]

]. Dual.

Ãì ê æ Æ Ñ [,Ë É ½»¼M¼™ÊM¾HÎ Ãì ê æ Æ Ñ [,Ë É ½»¼M¼™ÊM¾HÎ

¿ Àë Á ê æ Æ Ñ [,Ë É ½»¼M¼™ÊM¾MÌ ] ÒÑ ë Ó ê æ Æ Ñ [ËO»½ ¼M¼{É ÊM¾kÔh½ ]

Plur.

¿ Àë Á ï Ç äåÆ Ñ [,Ë É Î/¼™ÊM¾MÌ

Ø ÕŸ× Ö Ó Á ¿ [ MÙ ÚÛ»ÜMÚÝ åä Æ Ñ äåÆ Ñ

MH. Imperat - wzór III. Schemat:

Õ Å ï Ç äåÆ Ñ [,Ë É Î/¼™ÊM¾

]

Ø Õ í Ç ä à [Û îÜé"Ý

] ]

]. Dual.

Ãì ï Ç åä Æ Ñ [,Ë É Î/¼™ÊM¾HÎ

] 105

]

]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ð:ñ<ò ó ô õAö ô ÷ øð:ù øFúHûIô ü'ð:ýIþ ô üMò ÿOü õ4õ ) © 2002. (kopia bezpłatna)     

2 os. f.

[

  

2.15.8.7.2.2.2.1.5.

      

]

2 os. m. 2 os. f.

F 57 5 3 K G 8 9; :

[ < = >?2@ AB ] [ < = >?2@ ABL ]

2.15.8.7.2.2.2.1.6. 2 os. m.

XZY [ T 3 \M M

2 os. f.

Y[ K a5 \M TM

Sg. [ ]^>?_= >.@@,>`B ] [ ]^>?_= >.@@,>`BL ]

2 os. m.

[ ]^>?_= J@,>`B ]

K a 5 gM d \ M T M

2 os. f.

NFGO 7 5 8: 3 9; M

E a Y[ T CD \ M M Na O Y [ \ T M M M

[ ]^>?_= J@,>`BL ]

2.15.8.7.2.2.2.1.8.

E a g d T CD M \ M M Na O g d \ T M M M M

46 3 75

5 \M h3 C

2 os. f.

F 57 5 h 3 5 K G \M C

[ <^AkPl?_= >.@ AB ]

CD

46 3 7 5 m M 8 3 5C

2 os. f.

K FG5 7 5 m M 8 3 5C

Dual.

[ < = >?2@ ABH ]

[ < = >?2@ ABJ ]

[ <0>?2@= ABP!> ]

9I

75 3 8:9 ;

[ < = >?2@ ABJ ]

46Q S T R 9 M

[ <^A?G] = >.@ AB ] [ <^A?G] = >.@ ABL ]

2.15.8.7.2.2.2.1.10. 2 os. m.

46 3 7 5 \ 3 m M 8 3 5C

2 os. f.

F 57 5 3 m 3 5 K G \ M8 C

[ <^A?G] = >?2@ AB ] [ <^A?G] = >?2@ ABL ]

Dual.

[ ]^>?_= >.@@,>`BH ]

Y[ 9b \ M T M

[ ]^>?_= >.@@,>`BJ ]

[ ]^>?>.@@= >`BP!> ]

Y[ 9b \ M T M

[ ]^>?_= >.@@,>`BJ ]

4 ced S T M 9 M

[ U0),+0fe-*)61 ].

Plur.

Dual.

[ ]^>?_= J@,>`BH ]

9b g M d \ M T M

[ ]^>?_= J@,>`BJ ]

[ ]^>?^J@= >`BP!> ]

9b g M d \ M T M

[ ]^>?_= J@,>`BJ ]

465 S h 3 5 R 9 C

[ (0/ji+V)W-0/21 ]. Dual.

[ <^AkPl?_= >.@ ABH ]

9I

[ <^AkPl?>.@= ABP!> ]

9I

E FG7 5 m 3 5 CD M8 C NFGO 7 5 m 8 3 5 M M C

75

5 \M h3 C

[ <^AkPl?_= >.@ ABJ ]

75

5 \M h3 C

[ <^AkPl?_= >.@ ABJ ]

465 m n O 5 R M C

[ (0/j+oU0)W-0/21 ].

Plur.

Dual.

[ <^A?G] = >.@ ABH ]

5 75 9I m M 8 3 C

[ <^A?G] = >.@ ABJ ]

[ <^A?G]^>.@= ABP!> ]

9I

7 5m 3 5 M8 C

[ <^A?G] = >.@ ABJ ]

MH. Imperat - wzór X. Schemat: Sg.

[ U0),+V)W-2-*)61 ].

Plur.

MH. Imperat - wzór VIII. Schemat: Sg.

2 os. m.

]

[ (*),+.-0/21 ].

Plur. 5 \M h3 C

NFGO 7 5 \ h 3 5 M M C

[ <^AkPl?_= >.@ ABL ]

2.15.8.7.2.2.2.1.9.

E FG7 5

  

75 3 9 I 8: 9;

MH. Imperat - wzór VII. Schemat: Sg.

2 os. m.

&  "' $ %

[

Plur.

MH. Imperat - wzór VI. Schemat: Sg.

3 gM d \ M T M

E FG7 5 3 9; C D 8:

MH. Imperat - wzór V. Schemat:

2.15.8.7.2.2.2.1.7. X

"#   

]

MH. Imperat - wzór IV. Schemat: Sg.

46 3 7 5 8: 3 9;

 !

[

E FG7 5 m 5 CD \ 3 M 8 3 C NFGO 7 5 \ 3 m 8 3 5 M M C

465 S O m 3 5 R M8 C

Plur.

[ (0/poU0),+.-0/21 ]. Dual.

[ <^A?G] = >?2@ ABH ]

5 75 9I \ 3 m M 8 3 C

[ <^A?G] = >?2@ ABJ ]

[ <^A?G]^>?2@= ABP!> ]

9I

75 3 m 3 5 \ M8 C

[ <^A?G] = >?2@ ABJ ]

2.15.8.7.2.3. Wzory imiesłowów czasownika MH. Wzór A.

q 46r 5 d 8 M

I [?_= J@ ABst ]

q 467 u \w M xv

II [yzs ?_= >.@@

q 46r 5 d \w M xv

III [yzs ?_= J@ 106

q 467 5 \w 3 xv

IV [y{= s ?2@

q 467 u \ M m M x v

V [yzs|]^>?_= >.@@

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (}j~€  ‚ ƒ„ ‚ … †o}j‡ †‰ˆŠ‹‚ Œ^}j‹Ž ‚ Œ Œ ƒ‘’,ƒ“ ) © 2002. (kopia bezpłatna) ”•–—

P.

 ¡Ÿ ˜ ™Gš,œV › ž 

˜ ™Z© ª ž Ÿ ¡ › •–—

[¢¤£¥2¦¨§ A.

˜ ²6´ ³ ­ ž  Ÿ ° Ÿ¡ › ”•–—

P.

VI [¢

–|±

˜ ™ ¬‹Ÿ ­ ž  Ÿ ° Ÿ¡ ›



£¥_« ®¦

˜ ²6µ ³ ž Ÿ ¶  ¡ ›

£¥_« ®¦

•–—

£

VII

–G·



•–—

˜ ²6µ ³ ° Ÿ ž  ¡ ›

¥_« £.¦

”•–—

]

˜ ™Z¯ ª ž Ÿ ¶  ¡ ›



•–—

]

£

¬Ÿ ­ ž Ÿ ¡ › ˜™ ‹

¥_« £.¦¦

]

£

] A= czynny. P = bierny. £

•–—

”•–— –|±

–



]

]

”•–—

]

–G·

¥_« £.¦

”•–—

] [¢

˜ ™Z¯ ª ž  ¡ ›

¥_« ®¦

] £

VIII –



±

[¢{«

•–—

¥2¦

]



•–—

]

 ° Ÿž  ¡ › ˜ ² µ ³ ž  ”•–—



•–—

]

–

±

-

¥ « £.¦

]

˜ ™Z© ª ž  Ÿ ° Ÿ¡ › £

IX

-

¥ « £.¦

–

]

˜ ™Z¯ ª ° Ÿ ž  ¡ › £

–

”•–—

]

•–—

X [¢ [¢

]

2.15.8.7.2.4. Masdary MH. Wzór  ¹Ÿ ˜ ²o¸,µ ³ ž 

[

±

II

•–—

£¥2¦« º

]

»¼

£

Wzór

¾ ¿lÖ Õ ×

VI ÒÎ ÏÎ

ÌlËÌÍ

2.15.8.7.3.

III

½ ¯ ¬‹­ › Ÿ žŸ ¡ • £



±0–—

[ Ó^ÔÇ_É ÊÈ

¾ ¿ × Ø Ù Ú Á ÛÙ ÎÒ

]

É Ê.ËÌÍ

–

¾ ¿oÀ¨Á Â!à Ä

¥_« ®¦

] VII

IV

¾ ¿lÑ Ð

[ Å^ÆÇ2ÈÉ Ê.ËÌÍ ]

V ÒÎ ÏÎ

ÌlËÌÍ

VIII

¾ ¿ × Ø Ù Á ÙÛ Ý Î Â

[ Å^ÆkÜlÇ,Æ¨È ]

É Ê.ËÌÍ

[ Ó^ÔÇ_É Ô.ÈÈ ]

¾ ¿oÀ¨Á Ù Á ÙÛ Ò Ý Â

[ Å^ÆÇGÓ‹Æ¨È ]

É Ê.ËÌÍ

X [ Å^ÆÇGӋÆÇ2È

]

Czasownik UH

2.15.8.7.3.1. Perfectum. 2.15.8.7.3.1.1. 3 os. m.

UH. Wzór I. Strona czynna a. - temat: Sg.

êì í Î ë ê

3 os. f. ô

Á

2 os. m. ô

Î

öì í ë ê Î

[ îGÉ Ô ïÔ6Åñ ]

[ îGÉ Ô ïÔ6Å0ÔÓ ]

õö ì í ë ê Î Î

[ î`Ô ï_É Ô6Å Ü!Ô ]

×Ï êì í ë ê Î Î

[ î`Ô ï_É Ô6ÅÓ^Ô ]

Á Õ ë ÷ Ï öì í Î ê

[ î`Ô ï_É Ô6ÅÓ0ÌGø ]

×ù Ï Õ öì í ë ê Î Î

[ î`Ô ï_É Ô6ÅÓ0ÌGøúÊ ]

[ î`Ô ïÔ6ÅÓ É ÌGÜZÜ!Ô ]

×ù Ï Õ öì í ë ê Î Î

[ î`Ô ï_É Ô6ÅÓ0ÌGøúÊ ]

ôÙ

öì í ë ê Î

[ î`Ô ï_É Ô6ÅÓ‹Æ ]

1 os. m., f.

Õ

öì í ë ê Î

[ î`Ô ï_É Ô6ÅÓ0Ì ]

×Ú öì í ë ê Î Î

3 os. m. 3 os. f.

Sg.  Ù  Î Î [ É Ô ^Æ2Å0Ô ] Á Ø  Ù 

Î Î [ É Ô ^Æ2Å0ÔÓ ]

2 os. m.

Î

2 os. f.

Ù Ø Á  Ù

1 os. m., f.

Õ

Ø Á Ù

 Î [ eÔ É Æ2ÅÓ^Ô ]  Î [ eÔ É Æ2ÅÓ‹Æ ]  Î [ eÔ É Æ2ÅÓ0Ì ]

Û Ø Õ  Ù

ó ë íÎ ê

ÿ ýéþ ß

Plur.  Î [ É Ô ^Æ2Åñ ]

Ø Á Ù  ü Î Î

[ eÔ É Æ2Å Ü!Ô ]

Á Õ Ø Á Ù ÷Ý

 Î [ eÔ É Æ2ÅÓ0ÌGø ] û Õ Á ü Ý Ø  Ù  Î [ eÔ ^Æ2ÅÓ É ÌGÜZÜ!Ô ] Á ×  Ø  Ù  Î Î [ eÔ É Æ2Å ÜÊ ] 107

[ îGÉ Ô ïÔ6Å‰Ê ]

×Ú öì í ë ê Î Î

[ î`Ô ï_É Ô6Å ÜÊ ]

UH. Wzór I. Strona czynna b. - temat:

Ø Á Ù

Dual.

Û ð0ò ì ë ê íÎ

2 os. f.

2.15.8.7.3.1.2.

Plur. [ îGÉ Ô ïÔ6Åñ ]

û Õ ü Ï öì í ë ê Î

ô

[ äoå æ,çVæéè ].

Ûð Ö Õ ë ê íÎ

[ îGÉ Ô ïÔ6Å0Ô ] êì í Î ë ê

ã Þàá ß â

[ î`Ô ï_É Ô6Å0ÔÓ Ê ]

[ î`Ô ï_É Ô6Å ÜÊ ]

[|å æè ]. × Ø  Ù  Î Î Ø Ù  ×Ý Î Î Î

Dual. [ É Ô ^Æ2Å‰Ê ] [ eÔ É Æ2Å0ÔÓ Ê ]

× ù Ý Õ Ø Á  Ù  Î Î

[ eÔ É Æ2ÅÓ0ÌGøúÊ ]

× ù Ý Õ Ø Á  Ù  Î Î

[ eÔ É Æ2ÅÓ0ÌGøúÊ ]

×  Ø Á  Ù  Î Î

[ eÔ É Æ2Å ÜÊ ]

£¥_« £.¦¦

–

± ¥ « £¥2¦

]

 ° Ÿž  ¡ › ˜ ™Z¯ ª ž  £

–|±

–

± ¥ « £¥2¦

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (        ! "#$!%  "& '(" )(* +,- ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.3.1.3. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.3.1.4.

UH. Wzór I. Strona czynna c. - temat: .013/ 4 2 [56 7,809;: ]. Sg. =,< ? > <@ [A B CEDGFIHC ] U T M O N(L P O [A B CEDGFIHCV ] UO M T N(L P O [AXCEDYB FIHRV#C ] Uc M T N(L P O [AXCEDYB FIHRV!d ] UL M T N(L P O [AXCEDYB FIHRVF ]

Sg.

3 os. m. 3 os. f.

~ T } O Nw z y [ {`B F`D,dmHCV ] ~O } T Nw z y [ {xF`DYB dmHRV#C ] ~c } T Nw z y [ {xF`DYB dmHRV!d ] ~L } T Nw z y [ {xF`DYB dmHRVF ]

2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.3.1.5. 3 os. m.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.3.1.6.

[ {`B F`D,dmHC ]

Sg. z†‡N† e [ {`B CED!D(CxHC ]

U T † ‡ Ne z † [ {`B CED!D(CxHCV ] UO ‰ ‡ Ne z † [ {;CED!DYB CxHRV#C ] Uc ‰ ‡ Ne z † [ {;CED!DYB CxHRV!d ] UL ‰ ‡ Ne z † [ {;CED!DYB CxHRVF ]

Plur. } Nw z y J |,L [ {`B F`D,dmHRQ ] fO } T Nw z y [ {xF`DYB dmH Z[C ] ^ T  L } T Nw z y [ {xF`DYB dmHRVF`_ ] fe  L } T Nw z y [ {xF`D,dmHRV B F`Z Z[C ] €} wz \ O T Ny [ {xF`DYB dmH ZS ]

\

} O Nw z y

Dual. [ {`B F`D,dmHS ]

} wz \  O O Ny [ {xF`DYB dmHCV S ] } wz \ a O  L T Ny [ {xF`DYB dmHRVF`_bS ] } wz \ a O  L T Ny [ {xF`DYB dmHRVF`_bS ] €} wz \ O T Ny [ {xF`DYB dmH ZS ]

Plur. Dual. ˆ z MJ K,L Ne z † [ {`B CED!D(CxHRQ ] Ne † [ {`B CED!D(CxHS ] z J K y ‡ Ne † [ {`B CED!D(CxHRQ ] z WuO ‰ ‡ Ne z † [ {;CED!DYB CxH Z[C ] \ ] O † ‡ Ne † [ {;CED!DYB CxHCV S ] z ^ T ] L ‰ ‡ Ne z † [ {;CED!DYB CxHRVF`_ ] \ a O ] L ‰ ‡ Ne † [ {;CED!DYB CxHRVF`_bS ] fe ] L ‰ ‡ Ne z † [ {;CED!D(CxHRV B F`Z Z[C ] \ a O ] L ‰ ‡ Ne z † [ ; { CED!DYB CxHRVF`_bS ] g z g z \ O ‰ ‡ Ne † [ {;CED!DYB CxH ZS ] \ O ‰ ‡ Ne † [ {;EC D!DYB CxH ZS ]

n UH. Wzór II. Strona bierna - temat: h‹kmŠ l [ op qr#r(sut ]. Sg.

3 os. m. 3 os. f.

~ T } O NŒ z y [ HR{`B F`D!D,dmHCV ] ~O } T NŒ z y [ HR{xF`D!DYB dmHRV#C ] ~c } T NŒ z y [ HR{xF`D!DYB dmHRV!d ]

2 os. f.

Dual. M O N(P O [A B CEDGFIHRQ ] J L [A B CEDGFIHS ] M [AXCEDYB FIH Z[C ] \ ] O O N(L P O [AXCEDYB FIHCV S ] M [AXCEDYB FIHRVF`_ ] \ a O ] L T N(L P O [AXCEDYB FIHRVF`_bS ] M [AXCEDGFIHRV B F`Z Z[C ] \ a O ] L T N(L P O [AXCEDYB FIHRVF`_bS ] gM [AXCEDYB FIH Z[C ] \ O T N(L P O [AXCEDYB FIH ZS ]

n UH. Wzór II. Strona czynna - temat: ƒ(k ‚ „ [ op …,r#rG…jt ].

v O NŒ z y

2 os. m.

Plur.

n UH. Wzór I. Strona bierna - temat: hjkmi l [ op qr(sut ]. vx O Nw z y

2 os. m.

M J K,L N(L P O WO M T N(L P O ^ T ] L M T N(L P O fe ] L M T N(L P O gM \ O T N(L P O

[ HR{`B F`D!D,dmHC ]

Plur. } N Œ zy J |,L [ HR{`B F`D!D,dmHRQ ] fO } T NŒ z y [ HR{xF`D!DYB dmH Z[C ] ^ T  L } T NŒ z y [ HR{xF`D!DYB dmHRVF`_ ] fe  L } T NŒ z y [ HR{xF`D!D,dmHRV B F`Z Z[C ] 108

\

} O NŒ z y

Dual. [ HR{`B F`D!D,dmHS ]

} Œz \  O O Ny [ HR{xF`D!DYB dmHCV S ] } Œz \ a O  L T Ny [ HR{xF`D!DYB dmHRVF`_bS ] } Œz \ a O  L T Ny [ HR{xF`D!DYB dmHRVF`_bS ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (Ž ‘ ’ “” ’ • –Ž— –˜ ™!’ š#Ž›!œ ’ š& (š “ž(Ÿ  ,“¡ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

2.15.8.7.3.1.7. 3 os. m.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.3.1.8. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.3.1.9.

¢£¥¦E¤ ¨§ ª © [ «R¬x­`®!®Y¯ °m«R±­ ]

µ ¦E§ ª ²´³ ¤ ¨© [ «R¬x­`®!®Y¯ °m« ¶· ]

» ¹ ¼ ¿ ¾ [ ÀÁ ÂmÃGÄjÅ ]. UH. Wzór III. Strona czynna - temat: ¸º½ Sg. Æ Ç´É(È Ê Ë Æ [ Ì`Í Î&Ï(ÐxÑÐ ]

Ú Ù Æ Ç´(É È Ê Ë Æ [ Ì`Í Î&Ï(ÐxÑÐÛ ] ÚÈ Ý Ç´É(È Ê Ë Æ [ ÌEÎ&ÏYÍ ÐxÑRÛ#Ð ] Úä Ý Ç´É(È Ê Ë Æ [ ÌEÎ&ÏYÍ ÐxÑRÛ!å ] ÚÔ Ý Ç´É(È Ê Ë Æ [ ÌEÎ&ÏYÍ ÐxÑRÛá ]

Plur. Õ É(È Ê Ë Æ Ò Ó,Ô [ Ì`Í Î&Ï(ÐxÑRÖ ] × Ë Ò Ó Ç´É(È Ê Æ [ Ì`Í Î&Ï(ÐxÑRÖ ] ÜuÈ Ý Ç´É(È Ê Ë Æ [ ÌEÎ&ÏYÍ ÐxÑ Þ[Ð ] à Ù ß Ô Ý Ç´É(È Ê Ë Æ [ ÌEÎ&ÏYÍ ÐxÑRÛá`â ] çæ ß Ô Ý Ç´É(È Ê Ë Æ [ ÌEÎ&Ï(ÐxÑRÛ Í á`Þ Þ[Ð ] Ê è È Ý Ç´É(È Ê Ë Æ [ ÌEÎ&ÏYÍ ÐxÑ ÞÎ ]

× ïx È É!ð ñ Ë

Sg. [ ÑRÌ`Í ÖÏ,åmÑÐ ]

× ó Ù ò È É!ð ñ Ë [ ÑRÌ`Í ÖÏ,åmÑÐÛ ] × óÈ ò Ù É!ð ñ Ë [ ÑRÌ ÖÏYÍ åmÑRÛ#Ð ] × óä ò Ù É!ð ñ Ë [ ÑRÌ ÖÏYÍ åmÑRÛ!å ] × óÔ ò Ù É!ð ñ Ë [ ÑRÌ ÖÏYÍ åmÑRÛá ]

1 os. m., f.

ÚÔ Ý Ç´ù È Ë Ý Æ Ç [ ÑÐÌÏYÍ ÐxÑRÛá ]

[ ÑÐÌÏ(ÐxÑRÛ Í á`Þ Þ[Ð ] Ê è È Ý Ç´ù È Ë Ý Æ Ç [ ÑÐÌÏYÍ ÐxÑ ÞÎ ]

2.15.8.7.3.1.10. 3 os. m. 3 os. f.

Ê è È Ý Ç´É(È Ê Ë Æ [ ÌEÎ&ÏYÍ ÐxÑ ÞÎ ]

¿ UH. Wzór IV. Strona czynna - temat: ¸º(ö ¹ ÷ ¾ ¸ [ Å Á ÄøÀEÃGÄjÅ ].

2 os. f.

2 os. m.

Ê ß È Æ Ç´É(È Ê Ë Æ [ ÌEÎ&ÏYÍ ÐxÑÐÛ Î ] Ê Èã ß Ô Ý Ç´É(È Ê Ë Æ [ ÌEÎ&ÏYÍ ÐxÑRÛá`âbÎ ] Ê Èã ß Ô Ý Ç´É(È Ê Ë Æ [ ÌEÎ&ÏYÍ ÐxÑRÛá`âbÎ ]

Plur. Dual. òñ É!ð ñ Ë × òÊ È É!ð ñ Ë × Ò Ô [ ÑRÌ`Í ÖÏ,åmÑRÖ ] [ ÑRÌ`Í ÖÏ,åmÑÎ ] × × çÈ ò Ù É!ð ñ Ë [ ÑRÌ ÖÏYÍ åmÑ Þ[Ð ] Ê ô È ò È É!ð ñ Ë [ ÑRÌ ÖÏYÍ åmÑÐÛ Î ] × × à Ù ô Ô ò Ù É!ð ñ Ë [ ÑRÌ ÖÏYÍ åmÑRÛá`â ] Ê Èã ô Ô ò Ù É!ð ñ Ë [ ÑRÌ ÖÏYÍ åmÑRÛá`âbÎ ] × × çæ ô Ô ò Ù É!ð ñ Ë [ ÑRÌ ÖÏ,åmÑRÛ Í á`Þ Þ[Ð ] Ê Èã ô Ô ò Ù É!ð ñ Ë [ ÑRÌ ÖÏYÍ åmÑRÛá`âbÎ ] × × Ê õ È ò Ù É!ð ñ Ë [ ÑRÌ ÖÏYÍ åmÑ ÞÎ ] Ê õ È ò Ù É!ð ñ Ë [ ÑRÌ ÖÏYÍ åmÑ ÞÎ ]

Ú Ù Æ Ç´ù È Ë Ý Æ Ç [ Ñ Í ÐÌÏ(ÐxÑÐÛ ] ÚÈ Ý Ç´ù È Ë Ý Æ Ç [ ÑÐÌÏYÍ ÐxÑRÛ#Ð ] Úä Ý Ç´ù È Ë Ý Æ Ç [ ÑÐÌÏYÍ ÐxÑRÛ!å ]

3 os. f.

Dual. Ø È ËÆ É(Ê [ Ì`Í Î&Ï(ÐxÑÎ ]

¿ UH. Wzór III. Strona bierna - temat: éj»&ê ë&ì [ ÅYÀÁ íEÃ(îuÅ ].

Plur. ÕÒ Ó,Ô ù È Ë Ý Æ Ç [ Ñ Í ÐÌÏ(ÐxÑRÖ ] × Ë Ò Ó Ç´ù È Ý Æ Ç [ Ñ Í ÐÌÏ(ÐxÑRÖ ] ÜuÈ Ý Ç´ù È Ë Ý Æ Ç [ ÑÐÌÏYÍ ÐxÑ Þ[Ð ] à Ù ß Ô Ý Ç´ù È Ë Ý Æ Ç [ ÑÐÌÏYÍ ÐxÑRÛá`â ] çæ ß Ô Ý Ç´ù È Ë Ý Æ Ç

3 os. m.

µ ¦E§ ª ²´³ ¤ ¨© [ «R¬x­`®!®Y¯ °m« ¶· ]

Sg. ËÆ Ç´ù È Ý Æ Ç [ Ñ Í ÐÌÏ(ÐxÑÐ ]

Dual. Ø È Ë Ý ÆÇ ù [ Ñ Í ÐÌÏ(ÐxÑÎ ]

Ê ß È Æ Ç´ù È Ë Ý Æ Ç [ ÑÐÌÏYÍ ÐxÑÐÛ Î ] Ê Èã ß Ô Ý Ç´ù È Ë Ý Æ Ç [ ÑÐÌÏYÍ ÐxÑRÛá`âbÎ ] Ê Èã ß Ô Ý Ç´ù È Ë Ý Æ Ç [ ÑÐÌÏYÍ ÐxÑRÛá`âbÎ ] Ê è È Ý Ç´ù È Ë Ý Æ Ç [ ÑÐÌÏYÍ ÐxÑ ÞÎ ]

¿ UH. Wzór IV. Strona bierna - temat: éjö(ê ÷ ì ¸ [ Å Á ú ÀEÃ(îuÅ ]. × ïx È ùð Ë Ý Ç

Sg.

[ Ñ Í áûÌÏ,åmÑÐ ] × ó Ù ò È ù ð Ë Ý Ç [ Ñ Í áûÌÏ,åmÑÐÛ ]

Plur. òñ ù ð Ë Ý × Ç Ò Ô [ Ñ Í áûÌÏ,åmÑRÖ ] × çÈ ò Ù ù ð Ë Ý Ç [ ÑüáûÌÏYÍ åmÑ Þ[Ð ] 109

× Êò È ùð Ë Ý Ç

Dual.

[ Ñ Í áûÌÏ,åmÑÎ ] × Ê ô È ò È ù ð Ë Ý Ç [ ÑüáûÌÏYÍ åmÑÐÛ Î ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina      A.  Mickiewicza     w  Poznaniu  Podstawy gramatyki arabskiej (ýþÿ ý ý  ÿ  ) © 2002. (kopia bezpłatna)       "! #    <    "! #   "! # 4   

2 os. m. 2 os. f.

1 os. m., f.

2.15.8.7.3.1.11. 3 os. m.

[ $&%('*),+ -.$0/21 ] [ $&%('*),+ -.$0/ - ] [ $&%('*),+ -.$0/"% ]

3  5 4   

 "! #

[ $&%('*),+ -.$0/"%76 ]



 > 5 4    "! # = [ $&%('*)-.$0/ + %7?@?A1   B   "! # 8  [ $&%('*),+ -.$ ?C: ] 

UH. Wzór V. Strona czynna - temat: Sg. U VXY W Z U\[

IKL J FD G E H

]

[ ]2^C_7` ^ba a^dc0i ]

Z\ [ e f"j VXY W U

[ ]2^C_7` ^ba a^dc0i ]

[ ]2^C_7` ^ba a^dc"^ ]

] ]

[ M"NPO*Q NR2RKNTS ].

Plur. h Z\ [ e fg Y W U

 5   "! # 89  4  [ $&%('*),+ -.$0/"%76;:   5   "! # 89  4  [ $&%('*),+ -.$0/"%76;:   B   "! # 8  [ $&%('*),+ -.$ ?C: ] 

k  Y W ZU \ [

Dual. [ ]2^C_7` ^ba a^dc l ]

3 os. f.

nm

U VXY W Z U\[

[ ]2^C_7` ^ba a^dc"^C] ]

[ p V Y W Z oq U\[

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc sA^ ]

\ [ Z\ [ t U VXY W U

2 os. m.

n[

p VXY W Z U\[

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc0]2^ ]

U\[ u m \ g p VXY W Z

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc0]"v7w ]

[ \ p Z\ [ t x g VXY W U

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc"^C] l ]

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc0]"v7w;l ] 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.3.1.12.

ny

p VXY W Z U\[

n

p VXY W Z U \ [ g

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc0]"v ]

\[ { W \ p VXY W Z g U

[ \ p Z\ [ t x g VXY W U

[ _r^ba a^dc0] ` v7s@sA^ ]

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc0]"v7w;l ]

| [ p VXW Z Y U\[

| [ p Z\ [ t XV Y W U

t

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc sCl ] IbL

Sg. „† [ Y…Z \ j g

3 os. f.

Šm ‰ [ Y … Z \ j g

2 os. m.

Š[ ‰ m Y … Z \ j g

2 os. f.

Šy ‰ m Y … Z \ j g

1 os. m., f.

Š ‰ mY … Z \ g j g

Plur. [ ]"v‡c0_7` v7a az.c0i ]

‰[ …Z \ t Y j g

[ ]"v‡c0_7` v7a az.c"^C] ]

{[ ‰ m Y … Z \ j g

[ ]"v‡c0_dv7a a,` z.c sA^ ]

‹ [‰ [ … Z \ t Y j g

[ ]"v‡c0_dv7a a,` z.c0]2^ ]

um ‹ g ‰ m Y … Z j \ g

[‹ ‰ …Z \ tx g m Y j g

[ ]"v‡c0_dv7a a,` z.c0]"v7w ]

[ ]"v‡c0_dv7a a,` z.c0]"v7w;l ]

{W ‹ ‰ m Y … Z \ g j g

[‹ ‰ …Z \ tx g m Y j g

[ ]"v‡c0_dv7a az.c0] ` v7s@sA^ ]

[ ]"v‡c0_dv7a a,` z.c0]"v7w;l ]

Œ [‰ … Z \ t mY j g

Œ [‰ … Z \ t mY j g

[ ]"v‡c0_7` v7a az.c"^ ]

[ ]"v‡c0_dv7a a,` z.c0] z ] [ ]"v‡c0_dv7a a,` z.c0]"v ]

[ ]"v‡c0_dv7a a,` z.c sCl ]

UH. Wzór VI. Strona czynna - temat: ZU \ [ UV ‘ [ t

Dual.

‰ …Z \ e ˆg Y j g

Sg. 3 os. m.

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc sCl ]

UH. Wzór V. Strona bierna - temat: }G.~ € [ M&‚@O*Q ‚*R2RƒqS ].

3 os. m.

2.15.8.7.3.1.13.

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc0] z ]

[ ]2^C_7` l’a^dc"^ ]

J IKL J D Ž H

Plur. h [   Z \[ e fg ‘ t U

[ ]2^C_7` l’a^dc0i ]

[ Z\ [ e f"j V ‘ t U

[ ]2^C_7` l’a^dc0i ]

[ ]"v‡c0_7` v7a az.c l ] [ ]"v‡c0_dv7a a,` z.c"^C] l ]

[ ]"v‡c0_dv7a a,` z.c sCl ]

[ M"NPO*Q .RKNTS ]. k [ Z\ [ ‘ tU

Dual. [ ]2^C_7` l’a^dc l ]

3 os. f.

nm

ZU \ [ UV ‘ [ t

[ ]2^C_7` l’a^dc"^C] ]

[ pV ‘ [  Z \[ oq tU

[ ]2^C_bl’a,` ^dc sA^ ]

\ [ [ Z\ [ t UV ‘ t U

2 os. m.

n[

Z \[ pV ‘ [  tU

[ ]2^C_bl’a,` ^dc0]2^ ]

ZU \ [ um \ g p V ‘ [ t 

[ ]2^C_bl’a,` ^dc0]"v7w ]

[ \ p [ Z\ [ tx g V‘ t U

[ ]2^C_bl’a,` ^dc"^C] l ]

[ ]2^C_bl’a,` ^dc0]"v7w;l ] 2 os. f.

ny

Z \[ pV ‘ [  tU

[ ]2^C_bl’a,` ^dc0] z ]

{W \ p V ‘ [ Z U \ [ g t

[ \ p [ Z\ [ tx g V‘ t U

[ ]2^C_bl’a^dc0] ` v7s@sA^ ]

[ ]2^C_bl’a,` ^dc0]"v7w;l ]

110

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (“”–• — ˜ ™š ˜ › œ*“ œ ž Ÿ ˜  2“¡ ¢ ˜  ’• £  ™¤¥ ¦™§ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

2.15.8.7.3.1.14.

¨©«ª ¬X® ­ ¯± ° ² ­

[ ³2´Cµb¶’·,¸ ´d¹0³"º ]

Sg.

3 os. f.

Ï ÕÔ äã à Í Ð Ñ"Ób Ò

2 os. m.

Ï ÕÔ äÍ à ã Ð Ñ"Ób Ò

Ï ÓbÕ Ô ä à ã ë Ð Ñ"Ò

1 os. m., f.

Ôä à ã Ð Ï Ñ"Ób Ò ÕÔ

Plur. [ Ö"ׇØ0Ù7Ú Û*ÜÝ.Ø0Û ]

à Ï ÓbÕ Ô á Í Ð Ñ"Ò

[ Ö"ׇØ0Ù7Ú Û*ÜÝ.Ø"ÞCÖ ]

Ï ÕÔ åÍ à ã Ð Ñ"Ób Ò

[ Ö"ׇØ0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø æAÞ ]

ç à Ð Ï Ñ"Ób Ò ÕÔ á Í Í

[ Ö"ׇØ0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø0Ö2Þ ]

è ã ç Ô à ã Ð Ï Ñ"Ób Ò ÕÔ

áê Í

[ Ö"ׇØ0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø0Ö"×7é ]

[ Ö"ׇØ0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø0Ö"×7é;â ]

Ï ÓbÕ Ô å ç Ôà ã ì Ð Ñ"Ò

áê Í

[ Ö"ׇØ0Ù@Û*ÜÝ.Ø0Ö Ú ×7æ@æAÞ ]

[ Ö"ׇØ0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø0Ö"×7é;â ]

í à Ï ÓbÕ Ô á Í ã Ð Ñ"Ò

í à Ï ÓbÕ Ô Ð Ñ"Ò á Í ã

[ Ö"ׇØ0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø0Ö Ý ] [ Ö"ׇØ0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø0Ö"× ]

[ Ö"ׇØ0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø æCâ ] ÂKôKó õö ðî ñ ï ò

UH. Wzór VII. Strona czynna a. - temat: Sg. ú ûXü Í Ó ú ý ã ëß

[ Ø2ÝþæÙ7Ú ÞbÜÞdØ"Þ ]

3 os. f.



2 os. m.

Í  ûXü Í Ó ú ý ã ßë [ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ0Ö2Þ ]

ú ûXü Í Ó ú ý ã ß ë

[ Ø2ÝþæÙ7Ú ÞbÜÞdØ"ÞCÖ ]

ë  ûXü Í Ó ú ý ã ßë [ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ0Ö Ý ]

2 os. f.

2.15.8.7.3.1.16.

Dual.

à Ô Ï ÓbÕ Ô ß Ñ Ð Ñ"Ò

[ Ö"ׇØ0Ù7Ú Û*ÜÝ.Ø"Þ ]

2 os. f.

1 os. m., f.

[ ³2´Cµb¶’·,¸ ´d¹ ¼C¶ ]

ÂbÃÄ

Îd Í Ð Ï Ñ"Ób Ò ÕÔ

3 os. m.

» ­ ± ²­ ¯ ­ ª ¬X ® ¯°

[ ³2´Cµb¶’·,¸ ´d¹ ¼C¶ ]

UH. Wzór VI. Strona bierna - temat: ½T¿’¾ À’Á [ Å&ÆrÇ,È*É ÊbËÌqÇ ].

3 os. m.

2.15.8.7.3.1.15.

» ­ ± ²­ ¯ ­ ª ¬X ® ¯°

 ûXü Í Ó ú ý ã ß [ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ0Ö"× ] ë Ô

Plur. Ô Ó ý ß ÿ ü Í ú ã ëß

[ Ø2ÝþæÙ7Ú ÞbÜÞdØ0Û ]

Ó ý ß ÿ Ò Xû ü Í ú ã ßë

[ Ø2ÝþæÙ7Ú ÞbÜÞdØ0Û ]

[ Ö"ׇØ0Ù7Ú Û*ÜÝ.Ø â ] [ Ö"ׇØ0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø"ÞCÖ â ]

ç Ô à ã Ð Ï Ñ"Ób Ò ÕÔ

ç Ô à ã Ð Ï Ñ"Ób Ò ÕÔ

[ Ö"ׇØ0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø æCâ ]



[ Ç"Ì÷øÈ*É ùËKùTÇ ]. Dual. ý ü Í Óú ã ëß

[ Ø2ÝþæÙ7Ú ÞbÜÞdØ â ]

Í  ûXü Í Ó ú ý ã ß [ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ æAÞ ] ë

Õ Ó ý á Í ú ûXü Í ú ã ßë

è ã Õ Ô  Xû ü Í Ó ú ý ã ß ë

ÕÔ  Ó ý á ê Í Xû ü Í ú ã ßë

[ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ0Ö"×7é ]

[ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ0Ö"×7é;â ]

å Õ Ô  ûXü Í Ó ú ý ã ì ßë

ÕÔ  Ó ý á ê Í Xû ü Í ú ã ßë

[ Ø2ÝþæÙrÞbÜÞdØ0Ö Ú ×7æ@æAÞ ]

[ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ0Ö"×7é;â ]

ý  Ó ý á Í ûXü Í ú ã ëß

ý  Ó ý á Í ûXü Í ú ã ëß

[ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ æCâ ] ÂKô ó ö Á

UH. Wzór VII. Strona bierna - temat: ½Tñ.¾ Á Sg.

[ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ"ÞCÖ â ]

[ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ æCâ ]

[ ǒÆ*÷øÈ*É Æ*ËÌqÇ ].

Plur.

Dual.

3 os. m.

Îd Í ü"Ï Ó Ò ý ã Ò ß

3 os. f.

ä ã à Í ü"Ï Ó Ò ý ã Ò ß

[ Ø&×7æÙ7Ú ×7ÜÝ.Ø"ÞCÖ ]

å Í à ã ü"Ï Ó Ò ý ã Ò ß

2 os. m.

ä Í à ã ü"Ï Ó Ò ý ã Ò ß

[ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø0Ö2Þ ]

è ã ç Ô à ã ü"Ï Ó Ò ý ã Ò ß

áê Í

[ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø0Ö"×7é ]

[ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø0Ö"×7é;â ]

ÏÓ ý å ç Ôà ã" ì ü Ò ã Òß

áê Í

[ Ø&×7æÙd×7ÜÝ.Ø0Ö Ú ×7æ@æAÞ ]

[ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø0Ö"×7é;â ]

í à Ï Ó ýã ü Ò Òß á Í ã"

í à Ï Ó ýã ü Ò Òß á Í ã"

2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.3.1.17.

[ Ø&×7æÙ7Ú ×7ÜÝ.Ø"Þ ]

Ï Ó ýã ä à ã" ë ü Ò Òß

Ï ý Ôä à ã " ü ÓÒ ã Ò ß

[ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø0Ö Ý ] [ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø0Ö"× ]

àÔ Ï Ó ý ß Ñ ü"Ò ã Ò ß

[ Ø&×7æÙ7Ú ×7ÜÝ.Ø0Û ]

à ÏÓ ý á Í ü"Ò ã Ò ß

[ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø æAÞ ]

ç à ÏÓ ý á Í Í ü"Ò ã Ò ß

[ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø æCâ ]

UH. Wzór VIII. Strona czynna - temat: Sg.

Plur. 111

 

ðî ñ ï ï

õö

[ Ø&×7æÙ7Ú ×7ÜÝ.Ø â ] [ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø"ÞCÖ â ]

ç Ô à ã ü"Ï Ó Ò ý ã Ò ß

ç Ô à ã ü"Ï Ó Ò ý ã Ò ß

[ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø æCâ ]

[ Ç"Ì"ÈCÅ É ùËKùTÇ ]. Dual.

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (              !" #"$%&' ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. m.

( )+, * -/* 0". 12 [ 34576 8 9;:"9<3=9 ]

2 >&@ ? , * -/* 0". 12

[ 34576 8 9;:"9<3BA ]

2 >=C )+, * -/* 0". 12

[ 34576 8 9;:"9<3BA ]

D -/" , * * 0 . 12 [ 34576 8 9;:"9<3E ]

3 os. f.

G F ( )+, * -/* 0". 12 [ 34576 8 9;:"9<3=9H6 ]

I* . )+, * -/* 0". 12 [ 345769;:J8 9<3 KL9 ]

2 os. m.

G* . )+, * -/* 0". 12 [ 345769;:J8 9<3B69 ]

O F N/? . )+, * -/* 0". 12

N -/0". 12 M * ( )+, * * [ 345769;:J8 9<3=9H6 E ] *S N/? . )+, * -/* 0". 12

[ 345769;:J8 9<3B6=PRQ ]

[ 345769;:J8 9<3B6=PRQTE ]

2 os. f.

G1 . )+, * -/* 0". 12 [ 345769;:J8 9<3B64 ]

[ 345769;:"9<3B6 8 PRK7KL9 ]

[ 345769;:J8 9<3B6=PRQTE ]

1 os. m., f.

?G . )+, * -/* 0". 12 [ 345769;:J8 9<3B6=P ]

2.15.8.7.3.1.18.

VU N/? . )+, * -/* 0". 12 W * . )+, * -/* 0". 12

M

N/? . -/0". 12 M *S +) , * *

W . -/0". 12 M * )+, * * [ 345769;:J8 9<3 KHE ]

[ 345769;:J8 9<3 KHE ] ^`=_ a b

UH. Wzór VIII. Strona bierna - temat: XZ[]Y \ Sg.

3 os. m.

k< j m&l o/n q=p r s

3 os. f. 2 os. m.

† …  j m&l o/n q=p r s [ tvuxw7y z uR{&|}t=~Hy ] †j  … m&l o/n q=p r s [ tvuxw7y=uR{Jz |}tBy~ ]

2 os. f.

†Œ  … m&l o/n q=p r s [ tvuxw7y=uR{Jz |}tBy| ]

1 os. m., f.

†n  … m&l o/n q=p r s [ tvuxw7y=uR{Jz |}tBy=u ]

2.15.8.7.3.1.19.

M

[ tvuxw7y z uR{&|}t=~ ]



 n m&l o/n q=p r s

[ c d7eHf g dh"ic ].

Plur. [ tvuxw7y z uR{&|}tB‚ ]

 j m&l o/n q=p r s ƒ

Dual. [ tvuxw7y z uR{&|}t„ ]

‡j  … m&l o/n q=p r s [ tvuxw7y=uR{Jz |}t ˆL~ ] ‰ … o n  … m&l o/n q=p r s

o  l o/q=p r s ƒ j j m&n [ tvuxw7y=uR{Jz |}t=~Hy „ ] j‹ o n  … m&l o/n q=p r s

[ tvuxw7y=uR{Jz |}tBy=uRŠ ]

[ tvuxw7y=uR{Jz |}tBy=uRŠT„ ]

[ tvuxw7y=uR{&|}tBy z uRˆ7ˆL~ ]

[ tvuxw7y=uR{Jz |}tBy=uRŠT„ ]

‡ o n  … m&l o/n q=p r s Ž j  … m&l o/n q=p r s

ƒ

ƒ

o  l o/q=p r s ƒ j‹ n … m&n

Ž  l o/q=p r s ƒ j … m&n [ tvuxw7y=uR{Jz |}t ˆH„ ]

[ tvuxw7y=uR{Jz |}t ˆH„ ]

b ‘ _ ^] ’ UH. Wzór X. Strona czynna - temat: [ “•”– [ c=i˜—f g ™še;h›™Zc ].

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

œ s m j p o j ž … Œ [ t|ŸRy z ~Hw{"~
¢ p o ¡ p o    n m j j ž … Œ [ t|ŸRy z ~Hw{"~
3 os. f.

£ … œ s m j p o j ž … Œ

¤j p s m j p o j ž … Œ

¥ s p o ƒ j œ m j j ž … Œ

[ t|ŸRy z ~Hw{"~
[ t|ŸRy~Hw{Jz ~
[ t|ŸRy~Hw{Jz ~
[ t|ŸRy~Hw{Jz ~
[ t|ŸRy z ~Hw{Jz ~
[ t|ŸRy~Hw{Jz ~
[ t|ŸRy~Hw{Jz ~
[ t|ŸRy~Hw{"~
[ t|ŸRy~Hw{Jz ~
[ t|ŸRy~Hw{Jz ~
[ t|ŸRy~Hw{Jz ~
[ t|ŸRy~Hw{Jz ~
2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.3.1.20. 3 os. m.

£j p s m j p o j ž … Œ £Œ p s m j p o j ž … Œ £n p s m j p o j ž … Œ

‰ … ¥/n p s m j p o j ž … Œ

‡ ¥/n p s m j p o j ž … Œ ¦ p s p o ƒ j m j j ž … Œ

¥/p s p o ƒ j‹ n m j j ž … Œ ¥/p s p o ƒ j‹ n m j j ž … Œ ¦ p s p o ƒ j m j j ž … Œ

‘ _ ^]’ a UH. Wzór X. Strona bierna - temat: XZ[ Y \ “ – [ c d&—f g d7e;h"ic ]. k< j m l p o n ž … r

Sg.  [ tvu;ŸRy z uxw{&|}t=~ ]



 n m l p o n ž … r

Plur.  [ tvu;ŸRy z uxw{&|}tB‚ ] 112

ƒ

 j m l p o n ž … r

Dual.  [ tvu;ŸRy z uxw{&|}t„ ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (§ ¨© ª « ¬­ « ® ¯§ ° ¯±²« ³§ ´µ « ³ © ¶"³ ¬·"¸¹&¬º ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. f.

¼¾ » ¿½ ÁÀ Ã;Â ÄÅ ÆZ» Ç È

Ò½ ¿ » Á À Ã;Â ÄÅ ÆZ» Ç È

Ô Å ½ ¿½ ÁÀ Ã Â ÄÅ ÆZ» Ç È

[ ÉvÊ;ËRÌ Í ÊxÎÏ&Ð}É=ÑHÌ ]

[ ÉvÊ;ËRÌ=ÊxÎÏJÍ Ð}É ÓLÑ ]

[ ÉvÊ;ËRÌ=ÊxÎÏJÍ Ð}É=ÑHÌ Õ ]

[ ÉvÊ;ËRÌ=ÊxÎÏJÍ Ð}ÉBÌÑ ]

[ ÉvÊ;ËRÌ=ÊxÎÏJÍ Ð}ÉBÌ=ÊR× ]

[ ÉvÊ;ËRÌ=ÊxÎÏJÍ Ð}ÉBÌ=ÊR×TÕ ]

[ ÉvÊ;ËRÌ=ÊxÎÏJÍ Ð}ÉBÌÐ ]

[ ÉvÊ;ËRÌ=ÊxÎÏJÍ Ð}ÉBÌ=ÊRÓ7ÓLÑ ]

[ ÉvÊ;ËRÌ=ÊxÎÏJÍ Ð}ÉBÌ=ÊR×TÕ ]

[ ÉvÊ;ËRÌ=ÊxÎÏJÍ Ð}ÉBÌ=Ê ]

[ ÉvÊ;ËRÌ=ÊxÎÏJÍ Ð}É ÓHÕ ]

[ ÉvÊ;ËRÌ=ÊxÎÏJÍ Ð}É ÓHÕ ]

¼½ ¿» ÁÀ Ã;Â ÄÅ ÆZ» Ç È

2 os. m.

¼Ù ¿» ÁÀ Ã;Â ÄÅ ÆZ» Ç È

2 os. f.

ļ ¿ » ÁÀ Ã; ÄÅ ÆZ» Ç È

1 os. m., f.

Ô Ø ½ ÄÅ ¿» ÁÀ Ã;Â ÄÅ ÆZ» Ç È

Ö » ÄÅ ¿ » ÁÀ Ã;Â ÄÅ ÆZ» Ç È

ÒÚ ÄÅ ¿» ÁÀ Ã;Â ÄÅ ÆZ» Ç È

Ô Ø ½ ÄÅ ¿» ÁÀ Ã;Â ÄÅ ÆZ» Ç È

Ô Û ½ ¿» ÁÀ Ã;Â ÄÅ ÆZ» Ç È

Ô Û ½ ¿» ÁÀ Ã;Â ÄÅ ÆZ» Ç È

2.15.8.7.3.2. Czasownik UH – Imperfectum 2.15.8.7.3.2.1. Indicativus. 2.15.8.7.3.2.1.1. 3 os. m.

à UH. Wzór I. Strona czynna - temat a: ܐ"Þ Ý ß á Ý [ âšã;ä›âZå ].

Sg.

æ ç+éè ë ê ìîè í [ïxð ñHòó"ñ<ôvõ ]

 

æ ç+éè ë ê ì è [ ð ñHòó"ñ<ôvõ ]

2 os. m.

æ ç+éè ë ê ì è [ ð ñHòó"ñ<ôvõ ]

1 os. m., f.

 

è   éè ë ê ì è  [ñHòó"ñ<ô ðûLñ ] æ ç+éè  ê ç [ ô ð ñHòó"ñ<ôvõ ]

2.15.8.7.3.2.1.2. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Sg.

  öè ÷ æ ç+éè ë ê ì è  [  ñHòó"ñ<ô ð úûLñ ] öè ê ç+éè ë ê ì è  [  ñHòóJð ñ<ô ûLñ ] æ ç+éè ë ê ì è [ûxð ñHòó"ñ<ôvõ ]

 

öè ÷&ù ø éè ë ê ì è [ ñHòó"ñ<ô ð úûLñ ]

ö/ý éè ë ê ì è [ ñHòó"ñ<ô ð þ û ÿ ] ü

 

ö/ý éè ë ê ì è [ ñHòó"ñ<ô ð þ û ÿ ] ü



æ ç+éè ë ê ì è [ûxð ñHòó"ñ<ôvõ ]

Plur.

å ].

Dual.

   võ ô ð úûLñ ] öè    æ ;  ìîè í [ïLñ ð õ ô ûLñ ] öè ÷& ø  æ ;  ì è  [ ñvõ ô ð úûLñ ] öè    æ ;  ì è  [ ñ ð õ ô ûLñ ]  ø æ ;  ì è [ûxð ñvõ ôvõ ]

"!    võ ô ð þ û ÿ ] ü ö"!  è  æ ; ì è  [ ñvõ ô ð þ û ÿ ] ü ö"!  è  æ ;  ì è  [ ñvõ ô ð þ û ÿ ] ü ö"!  è  æ ;  ì è  [ ñvõ ô ð þ û ÿ ] ü  ø æ ;  ì è [ûxð ñvõ ôvõ ]

öè ÷&ø æ ìîè í [ïLñ

ö è æ ;ìîè í [ïLñ

&% 

Sg.

3 os. f.

æ ç+éè ë ê ì ø [ ð õxòó"ñ<ôvõ ] æ ç+éè ë ê ì ø [ ð õxòó"ñ<ôvõ ]

 

ö/ý éè ë ê ì è [ ñHòó"ñ<ô ð þ û ÿ ] ü

à

3 os. m.

2 os. m.

 

öè ê +ç é è ë ê ìîè í [ïLñHòóJð ñ<ô ûLñ ]

UH. Wzór I. Strona bierna - temat: ܐÞ"Ý ß á [ 7ã;ä›âZå ].

æ ç+éè ë ê ìîø í [ïxð õxòó"ñ<ôvõ ]

 

ü

    UH. Wzór I. Strona czynna - temat b: á Ý [ â

 ø æ ; ìîè í [ïxð ñvõ ôvõ ]  ø æ ;  ì è  [ ð ñvõ ôvõ ]  ø æ ;  ì è  [ ð ñvõ ôvõ ] è #  æ ;  ì è  [ñvõ ô ðûLñ ]  ø æ $  ç [ ô ð ñvõ ôvõ ]

2.15.8.7.3.2.1.3.

Dual.

ö/ý éè ë ê ìîè í [ïLñHòó"ñ<ô ð þ û ÿ ]

öè ÷ æ ç+é è ë ê ìîè í [ïLñHòó"ñ<ô ð úûLñ ]

3 os. f.

2 os. f.

Plur.

öè ÷&ù ø éè ë ê ìîè í [ïLñHòó"ñ<ô ð úûLñ ]

Plur.

öè ÷&ù ø éè ë ê ìîø í [ï õxòó"ñ<ô ð úûLñ ] öè ÷ æ ç+éè ë ê ìîø í [ï õxòó"ñ<ô ð úûLñ ] öè ê ç+éè ë ê ìîø í [ï õxòóJð ñ<ô ûLñ ] öè ÷&ù ø éè ë ê ì ø [ =õxòó"ñ<ô ð úûLñ ]

 

113

Dual.

ü

ö/ý éè ë ê ìîø í [ï õxòó"ñ<ô ð þ û ÿ ]

 

ü

ü

ö/ý éè ë ê ì ø [ =õxòó"ñ<ô ð þ û ÿ ] ö/ý éè ë ê ì ø [ =õxòó"ñ<ô ð þ û ÿ ]

 

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. f. 1 os. m., f.

[C ] \ I C K&J M L N [OGPRQ STVU W^_YZT ] F H I C g J F H [ U W PRQ STVUhP ]

2.15.8.7.3.2.1.4. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

3 os. m.

3 os. f. 2 os. m.

2 os. f. 1 os. m., f.

Sg.

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

  ¡§~ ¦ €   z — [G˜ „R…‡† ˆ&‰8‰ˆV‹h„ ]   ¡§~ ¦ €   z — [G˜ „R…‡† ˆ&‰8‰ˆV‹h„ ] œ   ~ ¦ €   z — [˜G„R…‘ˆ&‰8‰ˆV‹ †ž_“Zˆ ]   ¡§~ ¦ ŸG   ¡ [ ‹h„R…‡† ˆ&‰8‰ˆV‹h„ ]

3 os. m.

Dual.

” Ž"•   ~ | €   z ‚ [ƒ„R…‘ˆ&‰8‰AŠŒ‹ † –“fŠ ] ” Ž"•   ~ | €   z — [˜G„R…‘ˆ&‰8‰AŠŒ‹ † –“fŠ ] ” Ž"•   ~ | €   z — [˜G„R…‘ˆ&‰8‰AŠŒ‹ † –“fŠ ] ” Ž"•   ~ | €   z — [˜G„R…‘ˆ&‰8‰AŠŒ‹ † –“fŠ ] z{}~ | €   z ¢ [“„R…‡† ˆ&‰8‰AŠŒ‹h„ ] £ m¤ o&n q p [ rtsVuAv:vu¥x ].

Plur.

Ž7 ¨ © z ~ ¦ €   z ‚ [ƒ„R…‘ˆ&‰8‰ˆV‹ † ’ “Zˆ ] Ž7 ¨   ¡§~ ¦ €   z ‚ [ƒ„R…‘ˆ&‰8‰ˆV‹ † ’ “Zˆ ] Žy « ¡§~ ¦ €   z ‚ [ƒ„R…‘ˆ&‰8‰`† ˆV‹ “Zˆ ] Ž7 ¨ © z ~ ¦ €   z — [˜G„R…‘ˆ&‰8‰ˆV‹ † ’ “Zˆ ] Ž7 ¨   ¡§~ ¦ €   z — [˜G„R…‘ˆ&‰8‰ˆV‹ † ’ “Zˆ ] Žy « ¡§~ ¦ €   z — [˜G„R…‘ˆ&‰8‰`† ˆV‹ “Zˆ ]   ¡§~ ¦ €   z ¢ [“„R…‡† ˆ&‰8‰ˆV‹h„ ]

UH. Wzór III. Strona czynna - temat: Sg.

z{ ± ” • €   z ‚ [ƒ„R…‡† –‰AŠŒ‹h„ ] z{ ± ” • €   z — [˜G„R…‡† –‰AŠŒ‹h„ ] z{ ± ” • €   z — [˜G„R…‡† –‰AŠŒ‹h„ ] œ   ± ” • €   z — [˜G„R…&–‰AŠŒ‹ †ž_“Zˆ ] z{ ± ” • ŸG   ¡ [ ‹h„R…‡† –‰AŠŒ‹h„ ]

2.15.8.7.3.2.1.7.

Plur.

Ž7   z ~ | €   z ‚ [ƒ„R…‘ˆ&‰8‰AŠŒ‹ † ’ “Zˆ ] ™›  š ~ | €   z ‚ [ƒ„R…‘ˆ&‰8‰`† ŠŒ‹ “Zˆ ] Ž7   z ~ | €   z — [˜G„R…‘ˆ&‰8‰AŠŒ‹ † ’ “Zˆ ] ™›  š ~ | €   z — [˜G„R…‘ˆ&‰8‰`† ŠŒ‹ “Zˆ ] z{}~ | €   z ¢ [“„R…‡† ˆ&‰8‰AŠŒ‹h„ ]

UH. Wzór II. Strona bierna - temat:

  ¡§~ ¦ €   z ‚ [ƒ „R…‡† ˆ&Sg. ‰8‰ˆV‹h„ ]

2.15.8.7.3.2.1.6.

jlmk o&n q p [ rtsVuAv:vwyx ].

UH. Wzór II. Strona czynna - temat:

z{}~ | €   z ‚ [ƒ„R…‡† ˆ&‰8‰AŠŒ‹h„ ] z{}~ | €   z — [˜G„R…‡† ˆ&‰8‰AŠŒ‹h„ ] z{}~ | €   z — [˜G„R…‡† ˆ&‰8‰AŠŒ‹h„ ] œ   ~ | €   z — [˜G„R…‘ˆ&‰8‰AŠŒ‹ †ž_“Zˆ ] z{}~ | ŸG   ¡ [ ‹h„R…‡† ˆ&‰8‰AŠŒ‹h„ ]

2.15.8.7.3.2.1.5.

')(+* , - .0/ - 1 2 ')3 254768- 9:');8< - 9* =9 .0>[email protected] 7DC EGF H I C K&J M L N [OGPRQ STVU W X YZT ] DC J H I C K&J M L N [OGPRQ S`W TVU YZT ] a Dcb I C K&J M L N [OGPRQ STVU W dYfe ] F H I C K&J M L i [YRW PRQ STVUhP ] F H I C K&J M L i [YRW PRQ STVUhP ]

Plur.

Ž7   z ± ” • €   z ‚ [ƒ„R…&–‰AŠŒ‹ † ’ “Zˆ ] ™›  š ± ” • €   z ‚ [ƒ„R…&–‰`† ŠŒ‹ “Zˆ ] Ž7   z ± ” • €   z — [˜G„R…&–‰AŠŒ‹ † ’ “Zˆ ] ™›  š ± ” • €   z — [˜G„R…&–‰`† ŠŒ‹ “Zˆ ] z{ ± ” • €   z ¢ [“„R…‡† –‰AŠŒ‹h„ ]

UH. Wzór III. Strona bierna - temat:

  ¡ ±  • €   z ‚ [ƒ „R…‡† –Sg. ‰ˆV‹h„ ]

Plur.

Dual.

” Žcª ~ ¦ €   z ‚ [ƒ „R…‘ˆ&‰8‰ˆV‹ † –“fŠ ] ” Žcª ~ ¦ €   z — [G˜ „R…‘ˆ&‰8‰ˆV‹ † –“fŠ ] ” Žcª ~ ¦ €   z — [G˜ „R…‘ˆ&‰8‰ˆV‹ † –“fŠ ] ” Žcª ~ ¦ €   z — [˜G„R…‘ˆ&‰8‰ˆV‹ † –“fŠ ]   ¡§~ ¦ €   z ¢ [“„R…‡† ˆ&‰8‰ˆV‹h„ ] j¥­¯¬ ® o n q p [ rtsA°Œvwyx ]. Dual.

” Ž"•   ± ” • €   z ‚ [ƒ„R…&–‰AŠŒ‹ † –“fŠ ] ” Ž"•   ± ” • €   z — [˜G„R…&–‰AŠŒ‹ † –“fŠ ] ” Ž"•   ± ” • €   z — [˜G„R…&–‰AŠŒ‹ † –“fŠ ] ” Ž"•   ± ” • €   z — [˜G„R…&–‰AŠŒ‹ † –“fŠ ] z{ ± ” • €   z ¢ [“„R…‡† –‰AŠŒ‹h„ ] _£ ­¯² ® o&n q p [ rtsA°Œvu¥x ]. Dual.

Ž7 ¨ © z ±  • €   z ‚ [ƒ „R…&–‰ˆV‹ † ’ “Zˆ ] ” Žcª ±  • €   z ‚ [ƒ „R…&–‰ˆV‹ † –“fŠ ] Ž7 ¨   ¡ ±  • €   z ‚ [ƒR„ …&–‰ˆV‹ † ’ “Zˆ ] 114

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. f.

2 os. m.

2 os. f. 1 os. m., f.

Ç È§ÊÉ Ë Í&Ì Ï Î Ð [GÑ ÒRÓ‡Ô ÕÖ×VØhÒ ] Ç È§ÊÉ Ë Í&Ì Ï Î Ð [GÑ ÒRÓ‡Ô ÕÖ×VØhÒ ]

äÉ æ å ÊÉ Ë Í&Ì Ï Î Ð [ÑGÒRÓ&ÕÖ×VØ Ôç_ÝZ× ] Ç È§ÊÉ Ë è Ì Ç È [ ØhÒRÓ‡Ô ÕÖ×VØhÒ ]

2.15.8.7.3.2.1.8. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

UH. Wzór IV. Strona czynna - temat: Sg.

ö÷Vù ø û ú ü ö ý [þRÿ  ] ö÷Vù ø û ú ü ö  [ ÿ  ] ö÷Vù ø û ú ü ö  [ ÿ  ] û     ù ø ú üö  [  ÿ! ] ö÷Vù ø "ú # $ [  ÿ  ]

3 os. m.

3 os. f.

#$

2 os. m.

2 os. f. 1 os. m., f.

ù  û ú üö  [ ÿ # $ ù û ú ö  ü  [  ÿ

3 os. m.

Sg.





 





]



] 

]



ù û ú ü ö

ÿ

ù ú ÿ

Plur.

ö ù û ú ü ö ý [þ    ÿ  ] ù û ú ü ö ý [þ    ÿ  ] ú ù û ú ü ö ý [þ  ÿ    ]  * + ö ù  û ú ü ö  [     ÿ  ]  * # $ ù  û ú ü ö  [     ÿ  ]  ú $ ù  û ú ü ö  [   ÿ    ] # $ ù û ú ö    ü % [Rÿ  ]  * +   * # $   $ 

        [   ! ] # $ "# $     [  ]

3 os. f. 2 os. m.

ù û  ü  # $5ù4 û 6 7  ü  

Dual.

ø ù û ú ü ö ý [ þ    ÿ  -, 

ø -, ù  û ú üö  ø -, ù  û ú ü ö 



]

ÿ

[        ]

ÿ

[        ]

ø -, ù  û ú üö  [    ÿ   ] # $ ù û ú ö    ü % [Rÿ  ] ìî ð

Sg.



]

ö ù û ü ý

 * + 4 6 7  

þ

Plur.

›ò Aó:ó ¥õ

ÿ

ù û ü ý

þ

ÿ

[8   9     ]

ÿ

[ 88   9    ]

ÿ

[ 88   9    ]

ú ù û ü ý þ  * + ö ù4 û 6 7  ü 

ÿ

 $54 6 7   [8   9     ]

ÿ

[ 88   9     ]

ùû ü

ø ù û ü ý [ þ 8

Dual.

-, 4 6 7  

[8   9     ]  * # $54 6 7  

# $54 6 7

Dual.

ø   ù ø û ú ü ö ý [þ  ÿ   ] ø   ù ø û ú ü ö  [  ÿ   ] ø   ù ø û ú ü ö  [  ÿ   ] ø   ù ø û ú ü ö  [  ÿ   ] ö÷Vù ø û ú üö % [Rÿ  ]

1 UH. Wzór V. Strona czynna - temat: &0. / ' ' [ (2( 3( )( ].

ù û  ü  ý [þ 8  ÿ  9 

# $54 6 7

Plur.

ö ù ø û ú ü ö ý [þ  ÿ  ] û      ù ø ú ü ö ý [þ ÿ  ]  ö ù ø û ú ü ö  [   ÿ  ] û      ù ø ú ü ö  [  ÿ  ] ö÷Vù ø û ú ü ö % [Rÿ  ] 

UH. Wzór IV. Strona bierna - temat: &!'

ù  û ú ü ö ý [Rþ ÿ

2.15.8.7.3.2.1.10.

ê¥ìë î&í ð ï [ ñtò&óôyõ ].

ì î&í ð ï [ ñtò&ó)(¥õ ].

2.15.8.7.3.2.1.9. #$

³)´+µ ¶ · ¸0¹ · º » ³)¼ »5½7¾8· ¿:³)À8Á · ¿µ ¿ ¸0ÃÄ7ÅA¸0Æ ÙyÉ Ú È§ÊÉ Ë Í&Ì Ï Î Û [ÜÒRÓ&ÕÖ`Ô ×VØ ÝZ× ] Þ Ùcß ÊÉ Ë Í&Ì Ï Î Ð [ÑGÒRÓ&ÕÖ×VØ Ô ÕÝfà ] Ù7É á â Î ÊÉ Ë Í&Ì Ï Î Ð [ÑGÒRÓ&ÕÖ×VØ Ô ã ÝZ× ] Þ Ùcß ÊÉ Ë Í&Ì Ï Î Ð [ÑGÒRÓ&ÕÖ×VØ Ô ÕÝfà ] Ù7É á Ç È§ÊÉ Ë Í&Ì Ï Î Ð [ÑGÒRÓ&ÕÖ×VØ Ô ã ÝZ× ] ÙyÉ Ú È§ÊÉ Ë Í&Ì Ï Î Ð [ÑGÒRÓ&ÕÖ`Ô ×VØ ÝZ× ] Þ Ùcß ÊÉ Ë Í&Ì Ï Î Ð [ÑGÒRÓ&ÕÖ×VØ Ô ÕÝfà ] Ç È§ÊÉ Ë Í&Ì Ï Î é [ÝÒRÓ‡Ô ÕÖ×VØhÒ ] Ç È§ÊÉ Ë Í&Ì Ï Î é [ÝÒRÓ‡Ô ÕÖ×VØhÒ ]

 * # $54 6 7    [ 88   9     ]

ÿ

115

ø -, ù4 û 6 7  ü  ø -, ù 4 û 6 7  ü  

 

9 



ÿ  

]

ÿ

[ 88   9      ]

ÿ

[ 88   9      ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (:<;>= ? @ ACB @ D E:
[ ^8_^8_`a_Wb9b0_3c d e!f_ ]

1 os. m., f. q j XV Z Y ] R Y j [ c_^8_`rd _Wb9b0_3cts ] 2.15.8.7.3.2.1.11.

q j XV Z Y [ R \R u [f_^8_`rd _Wb9b0_3cts ]

z)|{ } UH. Wzór V. Strona bierna - temat: v0x w y ~ [ €‚ƒ3‚„8„)‚†… ].

Sg.

3 os. m.

q j XV Z Y [ R \R u [f_^8_`rd _Wb9b0_3cts ]

‡ ˆ5Š‰ Œ‹ Ž  ‘ [’ “•”8–—r˜ –W™9™0–3št“ ]

›  œ  Š ‰ Œ‹ Ž  ‘

Plur.  

›-¡ Š‰ Œ‹ Ž  ‘

[’ “•”8–—a–W™9™0–3š ˜ žŸ– ]

[’ “•”8–—a–W™9™0–3š ˜ ¢Ÿp£ ]

› œ ‡ ˆ5Š‰ Œ‹ Ž  ‘

3 os. f.

Œ ‹ Ž  ¤ ‡ ˆ5Š‰  [ ”“•”8–—r˜ –W™9™0–3št“ ]

2 os. m.

‡ ˆ5Š‰ Œ‹ Ž  ¤ [ ”“•”8–—r˜ –W™9™0–3št“ ]

Dual.

[’ “•”8–—a–W™9™0–3š ˜ žŸ– ]

› ¥ ˆ5Š‰ Œ‹ Ž  ‘ [’ “•”8–—a–W™9™k˜ –3š Ÿ– ] i  

›-¡ Š‰ Œ‹ Ž  ¤ [ ”“•”8–—a–W™9™0–3š ˜ ¢Ÿp£ ]

Œ ‹ Ž   ¤ › œ  Š‰   

›-¡ Š‰ Œ‹ Ž  ¤ [ ”“•”8–—a–W™9™0–3š ˜ ¢Ÿp£ ]

[ ”“•”8–—a–W™9™0–3š ˜ žŸ– ] › œ ‡ ˆ5Š‰ Œ‹ Ž  ¤

2 os. f.

[ ”“•”8–—a–W™9™0–3š ˜ žŸ– ]

 ¨ § Š‰ Œ‹ Ž  ¤ ¦

 ¥ ˆ5Š‰ Œ‹ Ž  ¤ ›i [ ”“•”8–—a–W™9™k˜ –3š Ÿ– ]

[ ”“•”8–—a–W™9™0–3š ˜ ©!Ÿ– ]

1 os. m., f. ‡ ˆ5Š‰ Œ‹ ¤  ‡ ˆ [ št“•”8–—r˜ –W™9™0–3št“ ] 2.15.8.7.3.2.1.12.

‡ ˆ5Š‰ Œ‹ Ž  ª [Ÿ “•”8–—r˜ –W™9™0–3št“ ]

{ z)| { { UH. Wzór VI. Strona czynna - temat: v «­¬ y ~ [ ‚€‚ƒ®„)‚†… ].

Sg.

3 os. m.

‡ ˆ5Š‰ Œ‹ Ž  ª [Ÿ “•”8–—r˜ –W™9™0–3št“ ]

›-¡ Š‰ Œ‹ Ž  ¤ [ ”“•”8–—a–W™9™0–3š ˜ ¢Ÿp£ ]  

‡ ˆ ¯0 ° Œ‹ Ž  ‘ [’–”8–—r˜ ¢™0–3št“ ]

› œ 0 ¯0 ° Œ‹ Ž   ‘

Plur.

Dual.

 

›-¡ ¯0 ° Œ‹ Ž  ‘ [’–”8–—W¢™0–3š ˜ ¢Ÿp£ ]

[’–”8–—W¢™0–3š ˜ žŸ– ] ›  œ ‡ ˆ ¯0 ° Œ‹ Ž  ‘

3 os. f.

‡ ˆ ¯0 ° Œ‹ Ž  ¤ [ ”8–”8–—r˜ ¢™0–3št“ ]

2 os. m.

‡ ˆ ¯0 ° Œ‹ Ž  ¤ [ ”8–”8–—r˜ ¢™0–3št“ ]

[’–”8–—W¢™0–3š ˜ žŸ– ]

›-¡ ¯0 ° Œ‹ Ž  ¤ [ ”8–”8–—W¢™0–3š ˜ ¢Ÿp£ ]

 ¥ ˆ ¯0 ° Œ‹ Ž  ‘ ›i [’–”8–—W¢™k˜ –3š Ÿ– ]  

›  œ 0 ¯0 ° Œ‹ Ž  ¤

›-¡ ¯0 ° Œ‹ Ž  ¤ [ ”8–”8–—W¢™0–3š ˜ ¢Ÿp£ ]  

[ ”8–”8–—W¢™0–3š ˜ žŸ– ] ›  œ ‡ ˆ 0 ¯  ° Œ‹ Ž  ¤

2 os. f.

 ¨ § ¯0 ° Œ‹ Ž  ¤ ¦

[ ”8–”8–—W¢™0–3š ˜ žŸ– ] [ ”8–”8–—W¢™0–3š ˜ ©!Ÿ– ]

1 os. m., f. ‡ ˆ 0¯  ° Œ‹ ¤  ‹ ˆ [ š–”8–—r˜ ¢™0–3št“ ] 2.15.8.7.3.2.1.13.

‡ ˆ ¯0 ° Œ‹ Ž  ª [Ÿ–”8–—r˜ ¢™0–3št“ ]

›-¡ ¯0 ° Œ‹ Ž  ¤ [ ”8–”8–—W¢™0–3š ˜ ¢Ÿp£ ]  

‡ ˆ ¯0 ° Œ‹ Ž  ª [Ÿ–”8–—r˜ ¢™0–3št“ ]

« { ¬ z)y |{ ~ } [ €‚ƒ®„)‚†… ]. UH. Wzór VI. Strona bierna - temat: v ­

Sg.

3 os. m.

 ¥ ˆ ¯0 ° Œ‹ Ž  ¤ ›i [ ”8–”8–—W¢™k˜ –3š Ÿ– ]

‡ ˆ ¯0 ° Œ‹ Ž  ‘ [’ “•”8–—r˜ ¢™0–3št“ ]

›  œ 0 ¯0 ° Œ‹ Ž  ‘

Plur.

Dual.

  116

›-¡ ¯0 ° Œ‹ Ž  ‘ [’ “•”8–—W¢™0–3š ˜ ¢Ÿp£ ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (±<²>³ ´ µ ¶C· µ ¸ ¹±<º ¹H» ¼9µ ½8±<¾9¿ µ ½³ À0½ ¶CÁ0 Ã¶CÄ ) © 2002. (kopia bezpłatna) [ŠƕÇ8ÈÉWÊË0È3Ì Í ÎÏÈ ] Ñ Ð ÒÓ Ô Õ0Ð Ö Ø × ÙÐ ÛÚ Ü

3 os. f.

Ó Ô Õ0Ð Ö Ø × ÙÐ ÛÚ Ý [ ÇƕÇ8ÈÉrÍ ÊË0È3ÌtÆ ]

2 os. m.

Ó Ô Õ0Ð Ö Ø × ÙÐ ÛÚ Ý [ ÇƕÇ8ÈÉrÍ ÊË0È3ÌtÆ ]

[ŠƕÇ8ÈÉWÊË0È3Ì Í ÎÏÈ ]

ÑÐ Þ Ô Õ0Ð Ö Ø × ÙÐ ÛÚ Ü [ŠƕÇ8ÈÉWÊËkÍ È3Ì ÏÈ ] i

Ð Ø ÙÐ Ú ß Ñ-à Õ0Ö × ÛÝ [ ÇƕÇ8ÈÉWÊË0È3Ì Í ÊÏpá ]

ÑÐ Ò Úâ Õ0Ð Ö Ø × ÙÐ Û Ú Ý

Ð Ø ÙÐ Ú ß Ñ-à Õ0Ö × ÛÝ [ ÇƕÇ8ÈÉWÊË0È3Ì Í ÊÏpá ]

[ ÇƕÇ8ÈÉWÊË0È3Ì Í ÎÏÈ ] Ñ Ð ÒÓ Ô Õ0Ð Ö Ø × Ù Ð ÛÚ Ý

2 os. f.

Ð å ä Ð Ø ÙÐ Ú ã Õ0Ö × ÛÝ [ ÇƕÇ8ÈÉWÊË0È3Ì Í æ!ÏÈ ]

1 os. m., f. Ó Ô 0Õ Ð Ö Ø × Ý Ð Ó Ô [ ÌtƕÇ8ÈÉrÍ ÊË0È3ÌtÆ ] 2.15.8.7.3.2.1.14. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

3 os. m.

3 os. f. 2 os. m.

2 os. f. 1 os. m., f.

Sg.

Sg.

, ' ü þ0ý ÿ ù  [ (.  /0 ] , ' ü þ0ý ÿ ù  [ (.  /0 ] %   # ü þ0ý ÿ ù  "$ [ (.  /0   ] , ' ü þ0ý & ÿ , ' [ .  /0 ]

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m.

ùú3ü û ;  þ 5  

Ð Ø ÙÐ Ú ß Ñ-à Õ0Ö × ÛÝ [ ÇƕÇ8ÈÉWÊË0È3Ì Í ÊÏpá ]

Ó Ô Õ0Ð Ö Ø × ÙÐ ÛÚ ç [Ï Æ•Ç8ÈÉrÍ ÊË0È3ÌtÆ ]

Ó Ô Õ0Ð Ö Ø × ÙÐ ÛÚ ç [Ï Æ•Ç8ÈÉrÍ ÊË0È3ÌtÆ ]

Plur.

    ù üû þ0ý ÿ  [    ] !  ÿ üû þ0ý ÿ  [    ]     ù üû þ0ý ÿ  [      ] !  ÿ üû þ0ý ÿ  [      ] ùú3üû þ0ý ÿ  & [    ]

Dual.

 þ ý ÿ  û   üû 0 [    ]  û   üû þ0ý ÿ  [      ]  û   üû þ0ý ÿ  [      ]  û   üû þ0ý ÿ  [      ] ùú3üû þ0ý ÿ  & [    ]

ï ì)îí * UH. Wzór VII. Strona bierna - temat: ) ê0ë ñ [ +óõô3òö)ò†ø ].

, ' ü þ0ý ÿ ù  [-.  /0 ]

2.15.8.7.3.2.1.16.

Ð Þ Ô Ð Ø ÙÐ Ú Ñi Õ0Ö × ÛÝ [ ÇƕÇ8ÈÉWÊËkÍ È3Ì ÏÈ ]

ì)îðí ï UH. Wzór VII. Strona czynna - temat: è†ê0é ë ñ [ òóõô3òö0÷iø ].

þ ý ÿ  ùú3üû 0 [   ] ùú3üû þ0ý ÿ  [     ] ùú3üû þ0ý ÿ  [     ] %   # üû þ0ý ÿ  "$ [      ] ùú3üû þ0ý & ÿ ý ' [ (   ]

2.15.8.7.3.2.1.15.

[ ÇƕÇ8ÈÉWÊË0È3Ì Í ÎÏÈ ]

Plur.

Dual.

   1 2 ù ü þ0ý ÿ ù  [-.  /0  ] û 43 ü þ0ý ÿ ù  [-.  /0  ]   1 , ' ü þ0ý ÿ ù  [-.  /0  ]  6 5 ' ü þ0ý ÿ ù  [-.  0  ] û 43 ü þ0ý ÿ ù  [ (.  /0  ]    1 2 ù ü þ0ý ÿ ù  [ (.  /0  ] û 43 ü þ0ý ÿ ù  [ (.  /0  ]   1 , ' ü þ0ý ÿ ù  [ (.  /0  ]  6 5 ' ü þ0ý ÿ ù  [ (.  0  ] û 43 ü þ0ý ÿ ù  [ (.  /0  ] , ' ü þ0ý ÿ  ù & [ -.  /0 ] , ' ü þ0ý ÿ  ù & [ -.  /0 ]

UH. Wzór VIII. Strona czynna - temat: è†ê é Sg.

[ <   ]

ùú3ü û ;  þ 5   [   <    ] ùú3ü û ;  þ 5   [   <   ]

Plur.

    ù ü û ;  þ 5   [ <    ] !  ÿ ü û ;  þ 5   [ <    ]     ù ü û ;  þ 5   [   <    ] 117

79ï ì 8 ñ ï

[ òô:òö0÷iø ]. Dual.

 û   ü û ;  þ 5    [ <    ]  û   ü û ;  þ 5   [   <    ]  û   ü û ;  þ 5   [   <    ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (=?>A@ B C DFE C G H9=?I HKJLMC N =?OMP C NQ@ R/N DFS/TUDFV ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. f.

1 os. m., f.

X$ W ZY \ [ ]4W ^_ `W a [ b cd
2.15.8.7.3.2.1.17.

ln W Zm \ [ ]4W ^_ `W a [ b cd
}9~ € UH. Wzór VIII. Strona bierna - temat: zk| { {  [ ‚<ƒ„(…†‡…‰ˆ ].

Sg.

Plur.

3 os. m.

Š ‹Ž Œ 4Œ ‘ “’ ” [•-–˜—<™ š ›œ/›0– ]

žŒ Ÿ ’  Ž Œ 4Œ ‘ “ ’ ” [•-–˜—<™ ›œ/›0 š ¡9¢› ] žŒ Ÿ Š ‹Ž Œ 4Œ ‘ “’ ” [•-–˜—<™ ›œ/›0 š ¡9¢› ]

3 os. f.

Š ‹Ž Œ 4Œ ‘ “’ § [ ™(–˜—<™ š ›œ/›0– ]

žŒ  ‹Ž Œ 4Œ ‘ “’ ” [•-–˜—<™ ›œoš ›0 ¢› ]

2 os. m.

Š ‹Ž Œ 4Œ ‘ “’ § [ ™(–˜—<™ š ›œ/›0– ]

žŒ Ÿ ’  Ž Œ 4Œ ‘ “ ’ § [ ™(–˜—<™ ›œ/›0 š ¡9¢› ] žŒ Ÿ Š ‹Ž Œ 4Œ ‘ “ ’ § [ ™(–˜—<™ ›œ/›0 š ¡9¢› ]

2 os. f.

¨$ Œ ª © Ž Œ 4Œ ‘ “’ § [ ™(–˜—<™ ›œ/›0 š «k¢› ] Š ‹Ž Œ 4Œ ¬  Š ‹ [ –˜—<™ š ›œ/›0– ]

žŒ  ‹Ž Œ 4Œ ‘ “’ § [ ™(–˜—<™ ›œoš ›0 ¢› ]

1 os. m., f.

2.15.8.7.3.2.1.18.

Sg.

’¶ Ž ‘   Œ ¸ · “ Œ ” [•›/¹.™ š ›—9œ¦– ] £

3 os. f.

’¶ Ž ‘ Œ ¸ · “ Œ § [ ™ /› ¹.™ š ›—9œ¦– ] £ ’¶ Ž ‘ Œ ¸ · “Œ § [ ™ /› ¹.™ š ›—9œ¦– ] £

2 os. f. 1 os. m., f.

¨$ Œ ª © Ž ‘ Œ ¸ · “Œ § [ ™ ›/¹.™ ›—9œ¦ š «k¢› ] £ ’¶ Ž ‘ Œ ½· ¾‹ [ (›/¹.™ š ›—9œ¦– ] £

2.15.8.7.3.2.1.19. 3 os. m.

Š ‹Ž Œ 4Œ ‘ “’ ­ [¢-–˜—<™ š ›œ/›0– ]

Dual.

ž4¤ Ž Œ 4Œ ‘ “’ ” [•-–˜—<™ ›œ/›0 š ¥Q¢¦ ] £

ž4¤ Ž Œ 4Œ ‘ “’ § [ ™(–˜—<™ ›œ/›0 š ¥Q¢¦ ] £

ž4¤ Ž Œ 4Œ ‘ “’ § [ ™(–˜—<™ ›œ/›0 š ¥Q¢¦ ] £

ž4¤ Ž Œ 4Œ ‘ “’ § [ ™(–˜—<™ ›œ/›0 š ¥Q¢¦ ]

£ Š ‹Ž Œ 4Œ ‘ “’ ­ [¢-–˜—<™ š ›œ/›0– ]

~ }±° UH. Wzór X. Strona czynna - temat: ®‰| ¯ { ²  { [ …‡³9„ ´ …nƒ†/µ6ˆ ].

3 os. m.

2 os. m.

[ pq ZW \ [ ]4W ^_ W `a [ b cd
Plur.

Dual.

žŒ º ª ’ Ž ‘ Œ ¸ · “Œ ” £ [•›/¹.™ ›—9œ¦ š ¡9¢› ] ¼Œ ª · Ž ‘ Œ ¸ · “Œ ” [•›/¹.™ ›—9œoš ¦ ¢› ] £ žŒ º ª ’ Ž ‘ Œ ¸ · “Œ § £ [ ™ ›/¹.™ ›—9œ¦ š ¡9¢› ] ¼Œ ª · Ž ‘ Œ ¸ · “Œ § [ ™ ›/¹.™ ›—9œoš ¦ ¢› ] £ ’¶ Ž ‘ Œ ¸ · “Œ ­ [¢›/¹.™ š ›—9œ¦– ] £

ž» ª Œ Ž ‘ Œ ¸ · “Œ ” £ £ [•›/¹.™ ›—9œ¦ š ¥Q¢¦ ] ž» ª Œ Ž ‘ Œ ¸ · “Œ § [ ™ ›/¹.™ ›—9œ¦ š ¥Q¢¦ ] £ £ ž» ª Œ Ž ‘ Œ ¸ · “Œ § [ ™ ›/¹.™ ›—9œ¦ š ¥Q¢¦ ] £ £ ž» ª Œ Ž ‘ Œ ¸ · “Œ § [ ™ ›/¹.™ ›—9œ¦ š ¥Q¢¦ ] £ ’¶ Ž ‘ Œ ¸ · “Œ ­ [¢›/¹.™ š ›—9œ¦– ] £ £

~ }±° € UH. Wzór X. Strona bierna - temat: zk| { { ²  [ ‚³9„ ´ …nƒ†‡…‰ˆ ].

Sg.

 Œ ¸ · “’ ” Š ‹Ž Œ ‘  [•-–¹.™ š ›—9œ/›0– ]

žŒ Ÿ ’  Ž Œ ‘ Œ ¸ · “’ ”

Plur. £

[•-–¹.™ ›—9œ/›0 š ¡9¢› ]

Š ‹Ž Œ ‘ Œ ¸ · “’ § [ ™(–¹.™ š ›—9œ/›0– ]

2 os. m.

 Œ ¸ · “ ’ § Š ‹Ž Œ ‘  [ ™(–¹.™ š ›—9œ/›0– ]

Dual.

[•-–¹.™ ›—9œ/›0 š ¥Q¢¦ ]

žŒ Ÿ Š ‹Ž Œ ‘ Œ ¸ · “ ’ ”

3 os. f.

 Œ ¸ · “’ ” ž4¤ Ž Œ ‘ 

[•-–¹.™ ›—9œ/›0 š ¡9¢› ]

žŒ  ‹Ž Œ ‘ Œ ¸ · “’ ” [•-–¹.™ ›—9œoš ›0 ¢› ]

ž4¤ Ž Œ ‘ Œ ¸ · “’ § [ ™(–¹.™ ›—9œ/›0 š ¥Q¢¦ ]

 Œ ¸ · “ ’ § žŒ Ÿ ’  Ž Œ ‘ 

£ £

 Œ ¸ · “ ’ § ž4¤ Ž Œ ‘  [ ™(–¹.™ ›—9œ/›0 š ¥Q¢¦ ]

[ ™(–¹.™ ›—9œ/›0 š ¡9¢› ]  Œ ¸ · “ ’ § žŒ Ÿ Š ‹Ž Œ ‘ 

2 os. f.

¨$ Œ ª © Ž Œ ‘ Œ ¸ · “’ §

[ ™(–¹.™ ›—9œ/›0 š ¡9¢› ]

žŒ  ‹Ž Œ ‘ Œ ¸ · “’ § [ ™(–¹.™ ›—9œoš ›0 ¢› ]

[ ™(–¹.™ ›—9œ/›0 š «k¢› ] 118

£

ž4¤ Ž Œ ‘ Œ ¸ · “’ § [ ™(–¹.™ ›—9œ/›0 š ¥Q¢¦ ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (¿?ÀAÁ Â Ã ÄFÅ Ã Æ Ç9¿?È ÇKÉÊMÃ Ë ¿?ÌMÍ Ã ËQÁ Î/Ë ÄFÏ/ÐÑÄFÒ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f. Ó ÔÖ9Õ Ø × ÙÕ Û Ú Ó Ô [ ÜÝÞ.ß à áâ9ã/á0ÜÝ ]

Ú çå è Ó ÔÖ9Õ Ø × ÙÕ äæ [é-ÝÞ.ß à áâ9ã/á0ÜÝ ]

Ú çå è Ó ÔÖ9Õ Ø × ÙÕ äæ [é-ÝÞ.ß à áâ9ã/á0ÜÝ ]

2.15.8.7.3.3. Czasownik UH - Imperativus.

ì ë î‡í ïð [ ñ(ò?óõôö0÷ ]. UH. Imperat - wzór I. Schemat: ê±

2.15.8.7.3.3.1. 2 os. m.

2 os. f.

ø ùû ú ü/ø ýþ

[ÿ

  ý û ú ü/ ø ýþ

Sg.



[ÿ

2 os. m.

  û ü 

2 os. f.

  ý û ü 

[

   

[

2.15.8.7.3.3.3.

Sg. ÿ]

   

ÿ ]

2 os. f.

û ú ü/ø ýþ



û ú ü/ø ýþ [ ÿ  ÿ ]



[ÿ

ø ùû ú ü/ø ýþ [ ÿ   ÿ   ]

Plur.

þ !  û ü 

[

#ú   û ü 

[

   

[

 ü " ú û

[

ÿ ]

$  



ÿ

] % ï &î '

[

 

 

ÿ



       

ÿ ] ÿ ]

[ó)(ô(ò÷ ].

Plur.

* #ú   + ü  " *

Dual.

 ü " ú û

Dual.

ü    ÿ ] " + " [  ú

*

ü



]

" + " *

[

 

 

ÿ ]

ì ï î í  , [ ñöóõô(ò÷ ]. UH. Imperat - wzór IV. Schemat: ê ±

Sg.

Plur.

û ü ø  ù [ ÿ -  ÿ ]

*   ýû

*

þ !  û ü ø  ù -  [ÿ ÿ ]

ü ø  ù -  [ÿ ÿ ]

#ú   û *

*

Dual.

ü -  " û ø ù [ ÿ ÿ ] ú

ü ø  ù -   [ÿ ÿ ] "



*

û ü ø  ù [ ÿ -  ÿ ] *

2.15.8.7.3.3.5.

ì . /  0 ë [ 1(öó‡ö ôôö0÷ ]. UH. Imperat - wzór V. Schemat: ê

2 os. m.

-  

2 os. f.

ÿ ]

ÿ ]

þ !  + ü     " [  ÿ ]

  + ü     ÿ] " [  *     ý + " ü  [ 

ÿ ] *





Dual.



ÿ ]

UH. Imperat - wzór III. Schemat: ê

2.15.8.7.3.3.4. 2 os. m.

[ÿ



ÿ ]

Sg.

2 os. f.

þ  û ú ü/ø ýþ



î UH. Imperat - wzór II. Schemat: êì  [ó‡ö ôô(ò÷ ].

2.15.8.7.3.3.2.

2 os. m.

[ÿ

ÿ]



Plur.

þ  û ú ü/ø ýþ

Sg.

ø ù3û2 4  5 ú

[6

  ý û2 4  5 ú

[6

ÿ]

-  

ÿ ]

Plur.

þ  û2 4  5 ú

[6

þ  û2 4  5 ú

[6

ú ø ù3û2 4  5 ú

[6

-   -   -$  

Dual.

[6

 4 5 û2  ú

[6

ÿ ]

 4 5 û2  ú

-  

ÿ ] ÿ



]

-  

ÿ ]

/ 0

2.15.8.7.3.3.6.

UH. Imperat - wzór VI. Schemat: ê%'ë &  ë [ 1(öó)(ôö0÷ ].

2 os. m.

-

ø ù+ ú " 4  5 ú

ÿ ]

[6



Sg.



ÿ]

Plur.

þ  + ú 4  5 ú -  " [6  ÿ ] þ )7 ù+ ú 4  5 ú -  " [6  ÿ ] 119



+ ú "4  5 ú

[6

- 

Dual. 

ÿ ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (8:9<; = > ?A@ > B C8:D CEGF > H8:I J > HK; LH ?AMNGO ?AP ) © 2002. (kopia bezpłatna) X S R T S UWV YZ Q

2 os. f.

2.15.8.7.3.3.7. 2 os. m.

€c  ‚ „ ƒ … ‡†

2 os. f.

 ˜ “ † ‚ „ ƒ … ‡†

Sg. [ ˆ‰‹ŠŒ_Ž  ‰~ˆ ] [ ˆ‰‹ŠŒ_Ž  ‰~ˆ ™ ]

2 os. m. 2 os. f.

  £ ¡ †‡ ˜ “ † ‚ ¢ –

QTS Y S Z R

l

[ [\-]`Kai^ \cb jk\ ]

UH. Imperat - wzór VII. Schemat:

2.15.8.7.3.3.8. €c  ‚   ¢– £ ¡ †‡

S f h YS Z R Q T S eg

[ [\-]_^ `Ka\cb d ]

‡ ‘ “ ’ ‚ „ ƒ … †‡  „ …†‡ š “  – ‚ ƒ 

qst r mon p nu

[ ˆ‰Œ¥¤ Ž  ‰~ˆ ]

2.15.8.7.3.3.9.

[ ˆ‰Œ¥¤ Ž  ‰~ˆ ™ ]

‡ ‘ “ ’ ‚   ¢£ ¡ †‡ –   £ ¡ †‡ š “  ‚ ¢ – –

2 os. m. 2 os. f.

˜ “ † ‚  ¡„   – ª  †‡

Sg. [ ˆ‰A«_¤ Ž -Œ ‰~ˆ ] [ ˆ‰A«_¤ Ž -Œ ‰~ˆ ™ ]

Dual.

[ ˆ‰‹ŠŒ_Ž  ‰~ˆ ” ]

“  „ …†‡ •3– ‚ƒ 

[ ˆ‰‹ŠŒ_Ž  ‰~ˆ— ]

[ ˆ‰‹ŠŒ$iŽ ‰~ˆ Šk ]

“  „ …†‡ •3– ‚ƒ 

[ ˆ‰‹ŠŒ_Ž  ‰~ˆ— ]

œž  mo' n › nu

[ v)w:yŸ)z|{)w~} ].

Plur.

Dual.

[ ˆ‰Œ¥¤ Ž  ‰~ˆ ” ]

“ ¢   £ ¡ †‡ •3– ‚ –

[ ˆ‰Œ¥¤ Ž  ‰~ˆ— ]

[ ˆ‰Œ¥¤iŽ ‰~ˆ Šk ]

“ ¢   £ ¡ †‡ •3– ‚ –

[ ˆ‰Œ¥¤ Ž  ‰~ˆ— ]

UH. Imperat - wzór X. Schemat:

€c  ‚  ¡„   – ª  †‡

[ v)w:x-ysz|{)w~} ].

Plur.

UH. Imperat - wzór VIII. Schemat: Sg.

[ [\-]_^ `Ka\cb` ]

‡ ‘ “ ’ ‚  ¡„   ª  †‡ – š “  ‚  ¡„   ª  †‡ – –

q œ r mo n › ¦ nu

[ v)w¨§Ÿ)z y©{)w~} ].

Plur.

Dual.

[ ˆ‰A«_¤ Ž -Œ ‰~ˆ ” ]

“  ¡„   †‡ •3– ‚ – ª 

[ ˆ‰A«_¤ Ž -Œ ‰~ˆ— ]

[ ˆ‰A«_¤-ŒiŽ ‰~ˆ Šk ]

“  ¡„   †‡ •3– ‚ – ª 

[ ˆ‰A«_¤ Ž -Œ ‰~ˆ— ]

2.15.8.7.3.4. Wzory imiesłowów czasownika UH. A

P

A

¬ €c­  • £ ƒ

I

¬ €‚± „ ƒ ² ’

[ Œ_Ž —K ‰~ˆ¯®g° ]

[³´®µŒ_Ž 

¬· ¸ ‚ ’ ¡„ ² –

º »3¼ ‚„ ƒ ² ’

[³¹-Œ_”$ˆ¯®g° ]

[³´®µŒ_Ž 

¬ €c­  • „ ƒ   – ² ’

VI

¬ €c‚ „ ƒ ½ ² ’

[³´®µ¤-Œ_Ž —K ‰~ˆ¯® ° ]

P

II

º»

­ – •„ ƒ   – ² ’

¬ €c­  • „ ƒ ² ’

 ‰~ˆ¯®g°

cˆ¯®g°

]

]

VII

III

[³´®µŒ_Ž —K ‰~ˆ¯®g° ]

[³¶Ž ®µŒ ‰~ˆ¯®g° ]

º»

º»

­ – •„ ƒ ² ’

[³´®µŒ_Ž —Kcˆ¯®g° ]

  ¡„ ² ’ ¬ €c‚  ¢ –

VIII

[³´®µŒ¥¤ Ž  ‰~ˆ¯®g° ]

º»

º»

[³¶Ž ®µŒcˆ¯®g° ]

[³´®µ¤-Œ_Ž —Kcˆ¯® [³´®_ŠŒ_Ž cˆ¯®g° ] [³´®µŒ¥¤ Ž cˆ¯®g° ] ° ] A= czynny. P = bierny.

V

[³´®µ¤-Œ_Ž  ° ]

 ‰~ˆ¯®

[³´®µ¤-Œ_Ž  ° ]

cˆ¯®

X

[³´®«_¤ Ž -Œ ‰~ˆ¯® ° ]

º»

‚ –  ¢– ¡„ ² ’

¬ €‚± „ ƒ   – ² ’

º »3¼ ‚„ ƒ   – ² ’

‚ – ¡„ ² ’

¬ €c‚  ¡„   – ¾  ² ’

[³´®_ŠŒ_Ž  ‰~ˆ¯®g° ] ‚– „ ƒ ½ ² ’

IV

¬ €c‚  ¡„ ² ’

‚ – ¡„   – ¾  ² ’

[³´®«_¤ Ž -Œcˆ¯® ° ]

2.15.8.7.3.5. Wzory masdarów czasownika UH. Wzór

º¿

“  ¡„ À –‚ –

II

[ ¤-ŒiŽ ‰~ˆ)-¤)®g° ]

ºÁ » ƒ ­ – •„ ƒ ² ’

III

¬· ‡ ‚ – £ ¡  Â

IV [ ˆ‰ŒiŽ —ˆ¯®g° ]

[³´®µŒ_Ž —Kcˆ)-¤)®g° ]

V Ã

¬ ‚Ä „ ƒ À –

[ ¤-Œ_Ž  120

s®ˆ¯®g°

]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (Å:Æ<Ç È É ÊAË É Ì ÍÅ:Î ÍÏGÐ É ÑÅ:Ò Ó É ÑKÇ ÔÑ ÊAÕÖG× ÊAØ ) © 2002. (kopia bezpłatna) ÙÚ Û Ü ß ÝÞ

Wzór

è Ù êé ë í ì î Ü

VI

[ àá‹âiã äå¯ægç ] VII

ÙÚ Û Ü  Û Ýí Þ ò ñ Þ

[ ïð-à_ã äKâsæå¯ægç ]

ÙÚ Û Ü ¢ ß Û Ýô Þ õ Þ

VIII [ åáà¥ï

á‹âiã äå¯ægç

[ åá‹óàá‹âiã äå¯ægç ]

2.15.8.7.4.

]

ÙÚ Û Ü õí ô ñ Û Ý Þö Þ

[ åáA÷_ï

X

áàâiã äå¯ægç

]

Czasownik PW.

W zasadzie czasowniki z pierwszø

spółgłoskø

rdzennø

[ù ], odmieniajø

siú

regularnie. Pierwszy wzór

tematyczny, w stronie czynnej, w imperfectum traci czú sto spółgłosk ú [ù ], np.

[ ýþã ð¥ÿµð¥ð ], ale:

ûé

Þ Ü

  Ü ûÜ [µã ð-à$ð¯æ ]. Niektóre czasowniki zachowujø jednak t ú spółgłoskú , np. Þ ù      ! "$ # %   '&( "$   &) ] - "ba si " i    [

], [

] - "odczuwa ból" i    [

]. Spółgłosk  [% ] [

zachowuj* przede wszystkim czasowniki z samogłosk* tematyczn* [u] w imperfectum i niektóre czasowniki z samogłosk * tematyczn* [a]. Natomiast czasowniki z samogłosk* tematyczn* [i] w imperfectum wykazuj* tendencj do utraty [% ] w imperfectum. [µã ð¥ÿgá-æ ];



ûÜ ü Ü Ü ù

Ü ß Ü ìù

[ ýþã ð-à$ð)ð ], ale:

é íì Ü

Spółgłoska [% ], w imperfectum niektórych czasowników, mo + e z rzadka przyjmowa inn* posta , np.

            #  ale i  -,  lub  ./  . czasownik  % w imperfectum:  



W ósmym wzorze odmiany zawsze nast  puje asymilacja pierwszej spółgłoski rdzennej do infiksu [02130 ], np.

 4  %    #8 ;:3: <'  5 #  !:3:; <=! (I) ale: 57 6 [ 9 ] /  1 6  [ ]. 2.15.8.7.4.1. Czasownik PW - Perfectum. 2.15.8.7.4.1.1.

@ ? C A [DFE GIH)GJ ]. PW. Wzór I. Strona czynna (a) - schemat: >B Sg.

2 os. f.

 4  %  <'  [

]  ' <    ! : S  LMO 4  %  [

]  V <    ; : S LMU 4  %  [

]  V <    F :  S# LMU 4  %  [

]

1 os. m., f.


]

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m.

2.15.8.7.4.1.2.

2 os. m. 2 os. f.

S# ML U 4 # %  [

3 os. f.

Dual.

  <' RQ OP 4 % [

]  V <    ! :Q , 1  LMO 4  %  [

]  V <    ( : MZ \ Q , [  1  LMU 4  %  [

]  V <    ( : MZ \ Q , [  1  LMU 4  %  [

] 
]

C PW. Wzór I. Strona bierna - schemat: >_'@ ^ ` [DFE abH(cdJ ].  4 # %  S  LMO 4 # S LMU 4 #

3 os. m.

Plur. 8 (LMK 4  %  <' N [

]  V <  X   W T= LMU 4  %  [

]  V <    ( : MZ Y  1  LMU 4  %  [

] T6 1  LMU 4  %  <' : MWW [

] ],  LMU 4  %  [ 
[

%  [

%  [

=<Sg. =

]

=<= !: =
] ] ]

8 (LMK 4 # %  [

T= LMU 4 # %  [

Y  1  LMU 4 # %  [

T6 1  LMU 4 # %  [

Plur.

=<=N

Dual.

=<=RQ # ] OP 4 %  [

] =
] ] =
] ] =<=: MWW =< V     ( : MZ \ Q  LM# ] ,[ 1  U 4 %  [

] 121

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (eVfhg i j kml j n oeVp orqRsFj t;eVuFv j tg wxt kmyxzR{|km} ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

2.15.8.7.4.1.3.

~‚M€ „ ƒ ~… [ †\‡=ˆV‰ Š‹Œ(‡ ]

‚Mƒ   Ž € „ ~… [ †\‡=ˆV‰ Š‹X‘!’ ]

• ” — – [˜F™ šI›d›)šœ ]. PW. Wzór II. Strona czynna - schemat: “_B Sg.

2 os. m.

ž   Ÿ ¡ [ ¢¤£ ¥¦(¦'¥§¥ ] ± ° «M­   Ÿ ¡ [ ¢¤£ ¥¦(¦'¥§¥!² ] ± « ´   Ÿ ¡ [ ¢µ¥¦(¦V£ ¥§²;¥ ]

M« Ÿ ¨ ©(ª   ³= «M´   Ÿ ¹F° ¸ º «M´   Ÿ

2 os. f.

±¾ «M´   Ÿ ¡ [ ¢µ¥¦(¦V£ ¥§²F¿ ]

³Ÿ ¸ º «M´   Ÿ ¡

1 os. m., f.

±º «M´   Ÿ ¡ [ ¢µ¥¦(¦V£ ¥§²(» ]

3 os. m. 3 os. f.

2.15.8.7.4.1.4.

Sg.

2 os. f.

±¾ «M´   È º¡ [ ¢\»=¦(¦V£ ¿§²F¿ ]

³Ÿ ¸ º «M´   È º¡

1 os. m., f.

±º «M´   È º¡ [ ¢\»=¦(¦V£ ¿§²(» ]

Sg.

2 os. f. 1 os. m., f.

±º « ´   ¨ ¡ [ ¢¯|¦V£ ¥§²(» ]

3 os. f. 2 os. m.

2.15.8.7.4.1.6. 3 os. m.

[ ¢µ¥¦(¦V£ ¥§²(»M¼\¯ ]

«MŸ · ½ ¸ º ´   ¡ [ ¢µ¥¦(¦V£ ¥§²(»M¼\¯ ] «MŸ · À  ´   ¡ [ ¢µ¥¦(¦V£ ¥§X¶!¯ ]

Plur.

º¡ [ ¢¤£ »=¦(¦=¿§¬ ] º¡ [ ¢\»=¦(¦V£ ¿§X¶¥ ] º¡ [ ¢\»=¦(¦V£ ¿§²(»M¼ ]

Dual.

È ­®   º¡ [ ¢¤£ »=¦(¦=¿§R¯ ] «MÈ · ¸  ­   º¡ [ \ ¢ »=¦(¦V£ ¿§¥!² ¯ ] «MÈ · ½ ¸ º ´   º¡ [ ¢\»=¦(¦V£ ¿§²(»M¼\¯ ]

[ ¢\»=¦(¦=¿§² £ »M¶¶¥ ]

«MÈ · À  ´   º¡ [ ¢\»=¦(¦V£ ¿§X¶!¯ ]

«MÈ · ½ ¸ º ´   º¡ [ ¢\»=¦(¦V£ ¿§²(»M¼\¯ ] «MÈ · À  ´   º¡ [ ¢\»=¦(¦V£ ¿§X¶!¯ ]

Ê É Ë Å Í [˜F™ Î̛)šœ ]. PW. Wzór III. Strona czynna - schemat: ÁÌ ž    ¡ ¨ [ ¢¤£ ¯|¦'¥§¥ ] ± ° « ­   ¨ ¡ [ ¢¤£ ¯|¦'¥§¥!² ] ± « ´   ¨ ¡ [ ¢¯|¦V£ ¥§²;¥ ] ±¾ « ´   ¨ ¡ [ ¢¯|¦V£ ¥§²F¿ ]

3 os. m.

¡ [ ¢µ¥¦(¦V£ ¥§²(»M¼ ]

Dual.

Ÿ ­®   ¡ [ ¢¤£ ¥¦(¦'¥§R¯ ] «MŸ · ¸  ­   ¡ [ µ ¢ ¥¦(¦V£ ¥§¥!² ¯ ] «MŸ · ½ ¸ º ´   ¡

Å PW. Wzór II. Strona bierna - schemat: Á_'Ã Â Ä [˜F™ Æb›d›(Çdœ ].

2 os. m.

2.15.8.7.4.1.5.

¡ [ ¢µ¥¦(¦V£ ¥§X¶¥ ]

«MŸ · À  ´   ¡ [ ¢µ¥¦(¦V£ ¥§X¶!¯ ]

M« È ¨ ©(ª   ³= «M´   È ¹F° ¸ º «M´   È

3 os. f.

Plur.

¡ [ ¢¤£ ¥¦(¦'¥§¬ ]

[ ¢µ¥¦(¦'¥§² £ »M¶¶¥ ]

ž   È º¡ [ ¢¤£ »=¦(¦=¿§¥ ] ± ° «M­   È º¡ [ ¢¤£ »=¦(¦=¿§¥!² ] ± «M´   È º¡ [ ¢\»=¦(¦V£ ¿§²;¥ ]

3 os. m.

‚Mƒ   Ž € „ ~… [ †\‡=ˆV‰ Š‹X‘!’ ]

Plur.

« ¨ ©(ª   ¨ ¡ [ ¢¤£ ¯|¦'¥§¬ ] ³= « ´   ¨ ¡ [ ¢¯|¦V£ ¥§X¶¥ ] ¹F° ¸ º « ´   ¨ ¡ [ ¢¯|¦V£ ¥§²(»M¼ ] ³Ÿ ¸ º « ´   ¨ ¡ [ ¢¯|¦'¥§² £ »M¶¶¥ ] « · À  ´   ¨ ¡ [ ¢¯|¦V£ ¥§X¶!¯ ]

Dual.

­®   ¨ ¡ [ ¢¤£ ¯|¦'¥§R¯ ] « · ¸  ­   ¨ ¡ [ ¢¯|¦V£ ¥§¥!² ¯ ] « · ½ ¸ º ´   ¨ ¡ [ ¢¯|¦V£ ¥§²(»M¼\¯ ] « · ½ ¸ º ´   ¨ ¡ [ ¢¯|¦V£ ¥§²(»M¼\¯ ] « · À  ´   ¨ ¡ [ ¢¯|¦V£ ¥§X¶!¯ ]

Å PW. Wzór III. Strona bierna - schemat: Á_'Ê Ï Ð Ä [˜Ñ›(Çdœ ]. Sg.

ž  Ò¾  ¡ º¡ [ ¢¤£ ¬'¦=¿§¥ ]

Plur.

« ¨ ©(ª Ò¾  ¡ º¡ [ ¢¤£ ¬'¦=¿§¬ ] 122

Dual.

­® Ò¾  ¡ º¡ [ ¢¤£ ¬'¦=¿§R¯ ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ÓVÔhÕ Ö × ØmÙ × Ú ÛÓVÜ ÛrÝRÞF× ß;ÓVàFá × ßÕ âxß ØmãxäRå|Ømæ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. f.

è ç êMé ìÒë í|îí [ ï¤ð ñ'ò=óôõ!ö ] è÷ êMù ìÒë í|îí [ ú ï ñ'òVð óôö;õ ] èë êMù ìÒë í|îí [ ú ï ñ'òVð óôöFó ]

1 os. m., f.

èî êMù ìÒë í|îí [ ïúñ'òVð óôö ]

3 os. f.

2 os. m.

2.15.8.7.4.1.7.

[ ïúñ'ò=óôö ð Mûûõ ]

êMë ü  ÷ ù ìÒí|îí [ ïúñ'òVð óôXû!þ ]

3 os. f.

4  .     

2 os. m.

4 . 8    

2 os. f.

4I . 8    

1 os. m., f.

   B4 . 8 

Sg.

     

.    + ,- 

[ ! " #%$'&(#)*#65 ]

  ' I  -

3 os. f.

4  .  ' I  -

2 os. m.

[  ]. Dual.

[ ! " #%$'&(#)0/ ]

   1 

[ ! " #%$'&(#)32 ]

79  . 8    

[ !#%$'&:" #)<;=# ]

? .    >   

[ !#%$'&:" #)*#65 2 ]

[ !#%$'&:" #)05@# ]

   AC ? B . 8 

[ !#%$'&:" #)05DFE ]

? . 8    > G  B 

[ !#%$'&:" #)05CJ ]

7 ? B . 8  K   

[ ! " #%$'&(#)*# ]

[ !#%$'&:" #)05DFEH2 ] ? . 8    > G  B 

[ !#%$'&(#)05 " DF;*;=# ] [ !#%$'&:" #)05D ]

L  . 8    

>

Sg.

. I  + ,- ' -

[ ! " /(&9J0)*#65 ]

4 . 8 ' I  -

2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.4.1.9.

   

Plur.

[ !#%$'&:" #)05DFEH2 ]

[ !#%$'&:" #)<;62 ] O  N M

PW. Wzór IV. Strona bierna - schemat:

3 os. m.

êMë ü ý ÷ é ìÒí|îí [ ïúñ'òVð óôõ!ö þ ] êMë ü ÷ ý î ù ìÒí|îí [ ïúñ'òVð óôö  þ ] êë ü ÷ ý î ù ìÒí|îí [ ïúñ'òVð óôö  þ ] êMë ü  ÷ ù ìÒí|îí [ ïúñ'òVð óôXû!þ ]

PW. Wzór IV. Strona czynna - schemat:

3 os. m.

2.15.8.7.4.1.8.

ø=÷ êMù ìÒë í|îí [ ïúñ'òVð óôXûõ ] ÿ ç ý î êMù ìÒë í|îí [ ïúñ'òVð óôö  ] ø ý î êMù ìÒë í|îí

L . 8    >  

[ !#%$'&:" #)<;62 ]

[ 0PQR ].

Plur.

Dual.

[ ! " /(&9J0)0/ ]

I  1 '

[ ! " /(&9J0)32 ]

79  .8 I  -

[ !S/(&:" J0)<;=# ]

?. I  >   ' -

[ !S/(&:" J0)*#65 2 ]

[ !S/(&:" J0)05@# ]

I  AC ? B . 8 '

[ !S/(&:" J0)05DFE ]

? .8 I  > G  B ' -

[ !S/(&:" J0)05DFEH2 ]

4I . 8 ' I  -

[ !S/(&:" J0)05CJ ]

7 ? B . 8 ' K I  -

[ !S/(&9J0)05 " DF;*;=# ]

? .8 I  > G  B ' -

[ !S/(&:" J0)05DFEH2 ]

I  B4 . 8 '

[ !S/(&:" J0)05D ]

L .8 I  >  ' -

[ ! " /(&9J0)*# ]

PW. Wzór V. Strona czynna - schemat: Sg.

U V N T 

[ !S/(&:" J0)<;62 ]

[ WXYR ].

Plur.

Dual.

3 os. m.

   Z  K ,

3 os. f.

4 .   K ,  Z 

79  .8

[ 5@#%$[" #*&&(#)*#65 ]

[ 5@#%$\#*&&:" #)<;=# ]

[ 5@#%$\#*&&:" #)*#65 2 ]

[ 5@#%$\#*&&:" #)05@# ]

[ 5@#%$\#*&&:" #)05DFE ]

[ 5@#%$\#*&&:" #)05DFEH2 ]

[ 5@#%$\#*&&(#)05 " DF;*;=# ]

[ 5@#%$\#*&&:" #)05DFEH2 ]

2 os. m.

. Z + ,-  K ,  

L .8 I  >  ' -

[ !S/(&:" J0)<;62 ]

[ 5@#%$[" #*&&(#)*# ]

4 . 8  K ,  Z 

2 os. f.

4I . 8  K ,  Z 

1 os. m., f.

4B . 8  K ,  Z 

[ 5@#%$\#*&&:" #)05CJ ]

[ 5@#%$[" #*&&(#)0/ ]

7 ? B.8  Z  K K ,

>

Z K , 

[ 5@#%$[" #*&&(#)32 ]

?. Z >   K , 

Z K , 

AC ? B . 8  K ,  Z 

L .8

1  K ,

Z

[ 5@#%$\#*&&:" #)<;62 ]

[ 5@#%$\#*&&:" #)05D ] 123

? .8 Z >G  B  K ,   ? .8 Z >G  B  K ,   L .8 Z >  K , 

[ 5@#%$\#*&&:" #)<;62 ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (]:^`_ a b ced b f g]:h gji3kCb l@]:mCn b l0_ opl ceqpr3scet ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.4.1.10.

PW. Wzór V. Strona bierna - schemat: Sg.

3 os. m.

† ‡ ‰‹ Œ ‰ … ˆŠ

3 os. f.

˜Š ™ œ ¢¡ F žš –› ›

2 os. m.

˜ ¥ šŠ ™ ›œ› ¢£ F –

2 os. f.

™ ›œ› ¢¬ ˜F¥ šŠ –

1 os. m., f.

™ ›œ› ›¢ ˜F¥ šŠ –

2.15.8.7.4.1.11.

[ Ž*[ Ž9‘‘9’0“0 ]

[ Ž*[ Ž9‘‘9’0“*”6 ]

™ ›œ› ¤£ ˜ ¥ šŠ 9 –

[ Ž*HŽ9‘‘: ’0“<¦=” ]

¨ £ ˜Fš ™ › œ › § žŠ –

[ Ž*HŽ9‘‘: ’0“0@” ]

™ ›œ› © ¡ ¨ › ˜F¥ šŠ –

£ ¨ ˜F¥ ™ œ § «X› šŠ– › ›

[ Ž*HŽ9‘‘: ’0“0ŽFªH  ]

[ Ž*HŽ9‘‘9’0“0  ŽF¦*¦=” ]

[ Ž*HŽ9‘‘: ’0“0ŽFªH  ]

£ ¨ ˜F¥ ™ œ § «X› šŠ– › ›

™ ›œ› ¤ ¨ › ˜F¥ šŠ ­ – ® £ ˜F¥ ™ œ § šŠ– › ›

Sg.

2 os. m.

¢£ ˜ ¥ š £

2 os. f.

¢¬ ˜ ¥ š £ • – £ œ £

1 os. m., f.

¢› ˜ ¥ š £ • – £ œ £

•–

Plur.

[ @”%[  ‘(”“*”6 ]

¤£ ˜ ¥ š £ 9

[ @”%= ‘: ”“<¦=” ]

¨ £˜ £ £ œ £ § ž š •–

[ @”%= ‘: ”“0@” ]

£ ©¡ ¨ › ˜ ¥ š

£œ£

•–

•–

3 os. f.

¢¡ ˜ ž ' š ¬ Ç– › œ ›

2 os. m.

¢£ ˜ ¥ š' ¬ Ç– › œ ›

2 os. f.

¢¬ ˜ ¥ š' ¬ Ç– › œ ›

1 os. m., f.

¬ Ç– › œ › ›¢ ˜ ¥ š'

£

•–

£œ£

[ @”%= ‘: ”“0ŽFª ]

[ @”%= ‘: ”“0ŽFªH  ]

[ @”%= ‘(”“0  ŽF¦*¦=” ]

[ @”%= ‘: ”“0ŽFªH  ]

¤ ¨ ›˜¥š £ £ œ £ ­ •–

§

® £˜¥š £

•–

£œ£

£ ¨ ˜¥ £ £ œ £ § «X› š • – ® £˜¥ £ £ œ £ § š •–

[ @”%= ‘: ”“<¦6  ] ±(¿0µ{ À Á¶ ¯N¾

Plur.

Dual.

[ Ž*[ (‘9’0“0 ]

[ Ž*[ (‘9’0“*”6 ]

¤£ ˜ ¥ š' 9 ¬ Ç– › œ ›

[ Ž*È(‘: ’0“<¦=” ]

¨ £ ˜ š ¬ Ç› œ › § ž' –

[ Ž*È(‘: ’0“0@” ]

¬ Ç– › œ › © ¡ ¨ › ˜ ¥ š'

[ Ž*È(‘: ’0“0Ž ]

[ Ž*[ (‘9’0“3  ]

[ Ž*È(‘: ’0“*”6   ] £ ¨ ˜¥ ¬ Ç– › œ › § «X› š'

[ Ž*È(‘: ’0“0ŽFª ]

[ Ž*È(‘: ’0“0ŽFªH  ]

[ Ž*È(‘9’0“0  ŽF¦*¦=” ]

[ Ž*È(‘: ’0“0ŽFªH  ]

œ ¤ ¨ › ˜ ¥ š' ­ ¬ Ç– › › ® £ ˜ ¥ ¬ Ç› œ › § š' –

[ Ž*È(‘: ’0“<¦6  ]

PW. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: Sg.

[ @”%= ‘: ”“<¦6  ]

[ ·Â¹Cà ÄÅ»ÆR¼ ]. ¬ Ç– › œ › žŸ š'

[ Ž*È(‘: ’0“0C’ ]

[ @”%[  ‘(”“3  ]

£ ¨ ˜¥ £ £ œ £ § «X› š • –

˜ ¬ Ç› œ › • –— š' –

[ Ž*[ (‘9’0“*” ]

Dual.

[ @”%= ‘: ”“*”6   ]

£œ£

PW. Wzór VI Strona bierna - schemat: Sg.

[ Ž*HŽ9‘‘: ’0“<¦6  ]

[ ·¸¹º³»¸¼ ]. žŸ š

[ @”%= ‘: ”“0Ž ]

½ £ š' ¬ Ç– › œ ›

±³² µ ´ ¶ ¯° °

[ @”%[  ‘(”“0 ]

[ @”%= ‘: ”“0C’ ]

3 os. m.

® £ ˜F¥ š ™ › œ › § Š –

[ Ž*HŽ9‘‘: ’0“<¦6  ]

˜ £ £œ£ • –— š • –

[ @”%[  ‘(”“*” ]

£œ£

[ Ž*[ Ž9‘‘9’0“3  ]

[ Ž*HŽ9‘‘: ’0“*”6   ]

PW. Wzór VI. Strona czynna - schemat:

¢¡ ˜ ž š £ •– £ œ £

Dual.

[ Ž*HŽ9‘‘: ’0“0ŽFª ]

[ Ž*HŽ9‘‘: ’0“0Ž ]

3 os. f.

2.15.8.7.4.1.13.

Plur.

š ™ –› œ› žŸ Š

[ Ž*HŽ9‘‘: ’0“0C’ ]

3 os. m.

[ }~C€ ~‚RƒR„ ].

˜ ™ œ F • –— šŠ– › ›

[ Ž*[ Ž9‘‘9’0“*” ]

½£ š £ £ œ £ •–

2.15.8.7.4.1.12.

y{z| uNw(v x

Plur. 124

£ ¨ ˜¥ ¬ Ç– › œ › § «X› š' ® £ ˜ ¥ š ¬ Ç› œ › § ' –

Ê ÌË  ¯É ° ° ¾Í

[ Ž*È(‘: ’0“<¦6  ]

[ ÎÆ:¹· à ¸Y»¸¼ ]. Dual.

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (Ï:Ð`Ñ Ò Ó ÔeÕ Ó Ö ×Ï:Ø ×jÙ3ÚCÓ Û@Ï:ÜCÝ Ó Û0Ñ ÞpÛ Ôeßpà3áÔeâ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. m.

ä ã åç ã è{æ éê

3 os. f.

ûú õ ÷ ç å ã è{æ éê

2 os. m.

ûã õ ý åç ã è{æ êé

2 os. f.

ûé õ ý åç ã è{æ êé

1 os. m., f.

õ ã è{æ éê û ý åç

2.15.8.7.4.1.14.

3 os. f.

:' # () * A@  <% &

2 os. m.

: D %' # (& ) * A! 

2 os. f.

: D %' # (& ) * A# 

1 os. m., f.

# (& ) * AM :D %'

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.4.1.16.

ã è{æ éê ÷ø åç

[ ë@ì@íîí ï ð*ñ(ðò3ù ]

[ ë@ì@íîí ï ð*ñ(ðò*ð6í ]

ü9 ã õ ý åç ã è{æ éê

[ ë@ì@íîí@ð*ñ:ï ðò<þ=ð ]

õ ã è{æ éê ÿ ã ÷ åç

[ ë@ì@íîí@ð*ñ:ï ðò*ð6í ù ]

[ ë@ì@íîí@ð*ñ:ï ðò0í@ð ]

õ ã è{æ éê ú  ý åç

õ ý ã è{æ éê ÿ  ã  åç

[ ë@ì@íîí@ð*ñ:ï ðò0í ]

[ ë@ì@íîí@ð*ñ:ï ðò0íHù ]

[ ë@ì@íîí@ð*ñ(ðò0í ï Fþ*þ=ð ]

[ ë@ì@íîí@ð*ñ:ï ðò0íHù ]

[ ë@ì@íîí@ð*ñ:ï ðò0íCì ]

üæ  õ ý åç ã è{æ éê

ã õ ý åç ã è{æ éê

[ ë@ì@íîí@ð*ñ:ï ðò0í ]

Sg.

"$ # (& ) * ! %'

3 os. m.

[ ë@ì@íîí ï ð*ñ(ðò0ö ]

ÿ

õ ý ã è{æ éê ÿ  ã  åç õ ý ã è{æ éê ÿ ã åç

[ ë@ì@íîí@ð*ñ:ï ðò<þ6ù ]

PW. Wzór VIII. Strona bierna - schemat:

3 os. m.

2.15.8.7.4.1.15.

ê óõ ô åç ã è{æ éê

[ ë@ì@íîí ï ð*ñ(ðò*ð ]

 

 



Plur.

[ ë@ì@íîí@ð*ñ:ï ðò<þ6ù ]

[     ]. Dual.

# (& ) * 8 9 : ) %'

[ +-,/.0. 1 ,3234576B. ]

# (& ) * C3 ! :D %'

[ +-,/.0.,32E1 45.K6 ]

:# L@ J M D %'(& ) *

J :D # () * I O ! M %'&

[ +-,/.0.,32E1 45.,N ]

[ +-,/.0.,32E1 45.,NP> ]

# (& ) * C J M :D %' Q

J :D # () * I O ! M %'&

[ +-,/.0.,32345. 1 ,F7FH6 ]

[ +-,/.0.,32E1 45.,NP> ]

# (& ) * R ! :D %'

R :D # () * I ! %'&

[ +-,/.0. 1 ,3234576 ]

[ +-,/.0.,32E1 45.4 ] [ +-,/.0.,32E1 45., ]

I

[ +-,/.0. 1 ,32345; ]

% # (& ) * <= '

[ +-,/.0. 1 ,32345?> ]

[ +-,/.0.,32E1 45GFH6 ]

J :# () * I ! < %'&

[ +-,/.0.,32E1 4576B. > ]

[ +-,/.0.,32E1 45GFB> ]

PW. Wzór X. Strona czynna - schemat: Sg.

" ! ^ ! 9 @ J ! @ #8 _

8 9 : ) ^ ! 9 @ J ! _ @ #8

U WV

T S S X Y

Plur.

[ +-,/.0.,32E1 45GFB> ]

[ GZ  [\]-[$ ].

9 J #8 <= ^ ! @ ! _ @

Dual.

[ +K4a`. 1 6cbd2/6T576 ]

[ +K4a`. 1 6cbd2/6T5; ]

[ +K4a`. 1 6cbd2/6T5?> ]

A @ : ^ ! 9 @ J ! _ @ #8 <

C3 ! : D ^ ! 9 @ J ! _ @ #8

J : 9 J #8 I ! <^ ! @ !_ @

[ +K4a`. 1 6cbd2/6T576B. ]

[ +K4a`.K6cbd2E1 6T5GFH6 ]

[ +K4a`.K6cbd2E1 6T576B. > ]

A! : D ^ ! 9 @ J ! _ @ #8

: # L@ J M D ^ ! 9 @ J ! _ @ 8

J : D 9 J #8 IO ! M ^ ! @ ! _ @

[ +K4a`.K6cbd2E1 6T5.K6 ]

[ +K4a`.K6cbd2E1 6T5.,N ]

[ +K4a`.K6cbd2E1 6T5.,NP> ]

A# : D ^ ! 9 @ J ! _ @ #8

C J M : D ^ ! 9 @ J ! _ @ #8 Q

J : D 9 J #8 IO ! M ^ ! @ ! _ @

[ +K4a`.K6cbd2E1 6T5.4 ]

[ +K4a`.K6cbd2/6T5. 1 ,F7FH6 ]

[ +K4a`.K6cbd2E1 6T5.,NP> ]

: # MA D ^ ! 9 @ J ! _ @ 8

R : D 9 J #8 I ! ^ ! @ !_ @

R : D 9 J #8 I ! ^ ! @ !_ @

[ +K4a`.K6cbd2E1 6T5., ]

[ +K4a`.K6cbd2E1 6T5GFB> ]

[ +K4a`.K6cbd2E1 6T5GFB> ]

PW. Wzór X. Strona bierna - schemat: Sg.

Plur. [ +-,e`. 1 ;/2345; ]

[ \Z  ]  ]. Dual. [ +-,e`. 1 ;/2345?> ]

3 os. m.

"$ ! ^ # 9 J M_ @ )*

3 os. f.

: ^ # 9 J @ )* A@  M_ <

C3 ! :D ^ # 9 J M _ @ ) *

J :# 9 J M _ @ ) * I ! <^

[ +-,e`. 1 ;/234576B. ]

[ +-,e`.0;/2E1 45GFH6 ]

[ +-,e`.0;/2E1 4576B. > ]

[ +-,e`. 1 ;/234576 ]

:) ^ # 9 J @ ) * 89  M_

U WV  

 X

125

# 9 J @ )* M_ <= ^

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (fEgih j k lam k n ofEp orq?sk tKfEuv k th wxt layxz?{\la| ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

‚ †\‡ ~€ }  ƒd „\… ˆ‰ Š

‚ ‡ ‰Š • ‡ † …  ƒd„\†\… ˆ

— } †  ‚ †\‡ ˜™… ƒd„\… ˆ‰ Š

[ ‹-ŒeŽ0/E‘ ’“ŽK” ]

[ ‹-ŒeŽ0/E‘ ’“ŽŒ– ]

[ ‹-ŒeŽ0/E‘ ’“ŽŒ–Pš ]

‚  ‚ †\‡ ~€ ƒd„\… ˆ‰ Š

›  ‚ ‡ ‰Š œ †…  ƒd„\†\… ˆ

[ ‹-ŒeŽ0/E‘ ’“Ž’ ]

[ ‹-ŒeŽ0/3’“Ž ‘ Œ7H” ]

[ ‹-ŒeŽ0/E‘ ’“ŽŒ–Pš ]

 ‚  ‡ ‰Š …~€ ƒd„\†\… ˆ

— ž }  ‚ †\‡ ƒd„\… ˆ‰ Š

— ž }  ‚ †\‡ ƒd„\… ˆ‰ Š

[ ‹-ŒeŽ0/E‘ ’“ŽŒ ]

[ ‹-ŒeŽ0/E‘ ’“GBš ]

[ ‹-ŒeŽ0/E‘ ’“GBš ]

— } †  ‚ †\‡ ˜™… ƒd„\… ˆ‰ Š

2.15.8.7.4.2. Czasownik PW – Imperfectum. 2.15.8.7.4.2.1. Indicativus. 2.15.8.7.4.2.1.1.

PW. Wzór I a. Strona czynna - schemat: Sg.

3 os. m.

ª$ « ¯­ « © ¬® °²±

[³/´ µc¶¸·¹µTºB» ]

¾ ½ ¬® « ¯­ « ¼« ¯ °²±

3 os. f.

ª$ « ¯­ « © ¬® °²Ç

[ È ´ µc¶¸·¹µTºB» ]

« ¾Ê ¬® « ¯­ « É3 °²±

2 os. m.

ª$ « ¯­ « © ¬® °²Ç

[ È ´ µc¶¸·¹µTºB» ]

¾ ½ ¬® « ¯­ « ¼« ¯ °²Ç

2 os. f.

« ¾Ì ¬® « ¯­ « ËÍ °²Ç

1 os. m., f.

ª$ « Ï ­ ÂÐ © ¬®

[ ÈKµc¶¸·¹µTºa´ Î0ÀHµ ]

[ Ñ ´ µc¶¸·¹µTºB» ]

2.15.8.7.4.2.1.2.

Plur.

Á

« ¯­ « ¼3Âà ¬® °²Ç

[ ÈKµc¶¸·¹µTºa´ ÄÀÆÅ ]

Á

« ¯­ « ¼3Âà ¬® °²Ç

[ ÈKµc¶¸·¹µTºa´ ÄÀÆÅ ]

Á

« ¯­ « ¼3Âà ¬® °²Ç

[ ÈKµc¶¸·¹µTºa´ ÄÀÆÅ ]

[ ÈKµc¶¸·¹µTºa´ ¿ÀHµ ]

ª$ « ¯­ « © ¬® °²Ò

[À/´ µc¶¸·¹µTºB» ]

ª$ « ¯­ « © ¬® °²Ò

PW. Wzór I b. Strona czynna - schemat:

3 os. m.

©Ó Ô Â °²« ±

Sg. [³/´ µBÕTµ×Ö-» ]

¼« ¯ Ø © Ô Â ²° « ±

3 os. f.

©Ó Ô Â ²° « Ç

[ È ´ µBÕTµ×Ö-» ]

É« Ø ­ Ô Â °²« ±

2 os. m.

©Ó Ô Â ²° « Ç

[ È ´ µBÕTµ×Ö-» ]

¼« ¯ Ø © Ô Â ²° « Ç

2 os. f.

« Ì ÔÂ « ËÍ Ø ²° Ç

1 os. m., f.

©Ó Ú Â Â Ð

[ ÈKµBÕTµ×Ö ´ Î0ÀHµ ]

[ Ñ ´ µBÕTµ×Ö-» ]

2.15.8.7.4.2.1.3.

©Ó Ô Â ²° « Ò

Plur.

3 os. m.

[³/´ µ7Þ3źB» ]

3 os. f.

ª© Ý Ì « ²° Ç

[ È ´ µ7Þ3źB» ]

É« ¾ Ê Ý Ì °²« ± 3

2 os. m.

ª© Ý Ì « ²° Ç

[ È ´ µ7Þ3źB» ]

¼« ¯¾ ½ Ý Ì °²« Ç

2 os. f.

Ë« ¾ Ì Ý Ì °²« Ç Í

1 os. m., f.

ª© ß Ì Â Ð

[ ÈKµ7Þ3źa´ Î0ÀHµ ]

¼BÙ « Ô Â « Á Ø ²° Ç

[ ÈKµBÕTµ×Ö ´ ÄÀÆÅ ]

¼BÙ « Ô Â « Á Ø ²° Ç

[ ÈKµBÕTµ×Ö ´ ÄÀÆÅ ]

[ ÈKµBÕTµ×Ö ´ ¿ÀHµ ]

©Ó Ô Â ²° « Ò

[ Ñ ´ µ7Þ3źB» ]

Plur.

[À/´ µ7Þ3źB» ]

Dual.

¼3ÂÃ×Ý Ì °²« Ç

[ ÈKµ7Þ3źa´ ÄÀÆÅ ]

Á

¼3ÂÃ×Ý Ì °²« Ç

[ ÈKµ7Þ3źa´ ÄÀÆÅ ]

Á

¼3ÂÃ×Ý Ì °²« Ç

[ ÈKµ7Þ3źa´ ÄÀÆÅ ]

ª© Ý Ì « ²° Ò

126

[ ¥\¦]§Ü ¨ ].

Á

[ ÈKµ7Þ3źa´ ¿ÀHµ ]

ª© Ý Ì « ²° Ò

£ Ÿ ¡W Û ¢¤ 

[³Hµ7Þ3źa´ ÄÀÆÅ ]

[³Hµ7ÞE´ źGÀHµ ]

[ ÈKµ7ÞE´ źGÀHµ ]

[À/´ µBÕTµ×Ö-» ]

¼3ÂÃ×Ì « Á Ý ²° ±

[³Hµ7Þ3źa´ ¿ÀHµ ]

É« ¾ Ê Ý Ì °²« Ç 3

Dual. [ ÈKµBÕTµ×Ö ´ ÄÀÆÅ ]

[À/´ µBÕTµ×Ö-» ]

¼« ¯¾ ½ Ý Ì °²« ±

[ ¥\¦]§-¥$¨ ].

¼BÙ « Ô Â « Á Ø ²° Ç

PW. Wzór I c. Strona czynna - schemat: Sg.

£ ŸT¡W  ¢ ¤  

[³HµBÕTµ×Ö ´ ÄÀÆÅ ]

[³HµBÕTµ×Ö ´ ¿ÀHµ ]

[ ÈKµBÕ´ µ×Ö ÀHµ ]

ª© Ý Ì « ²° ±

[À/´ µc¶¸·¹µTºB» ]

¼BÙ « Ô Â « Á Ø ²° ±

[³HµBÕ´ µ×Ö ÀHµ ]

É« Ø ­ Ô Â °²« Ç

Dual. [³Hµc¶¸·¹µTºa´ ÄÀÆÅ ]

[³Hµc¶¸·7´ µTºGÀHµ ]

[ ÈKµc¶¸·7´ µTºGÀHµ ]

[ ¥\¦]§-¥$¨ ].

¼3Âà « « Á ¬®¯ ­ °²±

[³Hµc¶¸·¹µTºa´ ¿ÀHµ ]

« ¾Ê ¬® « ¯­ « É3 °²Ç

¡W£ ¢ ŸT  ¤  

[À/´ µ7Þ3źB» ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (àEáiâ ã ä åaæ ä ç èàEé èrê?ëä ìKàEíî ä ìâ ïxì åaðxñ?ò\åaó ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.4.2.1.4. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Sg.

    [  ]     ( [)  ]     ( [)  ] /1  0    ( [). 23 ]  4 ! 5 [ 6  ]

2.15.8.7.4.2.1.5. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Sg.

Sg.

IJV    ( [), ,LL"&% ] IJV    ( [), ,LL"&% ] /1 X0 JV    ( [),Y,LL"&% 23 ] IJV 4  5 [ 6G, ,LL"&% ]

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Plur.

 X JV    [ W,Y,LL"&%  ] *" X+ JV    [ W,Y,LLN &%- ]  X JV    ( [),Y,LL"&%  ] *" X+ JV    ( [),Y,LLN &%- ] IJV    7 [W, ,LL"&% ]

IJ[    [W , ,LL : ] IJ[    ( [), ,LL : ] IJ[    ( [), ,LL : ] /1 X0 J[    ( [),Y,LL : 23 ] IJ[ 4  5 [ 6G, ,LL : ]

Plur.

 X J[    [ W,Y,LL :  ] *" X+ J[    [ W,Y,LLN :- ]  X J[    ( [),Y,LL :  ] *"  + J[    ( [),Y,LLN :- ] IJ[    7 [W, ,LL : ] 127

[ û\ü]ýþ ÿ ].

"!#    [  $%'& ] "!#    ( [). $%'& ] "!#    ( [). $%'& ] "!#    ( [). $%'& ]     7 [  ] :8 ;=9 >@< A ? [ BCEDGFIH ]. Dual.

"!# KJ   [ M L : $%'& ] "!# KJ   ( [)3 L : $%'& ] "!# KJ   ( [)3 L : $%'& ] "!# KJ   ( [)3 L : $%'& ]  KJ   7 [  L : ] P8 ;=O >@Q A ? [ BCRFSDTDUTH ]. Dual.

"!# JV    [W ,Y,LL"&% $%'& ] "!# JV    ( [),Y,LL"&% $%'& ] "!# JV    ( [),Y,LL"&% $%'& ] "!# JV    ( [),Y,LL"&% $%'& ] IJV    7 [W, ,LL"&% ]

PW. Wzór II. Strona bierna - schemat: Sg.

3 os. m.

Plur.

   KJ   [ M L :  ] *"  + KJ   [ M LN :- ]    KJ   ( [)3 L :  ] *"  + KJ   ( [)3 LN :- ]  KJ   7 [  L : ]

öWø™ ÷ ù ôBõ ú

Dual.

PW. Wzór II. Strona czynna - schemat:

IJV    [W , ,LL"&% ]

2.15.8.7.4.2.1.7.

Plur.

      [   ] *"  +    [ , - ]       ( [).  ] *"  +    ( [)., - ]     7 [  ]

PW. Wzór I. Strona bierna - schemat:

 KJ   [  L : ]  KJ   ( [)  L : ]  KJ   ( [)  L : ] /1  0 KJ   ( [)3 L : 23 ]  KJ 4 5 [ 6  L : ]

2.15.8.7.4.2.1.6. 3 os. m.

PW. Wzór I d. Strona czynna - schemat:

P8 ;=Z >@Q A ? [ BCRFSDTDGFIH ]. Dual.

"!# J[    [W ,Y,LL : $%'& ] "!# J[    ( [),Y,LL : $%'& ] "!# J[    ( [),Y,LL : $%'& ] "!# J[    ( [),Y,LL : $%'& ] IJ[    7 [W, ,LL : ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.4.2.1.8. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Sg.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Sg.

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Plur.

–ˆ ‰• ” ˆ† ‡ ‰ ˆ Š ƒ ‹ [ŒW,Žs‘ ™:“ —˜™ ] Ÿ"ˆ •   ˆ† ‡ ‰ ˆ Š ƒ ‹ [ŒW,Žs‘N ™:“-˜™ ] –ˆ ‰• ” ˆ† ‡ ‰ ˆ Š ƒ  [ž,Žs‘ ™:“ —˜™ ] Ÿ"ˆ •   ˆ† ‡ ‰ ˆ Š ƒ  [ž,Žs‘N ™:“-˜™ ] „ƒ ˆ† ‡ ‰ ˆ Š ƒ ¦ [˜W,Ž s‘ ™:“ ]

Sg.

Plur.

–ˆ ‰•X” †K… ‰ Š ƒ ‹ [ŒM— ‘"’%“ —˜™ ] Ÿ"ˆ •X  †K… ‰ Š ƒ ‹ [ŒM— ‘N ’%“-˜™ ] –ˆ ‰•X” †K… ‰ Š ƒ  [ž3— ‘"’%“ —˜™ ] Ÿ"ˆ •X  †K… ‰ Š ƒ  [ž3— ‘N ’%“-˜™ ] „Iƒ †K… ‰ Š ƒ ¦ [˜  — ‘"’%“ ]

Dual.

Sg.

Plur.

–ˆ ‰• ” Kˆ† ‰ Š ƒ ‹ [ŒM— ‘ ™:“ —˜™ ] Ÿ"ˆ •   Kˆ† ‰ Š ƒ ‹ [ŒM— ‘N ™:“-˜™ ] –ˆ ‰• ” Kˆ† ‰ Š ƒ  [ž3— ‘ ™:“ —˜™ ] Ÿ"ˆ •   Kˆ† ‰ Š ƒ  [ž3— ‘N ™:“-˜™ ] „ƒ Kˆ† ‰ Š ƒ ¦ [˜  — ‘ ™:“ ] 128

:§ ©'¨ ª ¬@« ® ­ [ ¯°±'²G³I´ ]. Dual.

š –"›œ ˆ† ‡ ‰ ˆ Š ƒ ‹ [ŒW,Žs‘ ™:“ %˜'’ ] š –"›œ ˆ† ‡ ‰ ˆ Š ƒ  [ž,Žs‘ ™:“ %˜'’ ] š –"›œ ˆ† ‡ ‰ ˆ Š ƒ  [ž,Žs‘ ™:“ %˜'’ ] š –"›œ ˆ† ‡ ‰ ˆ Š ƒ  [ž,Žs‘ ™:“ %˜'’ ] „ƒ ˆ† ‡ ‰ ˆ Š ƒ ¦ [˜W,Ž s‘ ™:“ ] P§ ¶=µ ¬@· ® ­ [ ¯°E²¸T´ ]. Dual.

š –"›œ †K… ‰ Š ƒ ‹ [ŒM— ‘"’%“ %˜'’ ] š –"›œ †K… ‰ Š ƒ  [ž3— ‘"’%“ %˜'’ ] š –"›œ †K… ‰ Š ƒ  [ž3— ‘"’%“ %˜'’ ] š –"›œ †K… ‰ Š ƒ  [ž3— ‘"’%“ %˜'’ ] „Iƒ †K… ‰ Š ƒ ¦ [˜  — ‘"’%“ ]

PW. Wzór IV. Strona bierna - schemat:

„ƒ Kˆ† ‰ Š ƒ ‹ [Œ  — ‘ ™:“ ] „ƒ Kˆ† ‰ Š ƒ  [ž  — ‘ ™:“ ] „ƒ Kˆ† ‰ Š ƒ  [ž  — ‘ ™:“ ] ¡ˆ …• Kˆ† ‰ Š ƒ  [ž3— ‘ ™:“¢3˜™ ] „ƒ Kˆ† £” ¤ [ ¥  — ‘ ™:“ ]

Pu w'v x z@y | { [ }~'€T‚ ].

š –"›œ †… ‡ ‰ ˆ Š ƒ ‹ [ŒW,Žs‘"’%“ %˜'’ ] š –"›œ †… ‡ ‰ ˆ Š ƒ  [ž,Žs‘"’%“ %˜'’ ] š –"›œ †… ‡ ‰ ˆ Š ƒ  [ž,Žs‘"’%“ %˜'’ ] š –"›œ †… ‡ ‰ ˆ Š ƒ  [ž,Žs‘"’%“ %˜'’ ] „Iƒ †… ‡ ‰ ˆ Š ƒ ¦ [˜W,Ž s‘"’%“ ]

PW. Wzór IV. Strona czynna - schemat:

„Iƒ †K… ‰ Š ƒ ‹ [Œ  — ‘"’%“ ] „Iƒ †K… ‰ Š ƒ  [ž  — ‘"’%“ ] „Iƒ †K… ‰ Š ƒ  [ž  — ‘"’%“ ] ¡ˆ X…• †K… ‰ Š ƒ  [ž3— ‘"’%“¢3˜™ ] „Iƒ †K… £” ¤ [ ¥  — ‘"’%“ ]

2.15.8.7.4.2.1.11.

Plur.

–ˆ ‰X• ” †… ‡ ‰ ˆ Š ƒ ‹ [ŒW,Žs‘"’%“ —˜™ ] Ÿ"ˆ •X  †… ‡ ‰ ˆ Š ƒ ‹ [ŒW,Žs‘N ’%“-˜™ ] –ˆ ‰•X” †… ‡ ‰ ˆ Š ƒ  [ž,Žs‘"’%“ —˜™ ] Ÿ"ˆ •X  †… ‡ ‰ ˆ Š ƒ  [ž,Žs‘N ’%“-˜™ ] „Iƒ †… ‡ ‰ ˆ Š ƒ ¦ [˜W,Ž s‘"’%“ ]

PW. Wzór III. Strona bierna - schemat:

„ƒ ˆ† ‡ ‰ ˆ Š ƒ ‹ [ŒW,Ž s‘ ™:“ ] „ƒ ˆ† ‡ ‰ ˆ Š ƒ  [ž,Ž s‘ ™:“ ] „ƒ ˆ† ‡ ‰ ˆ Š ƒ  [ž,Ž s‘ ™:“ ] ¡ˆ …• ˆ† ‡ ‰ ˆ Š ƒ  [ž,Žs‘ ™:“¢3˜™ ] „ƒ ˆ† ‡ £ˆ ” ¤ [ ¥G,Ž s‘ ™:“ ]

2.15.8.7.4.2.1.10. 3 os. m.

PW. Wzór III. Strona czynna - schemat:

„Iƒ †… ‡ ‰ ˆ Š ƒ ‹ [ŒW,Ž s‘"’%“ ] „Iƒ †… ‡ ‰ ˆ Š ƒ  [ž,Ž s‘"’%“ ] „Iƒ †… ‡ ‰ ˆ Š ƒ  [ž,Ž s‘"’%“ ] ¡ˆ X…• †… ‡ ‰ ˆ Š ƒ  [ž,Žs‘"’%“¢3˜™ ] „Iƒ †… ‡ £ˆ ” ¤ [ ¥G,Ž s‘"’%“ ]

2.15.8.7.4.2.1.9. 3 os. m.

\N]_^ ` a bc a d e\Nf ehgjika l.\Nmkn a l%^ ol bpqjrsbt

:§ ¶=¨ ¬@· ® ­ [ ¯°E²G³I´ ]. Dual.

š –"›œ Kˆ† ‰ Š ƒ ‹ [ŒM— ‘ ™:“ %˜'’ ] š –"›œ Kˆ† ‰ Š ƒ  [ž3— ‘ ™:“ %˜'’ ] š –"›œ Kˆ† ‰ Š ƒ  [ž3— ‘ ™:“ %˜'’ ] š –"›œ Kˆ† ‰ Š ƒ  [ž3— ‘ ™:“ %˜'’ ] „ƒ Kˆ† ‰ Š ƒ ¦ [˜  — ‘ ™:“ ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.4.2.1.12. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

¹Nº_» ¼ ½ ¾¿ ½ À Á¹N ÁhÃjÄk½ Å.¹NÆkÇ ½ Å%» ÈÅ ¾ÉÊjËs¾Ì

PW. Wzór V. Strona czynna - schemat: Sg.

2.15.8.7.4.2.1.13.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.



þPÿ    [

   ]. Dual.

ë"ñò ÝÜ ßÞ à Þ á Ú â [ð ãWê å.äæYä,èè ä:éç ó%ï'ô ] ë"ñò ÝÜ ßÞ à Þ á Ú õ [ð åê å.äæYä,èè ä:éç ó%ï'ô ] ë"ñò ÝÜ ßÞ à Þ á Ú õ [ð åê å.äæYä,èè ä:éç ó%ï'ô ] ë"ñò ÝÜ ßÞ à Þ á Ú õ [ð åê å.äæYä,èè ä:éç ó%ï'ô ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Ú ý [ïWê å.äæç ä,èè ä:éê ]

       [ 

   ]. PW. Wzór VI. Strona czynna - schemat: 

þ

Sg.

3 os. m.

Plur.

ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Ú â [Wã ê å.äæç ä,èè ä:éê ] ëÞ ßíXì ÝÜ ßÞ à Þ á Ú â [ãWê å.äæYä,èè ä:éç îïä ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Ú õ [åê å.äæç ä,èè ä:éê ] ö"Þ íX÷ ÝÜ ßÞ à Þ á Ú â [ãWê å.äæYä,èèNç ä:é-ïä ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Ú õ [åê å.äæç ä,èè ä:éê ] ëÞ ßíXì ÝÜ ßÞ à Þ á Ú õ [ åê å.äæYä,èè ä:éç îïä ] ø1Þ íXù ÝÜ ß Þ à Þ á Ú õ ö"Þ íX÷ ÝÜ ßÞ à Þ á Ú õ [ åê å.äæYä,èè ä:éç ú3ïä ] [ åê å.äæYä,èèNç ä:é-ïä ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ õ Þ ì û [ üGê å.äæç ä,èè ä:éê ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Ú ý [ïWê å.äæç ä,èè ä:éê ]

2.15.8.7.4.2.1.14.

Dual.

ë"ñò ÝÜ ßÞ à Þ á Þ â [ð ãäå.äæYä,èè ä:éç ó%ï'ô ] ë"ñò ÝÜ ßÞ à Þ á Þ õ [ð å.äå.äæYä,èè ä:éç ó%ï'ô ] ë"ñò ÝÜ ßÞ à Þ á Þ õ [ð å.äå.äæYä,èè ä:éç ó%ï'ô ] ë"ñò ÝÜ ßÞ à Þ á Þ õ [ð å.äå.äæYä,èè ä:éç ó%ï'ô ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Þ ý [ïäå.äæç ä,èè ä:éê ]

PW. Wzór V. Strona bierna - schemat: Sg.

3 os. m.

Plur.

ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Þ â [ã äå.äæç ä,èè ä:éê ] ëÞ ßíXì ÝÜ ßÞ à Þ á Þ â [ãäå.äæYä,èè ä:éç îïä ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Þ õ [å.äå.äæç ä,èè ä:éê ] ö"Þ í ÷ ÝÜ ßÞ à Þ á Þ â [ãäå.äæYä,èèNç ä:é-ïä ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Þ õ [å.äå.äæç ä,èè ä:éê ] ëÞ ßíXì ÝÜ ßÞ à Þ á Þ õ [ å.äå.äæYä,èè ä:éç îïä ] ø1Þ íXù ÝÜ ßÞ à Þ á Þ õ ö"Þ íX÷ ÝÜ ßÞ à Þ á Þ õ [ å.äå.äæYä,èè ä:éç ú3ïä ] [ å.äå.äæYä,èèNç ä:é-ïä ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ õ Þ ñ û [ üäå.äæç ä,èè ä:éê ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Þ ý [ïäå.äæç ä,èè ä:éê ]

PÍ Ï=Î ÑRÐ ÒÓ Ô Ò [ ÕÖÕs×RÕSØTØGÕIÙ ].

Plur.

ÛÚ ÞÝ  ßÞ à Þ á Þ â [ã äå.äæç ósè ä:éê ] ëÞ ßí ì ÞÝ  ßÞ à Þ á Þ â [ãäå.äæósè ä:éç îïä ] ÛÚ ÞÝ  ßÞ à Þ á Þ õ [å.äå.äæç ósè ä:éê ] ö"Þ í ÷ ÞÝ  ßÞ à Þ á Þ â [ãäå.äæósèNç ä:é-ïä ] ÛÚ ÞÝ  ßÞ à Þ á Þ õ [å.äå.äæç ósè ä:éê ] ëÞ ßí ì ÞÝ  ßÞ à Þ á Þ õ [ å.äå.äæósè ä:éç îïä ] íø1Þ ù ÞÝ  ßÞ à Þ á Þ õ ö"Þ í ÷ ÞÝ  ßÞ à Þ á Þ õ [å.äå.äæósèNç ä:é-ïä ] [ å.äå.äæósè ä:éç ú3ïä ] ÛÚ ÞÝ  ßÞ õ Þ ñ û [ üäå.äæç ósè ä:éê ] ÛÚ ÞÝ  ßÞ à Þ á Þ ý [ïäå.äæç ósè ä:éê ] 129

Dual.

ë"ñò ÞÝ  ßÞ à Þ á Þ â [ð ãäå.äæósè ä:éç ó%ï'ô ] ë"ñò ÞÝ  ßÞ à Þ á Þ õ [ð å.äå.äæósè ä:éç ó%ï'ô ] ë"ñò ÞÝ  ßÞ à Þ á Þ õ [ð å.äå.äæósè ä:éç ó%ï'ô ] ë"ñò ÞÝ  ßÞ à Þ á Þ õ [ð å.äå.äæósè ä:éç ó%ï'ô ] ÛÚ ÞÝ  ßÞ à Þ á Þ ý [ïäå.äæç ósè ä:éê ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (  ! " #%$ " & '() '+*-,." /01.2 " /3 45/ #%657-8#%9 ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.4.2.1.15.

= ; @> AB D C [ E F GHGIIGJ ]. PW. Wzór VI. Strona bierna - schemat: :
3 os. m.

Sg. L M M M Q K NO P RTK S [UWVYX0Z[]\ ^_YZa`bV ]

M OP M Q M K cM P fe d N RTS

3 os. f.

L M OP M Q M K K N RTo [ X VYX0Z[]\ ^_YZa`bV ]

[UWVYX0Z[g^_YZa`%\ h(igZ ] M OP M Q M K plM efq N RTS

2 os. m.

L M OP M Q M K K N RTo [ X VYX0Z[]\ ^_YZa`bV ]

[UWVYX0Z[g^_\ Za`rigZ ] M OP M Q M K cM P efd N RTo

2 os. f.

M eft N M OP M Q M K su RTo

[ X VYX0Z[g^_YZa`%\ vwigZ ] M OP M M d x 1 os. m., f. L K N o [ yVYX0Z[]\ ^_YZa`bV ] 2.15.8.7.4.2.1.16.

3 os. m. 3 os. f.

Dual.

[UWVYX0Z[g^_YZa`%\ ^3in ] M OP M Q M K clkm N RTo

j

[ X VYX0Z[g^_YZa`%\ ^3in ] M OP M Q M K clkm N RTo

j

[ X VYX0Z[g^_YZa`%\ h(igZ ] [ X VYX0Z[g^_YZa`%\ ^3in ] M OP M Q M K plM efq N N M O P M Q M RTK o RTo [ X VYX0Z[g^_\ Za`rigZ ] clkm  j [ X VYX0Z[g^_YZa`%\ ^3in ] L M M M M OP M Q M K Q K NO P RTK z [iWVYX0Z[]\ ^_YZa`bV ] L K N RTz [iWVYX0Z[]\ ^_YZa`bV ]

Plur. Mc P e d ‰ Qt Š RTM S [UgZbXwX0Z _ln3`%\ h(igZ ] plM e q ‰ t Q Š RTM S [UgZbXwX0Z _\ n3`rigZ ] cM P e d ‰ t Q Š RTM o [ X0ZbXwX0Z _ln3`%\ h(igZ ] plM e q ‰ t Q Š RTM o [ X0ZbXwX0Z _\ n3`rigZ ] LK ‰ t Q Š RTM z [igZbXwX \ Z _ln3`bV ]

Dual. M Q clkm‹‰ t Š RTS [UgZbXwX0Z _ln3`%\ ^3in ] j clkm‹‰ t Q Š RTM o [ X0ZbXwX0Z _ln3`%\ ^3in ] j clkm‹‰ t Q Š RTM o [ X0ZbXwX0Z _ln3`%\ ^3in ] j clkm‹‰ t Q Š RTM o [ X0ZbXwX0Z _ln3`%\ ^3in ] j LK ‰ t Q Š RTM z [igZbXwX \ Z _ln3`bV ]

(€ Œ PW. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: { ~} ~ ‚ [ Ž(„(… ƒ†ƒˆ ].

Sg.  L M 3 os. m. K ‰Q Š RTK S [UWVYXwX \ Z _YZa`bV ] L M QŠ K 3 os. f. K ‰ RTo [ X VYXwX \ Z _YZa`bV ] L M QŠ K 2 os. m. K ‰ RTo [ X VYXwX \ Z _YZa`bV ] M eft ‰ M QŠ K su 2 os. f. RTo [ X VYXwX0Z _YZa`%\ vwigZ ] M Š dx 1 os. m., f. L K ‰ o [ yVYXwX \ Z _YZa`bV ] 2.15.8.7.4.2.1.18.

j

M OP M Q M K clkm N RTS

} | (~  € ‚ ~ [ ƒ„(… ƒ† ‡ˆ ]. PW. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: {<

Sg. L M Q t Š RTS [UgZbXwX \ Z _ln3`bV ] 3 os. m. K ‰ LK ‰ t Q Š M 3 os. f. RTo [ X0ZbXwX \ Z _ln3`bV ] LK ‰ t Q Š RTM o [ X0ZbXwX \ Z _ln3`bV ] 2 os. m. M e t ‰ su t Q Š RTM o [ X0ZbXwX0Z _ln3`%\ vwigZ ] 2 os. f. t o Š k x [ y ZbXwX \ Z _ln3`bV ] 1 os. m., f. LK ‰ 2.15.8.7.4.2.1.17.

Plur.

Plur. Mc P fe d ‰ M QŠ K RTS [UWVYXwX0Z _YZa`%\ h(igZ ] M QŠ K plM efq ‰ RTS [UWVYXwX0Z _\ Za`rigZ ]

Dual. M lc km ‰Q Š RTK S [UWVYXwX0Z _YZa`%\ ^3in ] j M QŠ K clkm ‰ RTo [ X VYXwX0Z _YZa`%\ ^3in ]

M QŠ K cM P fe d ‰ RTo [ X VYXwX0Z _YZa`%\ h(igZ ] M QŠ K plM efq ‰ RTo [ X VYXwX0Z _\ Za`rigZ ]

M QŠ K clkm ‰ TR o [ X VYXwX0Z _YZa`%\ ^3in ] j M QŠ K clkm ‰ RTo [ X VYXwX0Z _YZa`%\ ^3in ] j L M QŠ K K ‰ RTz [iWVYXwX \ Z _YZa`bV ]

L M QŠ K K ‰ RTz [iWVYXwX \ Z _YZa`bV ]

j

 € ? PW. Wzór X. Strona czynna - schemat: {<} | ~  ‚ ~ [ ƒ‘(… ƒ„’† ‡ˆ ].

Sg. LK N” M M t “P Q “• RTS [UgZ5–fX \ Z[—_ln3`bV ]

cM P e d N” t “P Q M “• RTM S

Plur.

LK N” t “P Q M “• RTM o [ X0Z5–fX \ Z[—_ln3`bV ]

[UgZ5–fX0Z[—_ln3`%\ h(igZ ] plM e q N” t “P Q M “• RTM S [UgZ5–fX0Z[—_\ n3`rigZ ]

j

clkm‹N” t “P Q M “• RTM S

Dual.

j

[UgZ5–fX0Z[—_ln3`%\ ^3in ] clkm‹N” t “P Q M “• RTM o [ X0Z5–fX0Z[—_ln3`%\ ^3in ]

130

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (˜™ š › œ %ž œ Ÿ  (˜¡  +¢-£.œ ¤0˜¥.¦ œ ¤3š §5¤ %¨5©-ª%« ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. m. 2 os. f.

­ ® 5°± ³ ² °´ ² ¬ ¯” µT¶ [ ·0¸5¹f· º ¸»—¼l½3¾b¿ ]

® 5°± ³ ² °´ ² À² ± f Á ¯” µT¶

® 5°± ³ ² °´ ² ɲ f®Â ¯” µT¶

[ ·0¸5¹f·0¸»—¼l½3¾%º Ã(Äg¸ ] ® 5°± ³ ² °´ ² Ël² ÂfÌ ¯” µT¶

[ ·0¸5¹f·0¸»—¼l½3¾%º ÊwÄg¸ ] ® 5°± ³ ² °Í Æ Î 1 os. m., f. ­ ¬ ¯” [ Ï ¸5¹f· º ¸»—¼l½3¾b¿ ]

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f.

[ ·0¸5¹f·0¸»—¼l½3¾%º È3Ľ ] ® 5°± ³ ² °´ ² ÀlÆÇ ¯” µT¶

Sg. ã ä æç è ä æé â â å” êTë [ìWíîfï ð ñò—óYñaôbí ]

ä æç è ä æé â õä ç f÷ ö å” êTë

ã ä æç è ä æé â â å” êTÿ [ ï íîfï ð ñò—óYñaôbí ]

[ìWíîfï0ñò—óYñaô%ð ø(ùgñ ] ä æç è ä æé â ä ÷få” êTë

ã ä æç è ä æé â â å” êTÿ [ ï íîfï ð ñò—óYñaôbí ]

[ìWíîfï0ñò—óð ñaôrùgñ ] ä æç è ä æé â õä ç ÷fö å” êTÿ

ä ÷f å” ä æç è ä æé â  êTÿ

[ ï íîfï0ñò—óYñaô%ð ø(ùgñ ] ä æç è ä æé â ä ÷få” êTÿ

[ ï íîfï0ñò—óYñaô%ð wùgñ ] ä æç è ä  æ ö  1 os. m., f. ã â å” [ íîfï ð ñò—óYñaôbí ] 2.15.8.7.4.2.2.

Å

[ ·0¸5¹f·0¸»—¼º ½3¾rÄg¸ ] ­ ® 5°± ³ ² °´ ² ¬ ¯” µTÐ [Äg¸5¹f· º ¸»—¼l½3¾b¿ ]

[ ·0¸5¹f·0¸»—¼l½3¾%º È3Ľ ] ­ ® 5°± ³ ² °´ ² ¬ ¯” µTÐ [Äg¸5¹f· º ¸»—¼l½3¾b¿ ]

Ó Ò ÕÔ ?Ö× Ù Ø Ú Ö [ ÛÜ(ÝÛ(ޒßàá ]. PW. Wzór X. Strona bierna - schemat: Ña?

2.15.8.7.4.2.1.19. 3 os. m.

Å

® 5°± ³ ² °´ ² ÀlÆÇ ¯” Tµ ¶

Plur.

ú

ä æç è ä æé â õlûü å” êTë

Dual.

[ìWíîfï0ñò—óYñaô%ð ý3ùþ ] ä æç è ä æé â õlûü å” êTÿ

ú

[ ï íîfï0ñò—óYñaô%ð ý3ùþ ] ä æç è ä æé â õlûü å” êTÿ

[ ï íîfï0ñò—óð ñaôrùgñ ] ã ä æç è ä æé â â å” ê [ùWíîfï ð ñò—óYñaôbí ]

ú

[ ï íîfï0ñò—óYñaô%ð ý3ùþ ] ä æç è ä æé â õlûü å” êTÿ

ú

[ ï íîfï0ñò—óYñaô%ð ý3ùþ ] ã â å ä æç è ä æé ê â [ùWíîfï ð ñò—óYñaôbí ]

Wzory trybu rozkazuj cego czasownika PW.

2.15.8.7.4.2.2.1.

Ó Ò Ô  [ ޒßàá ]. Czasownik PW. Imperat - wzór I. a. Schemat: Ña?  Ñ Ò   Ò [  àábà ] - "ba si  ".

2 os. m. 2 os. f.

Sg. ã æ  û  [ ð  Wñaô ]  ÷   û  [ ð  Wñaô  ]

2.15.8.7.4.2.2.2.

Plur. ÷ ç ö  û  [ ð  Wñaô3ø ] ä ÷  û  [   ð ñaôrùgñ ]

ûüa û

Dual.  [ ð  Wñaô-ý ]

ûüa û  [ ð  Wñaô-ý ]

Ó Ö Ô !  [ 3Û(ޒß3Û<á ]. PW. Imperat - wzór I. b. Schemat: Ñ ?

ä 5# ä Czasownik " û $ [ ò ñ&%añ'5ñ ] - "by( znacznym". Sg.

2 os. m. 2 os. f.

*) ., + - + / [ 0 1 2436587 ] >6*? ,.+ - + / [ 0 1 2436587.@ ]

2.15.8.7.4.2.2.3.

Plur.

Dual.

/ -:*9 ,.+ - + / [ 0 1 243658782 ] A; *) ,.+ - + / [ 0B24381 587.CED ]

/ ;* ., + - + / [ 0 1 2436587=< ] / ;* ,.+ - + / [ 0 1 2436587=< ]

PW. Imperat - wzór I. c. Schemat: FHI G [ JLK6M ].

Czasownik N; O ; ; [ PQDSRDUTVD ] - "podarowa( , obdarowa( ".

2 os. m.

N ) O ; [R41 DUT ]

Sg.

Plur.

Dual.

/ W X 9 O ; [R41 DUTY2 ]

Z X ; O ; [R41 DUT[< ] 131

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (\^]`_ a b ced b f gS\^h gjilk.b m=\^n.o b mp_ qUm cerUslt:ceu ) © 2002. (kopia bezpłatna)

… zy { z

ƒ z y‚ { z [|4} ~U„E~ ]

vxwy { z [|4} ~U€ ]

2 os. f.

[|4} ~U[† ]

Czasownik PW. Imperat - wzór I. d. Schemat: ‡‰Š ˆ [ ‹ŒŽ ].

2.15.8.7.4.2.2.4.

 Czasownik  ‘  ’  [ “Q”4•[”H–4” ] - "przyby— ".

Sg.

2 os. m.

™6 ˜ ›š

2 os. f.

¦ 8š¡ › š [•^œ p– § ]

Plur.

Dual.

8¡ š ž Ÿ  › [•^œ p–p¢ ] ©¨ ¡8ª › š [•^œ p– «E” ]

[•^œ p– ]

š £¤ › [•^œ p–l¥ ] š £¤ › [•^œ p–l¥ ]

2.15.8.7.4.3. Wzory imiesłowów PW. Schematy wspólne dla wszystkich rdzeni. Przykładowy rdze¬

 ‘­’ [ “®•– ].

Wzór I 6 ™ š A. ¯ › ž ° ¨ [ “Vœ ¥:•p–&±² ] P.

ž :¨Ÿ µ ´

III

¯™6› š Ÿ:µ ´

IV

¯™6› ³ U¨Ÿ ¹ ¨ µ ´

V

[¶·±4“Vœ ¥:•p–&±² ]

[¶¸œ ¢[•p–&±² ]

[¶·±[º=”ƒ“Vœ ”4••p–&±² ]

¯» Ÿ:¼ › ´ ŸU˜ µ ¨

¯™6› ¾ :¨Ÿ µ ´

[¶½”ƒ“®•L¢‰–&±² ]

[¶·±4“Vœ ”4••[”H–&±² ] VII -

[¶·±4“Vœ ¥:•[”H–&±² ]

[¶¸œ ¢[•[”H–&±² ]

[¶·±[º=”ƒ“Vœ ”4••[”H–&±² ]

VI

[¶·±[º=”ƒ“Vœ ¥:•p–&±² ] ¯™ › ¨ ž U¨Ÿ ¹ ¨ µ ´

P.

¯™6› š

[¶·±4“Vœ ”4••p–&±² ]

¯™6› š ž U¨Ÿ ¹ ¨ µ ´

A.

II

¯™6› ³ :¨Ÿ µ ´

¯™ › ¨ ž :¨Ÿ µ ´

¯™6¿ š ¹ ¾ µ ´

VIII

¯™ › ¨ Ÿ:µ ´

-

IX

[¶·±[ºÀº œ ”4•p–&±² ] ¯™ ¿ ¨ ¹ ¾ µ ´

-

[¶·±[º=”ƒ“Vœ ¥:•[”H–&±² ] A= czynny. P = bierny.

¯™6› ¾ U¨Ÿ ¹ ¨ µ ´

š ˜¹ Á˜ µ ¯™6›¼ ŸU¨ ´

X

[¶·±Â8º œ ”ƒ“®•p–&±² ] ¯™ ¼ › ¨ ŸU˜ ¹ ¨ Á ˜ µ ´

-

[¶·±[ºÀº œ ”4•[”H–&±² ]

[¶·±Â8º œ ”ƒ“®•[”H–&±² ]

2.15.8.7.4.4. Masdary PW. Przykładowy rdze¬ Wzór

™ ›®° [ “®•– ].

II

š ˜Ä ¡ ¯™SÃ:›¼ ŸU¨ [ º=”ƒ“®•^œ §8–&±² ] Å Æ.£ › ¨ ž :¨Ÿ µ ´

III

IV ¯»‰Ç ¿Ì ¨ ËÍÈ Î [ Ï §e•^œ ¥Ê–&±² ]

[¶·±4“E¥:•^œ ”H–4”&º±² ] ¯»‰Ç ›É ¨ ° È [ “¸.•^œ ¥Ê–&±² ] Wzór

¯™ › ´ ž U¨Ÿ Ä ¨

VI

-

[ º=”ƒ“Vœ ¥:•4±ƒ–&±² ] 2.15.8.7.5.

VII

¯™H› Ð U¨Ÿ Ä ¨

V

[ º=”ƒ“Vœ ”4••4±ƒ–&±² ] VIII

¯»‰Ç ¿ ¨ Ä ³ šž

[ Ï==ºÀº..•^œ ¥Ê–&±² ]

à ¹ šÑ ˜ š ¯»‰Ç ¿ ¨ : ž

X

[ Ï=eÂ8º §e•^œ ¥Ê–&±² ]

Czasownik PY.

Czasowniki z pierwszÒ

spółgłosk Ò rdzennÒ [ Ó ], odmieniajÒ siÔ w miar Ô regularnie. Typowe dla tych

czasowników jest zamiana dyftongu [ ±8Õ ] na [ ¢ ], i asymilacja pierwszej spółgłoski rdzennej do infiksu w VIII Ö× temacie, podobnie do czasowników PW i czasownika ¨ ¨ £ Ø [ Ï œ ”:ÙڔSÛ” ]. 132

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (Ü^Ý`Þ ß à áeâ à ã äSÜ^å äjælç.à è=Ü^é.ê à èpÞ ëUè áeìUílî:áeï ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.5.1. Perfectum. 2.15.8.7.5.1.1.

ò ñ ô ó [õ.ö ÷ÌøùŽú ]. Wzór I. Strona czynna - schemat: ð‰Y

 Sg.  

3 os. m.

û ÿ ý û [ üþ

3 os. f.

      [

2 os. m.

     [

2 os. f.

     [

1 os. m., f.

     [

2.15.8.7.5.1.2.

3 os. f.

       [

1 os. m., f.

2.15.8.7.5.1.3.

      [       [       [

3 os. f.

    *  [

2 os. m.

  *  [

2 os. f.

  *  [

1 os. m., f.

  *  [

] ]

    [

]  % 

%  &%

] %  !"

]

      [

]

    [ $ # 

]

* #      [ %  ! ,       [ ]

%   %  !

Plur.  % 

]

%  &%'

]

] %   %+"

]

Dual.  %      [   ] %        [  #   ] %  &%')     [  ( #  ] %  &%')     [  ( #  ]  %     !   ,       [ ]

  *  [

]  +D

    *  [

] + !"

]

  *  [

]

$  #  *  [

]

* #  *  +D  %+" [ ] + ! ,     * [ ]

+  + !

Plur.  +D

+ &%

]

+ &%'

Dual.  +D

] +  

 #     *  [

] ]

]

 ( #  *  + &%') [ ] # (  *  + &%') [ ] + ! ,     * [ ]

3 PY. Wzór II. Strona bierna - schemat: -/20 E 1 [4!5 6877&9: ].

Sg.  %+ 

3 os. m.

  F  [ ;<

3 os. f.

     F  [

2 os. f.

  &%

]

Sg.  +D

;  *  [

2 os. m.

  !

 Dual.      [   ]          [  #   ]   &%')    [  ( #  ]   &%')    [  ( #  ]       !   ,      [ ]

0 = 3 > [4!5 @A77B@C: ]. PY. Wzór II. Strona czynna - schemat: -/?

3 os. m.

2.15.8.7.5.1.4.

  

]   !"

     [ ]   &%'    [ $ #  ]    %+" * #     [ ]       !   ,      [ ]

]

Sg.  % 

    [ ;<

2 os. f.

]   

 Plur.  

3 PY. Wzór I. Strona bierna - schemat: -/20 . 1 [4!5 687&9: ].

3 os. m.

2 os. m.

   [



    F  [     F  [

]  %+  %+   %+  !

  F  [

Plur.  %+ 

] %+  !"

]

    F  [

]

  F  [ $ # 

]

F #    F  %+   %+" [ ]

%+  &%'

133

  F  [  

Dual.  %+ 

  F  [  #  

] ]

  F  [  ( #    F  [  ( # 

] %+   

] %+  &%') %+  &%')

] ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (GIHKJ L M N O M P QRGIS QUTWV!M XGIY!Z M X[J \X N ]^W_ N ` ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

2.15.8.7.5.1.5.

ab
s c fRe ag prq d [hjik+kl m n!tu ]

s c fRe ag prq d [hjik+kl m n!tu ]

y w z } | [~! €{B‚Cƒ ]. PY. Wzór III. Strona czynna - schemat: vx{

3 os. m.

Sg. „… „† ‡r„ˆ [‰2Š ‹ŒDŽŽ ]

Plur.  „† r ‡ „ˆ  ‘ “ ’ [‰2Š ‹ŒDŽ” ]

Dual. ‡r“ „ „† ‡r„ˆ [‰2Š ‹ŒDŽ‹ ]

3 os. f.

– • “ „ „† ‡r„ˆ [‰2Š ‹ŒDŽŽ— ]

˜„ “ • „† ‡r„ˆ [‰‹ŒŠ Ž!™"Ž ]

‡rš „ “ „ „† ‡r„ˆ [‰‹ŒŠ ŽŽ— ‹ ]

2 os. m.

–„ “ • „† ‡r„ˆ [‰‹ŒŠ Ž—Ž ]

› • š ’ “ • „† ‡r„ˆ [‰‹ŒŠ Ž—&œ ]

‡r„ž š ’ “ • „† ‡r„ˆ [‰‹ŒŠ Ž—&œ)‹ ]

2 os. f.

–Ÿ “ • „† ‡r„ˆ [‰‹ŒŠ Ž—!  ]

˜¡ š ’ “ • „† ‡r„ˆ

‡r„ž š ’ “ • „† ‡r„ˆ [‰‹ŒŠ Ž—&œ)‹ ]

–’ “ • „† ‡r„ˆ [‰‹ŒŠ Ž—&œ ]

[‰‹ŒDŽ— Š œ™+™"Ž ] ‡r¢ „ “ • „† ‡r„ˆ [‰‹ŒŠ Ž!™‹ ]

‡r¢ „ “ • „† ‡r„ˆ [‰‹ŒŠ Ž!™‹ ]

1 os. m., f.

2.15.8.7.5.1.6.

} PY. Wzór III. Strona bierna - schemat: v/2y £ ¤[¥ [~! ¦§&¨ƒ ].

3 os. m.

Sg. …„ Ÿ† ‘ ˆ ’ [‰2Š ” Œ  Ž ]

Plur.  ‘ “ ’ Ÿ† ‘ ˆ ’ [‰2Š ” Œ  ” ]

Dual. ‡r“ „ Ÿ† ‘ ˆ ’ [‰2Š ” Œ  ‹ ]

3 os. f.

– • “ „ Ÿ† ‘ ˆ ’ [‰2Š ” Œ  Ž— ]

˜„ “ • Ÿ† ‘ ˆ ’ [‰©” ŒŠ   !™"Ž ]

r‡ š „ “ „ Ÿ† ‘ ˆ ’ [‰©” ŒŠ   Ž— ‹ ]

2 os. m.

–„ “ • Ÿ† ‘ ˆ ’ [‰©” ŒŠ   —Ž ]

› • š ’ “ • Ÿ† ‘ ˆ ’ [‰©” ŒŠ   —&œ ]

‡r„ž š ’ “ • Ÿ† ‘ ˆ ’ [‰©” ŒŠ   —&œ)‹ ]

2 os. f.

–Ÿ “ • Ÿ† ‘ ˆ ’ [‰©” ŒŠ   —!  ]

1 os. m., f.

–’ “ • Ÿ† ‘ ˆ ’ [‰©” ŒŠ   —&œ ]

˜ª š ’ “ • Ÿ† ‘ ˆ ’ [‰©” Œ  — Š œ™+™"Ž ] ‡r„ž š ’ “ • ‡r¢ „ “ • Ÿ† ‘ ˆ ’ [‰©” ŒŠ   !™‹ ] r‡ ¢ „ “ • Ÿ†

2.15.8.7.5.1.7.

Ÿ† ‘ ˆ ’ [‰©” ŒŠ   —&œ)‹ ] ‘ ˆ ’ [‰©” ŒŠ   !™‹ ]

« w } ¬ | ­ [ ®  ‚ ~¯B‚Cƒ ]. PY. Wzór IV Strona czynna - schemat: vx?

3 os. m.

Sg. …„ „° •ˆ ± ² [ ³ Š Ž‰´ŒDŽŽ ]

Plur.  ‘ “ ’ „° •ˆ ± ² [ ³ Š Ž‰´ŒDŽ” ]

Dual. ‡r“ „ „° •ˆ ± ² [ ³ Š Ž‰´ŒDŽ‹ ]

3 os. f.

– • “ „ „° •ˆ ± ² [ ³ Š Ž‰´ŒDŽŽ— ]

˜„ “ • „° •ˆ ± ² [ ³&Ž‰´ŒŠ Ž!™"Ž ]

r‡ š „ “ „ „° •ˆ ± ² [ ³&Ž‰´ŒŠ ŽŽ— ‹ ]

2 os. m.

–„ “ • „° •ˆ ± ² [ ³&Ž‰´ŒŠ Ž—Ž ]

› • š ’ “ • „° •ˆ ± ² [ ³&Ž‰´ŒŠ Ž—&œ ]

‡r„ž š ’ “ • „° •ˆ ± ²

–Ÿ “ • „° •ˆ ± ² [ ³&Ž‰´ŒŠ Ž—!  ]

˜¡ š ’ “ • „° •ˆ ± ²

[ ³&Ž‰´ŒŠ Ž—&œ)‹ ] ‡r„ž š ’ “ • „° •ˆ ± ²

–’ “ • „° •ˆ ± ² [ ³&Ž‰´ŒŠ Ž—&œ ]

[ ³&Ž‰´ŒDŽ— Š œ™+™"Ž ] ‡r¢ „ “ • „° •ˆ ± ² [ ³&Ž‰´ŒŠ Ž!™‹ ]

[ ³&Ž‰´ŒŠ Ž—&œ)‹ ] ‡r¢ „ “ • „° •ˆ ± ² [ ³&Ž‰´ŒŠ Ž!™‹ ]

2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.5.1.8.

« £ } ¬ ¥ ­ [ ®  µR~¯&¨ƒ ]. PY. Wzór IV Strona bierna - schemat: v/?

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

…„ ·Ÿ† ¶&¸ ² [ ³ Š ” Œ  Ž ]

 ‘ “ ’ ·Ÿ† ¶&¸ ² [ ³ Š ” Œ  ” ]

‡r“ „ ·Ÿ† ¶&¸ ² [ ³ Š ” Œ  ‹ ]

3 os. f.

– • “ „ ·Ÿ† ¶&¸ ² [ ³ Š ” Œ  Ž— ]

˜„ “ • ·Ÿ† ¶&¸ ² [ ³·” ŒŠ   !™"Ž ]

r‡ š „ “ „ ·Ÿ† ¶&¸ ² [ ³·” ŒŠ   Ž— ‹ ]

2 os. m.

–„ “ • ·Ÿ† ¶&¸ ² [ ³·” ŒŠ   —Ž ]

› • š ’ “ • Ÿ† &¶ ¸ ² [ ³·” ŒŠ   —&œ ]

‡r„ž š ’ “ • ·Ÿ† ¶&¸ ² [ ³·” ŒŠ   —&œ)‹ ]

134

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (¹IºK» ¼ ½ ¾ ¿ ½ À ÁR¹I ÁUÃWÄ!½ ŹIÆ!Ç ½ Å[» ÈÅ ¾ ÉÊWË ¾ Ì ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. f.

Î< Í Ð Ï ·ÍÑ Ò&Ó Ô [ Õ·Ö ×Ø Ù ÚÛ!Ù ]

1 os. m., f.

ÞÎ<Ð Ï ·ÍÑ Ò&Ó Ô [ Õ·Ö ×Ø Ù ÚÛ&à ]

2.15.8.7.5.1.9.

Sg. ÷ø<úù ÷û ü ÷ [ ýþÿ þ  þþ ]

3 os. f.

   ÷ úù ÷û ü ÷

2 os. m.

[ ýþÿ þ ÷   úù ÷û ü ÷

1 os. m., f.

2.15.8.7.5.1.10. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.5.1.11. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m.

rã å ä ß Þ Ð Ï ·ÍÑ Ò&Ó Ô [ Õ·Ö ×Ø Ù ÚÛ&àæ)ç ] è ãrä Ð Ï ·ÍÑ Ò&Ó Ô [ Õ·Ö ×Ø Ù Ú!áç ]

ð ê ìîë íï PY. Wzór V. Strona czynna - schemat: ? é [ ñ&ò ó!ô òAõõBòCö ].

3 ol. m.

2 os. f.

Ý+Ü ß Þ Ð Ï ·ÍÑ Ò&Ó Ô [ Õ·Ö ×Ù ÚÛ Ø àá+á"â ] è ãrä Ð Ï ·ÍÑ Ò&Ó Ô [ Õ·Ö ×Ø Ù Ú!áç ]



þþý ]

 [ ýþÿ"þ þýþ ]    úù ÷û ü ÷ [ ýþÿ"þ  þý ]

Plur.  ü ú 

÷û ÷     ù [ ýþÿ þ þ  ]  ÷   úù ÷û ü ÷ [ ýþÿ"þ  þ "þ ]  úù ÷û ü ÷     

[ ýþÿ"þ ù     úù ÷û ü ÷



Dual. ÷ úù ÷û ü ÷ [ ýþÿ þ  þ ]  ÷ úù ÷û ü ÷

÷ 

[ ýþÿ"þ  úù ÷û ü ÷

 ÷    þý  ]

 [ ýþÿ"þ þý  "þ ]       úù ÷û ü ÷    úù ÷û ü ÷ [ ýþÿ"þ þý ] ÷  [ ýþÿ"þ þ ]

[ ýþÿ"þ  úù ÷û ü ÷

 ÷   

 

þþý  ] þý  ]

 [ ýþÿ"þ þý  ]    úù ÷û ü ÷

÷  [ ýþÿ"þ þ ]

ð! ì$ï # PY. Wzór V Strona bierna - schemat: ê " [ ñ&%Ró!ô %8õõ'ö ].

Sg. ÷ø)ú ( û  ü  [ ýÿ   * þ ]   + ÷ ú ( û  ü  [ ýÿ   *þý ] ÷ +  ú ( û  ü  [ ýÿ,  *ýþ ]  +  ú ( û  ü  [ ýÿ,



*ý ]

 +  ú ( û  ü  [ ýÿ,  *ý ]

Plur.  ü ú û   +  (   [ ýÿ  *  ] ÷ +  ú ( û  ü  [ ýÿ,  * "þ ]

Dual. ÷ +ú ( û  ü  [ ýÿ   * ] ÷ ú ( û  ü  [ ýÿ,  *þý  ]

 ÷ +

 ú (û  ü      +

 ú (û  ü 

 ÷   +

[ ýÿ, (   +  ú (û  ü 



*ý  ]

 [ ýÿ, *ý  "þ ]   ÷ +

 ú ( û  ü  [ ýÿ, *  ]

[ ýÿ,  ú (û  ü 

 ÷   +



*ý  ]

 [ ýÿ, *ý  ]   ÷ +

 ú ( û  ü  [ ýÿ, * ]

ð - í . ìîë íï PY. Wzór VI. Strona czynna - schemat: / [ ñ&ò ó!ô 0{õBòCö ].

Sg. ÷ø 1 ÷ ÷û ü ÷ [ ýþÿ   þ þ ]   ÷ 1 ÷ ÷û ü ÷ [ ýþÿ   þþý ] ÷  1 ÷ ÷û ü ÷ [ ýþÿ  þýþ ]

2 os. f.

  1 ÷ ÷û ü ÷ [ ýþÿ  þý ]

1 os. m., f.

  1 ÷ ÷û ü ÷ [ ýþÿ  þý ]

Plur.  ü 1 ÷

÷û ÷    [ ýþÿ  þ ] ÷  1 ÷ ÷û ü ÷ [ ýþÿ  þ"þ ]

Dual. ÷ 1 ÷ ÷û ü ÷ [ ýþÿ   þ ] 

 ÷ ÷ 1 ÷ ÷û ü ÷ [ ýþÿ þþý  ]

     1 ÷ ÷û ü ÷

 ÷    1 ÷ ÷û ü ÷  [ ýþÿ þý  ]

 ÷    1 ÷ ÷û ü ÷  [ ýþÿ þý  ]  

÷  1 ÷ ÷û ü ÷ [ ýþÿ þ ]

 [ ýþÿ þý  ] ù    1 ÷ ÷û ü ÷  [ ýþÿ þý  "þ ]  

÷  1 ÷ ÷û ü ÷ [ ýþÿ þ ]

135

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (24365 7 8 9*: 8 ; <=24> <@?BA8 C24DE 8 CF5 GC 9*HIBJ 9*K ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.5.1.12.

Q$RS PY. Wzór VI. Strona bierna - schemat: L!N M OFP [ T&U=VW XZY[]\ ].

3 os. m.

Sg. f ^ ac` b $de d [ gh ij k lnm*op ] _)

Plur. f d ac` b $de d [ gh ij k lnm*o k ] q b r+

Dual. f ^ ac` b $de d [ gh ij k lnm*ot ] s r+

3 os. f.

v u r+ ^ ac` b $de f d [ gh ij k lnm*opg ]

w^ r+ u ac` b $de f d [ gh ixk l]j m*oyzp ]

^ ac` b $de f d [ gh ixk l]j m*opg t ] s { ^ r+

2 os. m.

v^ r+ u ac` b $de f d [ gh ixk l]j m*o gp ]

u ac` b $de f d | u { d r+

u ac` b $de f d s ^~ { d r+

2 os. f.

v` r+ u ac` b $de f d [ gh ixk l]j m*o gm ]

[ gh ixk l]j m*o gh } ] w { d r+ u ac` b $de f d

[ gh ixk l]j m*o gh }t ] { u ac` b $de f d s ^~ d r+

1 os. m., f.

vd r+ u ac` b $de f d [ gh ixk l]j m*o gh ]

[ gh ixk lnm*o g j h yyzp ] € u ac` b $de f d s ^ r+ [ gh ixk l]j m*oyt ]

[ gh ixk l]j m*o gh }t ] € u ac` b $de f d s ^ r+ [ gh ixk l]j m*oyt ]

2.15.8.7.5.1.13.

…=‡‰† ˆŠ PY. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: ƒ„ ‚ ‚ [ ‹Œ4=Ž  ’‘&”“ ].

3 os. m.

Sg. f _^ $^• – `q [ —mg˜g j pl™pop ]

Plur. f q b r d $^• – `q [ —mg˜g j pl™po k ]

Dual. f s r ^ $^• – `q [ —mg˜g j pl™pot ]

3 os. f.

v u r ^ $^• f – `q [ —mg˜g j pl™popg ]

w^ r u $^• f – `q [ —mg˜gpl]j poyzp ]

s { ^ r ^ $^• f – `q [ —mg˜gpl]j popg t ]

2 os. m.

v^ r u $^• f – `q [ —mg˜gpl]j po gp ]

| u { d r u $^• f – `q [ —mg˜gpl]j po gh } ]

s ^~ { d r u $^• f – `q

2 os. f.

v` r u $^• f – `q [ —mg˜gpl]j po gm ]

w– { d r u $^• f – `q

[ —mg˜gpl]j po gh }t ] s ^~ { d r u $^• f – `q

1 os. m., f.

vd r u $^• f – `q [ —mg˜gpl]j po gh ]

[ —mg˜gpl™po g j h yyzp ] € s ^ r u $^• f – `q [ —mg˜gpl]j poyt ]

[ —mg˜gpl]j po gh }t ] € s ^ r u $^• f – `q [ —mg˜gpl]j poyt ]

2.15.8.7.5.1.14.

„ ˆ …=š ‡† › œ [ ‹F==Ž  ž‘Œ]“ ]. PY. Wzór VIII. Strona bierna - schemat:  x

3 os. m.

Sg. f    ¡ ^ •=` Ÿ [ —&hg˜g j h$lnm*op ] _)

Plur. f    ¡ d •=` Ÿ [ —&hg˜g j h$lnm*o k ] q b r+

Dual. f    ¡ ^ •=` Ÿ [ —&hg˜g j h$lnm*ot ] s r+

3 os. f.

v u r+ ^ •=` fŸ   ¡ [ —&hg˜g j h$lnm*opg ]

w^ r+ u •=` fŸ   ¡ [ —&hg˜gh$l]j m*oyzp ]

^ •=` fŸ   ¡ [ —&hg˜gh$l]j m*opg t ] s { ^ r+

2 os. m.

v^ r+ u •=` fŸ   ¡ [ —&hg˜gh$l]j m*o gp ]

u •=` fŸ   ¡ [ —&hg˜gh$l]j m*o gh } ] | u { d r+

u •=` fŸ   ¡ s ^~ { d r+

2 os. f.

v` r+ u •=` f Ÿ   ¡ [ —&hg˜gh$l]j m*o gm ]

w– { d r+ u •=` fŸ   ¡

[ —&hg˜gh$l]j m*o gh }t ] u •=` fŸ   ¡ s ^~ { d r+

1 os. m., f.

vd r+ u •=` f Ÿ   ¡ [ —&hg˜gh$l]j m*o gh ]

[ —&hg˜gh$lnm*o g j h yyzp ] € u •=` fŸ   ¡ s ^ r+ [ —&hg˜gh$l]j m*oyt ]

[ —&hg˜gh$l]j m*o gh }t ] € u •=` fŸ   ¡ s ^ r+ [ —&hg˜gh$l]j m*oyt ]

2.15.8.7.5.1.15.

¢ † …¤£ Šˆ PY. Wzór X. Strona czynna - schemat: ƒ„ ‚ ‚ ¥ [ ‹Œ§¦=Ž   ¨‘&”“ ].

Sg.

3 os. m.

u `q _^ ^• ue { ^ ©+

3 os. f.

[ —m*o g j p$iªl™pop ] v u r ^ ^• ue { ^ ©+ u `q

u `q q b r d ^• ue { ^ ©+

Plur.

[ —m*o g j p$iªl™po k ] w^ r u ^• ue { ^ ©+ u `q 136

Dual. { u `q [ —m*o g j p$iªl™pot ] s r ^ ^• ue ^ ©+ u `q s { ^ r ^ ^• ue { ^ ©+

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej («4¬6­ ® ¯ °*± ¯ ² ³=«4´ ³@µB¶¯ ·«4¸¹ ¯ ·F­ º· °*»¼B½ °*¾ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. m.

[ ¿À*Á  à Ä$ŪƙÄÁÄ ] Ê) Ë ÑÒ É Ì Ë ÉÍ Î Ë Ï É Ð+

[ ¿À*Á ÂÄ$ŪÆ]à ÄÁÇzÄ ] Ë ÑÒ ÓË Ï Ô Ì Ë ÉÍ Î Ë Ï É Ð+

[ ¿À*Á ÂÄ$ŪÆ]à ÄÁÄÂ È ] × ÉØ Ï Ô Ì Ë ÉÍ Î Ë Ï É Ð+ Ë ÑÒ

2 os. f.

[ ¿À*Á ÂÄ$ŪÆ]à ÄÁ ÂÄ ] Ê) Ë ÑÒ Ñ Ì Ë ÉÍ Î Ë Ï É Ð+

[ ¿À*Á ÂÄ$ŪÆ]à ÄÁ ÂÕ Ö ] ÚÙ Ï Ô Ì Ë ÉÍ Î Ë Ï É Ð+ Ë ÑÒ

[ ¿À*Á ÂÄ$ŪÆ]à ÄÁ ÂÕ ÖÈ ] × ÉØ Ï Ô Ì Ë ÉÍ Î Ë Ï É Ð+ Ë ÑÒ

1 os. m., f.

[ ¿À*Á ÂÄ$ŪÆ]à ÄÁ ÂÀ ] Ë ÑÒ ÔÊ)Ì Ë ÉÍ Î Ë Ï É Ð+

[ ¿À*Á ÂÄ$ŪƙÄÁ Â Ã Õ ÇÇzÄ ] × Û É Ì Ë ÉÍ Î Ë Ï É Ð+ Ë ÑÒ

[ ¿À*Á ÂÄ$ŪÆ]à ÄÁ ÂÕ ÖÈ ] × Û É Ì Ë ÉÍ Î Ë Ï É Ð+ Ë ÑÒ

[ ¿À*Á ÂÄ$ŪÆ]à ÄÁ ÂÕ ]

[ ¿À*Á ÂÄ$ŪÆ]à ÄÁÇÈ ]

[ ¿À*Á ÂÄ$ŪÆ]à ÄÁÇÈ ]

2.15.8.7.5.1.16.

Þ Ý à‰ß ¤áâ äžã å æ [ çFè é=ê ë è=ì¨íî]ï ]. PY. Wzór X. Strona bierna - schemat: Ü!¤

3 os. m.

Sg. ðñ)ócò ô ö õ øž÷ ù ú [ û&ü$ý þ ÿ *ý ]

Plur. ôú + õ ócò ô ö õ øž÷ ù ú [ û&ü$ý þ ÿ *ý ]

Dual. ð +ócò ô ö õ øž÷ ù ú [ û&ü$ý þ ÿ *ý ]

3 os. f.

÷ + ð ócò ô ö õ øž÷ ù ú

÷ ócò ô ö õ øž÷ ù ú

ð +

ö ð ócò ô ö õ øž÷ ù ú ð +

2 os. m.

[ û&ü$ý þ ÿ *ýþ ] ÷ ócò ô ö õ øž÷ ù ú ð +

[ û&ü$ý þ]ÿ *ý ] ÷ ócò ô ö õ øž÷ ù ú  ÷ ö õ +

[ û&ü$ý þ]ÿ *ýþ ] ö ÷ ö ÷  ð õ +ócò ô õ øžù ú

2 os. f.

[ û&ü$ý þ]ÿ *ý þ  ] ÷ ócò ô ö õ øž÷ ù ú ò +

[ û&ü$ý þ]ÿ *ý þü ] ÷ ócò ô ö õ øž÷ ù ú

 ö õ +

[ û&ü$ý þ]ÿ *ý þü ] ö ÷ ö ÷  ð õ +ócò ô õ øžù ú

1 os. m., f.

[ û&ü$ý þ]ÿ *ý þ ] ÷ ócò ô ö õ øž÷ ù ú õ +

[ û&ü$ý þ*ý þ ÿ ü ]  ÷ ö ÷ ð +ócò ô õ øžù ú

[ û&ü$ý þ]ÿ *ý þü ]  ÷ ö ÷ ð +ócò ô õ øžù ú

[ û&ü$ý þ]ÿ *ý þü ]

[ û&ü$ý þ]ÿ *ý ]

[ û&ü$ý þ]ÿ *ý ]

2.15.8.7.5.2. Imperfectum. 2.15.8.7.5.2.1. Indicativus. 2.15.8.7.5.2.1.1.

Þ á à‰ß  á [  ì¨í”ï ]. PY. Wzór I. Strona czynna - schemat: Ü ¤

3 os. m.

Sg. ÷ ñõ  ð  !ð ["ÿ #"$%ý‰ü ]

&ð ô  õ  ð  ÷ ! ð ["#"$%ý ÿ ' ]

÷ ( &  ð  ð  ! ð ["#"$%ý ÿ )* ]

3 os. f.

õñ  ð  ÷ !ð + [ þ ÿ #"$%ý‰ü ]

ð  ÷  ð  ÷ !ð ["#"$]ÿ ý ]

÷ ( &  ð  ð  ! ð + [ þ #"$%ý ÿ )* ]

2 os. m.

õñ  ð  ÷ !ð + [ þ ÿ #"$%ý‰ü ]

&ð ô  õ  ð  ÷ ! ð + [ þ #"$%ý ÿ ' ]

÷ ( &  ð  ð  ! ð + [ þ #"$%ý ÿ )* ]

2 os. f.

,ð  ò  ð  ÷ ! ð + [ þ #"$%ý ÿ - ]

ð  ÷  ð  ÷ !ð + [ þ #"$]ÿ ý ]

÷ ( &  ð  ð  ! ð + [ þ #"$%ý ÿ )* ]

õñ  ð  ÷ !ð 0 [ÿ #"$%ý‰ü ]

õñ  ð  ÷ !ð 0 [ÿ #"$%ý‰ü ]

1 os. m., f. õñ  ð .÷ / [ û ÿ #"$%ý‰ü ] 2.15.8.7.5.2.1.2.

Plur.

Dual.

Þ á à#ß  1 [ è=ì¨í”ï ]. PY. Wzór I. Strona bierna - schemat: Ü ¤

3 os. m.

Sg. õñ cðó ô !õ ["ÿ %ý‰ü ]

Plur. &ð ô  õ cðó ô !õ ["2%ý ÿ ' ]

Dual. ( &  ð cðó ô !õ ["2%ý ÿ )* ]

3 os. f.

õñ cðó ô !õ + [ þ ÿ %ý‰ü ]

ð  ÷ cðó ô !õ ["2]ÿ ý ]

( &  ð cðó ô !õ + [ þ%ý ÿ )* ]

2 os. m.

õñ cðó ô !õ + [ þ ÿ %ý‰ü ]

&ð ô  õ cðó ô !õ + [ þ%ý ÿ ' ]

( &  ð cðó ô !õ + [ þ%ý ÿ )* ]

137

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (35476 8 9 :<; 9 = >'35? >A@CB9 D 35EF 9 D)6 GD :
2 os. f.

MO L P N SLQ R!U T V [ WXY%Z[]\ ^_Z ]

1 os. m., f. ThiSLQ jlk m [ n \ XY%Z[po ] 2.15.8.7.5.2.1.3.

`$ L P a SLQ R!U T V [ WXYb\ Z[_Z ]

c de P L SLQ R!U T V [ WXY%Z[]\ f)_*g ]

ThiSLQ RU!T q [_r\ XY%Z[po ]

ThiSLQ RU!T q [_r\ XY%Z[po ]

v t y#w { z [ |'}p~€blb‚ ]. PY. Wzór Wzór II. Strona czynna - schemat: sux

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

ƒ„i#…† #‡ˆ ƒ‰ [ŠŒ‹Šr Ž<‘p‹ ]

’C‡ “ ” ƒ #…† #‡ˆ ƒ‰ [ŠŒ‹ŠŽ<‘] •'–Ž ]

— ’˜ ” ‡ #…† #‡ˆ ƒ‰ [ŠŒ‹ŠŽ<‘] ™)–* ]

3 os. f.

ƒ„i#…† #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹Šr Ž<‘p‹ ]

$ ‡ ” ž #…† #‡ˆ ƒ‰ [ŠŒ‹ŠŽb <‘–Ž ]

— ’˜ ” ‡ #…† #‡ˆ !š ƒ › [ œl‹ŠŽ<‘] ™)–* ]

2 os. m.

ƒ„i#…† #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹Šr Ž<‘p‹ ]

’C‡ “ ” ƒ #…† #‡ˆ !š ƒ › [ œl‹ŠŽ<‘] •'–Ž ]

— ’˜ ” ‡ #…† #‡ˆ !š ƒ › [ œl‹ŠŽ<‘] ™)–* ]

2 os. f.

ŸO ‡ ”   #…† #‡ˆ !š ƒ › [ œl‹ŠŽ<‘] ¡–Ž ]

$ ‡ ” ž #…† #‡ˆ !š ƒ › [ œl‹ŠŽb <‘–Ž ]

— ’˜ ” ‡ #…† #‡ˆ !š ƒ › [ œl‹ŠŽ<‘] ™)–* ]

ƒ„i#…† #‡ˆ š!ƒ ¥ [–Œ‹Šr Ž<‘p‹ ]

ƒ„i#…† #‡ˆ š!ƒ ¥ [–Œ‹Šr Ž<‘p‹ ]

1 os. m., f. ƒ„i#…† ‡‰ ¢ £ [ ¤‹Šr Ž<‘p‹ ] 2.15.8.7.5.2.1.4. 3 os. m.

v ¦ y#w { z [ |'}p~€b~§‚ ]. PY. Wzór II. Strona bierna - schemat: sux

Sg. ƒ„i#¨† #‡ˆ š ƒ ‰ [ŠŒ‹Šr Ž%Ž‘p‹ ]

’C‡ “ ” ƒ #¨† #‡ˆ š ƒ ‰

Plur.

Dual.

— ’˜ ” ‡ #¨† #‡ˆ š ƒ ‰ [ŠŒ‹ŠŽ%Ž‘] ™)–* ]

[ŠŒ‹ŠŽ%Ž‘] •'–Ž ] 3 os. f.

ƒ„i#¨† #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹Šr Ž%Ž‘p‹ ]

$ ‡ ” ž #¨† #‡ˆ š ƒ ‰ [ŠŒ‹ŠŽb Ž‘–Ž ]

— ’˜ ” ‡ #¨† #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹ŠŽ%Ž‘] ™)–* ]

2 os. m.

ƒ„i#¨† #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹Šr Ž%Ž‘p‹ ]

’C‡ “ ” ƒ #¨† #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹ŠŽ%Ž‘] •'–Ž ]

— ’˜ ” ‡ #¨† #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹ŠŽ%Ž‘] ™)–* ]

2 os. f.

ŸO ‡ ”   #¨† #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹ŠŽ%Ž‘] ¡–Ž ]

$ ‡ ” ž #¨† #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹ŠŽb Ž‘–Ž ]

— ’˜ ” ‡ #¨† #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹ŠŽ%Ž‘] ™)–* ]

ƒ„i#¨† #‡ˆ š!ƒ ¥ [–Œ‹Šr Ž%Ž‘p‹ ]

ƒ„i#¨† #‡ˆ š!ƒ ¥ [–Œ‹Šr Ž%Ž‘p‹ ]

1 os. m., f. ƒ„i#¨† ‡‰ ¢ £ [ ¤‹Šr Ž%Ž‘p‹ ] 2.15.8.7.5.2.1.5.

ª © « y#w { z [ |'}l¬*lb‚ ]. PY. Wzór III. Strona czynna - schemat: su*

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

„ƒ ­   ˜ #‡ˆ ƒ‰ [ŠŒ‹Šr ™®<‘p‹ ]

’C‡ “ ” ƒ ­   ˜ #‡ˆ ƒ‰ [ŠŒ‹Š™®<‘] •'–Ž ]

— ’˜ ” ‡ ­   ˜ #‡ˆ ƒ‰ [ŠŒ‹Š™®<‘] ™)–* ]

3 os. f.

ƒ„ ­   ˜ #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹Šr ™®<‘p‹ ]

$ ‡ ” ž ­   ˜ #‡ˆ ƒ‰ [ŠŒ‹Š™®b <‘–Ž ]

— ’˜ ” ‡ ­   ˜ #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹Š™®<‘] ™)–* ]

2 os. m.

ƒ„ ­   ˜ #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹Šr ™®<‘p‹ ]

’C‡ “ ” ƒ ­   ˜ #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹Š™®<‘] •'–Ž ]

— ’˜ ” ‡ ­   ˜ #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹Š™®<‘] ™)–* ]

2 os. f.

ŸO ‡ ”   ­   ˜ #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹Š™®<‘] ¡–Ž ]

$ ‡ ” ž ­   ˜ #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹Š™®b <‘–Ž ]

— ’˜ ” ‡ ­   ˜ #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹Š™®<‘] ™)–* ]

ƒ„ ­   ˜ #‡ˆ š!ƒ ¥ [–Œ‹Šr ™®<‘p‹ ]

ƒ„ ­   ˜ #‡ˆ š!ƒ ¥ [–Œ‹Šr ™®<‘p‹ ]

1 os. m., f. ƒ„ ­   ˜ ‡‰ ¢ £ [ ¤‹Šr ™®<‘p‹ ] 2.15.8.7.5.2.1.6.

ª ¯ « y#w { z [ |'}l¬*~§‚ ]. PY. Wzór III. Strona bierna - schemat: s°*

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

ƒ„i‡­ ˜ #‡ˆ š ƒ ‰ [ŠŒ‹Šr ™®%Ž‘p‹ ]

’C‡ “ ” ƒ ‡­ ˜ #‡ˆ š ƒ ‰ [ŠŒ‹Š™®%Ž‘] •'–Ž ]

— ’˜ ” ‡ ‡­ ˜ #‡ˆ š ƒ ‰ [ŠŒ‹Š™®%Ž‘] ™)–* ]

3 os. f.

ƒ„i‡­ ˜ #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹Šr ™®%Ž‘p‹ ]

$ ‡ ” ž ‡­ ˜ #‡ˆ š ƒ ‰ [ŠŒ‹Š™®b Ž‘–Ž ]

— ’˜ ” ‡ ‡­ ˜ #‡ˆ !š ƒ › [ œl‹Š™®%Ž‘] ™)–* ]

2 os. m.

ƒ„i‡­ ˜ #‡ˆ š!ƒ › [ œl‹Šr ™®%Ž‘p‹ ]

’C‡ “ ” ƒ ‡­ ˜ #‡ˆ !š ƒ › [ œl‹Š™®%Ž‘] •'–Ž ]

— ’˜ ” ‡ ‡­ ˜ #‡ˆ !š ƒ › [ œl‹Š™®%Ž‘] ™)–* ]

138

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (±5²7³ ´ µ ¶<· µ ¸ ¹'±5º ¹A»C¼µ ½ ±5¾¿ µ ½)³ À½ ¶<ÁÂCö<Ä ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. f.

ÆO Å È Ç #ÅÉ ÊË#ÅÌ !Î Í Ï [ ÐlÑÒÓ®Ô%ÕÖ]× ØÙÕ ]

1 os. m., f. Íßi#ÅÉ ÊË Åà á â [ ãÑÒr× Ó®Ô%ÕÖpÑ ] 2.15.8.7.5.2.1.7.

Ú$ Å È Û #ÅÉ ÊË#ÅÌ !Î Í Ï [ ÐlÑÒÓ®Ôb× ÕÖÙÕ ]

Ü Ý ÊËÈ Å #ÅÉ ÊË#ÅÌ !Î Í Ï [ ÐlÑÒÓ®Ô%ÕÖ]× Ó)Ù*Þ ]

Íßi#ÅÉ ÊË#ÅÌ Î!Í ä [ٌÑÒr× Ó®Ô%ÕÖpÑ ]

Íßi#ÅÉ ÊË#ÅÌ Î!Í ä [ٌÑÒr× Ó®Ô%ÕÖpÑ ]

ç æ é#è ë ê [ ì'íïîlðbñ ]. PY. Wzór Wzór IV. Strona czynna - schemat: åux

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

òóiSôõ öò÷ [ørù úûü<ýpþ ]

ÿ ö ò Sôõ öò÷ [ø2úûü<ý]ù ú ]

   ÿ Sôõ öò÷ [ø2úûü<ý]ù *ü ]

3 os. f.

òóiSôõ ö ò [  ù úûü<ýpþ ]

 ÿ   Sôõ öò÷ [ø2úûbù ü<ý ]

   ÿ Sôõ ö ò [ úûü<ý]ù *ü ]

2 os. m.

òóiSôõ ö ò [  ù úûü<ýpþ ]

ÿ ö  ò Sôõ ö ò [ úûü<ý]ù ú ]

   ÿ Sôõ ö ò [ úûü<ý]ù *ü ]

2 os. f.

ÿ  ô Sôõ ö ò [ úûü<ý]ù  ]

 ÿ   Sôõ ö ò [ úûbù ü<ý ]

   ÿ Sôõ ö ò [ úûü<ý]ù *ü ]

òóiSôõ ö ò  [rù úûü<ýpþ ]

òóiSôõ ö ò  [rù úûü<ýpþ ]

1 os. m., f. òóiôõ   [  ù úûü<ýpþ ] 2.15.8.7.5.2.1.8.

ç  é#è ë ê [ ì'íïî §ñ ]. PY. Wzór IV. Strona bierna - schemat: åx

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

òó Sõ ÿ ö ò ÷ [ørù úû!ýpþ ]

ÿ ö ò Sõ ÿ ö ò ÷ [ø2úû!ý]ù ú ]

   ÿ Sõ ÿ ö ò ÷ [ø2úû!ý]ù *ü ]

3 os. f.

òó Sõ ÿ ö ò [  ù úû!ýpþ ]

 ÿ   Sõ ÿ ö ò ÷ [ø2úûbù ý ]

   ÿ Sõ ÿ ö ò [ úû!ý]ù *ü ]

2 os. m.

òó Sõ ÿ ö ò [  ù úû!ýpþ ]

ÿ ö ò Sõ ÿ ö ò [ úû!ý]ù ú ]

   ÿ Sõ ÿ ö ò [ úû!ý]ù *ü ]

2 os. f.

ÿ  ô õSÿ ö ò [ úû!ý]ù  ]

 ÿ   Sõ ÿ ö ò [ úûbù ý ]

   ÿ Sõ ÿ ö ò [ úû!ý]ù *ü ]

òó Sõ ÿ ö ò  [rù úû!ýpþ ]

òó Sõ ÿ ö ò  [rù úû!ýpþ ]

1 os. m., f. óò õÿ   [  ù úû!ýpþ ] 2.15.8.7.5.2.1.9.

ç " é $ &  ë  [ 'í(€îbî §ñ ]. PY. Wzór V. Strona czynna - schemat: å#%

Sg.

3 os. m.

òó*)+ , ÿ - ÿ ÷ ÿ [ø.#ørù ûû!ýpþ ]

3 os. f.

òó*)+ , ÿ - ÿ ÿ [ ..#ørù ûû!ýpþ ]

2 os. m.

òó*)+ , ÿ - ÿ ÿ [ ..#ørù ûû!ýpþ ]

2 os. f.

ÿ  ô )+ , ÿ - ÿ ÿ

1 os. m., f. òó*)+ , ÿ 0ÿ /  [ .#ørù ûû!ýpþ ]

3 os. m.

Plur.

   ÿ )+ , ÿ ÿ ÷ ÿ

[ø.#øûû!ý]ù ú ]

Dual.

[ø.#øûû!ý]ù *ü ]

 ÿ   )+ , ÿ ÿ ÷ ÿ

   ÿ )+ , ÿ ÿ ÿ

[ø.#øûûbù ý ]

[ ..#øûû!ý]ù *ü ]

[ ..#øûû!ý]ù ú ]

[ ..#øûû!ý]ù *ü ]

[ ..#øûûbù ý ]

[ ..#øûû!ý]ù *ü ]

ÿ ö ò )+ , ÿ ÿ ÿ

 ÿ   )+ , ÿ ÿ ÿ

[ ..#øûû!ý]ù  ]

2.15.8.7.5.2.1.10.

ÿ ö ò )+ , ÿ ÿ ÷ ÿ

òó*)+ , ÿ - ÿ ÿ  [.#ørù ûû!ýpþ ]

   ÿ )+ , ÿ ÿ ÿ    ÿ )+ , ÿ ÿ ÿ

òó*)+ , ÿ - ÿ ÿ  [.#ørù ûû!ýpþ ]

ç " é $ &  ë ê [ ì1'í(€îbî §ñ ]. PY. Wzór V. Strona bierna - schemat: å#%

Sg.

òó*)+ , ÿ - ÿ ò ÷ [øŒþ2.#ørù ûû!ýpþ ]

ÿ ö ò )+ , ÿ ÿ ò ÷

Plur.

   ÿ )+ , ÿ ÿ ò ÷ 139

Dual.

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (35476 8 9 :<; 9 = >35? >A@CB9 D.35EF 9 D 6 GHD :
2.15.8.7.5.2.1.11.

y x {z |} ~ z PY. Wzór Wzór VIII. Strona czynna - schemat: w#\

[ L€ƒ‚„j… ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

†‡*Sˆ‰ ‹SŠ  Œ Ž [‘‘ ’ H“•”<–(— ]

˜CŒ ™ š † Sˆ‰ ‹SŠ  Œ Ž [‘‘.H“•”<–W’ ›œ ]

Œ ‹SŒ  ˜ž š Sˆ‰ Š  Ž [‘‘.H“•”<–W’ Ÿ œ\” ]

3 os. f.

†‡*Sˆ‰ ‹SŠ  Œ   [ ‘.‘‘ ’ H“•”<–(— ]

Œ š ¢ Sˆ‰ ‹SŠ  Œ Ž ¡ [‘‘.H“j’ ”<–œ ]

Œ ‹SŒ  ˜ž š Sˆ‰ Š    [ ‘.‘‘.H“•”<–W’ Ÿ œ\” ]

2 os. m.

†‡*Sˆ‰ ‹SŠ  Œ   [ ‘.‘‘ ’ H“•”<–(— ]

˜CŒ ™ š † Sˆ‰ ‹SŠ  Œ   [ ‘.‘‘.H“•”<–W’ ›œ ]

Œ ‹SŒ  ˜ž š Sˆ‰ Š    [ ‘.‘‘.H“•”<–W’ Ÿ œ\” ]

2 os. f.

£Œ š ˆ Sˆ‰ ‹SŠ  Œ   [ ‘.‘‘.H“•”<–W’ ¤œ ]

Œ š ¢ Sˆ‰ ‹SŠ  Œ   ¡ [ ‘.‘‘.H“j’ ”<–œ ]

Œ ‹SŒ  ˜ž š Sˆ‰ Š    [ ‘.‘‘.H“•”<–W’ Ÿ œ\” ]

†‡*Sˆ‰ ‹SŠ  Œ ¨ [œ‘‘ ’ H“•”<–(— ]

†‡*Sˆ‰ ‹SŠ  Œ ¨ [œ‘‘ ’ H“•”<–(— ]

1 os. m., f. ‡* † Sˆ‰ 0  Š ¥ ¦ [ §‘‘ ’ H“•”<–(— ] 2.15.8.7.5.2.1.12.

{S|} © PY. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: w y\z z ~ [ ª€ƒ‚ «… ].

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

‡† ‰SŒ ‹ Š  † Ž [P—2‘‘ ’ H“!H–(— ]

˜CŒ ™ š † ‰SŒ ‹ Š  † Ž [P—2‘‘.H“!H–W’ ›œ ]

Œ Œ‹  ˜ž š ‰SŠ  † Ž [P—2‘‘.H“!H–W’ Ÿ œ\” ]

3 os. f.

†‡ ‰SŒ ‹ Š  †   [ ‘—2‘‘ ’ H“!H–(— ]

Œ š ¢ ‰SŒ ‹ Š  † Ž ¡ [P—2‘‘.H“j’ H–œ ]

Œ ‰ Œ ‹ Š  †    ˜ž š S [ ‘—2‘‘.H“!H–W’ Ÿ œ\” ]

2 os. m.

†‡ ‰SŒ ‹ Š  †   [ ‘—2‘‘ ’ H“!H–(— ]

˜CŒ ™ š † ‰SŒ ‹ Š  †   [ ‘—2‘‘.H“!H–W’ ›œ ]

Œ ‰ Œ ‹ Š  †    ˜ž š S [ ‘—2‘‘.H“!H–W’ Ÿ œ\” ]

2 os. f.

£Œ š ˆ ‰SŒ ‹ Š  †   [ ‘—2‘‘.H“!H–W’ ¤œ ]

Œ š ¢ ‰SŒ ‹ Š  †   ¡ [ ‘—2‘‘.H“j’ H–œ ]

Œ ‰ Œ ‹ Š  †    ˜ž š S [ ‘—2‘‘.H“!H–W’ Ÿ œ\” ]

†‡ ‰SŒ ‹ Š  † ¨ [œP—2‘‘ ’ H“!H–(— ]

†‡ ‰SŒ ‹ Š  † ¨ [œP—2‘‘ ’ H“!H–(— ]

1 os. m., f. †‡ ‰SŒ   Š ¬ ¦ [ § —2‘‘ ’ H“!H–(— ] 2.15.8.7.5.2.1.13.

|} {%­ PY. Wzór X. Strona czynna - schemat: w#y x z ® ~ z [ (¯L€°‚„j… ].

Sg.

˜CŒ ™ š † ˆ‰ ± ¢ Œ‹ š ¢ Ž Œ

Plur.

Œ Œ‹ Œ  ˜ž š ˆ‰ ± ¢ š ¢ Ž

Dual.

3 os. m.

†‡*ˆ‰ ± ¢ Œ‹ š ¢ Ž Œ [H–²‘ ’ S“•”<–(— ]

[H–²‘.S“•”<–W’ ›œ ]

[H–²‘.S“•”<–W’ Ÿ œ\” ]

3 os. f.

†‡*ˆ‰ ± ¢ Œ‹ š ¢  Œ   [ ‘.H–²‘ ’ S“•”<–(— ]

Œ š ¢ ˆ‰ ± ¢ Œ‹ š ¢ Ž Œ ¡ [H–²‘.S“j’ ”<–œ ]

Œ Œ‹ Œ  ˜ž š ˆ‰ ± ¢ š ¢   

2 os. m.

†‡*ˆ‰ ± ¢ Œ‹ š ¢  Œ   [ ‘.H–²‘ ’ S“•”<–(— ]

˜CŒ ™ š † ˆ‰ ± ¢ Œ‹ š ¢  Œ  

Œ Œ‹ Œ  ˜ž š ˆ‰ ± ¢ š ¢   

[ ‘.H–²‘.S“•”<–W’ ›œ ]

[ ‘.H–²‘.S“•”<–W’ Ÿ œ\” ]

Œ š ¢ ˆ‰ ± ¢ Œ‹ š ¢  Œ   ¡ [ ‘.H–²‘.S“j’ ”<–œ ]

Œ Œ‹ Œ  ˜ž š ˆ‰ ± ¢ š ¢   

[ ‘.H–²‘.S“•”<–W’ Ÿ œ\” ]

2 os. f.

£Œ š ˆ ˆ‰ ± ¢ Œ‹ š ¢  Œ  

140

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (³5´7µ ¶ · ¸<¹ · º »³5¼ »A½C¾· ¿.³5ÀÁ · ¿ µ ÂH¿ ¸<ÃHÄCÅL¸<Æ ) © 2002. (kopia bezpłatna) [ Ç.ÈHɲÇ.ÈSÊ˕Ì<ÉWÍ ÎÏÈ ] [ Ç.ÈHɲÇ.ÈSÊ˕Ì<ÉWÍ Ð Ï\Ì ] 1 os. m., f. ÑÒ*LÓÔ ÖLÕ Ø × ÙPÕ Ú Û [ ÜÈHÉ²Ç Í ÈSÊ˕Ì<É(Ý ] ÑÒ*LÓÔ ÖLÕ Ø × Þ Õ ß × à [ÏÈHÉ²Ç Í ÈSÊ˕Ì<É(Ý ] ÑÒ*LÓÔ ÖLÕ Ø × Þ Õ ß × à [ÏÈHÉ²Ç Í ÈSÊ˕Ì<É(Ý ]

ç ëé ã â å ä æ%â èê PY. Wzór X. Strona bierna - schemat: á% [ ìLíîïLð°ñ ï«ò ].

2.15.8.7.5.2.1.14.

Sg.

  óô*Lõö øL÷ ù õ ú ÷ û ó ü [ýPþSÿ  ý  ÿ(þ ]

3 os. m.

  óô*Lõö øL÷ ù õ ú ÷ ûó  [ þSÿ  ý  ÿ(þ ]

3 os. f.



óô*Lõö øL÷ ù õ ú ÷ ûó  [ þSÿ ý



2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

ÿ(þ ]

 õ ú  Lõö øL÷ ù õ ú ÷ ûó       [ þSÿ ý ÿ ]   óô*Lõö øL÷ ù õ  ÷   [ þSÿ ý ÿ(þ

2.15.8.7.5.2.2.

]

Plur.

õ  ú ó Lõö øL÷ ù õ ú ÷ û ó ü     [ýPþSÿ ý ÿ ] õ ú ÷ Lõö øL÷ ù õ ú ÷ û ó ü  

 [ýPþSÿ ý ÿ ] õ  ú ó Lõö øL÷ ù õ ú ÷ ûó    

 [ þSÿ ý ÿ ]     õ ú ÷ Lõö øL÷ ù õ ú ÷ ûó  [ þSÿ ý ÿ

óô*Lõö øL÷ ù õ ú ÷ ûó ! [ þSÿ ý





Sg.

ô* ÷ õö ü ( [  ÿ ]    0 ú  õö ü ( [  ÿ ]

2 os. f.



]

ÿ(þ ]

*),+-/.



(  ú ó õö ü (

[ 

õ ú ÷ õö ü (

[ 

]. Czasownik ôõ öS ü õ [ý

Plur. 

 

ÿ

ÿ



  

ÿ

  

ÿ

  

ÿ



] ] ] ]



 

]



[ 



ÿ





ÿ(þ ]

].

Dual.

 ÿ ]     ú õ õö ü ( [  ÿ ]  ú õ õö ü (

]



  

ÿ

[ þSÿ ý

Wzory trybu rozkazuj " cego czasownika PY.

' PY. Imperat - wzór I. a. Schemat: # $&õ % ( [

2 os. m.



Dual.

 ú õ Lõö øL÷ ù õ ú ÷ û ó ü

  [ýPþSÿ ý  ú õ Lõö øL÷ ù õ ú ÷ ûó 

  [ þSÿ ý  ú õ Lõö øL÷ ù õ ú ÷ ûó 

  [ þSÿ ý  ú õ Lõö øL÷ ù õ ú ÷ ûó 

  [ þSÿ ý

óô*Lõö øL÷ ù õ ú ÷ ûó !

2.15.8.7.5.3. Wzory imiesłowów czasownika PY. Schematy wspólne dla wszystkich rdzeni. Przykładowy rdze1 2435 [6798 ]. Wzór I A. : 2<=?; >A5 @ [6CB DE7GFH8JIEK ] P.

A.

II

IV

V

: 2<3 L M?@ NO

: 2<=?; >AM?@ NO

: 2<=T; SUNO

: 2<3 L MU@ X @ NO

[PQI6CB R&797GFH8JIEK ]

[PQI6CB DE7GFH8JIEK ]

[PVB WU7GFH8JIEK ]

[PQICYZR?6CB R&797GFH8JIEK ]

: [\SU3UN MU] O @

: 2 3 M?@ NO

: 2 =?@ >AM?@ NO

: 2 =T@ SUNO

[P^R?67,WU8JIEK ] VI

[PQI6CB R&797`R&8JIEK ] [PQI6CB DE7`R&8JIEK ] VII VIII _ X :< 2 3 ; NO

: 2<=?; >AMU@ X @ NO

_

[PQICYZR?6CB DE7GFH8JIEK ] P.

III

: 2 =?@ >AMU@ X @ NO

[PQICYZR?6CB DE7`R&8JIEK ] A= czynny. P = bierny.

[PVB WU7`R&8JIEK ] IX -

[PQICYY B R&7GFH8JIEK ] -

_ : 2 3 @ X NO

141

[PQICYZR?6CB R&797`R&8JIEK ] X : 2<3U; MU] X @ a ] NO

[PQI?8Y B R?67GFH8JIEK ] -

[PQICYY B R&7`R&8JIEK ]

_ X :2 3 U M @ @ NO

X :2 U 3 @ MU] @ a ] NO

[PQI?8Y B R?67`R&8JIEK ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (bdcfe g h iHj h k l bdm lonpqh rZbdsqt h re u&r iHv&wxUiHy ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.5.4. Masdary PY.

Przykładowy rdzez |~} { [€‚ ]. Wzór

Wzór

ƒ „4…U‡U† …Uˆ Š ‰

ƒ „?›™ šA…U‰ Š ‰

II [ ‹ZŒ?Ž ‘“’J”E• ]

–—

III

IV

˜ ‰ ™?‰ šA…?‰ ›œ

ƒ Ÿ<šA‡‰  ¢¡ £

[Q”žEŽ Œ&’&Œ‹-”E• ] VII -

VI

[ ‹ZŒ?C žEŽ”?’J”E• ]

[ ¤ ‘“Ž žE’J”E• ]

[ ‹ZŒ?C Œ&Ž9Ž”?’J”E• ] X

VIII

ƒ Ÿ<š ‡?‰ Š ¦ †§

ƒ Ÿ<šA‡‰ …U© † ª ˆ †§

[ ¤Z¨Z‹‹q¨HŽ žE’J”E• ]

2.15.8.7.6.

Czasownik MW.

2.15.8.7.7.

Perfectum.

V

ƒ „?¥‡ …U‰ Š ‰

[ ¤Z¨H’‹ ‘“Ž žE’J”E• ]

¯ ¯ Czasowniki te etymologicznie zbudowane s« na jednym z dwóch tematów perfectum: ¬ ­&‰ ® [°&Œ²±-Œ/³ ] i ¬ ­&† ® ¯ ¸ » [°&Œ²±Z¨³ ]. Dzisiaj obydwa te tematy wyst ´ puj« w formie µ š ® [°Zž¶³ ], np. ·‰ š ® [¹žº Œ ] - "był", µ ‰ š ® [ ¼ ž¶³9Œ ] ½ ¾ ¸ Ä "powiedział", ‰ šA‰ [¿E ž°&Œ ] - "bałsi´ ", À‰ š ® [¹ žEÁ`Œ ] - "byłbliski (zrobienia czego  )", É šA‰ [ºC ž^Œ ] - "spał". ¯ W j´ zyku arabskim samogłoska długa w sylabie zamkni´ tej ulega skróceniu. Czasowniki typu µ ‰Å ® [°&ŒÆnj/³ ] ¯ ÊT» Ë Ì ¸Ë skracaj« [ž ] do [ ” ], np. ›ÈVÉ [ ¼ ”³‹-” ] - "powiedziałem", ›È<ˆ [¹ ”ºÍ‹-” ] - "byłem"; natomiast czasowniki typu µ Å ¡ ® ¸ ξ › Ñ ˆ Ä † [º¨*Ò‹-” ] [°&ŒÆV¨³ ] skracaj« [ž ] do [ ¨ ], np. ›ÈVÉ † [¿E ¨*°‹-” ] - "bałem si´ ", ›Ï<Ð ˆ † [¹ ¨HÁ,‹-” ] - "omal nie zrobiłem", È<

"spałem". 2.15.8.7.7.1.1.

áâ Õ Ô × Ö [ØqÙ ÚÜÛÝÚßÞ ]. Czasownik àß MW. Wzór I a. Strona czynna - schemat: Ó/, Ô Ö

[ ã Ù äÍÞÚ ] - "powiedzieå ". (Rdzeæ : ç?è-é ). Sg.

3 os. m.

ë ê ìî í

3 os. f.

ûú ÷ í ì î í

[ ïð ñ¶ò9óü ]

ýE ê ÿ þ îö

2 os. m.

ûê ÿ þ î ö

[ ïð òüZó ]

ú  

2 os. f.

û ÿ þ î ö

[ ïð òü ]

ý   ÿ þ î ö

1 os. m., f. û

ÿþî

[ ïð òü ]

ì ê ÿ þ î

2.15.8.7.7.1.2.

÷ ìî í ô õ-ö

ö

[ ïð ñ¶ò9ó ]

Plur. [ ïð ñ¶òø ] [ ïð ò

ÿþî ö

ö

íùì î í



] ó

[ ïð òü ] 

[ ï òü ð

ó

]

MW. Wzór I b. Strona czynna - schemat: )

[$ %&' ] - "spaå " è Sg.

# (

Plur.

ì+  ô õ -  ê [ ð ñ,Òø

3 os. m. 3 os. f.

û ú - ê ì + ê [ ð ñ,^óü

2 os. m.

ûê ú + [ ð .ÒüZó

]

 ú   ú +

2 os. f.

û ú + [ ð .Òü

]

ý   ú + [ . Òü ð  ó

]

[ ïð ñ¶ò9óü ñ ]

ì ê  ÿ þ î  ö

[ ïð òü ñ ]

ì ê  ÿ þ î  ö

[ ïð òü ñ ]

ö

[ ïð ò  ñ ] #

[  ]. Czasownik "! 

.

ì *ê + ê [ ð ñ,^ó

]

   

[ ïð ñ¶òñ ]

ì ê ÷ í ìî í

ì ê ÿ þ î

[ ïð ò  ñ ]

Dual.

Dual.

ì- ê ì+ ê  [ ð ñ, ñ

]

ýê ú + [ ð .  ó

ì ê - ê ì+ ê  [ ð ñ,^óü ñ

]

[ ð .Òü ] 142

]

]

]

ì ê  ú +   [ ð .Òü ñ

]

ì ê  ú +   [ ð .Òü ñ

]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (/1032 4 5 687 5 9 :;/1< :>=@?5 AB/1CD 5 A,2 EFA 68GFH@IJ68K ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

2.15.8.7.7.1.3.

LMOPN R Q

[SUT V.WYXZ ]

^ R []\ PN Q

MW. Wzór I. Strona bierna - schemat: [ t;u v;law ] - "było powiedziane"

3 os. m.

~; } J €

3 os. f.

  Š]J € Œ

2 os. m.

} Š“  €

2 os. f.

€ Š“  €

1 os. m., f. œ

2.15.8.7.7.1.4.

Š“  €

Sg. [ ‚ƒ „…† ] [ ‚ƒ „…†a‘ ]

| y{z s x

f dUe bc

.

[ ‚ƒ „…,‹ ]

Œ

3 os. m.

} ˆ;¡  Œ

Dual.

J €

[ ‚ƒ „…@Ž ]

[ ‚ƒ •,…—–˜† ]

š Š]J € ™}Œ

[ ‚ƒ „…†a‘ Ž ]

[ ‚ƒ •,…,‘B† ]

Š € ›  š œ “

[ ‚ƒ •,…,‘ž ]

š Š“  € ™Ÿ } œ

[ ‚ƒ •,…,‘ž Ž ]

[ ‚ƒ •,…,‘• ]

’ š œ Š“  € ¡

[ ‚•,…,‘ ƒ ––˜† ]

š Š“  € ™Ÿ } œ

[ ‚ƒ •,…,‘ž Ž ]

[ ‚ƒ •,…,‘ ]

¢ Š“  € ™}

¢ Š“  € ™}

[ ‚ƒ •,…—–aŽ ] n¤ £ ¦¥

MW. Wzór II. Strona czynna - schemat: §

[SUT V.W_Sa` ]

[ghjikl ]. Czasownik

Plur.

]Š J € ‡ ˆ‰ ’” } Š“  €

^ R []\ PN Q

[SUT V.W_Sa` ]

Sg. [ ‚ƒ †©¨ª¨_†«…† ]

[ ‚ƒ •,…—–aŽ ]

[gu wii"w l ]

Plur.

¬  ‡ ˆ‰ ˆ;¡ Œ

[ ‚ƒ †©¨ª¨_†«…,‹ ]

 Œ­ˆ;¡ Œ

| y{z s

. x

Dual. [ ‚ƒ †©¨ª¨_†«…@Ž ]

3 os. f.

 ¬  Œ ˆ;¡ Œ

[ ‚ƒ †©¨ª¨_†«…†a‘ ]

’” } ¬ “ ˆ;¡  Œ

[ ‚«†©¨ª¨®ƒ †«…—–˜† ]

š ¬  ™ } Œ ˆ;¡ Œ

2 os. m.

} ¬ “  ˆ;¡ Œ

[ ‚«†©¨ª¨®ƒ †«…,‘B† ]

¬  ›  š œ “ ; ˆ¡ Œ

[ ‚«†©¨ª¨®ƒ †«…,‘ž ]

š ¬“  ™Ÿ } œ ; ˆ¡ Œ

2 os. f.

€ ¬ “  ˆ;¡ Œ

[ ‚«†©¨ª¨®ƒ †«…,‘• ]

’ š œ¬“  ¡ ; ˆ¡ Œ

š ¬“  ™Ÿ } œ ; ˆ¡ Œ

[ ‚«†©¨ª¨_†«…,‘ ƒ ––˜† ]

[ ‚«†©¨ª¨®ƒ †«…,‘ž Ž ]

1 os. m., f.

œ ¬ “  ˆ;¡ Œ

¢ ¬“  ™ } ˆ;¡ Œ

¢ ¬“  ™} ; ˆ¡ Œ

[ ‚«†©¨ª¨®ƒ †«…†a‘ Ž ]

[ ‚«†©¨ª¨®ƒ †«…,‘ž Ž ]

2.15.8.7.7.1.5.

[ ‚«†©¨ª¨®ƒ †«…,‘ ]

[ ‚«†©¨ª¨®ƒ †«…—–aŽ ]

MW. Wzór II. Strona bierna - schemat: Sg.

n¤U¯ ¦ °

[ ‚«†©¨ª¨®ƒ †«…—–aŽ ]

[gu hjiikl ]

Plur. [ ‚ƒ ¨ª¨²•,…,‹ ]

± Œ­ ˆ‰

x

.

Dual.

3 os. m.

§±  } ˆ‰

3 os. f.

 ¬ ±  Œ ˆ‰

[ ‚ƒ ¨ª¨²•,…†a‘ ]

± ’” } ¬ “ ˆ ‰

[ ‚ ¨ª¨®ƒ •,…—–˜† ]

š ¬ ± ™ } Œ ˆ‰

2 os. m.

} ¬ “ ±  ˆ‰

[ ‚ ¨ª¨®ƒ •,…,‘B† ]

¬ ± ›  š œ “  ˆ ‰

[ ‚ ¨ª¨®ƒ •,…,‘ž ]

š ¬“ ±  ™Ÿ } œ  ˆ ‰

2 os. f.

€ ¬ “ ±  ˆ‰

[ ‚ ¨ª¨®ƒ •,…,‘• ]

’ š œ¬“ ±  ¡ ˆ‰

š ¬“ ±  ™Ÿ } œ  ˆ ‰

[ ‚ ¨ª¨²•,…,‘ ƒ ––˜† ]

[ ‚ ¨ª¨®ƒ •,…,‘ž Ž ]

1 os. m., f.

¬ ± œ “ ˆ‰

¢ ¬“ ±  ™ } ˆ‰

¢ ¬“ ±  ™}  ˆ ‰

[ ‚ƒ ¨ª¨²•,…† ]

¬ ± ‡ ˆ‰ ˆ‰

| y{z s

[ ‚ƒ ¨ª¨²•,…@Ž ] [ ‚ ¨ª¨®ƒ •,…†a‘ Ž ]

[ ‚ ¨ª¨®ƒ •,…,‘ž Ž ]

2.15.8.7.7.1.6. 3 os. m.

[ ‚ ¨ª¨®ƒ •,…,‘ ]

[ ‚ ¨ª¨®ƒ •,…—–aŽ ]

MW. Wzór III. Strona czynna - schemat: §

} · } ™ Œ

Sg. [ ‚ƒ Žr¨_†«…† ]

¬  ‡ ˆ‰ · } ™ Œ

Plur. [ ‚ƒ Žr¨_†«…,‹ ] 143

n ³µ´ ¦ ¥ m

[ ‚ ¨ª¨®ƒ •,…—–aŽ ]

[gu ¶µi"w l ]  Œ­ · } ™ Œ

| y{z s

Dual. [ ‚ƒ Žr¨_†«…@Ž ]

x

.

npors q m

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (¸1¹3º » ¼ ½8¾ ¼ ¿ À;¸1Á À>Â@ü ÄB¸1ÅÆ ¼ Ä,º ÇFÄ ½8ÈFÉ@ÊJ½8Ë ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. f.

Ð ÓΠͲ Ì ÏÎ ÑF Ò

[ ÔÕ Ör×_Ø«ÙØaÚ ]

Ð ÓÎ ÛÐ ÏÜ ÑF ” Ò

[ Ô{Ör×®Õ Ø«Ù—Ý˜Ø ]

Ð ÏÐ Ó Ò Þ Î ÑFÒ Î

2 os. m.

ÏÜ Ð ÓÎ ÍÐ  ÑFÒ

[ Ô{Ör×®Õ Ø«Ù,ÚBØ ]

ÏÐ Ó ßÌ Þ à Ü ÑFÒ Î

[ Ô{Ör×®Õ Ø«Ù,Úáâ ]

Ð ÏÐ Ó Ò ã Þ à Ü ÑFÒ Î

[ Ô{Ör×®Õ Ø«Ù,Úáâ Ö ]

2 os. f.

ÏÜ Ð ÓÎ Íä  ÑFÒ

[ Ô{Ör×®Õ Ø«Ù,Úå ]

ÏÜ Ð ÓÎ Û Þà æ ÑFÒ

Ð ÏÐ Ó Ò ã Þ à Ü ÑFÒ Î

[ Ô{Ör×®Õ Ø«Ù,Úáâ Ö ]

1 os. m., f.

ÏÐ Ó àÍ Ü ÑFÒ Î

[ Ô{Ör×®Õ Ø«ÙØaÚ Ö ]

[ Ô{Ör×_Ø«Ù,Ú Õ áÝÝ˜Ø ]

2.15.8.7.7.1.7. 3 os. m.

ÿþ

ý ùú ûü

[

Sg.  

]   

2 os. f.

  ùú ûý ü [ ]            þ  ùú ûý ü [ ]            '  ùú ûý ü [ ]

1 os. m., f.

 "!   ùú ûý ü [ ]

2 os. m.

3 os. m.

ÿþ ý



2 os. m.



2 os. f.

'

1 os. m., f.



3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.7.1.10.

êUë,í ì èé

ý ûü ùú ûü

[

Plur.  

[îï ðòñóô ]



]  

þ  ùú ûý ü [ ]          "  $ ! #      ùú ûý ü [ ] (    ùú ûý ü   !$  [ ]   þ)  ý  ùú ûü [ ]

[ Ô{Ör×®Õ Ø«Ù—ÝaÖ ]

ý ùú ûü



þ

ý ùú ûü

[

ø ö ë÷

3

Sg.  5

 [4 ý 3  [4 6  ý 3 [4 6  ý 3 [4 6  ý 3 [4

]  5 

 +

] ]

 + 

]

 +"!

]

ý 3 ûü  [ 4 þ 6  ý 3 [ 4

3    6  ý [ 4 (   6  ý 3 [ 4 ) þ 6 ý 3   [4

Plur.  5

 +

[

]    

]  "!$#&

þ ý  %    ùú ûü [ ]          "  $ ! & #  þ ý  %    ùú ûü [ ]

) þ ý     ùú ûü [ ]

] ]

 +"!$#

] +  !$ 

 +

]

]

 ý 3  [4 þ ý 3   [ 4 þ 6 ý 3 %    [ 4 þ 6 ý 3 %    [ 4 ) þ 6 ý 3   [4

í MW. Wzór IV. Strona bierna - schemat: è,.é 7 ì / [ 08;î

9;þ : ý ' ü 3

Sg. !  <$

[4

=6 : ý 3 !  ' ü [ 4 3 ! þ 6  ý ' ü [ 4 3 ! ' 6  ý ' ü [ 4 3 !  6  ý ' ü [ 4



]  <$ 

      "!

] ]

] ]

3 û6=ü : ý ' ü

[4 ! 3 þ 6  ý ' ü [ 4 3 !    6  ý ' ü [ 4 ! (   6  ý ' ü 3 [ 4 ) þ6 ý 3 !   ' ü [4

Plur. !  <$

 

] ]

 "!$#

]   !$ 

 

]

]

ñóô

> : ý 3 ! ' ü [4 ! þ 6= : ý 3  ' ü [ 4 ! þ 6ý 3 %    ' ü [ 4 ! þ 6ý 3 %    ' ü [ 4 ) þ6 ý 3 !   ' ü [4

ø ö ë÷

Plur. 144

õ

.

Dual.  5 ]  5  

]  +"!$#&

]

 +"!$#&  +

]

]

]

ø ö ë÷ õ

.

Dual.  <$ ]  <$  

]  "!$#&

]

 "!$#&  

, ? A - B * [ C"1JîD1ññ21 ô ] MW. Wzór V. Strona czynna - schemat: è@. Sg.

. õ

Dual.  

, * í - - / [ 021Jî 2ñ 1 ô ] MW. Wzór IV. Strona czynna - schemat: è+.

3 os. f.

2.15.8.7.7.1.9.

Ð ÏÐ Ó Ò ç Ü ÑFÒ Î

[ Ô{Ör×®Õ Ø«Ù—ÝaÖ ]

MW. Wzór III. Strona bierna - schemat:

3 os. f.

2.15.8.7.7.1.8.

Ð ÏÐ Ó Ò ç Ü ÑFÒ Î

[ Ô{Ör×®Õ Ø«Ù,Úá ]

]

] ø ö ë÷

Dual.

õ

.

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (EGFIH J K LNM K O P;EGQ PSRT K UEGV W K UH XYU LNZY[\]LN^ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. m.

`@_ b;a d c e _

v u q c b;a d c e _

q ad o b"p b;c e _ [ fgh$i gkjljmg+nr ] w_ q x b;a d c e _

cs b;a d c e _ [ fgh$i gkjljmg+nt ] z { _ q c b;a d c e _

3 os. f. 2 os. m.

[ fgh$i gkjljmg+n gf ] v_ q x b;a d c e _

[ fgh+gkjlji g+nyg ] | u { } q x b;a d c e _

[ fgh+gkjlji g+n gf t ] z _€ { } q x b;a d c e _

2 os. f.

[ fgh+gkjlji g+nfg ] v q x b;a d c e _

[ fgh+gkjlji g+nf"~$ ] wa { } q x b;a d c e _

[ fgh+gkjlji g+nf"~$&t ] z _€ { } q x b;a d c e _

1 os. m., f.

[ fgh+gkjlji g+nf ‚ ] }v q x b;a d c e _

[ fgh+gkjljmg+nf i ~$y yg ] z ƒ _ q x b;a d c e _

[ fgh+gkjlji g+nf"~$&t ] z ƒ _ q x b;a d c e _

[ fgh+gkjlji g+nf"~ ]

[ fgh+gkjlji g+nyt ]

[ fgh+gkjlji g+nyt ]

2.15.8.7.7.1.11.

[ fgh$i gkjljmg+n g ]

‰‹ŠŒ š —‹˜"™ MW. Wzór V. Strona bierna - schemat: „@ˆ† … ‡ [ 2Ž;  Ž’‘“‘"”“• ] –.

3 os. f.

Sg. [ £"¤ˆ¥$¦ ¤ §l§¨© ª ] ² ± ¬ ® ž"  ‹Ÿ ¡¢

Plur. Dual. ž« "¬ Ÿ ž"  ‹Ÿ ¡¢ [ £"¤ˆ¥$¦ ¤ §l§¨©­ ] ®¯ ž"  ‹Ÿ ¡¢ [ £"¤ˆ¥$¦ ¤ §l§¨©° ] ³› ¬ ´ ž"  ‹Ÿ ¡¢ [ £"¤ˆ¥µ¤ §l§¦ ¨©¶ª ] · ¸ › ¬ ® "ž   ‹Ÿ ¡¢

2 os. m.

[ £"¤ˆ¥$¦ ¤ §l§¨© ª£ ] ²› ¬ ´ ž"  ‹Ÿ ¡¢

¹ ± ¡¸ ¬ ´ ž"  ‹Ÿ ¡¢

2 os. f.

[ £"¤ˆ¥µ¤ §l§¦ ¨©£ª ] [ £"¤ˆ¥µ¤ §l§¦ ¨©£"¤$º ]  ¬ ‹   ¡¢ ²¼ ´ ž"Ÿ [ £"¤ˆ¥µ¤ §l§¦ ¨©£ ¨ ] ³½ ¡¸ ¬ ´ ž"  ‹Ÿ ¡¢

1 os. m., f.

¡² ¬ ´ ž"  ‹Ÿ ¡¢

3 os. m.

œ@› ž"  ‹Ÿ ¡¢

[ £"¤ˆ¥µ¤ §l§¦ ¨© ª£ ° ] ¬ · ›» ¡¸ ´ ž" ‹Ÿ ¡¢

[ £"¤ˆ¥µ¤ §l§¨©£ ¦ ¤$¶ ¶ª ] ¾¬  · › ´ ž" ‹Ÿ ¡¢ [ £"¤ˆ¥µ¤ §l§¦ ¨©¶° ]

[ £"¤ˆ¥µ¤ §l§¦ ¨©£"¤$º&° ] ¡¸ ¬   ‹¡¢ · ›» ´ ž"Ÿ [ £"¤ˆ¥µ¤ §l§¦ ¨©£"¤$º&° ] ¾¬  · › ´ ž" ‹Ÿ ¡¢ [ £"¤ˆ¥µ¤ §l§¦ ¨©¶° ]

[ £"¤ˆ¥µ¤ §l§¦ ¨©£"¤ ] 2.15.8.7.7.1.12.

À ¿ Á ‰ à Œ ¿ [ "Ä]"Å‘2ĵ• ] š —‹˜"™ – . MW. Wzór VI. Strona czynna - schemat: „+Â

2 os. m.

Sg. œ › ›Æ   ¢ › · ® [ £ª¥$¦ °D§mª+© ª ] ² ± ¬ ® ›Æ ·   ® ¢ › [ £ª¥$¦ °D§mª+© ª£ ] ²› ¬ ´ ›Æ ·   ® ¢ › [ £ª¥‹°D§¦ ª+©£ª ]

Plur. ž« "¬ Ÿ ›Æ ·   ® ¢ › [ £ª¥$¦ °D§mª+©­ ] ³› ¬ ´ ›Æ ·   ® ¢ › [ £ª ¥‹°D§¦ ª+©¶ª ] ¹ ± ¡¸ ¬ ´ ›Æ ·   ® ¢ ›

Dual. ›Æ®¯ ·   ® ¢ › [ £ª¥$¦ °D§mª+©° ] ¬ · ¸ › ® ›Æ ·   ® ¢ › [ £ª¥‹°D§¦ ª+© ª£ ° ] ¬ · ›» ¡¸ ´ ›Æ ·   ® ¢ ›

2 os. f.

²¼ ¬ ´ ›Æ ·   ® ¢ › [ £ª¥‹°D§¦ ª+©£ ¨ ]

[ £ª¥‹°D§¦ ª+©£"¤$º ] ³½ ¡¸ ¬ ´ ›Æ ·   ® ¢ ›

[ £ª¥‹°D§¦ ª+©£"¤$º&° ] ¬ · ›» ¡¸ ´ ›Æ ·   ® ¢ ›

1 os. m., f.

¡² ¬ ´ ›Æ ·   ® ¢ › [ £ª¥‹°D§¦ ª+©£"¤ ]

[ £ª¥‹°D§mª+©£ ¦ ¤$¶ ¶ª ] ¾¬ · › ´ ›Æ ·   ® ¢ › [ £ª¥‹°D§¦ ª+©¶° ]

[ £ª¥‹°D§¦ ª+©£"¤$º&° ] ¾¬ · › ´ ›Æ ·   ® ¢ › [ £ª¥‹°D§¦ ª+©¶° ]

3 os. m. 3 os. f.

2.15.8.7.7.1.13. 3 os. m. 3 os. f.

˜ ‰‹ŠŒ š —‹˜"™ MW. Wzór VI. Strona bierna - schemat: „@À Ç ‡ [ 2Ž;  Èɑ"”“• ] –. Sg. œ › Æ "ž  ‹Ÿ ¡¢ Ê [ £"¤ˆ¥$¦ ­§¨© ª ] ² ± ¬ ® Æ ž" ‹Ÿ ¡¢ [ £"¤ˆ¥$¦ ­§¨© ª£ ] Ê

Plur. ž« "¬ Ÿ Æ "ž  ‹Ÿ ¡¢ [ £"¤ˆ¥$¦ ­§¨©­ ] Ê ³› ¬ ´ Æ ž" ‹Ÿ ¡¢ [ £"ˆ¤ ¥ ­§¦ ¨©¶ª ] Ê 145

Dual. Æ®¯ "ž  ‹Ÿ ¡¢ [ £"¤ˆ¥$¦ ­§¨©° ] Ê ¸· › ¬ ® Æ ž" ‹Ÿ ¡¢ [ £"¤ˆ¥ ­§¦ ¨© ª£ ° ] Ê

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ËGÌIÍ Î Ï ÐNÑ Ï Ò Ó;ËGÔ ÓSÕÖ Ï ×ËGØ Ù Ï ×Í ÚY× ÐNÛYÜÝ]ÐNÞ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. m.

à ß â á ä "å ç‹æ èé [ ê"ëˆì íîï ðñêò ] ã

2 os. f.

à ú â á ä å"‹ç æ èé [ ê"ëˆì íîï ðñê ð ] ã

1 os. m., f.

èàâ á ä å"‹ç æ èé [ ê"ëˆì íîï ðñê"ë ] ã

2.15.8.7.7.1.14. 3 os. m. 3 os. f.

Sg.

   $" ! #% &' [ (*),+.-0/ 13254 ] = # 8 !  "$! #% &' [ (*),+.-0/ 13254> ]

2 os. f. 1 os. m., f.

=G B @ "$! #% &' [ (*),+.-0/ 42:> I ]

2.15.8.7.7.1.15. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.7.1.16. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.7.1.17. 3 os. m.

÷ ßø èõ â á ä "å ç‹æ èé ã [ ê"ëˆì íîï ðñê"ë$ö&ù ] ÷ ßø èõ â á ä å"ç‹æ èé ã [ ê"ëˆì íîï ðñê"ë$ö&ù ] ÷ þ ß â á ä å"ç‹æ èé [ ê"ëˆì íîï ðñýù ] ã

      MW. Wzór VII. Schemat: ÿ [   ] .

= B @ "$! #% &' [ (*),+.-0/ 42:>*4 ] =& B @ "$! #% &' [ (*),+.-0/ 42:>H) ]

2 os. m.

ô ó èõ â á ä "å ç‹æ èé ã [ ê"ëˆì íîï ðñê"ë$ö ] üû èõ â á ä å"ç‹æ èé ã [ ê"ëˆì íîðñê ï ë$ý ýò ] ÷ þ ß â á ä å"ç‹æ èé [ ê"ëˆì íîï ðñýù ] ã

Plur.

' 6 8 7  $" ! #% &' [ (*),+.-0/ 132:9 ] ?A B @ "$! #% &' [ (*),+.-0/ 42C+D4 ]

FH# E G B @ "$! #% &' [ (*),+.-0/ 42:> I0J ] ?M E G B @ "$! #% &' [ (*),+.-42:> / I0+5+D4 ]

 N  B @ "$! #% &'

[ (*),+.-0/ 42C+1 ]

Dual.

!;  $" ! #% &' [ (*),+.-0/ 132<1 ]  E  8 !  "$! #% &' [ (*),+.-0/ 13254> 1 ]  K E G B @ "$! #% &' [ (*),+.-0/ 42:> I0JL1 ]  K E G B @ "$! #% &' [ (*),+.-0/ 42:> I0JL1 ]  N  B @ "$! #% &'

[ (*),+.-0/ 42C+1 ]

OQR P  [ QS  ]     . MW. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: ÿ Sg.

   E  T @ &' [ (*)*-5> / 13254 ] = # 8 !  E  T @ &' [ (*)*-5> / 13254> ] = B @ E  T @ &' [ (*)*-5> / 42:>*4 ] =& B @ E  T @ &' [ (*)*-5> / 42:>H) ] =G B @ E  T @ &' [ (*)*-5> / 42:> I ]

Plur.

Dual.

!;  E  T @ &' ' 6 8 7  E  T @ &' [ (*)*-5> / 132:9 ] [ (*)*-5> / 132<1 ]  E  8 !  E  T @ &' ?A B @ E  T @ &' [ (*)*-5> / 42C+D4 ] [ (*)*-5> / 13254> 1 ]  K E G B @ E  T @ &' FH# E G B @ E  T @ &' [ (*)*-5> / 42:> I0J ] [ (*)*-5> / 42:> I0JL1 ] ?M E G B @ E  T @ &' [ (*)*-5>*42:> / I0+5+D4 ]  K E G B @ E  T @ &' [ (*)*-5> / 42:> I0JL1 ]  N  B @ E  T @ &'  N  B @ E  T @ &' [ (*)*-5> / 42C+1 ] [ (*)*-5> / 42C+1 ]

  OQU R P V [ :WQQSWX Y ]     . MW. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: ÿ . ZQ [ E & T @ 7 '

Sg. [ (I\-5> / ]0254 ]

= # B^! [ E & T @ 7 ' [ (I\-5> / ]0254> ] = B @ E & T @ 7 ' [ (I\-5> / ):2:>*4 ] =& B @ E & T @ 7 ' [ (I\-5> / ):2:>H) ] G= B @ E & T @ 7 ' [ (I\-5> / ):2:> I ]

Plur.

Dual.

!_ [ E & T @ 7 ' ' 6 B^7 [ E & T @ 7 ' [ (I\-5> / ]02:9 ] [ (I\-5> / ]02<1 ]  E  B^! [ E & T @ 7 ' ?A B @ E & T @ 7 ' [ (I\-5> / ):2C+D4 ] [ (I\-5> / ]0254> 1 ]  K E G B @ E & T @ 7 ' FH# E G B @ E & T @ 7 ' [ (I\-5> / ):2:> I0J ] [ (I\-5> / ):2:> I0JL1 ] ?M E G B @ E & T @ 7 ' [ (I\-5>H):2:> / I0+5+D4 ]  K E G B @ E & T @ 7 ' [ (I\-5> / ):2:> I0JL1 ] N  B @ E & T @ 7 ' N  B @ E & T @ 7 ' [ (I\-5> / ):2C+1 ] [ (I\-5> / ):2C+1 ]

     MW. Wzór IX. Czasownik a ` b [ Ccdfe ggf ] - "czernieh " a b  . Sg.

iM 6  j # '& [ (*)lkQmn/ 4$o5on4 ]

Plur.

' prqi 6  j # '& [ (*)lkQmn/ 4$o5os9 ] 146

Dual.

' iM 6  j # '& [ (*)lkQmn/ 4$o5o\1 ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (tuwv x y zl{ y | }Qt~ }€<Hy ‚*tƒH„ y ‚:v …$‚ zl†$‡<ˆrzl‰ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. f.

‘“ Œ ”’ Š‹ Œ Ž [ •*–l—Q˜n™ š$›5›nšœ ]

1 os. m., f.

2.15.8.7.7.1.18.

[ •*–l—Q˜žš$›Y™ š$›AŸDš ]

  Š§ ¡ ¤ ” Œ ”Š Š‹ Œ Ž

[ •*–l—Q˜žš$›Y™ š$›sœ*š ]

[ •*–l—Q˜žš$›Y™ š$›sœ ¥0¦ ]

[ •*–l—Q˜žš$›Y™ š$›sœ ¥0¦L¢ ]

[ •*–l—Q˜žš$›Y™ š$›sœH– ]

[ •*–l—Q˜žš$›nš$›sœ ™ ¥0Ÿ5ŸDš ]

[ •*–l—Q˜žš$›Y™ š$›sœ ¥0¦L¢ ]

[ •*–l—Q˜žš$›Y™ š$›sœ ¥ ]

[ •*–l—Q˜žš$›Y™ š$›AŸ¢ ]

[ •*–l—Q˜žš$›Y™ š$›AŸ¢ ]

‘Ž ” Œ ”Š Š‹ Œ Ž ¤‘ ” Œ ”Š Š‹ Œ Ž

3 os. f.

  © Š ” Œ ”Š Š‹ Œ Ž

  Š§ ¡ ¤ ” Œ ”Š Š‹ Œ Ž

  © Š ” Œ ”Š Š‹ Œ Ž

Plur.

Dual.

 Á Ã Å Ä ÆrÁ ÈÇ ÉÊ Ê Ô Ö Õ Ã Å Ä ÆrÁ ÈÇ ÉÊ [ Ë*ÌlÍ0Î*ÏÐ0Ñ Ò3Ó:× ] ÄØ Ã Å Ä ÆrÁ ÈÇ ÉÊ [ Ë*ÌlÍ0Î*ÏÐ0Ñ Ò3Ó<Ò ] [ Ë*ÌlÍ0Î*ÏÐ0Ñ Ò3Ó5Ï ] Ù Ç Ö Ä Ã Å Ä ÆrÁ ÈÇ ÉÊ [ Ë*ÌlÍ0Î*ÏÐ0Ñ Ò3Ó5ÏÎ ] ÚAÁ Ü Û Å Ä ÆrÁ ÈÇ ÉÊ [ Ë*ÌlÍ0Î*ÏÐ0Ñ ÏÓCÝDÏ ] Ã Æ Á Ö Ä Ã Å Ä ÆrÁ ÈÇ ÉÊ ÙÁ Ü Û Å Ä ÆrÁ ÈÇ ÉÊ [ Ë*ÌlÍ0Î*ÏÐ0Ñ ÏÓ:Î*Ï ] ÞHÇ Æ ß Ü Û Å Ä ÆrÁ ÈÇ ÉÊ [ Ë*ÌlÍ0Î*ÏÐ0Ñ ÏÓ:Î à0á ] Ä Ü Å r Æ Ç ÙÉ Û Á ȏÉÊ [ Ë*ÌlÍ0Î*ÏÐ0Ñ ÏÓ:ÎHÌ ] Úã Æ ß Ü Û Å Ä ÆrÁ ÈÇ ÉÊ [ Ë*ÌlÍ0Î*ÏÐÏÓ:Î Ñ à0Ý5ÝDÏ ] Ä Ü Å r Æ Ç ßÙ Û Á ȏÉÊ [ Ë*ÌlÍ0Î*ÏÐ0Ñ ÏÓ:Î à ] à ä Á Ü Û Å Ä ÆrÁ ÈÇ ÉÊ [ Ë*ÌlÍ0Î*ÏÐ0Ñ ÏÓCÝÒ ]

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.7.1.19.

¨’ ¡ ¤ ” Œ ”Š Š‹ Œ Ž

s® ° ¯ ±³ [ ´ µC¶Q· ¸r¹3º¸» ] À ½¾ ¿ ¼ . MW. Wzór X. Strona czynna - schemat: ªY¬ « ­ « ² Sg.

3 os. m.

[ •*–l—Q˜n™ š$›5›nšœ ¢ ]

£HŒ ¡ ¤ ” Œ ”Š Š‹ Œ Ž

‘Š ” Œ ”Š Š‹ Œ Ž

2 os. m. 2 os. f.

  ¡ Š ”’ Š‹ Œ Ž

Š ” Œ ”Š Š‹ Œ Ž

[ Ë*ÌlÍ0Î*ÏÐ0Ñ Ò3Ó5ÏÎ Ò ]

à Áâ Æ ß Ü Û Å Ä ÆrÁ ÈÇ ÉÊ

[ Ë*ÌlÍ0Î*ÏÐ0Ñ ÏÓ:Î à0áLÒ ]

à Áâ Æ ß Ü Û Å Ä ÆrÁ ÈÇ ÉÊ

[ Ë*ÌlÍ0Î*ÏÐ0Ñ ÏÓ:Î à0áLÒ ]

à ä Á Ü Û Å Ä ÆrÁ ÈÇ ÉÊ

[ Ë*ÌlÍ0Î*ÏÐ0Ñ ÏÓCÝÒ ]

À ½¾ ¿ ¼ . ®s¯ MW. Wzór X. Strona bierna - schemat: ª s±¬ ­å æ °Xç ³ [ ´:èr¶Q·èQ¹3º µY» ] Sg.

Plur.

Dual.

Ê Ô Ü^Õ ê Å É Ærß ÈXÇ Õ Ê [ ËàÍ0Î à\Ð0Ñ ë0Ó:× ] Äì ê Å É Ærß ÈXÇ Õ Ê [ ËàÍ0Î à\Ð0Ñ ë0Ó<Ò ] [ ËàÍ0Î à\Ð0Ñ ë0Ó5Ï ] à Ü^Ä ê Å Ü^Ä ê Å É Ærß ÈXÇ Õ Ê ÜÅ [ ËàÍ0Î à\Ð0Ñ ë0Ó5ÏÎ ] ÚAÁ Û É Ærß ÈXÇ Õ Ê [ ËàÍ0Î à\Ð0Ñ Ì:ÓCÝDÏ ] Æ Á É Ærß ÈXÇ Õ Ê [ ËàÍ0Î à\Ð0Ñ ë0Ó5ÏÎ Ò ] à Áâ Æ ß Ü Û Å É Ærß ÈXÇ Õ Ê Ü Û Å É Ærß ÈXÇ Õ Ê ÜÞHÇ Æ ß Û Å É Ærß ÈXÇ Õ Ê [ ËàÍ0Î à\Ð0Ñ Ì:Ó:Î*Ï ] [ ËàÍ0Î à\Ð0Ñ Ì:Ó:Î à0á ] [ ËàÍ0Î à\Ð0Ñ Ì:Ó:Î à0áLÒ ] à Áâ Æ ß Ü Û Å É Ærß ÈXÇ Õ Ê Ü Û Å É Ærß ÈXÇ Õ Ê Ü Å [ ËàÍ0Î à\Ð0Ñ Ì:Ó:ÎHÌ ] Úã Æ ß Û É Ærß ÈXÇ Õ Ê [ ËàÍ0Î à\Ð Ì:Ó:Î Ñ à0Ý5ÝDÏ ] [ ËàÍ0Î à\Ð0Ñ Ì:Ó:Î à0áLÒ ] à ä Á Ü Û Å É Ærß ÈXÇ Õ Ê Ã ä Á Ü Û Å É Ærß ÈXÇ Õ Ê Ü Û Å É Ærß ÈXÇ Õ Ê [ ËàÍ0Î à\Ð0Ñ Ì:Ó:Î à ] [ ËàÍ0Î à\Ð0Ñ Ì:ÓCÝÒ ] [ ËàÍ0Î à\Ð0Ñ Ì:ÓCÝÒ ]

3 os. m.

éQÁ ê Å É Ærß ÈXÇ Õ Ê

3 os. f.

ÙÇ

2 os. m.

ÙÁ

2 os. f.

ÙÉ

1 os. m., f.

ßÙ

2.15.8.7.7.2. Czasownik MW - Imperfectum. 2.15.8.7.7.2.1. Indicativus. O odmianie czasownika w imperfectum decyduje etymologia danego czasownika. Etymologicznie czasowniki MW posiadají dwa tematy podstawe pierwszego wzoru: é ðòñ a) czî stszy - * ßï Û [ósôàõÓ ]

é ðòñ b) rzadszy - * Áï Û [ósô ÏÓ ]

147

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina     Podstawy gramatyki arabskiej (ö÷wø ù ú ûlü ú ý þQöÿ þHú ö ú ø  û  rû  ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Temat a) decyduje o odmianie czasowników, które w perfectum powstały w oparciu zrekonstruowany ! "  ) etymologicznie temat: *    [  ] . S  to m. in. czasowniki   [ #$ %&' ], (  [*+ -,. ], itd. Temat b) decyduje o odmianie czasowników, które perfectum utworzyły w oparciu o zrekonstruowany  ) < 4 = etymologicznie temat: *  /  [ 102 ]. S  to m.in. czasowniki 3  [,5 %267 ], 8  [*+ %:9; ],   [>: %2  ]. Temat strony biernej jest wspólny dla obu typów czasownika. 2.15.8.7.7.2.1.1. N!O Q P M

Czasownik

[ R$S T&U'V ]

Y N$X Q W

Sg.

Plur.

3 os. m.

[`.V+R$S a!U+b ] c

3 os. f.

N$X\ [ Z ]_M k

[ l1V+R$S a!U+b ]

[ m:o n \ ]_M ^ M

2 os. m.

N$X\ [ Z ]_M k

[ l1V+R$S a!U+b ] c

2 os. f.

X[ rtd s \ ]_M k M

1 os. m., f.

N$XQ [ P w Z

Xd [ X\ [ M

]_M ^

[`.V+R'a!U S afe.V ]

]_M k

[ m:o n \ ]_M k M

[ l1V+R$S bpUqe.V ]

N$X\ [ Z ]_M y

[e.V+R$S a!U+b ]

†

Sg. 3 os. f.

P h$X\ [

c

P h$X\ [

c

P h$X\ [

g

g



[`.V-e5S T2‰ƒb ]

O Z‡ ˆ _ M] Mk

[ l1V-e5S T2‰ƒb ]

mp Œ ˆ M M ]_M ^

2 os. m.

O Z‡ ˆ _ M] Mk

[ l1V-e5S T2‰ƒb ] c

2 os. f.

O rtŠ s ˆ M M ]_M k

1 os. m., f.

O Pw Z‡ y M

ŠZ

M

X M

M ]_M ^

Oˆ ŠZ _ M] Mk

O Z‡ ˆ _ M] My

F

‘ |

O c

g

[ l1V-e+T2‰‹S afe.V ]

…

‘ „

M

O



Š O

c g



Š

c

]_M k

[ l1V+R'a!U S T2eji ]

]_M k

[ l1V+R'a!U S T2eji ] [e.V+R$S a!U+b ] F DE-F ACB

?

Š

M

Oˆ M

[`.V-e+T2‰‹S T2eji ]

M ]_M k

[ l1V-e+T2‰‹S T2eji ]

M ]_M k

[ l1V-e+T2‰‹S T2eji ]

M ]_M k

[ l1V-e+T2‰‹S T2eji ]

?

[e.V-e5S T2‰ƒb ]

F DE ACB

3 os. m.

[`”b5R$S T&U+b ] c

3 os. f.

N!O \ P Z ]_Z k

[ lb5R$S T&U+b ]

P m:o n \ Z ]_^ M

2 os. m.

N!O \ P Z ]_Z k

[ lb5R$S T&U+b ] c

2 os. f.

OP rtd s \ Z ] k _ M

1 os. m., f.

N!O Q P [ w Z

M

M

Xd [ O \ P

]_Z ^

[ KfH&JzGL ].

Dual.

[`”b5R-T&U S afe.V ]

[ lb5R$S VUqe.V ]

N!O \ P Z ]_Z y

[e”b5R$S T&U+b ]

c

P h!O \ P

c

P h!O \ P

c

P h!O \ P

g

[ lb5R-T&U S afe.V ]

P m:o n \ Z ]_k M

c

P h!O \ P

g

[`”b5R$S VUqe.V ] ] Zk _

@

.

Plur. Xd [ O \ P

[ GIH&JzGL ].

M ]_M ^

O Z‡ ˆ _ M] My

[e.V-e5S T2‰ƒb ]

† 

M

O

g



Š

c g

[ l1V-e5S V-‰Že.V ]

Sg.

[ xzb5R$S T&U+b ]

[ l1V+R'a!U S T2eji ]

Dual.

[`.V-e+T2‰‹S afe.V ]

[ ’f €“L+G ]

N!O \ P Z ]_Z ^

[ lb5R-T&U S uve.V ]

]_M k

. „

MW. Wzór I. Strona bierna - schemat: Czasownik

[`.V+R'a!U S T2eji ]

N$X\ [ Z ]_M y

[`.V-e5S V-‰Že.V ]

mp Œ ˆ M M ]_M k

[ l1V-e+T2‰‹S uve.V ]

[ xV-e5S T2‰ƒb ]

2.15.8.7.7.2.1.3.

}

{…

]_M ^

Plur. X c

M ]_M ^

c g

MW. Wzór I b. Strona czynna - schemat: F }F



c

P h$X\ [

g

[ l1V+R'a!U S afe.V ]

Czasownik {z| [~' €‚ƒG ] 3 os. m.

Dual.

[`.V+R$S bpUqe.V ]

Xd [ X\ [ M

[ l1V+R'a!U S uve.V ]

[ xV+R$S a!U+b ]

2.15.8.7.7.2.1.2.

[ GIH&J2K!L ].

.

N$X\ [ Z ]_M ^



DE-F ACB ?+@

MW. Wzór I a. Strona czynna - schemat:

g

g

N!O \ P Z ]_Z y

148

]_Z ^

[`”b5R-T&U S T2eji ]

]_Z k

[ lb5R-T&U S T2eji ]

]_Z k

[ lb5R-T&U S T2eji ]

]_Z k

[ lb5R-T&U S T2eji ] [e”b5R$S T&U+b ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (•–˜— ™ š › œ š  žf•Ÿ ž ¡¢š £1•¤¢¥ š £2— ¦ £ › § ¨©I› ª ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.7.2.1.4.

¯-° ­C® «!¬ ±

MW. Wzór II. Strona czynna - schemat: Sg.

Plur.

3 os. m.

À!Á Ä ¿ Âfà Å_¿ Æ

3 os. f.

À!Á Ä ¿ Âfà Å_¿ Ù

[ ÚÈ5É$Ê ËpÌÍ̋Î2Ï+È ]

Á Û:Ó Ü ÂfÄ Ã ¿ Å_Æ Ð

2 os. m.

À!Á Ä ¿ Âfà Å_¿ Ù

[ ÚÈ5É$Ê ËpÌÍ̋Î2Ï+È ]

Ó Á Ñ  Â Ò ÂfÄ Ã Å_¿ Ù Ð

2 os. f.

Á ÝtÓ Þ ÂfÄ Ã ¿ Å_Ù Ð

1 os. m., f.

À!Á à ¿ ÂfÃ Ò á

[ǔÈ5ÉËpÌÍ̋Î2Ï Ê Ø2ÕjÎ ]

Á Ñ Ã × ÂfÄ Ã ¿ Å_Ù

[ ÚÈ5ÉËpÌÍ̋Î2Ï Ê Ø2ÕjÎ ]

Á Ö Ñ Ã × ÂfÄ Ã Å_¿ Ù

[ ÚÈ5ÉËpÌÍ̋Î2Ï Ê Ø2ÕjÎ ]

Á Ö Ñ Ã × ÂfÄ Ã Å_¿ Ù

[ ÚÈ5ÉËpÌÍ̋Î2Ï Ê Ø2ÕjÎ ]

À!Á Ä ¿ Âfà Å_¿ ã

[ âzÈ5É$Ê ËpÌÍ̋Î2Ï+È ]

Ö

[ǔÈ5ÉËpÌÍÌ;Ê Î2ÏqÕ.Ë ] [ ÚÈ5ÉËpÌÍ̋Î2Ï Ê ÔfÕ.Ë ]

Á Û:Ó Ü ÂfÄ Ã ¿ Å_Ù Ð

[ ÚÈ5ÉËpÌÍÌ;Ê Î2ÏqÕ.Ë ]

À!Á Ö ¿ ÂfÄ Ã Å_¿ ã

[ՔÈ5É$Ê ËpÌÍ̋Î2Ï+È ]

MW. Wzór II. Strona bierna - schemat: Sg.

[ՔÈ5É$Ê ËpÌÍ̋Î2Ï+È ]

è-é æCç ä!å ê

3 os. f.

À!õ Ä ¿ Âfà Å_¿ Ù

[ ÚÈ5É$Ê ËpÌÍ̎ËÏ+È ]

õ Û:Ó Ü ÂfÄ Ã ¿ Å Æ _ Ð

2 os. m.

À!õ Ä ¿ Âfà Å_¿ Ù

[ ÚÈ5É$Ê ËpÌÍ̎ËÏ+È ]

Ó õ Ñ  Â Ò ÂfÄ Ã _ Å ¿Ù Ð

õ Ö Ñ Ã × ÂfÄ Ã Å_¿ Ù

[ ÚÈ5ÉËpÌÍ̎ËÏ Ê ÔfÕ.Ë ] Ö

2 os. f.

õ ÝtÓ Þ ÂfÄ Ã ¿ Å_Ù Ð

1 os. m., f.

À!õ à ¿ ÂfÃ Ò á

Ó õ Ñ  Â Ò ÂfÄ Ã _ Å ¿Æ Ð

[ǔÈ5ÉËpÌÍ̎ËÏ Ê ÔfÕ.Ë ]

[ ÚÈ5ÉËpÌÍ̎ËÏ Ê ßvÕ.Ë ]

À!õ Ä ¿ Âfà Å_¿ ã

[ âzÈ5É$Ê ËpÌÍ̎ËÏ+È ]

Sg. [ǔÈ5É$Ê ØµÌ‹Î2Ï+È ]

3 os. f. À

¿ û Ö ü Ä Ã Å_¿ Ù

[ ÚÈ5É$Ê ØµÌ‹Î2Ï+È ]

Û:Ó Ü û Ö ü Ä Ã ¿ Å_Æ Ð

2 os. m. À

¿ û Ö ü Ä Ã Å_¿ Ù

[ ÚÈ5É$Ê ØµÌ‹Î2Ï+È ]

Ó Ñ  Â Ö Ò û ü Ä Ã Å_¿ Ù Ð

Ó Ýt Ö Þ û ü Ä Ã Å_¿ Ù Ð à ¿ û ü Ö Ã Ò á

[ âzÈ5É$Ê ØµÌ‹Î2Ï+È ]

2.15.8.7.7.2.1.7.

Û:Ó Ü û Ö ü Ä Ã ¿ Å_Ù Ð

[ ÚÈ5É-ص̋Î2Ï Ê ßvÕ.Ë ]

Ö

À

¿ û Ö ü Ä Ã Å_¿ ã

[ ÚÈ5ÉËpÌÍ̎ËÏ Ê Ø2ÕjÎ ]

Sg.

é ÷jø èç ê ä!ö

[ǔÈ5É$Ê ØµÌŽËÏ+È ]

Ó Ñ  Â Ò û ü Ä Ã Å_¿ Æ Ð Ð

3 os. f. À

¿ û ü Ä Ã Å_¿ Ù Ð

[ ÚÈ5É$Ê ØµÌŽËÏ+È ]

Û:Ó Ü û üÄ Ã ¿ Ð Ð Å_Æ

2 os. m. À

¿ û ü Ä Ã Å_¿ Ù Ð

[ ÚÈ5É$Ê ØµÌŽËÏ+È ]

Ó Ñ  Â Ò û ü Ä Ã Å_¿ Ù Ð Ð Û:Ó Ü û üÄ Ã ¿ Ð Ð Å_Ù

[ ëfìùjîú‚ï ]

ô ñ-òó

[ǔÈ5É-ص̋Î2Ï Ê Ø2ÕjÎ ]

Ö Ñ Ã × û Ö ü Ä Ã Å_¿ Ù

[ ÚÈ5É-ص̋Î2Ï Ê Ø2ÕjÎ ]

Ö Ñ Ã × û Ö ü Ä Ã Å_¿ Ù

[ ÚÈ5É-ص̋Î2Ï Ê Ø2ÕjÎ ]

Ö Ñ Ã × û Ö ü Ä Ã Å_¿ Ù

[ ÚÈ5É-ص̋Î2Ï Ê Ø2ÕjÎ ]

[ǔÈ5É-ص̋Î2Ï Ê ÔfÕ.Ë ] [ǔÈ5É-صÌ;Ê Î2ÏqÕ.Ë ] [ ÚÈ5É-ص̋Î2Ï Ê ÔfÕ.Ë ] [ ÚÈ5É-صÌ;Ê Î2ÏqÕ.Ë ]

À Ö ¿ û ü ÄÖ Ã Å_¿ ã

[ՔÈ5É$Ê ØµÌ‹Î2Ï+È ]

ð

.

[ՔÈ5É$Ê ØµÌ‹Î2Ï+È ]

Ö é ÷jø èç ê äý

Plur.

¿ û ü Ä Ã Å_¿ Æ Ð

[ ÚÈ5É-ص̎ËÏ Ê ßvÕ.Ë ]

[ՔÈ5É$Ê ËpÌÍ̎ËÏ+È ]

Dual.

MW. Wzór III. Strona bierna - schemat:

À

ÝtÓ Þ û ü Ä Ã ¿ Ð Ð Å_Ù

[ ÚÈ5ÉËpÌÍ̎ËÏ Ê Ø2ÕjÎ ]

Ñ Ã × û ü Ä Ã ¿ Å_Æ

Ö

3 os. m.

2 os. f.

[ ÚÈ5ÉËpÌÍ̎ËÏ Ê Ø2ÕjÎ ]

Plur. Ó Ñ  Â Ò û ü Ä Ã Å_¿ Æ Ð

À

õ Ñ Ã × ÂfÄ Ã ¿ Å_Ù

MW. Wzór III. Strona czynna - schemat:

¿ û ü Ä Ã Å_¿ Æ

1 os. m., f.

[ǔÈ5ÉËpÌÍ̎ËÏ Ê Ø2ÕjÎ ]

À!õ Ö ¿ ÂfÄ Ã Å_¿ ã

[ՔÈ5É$Ê ËpÌÍ̎ËÏ+È ]

À

2 os. f.

õ Ñ Ã × ÂfÄ Ã ¿ Å_Æ

õ Ñ Ã × ÂfÄ Ã ¿ Å_Ù

[ ÚÈ5ÉËpÌÍÌ;Ê ËÏqÕ.Ë ]

3 os. m.

. ð

Ö

[ǔÈ5ÉËpÌÍÌ;Ê ËÏqÕ.Ë ]

õ Û:Ó Ü Â Ä Ã ¿ Å_Ù Ð

ô ñ-òó

Dual.

3 os. m.

2.15.8.7.7.2.1.6.

[ ëfìµí·î‚îzíï ]

Plur.

À!õ Ä ¿ Âfà Å_¿ Æ

[ǔÈ5É$Ê ËpÌÍ̎ËÏ+È ]

. º

Á Ñ Ã × ÂfÄ Ã ¿ Å Æ _

[ǔÈ5ÉËpÌÍ̋Î2Ï Ê ÔfÕ.Ë ]

[ ÚÈ5ÉËpÌÍ̋Î2Ï Ê ßvÕ.Ë ]

¾ »-¼½

Dual.

Ó Á Ñ  Â Ò ÂfÄ Ã Å_¿ Æ Ð

[ǔÈ5É$Ê ËpÌÍ̋Î2Ï+È ]

2.15.8.7.7.2.1.5.

[ ²f³µ´·¶‚¶¸‚¹ ]

[ ëfìùjîzíï ]

ô ñ-òó

Dual. [ǔÈ5É-ص̎ËÏ Ê Ø2ÕjÎ ]

Ö Ñ Ã × û ü Ä Ã Å_¿ Ù Ð

[ ÚÈ5É-ص̎ËÏ Ê Ø2ÕjÎ ]

Ö Ñ Ã × û ü Ä Ã Å_¿ Ù Ð

[ ÚÈ5É-ص̎ËÏ Ê Ø2ÕjÎ ]

Ö Ñ Ã × û ü Ä Ã Å_¿ Ù Ð

[ ÚÈ5É-ص̎ËÏ Ê Ø2ÕjÎ ]

[ǔÈ5É-ص̎ËÏ Ê ÔfÕ.Ë ]

Ñ Ã × û ü Ä Ã ¿ Ð Å_Æ

[ǔÈ5É-صÌ;Ê ËÏqÕ.Ë ] [ ÚÈ5É-ص̎ËÏ Ê ÔfÕ.Ë ] [ ÚÈ5É-صÌ;Ê ËÏqÕ.Ë ] Ö

149

ð

.

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A.  Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina             Podstawy gramatyki arabskiej (þÿ þ þ   ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

 !#" $  

[ %'&)(+* ,.-0/213& ]

2.15.8.7.7.2.1.8.

 4   57 6

Sg.

Plur.

QERT S P U7P V

[W9X)Y+Z [+\3X ]

^_#ab` RT S P U7V ]

3 os. f.

QERT S P U7P o

[ p#X)Y+Z [+\3X ]

qia+ rT S P U7V ]

2 os. m.

QERT S P U7P o

[ p#X)Y+Z [+\3X ]

^_#ab` RT S P U7o ]

2 os. f. t

1 os. m., f.

QERv S ` w P

abS RT S

[ p#X)YE[+\Z [udfe ]

7U P o

[ x'X)Y+Z [+\3X ]

2.15.8.7.7.2.1.9.

[W9X)YE[+\Z kldnm ]

g

R TS ^ih j  U7P o

[ p#X)YE[+\Z kldnm ]

g

R TS ^ih j  U7P o

[ p#X)YE[+\Z kldnm ]

g

R TS ^ih j  U7P o

[ p#X)YE[+\Z kldnm ]

[W9X)Y+Z ml\sdfe ] [ p#X)YE[+\Z cEdfe ]

[ p#X)Y+Z ml\sdfe ]

QERT S P U7P y

[d9X)Y+Z [+\3X ]

QERT S P U7P y

g

3 os. f.

€ T P h U7P o

[ p#X)Y+Z kG\3X ]

qia r T h P U7V ]

g

2 os. m.

€ T P h U7P o

[ p#X)Y+Z kG\3X ]

€ ^_# ` T h P 7U o ]

2 os. f. t

1 os. m., f.

€ v P h `w

[ p#X)YAkG\Z [udfe ]

[ x'X)Y+Z kG\3X ]

2.15.8.7.7.2.1.10.

€ T P h U7P y

[d9X)Y+Z kG\3X ]

K

3 os. m. 3 os. f.

‰ T Š P _Eh 7U o ] ]

2 os. m.

‰ T Š P _Eh 7U o ] ]

2 os. f. t

[ CEDGF'{|I ] .

€T

^ih ‚

€T

^ih ‚

€T

^ih ‚

€T

h P U7V

[W9X)YAkG\Z kldnm ]

h P U7o

[ p#X)YAkG\Z kldnm ]

h P U7o

[ p#X)YAkG\Z kldnm ]

h P U7o

[ p#X)YAkG\Z kldnm ]

€ T P h U7P y

[d9X)Y+Z kG\3X ]

<>? „ … :ƒ z B z

[ {‡†#{D.{ˆFJF'{|I ]

.

Sg. ‰ T Š P _Eh 7U V ] ]

g

g

^ih ‚

MW. Wzór V. Strona czynna - schemat: O LAM#N

1 os. m., f.

[ p#X)YAkG\Z cEdfe ] [ p#X)Y+Z e2\sdfe ]

Plur.

Dual.

‰ ^_# ` _ET h Š ] ] 7U ] V g

[Wfe3p‹e3Y2e‡ŒŒ0e2\Z cEdfe ]

[Wfe3p‹e3Y2e‡ŒŒ0e2\Z kldnm ]

‰ qi r _ET h Š ] ] 7U ] V g

[Wfe3p‹e3Y2e‡ŒŒŽZ e2\sdfe ]

[ p‹e3p‹e3Y2e‡ŒŒ0e2\Z kldnm ]

‰ ^_# ` _ET h Š ] ] U7] o g

[ p‹e3p‹e3Y2e‡ŒŒ0e2\Z cEdfe ]

[ p‹e3p‹e3Y2e‡ŒŒ0e2\Z kldnm ]

‰ qi r _ET h Š ] ] U7] o g

[ p‹e3p‹e3Y2e‡ŒŒ0e2\Z [udfe ]

[ p‹e3p‹e3Y2e‡ŒŒŽZ e2\sdfe ]

[ p‹e3p‹e3Y2e‡ŒŒ0e2\Z kldnm ]

‰ T P _Eh

‰ T Š P _Eh

‰ T Š P _Eh

]

‰T Š  S _E h

o]

hw

.

Dual.

[W9X)Y+Z e2\sdfe ]

qia r T h P U7o ]

K

[d9X)Y+Z [+\3X ]

<>?A = @ :2z B

MW. Wzór IV. Strona bierna - schemat:

 S €T h U7P o

O LAM#N

Dual.

[W9X)YE[+\Z cEdfe ]

qia+ rT S P U7o ]

[ CEDGF#HJI ]

R TS ^ih j  U7P V g

(Odmiana nie ró } ni si~ od MW. Wzór I. Strona bierna) Sg. Plur. € T € ^_# ` T h P 3 os. m. P h U7P V U7V [W9X)YAkG\Z cEdfe ] [W9X)Y+Z kG\3X ] ]

]

[89&)(+* ,.-0/213& ]

<>?A = @ :; B

MW. Wzór IV. Strona czynna - schemat:

3 os. m.

]

 4   57 6

[89&)(+* ,.-0/213& ]

[Wfe3p‹e3Y+Z e‡ŒŒ0e2\3X ] [ p‹e3p‹e3Y+Z e‡ŒŒ0e2\3X ] [ p‹e3p‹e3Y+Z e‡ŒŒ0e2\3X ] ] U7] o

[ x#e3p‹e3Y+Z e‡ŒŒ0e2\3X ]

] U7] y

[dfe3p‹e3Y+Z e‡ŒŒ0e2\3X ]

150

‰ ^ih ‚ _ET h Š

‰ ^ih ‚ _ET h Š

‰ ^ih ‚ _ET h Š

‰ ^ih ‚ _ET h Š

] U7] y

] U7] V

] U7] o

] U7] o

] U7] o

[dfe3p‹e3Y+Z e‡ŒŒ0e2\3X ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ‘ ’ “ ”• “ – —E ˜ — ™š“ ›‹ œ “ ›l‘ ž› ”Ÿ ¡”¢ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.7.2.1.11.

MW. Wzór V. Strona bierna - schemat: · ´Aµ#¶ ³

3 os. m.

Plur.

Dual.

º ¿¾ Ê ¾ »#Ì Ë »E½ ¼ 7À ¸ Á

[Â9Ã)ċÅ3Æ+Ç Å‡ÈÈ0Å2É3à ]

º ¿¾ Ê ¼ Ð »E½ ¼ À7¸ Á Ï

[Â9Ã)ċÅ3Æ2ŇȍÈ0Å2ÉÇ ÍEÎfÅ ] 3 os. f.

¹º ½¿ ¾ ¸ »E¼ À7¸ Ó

[Â9Ã)ċÅ3Æ2ŇȍÈ0Å2ÉÇ ÑlÎnÒ ]

º ½¿ ¾ ¾ Ì Õ »E Ôi ¼ À7¸ Á

[ Ä#Ã)ċÅ3Æ+Ç Å‡ÈÈ0Å2É3à ]

º ¿¾ Ê ¼ Ð »E½ ¼ À7¸ Ó Ï

[Â9Ã)ċÅ3Æ2Å‡ÈÈŽÇ Å2ÉsÎfÅ ] 2 os. m.

¹º ½¿ ¾ ¸ »E¼ À7¸ Ó

[ Ä#Ã)ċÅ3Æ2ŇȍÈ0Å2ÉÇ ÑlÎnÒ ]

º ¿¾ Ê ¾ »#Ì Ë »E½ ¼ 7À ¸ Ó

[ Ä#Ã)ċÅ3Æ+Ç Å‡ÈÈ0Å2É3à ]

º ¿¾ Ê ¼ Ð »E½ ¼ À7¸ Ó Ï

[ Ä#Ã)ċÅ3Æ2ŇȍÈ0Å2ÉÇ ÍEÎfÅ ] 2 os. f.

[ ¬®­#¯°.¯ˆ±J±'¯|² ]

.

Sg. ¹º ½¿ ¾ ¸ »E¼ À7¸ Á

¨ ª ¥>§. ¦ © « £¤

[ Ä#Ã)ċÅ3Æ2ŇȍÈ0Å2ÉÇ ÑlÎnÒ ]

º ½¿ ¾ ¾ Ì × »E ÖØ ¼ À7¸ Ó

º ½¿ ¾ ¾ Ì Õ »E Ôi ¼ À7¸ Ó

[ Ä#Ã)ċÅ3Æ2ŇȍÈ0Å2ÉÇ ÙuÎfÅ ]

[ Ä#Ã)ċÅ3Æ2Å‡ÈÈŽÇ Å2ÉsÎfÅ ]

[ Ä#Ã)ċÅ3Æ2ŇȍÈ0Å2ÉÇ ÑlÎnÒ ]

¹º ½¾ ¸ »E¼ Ó Ë Ú

¹º ½¿ ¾ ¸ »E¼ À7¸ Ü

¹º ½¿ ¾ ¸ »E¼ À7¸ Ü

1 os. m., f.

[ Û'Ã)ċÅ3Æ+Ç Å‡ÈÈ0Å2É3à ]

2.15.8.7.7.2.1.12.

[Î9Ã)ċÅ3Æ+Ç Å‡ÈÈ0Å2É3à ]

MW. Wzór VI. Strona czynna - schemat: ï ìAí#î ë

¹

¾ ñ ½ ¸ ð ¼ ¿ ¾ À7¾ Á

3 os. f.

[ÂfÅ3ċÅ3Æ+Ç Ñ.È0Å2É3à ]

¾ ñ ½ ¸ ð ¼ ¿ ¾ À7¾ Ó

ßnà â á ã Ý2Þ ÞäÞ

Plur.

[ å‡æ#åç#èné'å|ê ]

Dual.

¾ ñ ½ Ê ¾ »#Ì Ë ð ¼ ¿ ¾ À7¾ Á

¾ ñ ½ Ê ¼ Ð ð ¼ ¿ ¾ À7¾ Á Ï

[ÂfÅ3ċÅ3ÆAÑ.È0Å2ÉÇ ÍEÎfÅ ] ¹

[Î9Ã)ċÅ3Æ+Ç Å‡ÈÈ0Å2É3à ]

.

Sg.

3 os. m.

º ¿¾ Ê ¼ Ð »E½ ¼ À7¸ Ó Ï

[ ċÅ3ċÅ3Æ+Ç Ñ.È0Å2É3à ]

¾ Ì Õ ð ¾ ñ ½ Ôi ¼ ¿ ¾ À7¾ Á

[ ċÅ3ċÅ3Æ+Ç Ñ.È0Å2É3à ]

Ì ¾ ½¿ ¾ ¾ ʾ # » Ë ð ñ ¼ À7Ó

[ÂfÅ3ċÅ3ÆAÑ.È0Å2ÉÇ ÑlÎnÒ ] ¾ ñ ½ Ê ¼ Ð ð ¼ ¿ ¾ À7¾ Ó

[ÂfÅ3ċÅ3ÆAÑ.ÈŽÇ Å2ÉsÎfÅ ] Ï

[ ċÅ3ċÅ3ÆAÑ.È0Å2ÉÇ ÑlÎnÒ ] 2 os. m. ¹

2 os. f.

¾ ñ ½ ¸ ð ¼ ¿ ¾ À7¾ Ó

¾ ñ ½ Ê ¼ Ð ð ¼ ¿ ¾ À7¾ Ó Ï

[ ċÅ3ċÅ3ÆAÑ.È0Å2ÉÇ ÍEÎfÅ ]

[ ċÅ3ċÅ3ÆAÑ.È0Å2ÉÇ ÑlÎnÒ ]

¾ Ì Õ ð ¾ ñ ½ Ôi ¼ ¿ ¾ À7¾ Ó

Ê ¼Ð  ð ¾ ñ ½ ¼ ¿ ¾ À7¾ Ó

¾ Ì × ð ¾ ñ ½ ÖØ ¼ ¿ ¾ À7¾ Ó

[ ċÅ3ċÅ3ÆAÑ.ÈŽÇ Å2ÉsÎfÅ ] Ï

[ ċÅ3ċÅ3ÆAÑ.È0Å2ÉÇ ÙuÎfÅ ] 1 os. m., f. ¹

¾ ñ ½ ¸ ð ¼ Ó ¾ ¼Ú

[ Û#Å3ċÅ3Æ+Ç Ñ.È0Å2É3à ]

2.15.8.7.7.2.1.13.

[ ċÅ3ċÅ3ÆAÑ.È0Å2ÉÇ ÑlÎnÒ ] ¹

¾ ñ ½ ¸ ð ¼ ¿ ¾ À7¾ Ü

3 os. m. ¹

¸  ð ¾ ñ ½ ¼ ¿ ¾ À7¸ Ó

ã ò ßnà â á  Ý2Þ Þä

[Â9Ã)ċÅ3Æ+Ç Ñ.È0Å2É3à ]

Plur.

[ ó®æ#åç#èné'å|ê ]

Dual.

¾ ñ ½ Ê ¾ »#Ì Ë ð ¼ ¿ ¾ À7¸ Á Ï

Ê ¼Ð  ð ¾ ñ ½ ¼ ¿ ¾ À7¸ Á

[Â9Ã)ċÅ3ÆAÑ.È0Å2ÉÇ ÍEÎfÅ ] 3 os. f.

[ÎfÅ3ċÅ3Æ+Ç Ñ.È0Å2É3à ]

.

Sg. ¾ ñ ½ ¸ ð ¼ ¿ ¾ À7¸ Á

¸  ð ¾ ñ ½ ¼ ¿ ¾ À7¾ Ü

MW. Wzór VI. Strona bierna - schemat: ï ìAí#î ë

¹

¹

[ÎfÅ3ċÅ3Æ+Ç Ñ.È0Å2É3à ]

[ Ä#Ã)ċÅ3Æ+Ç Ñ.È0Å2É3à ]

¾ Ì Õ ð ¾ ñ ½ Ôi ¼ ¿ ¾ À7¸ Á

[ Ä#Ã)ċÅ3Æ+Ç Ñ.È0Å2É3à ]

Ì ¾ ½¿ ¾ ʾ # » Ë ð ñ ¼ À7¸ Ó

[Â9Ã)ċÅ3ÆAÑ.È0Å2ÉÇ ÑlÎnÒ ] Ê ¼Ð  ð ¾ ñ ½ ¼ ¿ ¾ À7¸ Ó

[Â9Ã)ċÅ3ÆAÑ.ÈŽÇ Å2ÉsÎfÅ ] Ï

[ Ä#Ã)ċÅ3ÆAÑ.È0Å2ÉÇ ÑlÎnÒ ] 2 os. m. ¹

¸  ð ¾ ñ ½ ¼ ¿ ¾ À7¸ Ó

Ê ¼Ð  ð ¾ ñ ½ ¼ ¿ ¾ À7¸ Ó Ï

[ Ä#Ã)ċÅ3ÆAÑ.È0Å2ÉÇ ÍEÎfÅ ] 2 os. f.

¾ Ì × ð ¾ ñ ½ ÖØ ¼ ¿ ¾ À7¸ Ó

¾ Ì Õ ð ¾ ñ ½ Ôi ¼ ¿ ¾ À7¸ Ó

[ Ä#Ã)ċÅ3ÆAÑ.ÈŽÇ Å2ÉsÎfÅ ] 151

Ï

[ Ä#Ã)ċÅ3ÆAÑ.È0Å2ÉÇ ÑlÎnÒ ] ¾ ñ ½ Ê ¼ Ð ð ¼ ¿ ¾ À7¸ Ó

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina  Podstawy gramatyki arabskiej (ô õö ÷ ø ùú ø û üEô ý ü þÿø ‹ô ø lö  ù ù ) © 2002. (kopia bezpłatna)    

[   

1 os. m., f.

"$# ( )+# * , ! %& '

[ -.  

2.15.8.7.7.2.1.14.

]

 



]

"$# ( / # ! %& ' 02! 1

[

Sg.

3 os. m.

[UWVXZY\[ ]_^` ]

R bd c M  O N QP R a

2S T

3 os. f.

L$M O N K QP S2R k

[ lVXZY\[ ]_^` ]

N QP R R p n O mo S2T

2 os. m.

L$M O N K QP S2R k

[ lVXZY\[ ]_^` ]

R bd c M  O N QP R a

2S k

2 os. f.

R d s M O N QP R rt 2S k

1 os. m., f.

L$M O N Nw K vP

[ lVXZY]_^[ uXWV ]

[ xVXZY\[ ]_^` ]

2.15.8.7.7.2.1.15.

[   



  

MW. Wzór VII. Schemat:

L$M O N K QP S2R T

9 ; 578 6 :7 3$4 <

]

[ =?>@=BACED ]

Plur.

[XWVXZY\[ ]_^` ]

Sg.

3 os. m.

[UWVY}l [ ]_^` ]

a R bd c M | R O n 2S R T

3 os. f.

L$M | R O n R K S2k

[ lVY}l [ ]_^` ]

m R p n | R O n S2R T o

2 os. m.

L$M | R O n R K S2k

[ lVY}l [ ]_^` ]

a R bd c M | R O n 2S R k

2 os. f.

r R d s M | R O n 2S R k t

1 os. m., f.

L$M | R ~ n N w K

[ lVY}l ]_^[ uXWV ]

[ xVY}l [ ]_^` ]

[ lVXZY]_^[ ]iX j ]

g

N QP R a N h$M O S2k

[ lVXZY]_^[ ]iX j ]

g

N QP R a N h$M O S2k

[ lVXZY]_^[ ]iX j ] [XWVXZY\[ ]_^` ] 5 yf; z8 ; 3$4 <

3 os. m. 3 os. f.

L$M | R O n K S2K k

2 os. m.

L$M | R O n K S2K k

2 os. f.

R d s M| R O n K rt 2S k

1 os. m., f.

L$M | R ~ n c w K

Plur.

[UWVY}l ]_^[ ]iX j ]

g

a N h$M | R O n S2R k

[ lVY}l ]_^[ ]iX j ]

g

a N h$M | R O n S2R k

[ lVY}l ]_^[ ]iX j ]

g

a N h$M | R O n S2R k

[ lVY}l ]_^[ ]iX j ]

[UWVY}l [ V^qXWV ] [ lVY}l ]_^[ efXWV ] [ lVY}l [ V^qXWV ]

L$M | R O n R v K S

[XWVY}l [ ]_^` ]

[ l`Y}l [ ]_^` ]

R pn| ROn K mo S2T

[ l`Y}l [ ]_^` ]

R bd c M | R O n K a

2S k

[ l`Y}l ]_^[ uXWV ]

R pn| ROn K mo S2k L$M | R O n v K SK

[ x.`Y}l [ ]_^` ]

L$M | R O n R v K S

Plur.

[XWVY}l [ ]_^` ]

Sg. [UWVf‘’[ V“}“

3 os. f.

Ž b R  P 2S R k

[ lVf‘’[ V“}“

3

[ €f@f{=BA.=D ]

`

] ]

a R ” Ž b R  P 2S R T

a R Ž P Ž s b R  P 2S R T

Dual. [U‚`Y}l ]_^[ ]iX j ]

a N h$M | R O n S2K k g

[ l`Y}l ]_^[ ]iX j ]

a N h$M | R O n S2K k g

[ l`Y}l ]_^[ ]iX j ]

[ l`Y}l [ V^qXWV ]

a N h$M | R O n S2K k g

[ l`Y}l ]_^[ ]iX j ]

[X‚`Y}l [ ]_^` ]

L$M | R O n v K SK

[U‚`Y}l ]_^[ efXWV ] [U‚`Y}l [ V^qXWV ] [ l`Y}l ]_^[ efXWV ]

H; 9 … 4†

[ ‡Cqˆ‰

Š =‹‹

=

[X‚`Y}l [ ]_^` ] ] - "czernieŒ "

Plur.

`

z8  5 ; yf;  <

a N h$M | R O n S2K T g

MW. Wzór IX. Czasownik „ ƒ

3 os. m.

Dual.

a N h$M | R O n S2R T g

[UWVY}l ]_^[ efXWV ]

m R p n | R O n S2R k o

R bd c M | R O n K a

2S T

[U‚`Y}l [ ]_^` ]

Ž b R  P 2S R T

[ =?@f{=BACED ]

. F

Sg.

L$M | R O n K S2K T

Dual.

N QP R a N h$M O S2k

L$M O N K QP S R v

]

. F

g

MW. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: J GHI

  

. F

L$M | R O n R K S2T

2.15.8.7.7.2.1.16.

]

[UWVXZY]_^[ ]iX j ]

[ lVXZY]_^[ efXWV ]

L$M O N K QP S R v

J GHI



g

[UWVXZY\[ V^qXWV ]

[ lVXZY\[ V^qXWV ]

[



N QP R a N h$M O S2T

[UWVXZY]_^[ efXWV ]

N QP R R p n O mo S2k



"$# ( / # ! %& ' 02! 1

MW. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: J GHI

2.15.8.7.7.2.1.17.



J „ H …

Dual.

[UWVf‘V“}“E[ efXWV ]

a• – b R P R g Ž  2S T

[UWVf‘V“}“E[ ]iX j ]

[UWVf‘V“E[ j“oXWV ] g

a• Ž – b R  P 2S R k

[ lVf‘V“}“E[ ]iX j ]

152

F

.

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (—˜š™ › œ ž œ Ÿ  f—¡  £¢ ¤+œ ¥—¦+§ œ ¥i™ ¨¥ ©ª «?¬ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. m.

­®i° ¯ ² ± ³2¯ ´

2 os. f.

Åq Ç ° ¯ Æ?®i ¯ ² ± ³2¯ ´

1 os. m., f.

[ µ¶·f¸’¹ ¶º}º

[ µ¶·f¸¶º}ºE¹ È¿W¶ ]

[ Ͷ·f¸’¹ ¶º}º

­®i° ¯ ʂ ± ËÌ

] »

2.15.8.7.7.2.1.18.

»

]

¼

¯ ½ ­®i° ¯ ² ± ³2¯ ´

[ µ¶·f¸¶º}ºE¹ ¾f¿W¶ ] À

¼Á ®i  ° ¯ ² ± ³2¯ ´

[ µ¶·f¸¶º}ºE¹ Ãi¿ Ä ]

¼ ¯ ®i É ° ¯ ² ± ³2¯ ´ ± ®i

[ µ¶·f¸¶ºE¹ ĺo¿W¶ ] À

¼Á ®i  ° ¯ ² ± ³2¯ ´

[ µ¶·f¸¶º}ºE¹ Ãi¿ Ä ]

­®i° ¯ ² ± ³2¯ Î

[¿W¶·f¸’¹ ¶º}º »

]

Sg.

Plur.

3 os. m. 3 os. f.

æfç?é?è ë?ê ì ê å í î



[ óñò\óñô\õ ö\÷ø ]

 ê ü\ é?è ë?ê í ì î2ê ï

2 os. m.

æfç?é?è ë?ê ì ê å í î



[ óñò\óñô\õ ö\÷ø ]

ê úüýû ç?é?è ë?ê í ì ê ù

î

2 os. f.

ê

1 os. m., f.

æfç?é?è ë?ê ì å



ù





[ óñò\óñôfö\÷õ iÿ ]

ù



ç?é?è ë?ê ì ê í î



[ óñò\óñôfö\÷õ iÿ ]

[ óñò\óñô\õ i÷qÿWñ ] ù



ç?é?è ë?ê ì ê í î



[ óñò\óñôfö\÷õ iÿ ]

[ÿWñò\óñô\õ ö\÷ø ]

æfç?é?è ë?ê ì ê å í î

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

å  é? ë?ê í ì î2å ï

ê   

[ðWñò\óñôfö\÷õ iÿ ]

ç?é?è ë?ê ì ê í î



[ÿWñò\óñô\õ ö\÷ø ]

 [ ? ÚfÛÙ?Ü_Ý.فß

Ô Ó Ô×Ö Ñ7 Ò Õ7 Ø Ï

 

[ð‚øò\óñô\õ _÷ø ]

Plur.

ê úû é?ë?ê í ì å ù

î2ï ù

  é? ë?ê ì å í î2ï

Dual. [ð‚øò\óñô_÷õ iÿ ]

[ð‚øò\óñô_÷õ þfÿWñ ]

]

ê ü é? ë?ê í ì î2å ï [ð‚øò\óñô\õ ñ÷qÿWñ ] ù   é? ë?ê í ì îå  [óøò\óñô_÷õ iÿ ]    é? ë?ê ì å ê ú û  é?ë?ê í ì å ù

ù í î [ óøò\óñô_÷õ iÿ ] î [ óøò\óñô_÷õ þfÿWñ ]   é? ë?ê ì å  ê ü é? ë?ê í ì îå  [óøò\óñô\õ ñ÷qÿWñ ] ù í î [ óøò\óñô_÷õ iÿ ] å  é? ë?ê í ì îå  å  é? ë?ê í ì îå  [ÿ‚øò\óñô\õ _  ÷ø ] [ÿ‚øò\óñô\õ _÷ø ]

Czasownik MW - Imperfectum - Jussivus. MW. Wzór I a. Strona czynna - schemat:

[ ô\õ _÷}ñ ]

 ú .

Sg. [ðõ ñôø ÷ ]

3 os. m.

æì ? éû ê î2ï

3 os. f.

æì ? éû ê î



[ ó õ ñôø ÷ ]

2 os. m.

æì ? éû ê î



2 os. f.

  è úé?û îê 

[ ó õ ñôø ÷ ] [ óñô\õ þ$÷qö ]

]

.

Sg.

2.15.8.7.7.2.2.1. Czasownik

[ óñò\óñôfö\÷õ þfÿWñ ]

MW. Wzór X. Strona bierna - schemat:

å  é? ë?ê í ì îå  [ óøò\óñô\õ _÷ø ]  å  é?ë?ê í ì îå  [ óøò\óñô\õ _÷ø ]  ê  è  é?ë?ê í ì îå  [óøò\óñô_÷õ öÿWñ å  é? ë?ê ì û [ . øò\óñô\õ _  ÷ø ]

2.15.8.7.7.2.2.



æfç?é?è ë?ê ì ê å í î

[ ñò\óñô\õ ö\÷ø ]

ä áâã à

3 os. m.

[ðWñò\óñô\õ i÷qÿWñ ]

 ê ü\ é?è ë?ê í ì îê 

Dual.

ù



[ óñò\óñôfö\÷õ öÿWñ ]

2.15.8.7.7.2.1.19.

[ ÙÚfÛÙ?Ü_ÝÞEß ]

ç?é?è ë?ê ì ê í î2ï

[ðWñò\óñôfö\÷õ þfÿWñ ]



]



ù ê úüýû ç?é?è ë?ê í ì î2ê ï

[ðWñò\óñô\õ ö\÷ø ]

üýè ç?é?è ë?ê ì ê í î

»

.

æfç?é?è ë?ê ì ê å í î2ï



Ô×Ö Ô Ñ7Ó Ò Õ7 Ø Ï$Ð

MW. Wzór X. Strona czynna - schemat: ä áâã à

[¿W¶·f¸’¹ ¶º}º

­®i° ¯ ² ± ³2¯ Î

 ú û úé?û î2ê ï

Plur.



[ðWñô\õ þ$÷iþ ]



ê ü é?û î2ê ï [ðWñô\õ ø ÷qÿWñ ]  ú û úé?û îê  [óñô\õ þ$÷iþ ]

ê ü é?û îê 

[ óñô\õ ø

÷qÿWñ

 

] 153

éû ê ú? î2ï

Ï





Ñ7Ó Ò Ø Ô Ù?Ü_Ý $ß

[

Dual. [ðWñô\õ þ$÷ ]

úé? û îê



[ óñô\õ þ$÷ ]

úé? û îê



[ óñô\õ þ$÷ ]



[ óñô\õ þ$÷ ]

úé? û îê

].

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ("!$# % & ')( & * +,"- +/.01& 23"415 & 2# 672 ')879:;')< ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

>7= @,? A B [ C D EGFIHKJ

2.15.8.7.7.2.2.2.

>7= L;? NM O [QP D EGFIHKJ

]

MW. Wzór I b. Strona czynna - schemat:

d

Czasownik b_a c a [egf hjik[ ] Sg.

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

p3o r q sq t [Qu v wxywz ] p3o r q sq „ [… v wxywz ] p3o r q sq „ [… v wxywz ] ‰‹WŠ~  r q sq „ […3wxQv €zˆŒ ] p3o q Ž  [ ‘ v wxywz ]

2.15.8.7.7.2.2.3. Czasownik 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f.

Plur.

{ |;~W}  r q sq t [uywxQv €z‚ ] †q o‡ r q sq t [uywxQv wzˆxyw ] { |;~W}  r q sq „ […3wxQv €z‚ ] †q o‡ r q sq „ […3wxQv wzˆxyw ] p3o r q s q  [xQv wxywz ]

Sg.

Sg.

Sg.

Plur.

{ |¤¥ £  ¡ Ž s} t [u¦¢Q›œv €^ ] † q © ¨ ¡ Ž s} t [u¦¢Q›œv wTªxyw ] { |¤¥ £  ¡ Ž s} „ […¤¢Q›œv €^ ] †q © ¨ ¡ Ž s} „ […¤¢Q›œv wTªxyw ]   o ¡ Ž s }  [xQv ¢Q›TwT ]

’T“Wa •Z” –— [ ˜,\^]_[I`

Ž§  ¡ Ž s } t Ž§  ¡ Ž s} „ Ž§  ¡ Ž s} „ Ž§  ¡ Ž s} „  o ¡ Ž s } 

Plur.

² { |¤¥ £ | ¡ Ž s} t [u¦¢Q›œv wK³´³¶µ ] † q ¥ ¨ | ² ¡ Ž s} t [u¦¢Q›œv wK³´³¶µªxyw ] ² { |¤¥ £ | ¡ Ž s} „ […¤¢Q›œv wK³´³¶µ ] † q ¥ ¨ | ² ¡ Ž s} „ […¤¢Q›TwK³´³·v µªxyw ] ™o ² ¡ Ž s  | } [x¦¢Q›œv wK³´³¶µ ]

¹ { |¤¥ £ | ¡ Ž s} t † q ¥ ¨ | ¹ ¡ Ž s} t ¹ { |¤¥ £ | ¡ Ž s} „ † q ¥ ¨ | ¹ ¡ Ž s} „

].

 Wq~  r q sq „ […3wxQv €zƒ€ ] p3o r q s q  [xQv wxywz ]

Plur.

[u¦¢Q›œv wK³´³ˆwT ] [u¦¢Q›TwK³´³·v wTªxyw ] [ …¤¢Q›œv wK³´³ˆwT ] [ …¤¢Q›TwK³´³·v wTªxyw ] 154

].

Dual. [u¦¢Q›œv €^€ ] [ …¤¢Q›œv €^€ ] [ …¤¢Q›œv €^€ ] [ …¤¢Q›œv €^€ ] [xQv ¢Q›TwT ]

° ’“W« •¬ —– [ ,˜ \­[®]j]¤¯j` ] n ¤m ± l .

Ž§ | ² ¡ Ž s } t Ž§ | ² ¡ Ž s} „ Ž§ | ² ¡ Ž s} „ Ž§ | ² ¡ Ž s} „ ™o ² ¡ Ž s  | }

MW. Wzór II. Strona bierna - schemat:

™o ¹ ¡ Ž st | } [u¦¢Q›œv wK³´³ˆwT ] ™o ¹ ¡ Ž s„ | } […¤¢Q›œv wK³´³ˆwT ] ™o ¹ ¡ Ž s„ | } […¤¢Q›œv wK³´³ˆwT ] ‰‹¥ Š | ¹ ¡ Ž s} „ […¤¢Q›œv wK³´³ˆwTªŒ ]

RTUWS XZV Y S [ [;\^]_[I` Dual.

MW. Wzór II. Strona czynna - schemat:

™o ² ¡ Ž st | } [u¦¢Q›œv wK³´³¶µ ] ™o ² ¡ Ž s„ | } […¤¢Q›œv wK³´³¶µ ] ™o ² ¡ Ž s„ | } […¤¢Q›œv wK³´³¶µ ] ‰‹¥ Š | ² ¡ Ž s} „ […¤¢Q›œv wK³´³¶µªŒ ] ™o ² š Ž  | £ [ ‘_¢Q›œv wK³´³¶µ ]

]

 Wq~  r q sq t [y u wxQv €zƒ€ ]  Wq~  r q sq „ […3wxQv €zƒ€ ]  Wq~  r q sq „ […3wxQv €zƒ€ ]

MW. Wzór I. Strona bierna - schemat:

  o ¡ Ž s} t [uQv ¢Q›TwT ]   o ¡ Ž s} „ [… v ¢Q›TwT ]   o ¡ Ž s} „ [… v ¢Q›TwT ] ‰‹¥ Š  ¡ Ž s} „ […¤¢Q›œv €^ªŒ ]   o š Ž £  [ ‘ v ¢Q›TwT ]

2.15.8.7.7.2.2.5. 3 os. m.

n b/m d l .

™q  š Ž ™ š [ œ› v €^gw ] Ÿ | ž .

2.15.8.7.7.2.2.4. 3 os. m.

>7= L;? NM O [QP D EGFIHKJ

]

Dual.

[u¦¢Q›TwK³´³¶µ)v € ] [ …¤¢Q›TwK³´³¶µ)v € ] [ …¤¢Q›TwK³´³¶µ)v € ] [ …¤¢Q›TwK³´³¶µ)v € ] [x¦¢Q›œv wK³´³¶µ ]

° ’“W¸ •¬ —– [ ,˜ \­[®]j]_[I` ] n ¤m ± l .

Ž§ | ¹ ¡ Ž s } t Ž§ | ¹ ¡ Ž s} „ Ž§ | ¹ ¡ Ž s} „ Ž§ | ¹ ¡ Ž s} „

Dual.

[u¦¢Q›œv wK³´³ˆwT€ ] [ …¤¢Q›œv wK³´³ˆwT€ ] [ …¤¢Q›œv wK³´³ˆwT€ ] [ …¤¢Q›œv wK³´³ˆwT€ ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (º"»$¼ ½ ¾ ¿)À ¾ Á Â,º"à Â/ÄÅ1¾ Æ3º"Ç1È ¾ Ƽ É7Æ ¿)Ê7ËÌ;¿)Í ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

ÏÎ Ñ,Ð Ó¤Ò Ô Õ

[ Ö_×Q؜٠ÚK۴ۈÚTÜ ]

2.15.8.7.7.2.2.6. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f.

Sg.

ö õ ø7ù ûú ýü þ [ÿ    ] ÷ö õ ø7ù ûú ý ü  [    ] ö õ ø7÷ ù ûú ý ü    

[  ] !#÷ " ø7ù ûú ý ü  [    $ ] ö õ ø7÷ ù % ú  &   

] ÷ [ '(

1 os. m., f.

Sg.



2.15.8.7.7.2.2.8. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

[ '(

 -+ ]

Plur.

  ø7 ù ûú ýü þ    ø7 ù ûú ýü þ   ø7 ù ûú ýü     ø7 ù ûú ýü 

Plur.

[ÿ   -+  ] [ÿ  +   ] [   -+  ] [   +   ] ö õ ø7ù û ú ýü )   -+

 [ ]

Sg.

Plur.

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

ú ø7 ù ûú ýü þ ú ø7 ù ûú ýü  ú ø7 ù ûú ýü  ú ø7 ù ûú ýü  ö õ ø7ù ûú ýü ) 

1 õ ûú ýü þ [ÿ  ++ ] 1 õ ûú ýü  [  ++ ] 1 õ ûú ýü  [  ++ ] !# " ù ûú ýü  [  ; $ ] 1 õ % ú  & [ '  ++ ]

[ÿ [  [  [  [

Dual.

  -+  ]  -+  ]  -+  ]  -+  ]  -+ ]

ñò¤ó â.0ã ç/ é è [ ,ê ë^í¤îjï ] ô ð .

ú6 4 û " ý ü þ [ ÿ  $  ] ú6 4 û" ýü  [   $  ] ú6 4 û " ý ü  [  $  ú6 4 û" ýü  [   $ 

1 õ û" ýü ) [7 2 ]

1 õ û" ýü ) [7 2 ]

MW. Wzór IV. Strona bierna - schemat:

Sg.

3 os. f.

Dual.

Dual.

 53 4 û" ýü þ [ÿ $  ]  3  û" ýü þ [ÿ     ]  354 û" ýü  [ $  ]  3  û" ýü  [     ]

Odmiana jest identyczna z odmian8 wzoru pierwszego 3 os. m.

ñò¤ó âäã å çæ é è [ ,ê ë¤ìí¤îjï ] ô ð .

[ÿ      ] [ÿ     ] [      ] [      ] ÷ ö õ ø7ù û ú ýü )    

] ÷ [

MW. Wzór IV. Strona czynna - schemat:

1 õ û" ýü þ [ÿ  2 ] 1 õ û" ýü  [  2 ] 1 õ û" ýü  [  2 ] !#35" 4 û" ýü  [ $ $ ] 1 õ % "  & [ '  2 ]

2.15.8.7.7.2.2.9.

  ø7÷ ù ûú ýü þ    ø7ù ûú ýü þ   ø7÷ ù ûú ýü  ÷    ø7ù ûú ýü 

[á¦×Q؜٠ÚK۴ۈÚTÜ ]

ú ø7ù û ú ýü þ [ÿ     ] ÷ ú ø7ù ûú ýü  [     ] ÷ ú ø7ù ûú ýü  [     ] ÷ ú ø7ù ûú ýü  [     ] ö õ ø7÷ ù ûú ýü )    

] ÷ [ ñò¤ó MW. Wzór III. Strona bierna - schemat: + â ä* å çæ é è [ ê,ë¤ìí(,Iï ] ô ð .

ö õ ø7ù ûú ýü þ  [ÿ  -+ ] ö õ ø7ù ûú ýü   -+

 [ ] ö õ ø7ù ûú ýü   -+

]  [ !# " ø7 ù ûú ýü  [  -+ $ ] ö õ ø7ù % ú  &

ÏÎ Ñ,Ð ÝÒ ßÞ à

[á¦×Q؜٠ÚK۴ۈÚTÜ ]

MW. Wzór III. Strona czynna - schemat:

2.15.8.7.7.2.2.7. 3 os. m.

ÏÎ Ñ,Ð ÝÒ ßÞ à

:ö % 9.

Plur.

] ]

â+.0* ç/ é è [ ,ê ë^í(,Iï Dual.

  ù ûú ýü þ [ÿ  ;  ]  3  ûú ýü þ [ÿ  +   ]   ù ûú ýü  [  ;  ]  3  ûú ýü  [  +   ]

úù ûú ýü þ [ ÿ  ;  ] úù ûú ýü  [   ;  ] úù ûú ýü  [  ;  úù ûú ýü  [   ; 

1 õ ûú ýü ) [7 ++ ]

] ]

1 õ ûú ýü ) [7 ++ ]

155

].

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (<>=@? A B CED B F GH<>I GKJLMB NO<>PMQ B N ? RSN CETSUVWCEX ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.7.2.2.10.

MW. Wzór V. Strona czynna - schemat:

n klm j . Sg.

3 os. m.

p2o rHq tWs uv wu x

[y

3 os. f.

p2o rHq tWs uv wu ˆ

[ {Oz|{Oz|}~ zc€-z+ ]

z|{Oz|}~ zc€-z+ ]

2 os. f.

p2o rHq tWs uv wu ˆ [ {Oz|{Oz|}~ zc€-z+ ] Œ#„  rHq tWs uv wu ˆ [{Oz|{Oz|}~ zc€-z+Ž ]

1 os. m., f.

p2o rHq tWs ˆ u s 

2 os. m.

2.15.8.7.7.2.2.11.

[ z|{Oz|}~ zc€-z+ ]

¦ £¤¥ ¢ . Sg.

3 os. m.

[y¨7{Oz|}~ zc€-z+ ]

3 os. f.

p2o rHq tWs Huv w§ ˆ

[ {¨7{Oz|}~ zc€-z+ ]

2 os. f.

p2o rHq t s Huv w§ ˆ [ {¨7{Oz|}~ zc€-z+ ] Œ#„  rHq tWs Huv w§ ˆ [{¨7{Oz|}~ zc€-z+Ž ]

1 os. m., f.

p2o rHq tWs ˆ u ƒ 

2.15.8.7.7.2.2.12.

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

[ (¨7{Oz|}~ zc€-z+ ]

Plur.

q ‚ r„ ƒ rHtWs Huv w§ x [y¨7{Oz|}~ zc€-z+ … ] ‰u „ Š rHq tWs Huv w§ x [y¨7{Oz|}+zc€~ z+‹ z ] q ‚ r„ ƒ rHtWs Huv w§ ˆ [{¨7{Oz|}~ zc€-z+ … ] ‰u „ Š rHq tWs Huv w§ ˆ [ {¨7{Oz|}+zc€~ z+‹ z ] p2o rHq tWs Huv w§ ‘ [‹¨7{Oz|}~ zc€-z+ ]

Dual.

]

s† rHq Wt s uv wu ˆ [O{ z|{Oz|}~ zc€-z+‡

]

s† rHq Wt s uv w u ˆ [O{ z|{Oz|}~ zc€-z+‡ s† rHq tWs uv wu ˆ [O{ z|{Oz|}~ zc€-z+‡ p2o rHq tWs uv wu ‘

Sg.

p o ­Su ® tWs uv wu x [y z|{Oz|}~ ‡-z+ ] p o ­Su ® tWs uv wu ˆ [ {Oz|{Oz|}~ ‡-z+ ] p o ­Su ® tWs uv wu ˆ [ {Oz|{Oz|}~ ‡-z+ ] „Œ# ­Su ® tWs uv wu ˆ [{Oz|{Oz|}~ ‡-z+Ž ] p o ­Su ® tWs ˆ u s  [ z|{Oz|}~ ‡-z+ ]

Plur.

‚ r „ ƒ ­Su ® tWs uv wu x [y z|{Oz|}~ ‡-z+ … ] ‰u „ Š ­Su ® tWs uv wu x [y z|{Oz|}‡~ z+‹ z ] ‚ r„ ƒ ­Su ® tWs uv wu ˆ [{Oz|{Oz|}~ ‡-z+ … ] ‰u „ Š ­Su ® tWs uv wu ˆ [{Oz|{Oz|}‡~ z+‹ z ] p o ­Su ® tWs uv wu ‘ [‹ z|{Oz|}~ ‡-z+ ]

156



] ]

z|{Oz|}~ zc€-z+ ]

2’ ”0“ –• W—˜ š ™ [ › œžWŸžf g (ži¡

]

Dual.

s† rHq tWs Huv w§ x [y ¨7{Oz|}~ zc€-z+‡

]

s† rHq tWs Huv w§ ˆ [{ ¨7{Oz|}~ zc€-z+‡

]

s† rHq tWs Huv w§ ˆ [{ ¨7{Oz|}~ zc€-z+‡ s† rHq tWs Huv w§ ˆ [{ ¨7{Oz|}~ zc€-z+‡

] ]

p o rHq tWs Huv w§ ‘ [ ‹ ¨7{Oz|}~ zc€-z+ ]

MW. Wzór VI. Strona czynna - schemat:

¦ £¤¥ ¢ .

]

s† rHq tWs uv wu x [y z|{Oz|}~ zc€-z+‡

MW. Wzór V. Strona bierna - schemat:

p2o rHq tWs Huv w§ x

2 os. m.

Plur.

q ‚ r„ ƒ rHtWs uv wu x [y z|{Oz|}~ zc€-z+ … ] ‰u „ Š rHq tWs uv wu x [y z|{Oz|}+zc€~ z+‹ z ] q ‚ r„ ƒ rHtWs uv wu ˆ [{Oz|{Oz|}~ zc€-z+ … ] ‰u „ Š rHq tWs uv wu ˆ [ {Oz|{Oz|}+zc€~ z+‹ z ] p2o rHq tWs uv wu ‘ [‹ z|{Oz|}~ zc€-z+ ]

2Y [0Z ]\ ^_ ` ^ [ ca baWdafege(aih

’ ©«— ª –• —˜ š — [ cž œžWŸ¬« (ži¡

s† ­Su ® tWs uv w u x s† ­Su ® tWs uv wu ˆ s† ­Su ® tWs uv wu ˆ s† ­Su ® tWs uv wu ˆ p o ­Su ® tWs uv wu ‘

[y

Dual.

]

|z {Oz|}~ ‡-z+‡ ] [ {Oz|{Oz|}~ ‡-z+‡ ] [ {Oz|{Oz|}~ ‡-z+‡ ] [ {Oz|{Oz|}~ ‡-z+‡ ] [‹ z|{Oz|}~ ‡-z+ ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (¯>°@± ² ³ ´Eµ ³ ¶ ·H¯>¸ ·K¹ºM³ »O¯>¼M½ ³ » ± ¾S» ´E¿SÀÁW´E ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.7.2.2.13.

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Sg.

Ø Þ Ý  Ø Ú áâ

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.7.2.2.16.

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Sg.

Sg.

Ýñ ÛSÚ Ü Þ Ý ßHÚ áà â Ýñ ÛSÚ Ü Þ Ý ßHÚ áà ò Ýñ ÛSÚ Ü Þ Ý ßHÚ áà ò Ýñ ÛSÚ Ü Þ Ý ßHÚ áà ò Ù2Ø ÛSÚ Ü Þ Ý ßHÚ áà û

[     ]

Plur.

Ú ì íï î Ü Þ Ý  Ø áâ [ã æõ çè é;ë ð ] óÚ  ô Þ Ý  Ø áÚ â [ã æõ çè æ+ëõ æ ] Ú ì íï î Ü Þ Ý  Ø áò [åOæõ çè é;ë ð ] óÚ  ô Þ Ý  Ø áÚ ò [åOæõ çè æ+ëõ æ ] Ø Þ Ý  Ø Ú áû [õ æõ ç+æ+ë ]

Ýñ2Ü Þ Ý  Ø áÚ â Ýñ2Ü Þ Ý  Ø áÚ ò Ýñ2Ü Þ Ý  Ø áÚ ò Ýñ2Ü Þ Ý  Ø áÚ ò Ø Þ Ý  Ø Ú áû

Plur.

Ú Ú ì íï î Ü ß Þ ô áâ [ã æ|çå è é;ë ð ] óÚ  ô ß Ú Þ ô áÚ â [ã æ|çå è æ+ëõ æ ] Ú Ú ì íï î Ü ß Þ ô áò [åOæ|çå è é;ë ð ] óÚ  ô ß Ú Þ ô áÚ ò [åOæ|çå è æ+ëõ æ ] Ø ß Ú Þ ô Ú áû [õ7è æ|çåOæ+ë ]

Ýñ2Ü ß Ú Þ ô áÚ â Ýñ2Ü ß Ú Þ ô áÚ ò Ýñ2Ü ß Ú Þ ô áÚ ò Ýñ2Ü ß Ú Þ ô áÚ ò Ø ß Ú Þ ô Ú áû

Sg.

Plur.

Ú ì íï î Ü ß Þ ô áà â [ãä7çå è é;ë ð ] óÚ  ô ß Ú Þ ô áà â [ãä7çå è æ+ëõ æ ] Ú ì íï î Ü ß Þ ô áà ò [åä7çå è é;ë ð ] óÚ  ô ß Ú Þ ô áà ò [åä7çå è æ+ëõ æ ] Ø ß Ú Þ ô à áû [õ7è ä7çåOæ+ë ] 157

Ýñ2Ü ß Ú Þ ô áà â Ýñ2Ü ß Ú Þ ô áà ò Ýñ2Ü ß Ú Þ ô áà ò Ýñ2Ü ß Ú Þ ô áà ò Ø ß Ú Þ ô à áû

]

Dual.

[ãä7åOæ|çè éê-æ+ëé ] [ åä7åOæ|çè éê-æ+ëé ] [ åä7åOæ|çè éê-æ+ëé ] [ åä7åOæ|çè éê-æ+ëé ] [õä7åOæ|çè éê-æ+ë ]

 

MW. Wzór VIII. Strona bierna - schemat:   .

ß Ú Þ ô áà â [ã7è ä7çåOæ+ë ] Ø ß Ú Þ ô à áò [å è ä7çåOæ+ë ] Ø ß Ú Þ ô à áò [å è ä7çåOæ+ë ] ïö#÷ Ü ß Ú Þ ô áà ò [åä7çå è é;ëø ] Ø ß Ú # ô î ù [ ú è ä7çåOæ+ë ] Ø

2ü þ0ý ÿ  

+Ã Å«Ä Æ È Ç ÉWÄ Ë Ê [ Ì ÍÎWÏЫÑ(ÎiÒ

MW. Wzór VIII. Strona czynna - schemat:   .

ß Ú Þ ô áÚ â [ã7è æ|çåOæ+ë ] Ø ß Ú Þ ô Ú áò [å è æ|çåOæ+ë ] Ø ß Ú Þ ô Ú áò [å è æ|çåOæ+ë ] ïö#÷ Ü ß Ú Þ ô áÚ ò [åOæ|çå è é;ëø ] Ø ß Ú # ô Ý ù [ ú è æ|çåOæ+ë ] Ø

Plur.

Ú Ú ì íï î ÛSÜ Þ Ý ßHáà â [ãä7åOæ|çè éê-æ+ë ð ] óÚ ï ô ÛSÚ Ü Þ Ý ßHÚ áà â [ãä7åOæ|çéêè æ+ëõ æ ] Ú Ú ì íï î ÛSÜ Þ Ý ßHáà ò [åä7åOæ|çè éê-æ+ë ð ] óÚ ï ô ÛSÚ Ü Þ Ý ßHÚ áà ò [åä7åOæ|çéêè æ+ëõ æ ] Ù2Ø ÛSÚ Ü Þ Ý ßHÚ áà û [õä7åOæ|çè éê-æ+ë ]

MW. Wzór VII. Schemat:

[ ã æõ ç+æ+ë ] Ú Ø Þ Ý  Ø áò [åæõ ç+æ+ë ] Ø Þ Ý  Ø Ú áò [åæõ ç+æ+ë ] ö#ï ÷ Ü Þ Ý  Ø áÚ ò [åOæõ çè é;ëø ] Ø Þ Ý Ø Ý û ù [ úæõ ç+æ+ë ]

2.15.8.7.7.2.2.15.

3 os. m.

× ÔÕÖ Ó .

Ù2Ø ÛSÚ Ü Þ Ý ßHÚ áà â [ãä7åOæ|çè éê-æ+ë ] Ù2Ø Û Ú Ü Þ Ý ßHÚ áà ò [ åä7åOæ|çè éê-æ+ë ] Ù2Ø ÛSÚ Ü Þ Ý ßHÚ áà ò [ åä7åOæ|çè éê-æ+ë ] ö#ï ÷ ÛSÚ Ü Þ Ý ßHÚ áà ò [åä7åOæ|çè éê-æ+ëø ] Ù2Ø ÛSÚ Ü Þ Ý ò Ú î ù [ ú(ä7åOæ|çè éê-æ+ë ]

2.15.8.7.7.2.2.14. 3 os. m.

MW. Wzór VI. Strona bierna - schemat:



. Dual.

æ õ çè é;ëé ] [ åOæõ çè é;ëé ] [ åOæõ çè é;ëé ] [ åOæõ çè é;ëé ] [ õ æõ ç+æ+ë ] 2ü þ ý !  



[  !"  ]

Dual.

|æ çå è é;ëé ] [ åOæ|çå è é;ëé ] [ åOæ|çå è é;ëé ] [ åOæ|çå è é;ëé ] [õ7è æ|çåOæ+ë ] ü þ  ! $

[ %! !" &' ]

Dual.

[ãä7çå è é;ëé ] [ åä7çå è é;ëé ] [ åä7çå è é;ëé ] [ åä7çå è é;ëé ] [õ7è ä7çåOæ+ë ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ((*)+ , - .0/ - 1 2!(*3 254768- 9:(*;8< - 9=+ >?9 .0@?A7B .0C ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.7.2.2.17.

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f.

]' \ _ ^ `a b \ ce` d ]' \ _ ^ `a b \ ce` { ]' \ _ ^ `a b \ ce` {  u^s t _ ^ `a b \

IK J M L N F EGH F MW. Wzór X. Strona czynna - schemat:  D [ OP!QO RTSUV ] [ XYZ W . Sg.

[fhg?ikj l g mn=o ] [ j:g?ikj l g mn=o ] [ j:g?ikj l g mn=o ]

ec ` { [ j:g?ikj:g mkl vko€v ]

] \ _ ^ `a ‚ \ 1 os. m., f. ' x ƒ [ „g?ikj l g mn=o ] 2.15.8.7.7.2.2.18.

2 os. m. 2 os. f.

Plur. k¡ ¢ _ `a b p qr x \ cež d [f Ÿikj:g mkl zTo=w ] |~` s } _ x `a b \ cež d [f Ÿikj:g mkl gˆo€hg ] ¡k¢ _ `a \ ž ce{ [ jŸikj:g mkl zTo=w ] p qr x b |~` s } _ x `a b \ cež { [ jŸikj:g mkl gˆo€hg ] ] \ _ `a b x \ cež … [ Ÿikj l g mˆgˆo ]

x£ x£ x£ x£ ]\

¢ _ `a b x \ cež d ¢ _ `a b x \ cež { ¢ _ `a b x \ cež { ¢ _ `a b x \ cež { _ `a b x \ cež …

Dual. [f Ÿikj:g mkl zTo7z ] [ jŸikj:g mkl zTo7z ] [ jŸikj:g mkl zTo7z ] [ jŸikj:g mkl zTo7z ] [ Ÿikj l g mˆgˆo ]

Czasownik MW - Imperativus.

2.15.8.7.7.2.3.1. Czasownik

Dual. t _ ^ `a b \ ` ced [fhg?ikj:g mkl vko7z ] xy t _ ^ `a ` xy b \ ce{ [ j:g?ikj:g mkl vko7z ] t _ ^ `a ` xy b \ ce{ [ j:g?ikj:g mkl vko7z ] t _ ^ `a ` xy b \ ce{ [ j:g?ikj:g mkl vko7z ] ]' \ _ ^ `a b \ ce` … [hg?ikj l g mn=o ]

 ‘ ‰ ‡ ‹ Š Œ‡ Ž MW. Wzór X. Strona bierna - schemat: †ˆ [ ’ “!”• –T—&•'˜ ]  š›œ ™ .

Sg. ] _ `a 3 os. m. \ x  b \ cež d [f Ÿikj l g mˆgˆo ] ] \ _ `a b 3 os. f. x \ cež { [ jŸikj l g mˆgˆo ] ] \ _ `a b 2 os. m. x \ cež { [ jŸikj l g mˆgˆo ] 2 os. f.  k^¡ ¢ _ x `a b \ cež { [ jŸikj:g mkl zTo€v ] 1 os. m., f. ] \ _ x `a ‚ \ r ƒ [ „&Ÿikj l g mˆgˆo ] 2.15.8.7.7.2.3.

Plur. us t _ ^ `a b \ ` ced [fhg?ikj:g mkl vko=w ] p qr |~` sk} _ ^ `a b \ ce` d [fhg?ikj:g mkl n=o€hg ] sut _ ^ `a ` p qr b \ c { [ j:g?ikj:g mkl vko=w ] |~` sk} _ ^ `a b \ ce` { [ j:g?ikj:g mkl n=o€hg ] ]' \ _ ^ `a b \ ce` … [hg?ikj l g mn=o ]

¥` ¢ ¦

]\ ¦

¤ MW. Imperat - wzór I. a. Schemat: † ‰ Š [–T—=’˜ ].

¥ ¦ x [ mkl zTo§g ] - "powiedział" © q ¨ . Sg.

r [ mkl Ÿªo ]  ^¡ q¦ r [ mkl wo€v ]

2.15.8.7.7.2.3.2.

Plur. ¡ ¦ p qr qr [ mkl wo=w ] |~` s } ¦ r [ mkl Ÿªo€hg ]

Dual. ¦ x£kqr [ mkl wo7z ] ¦ x£kqr [ km l wo7z ]

‰ ‡ ¤ Š [–T—&•'˜ ]. Wzór I. b. Schemat: †ˆ

` ¢` Czasownik « … [¬l z=­®g ] - "spał" © « q … ¨ . 2 os. m. 2 os. f.

Sg. ¯ \ … ` [¬l g­ ]  ° ^ ¢ … ` [¬l z=­³v ]

2.15.8.7.7.2.3.3.

Plur. ž°p q ¢ … ` [¬l z=­±w ] |` \´ … ` [¬l g­³hg ]

Dual. ¢° ` ¢ ` … [¬l z=­²z ] ¢° ` ¢ ` … [¬l z=­²z ]

‰ µ ¤ ¶ [–• ——·˜ ]  š›œ ™ . MW. Imperat - wzór II. Schemat: † Sg.

Plur.

Dual. 158

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (¸*¹º » ¼ ½0¾ ¼ ¿ À!¸*Á À5Â7Ã8¼ Ä:¸*Å8Æ ¼ Ä=º Ç?Ä ½0È?É7Ê ½0Ë ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. m.

ÍÌ Ï!Î Ñ Ð

2 os. f.

àâÜ á Ï!Î Ñ Ð [ ÒkÓ ÔªÕÖÕØ×=ـã ]

[ ÒkÓ ÔªÕÖÕØ×=Ù ]

2 os. f.

Sg. û ú ý?þ ÿ    [ ] ü            ý?þ ÿ [  ] ü

2 os. f.

&ú  ÿ'   [( )+ *  ÿ ' [ (

2.15.8.7.7.2.3.6. 2 os. m. 2 os. f.

2 os. m. 2 os. f.



 

Sg.

]   ,  ]

Sg.   89:; ]  [7    8  9  :  ;     4   5 ÿ 6  [ 7  ]

û ú ý?þ 5 ÿ 6    [7   ý? þ 5 ÿ 6  [ 7

Dual.    ÿ ý?þ ÿ [  ] ü    ÿ ý?þ ÿ [  ] ü

)+ *  ÿ ' [(   )   ÿ ' [ (

Plur.   ,   ]     ]

ÿ- *  ÿ ' [ ( ÿ- *  ÿ ' [ (

Dual.   ,  ]   ,  ]

012 ù ö÷ø MW. Imperat - wzór V. Schemat: é/ . î [ 3 $ ð$ òò%$'ô ] õ.

û/ú 4 5 ÿ 6

2.15.8.7.7.2.3.7.

Plur.

 ý?þ ÿ     [ ] ü               ý?þ ÿ [  ] ü

 ê ï î " [ #%$ ðTòóô ] ù ö÷ø õ . MW. Imperat - wzór IV. Schemat: é!

2.15.8.7.7.2.3.5. 2 os. m.

ÐÞ Ï!Î Ñ Ð [ ÒkÓ ÔªÕÖÕØ×=Ù7ß ] ÐÞ Ï!Î Ñ Ð [ ÒkÓ ÔªÕÖÕØ×=Ù7ß ]

ë ê ì ï î [ðñíòóô ] ù ö÷ø õ . MW. Imperat - wzór III. Schemat: éí

2.15.8.7.7.2.3.4. 2 os. w.

Ü ÎÑ Ú ÏÛ Ï!Ð [ ÒkÓ ÔªÕÖÕØ×=Ù=Ý ] å~ä Ü æ Ï!Î Ñ Ð [ ҈ª Ô ÕÖÕçÓ ×=ـèhÔ ]

Plur.   89:;   [7  ]  8  9     ;       4    5 ÿ 6  [ 7  ]

 4 5 ÿ 6

Dual. ÿ 4 5 ÿ 6   89:;  [7  ]   8  9  :  ;     4 ÿ 5 ÿ 6  [ 7  ]

1 012 ù ö÷ø MW. Imperat - wzór VI. Schemat: é ëíì î [ 3 $ ðñíò%$'ô ] õ. Sg.  :;

 ]   :;  ]

Plur.

 ý?þ 5 ÿ 6   :;    [7  ]       ;          ý? þ 5 ÿ 6  [ 7  ]

Dual.   :; 5 6 ÿ ý? þ ÿ  [ 7  ]     :  ;     ÿ ý? þ 5 ÿ 6  [ 7  ]

0<= ù ö÷ø MW. Imperat - wzór VII. Schemat: é ê î ê> [ #ó@? ð$ òóô ] õ. B  C & ú 5 ÿ A ú   B ;

 þ 5 ÿ A ú  B  C  ÿþ 5 ÿ A ú  [ (  [(  ] [(  ] ] B   C B  ; B  C  )  5 ÿ A ú  [ (    þ 5 ÿ A ú  [ (  ÿþ 5 ÿ A ú  [ (  ] ] ]

2.15.8.7.7.2.3.8. 2 os. m. 2 os. f.

2.15.8.7.7.2.3.9. 2 os. m. 2 os. f.

MW. Imperat - wzór VIII. Schemat: & ú F     ;

 þ F     C   [ ( G7 ]  [ ( G7 ]   C       ;        )  F    [ ( G7   þ F    [ ( G7 ] ]

 ê 01D H < ê> [ #óIE3 $ ðTòóô ] ù ö÷ø õ . MW. Imperat - wzór X. Schemat: é! LK   C  & ú 5  F J ú  L K    

 þ 5 ÿ F J ú  LK   C  ÿþ 5 ÿ F  J ú  [ ( 7   [( 7  ]  [( 7  ] ]

2.15.8.7.7.2.3.10. 2 os. m.

1D ï ù ö÷ø é ê >ê [ #ó*ðE3 $ òóô ] õ.   C ÿþ F    [ ( G7 ]   C     ÿþ F    [ ( G7 ]

159

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (M@NPO Q R SLT R U VEM@W VYXZ[R \]M@^[_ R \ O `a\ SLbacdeSLf ) © 2002. (kopia bezpłatna)

gi,h j lek emn p o qh [ r]sLt,u]vxw,y zC{| ]

2 os. f.

}m  ~ leh emn p o qh [ r]sLt,u]vxw,y s {€v ]

2.15.8.7.7.3. Wzory imiesłowów czasownika MW Wzór I A. ˆ‰‹Œ…Š  Ž [ ,‘ ’”“]• –x—˜ ]

ˆ™ › eœ « ž ¨

P.

[Ÿ¬¢xG­/–x—˜ ] VI

II

ˆ™/š› œ…Ž ž 

ˆ™¡¥ ¤  …œ Ž ž 

‡ ƒ…„ †

ˆ‰E¦eœ…Š ž 

[Ÿ —¡,‘ ’£• –x—˜ ]

[Ÿ —¡E§,–x—˜ ]

ˆ™ ¥ ¨  œ…ž 

ˆ™  œ…Ž ž 

[Ÿ —¡,‘ ¢8£9£:¢;–x— ˜ ] VII

[Ÿ —¡…’£:¢;–x—˜ ]

[Ÿ —¡,‘ ’C–x—˜ ]

VIII

IX ³ ° ²› ± ¯ ¹ ¨´  °›º ž

ˆ™  œaŽ ´µ ž 

ˆ™  ¸¨© …·œ ž 

[Ÿ —,¶”,‘ ’C–x—˜ ]

[Ÿ —¡Gª ‘ ’C–x—˜ ]

P.

[Ÿ —¡ª]¢x,‘ ’£• –x—˜ ] ˆ™ ¥ ¨  œe¨© ž 

-

ˆ™  ¸¨© …·œ ž 

[Ÿ —¡ª]¢x,‘ ’£:¢;–x—˜ ] A= czynny. P = bierny. 2.15.8.7.7.4. Masdary MW II ˆ‰Eø› ¤ e·œ ¨Ä [ ª]¢xx£‘ §,–x—˜ ]

ˆ™ ¥   œe¨Ä

VI

[ ª]¢x,‘ ’£Ê—8–x—˜ ]

IV

[Ÿ —¡,‘ ¢8£9£• –x—˜ ] ˆ™/®› œ…Ž ž 

ˆ™¡¥ ¤  œe¨© ž 

Wzór

‚.

III

A.

Wzór

k/j lek emn p o qh [ r]sLt,u]vxw,y zC{z ]

[Ÿ —…»E£‘ ¢a¼G¼½—˜ ] -

[Ÿ —¡Gª ‘ ’C–x—˜ ]

 ¿…À Á

ÅÆ

ŽÇ ¥ ¨  œ…Ž ž 

ˆ™/š› œeŽ ¨© ž 

V

[Ÿ —¡ª]¢x,‘ ¢8£9£• –x—˜ ] ˆ™/®› œeŽ ¨© ž  [Ÿ —¡ª]¢x,‘ ¢8£9£:¢;–x—˜ ] X

ˆ‰E¦eœeŠ ¨© º ´ ž  [Ÿ —…»,ª]¢x,‘ §,–x—˜ ]

ˆ™  œeŽ ¨© º ´ ž  [Ÿ —…»,ª]¢x,‘ ’C–x—˜ ]

¾. III

IV ŽÇ  Ž ¤ È ÅÆ [ “]•],‘ ’C–G¢xª —˜ ]

[Ÿ —¡,‘ ’£:¢;–G¢xª —˜ ] VII  ¨ a œ ´Ë ˆ™ ¦eŠ ŠÌ

ˆ™  ¦e¨ ©¸Š  · ̊

[ “]•B¶”/•BÍ¡‘ ’C–x—˜ ]

[ “]•]Gª[•BÍ¡‘ ’C–x—˜ ]

VIII

ˆ™8ɛ œeŽ ¨Ä

V

[ ª]¢x,‘ ¢8£9£Ê—8–x—˜ ] X ŽÇ  œ Ž © Š ± ´ ŠÌ ÅÆ [ “]•L»,ª[•],‘ ’C–G¢xª —˜ ]

¨ ´ Masdar tematu IX MW: ˆ ° Ì ° › ¤ ± ̊ [ “]•L»E£•L¼Î‘ ’¼½—˜ ] 2.15.8.7.8.

Czasownik MY

2.15.8.7.8.1. Perfectum. Zasady odmiany przypominajÏ MW, ale w miejscach, gdzie w MW pojawiało siÐ [u] tu jest [i]. Õ 2.15.8.7.8.1.1. MY. Wzór I. Strona czynna - schemat: Ñ;Ó!Ò Ô [Ö[× ØÚÙ%Ø‹Û ].

¨ ¨ Czasownik Ü Ý [Þ@‘ ’ ßa¢ ] - "staà siÐ ". (Rdzeá : â Ý ). 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m.

Sg. ¨Ü  Ý ¨ [Þ@‘ ’ ßa¢ ] ã ´ Ü ¨  Ý ¨ [Þ@‘ ’ ßa¢xª ] ã¨ å ´ ŠÝ [Þ@‘ •Bß,ª]¢ ]

Plur.   ¨ Ì ¥ Ü Ý [Þ@‘ ’ ß,­ ] ä¨ å ´ ŠÝ [Þ@‘ •Bß[¶¢ ] æ ´ Ä å ´ ŠÝ [Þ@‘ •Bß,ª —,Ÿ ] 160

Dual. ¨Ì Ü  Ý ¨ [Þ@‘ ’ ß]’ ]  ¨Ä Ü ¨  Ý ¨ [Þ@‘ ’ ßa¢xª ’ ]  ç ¨ Ä å ´ ŠÝ [Þ@‘ •Bß,ª —,ŸÊ’ ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (è@éPê ë ì íLî ì ï ðEè@ñ ðYòó[ì ô]è@õ[ö ì ô ê ÷aô íLøaùúeíLû ) © 2002. (kopia bezpłatna)

ýÿ ü þ  ü [

  

ýÿþ  ü [

 

2 os. f.

1 os. m., f.

2.15.8.7.8.1.2.



þ ü [

 

]

þ ü [

  

]

   

  

]

;0

:

-/0 . ,

3 os. f.

DC

-/0 . ,

[132 46587 ]

  

þ ü [

# "! 

 

]

]

[$&%(')+* ].

.

Sg.

3 os. m.

þ ü [

 

  

]

MY. Wzór I. Strona bierna - schemat:

. Czasownik -/ , 0 [132 46587 ] - "powiedzie9 "

  

Plur. - . / < =?> 0

Dual.

[132 465@ ]

-/. <, 0

[132 465BA ]

[132 46587E ]

F GC0. ,

[132 H5 I7 ]

K -/. J, , 0

[132 46587E A ]

2 os. m. D

,

GC0.

[132 H5EB7 ]

LC K > G C 0 .

[132 H5EMN ]

K C . J O , > G 0

[132 H5EMNA ]

2 os. f.

D.

GC0.

[132 H5E H ]

Q K GC0. P >

[1RH5E 2 MI I7 ]

K C . J O , > G 0

[132 H5EMNA ]

1 os. m., f. D

GC0.

[132 H5EM ]

S C . J, G 0

2.15.8.7.8.1.3.

>

S C . J, G 0

[132 H5 IA ] X V&W TU

MY. Wzór II. Strona czynna - schemat: Sg.

3 os. m.

G, c P0 ,

3 os. f.

DC

G, c P0 ,

[132 7ed d7e587 ]

2 os. m. D

,

G Cc P0 ,

2 os. f.

D.

G Cc P0 ,

[132 H5 IA ]

[$ Y Z['+'\Z]* ]

Plur.

b _a`

. ^

Dual.

c < =?G > P 0 ,

[132 7ed d7e5@ ]

c
[132 7ed d7e5BA ]

[132 7ed d7e587E ]

F GCc 0 , P ,

[1"7ed d"2 7e5 I7 ]

K c J, G , P 0 ,

[1"7ed d"2 7e5EB7 ]

LC K > G C c P 0 ,

[1"7ed d"2 7e5EMN ]

K Cc JO , > G P 0 ,

[1"7ed d"2 7e5E H ]

Q K GCc 0 P > P ,

K Cc JO , > G P 0 ,

[1"7ed d7e5E 2 MI I7 ]

[1"7ed d"2 7e5EMNA ]

S Cc J, G P 0 ,

S Cc J, G P 0 ,

[1"7ed d"2 7e587E A ]

[1"7ed d"2 7e5EMNA ]

1 os. m., f.

2.15.8.7.8.1.4.

D

G Cc P0 , >

[1"7ed d"2 7e5EM ]

[1"7ed d"2 7e5 IA ]

MY. Wzór II. Strona bierna - schemat: Sg.

3 os. m.

c G8 , h0>

3 os. f.

DC

c G8 , h0>

[132 Md diH587 ]

X V"g Tf

[1"7ed d"2 7e5 IA ]

[$ Y %('+')+* ]

Plur.

b _a` ^

.

Dual.

c < =?G8 > h0>

[132 Md diH5@ ]

c < G8 , h0>

[132 Md diH587E ]

F 8 Cc , G h0>

[1 Md d"2 H5 I7 ]

K c h0 J, G8 , >

[1 Md d"2 H5EMN ]

K G Cc h0 J O , > 8 >

[1 Md d"2 H5EMNA ]

K G Cc h0 J O , > 8 >

[1 Md d"2 H5EMNA ]

2 os. m. D

,

Cc h0 G8 >

[1 Md d"2 H5EB7 ]

Cc h0 L C K > G8 >

2 os. f.

D.

Cc h0 G8 >

[1 Md d"2 H5E H ]

Q K 8 Cc P >G h0>

1 os. m., f. D

[132 Md diH5BA ] [1 Md d"2 H587E A ]

[1 Md diH5E 2 MI I7 ]

2.15.8.7.8.1.5.

>

Cc h0 G8 >

[1 Md d"2 H5EM ]

S Cc J, G8h 0 >

MY. Wzór III. Strona czynna - schemat: Sg.

3 os. m.

G , o , J0 ,

[132 Apd7e587 ]

S Cc J, G8h 0 >

[1 Md d"2 H5 IA ] X lim W Tkj

[$ Y ni'\Z]* ]

Plur. o < =?G > , J0 ,

[132 Apd7e5@ ] 161

[1 Md d"2 H5 IA ] b _a`

Dual. o < G , , J0 ,

[132 Apd7e5BA ]

^

.

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (q3rts u v wyx v z {|q3} {~€ v ‚Bq3ƒ „ v ‚ps …8‚ wy†8‡ˆ?wy‰ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. f.

‹ Œ ‘ Œ Š Ž Œ ?

[’3“ ”p•–e—8–˜ ]

™ Œ Ž Š ? Œ ‘ Œ

[’š”p•"“ –e— ›– ]

Œ ‘ Œ  œ Œ Ž Œ ?

2 os. m.

‹Œ

Œ ‘ Œ Ž Š ?

[’š”p•"“ –e—˜B– ]

Œ ‘ Œ Š œ ž Ž Š ? 

[’š”p•"“ –e—˜Ÿ  ]

Œ ‘ Œ  ¡ Œ œ ž Ž Š ?

[’š”p•"“ –e—˜Ÿ ” ]

2 os. f.

‹¢

Œ ‘ Œ Ž Š ?

[’š”p•"“ –e—˜ £ ]

¥ œ ž Ž Š ? Œ ‘ Œ ¤

[’š”p•–e—˜ “ Ÿ› ›– ]

Œ ‘ Œ  ¡ Œ œ ž Ž Š ?

[’š”p•"“ –e—˜Ÿ ” ]

1 os. m., f. ž‹

Œ ‘ Œ Ž Š ?

[’š”p•"“ –e—˜Ÿ ]

Œ ‘ Œ  ¦ Œ Ž Š ?

2.15.8.7.8.1.6.

Sg. ¸ »½º ¼?¿ ¾ ¹8

3 os. f.

ËÊ

¹ ¸ »½º ¼?¿ ¾ 8

2 os. m.

˸

2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.8.1.7.

[À3Á Â|ÃiÄÅ8Æ ]

[­ ® ¯±°²+³ ]

Plur.

· µa¶

. ´

Dual. [À3Á Â|ÃiÄÅBÉ ]

[À3Á Â|ÃiÄÅÂ ]

¸ »½¼?¾ Ç ¹8º ¿

[À3Á Â|ÃiÄÅ8ÆÌ ]

Í ¸ ¹8 Ê »½º ¼?¿ ¾

[À\Â|Ã"Á ÄÅ ÎÆ ]

Ð ¸ ¹ ¸ »½º ¼?¿ ¾ Ï 8

¹ Ê »½º ¼?¿ ¾ 8

[À\Â|Ã"Á ÄÅÌBÆ ]

Ê »½º ¼?¿ ¾ Ñ Ê Ð ¾ ¹8

[À\Â|Ã"Á ÄÅÌÒÓ ]

ÏÔ

¸Ð¾8 ¹ Ê »½º ¼?¿ ¾

[À\Â|Ã"Á ÄÅÌÒÓÉ ]

˺

¹ Ê »½º ¼?¿ ¾ 8

[À\Â|Ã"Á ÄÅÌ Ä ]

Ö Ð¾8 Ê »½¼?¾ Õ ¹ º ¿

[À\Â|ÃiÄÅÌ Á ÒÎ ÎÆ ]

ÏÔ

¸Ð¾8 ¹ Ê »½º ¼?¿ ¾

[À\Â|Ã"Á ÄÅÌÒÓÉ ]

¾Ë

¹ Ê »½º ¼?¿ ¾ 8

[À\Â|Ã"Á ÄÅÌÒ ]

× ¸ Ê »½¼?¿ ¾ ¹ º Ï 8

Sg.

3 os. f.

ËÊ

¿ ¸ àâ ß ¸ Ïá

2 os. m.

˸

2 os. f. 1 os. m., f.

[ ãÆ À3Á ÉpÅ8Æ ]

[À\Â|Ã"Á ÄÅ8ÆÌ É ]

× ¸ Ê »½¼?¿ ¾ ¹ º Ï 8

[À\Â|Ã"Á ÄÅ ÎÉ ]

MY. Wzór IV. Strona czynna - schemat: ¿ ¸ àâ ß ¸ Ïá

¬ Ù&Ú Ú Û §kØ

[À\Â|Ã"Á ÄÅ ÎÉ ]

[ Ü\Ý?­Þ°\Ý]³ ]

Plur.

· µa¶ ´

.

Dual. [ ãÆ À3Á ÉpÅBÉ ]

¾ ¸ Ç È ß Ï ¿áà â

[ ãÆ À3Á ÉpÅ ]

¸ ¿ ¸ àâ Çß Ï á

[ ãÆ À3Á ÉpÅ8ÆÌ ]

Í ¸ ¹ Ê ¿á ¸ àâ

[ ãÆ À3Á ÆeÅ ÎÆ ]

и ¸ ¸ Ï ß Ï ¿áà â

¸ àâ ¹ Ê ¿á

[ ãÆ À3Á ÆeÅÌBÆ ]

¸ àâ Ñ Ê Ð ¾ ¹ Ê ¿á

[ ãÆ À3Á ÆeÅÌÒÓ ]

ÏÔ

¸ Ð ¾ ¹ Ê ¿á ¸ àâ

[ ãÆ À3Á ÆeÅÌÒÓÉ ]

˺

¸ àâ ¹ Ê ¿á

[ ãÆ À3Á ÆeÅÌ Ä ]

Ö Ð ¾ ¹ Ê ¿á ¸ àâ Õ

[ ãÆ À"ÆeÅÌ Á ÒÎ ÎÆ ]

ÏÔ

¸ Ð ¾ ¹ Ê ¿á ¸ àâ

[ ãÆ À3Á ÆeÅÌÒÓÉ ]

¾Ë

¸ àâ ¹ Ê ¿á

[ ãÆ À3Á ÆeÅÌÒ ]

׸ Ê ¸ Ï ¹ ¿áà â

3 os. m.

æ ¸ ¿è º çâ

3 os. f.

ËÊ

æ ¸ ¿è º çâ

2 os. m.

˸

2 os. f. 1 os. m., f.

[ ã\ÒRÀ3Á é6Å8Æ ]

׸ Ê ¸ Ï ¹ ¿áà â

[ ãÆ À3Á ÆeÅ ÎÉ ]

MY. Wzór IV. Strona bierna - schemat: Sg.

2.15.8.7.8.1.9.

¬ ©"ªp« §¨

[’š”p•"“ –e— ›” ]

¾ »½¼?¾ Ç È ¹8º ¿

3 os. m.

2.15.8.7.8.1.8.

Œ ‘ Œ  ¦ Œ Ž Š ?

[’š”p•"“ –e— ›” ]

MY. Wzór III. Strona bierna - schemat:

3 os. m.

[’š”p•"“ –e—8–˜ ” ]

¬ Ù&ä « Û §¨

æ ¾ ¿è º çâ

[ ãÆ À3Á ÆeÅ ÎÉ ]

[ Üpå|­Þ°²+³ ]

Plur. ÇÈ

[ ãÆ À3Á ÉpÅ8ÆÌ É ]

· µa¶ ´

.

Dual.

[ ã\ÒRÀ3Á é6ÅÂ ] Ç

æ ¸ ¿è º çâ

[ ã\ÒRÀ3Á é6ÅBÉ ]

Ð ¸ æ ¸ ¿è º çâ

[ ã\ÒRÀ3Á é6Å8ÆÌ É ]

[ ã\ÒRÀ3Á é6Å8ÆÌ ]

Í ¸ ¹8 Ê ¿è º çâ

[ ã\ÒRÀ3Á ÄÅ ÎÆ ] Ï

Ê ¿è ¹8 º çâ

[ ã\ÒRÀ3Á ÄÅÌBÆ ]

Ê ¿è Ñ Ê Ð ¾ ¹8 º çâ

[ ã\ÒRÀ3Á ÄÅÌÒÓ ]

ÏÔ

¸ Ð ¾ ¹8 Ê ¿è º çâ

[ ã\ÒRÀ3Á ÄÅÌÒÓÉ ]

˺

Ê ¿è ¹8 º çâ

[ ã\ÒRÀ3Á ÄÅÌ Ä ]

Ö Ð ¾ ¹8 Ê ¿è º çâ Õ

[ ã\ÒRÀRÄÅÌ Á ÒÎ ÎÆ ]

ÏÔ

¸ Ð ¾ ¹8 Ê ¿è º çâ

[ ã\ÒRÀ3Á ÄÅÌÒÓÉ ]

¾Ë

¹ Ê ¿è 8 º çâ

[ ã\ÒRÀ3Á ÄÅÌÒ ]

× ¸ Ê ¿èç â ¹ º Ï 8

MY. Wzór V. Strona czynna - schemat: Sg.

3 os. m.

¸ и ¹ ¸ ï? Õð

3 os. f.

ËÊ

[ ÌBÆ À3Á Æeà ÃÆeÅ8Æ ]

¸ и ¹ ¸ ï? Õð

[ ÌBÆ À3Á Æeà ÃÆeÅ8ÆÌ ]

× ¸ Ê ¿èç â ¹ º Ï 8

[ ã\ÒRÀ3Á ÄÅ ÎÉ ] Ù&ë Ú ì §ê Ø

[ ã\ÒRÀ3Á ÄÅ ÎÉ ]

[ íÝ?­îÝ[°+°\Ý]³ ]

Plur.

· µa¶

.

Dual.

¾ ï?¸ Ð ¸ ÇÈ ¹ Õ ð

[ ÌBÆ À3Á Æeà ÃÆeÅ ]

¸ ï?¸ Ð ¸ ǹ Õ ð

Í ¸ ¹ Ê ï?ð ¸ Ð ¸ Õ

[ ÌBÆ À"Æeà Ã"Á ÆeÅ ÎÆ ]

Ð ¸ ¸ ï?¸ Ð ¸ Ï ¹ Õð

[ ÌBÆ À3Á Æeà ÃÆeÅBÉ ]

[ ÌBÆ À"Æeà Ã"Á ÆeÅ8ÆÌ É ] 162

´

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewiczaw  Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ñ3òtó ô õ öy÷ õ ø ù|ñ3ú ùûü õ ýBñ3þ ÿ õ ýpó 8ý ö ö ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. m. 2 os. f.

1 os. m., f. 2.15.8.7.8.1.10.

       [    ]        

 [   !" ]  '      [  ( ] )         [ * ++* ]         [  ! ] # ,       [  +-% ]

# $       

 [   !"&% ] # $         [  !"&% ]  # ,       [  +-% ]

345 E MY. Wzór V. Strona bierna - schemat: .01 / 2 [ 687:9; 7=<>@ ] BDC A .

3 os. m.

Sg. L GF IH JK J [ M!NPORQ NSSUTWVX ]

Plur. L Y Z GJ IH JK J [ M!NPORQ NSSUTWV[ ]

Dual. L Y GF IH JK J [ M!NPORQ NSSUTWV\ ]

3 os. f.

^ ] GF IH JK L J [ M!NPORQ NSSUTWVX-M ]

_F G] IH JK L J [ M!NPONSSQ TWV`*X ]

a L F GF IH JK L J [ M!NPONSSQ TWVX-M \ ]

2 os. m.

^F G] IH JK L J [ M!NPONSSQ TWVMX ]

b ] L J G] IH JK L J

a Fd L J G] IH JK L J

2 os. f.

^e G] IH JK L J [ M!NPONSSQ TWVMT ]

[ M!NPONSSQ TWVM!Nc ] gf L J G] IH JK L J

[ M!NPONSSQ TWVM!Nc&\ ] a Fd L J G] IH JK L J

1 os. m., f.

^J G] IH JK L J [ M!NPONSSQ TWVM!N ]

[ M!NPONSSUTWVM Q N``*X ] h a F G] IH JK L J [ M!NPONSSQ TWV`-\ ]

[ M!NPONSSQ TWVM!Nc&\ ] h a F G] IH JK L J [ M!NPONSSQ TWV`-\ ]

2.15.8.7.8.1.11.

k i l 3 m 5 i [ 6!n9!oU<8np@ ] E BDC A . MY. Wzór VI. Strona czynna - schemat: .jU

3 os. m.

Sg. L G F Fq a FK F [ MXORQ \rS*XVX ]

Plur. L Y Z G J Fq a FK F [ MXORQ \rS*XV[ ]

Dual. L Y G F Fq a FK F [ MXORQ \rS*XV\ ]

3 os. f.

^ ] G F Fq a FK L F [ MXORQ \rS*XVX-M ]

_F G ] Fq a FK L F [ MXOs\rSQ XV`*X ]

a L F G F Fq a FK L F [ MXOs\rSQ XVX-M \ ]

2 os. m.

^F G ] Fq a FK L F [ MXOs\rSQ XVMX ]

b ] L J G ] Fq a FK L F

a Fd L J G ] Fq a FK L F

2 os. f.

^e G ] Fq a FK L F [ MXOs\rSQ XVMT ]

[ MXOs\rSQ XVM!Nc ] gf L J G ] Fq a FK L F

[ MXOs\rSQ XVM!Nc&\ ] a Fd L J G ] Fq a FK L F

1 os. m., f.

J^ G ] Fq a FK L F [ MXOs\rSQ XVM!N ]

[ MXOs\rS*XVM Q N``*X ] h a F G ] Fq a FK L F [ MXOs\rSQ XV`-\ ]

[ MXOs\rSQ XVM!Nc&\ ] h a F G ] Fq a FK L F [ MXOs\rSQ XV`-\ ]

2.15.8.7.8.1.12.

345 E MY. Wzór VI. Strona bierna - schemat: .0k t u 2 [ 687:9; vw@ ] BDC A .

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

G F yeq xJK L J [ M!NPORQ [:SUTWVX ]

Y Z G J yeq xJK L J [ M!NPORQ [:SUTWV[ ]

Y G F yeq xJK L J [ M!NPORQ [:SUTWV\ ]

3 os. f.

^ ] G F yeq xJK L J [ M!NPORQ [:SUTWVX-M ]

_F G ] yeq xJK L J [ M!NPO8[:SQ TWV`*X ]

a L F G F yeq xJK L J [ M!NPO8[:SQ TWVX-M \ ]

2 os. m.

^F G ] yeq xJK L J [ M!NPO8[:SQ TWVMX ]

b ] L J G ] yeq xJK L J

a Fd L J G ] yeq xJK L J

2 os. f.

^e G ] yeq xJK L J [ M!NPO8[:SQ TWVMT ]

[ M!NPO8[:SQ TWVM!Nc ] gf L J G ] yeq xJK L J

[ M!NPO8[:SQ TWVM!Nc&\ ] a Fd L J G ] yeq xJK L J

1 os. m., f.

^J G ] yeq x JK L J [ M!NPO8[:SQ TWVM!N ]

[ M!NPO8[:SUTWVM Q N``*X ] h a F G ] yeq xJK L J [ M!NPO8[:SQ TWV`-\ ]

[ M!NPO8[:SQ TWVM!Nc&\ ] h a F G ] yeq xJK L J [ M!NPO8[:SQ TWV`-\ ]

163

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (zR{}| ~  €  ‚ ƒ:zR„ ƒ†…‡ ˆzR‰Š  ˆr| ‹ˆ €ŒŽ€ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.8.1.13.

’ ‘ •—“ —–˜ ™š [ ›!œR-ž—Ÿ¡ 8Ÿp¢ ] ¦ ¤D¥ £ . MY. Wzór VII. Schemat: j”

2 os. m.

Sg. ­  ¯ ® §ª « [ °±W²´³Rµ ¶r·¸ ] ¨§ © ¬ ¼ « ¨§ © ¬ §ª ­« ¯® [ °±W²´³Rµ ¶r·¸-½ ] ¼§ ¿ « ¬ §ª ­« ®¯ [ °±W²´³Rµ ¸·½¸ ]

¾§ ¿ « ¬ §ª ­« ®¯ [ °±W²´³Rµ ¸·²*¸ ] §ª ­« ®¯ [ °±W²´³Rµ ¸·½!Âà ] Á« À º ¿ « ¬

§ª ­« ®¯ [ °±W²´³Rµ ¶r·¸-½ ¶ ] © À § ¨§ © ¬ §ª ­« ®¯ © §Ä À º ¿ « ¬

2 os. f.

¼® ¿ « ¬ §ª ­« ®¯ [ °±W²´³Rµ ¸·½± ]

ÆÅ À º ¿ « ¬ §ª ­« ®¯

[ °±W²´³Rµ ¸·½!ÂÃ&¶ ] §ª ­« ®¯ © §Ä À º ¿ « ¬

1 os. m., f.

º¼ ¿ « ¬ §ª ­« ®¯ [ °±W²´³Rµ ¸·½! ]

[ °±W²´³¸·½ µ ²²*¸ ] §ª ­« ®¯ [ °±W²´³Rµ ¸·²-¶ ] ©­ § ¿ « ¬

[ °±W²´³Rµ ¸·½!ÂÃ&¶ ] §ª ­« ®¯ [ °±W²´³Rµ ¸·²-¶ ] ©­ § ¿ « ¬

3 os. m. 3 os. f.

2.15.8.7.8.1.14.

Sg. ® ¯ Ü Û§ © § «Ý [ °±ޔ½ µ ¶àß!¸ ] ä « â § © Ü § «Ý ®¯ [ °±ޔ½ µ ¶àß!¸-½ ] ä§ «å Ü § «Ý ®¯ [ °±ޔ½ µ ¸wß㽸 ] ä® «å Ü § «Ý ®¯ [ °±ޔ½ µ ¸wßã½± ] ºä «å Ü § «Ý ®¯ [ °±ޔ½ µ ¸wßã½! ]

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

¯ ¨§ © ¬ §ª ­« ®¯

Dual. [ °±W²´³Rµ ¶r·¶ ]

Plur. ¯ áâ º © Ü § «Ý ®¯ [ °±ޔ½ µ ¶àßã» ] Ƨ «å Ü § «Ý ®¯ [ °±ޔ½ µ ¸wß ²*¸ ] Á « Ü º «å Ü § «Ý ®¯ [ °±ޔ½ µ ¸wßã½!Âà ] ÆÅ Ü º «å Ü § «Ý ®¯ [ °±ޔ½¸wßã½ µ ²²*¸ ] © æ § «å Ü § «Ý ®¯ [ °±ޔ½ µ ¸wß ²-¶ ]

Dual. ® ¯ Ü © â § © § «Ý [ °±ޔ½ µ ¶à߆¶ ] © Ü § â § © Ü § «Ý ®¯ [ °±ޔ½ µ ¶àß!¸-½ ¶ ] © §Ä Ü º «å Ü § «Ý ®¯ [ °±ޔ½ µ ¸wßã½!ÂÃ&¶ ] © §Ä Ü º «å Ü § «Ý ®¯ [ °±ޔ½ µ ¸wßã½!ÂÃ&¶ ] © æ § «å Ü § «Ý ®¯ [ °±ޔ½ µ ¸wß ²-¶ ]

É Í Ê:ç Ì!Ë é Î [ Ïrê:Ñ:Ò8ê=Ô!Ð>Õ ] Ú ×sØÙ Ö . MY. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: Ç è

Sg. §ëì Ü ® «Ý í ¯ [ °8Âޔ½ µ îß!¸ ] ä « §å ì Ü ® «Ý í ¯ [ °8Âޔ½ µ îß!¸-½ ] ä§ «å Ü ® «Ý í ¯ [ °8Âޔ½ µ ±ß㽸 ] ä® «å Ü ® «Ý í ¯ [ °8Âޔ½ µ ±ßã½± ] ºä «å Ü ® «Ý í ¯ [ °8Âޔ½ µ ±ßã½! ]

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.8.1.16.

Plur. [ °±W²´³Rµ ¶r·» ]

Ú Ê:Ì—Ë ÍÎ MY. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: ÇjÉ È È [ Ï!ÐRÑ:Ò!Ó¡Ô8ÓpÕ ] ×sØÙ Ö .

3 os. m.

2.15.8.7.8.1.15.

¯ ¹¨º © ¬ §ª ­« ®¯

Plur. ¯ áå º ì Ü ® «Ý í ¯ [ °8Âޔ½ µ îßã» ] Ƨ «å Ü ® «Ý í ¯ [ °8Âޔ½ µ ±ß ²*¸ ] Á « Ü º «å Ü ® «Ý í ¯ [ °8Âޔ½ µ ±ßã½!Âà ] ÆÅ Ü º «å Ü ® «Ý í ¯ [ °8Âޔ½±ßã½ µ ²²*¸ ] © æ § «å Ü ® «Ý í ¯ [ °8Âޔ½ µ ±ß ²-¶ ]

Dual. §å© ì Ü ® «Ý í ¯ [ °8Âޔ½ µ î߆¶ ] © Ü § §å ì Ü ® «Ý í ¯ [ °8Âޔ½ µ îß!¸-½ ¶ ] © §Ä Ü º «å Ü ® «Ý í ¯ [ °8Âޔ½ µ ±ßã½!ÂÃ&¶ ] © §Ä Ü º «å Ü ® «Ý í ¯ [ °8Âޔ½ µ ±ßã½!ÂÃ&¶ ] © æ § «å Ü ® «Ý í ¯ [ °8Âޔ½ µ ±ß ²-¶ ]

Ú ð Ø Ù ð Ø ñÙ ÎÍ MY. Wzór IX. Czasownik ï ” È [ Ï!Ðsòóô Óöõ-õpÓ ] - "biele÷ " Ö.

Sg. ®«Ý ¯ [ °±ÞPùµ ¸-úúj¸ ] ä « ü Å §ì «Ý ®¯ [ °±ÞPùµ ¸-úúj¸-½ ]

Plur. ¯ áü û §ì «Ý ¯® [ °±ÞPùµ ¸-úú» ] Ƨ ü « ü § §ì «Ý ®¯

Dual. ü© Å §ì «Ý ¯® [ °±ÞPùµ ¸-úú¶ ] © Ü § ü Å §ì «Ý ®¯ [ °±ÞPùµ ¸-úúj¸-½ ¶ ]

2 os. m.

ä§ ü « ü § §ì «Ý ®¯

[ °±ÞPù*¸-úµ ¸-ú:²*¸ ] Á « Ü º ü « ü § §ì «Ý ®¯

© §Ä Ü º ü « ü § §ì «Ý ®¯

2 os. f.

[ °±ÞPù*¸-úµ ¸-ú½¸ ] ä® ü « ü § §ì «Ý ®¯

[ °±ÞPù*¸-úµ ¸-ú½!Âà ] ÆÅ Ü º ü « ü § §ì «Ý ®¯

[ °±ÞPù*¸-úµ ¸-ú½!ÂÃ&¶ ] © §Ä Ü º ü « ü § §ì «Ý ®¯

3 os. m. 3 os. f.

ø

Å §ì

164

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina      A.  Mickiewicza     w  Poznaniu  Podstawy gramatyki arabskiej (ýRþ}ÿ ý ý  ÿ  ) © 2002. (kopia bezpłatna)

[ !#" !%$  ]

[ !&!%$ " '#(%( ]

[ !#" !%$)'#*,+ ]

2 42 57/ 68 -.013 / 13

9 : 2 13 2 42 57/ 68 / 13

9 : 2 13 2 42 57/ 68 / 13

[ !#" !%$)' ]

[ !#" !;(!+ ]

[ !#" !;(!+ ]

1 os. m., f.

2.15.8.7.8.1.17.

MY. Wzór X. Strona czynna - schemat: Sg.

3 os. m.

^ `b Y [ \ Y ]Y _a Z

3 os. f.

] Y _a ^ `b p ^ Z Y [\ Y 

A D B EG >@? C <&= = F

Plur.

[ cde#fg%hi jlkg ]

[ cde#fg%hi jlk#o ]

^ `b Y [ \ Y ]Y _a b Z

] Y _a ^ `b qY r ^ \ Y 

[ cde#fg%hi g7k sg ]

] Y _a ^ `b Y [\ Y  [ t Y Z

[ cde#fg%hi jlkj ]

[ cde#fg%hi jlkg!f j ]

] Ya pY r ^ \ Y  _ ^ `b

] Ya u ^ tn r ^ \ Y  _ ^ `b

] Ya _ ^ `b [ x Y tn r ^ \ Y 

[ cde#fg%hi g7k#fg ]

[ cde#fg%hi g7k#f)v#w ]

[ cde#fg%hi g7k#f)v#w,j ]

] Ya p` r ^ \ Y  _ ^ `b

t ^  ] _ ^ `b z  y n r \ Y Ya

] Ya _ ^ `b [ x Y tn r ^ \ Y 

[ cde#fg%h{g7k#f i v#s%sg ]

[ cde#fg%hi g7k#f)v#w,j ]

| ^ `b [ Y r ^ \ Y ]Y _a

| ^ `b [ Y r ^ \ Y ]Y _a

2 os. f. 1 os. m., f.

[ cde#fg%hi g7k#f d ]

^ `b r ^ \ Y ]Y _a np

. T

Dual.

^ `b b m nZ [ \ Y ]Y _a

[ cde#fg%hi jlkg!f ] 2 os. m.

X UWV

[ H)IKJ;L)MNPOQMSR ]

[ cde#fg%hi g7k s!j ]

[ cde#fg%hi g7k s!j ]

[ cde#fg%hi g7k#f)v ] 2.15.8.7.8.1.18.

MY. Wzór X. Strona bierna - schemat: Sg.

3 os. m.

^ ƒb ‚ Y \ ` ]n _€

3 os. f.

] n _€ ^ ƒb p^ ‚ Y \ ` 

[ cQv7e#f)vhi „…kg ]

>C7 }? AC ~ B < E D€ G

^ ƒb b m‚ n \ ` ]n _€

Plur. [ cQv7e#f)vhi „…k#o ]

^ ƒb b ‚ Y \ ` ]n _€

] n _€ ^ ƒb qY r ^ \ ` 

[ cQv7e#f)vhi d†k sg ]

] n _€ ^ ƒb [t Y ‚ Y \ ` 

[ cQv7e#f)vhi „…kg!f ] 2 os. m.

X UWV

] n _€ ^ ƒb [ x Y tn r ^ \ ` 

[ cQv7e#f)vhi d†k#fg ]

[ cQv7e#f)vhi d†k#f)v#w ]

[ cQv7e#f)vhi d†k#f)v#w,j ]

] n _€ ^ ƒb p` r ^ \ ` 

t ^  ] ^ z  y n r \ ` n _€ƒ b

] n _€ ^ ƒb [ x Y tn r ^ \ ` 

[ cQv7e#f)vhd†k#f i v#s%sg ]

[ cQv7e#f)vhi d†k#f)v#w,j ]

| ] n _€ ^ ƒb [ Yr ^\ ` 

| ] n _€ ^ ƒb [ Yr ^\ ` 

[ cQv7e#f)vhi d†k#f d ]

] n _€ ^ ƒb r^\` 

[ cQv7e#f)vhi d†k s!j ]

[ cQv7e#f)vhi d†k s!j ]

[ cQv7e#f)vhi d†k#f)v ] 2.15.8.7.8.2. Imperfectum. 2.15.8.7.8.2.1. Indicativus. 2.15.8.7.8.2.1.1.

MY. Wzór I. Strona czynna - schemat:

Czasownik ZY [ ‰ Y [hi jlkg ]

‹‚ ‰ Š

.

[ cQv7e#f)vhi „…kg!f j ] ] n _€ ^ ƒb u ^ tn r ^ \ ` 

pn

T

Dual. [ cQv7e#f)vhi „…kj ]

] n _€ ^ ƒb pY r ^ \ ` 

2 os. f. 1 os. m., f.

[ HlJ;LQ;NPO)I@R ]

>Cˆ}? ‡ < E = [ MNPO)I@R

].

.

3 os. m.

‚ n \ ` ŒŽY 

Sg. [g%hi „…kv ]

Plur.

3 os. f.

‚ n \ ` Œ Yt

[ fg%hi „…kv ]

q Y r ^ \ ` ŒŽY 

2 os. m.

‚ n \ ` Œ Yt

[ fg%hi „…kv ]

q Y m‚ n \ ` Œ Y t

q Y m‚ n \ ` ŒŽY 

Dual.

[g%h„…kˆi o;sg ] [g%hi d†k sg ] [ fg%h„…kˆi o;sg ] 165

q ‘ b ‚ Y \ ` ŒŽY 

[g%h„…kˆi jls’d ]

t q ‘ b‚ Y \ ` Œ Y

[ fg%h„…kˆi jls’d ]

t q ‘ b‚ Y \ ` Œ Y

[ fg%h„…kˆi jls’d ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (“”–• — ˜ ™š ˜ › œ;“ œ ž Ÿ ˜  “¡ ¢ ˜  l• £  ™¤¥ ¦™§ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. f.

©K « ° ® Ž± ¨ ² ¨ ª¬­¯

1 os. m., f.

¯ Á­ ÂÄ ® ÃÅ

[ ³´%µ¶…·ˆ¸ ¶…¹´ ]

àß Ø Þ

Sg. [åçæÙÚ Ûlܐæ ]

è é Ö Õ á × â Õ ãŽá ä

3 os. f.

Ö á × â Õ ãŽá ï 

[ ð)æÙÚ Ûlܐæ ]

è¼ò ñ â ãŽá ä Õ Õ

2 os. m.

Ö á × â Õ ãŽá ï 

[ ð)æÙÚ Ûlܐæ ]

è é Ö Õ á × â Õ ãŽá ï

2 os. f.

ó ä Ö× â ãŽá ï Õ ì Õ

1 os. m., f.

Ö á × Øö  Õ õ÷

3 os. f. 2 os. m.

Sg. [åçæÙÚ Ý7å%å’î†Üæ ]

ãŽá ï

[ ð)æÙÚ Ý7å%å’î†Üæ ]

ãŽá ï

[ ð)æÙÚ Ý7å%å’î†Üæ ]

 

ó ä ò â ãŽá ï Õ ì Õ

1 os. m., f.

ò á Øö Õ õ÷

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m.

Sg.



[åçæÙÚ Ý7å%åÝ7ܐæ ] [ ð)æÙÚ Ý7å%åÝ7ܐæ ]

ãŽá ï

[ ð)æÙÚ Ý7å%åÝ7ܐæ ]



2 os. f.

ó ä ò â ãŽá ï Õ ì Õ

1 os. m., f.

Ø Õ õ÷ òá ö

3 os. f.

 á ä  ×â Õ ò

[ ð)æÙ{Ý7å%åÝ7ÜˆÚ ô…ëÝ ]

[ øQæÙÚ Ý7å%åÝ7ܐæ ]

2.15.8.7.8.2.1.5. 3 os. m.

[åçæÙKÛlÜˆÚ ê;ëÝ ] [åçæÙÚ Ý7Ü ëÝ ]

è¼ò ñ â ãŽá ï Õ Õ

[ ð)æÙKÛlÜˆÚ ê;ëÝ ] [ ð)æÙÚ Ý7Ü ëÝ ]

Ö á × â Õ ãŽá ù 

[åçæÙKÛlÜˆÚ Ûlë’î ]

è!í Ö × â ãŽá ï ì  Õ Õ

[ ð)æÙKÛlÜˆÚ Ûlë’î ]

è!í Ö × â ãŽá ï ì  Õ Õ

[ ð)æÙKÛlÜˆÚ Ûlë’î ]

è!í Ö × â ãŽá ï ì  Õ Õ

[ ð)æÙKÛlÜˆÚ Ûlë’î ]

Ö á × â Õ ãŽá ù 

[ëçæÙÚ Ûlܐæ ]

[ëçæÙÚ Ûlܐæ ]

ËCÍ7 ü ÏÎ Éûú

[ Ð;ѐÓýÒ@Ò)þ@Ô ]

Plur.

 

. ÿ

Dual.

  [åçæÙ{Ý7å%å’î†ÜˆÚ ê;ëÝ ]   [åçæÙ{Ý7å%å’î†ÜˆÚ Ûlë’î ] è¼òñ   â ãŽá ä è!í   â ãŽá ï Õ Õ [åçæÙ{Ý7å%å{Ú î†Ü ëÝ ] ì ò Õ Õ [ ð)æÙ{Ý7å%å’î†ÜˆÚ Ûlë’î ] è é ò è!í   â ãŽá ï Õ á   â Õ ãŽá ï [ ð)æÙ{Ý7å%å’î†ÜˆÚ ê;ëÝ ] ì ò Õ Õ [ ð)æÙ{Ý7å%å’î†ÜˆÚ Ûlë’î ] è¼òñ   â ãŽá ï è!í   â ãŽá ï Õ Õ [ ð)æÙ{Ý7å%å{Ú î†Ü ëÝ ] ì ò Õ Õ [ ð)æÙ{Ý7å%å’î†ÜˆÚ Ûlë’î ] á   â Õ ãŽá ù [ëçæÙÚ Ý7å%å’î†Üæ ] á   â Õ ãŽá ù [ëçæÙÚ Ý7å%å’î†Üæ ] ò ò è é ò á â ãŽá ä Õ Õ

è!í ì ò Õ â Õ ãŽá ä

Plur.



ËC Í7ü ÏÎ

[ Ð;ѐÓýÒ@ÒQÓSÔ ]

É

. ÿ

Dual.



è é ò á â ãŽá ä Õ Õ

 

è!í ì ò Õ â Õ ãŽá ä

[åçæÙ{Ý7å%åÝ7ÜˆÚ Ûlë’î ]

[åçæÙ{Ý7å%åÝ7ÜˆÚ ê;ëÝ ]

ò á â Õ ãŽá ï



Dual.

MY. Wzór II. Strona bierna - schemat:

ò á â Õ ãŽá ä

 á  â Õ ò

[ ð)æÙ{Ý7å%å’î†ÜˆÚ ô…ëÝ ]

[ øQæÙÚ Ý7å%å’î†Üæ ]

2.15.8.7.8.2.1.4.

[ Ð;ÑPÒQÓSÔ ].

è!í × â ãŽá ä ì Ö Õ Õ

MY. Wzór II. Strona czynna - schemat:

2 os. f.

 

[ ð)æÙKÛlÜˆÚ ô…ëÝ ]

[ øQæÙÚ Ûlܐæ ]

ò á â Õ ãŽá ä

[¹´%µ¸ ¶…·Ç ]

Plur.

á × â Õ ãŽá ä Ö

2.15.8.7.8.2.1.3.

ËCÍˆÌ Î¬Ï É&Ê

[ ³´%µ¶…·ˆ¸ Àl¹’¾ ]

.

3 os. m.

  á  â Õ ò á  â Õ ò

¯ Á­ ° ® ±Ž¨ È

[¹´%µ¸ ¶…·Ç ]

MY. Wzór I. Strona bierna - schemat:

Czasownik ÖÕ × Ø Õ [ÙÚ ÛlÜÝ ]

3 os. m.

« º!¿ ­¯ ¨ ° ® Ž± ¨ ²

[ ³´%µ¸ ¾†· ¹´ ]

¯ Á­ ° ® Ž± ¨ È

[ Æ)´%µ¸ ¶…·Ç ]

2.15.8.7.8.2.1.2.

º¼ ¨ ½ » ° ® ±Ž¨ ²

 [åçæÙ{Ý7å%å{Ú Ý7Ü ëÝ ] ì è!í òÕ  â Õ ãŽá ï [ð)æÙ{Ý7å%åÝ7ÜˆÚ Ûlë’î ] è é ò è!í  â ãŽá ï Õ á  â Õ ãŽá ï [ ð)æÙ{Ý7å%åÝ7ÜˆÚ ê;ëÝ ] ì ò Õ Õ [ ð)æÙ{Ý7å%åÝ7ÜˆÚ Ûlë’î ] è¼òñ  â ãŽá ï è!í  â ãŽá ï Õ Õ [ ð)æÙ{Ý7å%å{Ú Ý7Ü ëÝ ] ì ò Õ Õ [ ð)æÙ{Ý7å%åÝ7ÜˆÚ Ûlë’î ] á  â Õ ãŽá ù [ëçæÙÚ Ý7å%åÝ7ܐæ ] á  â Õ ãŽá ù [ëçæÙÚ Ý7å%åÝ7ܐæ ] ò ò è¼ò ñ â ãŽá ä Õ Õ

MY. Wzór III. Strona czynna - schemat: Sg.

ò á ä × â Õ ãŽá ä Žã á ï

[åçæÙÚ Ûlå’î†Üæ ] [ ð)æÙÚ Ûlå’î†Üæ ]

 è¼òñ ä  × â Õ Õ

Plur.

è é ò á ä × â ãŽá ä Õ Õ Žã á ä

[åçæÙKÛlå’î†ÜˆÚ ê;ëÝ ] [åçæÙKÛlå{Ú î†Ü ëÝ ] 166

 Í7ü ÏÎ [ Ð;Ñ’Ò)þ@Ô ]   É

 è!í ä  × â ì ò Õ Õ

Dual.

è!í ì ò Õ ä × â Õ ãŽá ä Žã á ï

[åçæÙKÛlå’î†ÜˆÚ Ûlë’î ] [ ð)æÙKÛlå’î†ÜˆÚ Ûlë’î ]

ÿ

.

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

0/ 2-1 3546 79/ 8 [:;=<> ?(@ ACBD; ] P4 2 0M 2-1 3546 79/ 8 [:;=QRJLK 0/ 2-1 35X4V W Y [ Z[;=<> ?(@ ACBD; ]

2.15.8.7.8.2.1.6. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

]

Sg.

Plur.

]

"u ‚ ts v-u w x u y s v [z]{=|G~(zLf€H} ƒ„L ] Tu tŠ v-u w x u y s v [z]{=|G~(zU} f€#„L ] "u ‚ ts v-u w x u y9s ˆ [‰{=|G~(zLf€H} ƒ„L ] Tu tŠ v-u w x u y9s ˆ [‰{=|G~(zU} f€#„L ] ts v-u w x u y9s ‘ [„]{=|} ~(zLf€D{ ]

˜šs ™x y s v ˜šs ™x y9s ˆ [‰{=|}ŒR€D{ ] ˜šs ™x y9s ˆ [‰{=|}ŒR€D{ ] ‹u v ˜š… ™x y9s ˆ [‰{=|ŒR€H}ŒR„L ˜šs X™ Ž  [ [{=|}ŒR€D{ ]

Plur.

]

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

ž s wx u y s v ž s w x u y9s ˆ [‰{=|} ~(€D{ ] ž s w x u y9s ˆ [‰{=|} ~(€D{ ] ‹u v ž … w x u y9s ˆ [‰{=|G~(€H}ŒR„L ž s w Xu Ž  [ [{=|} ~(€D{ ]

2.15.8.7.8.2.1.9.

˜  œ .

Plur.

"u ‚ ž s w x u y s v [z]{=|G~(€H} ƒ„L ] Tu tŠ x u y s v [z]{=|} f€#„L ] "u ‚ ž s w x u y9s ˆ [‰{=|G~(€H} ƒ„L ] Tu tŠ x u y9s ˆ [‰{=|} f€#„L ] ž s w x u y9s ‘ [„]{=|} ~(€D{ ]

]

… O† už … O† už … O† už … O† už ž s wx u

MY. Wzór V. Strona czynna - schemat:

r pq o . Sg.

3 os. m.

Dual.

MY. Wzór IV. Strona bierna - schemat:

Sg. [z]{=|} ~(€D{ ]

ts ¥ ¤ x u £ u y u v [Lz O‰%¦|} fz¦zLf€D{

]

"u ‚ ts ¥ ¤ x u £ u y u v

’ ^ ” “ dfg e [ h i•k–—m ] r pq o .

… O† ˜šu ™x y s v [z]{=|ŒR€H} ~(„ ‡ ] … O† ˜šu ™x y9s ˆ [‰{=|ŒR€H} ~(„ ‡ ] … O† ˜šu ™x y9s ˆ [‰{=|ŒR€H} ~(„ ‡ ] … O† ˜šu ™x y9s ˆ [‰{=|ŒR€H} ~(„ ‡ ] ˜šs ™x y9s ‘ [„]{=|}ŒR€D{ ]

"u ‚ ˜šs ™x y s v [z]{=|ŒR€H} ƒ„L ] Tu t Š ™x y s v [z]{=|} ‡C€#„L ] "u ‚ ˜šs ™x y9s ˆ [‰{=|ŒR€H} ƒ„L ] Tu t Š ™x y9s ˆ [‰{=|} ‡C€#„L ] ˜šs ™x y9s ‘ [„]{=|}ŒR€D{ ]

Odmiana jest identyczna z odmian› wzoru pierwszego 3 os. m.

Dual.

… O† ut v-u w x u y s v [z]{=|G~(zLf€H} ~(„ ‡ ] … O† ut v-u w x u y9s ˆ [‰{=|G~(zLf€H} ~(„ ‡ ] … O† ut v-u w x u y9s ˆ [‰{=|G~(zLf€H} ~(„ ‡ ] … O† ut v-u w x u y9s ˆ [‰{=|G~(zLf€H} ~(„ ‡ ] ts v-u w x u y9s ‘ [„]{=|} ~(zLf€D{ ]

MY. Wzór IV. Strona czynna - schemat: Sg. [z]{=|} ŒR€D{ ]

2.15.8.7.8.2.1.8.

`^ a _ b dfc g e [ h ij k[lnm ] r pq o .

MY. Wzór III. Strona bierna - schemat:

ts v-u w x u y s v [z]{=|} ~(zLf€D{ ] ts v-u w x u y9s ˆ [‰{=|} ~(zLf€D{ ] ts v-u w x u y9s ˆ [‰{=|} ~(zLf€D{ ] ‹u v t… v-u w x u y9s ˆ [‰{=|G~(zLf€H}ŒR„L ts v-u w Xu Ž  [ [{=|} ~(zLf€D{ ]

2.15.8.7.8.2.1.7. 3 os. m.

        "!# $%&#'  $( )$ *+",-. E"4 F 0/ 2-1 3546 79/ 8 [:;= IJLK ] M EON 04 2-1 3546 79/ 8 [:;= ?(J A ] ET4 0S 2-1 3546 79/ 8 [:;= ACB#JLK ] M EON 04 2-1 3546 79/ 8 [:;= ?(J A ] 0/ 2-1 3546 79/ \ [J];=<> ?(@ ACBD; ] 0/ 2-1 3546 79/ \ [J];=<> ?(@ ACBD; ]

Plur.

’ `^ ” _ dfg e [ h i•k[lnm ] . Dual.

w x u y s v [z]{=|G~(€H} ~(„ ‡ ] w x u y9s ˆ [‰{=|G~(€H} ~(„ ‡ ] w x u y9s ˆ [‰{=|G~(€H} ~(„ ‡ ] w x u y9s ˆ [‰{=|G~(€H} ~(„ ‡ ] y9s ‘ [„]{=|} ~(€D{ ] ^ ” Ÿ d c   _ g _ [ lT¡l-iDl¢k—k[lnm ]

… O† ut ¥ ¤ x u £ u y u v 167

Dual.

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. f.

Æ Å È-Ç ÉÊ Ë É 9Ì É Í [%½ ¼O½%¼¦¾À ¼f»¦»L¼f¿DÎ

]

2 os. m.

Æ Å È-Ç ÉÊ Ë É 9Ì É Í [%½ ¼O½%¼¦¾À ¼f»¦»L¼f¿DÎ

]

ÕÉ Ñ ÆÈ-Ç ÉÊ Ë É Ì9É Í Ò [ ½%¼O½%¼¦¾U¼f»¦»L¼f¿HÀ ÖRÂL¼ ] ÆÅ È-Ç ÉÊ ÍØÉ × Ù [ Ú¼O½%¼¦¾À ¼f»¦»L¼f¿DÎ

]

2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.8.2.1.10.

áD-âã å ä [ æ¦çè-éDè¢ê—ê[ènë ] ï íî ì

. Sg.

Plur.

3 os. m.

]

3 os. f.

ñð ó-ò ôõ ö ô ÷ð [û úUû%ü¦ýþ üfù¦ùLüfÿDú

]

2 os. m.

ñð ó-ò ôõ ö ô ÷ð [û úUû%ü¦ýþ üfù¦ùLüfÿDú

]

ô ø ñó-ò ôõ ö ô ÷ð  [ ûúUû%ü¦ýUüfù¦ùLüfÿHþ Lü ]  ñ ð ó-ò ôõ ô [ [úUû%ü¦ýþ üfù¦ùLüfÿDú

]

1 os. m., f.



2.15.8.7.8.2.1.11.

 ñô ó-ò ôõ ö ô ÷9ð ø  [ù]úUû%ü¦ýUüfù¦ùLüfÿHþ  ]  ñ ô ó-ò ôõ ö ô ÷ ð  [ ûúUû%ü¦ýUüfù¦ùLüfÿHþ  ]  ñô ó-ò ôõ ö ô ÷ ð  [ ûúUû%ü¦ýUüfù¦ùLüfÿHþ  ]  ñô ó-ò ôõ ö ô ÷ ð  [ ûúUû%ü¦ýUüfù¦ùLüfÿHþ  ] ñð ó-ò ôõ ö ô ÷ ð  []úUû%ü¦ýþ üfù¦ùLüfÿDú

]

ï íî ì .

Plur.

3 os. m.

ñ ð øô  ôõ ö ô 9÷ ô ø [Lù üOû%ü¦ýþ (ùLüfÿDú

]

3 os. f.

ñ ð øô  ôõ ö ô ÷ ô [%û üOû%ü¦ýþ (ùLüfÿDú

]

2 os. m.

ñ ð øô  ôõ ö ô ÷ ô [%û üOû%ü¦ýþ (ùLüfÿDú

]

1 os. m., f.

Dual.

ô ñð ó-ò ôõ ö ô ÷9ð ø [ù]úUû%ü¦ýUüfù¦ùLüfÿHþ Lü ]  ô ñó-ò ôõ ö ô ÷9ð ø [ù]úUû%ü¦ýUüfù¦ùUþ üfÿ Lü ] ô ñð ó-ò ôõ ö ô ÷ ð [ ûúUû%ü¦ýUüfù¦ùLüfÿHþ Lü ]  ô ñó-ò ôõ ö ô ÷ ð [ ûúUû%ü¦ýUüfù¦ùUþ üfÿ Lü ] ñð ó-ò ôõ ö ô ÷ ð  []úUû%ü¦ýþ üfù¦ùLüfÿDú

MY. Wzór VI. Strona czynna - schemat:

Sg.

2 os. f.

]

MY. Wzór V. Strona bierna - schemat: ÜÞàÝ ß

ñ ð ó-ò ôõ ö ô ÷9ð ø []ù úUû%ü¦ýþ üfù¦ùLüfÿDú

2 os. f.

§¨© ª « ¬­ « ® ¯§° ¯ ±"²#« ³%§´#µ « ³(© ¶³ ¬·¸"¹-¬º [»L¼O½%¼¦¾U¼f»¦»L¼f¿HÀ Ã(Â Ä ] ÏTÉ ÆÐ È-Ç ÉÊ Ë É Ì9É Ñ ÏOÓ É È-ÉÊ Ë É É Ò ÆÇ Ì9Í [»L¼O½%¼¦¾U¼f»¦»UÀ ¼f¿#ÂL¼ ] [ ½%¼O½%¼¦¾U¼f»¦»L¼f¿HÀ Ã(Â Ä ] Ï"É Ô ÆÅ È-Ç ÉÊ Ë É Ì9É Í ÏOÓ É È-ÉÊ Ë É É Ò ÆÇ Ì9Í [ ½%¼O½%¼¦¾U¼f»¦»L¼f¿HÀ ÁÂL¼ ] [ ½%¼O½%¼¦¾U¼f»¦»L¼f¿HÀ Ã(Â Ä ] ÏTÉ ÆÐ È-Ç ÉÊ Ë É Ì9É Í ÏOÓ É È-ÉÊ Ë É É Ò ÆÇ Ì9Í [ ½%¼O½%¼¦¾U¼f»¦»UÀ ¼f¿#ÂL¼ ] [ ½%¼O½%¼¦¾U¼f»¦»L¼f¿HÀ Ã(Â Ä ] ÆÅ È-Ç ÉÊ Ë É Ì9É Û [ÂL¼O½%¼¦¾À ¼f»¦»L¼f¿DÎ ] ÆÅ È-Ç ÉÊ Ë É Ì9É Û [ÂL¼O½%¼¦¾À ¼f»¦»L¼f¿DÎ [»L¼O½%¼¦¾U¼f»¦»L¼f¿HÀ ÁÂL¼ ]

ô ø ñ øô  ôõ ö ô ÷ô  [ û%üOû%ü¦ý (ùLüfÿHþ Lü ]  ñ ð ø ô  ôõ !ô [ üOû%ü¦ýþ (ùLüfÿDú 

]

ô ñ ð ø ô ôõ ö ô ÷9ô ø [ùLüOû%ü¦ý (ùLüfÿHþ Lü ]  ô ñ ø ô  ôõ ö ô ÷9ô ø [ùLüOû%ü¦ý (ùUþ üfÿLü

]

ô ñ ð ø ô ôõ ö ô ÷ô [ û%üOû%ü¦ý (ùLüfÿHþ Lü ]  ô ñ ø ô  ôõ ö ô ÷ ô [û%üOû%ü¦ý (ùUþ üfÿLü

]

168

ñ ô ø ô ôõ ö ô ÷9ô ø [ùLüOû%ü¦ý (ùLüfÿHþ  ]  ñ ô  ø ô  ôõ ö ô ÷ ô  [ û%üOû%ü¦ý (ùLüfÿHþ  ]  ñ ô  ø ô  ôõ ö ô ÷ ô  [ û%üOû%ü¦ý (ùLüfÿHþ  ]  ñ ô  ø ô  ôõ ö ô ÷ ô  [ û%üOû%ü¦ý (ùLüfÿHþ  ] ñ ð ø ô  ôõ ö ô ÷ ô  [LüOû%ü¦ýþ (ùLüfÿDú 

 

]

Ü  â  áDß âã å â [ èTçè-é ê[ènë ] Dual.

 

ñ ð øô  ôõ ö ô ÷ô  [LüOû%ü¦ýþ (ùLüfÿDú

]

 

]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ("$#&% ' ( )+* ( , -"$. -0/1( 23"$45 ( 2 % 672 )+879:)+; ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.8.2.1.12.

MY. Wzór VI. Strona bierna - schemat: T QSR

P

C D ? @ B A  <>= = E

[ FHGIJK LMION ]

.

Sg.

Plur.

3 os. m.

V7U XW Y Z W [ W \ U X

3 os. f.

V7U XW Y Z W [ W \U r

2 os. m.

V7U XW Y Z W [ W \U r

2 os. f.

tW X V7XW Y Z W [ W \ U r o

j W V7s XW Y Z W [ W \ U r

V7U XW Y Z W rW v w

V7U XW Y Z W [ W \ U y

[]_^a`3bHc$d e ]fbhgi^ ]

Dual.

jW k V7U XW Y Z W [ W \ U X

jp V7W XW Y Z W [ W \ U X o

[]_^a`3bHce ]fbhgld mnfb ] [ `^a`3bHc$d e ]fbhgi^ ]

j W V7s XW Y Z W [ W \ U X

[ `^a`3bHc$d e ]fbhgi^ ]

jW k V7U XW Y Z W [ W \U r

[]_^a`3bHce ]fbhgld e n q ] jp V7W XW Y Z W [ W \ U r

[]_^a`3bHce ]ad bhgnfb ] o

[ `^a`3bHce ]fbhgld e n q ] jp V7W X W Y Z W [ W \ U r o

[ `^a`3bHce ]fbhgld mnfb ]

[ `^a`3bHce ]fbhgld e n q ] jp V7W XW Y Z W [ W \U r

[ `^a`3bHce ]ad bhgnfb ] o

[ `^a`3bHce ]fbhgld unfb ] 1 os. m., f.

[ `^a`3bHce ]fbhgld e n q ]

[ xM^a`3bHc$d e ]fbhgi^ ]

2.15.8.7.8.2.1.13.

[n_^a`3bHc$d e ]fbhgi^ ]

MY. Wzór VII. Schemat: Sg.

3 os. m.

‘ U YZ W ’ s\ WX

[]fbhn“c$d e gi^ ]

jW k ‘ U Y Z W ’ s \ W X

3 os. f.

‘ U Y Z W ’ s \ W r

[ `3bhn“c$d e gi^ ]

j W V7s Z W ’ s \ W X

2 os. m.

‘ U Y Z W ’ s \ W r

[ `3bhn“c$d e gi^ ]

jW k ‘ U Y Z W ’ s \ W r

2 os. f.

tW X ‘ Y Z W ’ s \ W r [ `3bhn“ce gld unfb o ‘ U Y Z W y!s ” w [ xbhn“c$d e gi^ ]

1 os. m., f.

]

[ …†‡i…‰ˆŠŒ‹ ]

Plur. []fbhn“ce gld mnfb ] o

[]fbhn“c$d bhgnfb ]

j W V7s Z W ’ s \ W r

o

[ `3bhn“ce gld mnfb ] o

[ `3bhn“c$d bhgnfb ]

‘ U Y Z W ’ s \ W y

o

[n_^a`3bHc$d e ]fbhgi^ ]

 ŽS

. Sg. 3 os. m.

[]fb7ž` d e ŸM^ ]

jW ¡ ¢ U Y [ W  s \ W X

3 os. f.

U›œY [ W  s \W r

[ `3b7ž` d e ŸM^ ]

t W £ s [ W s\ WX

2 os. m.

U›œY [ W  s \W r

[ `3b7ž` d e ŸM^ ]

jW ¡ ¢ U Y [ W  s \W r

2 os. f.

¥§ W ¢ ¦ Y [ W  s \W r

1 os. m., f.

U›œY [ W ¨ s ” w

[ `3b7ž` e Ÿ d unfb ]

[ xb7ž` d e ŸM^ ]

Dual.

jp ‘ W Y Z W ’ s \ W r

[ `3bhn“ce gld e n q ]

jp ‘ W Y Z W ’ s \ W r

[ `3bhn“ce gld e n q ]

jp ‘ W Y Z W ’ s \ W r

[ `3bhn“ce gld e n q ]

[nfbhn“c$d e gi^ ] •ƒ –€ ƒ „

Plur.

U›œY [ W  s \ W X

[]fb7ž` e Ÿ d mnfb ] o o

[ `3b7ž` e Ÿ d mnfb ]

t W £ s [ W  s \W r

[ `3b7ž` d b¤Ÿ nfb ]

U›œY [ W  s \W y

[nfb7ž` d e ŸM^ ]

o

o

j Y¢ W Y[ W  s\ WX

[]fb7ž` e Ÿ d e n q ]

j Y ¢ W Y [ W  s \W r

[ `3b7ž` e Ÿ d e n q ]

j Y ¢ W Y [ W  s \W r

[ `3b7ž` e Ÿ d e n q ]

j Y ¢ W Y [ W  s \W r

[ `3b7ž` e Ÿ d e n q ]

U›œY [ W  s \W y

MY. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: z

U›œY [ W s \ U X

[]_^hž` d e ŸM^ ]

jW ¡ ¢ U Y [ W s \ U X

3 os. f.

U›œY [ W s \U r

[ `^hž` d e ŸM^ ]

t W £ s [ W s \ U X

 ˜™š 

[nfb7ž` d e ŸM^ ] • ƒ h–€ © }ƒ  „

Plur.

3 os. m.

[ …‡—…‰ˆŠŒ‹ ] Dual.

[]fb7ž` d b¤Ÿ nfb ]

. Sg.

.

[]fbhn“ce gld e n q ]

‘ U Y Z W ’ s \ W y

[nfbhn“c$d e gi^ ]



j p‘ W Y Z W ’ s \ W X 

MY. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: z|} {

2.15.8.7.8.2.1.14.

2.15.8.7.8.2.1.15.

€i‚ ƒ z|}{ ~ „

V7U XW Y Z W [ W \U y

[ ª‡—…‰ˆM…O‹ ] Dual.

[]_^hž` e Ÿ d mnfb ]

[]_^hž` d b¤Ÿ nfb ] 169

o

o

j Y ¢ W Y [ W s \ U X

[]_^hž` e Ÿ d e n q ]

j Y ¢ W Y [ W s \U r

[ `^hž` e Ÿ d e n q ]

 ˜™š 

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej («$¬&­ ® ¯ °+± ¯ ² ³«$´ ³0µ¶¯ ·3«$¸¹ ¯ · ­ º7· °+»7¼½°+¾ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. m.

¿ÀœÁÃÄ ÆÅ Ç¿ È

2 os. f.

ק Â Ñ Ø ÃÁ Ä ÆÅ Ç ¿ È

1 os. m., f.

¿ÀœÁÃÄ ÜÅ Ý Þ

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Sg.  [ýfþ7ÿœý þ ]  ôõ÷ø7ö úhù ûö  [ 3 þ7ÿœý þ ]  ôõ÷ø7ö úhù ûö  [ 3 þ7ÿœý þ ]   ö  ø7ö úhù ûö  [ 3 þ7ÿœýfþ f þ ]  ôõ÷ø7ö !#ù " $ [  % þ7ÿœý þ ] ôõ÷ø7ö úhù ûö ü

;< =  > ö ? ù

. Sg. û ö ü



[ýfþA@B3þCD  E ] 

;< =  > ö ? ù ûö  [ 3þA@B3þCD  E

2 os. m.

;< =  > ö ? ù ûö  [ 3þA@B3þCD  E  ]

1 os. m., f.

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m.

]

ö ü < =  > ö ? ù ûö  [ 3þA@B3þCG EH  fþ ] ;< =  > ö M ù " $ [ % þA@B3 þCD  E  ]

2.15.8.7.8.2.1.18.

[ ÉÊhËÉ Ì Ô¤Î ÓfÔ ]

¿ÀœÁÃÄ ÆÅ Ç¿ à

[Ó_ÊhËÉ Ì Í ÎMÊ ]

ö  ô ö  ù 

[ýfþ7ÿœýfþ

ø7ö úhù ûö ü

[ ÉÊhËÉ Í Î Ì Í Ó Ö ]

Ï ÁÃÑ Â ÃÁ ÄÂ ÆÅ Ç ¿ È

[ ÉÊhËÉ Í Î Ì Í Ó Ö ]

¿ÀœÁÃÄ ÆÅ Ç¿ à

âäåã çiæ èé á

Plur. ø7ö úhù ûö ü

Õ

Ï ÁÃÑ Â ÃÁ ÄÂ ÆÅ Ç ¿ È

[Ó_ÊhËÉ Ì Í ÎMÊ ]

[ êëìaíHî ïððOï ] - "bieleñ "



fþ ]    f þ ]

[ýfþ7ÿœýfþ ö  ô ø7ö úhù ûö  [ 3 þ7ÿœýfþ  fþ ]   ö  ù  ø7ö úhù ûö  [ 3þ7ÿœýfþ  fþ ]  ôõ÷ø7ö úhù ûö & [ fþ7ÿœý þ ]

Dual.





ø7ö úhù ûö ü

[ýfþ7ÿœýfþ





ø7ö úhù ûö 

[ 3þ7ÿœýfþ





ø7ö úhù ûö 

[ 3þ7ÿœýfþ

 

ø7ö úhù ûö 

[ 3þ7ÿœýfþ

ôõ÷ø7ö úhù ûö &

[ fþ7ÿœý þ



   

ó â

åç ò

.

  ]   ]   ]   ]

]

ö F ;< =  > ö ? ù

Plur.

I < ö =  > ö ? ù

û ö ü

[ýfþA@B3þCG EH fþ ] ö J ù =  > ö ? ù ûö ü [ýfþA@B3þCD KEL fþ ]

. Sg.   > Q ;  = ö ö ? ù û; ü [ý @B3 þCD E ]   Q ;  = ö > ö ? ù û;  [  B@ 3þCD E ]   Q ;  = ö > ö ? ù û;  [  @B3 þCD E ]

ò

Dual. û ö ü

[ýfþA@B3þCG EH   ]

I < ö =  > ö ? ù ûö  [ 3þA@B3þCG EH   ]

ö F ;< =  > ö ? ù ûö  [ 3þA@B3þCG EH fþ ] I < ö =  > ö ? ù ûö  [ 3þA@B3þCG EH   ] ö J ù =  > ö ? ù ûö  [ 3þA@B3þCD KEL fþ ]  ;< =  > ö ? ù ûö & [f þA@B3 þCD  E ]

I < ö =  > ö ? ù ûö  [ 3þA@B3þCG EH   ]  ;< =  > ö ? ù ûö & [f þA@B3 þCD  E ]

æ . N [ P3/ 1ï3254Mï6 ] ó : 8 9 ( ã + ) , ã -O MY. Wzór X. Strona bierna - schemat: ' *

ö ü Q  = ö > ö ? ù û;  [   @B3þCREH  fþ ] 1 os. m., f. Q ;  = ö > ö MUù T $ [ %  @B3þCD E  ]

2 os. f.

ÚÂ Û Å ÄÂ ÆÅ Ç¿ È

Õ

+ ,ã ã ó MY. Wzór X. Strona czynna - schemat: ' (*è ) - æ . [ ï0/ 1ï3254ë76 ] 8:9

3 os. f.

2 os. f.

[ ÉÊhËÉ Í Î Ì ÒÓfÔ ]

MY. Wzór IX. Czasownik

2.15.8.7.8.2.1.17.

3 os. m.

[ ÉÊhËÉ Í Î Ì ÙÓfÔ ]

[ ßMÊhËÉ Ì Í ÎMÊ ]

2.15.8.7.8.2.1.16. 3 os. m.

ÏÂ Ð Ñ ¿ ÃÁ ÄÂ ÆÅ Ç ¿ È

[ ÉÊhËÉ Ì Í ÎMÊ ]

Plur. > ö F Q ;  = ö ö ? ù û; ü  [ý @B3 þCREH fþ ] ö J ù = ö > ö ? ù û; ü [ý  @B3þCD þSEL fþ ] ö F Q ;  = ö > ö ? ù û;   [  @B3þCREH fþ ] ö J ù = ö > ö ? ù û;  [   @B3þCD þSEL fþ ]   Q ;  = ö > ö ? ù û; & [ @B3 þCD E ]

170

Dual.  >

I Q ö  = ö ö ? ù û; ü [ý @B3þCREH   ] 

I Q ö  = ö > ö ? ù û;  [  B@ 3þCREH   ] 

I Q ö  = ö > ö ? ù û;  [  @B3 þCREH   ] 

I Q ö  = ö > ö ? ù û;  [  B@ 3þCREH   ]   Q ;  = ö > ö ? ù û; & [ @B3þCD E ]

ò

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (VDWYX Z [ \G] [ ^ _ VD` _bacL[ deVDfLg [ dX hAd \GiAjk3\Gl ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.8.2.2.

2.15.8.7.8.2.2.1.

Jussivus.

p n rHq sSt [ u3v5wyx7z ]. Wzór I. Strona czynna - schemat: mo*

Czasownik |A{ } ~ { [D€ ‚Aƒ ] ‡ …U† „ . 3 os. m.

Sg. ‰Aˆ ‹ Š Œ Ž [€ ƒ‘K‚ ]

Plur. Š Œ Ž [•ƒD€ – ‚B— ] ’ 3“ … ” ‹

Dual. Š Œ Ž [•ƒD€ – ‚e ] ’ Œ… ‹

3 os. f.

‰ ˆ ‹ Š Œ ˜ [ ™ € ƒ‘K‚ ]

šŒ ‰Aˆ ‹ Š Œ Ž [•ƒD€ K‚L›•ƒ ]

‹ Š  Œ ˜ [ ™eƒD€ – ‚e ] ’ Œ… 

2 os. m.

‰Aˆ ‹ Š Œ ˜ [ ™ € ƒ‘K‚ ]

‹ Š  Œ ˜ [ ™eƒD€ – ‚B— ] ’ “3… ” 

‹ Š  Œ ˜ [ ™eƒD€ – ‚e ] ’ Œ… 

2 os. f.

œ…   ‹ Š  Œ ˜ [ ™eƒD€ – ‚L– ]

šŒ ‰Aˆ ‹ Š Œ ˜ [ ™eƒD€ K‚L›•ƒ ]

‹ Š  Œ ˜ [ ™eƒD€ – ‚e ] ’ Œ… 

‰Aˆ ‹ Š Œ ¢ [›€ ƒ‘K‚ ]

‰Aˆ ‹ Š Œ ¢ [›€ ƒ‘K‚ ]

1 os. m., f. ‰Aˆ †Ÿ Š ž   [ ¡ € ƒ‘K‚ ] 2.15.8.7.8.2.2.2. Czasownik ±AŒ ² Œ†

¦ ¤ ¨H§ ©#ª [ « ¬5­¯®° ]. MY. Wzór I. Strona bierna - schemat: £¥*

[D€ ‚Aƒ ] ‡ …U† „ . Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

‰ ˆ Œ‹ ” Ž [€ ³‘ƒS‚ ]

’ “3±A” ² Œ‹ ” Ž [´³‘D€ ‚B— ]

’ ±AŒ ² Œ‹ ” Ž [´³‘D€ ‚e ]

3 os. f.

‰ ˆ Œ‹ ” ˜ [ ™ € ³‘ƒS‚ ]

šŒ ‰ ˆ Œ‹ ” Ž [´³‘D€ ƒS‚L›•ƒ ]

’ ±AŒ ² Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ‚e ]

2 os. m.

‰ ˆ Œ‹ ” ˜ [ ™ € ³‘ƒS‚ ]

’ “3±A” ² Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ‚B— ]

’ ±AŒ ² Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ‚e ]

2 os. f.

œ±A ² Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ‚L– ]

šŒ ‰ ˆ Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ƒS‚L›•ƒ ]

’ ±AŒ ² Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ‚e ]

‰ ˆ Œ‹ ” ¢ [›€ ³‘ƒS‚ ]

‰ ˆ Œ‹ ” ¢ [›€ ³‘ƒS‚ ]

1 os. m., f. ‰ ˆ ¶ Œ† µ   [ ¡ € ³‘ƒS‚ ] 2.15.8.7.8.2.2.3.

¦ · ¨S¸ ª© [ « ¬0®¹­7­yº7° ] ¾ ¼:½ » . MY. Wzór II. Strona czynna - schemat: £o*

3 os. m.

Sg. ˆ‰AÀ ¿ Œ‹ ” Ž [´³‘D€ ƒSK‚ ]

Plur. À Œ‹ ’ “3‰A” ¿ ” Ž [´³‘D€ ƒSK‚B— ]

Dual. Œ’ ‰AÀ ¿ Œ‹ ” Ž [´³‘D€ ƒSK‚e ]

3 os. f.

‰ ˆ À ¿ Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ƒSK‚ ] A

šŒ ‰Aˆ À ¿ Œ‹ ” Ž [´³‘D€ ƒSK‚L›•ƒ ]

’ ‰AŒ À ¿ Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ƒSK‚e ]

2 os. m.

‰ ˆ À ¿ Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ƒSK‚ ] A

’ “3‰A” À ¿ Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ƒSK‚B— ]

’ ‰AŒ À ¿ Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ƒSK‚e ]

2 os. f.

œ‰A À ¿ Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ƒSK‚L– ]

šŒ ‰Aˆ À ¿ Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘ƒS€ K‚L›•ƒ ]

’ ‰AŒ À ¿ Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ƒSK‚e ]

‰ ˆ À ¿ Œ‹ ” ¢ [›´³‘D€ ƒSK‚ ] A

‰ ˆ À ¿ Œ‹ ” ¢ [›´³‘D€ ƒSK‚ ] A

1 os. m., f. A‰ ˆ À ¿ ¶ Œ† µ   [ ¡¯³‘D€ ƒSK‚ ] 2.15.8.7.8.2.2.4.

¦ Á ¨S¸ ª© [ « ¬0®¹­7­¯®° ] ¾ ¼:½ » . MY. Wzór II. Strona bierna - schemat: £o*

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

‰Aˆ À  Œ‹ ” Ž [´³‘D€ ƒS•ƒS‚ ]

’ “3‰A” À  Œ‹ ” Ž [´³‘D€ ƒS•ƒS‚B— ]

’ ‰AŒ À  Œ‹ ” Ž [´³‘D€ ƒS•ƒS‚e ]

3 os. f.

‰Aˆ À  Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ƒS•ƒS‚ ]

šŒ ‰Aˆ À  Œ‹ ” Ž [´³‘ƒS€ ƒS‚L›•ƒ ]

’ ‰AŒ À  Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ƒS•ƒS‚e ]

2 os. m.

‰Aˆ À  Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ƒS•ƒS‚ ]

’ “3‰A” À  Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ƒS•ƒS‚B— ]

’ ‰AŒ À  Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ƒS•ƒS‚e ]

2 os. f.

œ‰A À  Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ƒS•ƒS‚L– ]

šŒ ‰Aˆ À  Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘ƒS€ ƒS‚L›•ƒ ]

’ ‰AŒ À  Œ‹ ” ˜ [ ™y³‘D€ ƒS•ƒS‚e ]

171

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ÃDÄYÅ Æ Ç ÈGÉ Ç Ê Ë ÃDÌ ËbÍÎLÇ ÏeÃDÐLÑ Ç ÏÅ ÒAÏ ÈGÓAÔÕ3ÈGÖ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f. AØ × Ú3Ù ¶ ÛÜ Ý Þ [ ߯à‘áDâ ãSää•ãSå ]

Sg.  þÿ    [    ]  3 os. f.    [    ] ÿþ   2 os. m.    [    ] ÿþ   #%ÿ$    [    & ] 2 os. f.  1 os. m., f. ÿþ ) ' ( * [ +,   ] 3 os. m.

Sg.  3 os. m.    [  "!1 ] ÿ þ    3 os. f.    [   "!1 ] ÿ þ    2 os. m.    [   "!1 ] ÿ þ    #%ÿ $   2 os. f.    [   "!1 & ]  1 os. m., f. ÿ þ  ) ' ( * [ +,  "!1 ]

Dual.    ÿ    [   ]      [    ]  ÿ       [    ]  ÿ       [    ]  ÿ     - [   ] ÿþ 

Plur.     [  "!1 ]   ÿ       ÿ þ      [  !1 "! ]     [   "!1 ]   ÿ       ÿ þ      [   !1 "! ]    - [  "!1 ] ÿ þ  

    ÿ        ÿ        ÿ        ÿ      ÿ þ  

Dual.   [  "!1 ]   [   "!1 ]   [   "!1 ]   [   "!1 ]  [  "!1 ]

2 í ñS3 ó ò [ ô õ5÷yø7ù ] ý û:ü ú . MY. Wzór IV. Strona czynna - schemat: ìo4

2.15.8.7.8.2.2.7. 

Sg.

ÿþ    [   ]  3 os. f. ÿþ    [   ]  2 os. m. ÿþ    [   ]  #%5 $    [   &6 & ] 2 os. f.  1 os. m., f. ÿþ ')( * [ +  ]

Plur.    5    [  &6 ]   ÿþ    [   "! ]    5    [   &6 ]   ÿþ    [    "! ]  ÿþ   - [  ]

Dual.    5    [  &6 ]    5    [   &6 ]    5    [   &6 ]    5    [   &6 ]  ÿþ   - [  ]

2 . ñS3 ó ò [ ô õ5÷,0ù ] . MY. Wzór IV. Strona bierna - schemat: ì/4

Sg.  þÿ    [  7!1 ]  3 os. f.    [  7!1 ] ÿþ  2 os. m.    [  7!1 ] ÿþ  #%8 $  2 os. f.    [    & ]  1 os. m., f. ÿ þ ) ' ( * [ + 7!1 ] 3 os. m.

Plur.          ÿ  [   ]    ÿþ     [   "! ]     [    ]   ÿ     ÿþ     [    "! ]    - [   ] ÿþ 

î . ï ñSð ó ò [ ô õyö÷,0ù ] ý û:ü ú . MY. Wzór III. Strona bierna - schemat: ì/

2.15.8.7.8.2.2.6.

2.15.8.7.8.2.2.8.

Ûæ éç ê [ë´à‘áDâ ãSää•ãSå ] Ø × Ú3Ù è A

î í ï ñSð ó ò [ ô õyö÷yø7ù ] ý û:ü ú . MY. Wzór III. Strona czynna - schemat: ìo

2.15.8.7.8.2.2.5.

3 os. m.

Ûæ éç ê [ë´à‘áDâ ãSää•ãSå ] Ø × Ú3Ù è A

Plur.          8 [   ]   ÿ þ    [  !1 "! ]     [    ]   8     ÿ þ    [   !1 "! ]    - [ 7!1 ] ÿþ

Dual.    8     [   ]      [    ]  8        [    ]  8        [    ]  8      - [ 7!1 ] ÿþ 172

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (9;:=< > ? @BA ? C DE9;F DHGJI ? KL9;M N ? KO< PK @BQRJS@BT ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.8.2.2.9.

X V Z\Y [] ^ [ [ _a`_b\_dcec,_%f ] MY. Wzór V. Strona czynna - schemat: UW4 k hji g

.

3 os. m.

Sg. r ml on pq p sp t [u"vxwLvzy;{ v1uzu"v1| ]

Plur. r } ~m on pq p sp t [u"vxwLvzy;{ v1uzu"v1|€ ]

Dual. r } mp on pq p sp t [u"vxwLvzy;{ v1uzu"v1|L ]

3 os. f.

ml on pq r p sp ‚ [ wLvxwLvzy;{ v1uzu"v1| ]

ƒp ml on pq r p sp t

} mp on pq r p sp ‚ [ wLvxwLvzy;{ v1uzu"v1|L ]

2 os. m.

ml on pq r p s p ‚ [ wLvxwLvzy;{ v1uzu"v1| ]

[u"vxwLvzy7v1uzu7{ v1| „"v ] } ~m on pq r p sp ‚ [ wLvxwLvzy;{ v1uzu"v1|€ ]

} mp on pq r p s p ‚ [ wLvxwLvzy;{ v1uzu"v1|L ]

2 os. f.

…%m† on pq r p s p ‚ [ wLvxwLvzy;{ v1uzu"v1| ‡ ]

ƒp ml on pq r p s p ‚

} mp on pq r p s p ‚ [ wLvxwLvzy;{ v1uzu"v1|L ]

[ wLvxwLvzy7v1uzu7{ v1| „"v ] ml on pq r p sp Œ [„"vxwLvzy;{ v1uzu"v1| ]

m l on pq r p s p Œ [„"vxwLvzy;{ v1uzu"v1| ] 

1 os. m., f. m l on pq ‚‰p ˆ Š [ ‹vxwLvzy;{ v1uzu"v1| ] 2.15.8.7.8.2.2.10.

‘\’“ ” Ÿ MY. Wzór V. Strona bierna - schemat: W4Ž  • [ –z—˜™\˜dšeš,˜%› ] jž œ

3 os. m.

. Sg. m l on pq r p s  t [u  7wLvzy;{ v1uzu"v1| ]

Plur. } ~m on pq r p s  t [u  7wLvzy;{ v1uzu"v1|€ ]

Dual. } mp on pq r p s  t [u  7wLvzy;{ v1uzu"v1|L ]

3 os. f.

ml on pq r p s  ‚ [ w 7wLvzy;{ v1uzu"v1| ]

ƒp ml on pq r p s  t

} mp on pq r p s  ‚ [ w 7wLvzy;{ v1uzu"v1|L ]

2 os. m.

ml on pq r p s  ‚ [ w 7wLvzy;{ v1uzu"v1| ]

[u  7wLvzy7v1uzu7{ v1| „"v ] } ~m on pq r p s ‚ [ w 7wLvzy;{ v1uzu"v1|€ ]

} mp on pq r p s  ‚ [ w 7wLvzy;{ v1uzu"v1|L ]

2 os. f.

…%m† on pq r p s  ‚ [ w 7wLvzy;{ v1uzu"v1| ‡ ]

ƒp ml on pq r p s  ‚

} mp on pq r p s  ‚ [ w 7wLvzy;{ v1uzu"v1|L ]

[ w 7wLvzy7v1uzu7{ v1| „"v ] ml on pq r p s Œ [„  7wLvzy;{ v1uzu"v1| ]

ml on pq r p s Œ [„  7wLvzy;{ v1uzu"v1| ]

1 os. m., f. ml on pq ‚ p ¡ Š [ ‹, 7wLvzy;{ v1uzu"v1| ] 2.15.8.7.8.2.2.11.

¢ ’ £ ‘\ ’“ • ’ [ ˜a—˜™¤š,˜%› ] MY. Wzór VI. Strona czynna - schemat:   Ÿ jž œ.

3 os. m.

Sg. lm tp ¥ pq r p s p t [u"vxwLvzy;{ Ou"v1| ]

Plur. r p pq p p } ~m  t¥ s t [u"vxwLvzy;{ Ou"v1|€ ]

Dual. p} m tp ¥ pq r p s p t [u"vxwLvzy;{ Ou"v1|L ]

3 os. f.

m l tp ¥ pq r p s p ‚ [ wLvxwLvzy;{ Ou"v1| ]

ƒp m l t p ¥ pq r p s p t [u"vxwLvzy¦Ou7{ v1| „"v ]

} m p tp ¥ pq r p s p ‚ [ wLvxwLvzy;{ Ou"v1|L ]

2 os. m.

m l tp ¥ pq r p s p ‚ [ wLvxwLvzy;{ Ou"v1| ]

} ~m  tp ¥ pq r p s p ‚ [ wLvxwLvzy;{ Ou"v1|€ ]

} m p tp ¥ pq r p s p ‚ [ wLvxwLvzy;{ Ou"v1|L ]

2 os. f.

…%m † tp ¥ pq r p s p ‚ [ wLvxwLvzy;{ Ou"v1| ‡ ]

ƒp m l t p ¥ pq r p s p ‚ [ wLvxwLvzy¦Ou7{ v1| „"v ]

} m p tp ¥ pq r p s p ‚ [ wLvxwLvzy;{ Ou"v1|L ]

m l tp ¥ pq r p s p Œ [„"vxwLvzy;{ Ou"v1| ]

m l tp ¥ pq r p s p Œ [„"vxwLvzy;{ Ou"v1| ]

1 os. m., f. m l tp ¥ pq ‚‰p ˆ Š [ ‹vxwLvzy;{ Ou"v1| ]

173

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (§;¨=© ª « ¬B­ « ® ¯E§;° ¯H±J² « ³L§;´ µ « ³O© ¶³ ¬B·¸J¹¬Bº ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.8.2.2.12.

½ ¼ ¾ À ¿ Á¼ à  [ ÄzÅÆÇÈÉ,Æ%Ê ] MY. Wzór VI. Strona bierna - schemat: »/ Î ÌjÍ Ë .

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

ÐÏ ÒÑ Ó Ô Ñ EÕ Ñ × Ö Ò [Ø Ù7ÚLÛzÜ;Ý ÞOØ"Û1ß ]

à á ÐÖ ÒÑ Ó Ô Ñ EÕ Ñ × Ö Ò [Ø Ù7ÚLÛzÜ;Ý ÞOØ"Û1ßâ ]

à ÑÐ ÒÑ Ó Ô Ñ EÕ Ñ × Ö Ò [Ø Ù7ÚLÛzÜ;Ý ÞOØ"Û1ßLÞ ]

3 os. f.

ÐÏ ÒÑ Ó Ô Ñ EÕ Ñ × Ö ã [ ÚÙ7ÚLÛzÜ;Ý ÞOØ"Û1ß ]

äÑ ÐÏ ÒÑ Ó Ô Ñ EÕ Ñ × Ö Ò [Ø Ù7ÚLÛzܦÞOØ7Ý Û1ß å"Û ]

à ÑÐ ÒÑ Ó Ô Ñ EÕ Ñ × Ö ã [ ÚÙ7ÚLÛzÜ;Ý ÞOØ"Û1ßLÞ ]

2 os. m.

ÐÏ ÒÑ Ó Ô Ñ EÕ Ñ × Ö ã [ ÚÙ7ÚLÛzÜ;Ý ÞOØ"Û1ß ]

à á ÐÖ ÒÑ Ó Ô Ñ EÕ Ñ × Ö ã [ ÚÙ7ÚLÛzÜ;Ý ÞOØ"Û1ßâ ]

à ÑÐ ÒÑ Ó Ô Ñ EÕ Ñ × Ö ã [ ÚÙ7ÚLÛzÜ;Ý ÞOØ"Û1ßLÞ ]

2 os. f.

æ%Ðç ÒÑ Ó Ô Ñ EÕ Ñ × Ö ã [ ÚÙ7ÚLÛzÜ;Ý ÞOØ"Û1ß è ]

äÑ ÐÏ ÒÑ Ó Ô Ñ EÕ Ñ × Ö ã [ ÚÙ7ÚLÛzܦÞOØ7Ý Û1ß å"Û ]

à ÑÐ ÒÑ Ó Ô Ñ EÕ Ñ × Ö ã [ ÚÙ7ÚLÛzÜ;Ý ÞOØ"Û1ßLÞ ]

ÐÏ ÒÑ Ó Ô Ñ EÕ Ñ × Ö ì [å Ù7ÚLÛzÜ;Ý ÞOØ"Û1ß ]

ÐÏ ÒÑ Ó Ô Ñ EÕ Ñ × Ö ì [å Ù7ÚLÛzÜ;Ý ÞOØ"Û1ß ]

1 os. m., f. ÐÏ ÒÑ Ó Ô Ñ ã Ñ é ê [ ë,Ù7ÚLÛzÜ;Ý ÞOØ"Û1ß ] 2.15.8.7.8.2.2.13.

ï î ñ\ð 4òó õ ô [ ö÷xø\ödùúeû ] ÿ ýjþ ü . MY. Wzór VII. Schemat: íW4

3 os. m.

Sg. ÏÐÔ Ñ Ï × Ñ Ò [Ø"Û1å ;Ü Ý Û1ß ]

Plur. Ö Ó Ï Ò Ô à á  Ñ × Ñ [Ø"Û1å Ü;Ý ÞOßâ ]

Dual. Ó Ï Ò Ô à  Ñ Ñ × Ñ [Ø"Û1å Ü;Ý ÞOßLÞ ]

3 os. f.

Ð Ï Ô Ñ Ï ×Ñ ã [ ÚLÛ1å Ü;Ý Û1ß ]

äÑ ÐÏ Ô Ñ Ï × Ñ Ò [Ø"Û1å Ü;Ý Û1ß å"Û ]

à  Ñ Ó Ô Ñ Ï ×Ñ ã [ ÚLÛ1å Ü;Ý ÞOßLÞ ]

2 os. m.

Ð Ï Ô Ñ Ï ×Ñ ã [ ÚLÛ1å Ü;Ý Û1ß ]

à á  Ö Ó Ô Ñ Ï ×Ñ ã [ ÚLÛ1å Ü;Ý ÞOßâ ]

à  Ñ Ó Ô Ñ Ï ×Ñ ã [ ÚLÛ1å Ü;Ý ÞOßLÞ ]

2 os. f.

æ% ç Ó Ô Ñ Ï ×Ñ ã [ ÚLÛ1å Ü;Ý ÞOß è ]

äÑ ÐÏ Ô Ñ Ï ×Ñ ã [ ÚLÛ1å Ü;Ý Û1ß å"Û ]

à  Ñ Ó Ô Ñ Ï ×Ñ ã [ ÚLÛ1å Ü;Ý ÞOßLÞ ]

Ð Ï Ô Ñ Ï ×Ñ ì [å7Ý Û1å Ü7Û1ß ]

Ð Ï Ô Ñ Ï ×Ñ ì [å7Ý Û1å Ü7Û1ß ] 



1 os. m., f. Ð Ï Ô Ñ ì Ï ê [ ë Ý Û1å Ü7Û1ß ] 2.15.8.7.8.2.2.14.

ÿ ô ñ  ô MY. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: íWï î õ [ öøödùúeû ]   ü

. Sg.

3 os. m.

Ï Õ Ñ Ï × Ñ Ò [Ø7Ý Û4ÚLÛ ]

Plur. Ö Õ à   Ó Ñ Ï × Ñ Ò [Ø"Û4Ú Ý Þ â ]

Dual. Õ Ó  Ñ Ó Ñ Ï × Ñ Ò [Ø"Û4Ú Ý ÞHÞ ]

3 os. f.

Ï Õ Ñ Ï × Ñ ã [ Ú Ý Û4ÚLÛ ]

Ñ  Ï Õ Ñ Ï × Ñ Ò [Ø"Û4Ú Ý Û å"Û ]

Ó  Ñ Ó Õ Ñ Ï × Ñ ã [ ÚLÛ4Ú Ý ÞHÞ ]

2 os. m.

Ï Õ Ñ Ï × Ñ ã [ Ú Ý Û4ÚLÛ ]

à   Ö Ó Õ Ñ Ï × Ñ ã [ ÚLÛ4Ú Ý Þ â ]

Ó  Ñ Ó Õ Ñ Ï × Ñ ã [ ÚLÛ4Ú Ý ÞHÞ ]

2 os. f.

  Ó Õ Ñ Ï × Ñ ã [ ÚLÛ4Ú Ý Þ è ]  Ï Õ Ñ  Ï ê [ ë Ý Û4ÚLÛ ]

Ñ  Ï Õ Ñ Ï × Ñ ã [ ÚLÛ4Ú Ý Û å"Û ]

Ó  Ñ Ó Õ Ñ Ï × Ñ ã [ ÚLÛ4Ú Ý ÞHÞ ]

Ï Õ Ñ Ï × Ñ ì [å7Ý Û4ÚLÛ ]

Ï Õ Ñ Ï × Ñ ì [å7Ý Û4ÚLÛ ]

1 os. m., f.

2.15.8.7.8.2.2.15.

ÿ ô ô ñ  MY. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: í ï õ [ Eøödù,ö%û ]   ü

. Sg.

3 os. m.

Ï Õ Ñ Ï × Ö Ò [Ø7Ý Ù4ÚLÛ ]

Plur. Ö Õ Ö à   Ó Ñ Ï × Ò [Ø Ù4Ú Ý Þ â ]

Dual. Õ Ö Ó  Ñ Ó Ñ Ï × Ò [Ø Ù4Ú Ý ÞHÞ ]

3 os. f.

Ï Õ Ñ Ï ×Ö ã [ Ú Ý Ù4ÚLÛ ]

Ñ  Ï Õ Ñ Ï × Ö Ò [Ø Ù4Ú Ý Û å"Û ]

Ó  Ñ Ó Õ Ñ Ï ×Ö ã [ ÚÙ4Ú Ý ÞHÞ ]

2 os. m.

Ï Õ Ñ Ï ×Ö ã [ Ú Ý Ù4ÚLÛ ]

à   Ö Ó Õ Ñ Ï ×Ö ã [ ÚÙ4Ú Ý Þ â ]

Ó  Ñ Ó Õ Ñ Ï ×Ö ã [ ÚÙ4Ú Ý ÞHÞ ]

2 os. f.

  Ó Õ Ñ Ï ×Ö ã [ ÚÙ4Ú Ý Þ è ]

Ñ  Ï Õ Ñ Ï ×Ö ã [ ÚÙ4Ú Ý Û å"Û ]

Ó  Ñ Ó Õ Ñ Ï ×Ö ã [ ÚÙ4Ú Ý ÞHÞ ]

174

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (! " # $&% # ' () (+*-, # ./0 1 # .2 3. $&45-67$&8 ) © 2002. (kopia bezpłatna) 1 os. m., f. :< 9 = ; > 9 ? @ [ A B CDFE/GH ] 9 = ; I9 KMJ L [NOB CDFE/GH ] 9 = ; I9 KMJ L [NOB CDFE/GH ] :< :<

UWXFV Y V j MY. Wzór X. Strona czynna - schemat: PRSFQ T Z [ [ \W]^_\7`ba_ced ] gih f

2.15.8.7.8.2.2.16.

. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

lk np m q o r k sMo t [uwvxzy { v}|~€ ]

m q o r k sMo t [uwvxzy/v}|{ †‡€zˆ ] ‚ ƒ7… „ np

m q o r k sMo t [uwvxzy/v}|{ †‡€/‰ ] ‚ o… np

3 os. f.

lk np m q o r k sMo Š [ y/vxzy { v}|~€ ]

‹o lk np m q o r k sMo t [uwvxzy/v}|{ ~€ Œwv ]

m q o r k sMo Š [ y/vxzy/v}|{ †‡€/‰ ] ‚ o… np

2 os. m.

lk np m q o r k sMo Š [ y/vxzy { v}|~€ ]

m q o r k sMo Š [ y/vxzy/v}|{ †‡€zˆ ] ‚ ƒ7… „ np

m q o r k sMo Š [ y/vxzy/v}|{ †‡€/‰ ] ‚ o… np

2 os. f.

… Ž np m q o r k sMo Š [ y/vxzy/v}|{ †‡€ † ]

‹o lk np m q o r k sMo Š [ y/vxzy/v}|{ ~€ Œwv ]

m q o r k sMo Š [ y/vxzy/v}|{ †‡€/‰ ] ‚ o… np

lk np m q o r k sMo • [Œwvxzy { v}|~€ ]

lk np m q o r k sMo • [Œwvxzy { v}|~€ ]

1 os. m., f. lk np k ‘ “ [ ”_vxzy { v}|~€ ] m q o ’

j Y [– S V UWT XFV Z— MY. Wzór X. Strona bierna - schemat: P F [ ˜7]^_\7`ba™\d ] gih f

2.15.8.7.8.2.2.17.

. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

on q o r k Ms „ t [u’šxzy { v}|Ov€ ] lkp

on q o r k Ms „ t [u’šxzy/v}|{ ‰2€zˆ ] ‚ ƒ7›„ œ p

on q o r k Ms „ t [u’šxzy/v}|{ ‰2€/‰ ] ‚ ›o œ p

3 os. f.

on q o r k sM„ Š [ y_šxzy { v}|Ov€ ] lkp

‹o l k p on q o r k sM„ t [u’šxzy/v}|{ v€ Œwv ]

on q o r k sM„ Š [ y_šxzy/v}|{ ‰2€/‰ ] ‚ ›o œ p

2 os. m.

on q o r k sM„ Š [ y_šxzy { v}|Ov€ ] lkp

on q o r k sM„ Š [ y_šxzy/v}|{ ‰2€zˆ ] ‚ ƒ7›„ œ p

on q o r k sM„ Š [ y_šxzy/v}|{ ‰2€/‰ ] ‚ ›o œ p

2 os. f.

›Ž œ p on q o r k sM„ Š [ y_šxzy/v}|{ ‰2€ † ]

‹o l k p on q o r k sM„ Š [ y_šxzy/v}|{ v€ Œwv ]

on q o r k sM„ Š [ y_šxzy/v}|{ ‰2€/‰ ] ‚ ›o œ p

on q o r k sM„ • [Œ’šxzy { v}|Ov€ ] lkp

on q o r k sM„ • [Œ’šxzy { v}|Ov€ ] lkp

1 os. m., f. l k p k  “ [ ”™šxzy { v}|Ov€ ] on q o ž 2.15.8.7.8.2.3.

Imperativus.

S Q Ÿ T [`ba_ced ]. Wzór I. Schemat: PRF

2.15.8.7.8.2.3.1.

[|{ ‰2€v ] - "powiedział" ¢ …   ¡ .

Czasownik ›o œ o 

Sg.

Plur.

Dual.

2 os. m.

lk   m [|{ ~€ ]

‚ ƒ7… „   m [|{ †‡€zˆ ]

‚ o…   m [|{ †‡€/‰ ]

2 os. f.

… Ž   m [|{ †‡€ † ]

‹o lk   m [|{ ~€ Œwv ]

‚ o…   m [|{ †‡€/‰ ]

2.15.8.7.8.2.3.2.

S £ Ÿ ¤ [`W\¥aea_ced ] j gih f . MY. Imperat - wzór II. Schemat: PRF

Sg. 2 os. m.

lk § ¦ o 

2 os. f.

lŽ § ¦ o 

2.15.8.7.8.2.3.3.

[|{ vu}u¨~€ ] [|{ vu}u¨~€ † ]

Plur. ‚ ƒ7l„ § ¦ o  ‹o lk § ¦ o 

Dual.

[|{ vu}u¨~€zˆ ]

‚ lo § ¦ o 

[|{ vu}u¨~€/‰ ]

[|Ovu}uO{ ~€ Œwv ]

‚ lo § ¦ o 

[|{ vu}u¨~€/‰ ]

© Q ª Ÿ ¤ [`_«¨a_ced ] j gih f . MY. Imperat - wzór III. Schemat: PR¨

Sg.

Plur.

Dual. 175

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (¬­!® ¯ ° ±&² ° ³ ´¬µ ´+¶-· ° ¸/¬¹ º ° ¸2® »¸ ±&¼½-¾7±&¿ ) © 2002. (kopia bezpłatna) 2 os. w. ÀÁÃ7 ÄÆÅÇ [ÈÉ Ê2Ë¨ÌÍ ] 7 Ã Æ Ä ÅÇ Å 7 Ã Æ Ä ÅÇ Î Ï7ÁÐ Â [ÈÉ Ê2˨́ÍzÑ ] Î Á [ÈÉ Ê2˨́Í/Ê ]

2 os. f.

ÕÅ ÁÀ Ã7 ÄÆÅÇ [È Ê2ËOÉ ÌÍ Öw× ]

ҏÁÓ Ã7 ÄÆÅÇ [ÈÉ Ê2Ë¨ÌÍ Ô ]

Î ÁÅ Ã7 ÄÆÅÇ [ÈÉ Ê2˨́Í/Ê ]

Ú Ù ÜÛ Ý Þ [ ߙà7ábâ_ãeä ] è æiç å . MY. Imperat - wzór IV. Schemat: ØRF

2.15.8.7.8.2.3.4.

Sg.

Plur.

Dual.

2 os. m.

êé ìî ë í ï [ ð ñ ò}óôõ ]

ë í ï [ ð_ò}óñ ú‡õzû ] ö ÷7ù ø ìî

ë í ï [ ð_ò}óñ ú‡õ/ý ] ö ù ü ìî

2 os. f.

þù ÿ ìî ë í ï [ ð_ò}óñ ú‡õ ú ]

ì ë í ï [ ð_ò}óñ ôõwò ] ü êé î

ë í ï [ ð_ò}óñ ú‡õ/ý ] ö ù ü ìî

  Ý è MY. Imperat - wzór V. Schemat: Ø Ú [ _à7áWà¥âeâ™àä ] æiç å .

2.15.8.7.8.2.3.5.

Sg. 2 os. m.

ê é ü ü

2 os. f.

þê ÿ ü ü [ /ò}óñ òwòõ ú ]

Plur.

ö ÷7ê ø ü ü

[ /ò}óñ òwòõ ]

2.15.8.7.8.2.3.6.

Dual.

[ /ò}óñ òwòõzû ]

ê é ü ü [ /ò}óOòOñ òõwò ] ü

MY. Imperat - wzór VI. Schemat: Ø Sg.

2 os. m.

ê é ü  ü ü

2 os. f.

þê ÿ ü  ü ü [ /ò}óñ ýwòõ ú ]

ö ê ü ü ü

[ /ò}óñ òwòõ/ý ]

ö ê ü ü ü [ /ò}óñ òwòõ/ý ] Ý    

èæ ç [ _à7á¨â™àä ] i å.

Plur.

ö ÷7ê ø ü  ü ü

[ /ò}óñ ýwòõ ]

Dual.

[ /ò}óñ ýwòõzû ]

ü ê é ü  ü ü [ /ò}ó ýOñ òõwò ]

ö ê ü ü  ü ü

[ /ò}óñ ýwòõ/ý ]

ö ê ü ü  ü ü [ /ò}óñ ýwòõ/ý ]

Ý  è MY. Imperat - wzór VII. Schemat: ØRÚ Ù Ù [ ß_ã áWà¥â_ãeä ] æiç å .

2.15.8.7.8.2.3.7. 2 os. m.

ê é ü é ëö [ ð ñ ô!bóOòõ ]

ö ÷7" ø  ü é ëö [ ð/ô!bóñ ý2õzû ]

ö " ü  ü é ëö [ ð/ô!bóñ ý2õ/ý ]

2 os. f.

þ" ÿ  ü é ëö [ ð/ô!bóñ ý2õ ú ]

ü ê é ü é ëö [ ð/ô!bóñ òõwò ]

ö " ü  ü é ëö [ ð/ô!bóñ ý2õ/ý ]

è #Ü MY. Imperat - wzór VIII. Schemat: ØRÚ Ù Û Ù [ ß_ãá$_à¥â_ãeä ]

2.15.8.7.8.2.3.8. 2 os. m.

)é * ü + é

2 os. f.

4 2 ë * ü + é

ëö [ ð ñ ô-,./ò0/ ] ëö [ ð/ô-,. ñ ý3/ ú ]

2.15.8.7.8.2.3.9.

* ö 172 ø  ü + é öë [ ð/ô-,. ñ ý3/ û ]

2 ü * ü + é

ëö [ ð/ô-,. ñ ý3/+ý ]

5 6é* +é ü ü

2 ü * ü + é

ëö [ ð/ô-,. ñ ý3/+ý ]

ëö [ ð/ô-,. ñ ò0/ wò ]

%'&(

å.

Ú Ù Û #  7  Ù [ ß_ã'8$_à7ábâ_ãeä ] è æiç å . MY. Imperat - wzór X. Schemat: ØRF

2 os. m.

êé ë * ü 9 é ëö [ ð/ô-:; ñ ò}óôõ ]

* ö ÷7" ø  ü ü 9 é ëö [ ð/ô-:;/ò}óñ ý2õzû ]

* ö " ü  ü ü 9 é ëö [ ð/ô-:;/ò}óñ ý2õ/ý ]

2 os. f.

þ" ÿ  ü * ü 9 é ëö [ ð/ô-:;/ò}óñ ý2õ ú ]

* ü êé ë ü 9 é ëö [ ð/ô-:;/ò}óñ ôõwò ]

* ö " ü  ü ü 9 é ëö [ ð/ô-:;/ò}óñ ý2õ/ý ]

èæ ç 2.15.8.7.8.3. Wzory imiesłowów czasownika MY i å.

Wzór I A. ê< ë  ì ü [óñ ý ð/ô õ=?> ]

II ê < @ ü A ø

III

IV ù< ë A ø

ê< ë  ü A ø 176

V ê < @ ü * ü A ø

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki (BCED F G H-I G J K$^BdL ` KNMPa!Ob G QRBST G QD U Q H-V WPXH-Y ) b © 2002. (kopia ^ _`arabskiej `a!b _ ^ _ `bezpł `a!b atna)

[Z\[?]

P.

k hi ln j om _ b [Z ]-e [?c

m os p h r q lt

[Z\[?]

]

_

^ d`a!b ]

[?c

[Z\[;‡ˆ]

]

^ db [?c

]

[Z\[gf

[?c

[Z\[?]

]

~ {'|} z

´ ±³²

[ –R ©-Ÿg— ª¬«”?› ]

Œ Œ ‹ Œ ¶· ­ ® ¦ ’ ‘

]

IX

ƒ €

[Z\[gf

]

[?c

_

[“\”•.– — ˜3™š”?› ]

[“\”•?Ÿg—  ¢¡¡£”?› ] -

Œ ž $ ’ ‘

‰ Œ ¤k¦ ¥ Ž§  ’ ‘

[“\”¨;–R ©— ª¬«”?› ] ‰ ‹Œ Œ ¯ ¦ Ž§  ’ ‘

[“\”¨;–R ©— ˜«”?› ]

Œ ‹Œ ¶ · ¯ ¸º¹ »

IV [ ¼R½©— ˜«  ¢–”?› ]

VIII

V

‰ Œ Œ ­ž ¾ ¦ µ

[ –R ©—  ŸŸ¿”;«”?› ] X

à Á ž‚Â À

‰ ‹Œ Ä  ž ¦ ¥ ¥Å ¯ 

‰ Š?‹Œ Ž ž¥ Â¥Å

Œ ‹Œ  Ž  ¶ · ¯ ¦ ¥ Ç ¥Å

[ –R ©— ˜Ÿ¿”;«”?› ]

[ ¼R½!ƈ©?½!Ÿg— ˜«”?› ]

[ ¼R½-•.–½!Ÿg— ˜3™š”?› ]

[ ¼R½-¨;–½©— ˜«  ¢–”?› ]

2.15.8.7.9.

]

. °

[“\”?©— ˜Ÿu «  ¢–”?› ] VII

´ ÈnÉÊ

[?c

^ _``u_b

X

œ

III

Masdar tematu IX

]

]

r‚ 

‰ ‹ Œ ­ ®‘ ¦ µ

2.15.8.7.8.4.1.

[?c

m y mo s p h r q ln

^ db

[“\”•.– — ˜3™š”?› ]

II

VI

]

[?c

m os x h w lt d`u_b

‰ Š?‹Œ Ž$ ’ ‘

2.15.8.7.8.4. Wzory masdarów MY

Wzór

[Z\[?]-e

‰ Š?‹Œ Ž$ ’ ‘

-

‰ Œ ¤kž ¥ ¦  µ

]

[?c

VIII

[“\”g–R ©— ˜Ÿu «”?› ] A= czynny. P = bierny.

Wzór

[Z\[?]

m † „o s x h w l…

‰ Œ ‹ Œ ­ ® ¦ Ž ’‘

P.

]

[?c

VII

p h vj w lny m o s

[Z\[gf

[Z\[?]

p h vm w lto s ^ _``u_b

VI A.

]

[?c

°

Ñ0ÉÊÒÓ

- ËÌÎÍÐÏ

[ ÔÕ'Ög×PØ$Ù ÚØÜÛgÝ ]

Czasownik UW.

2.15.8.7.9.1. Perfectum. Czasownik UW ma swoist Þ odmianß w stronie czynnej wzoru pierwszego. Pozostałe wzory tematyczne sÞ Œ æ;è ç identyczne z UY, np. (II) à0â á ã (UW) i (II) àåä (UY). Charakterystyczna cechy odmiany UW: a) tryftong *[ ”éëê ] przechodzi w [ ê ]. b) tryftong *[  ìéí  ] przechodzi w [˜ ], w 3 os. f. Sg. i Dual. * î 

‹Œ Œ â ã

‹Œ ‹Œ Œ â ã

i *µ

ulegnÞ skróceniu do

c) tryftong *[  ìéëê ] przechodzi w [  ìé ]. 2.15.8.7.9.1.1.

Wzór I.

UW. I a. Strona czynna - schemat: Czasownik

‹Œ Œ â ã

[ùú—  0™N˜ ] - "wołaû "

3 os. m.

‹Œ Œ â ã

3 os. f.

Œ Œ ï â ã

2 os. m.

Œ

à ü â3ã

Sg. [ùú—  0™N˜ ]

Œ Œ î üâ ã

[ùú—  0™ ¢– ] [ù3 0™ —  ìéë–R  ]

À

ó ðåñ.Ï ò

[ôÙ õ÷öšõ£ø ].

. Œ Œ Åü  â 㠌 Œ Œ ý üâ 㠌 Œ þ  µ‘ ü  â ã

Plur. [ùú—  0™ ìé ] [ù3 0™ —  ìéÆu  ] [ù3 0™ —  ìéë–”;“ ] 177

Œ Œ Œ Åü â 㠋Ž Œ Œ Œ â ã

Dual. [ùú—  0™ ìéu˜ ] [ùú—  0™ ¢– ˜ ]

‹Œ µ Œ Œ ÿ ‘ü â ã

[ù3 0™ —  ìéë–”;“ ˜

]

Œ Œ ï â ã

i

‹Ž Œ Œ Œ â ã

.

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu A. Mickiewicza [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina   im.          w Poznaniu   Podstawy gramatyki arabskiej ( ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. f.

!#$ " & % '%

1 os. m., f.

5!#$ " & % '%

2.15.8.7.9.1.2.

-

[(*),+ [(*),+

]

)/.102 -

9 )/.10

< 75 "& ' = % $% %

467 5 $ " & % '% 3

[(*),+8)/.10 ]


- 9;:6:

[(*),+

]

) :B? )/.


]

UW. Wzór I b. Strona czynna - schemat:

Czasownik RQ T S U Q [VXW Y[Z]\6^_Y ] - "by` dzielnym; mie` godno a` " Sg.

[(*),+

H EGF CBD

cR T U

[(*),+

b

-

:B? )/.

]

.

Plur.

Dual.

R Q TS U Q

3 os. f.

ih

R Q TS U Q

[VXW Y[Z]\6^_YBj ]

k  Q R TS U Q

[VY[ZXW e lgY ]

o TS U mnQ R Q Q

[VXW Y[Z]\6^_Y ]

9; rel="nofollow">@?

)/.10

[IJ KMLNPO ].

3 os. m.

d RT S U Q

-

[VXW Y[Z;e ]

[VXW Y[Z]\6^gf ]

d R Q TS U Q

[VY[ZXW \6^_YBj f ]

2 os. m. i

Q

RT S U Q

[VY[ZXW e6jY ]

p h o S RT S U Q

[VY[ZXW e6j8\;q ]

o nm r] Q S RT S U Q

[VY[ZXW e6j8\;q@f ]

2 os. f.

is

RT S U Q

[VY[ZXW e6jt ]

v o S RT S U u Q

[VY[Z;e6j W \;l6lgY ]

o nm r] Q S RT S U Q

[VY[ZXW e6j8\;q@f ]

1 os. m., f. Si

RT S U Q

[VY[ZXW e6j8\ ]

w mnQ RT S U Q

UW. Strona bierna: x

y s Sz

w mnQ RT S U Q

[VY[ZXW e lBf ]

[VY[ZXW e lBf ]

[{|\~}t€gY ] odmienia si tak, jak UY.

2.15.8.7.9.2. Imperfectum. 2.15.8.7.9.2.1. Indicativus. 2.15.8.7.9.2.1.1. Czasownik

Wzór I. UW. Wzór I. Strona czynna - schemat ƒ

y mnQ z Q

[{…W Y,}f ] - "woła` , zaprasza` " Sg.

c† y z b

H EG‚ CBD

[I„LNPO ].

.

Plur.

Dual.

3 os. m.

†y S ‡ h Šˆ Q ‰

[‹W Y{g}Œe ]

k  y ‡ Q † S h Šˆ Q ‰

[gY{g} W e lgY ]

k y S ‡ h Šˆ ‰  d † Q Q

[gY{g}Ž\6^*W fl|t ]

3 os. f.

†y S ‡ h ˆ Q o

[ j W Y{g}Œe ]

k  y ‡ Q † h S h ˆŠQ ‰

[gY{g} W e lgY ]

k y S ‡h ˆ o  d † Q Q

[ jY{g}Ž\6^*W fl|t ]

2 os. m.

†y S ‡ h ˆ Q o

[ j W Y{g}Œe ]

k  y ‡ o Q † S hˆQ

[ jY{g} W e lgY ]

k y S ‡h ˆ o  d † Q Q

[ jY{g}Ž\6^*W fl|t ]

2 os. f. 

k  y ‡ o Q †h S hˆQ

[ jY{g} W e lgY ]

k y S ‡h ˆ o  d † Q Q

[ jY{g}Ž\6^*W fl|t ]

1 os. m., f.

h ’“ †y S z

Q

y s ‡h ˆ o Q

[ jY{g} W ‘lgY ]

[ ” W Y{g}Œe ]

2.15.8.7.9.2.1.2.

†y S ‡ h ˆ Q w

[l‹W Y{g}Œe ]

[l‹W Y{g}Œe ]

Wzór I. UW. Wzór I. Strona bierna.

Strona bierna: 2.15.8.7.9.2.2.

†y S ‡ h ˆ Q w

y ‡ •,Q h ‰ S

[–\[{g}f ] odmienia si jak UY.

UW. Subiunctivus. Sg.

Plur.

3 os. m.

y ‡ † Q S h Šˆ Q ‰

[‹W Y{g}Ž\6^_Y ]

y ‡ d †S h Šˆ Q ‰

3 os. f.

y ‡ o † Q S hˆQ

[ j W Y{g}Ž\6^_Y ]

k  y ‡ Q † h S h Šˆ Q ‰

2 os. m.

y ‡ o † Q S hˆQ

[ j W Y{g}Ž\6^_Y ]

y ‡ o d †S h ˆ Q

Dual.

[gY{g} W e ] [gY{g} W e lgY ] [ jY{g} W e ] 178

y ‡ d † Q S h Šˆ Q ‰

[‹W Y{g}Ž\6^gf ]

y ‡ o d † Q S hˆQ

[ j W Y{g}Ž\6^gf ]

y ‡ o d † Q S hˆQ

[ j W Y{g}Ž\6^gf ]

]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (—˜™ š › œ  › ž Ÿ —  Ÿ¡¢› £—¤¥ › £™ ¦£ œ §¨©œ ª ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. f.

® ±Š° ² «,­g ¬ ¯

1 os. m., f.

° ­g ® ÃÄ º » Â

¹ ° º® ­g ® ±Š° ² » ¯

[ ³ ´ µ¶g· ¸ ]

° ­g ® ±Š° Æ º » ¯

[ Å ´ µ¶g·Ž¿6À_µ ]

2.15.8.7.9.2.3.

[ ³µ¶g· ´ ¼ ½gµ ] [½‹´ µ¶g·Ž¿6À_µ ]

UW. Wzór I. Jussivus. Sg.

3 os. m.

® ±Š° È »Ç ¯

[ɋ´ µ¶g·Ž¿ ]

­g¯ ® ° ¾ º» ±ŠÈ

3 os. f.

® ±Š° ² »Ç ¯

[ ³ ´ µ¶g·Ž¿ ]

¹ ° º® ­g ® ±Š° È » ¯

2 os. m.

® ±Š° ² »Ç ¯

[ ³ ´ µ¶g·Ž¿ ]

­g¯ ® ° ¾ º» ±Š²

2 os. f.

® ±Š° ² «,­g ¬ ¯

1 os. m., f.

® ÃÄ »Ç Â

¯ ® Š± ° Æ »Ç 

[ Å ´ µ¶g·Ž¿ ]

2.15.8.7.9.2.4.

[ ³ ´ µ¶g·Ž¿6ÀgÁ ]

° ­g ® ±Š° Æ º » ¯

[½‹´ µ¶g·Ž¿6À_µ ]

Plur.

Dual.

[Égµ¶g· ´ ¼ ] [Égµ¶g· ´ ¼ ½gµ ] [ ³µ¶g· ´ ¼ ]

¹ ° º® ­g ® ±Š° ² » ¯

[ ³ ´ µ¶g· ¸ ]

° ­g¯ ® ° ¾ º» ±Š²

[ ³µ¶g· ´ ¼ ½gµ ]

° ­g¯ ® ° ¾ º» ±ŠÈ

[ɋ´ µ¶g·Ž¿6ÀgÁ ]

° ­g¯ ® ° ¾ º» ±Š²

[ ³ ´ µ¶g·Ž¿6ÀgÁ ]

° ­g¯ ® ° ¾ º» ±Š²

[ ³ ´ µ¶g·Ž¿6ÀgÁ ]

° ­g¯ ® ° ¾ º» ±Š²

[ ³ ´ µ¶g·Ž¿6ÀgÁ ]

¯ ® Š± ° Æ »Ç 

[½‹´ µ¶g·Ž¿ ]

[½‹´ µ¶g·Ž¿ ]

Czasownik UW - Imperativus.

2.15.8.7.9.2.4.1.

Wzór I. Schemat:

Sg. [ Ü Ý Þ[ßgàŽÞ ]

2 os. m.

ÙØ Ú Û Ö׋

2 os. f.

ÙØ Ú Û ç,â è 

Î8Ï Ð ÌGÍ ÊBË

Û á â Ö Ù Ø Ú Û ê ä á â Ö Ù Ø Ú Û

[ Ü Ý Þ[ßgà é ]

[ ÑÒ Ó„ÔÒPÕ ].

Plur. [ Ü Ý Þ[ßgàŒã ]

Dual.

[ ܎Þ[ßgà Ý ã ëgì ]

Ûá ä â Ö  ÙØ Ú Û

[ Ü Ý Þ[ßgàŽÞ6ågæ ]

Ûá ä â Ö  ÙØ Ú Û

[ Ü Ý Þ[ßgàŽÞ6ågæ ]

2.15.8.7.9.3. Czasownik UW. Imiesłów czynny i bierny. 2.15.8.7.9.3.1. Imiesłów czynny UW - wzór I: (m) í ×

Û Ùä

[ß…Ý æ*à é î ], (f) ï ð ñä â|è Û Ùä [ß…Ý æ*àò€ógìBô8Þõî ]

2.15.8.7.9.3.2. (m) á ö â Ö

÷ Øøä

Imiesłów bierny UW - wzór I:

[ùúìßgà Ý ãBå@Þõî ], (f) ï ûá ü â Ö

2.15.8.7.10.

÷Ø ø ä

[ùúìßgà Ý ãBå_ìBô8Þõî ]

Czasownik UY

Charakterystyczna cechy odmiany UY: a) tryftong *[ ì[óýã ] przechodzi w [ ì/å ]. b) tryftong [ Þ6å1ã ] przechodzi w [ ã ]. 2.15.8.7.10.1. Perfectum. 2.15.8.7.10.1.1.

 Î UY. Wzór I a. Strona czynna - schemat: ÊÿÌþ [Ó  Ô

 Õ ].

 Czasownik  ø ä  ä [XÝ ì[ù@æ ] - "rzuca "  ø   . Sg.

Plur.

3 os. m.

  [XÝ ì[ù@æ ]

Û á Øøä ä

3 os. f.

Ø ø ä  ä [XÝ ì[ùúìBô ]

2 os. m.

ä

ä ñ Ø ø ä  ä [ì[ù  Ø Ö ñ Ø ø ä  ä [ì[ù

 [ì[ù

ñ Øø ä ä

Ý ì[óýôì

Dual.

 [XÝ ì[ùúì/å ]

øä ä

]

Ý ì[ó6ëgì Ý ì[óýô8Þ;ù

179

 [XÝ ì[ùúì[óBæ ]

ä ø ä  ä [XÝ ì[ùúìBô æ ] ñ äø ä ä

] ]

 ä Ö ñ Ø ø ä  ä [ì[ù

Ý ì[óýô8Þ;ù@æ

]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (       !" #$%"&  #' ()# *)+!,-. ) © 2002. (kopia bezpłatna)

; 02 / 3-1 45 6 4 [7)8:9 :8 <>="? ] ; F B023-1 45 6 4 [7)8:9 8:<>= ]

2 os. f.

1 os. m., f.

2.15.8.7.10.1.2.

; FHGCG CA@ D B 3 1 45 6 4 [7)8:9E8:<>= 8 ] I 4J D B 3-1 45 6 4 [7)8:9 ; G M M I 4 3-1 45 6 4 [7)8:9 8:< K ] I 4 3-1 45 6 4 [7)8:9

;

F 8:<>= L 9 K ] ; G 8:< K ]

Q O S R [T"U VXWZY\[ ]. Wzór I b. Strona czynna - schemat: NP

c c Czasownik ^` ] aH_ b [ de fhgPikjlf ] - "spotkam " o ^ a n . Sg.

Plur.

rc p q Ha b [ de fhgCs ] {] aH_ c b [ dCfhgHe |~}lf ] "x  ‚ v aH_ c b [ dCfhgHe |€zZƒH„ ] ‡†  ‚ v aH_ c b [ dCfhg|€z e ƒH}C}lf ] ˆ c tu] v aH_ b [ dCfhgHe |~}hw ]

c ^` ] Ha _ b [ de fhgPikjlf ] y x v ] aH_ c b [ de fhgPikjlfhz ]

3 os. m. 3 os. f.

y] v aH_ c b [ dCfhgHe |€z$f ] y_ v aH_ c b [ Cd fhgHe |€z"i ] ‚y v aH_ c b [ dCfhgHe |€zZƒ ]

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.10.1.3.

Dual.

c tuv ] aH_ b [ de fhgPikjhw ] c tu ] v ] aH_ b [ dCfhgHe ikjlfhz w ] c tu… ]  ‚ v aH_ b [ dCfhgHe |€zZƒH„Lw ] c ut … ]  ‚ v aH_ b [ dCfhgHe |€zZƒH„Lw ] ˆ c tu] v aH_ b [ dCfhgHe |~}hw ]

S Wzór I. Strona bierna - schemat: NPŠQ O ‰ [T"U ‹ŒWZY\[ ].

Czasownik `Ž ]  ] [‘e f:„Lw ] - "rzucam ". Sg.

Plur.

3 os. m.

^` ] Ž _  ‚ [‘e ƒH„’ikjlf ]

p q ‚Ž  ‚ [‘e ƒH„“s ]

3 os. f.

y x v ] Ž _  ‚ [‘e ƒH„’ikjlfhz ]

2 os. m.

y] v Ž _  ‚ [”ƒH„•e |€z$f ]

2 os. f.

y_ v Ž _  ‚ [”ƒH„•e |€z"i ]

1 os. m., f.

‚y v Ž _  ‚ [”ƒH„•e |€zZƒ ]

{] Ž _  ‚ [”ƒH„•e |~}lf ] "x  ‚ v Ž _  ‚ [”ƒH„•e |€zZƒH„ ] ‡†  ‚ v Ž _  ‚ [”ƒH„–|€z e ƒH}C}lf ] ˆ tu] v Ž _  ‚ [”ƒH„•e |~}hw ]

Dual.

ut v ] Ž _  ‚ [‘e ƒH„’ikjhw ] tu ] v ] Ž _  ‚ [”ƒH„•e ikjlfhz w ] tu… ]  ‚ v Ž _  ‚ [”ƒH„•e |€zZƒH„Lw ] ut … ]  ‚ v Ž _  ‚ [”ƒH„•e |€zZƒH„Lw ] ˆ tu] v Ž _  ‚ [”ƒH„•e |~}hw ]

2.15.8.7.10.2. Imperfectum. 2.15.8.7.10.2.1. Indicativus. 2.15.8.7.10.2.1.1. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Q — š ™ › — [ V-TœWVž[ ] £  :¡‘¢ Ÿ . Wzór I a. Strona czynna - temat N˜

Sg.

¥  Hba ¤ ¦¨] § [jŠe f˜d'g:w ] ¥  Hba ¤ ¦¨] ® [ z e f˜d'g:w ]

¥  Hba ¤ ¨¦ ] ® [ z e f˜d'g:w ] ‡] xv Hba ¥ ¤ ¦¨] ® [ $z f˜d'gHe f:jC}lf ] c  Hba ¤ b ¯ [ ° e f˜d'g:w ]

Plur.

Dual.

©] q x Hba ¥ ¤ ¨¦ ] § [jlf˜d'gHe f«ª¬}lf ] ‡] xv Hba ¥ ¤ ¦¨] § [jl˜ f d'gHe f:jC}lf ] ©] q x Hba ¥ ¤ ¦¨] ® [ z$f˜d'gHe f«ª¬}lf ]

¥ ­ © tuv ] Hba ¤ ¦¨] § [jlf˜d'g˜f:jŠe w'}¬i ] ¥ ­ © t v ] Hba ¤ ¦¨] ® [ $z f˜d'g˜f:jŠe w'}¬i ] ¥ ­ © tuv ] Hba ¤ ¦¨] ® [ z$f˜d'g˜f:jŠe w'}¬i ]

‡] xv Hba ¥ ¤ ¨¦ ] ® [ z$f˜d'gHe f:jC}lf ] ¥  Hba ¤ ¦¨] ± [}Še f˜d'g:w ]

¥ ­ © tuv ] Hba ¤ ¦¨] ® [ z$f˜d'g˜f:jŠe w'}¬i ] ¥  Hba ¤ ¦¨] ± [}Še f˜d'g:w ]

180

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (²³´ µ ¶ ·¸ ¶ ¹ º²» º¼!½"¶ ¾$²¿"À ¶ ¾'´ Á)¾ ·Â)Ã!Ä-·Å ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.10.2.1.2.

È Ç Ê”É Ì Ë [ Í-ΜÏZÐ\Ñ ] Ö Ó:Ô\Õ Ò . UY. Wzór I b. Strona czynna - temat ÆP

3 os. m.

Sg. ×`œØÙ Û)Ú Ý¨Ü Þ [ߊà á:â"ã–ä ]

å!Ü æ-ٜç Û)Ú Ý¨Ü Þ [ßlá:â"ã•à èélá ]

ê åhë ì-Ü œØÙ Û)Ú Ý¨Ü Þ [ßlá:â"ã’íkߊà î'é¬í ]

3 os. f.

×`œØÙ Û)Ú Ý¨Ü ï [ ð à á:â"ã–ä ]

ñÜ œØÙ Û)Ú Ý¨Ü Þ [ßlá:â"ã•à ä~élá ]

ê åhë ì-Ü œØÙ Û)Ú Ý¨Ü ï [ ð$á:â"ã’íkߊà î'é¬í ]

2 os. m.

×`œØÙ Û)Ú Ý¨Ü ï [ ð à á:â"ã–ä ]

å!Ü æ-Ù ç Û)Ú Ý¨Ü ï [ ð$á:â"ã•à èélá ]

ê åhë ì-Ü œØÙ Û)Ú Ý¨Ü ï [ ð$á:â"ã’íkߊà î'é¬í ]

2 os. f.

ñÜ œØÙ Û)Ú Ý¨Ü ï [ ð$á:â"ã•à ä~élá ]

ñÜ œØÙ Û)Ú Ý¨Ü ï [ ð$á:â"ã•à ä~élá ]

ê åhë ì-Ü œØÙ Û)Ú Ý¨Ü ï [ ð$á:â"ã’íkߊà î'é¬í ]

1 os. m., f.

×`œØÙ òÚ ó ô [ õ à á:â"ã–ä ]

×`œØÙ Û)Ú Ý¨Ü ö [éŠà á:â"ã–ä ]

×`œØÙ Û)Ú Ý¨Ü ö [éŠà á:â"ã–ä ]

2.15.8.7.10.2.1.3.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

ó   ¨Ý ç Þ [ߊà :î ] ó   ݨç ï [ ð à :î ] ó   ݨç ï [ ð à :î ]

Ü Úì  ó   ¨Ý ç ï [ ðHà á:ßCélá ] ó   ô [ õ à :î ]

2.15.8.7.10.2.2. 2.15.8.7.10.2.2.1.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Ü Úì  ó   ¨Ý ç ï [ ðHà á:ßCélá ] ó   ݨç ö [éŠà :î ]

Dual.

 ê åhë ì Ü ó  ݨç Þ [ߘá:ߊà î'é¬í ]  ê åhë ì Ü ó  ݨç ï [ ð˜á:ߊà î'é¬í ]  ê åhë ì Ü ó  ݨç ï [ ð˜á:ߊà î'é¬í ]  ê åhë ì Ü ó  ݨç ï [ ð˜á:ߊà î'é¬í ] ó   ݨç ö [éŠà :î ]

ù ø ûú ý ø [  UY. Wzór I a. Strona czynna - temat ÷˜ ÿ  ]   .

ó   Ý¨Ü Þ [ߊà á:î ] ó   Ý¨Ü ï [ ð à á:î ]

 ó   ¨Ý Ü ï [ ð à á:î ] × Ú ó   Ý¨Ü ï [ ð à á˜á:ß ] ó   ó ô [ õ à á:î ]

2.15.8.7.10.2.2.2.

Plur.

åÜ æ Ú ó   ¨Ý ç Þ [ßHà á¬élá ] Ü Úì ó   ݨç Þ [ß Hà á:ßCélá ] åÜ æ Ú ó   ݨç ï [ ðHà á¬élá ]

Subiunctivus.

Sg.

3 os. m.

Dual.

ù ø û:ú ý ü [ þÿ  ]   . UY. Wzór I. Strona bierna - temat ÷˜ Sg.

3 os. m.

Plur.

Plur.

  æ Ú ó  Ý¨Ü Þ [ߊà á˜á ] Ü Úì ó   Ý¨Ü Þ [ßláHà á:ßCélá ]   æ Ú ó  Ý¨Ü ï [ ð à á˜á ]

Ü Úì  ó   ¨Ý Ü ï [ ð$áHà á:ßCélá ] ó   Ý¨Ü ö [éŠà á:î ]

Dual.

ë ì Ü ó   Ý¨Ü Þ [ߊà á˜á:ßhî ] ë ì Ü ó   Ý¨Ü ï [ ð à á˜á:ßhî ] ë ì Ü ó   Ý¨Ü ï [ ð à á˜á:ßhî ] ë ì Ü ó   Ý¨Ü ï [ ð à á˜á:ßhî ]

 ó   ¨Ý Ü ö [éŠà á:î ]

ù  ûú ý ø [   UY. Wzór I b. Strona czynna - temat ÷  ÿ !  ] "$#  . Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

×` Ü œØÙ Û)Ú Ý¨Ü Þ [ߊà á:â"ã’íkßlá ]

 æ-ٜç Û)Ú Ý¨Ü Þ [ߊà á:â"ã“è ]

ë ì-Ü œØÙ Û)Ú Ý¨Ü Þ [ߊà á:â"ã’íkßhî ]

3 os. f.

×` Ü œØÙ Û)Ú Ý¨Ü ï [ ð à á:â"ã’íkßlá ]

ñÜ œØÙ Û)Ú ¨Ý Ü Þ [ßlá:â"ã•à ä~élá ]

ë ì-Ü œØÙ Û)Ú Ý¨Ü ï [ ð à á:â"ã’íkßhî ]

2 os. m.

×` Ü œØÙ Û)Ú Ý¨Ü ï [ ð à á:â"ã’íkßlá ]

 æ-ٜç Û)Ú Ý¨Ü ï [ ð à á:â"ã“è ]

ë ì-Ü œØÙ Û)Ú Ý¨Ü ï [ ð à á:â"ã’íkßhî ]

2 os. f.

×`œØÙ Û)Ú Ý¨Ü ï [ ð à á:â"ã–ä ]

ñÜ œØÙ Û)Ú ¨Ý Ü ï [ ð$á:â"ã•à ä~élá ]

ë ì-Ü œØÙ Û)Ú Ý¨Ü ï [ ð à á:â"ã’íkßhî ]

1 os. m., f.

×` Ü œØÙ òÚ ó ô [ õ à á:â"ã’íkßlá ]

×` Ü œØÙ Û)Ú Ý¨Ü ö [éŠà á:â"ã’íkßlá ]

× Ü œØÙ Û)Ú ¨Ý Ü ö [éŠà á:â"ã’íkßlá ] 181

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (%'&)( * + ,.- + / 01%'2 043657+ 89%':7; + 8( <=8 ,.>=?6@A,.B ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.10.2.3.

Jussivus.

E D H F I D [ JAKLMJN ] S PQ R O . UY. Wzór I a. Strona czynna - temat CG

2.15.8.7.10.2.3.1.

Sg.

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

UWT X V Y[T Z [\^] _`a_ ] qi hg j[i r [ s ] _`a_ ] qi hg j[i r [ s ] _`a_ ] x c fe hg j[i r [ s ] _`a_\ ] qi y g e z [ { ] _`a_ ]

Sg.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

  ‘ c j[i k [\^] _’7“•” ]   ‘ c j[i r [ s ] _’7“•” ]   ‘ c j[i r [ s ] _’7“•” ] x š— ‘ c j[i r [ s ] _’7“ ž ]   ¡ c e z [ { ] _’7“•” ]

2.15.8.7.10.2.4.

2 os. f.

Dual. [\^] _`a_\po ]

i hi m n fe g j[r [ s ] _`a_\po ] i hi m n fe g j[r [ s ] _`a_\po ] i hi m n fe g j[r [ s ] _`a_\po ] qi hg j[i | [v^] _`a_ ]

Plur.

Dual.

i b dA–— ‘ c j[k [\^] _’7“™˜ ] œi š— ‘ c j[i k [\u_’7“] žŸvu_ ] i b dA–— ‘ c j[r [ s ] _’7“™˜ ] œi š— ‘ c j[i r [ s9_’7“] žŸvu_ ]   ‘ c j[i | [v^] _’7“•” ]

i i m nAš— ‘ c j[k [\^] _’7“•”›\po ] i i m nAš— ‘ c j[r [ s ] _’7“•”›\po ] i i m nAš— ‘ c j[r [ s ] _’7“•”›\po ] i i m nAš— ‘ c j[r [ s ] _’7“•”›\po ]   ‘ c j[i | [v^] _’7“•” ]

UY. Imperativus.

 ‚ ¢ € £~ [ ¤ˆ'†‡M…‰ ] Ž ‹¥ ¦ Š . wzór I a. Schemat: } G

2.15.8.7.10.2.4.1. 2 os. m.

m

n i fe hg j[i k

 ~ ƒ€ „ ‚ [ …A†‡ˆ$‰ ] Ž ‹Œ$ Š . UY. Wzór I b. Strona czynna - temat } G

2.15.8.7.10.2.3.2. 3 os. m.

Plur.

hi b d1c f e g j[k [\^] _`a_l ] ti n c fe hg j[i k [u \ _`a] _\wvu_ ] hi b d1c fe g j[r [ s ] _`a_l ] ti n c fe hg j[i r [ s9_`a] _\wvu_ ] qi hg j[i | [v^] _`a_ ]

Sg.

qi y g šb [ { ] ”`a_ ] x c fe y g šb [ { ] ”`a_\ ]

Plur.

y b d1c f e g šb [ { ] ”`a_l ] ti n c fe y g šb [ {9`a] _\wvu_ ]

n i fe y g š

Dual.

m b [ { ] ”`a_\po ] iy m n fe g šb [ { ] ”`a_\po ]

 ~ ¢ € ~£ [ ¤ˆ'†‡ˆ$‰ ] Ž ‹Œ$ Š . Wzór I b. Schemat: } G

2.15.8.7.10.2.4.2.

Sg.

2 os. m.

  ¡ c šb [ { ] ”›’7“•” ]

2 os. f.

x š— ¡ c šb [ { ] ”›’7“ ž ]

Plur.

Dual.

i m nAš— ¡ c šb [ { ] ”›’7“•”›\po ] i m nAš— ¡ c šb [ { ] ”›’7“•”›\po ]

b dA–— ¡ c šb [ { ] ”›’7“™˜ ]

œi š— ¡ c šb [ { ’7“] žŸvu_ ]

2.15.8.7.10.3. UY. Imiesłów czynny.

±²

±²

‚´ ‚ ‚ ‚ (m) § ¨W© ª [ ‰¬« ­ƒ®¯¬° ], (f) ³ ~ © ª [ ‰µ­ƒ®1« ˆ'¶…·M¸^° ]; (m) § ¹M£  [º7« ­$»¼¯¬° ], (f) ³ Œ ~ £  [º­$» « ˆ'¶…·M¸^° ]. 2.15.8.7.10.4. UY. Imiesłów bierny.

i i fhg i fhg i (m) ½x š — [“¾_`a] žŸ\¿WÀ ], (f) Á ÂMnAà š — [“¾_`a] žŸ\u_ps¿WÀ ]; (m) ½x š— ‘ c — [“¾_’7“] žŸ\¿WÀ ], (f) Á ÂMnAà š— ‘ c — [“¾_’7“] žŸ\u_ps¿WÀ ]. 182

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (Ä'Å)Æ Ç È É.Ê È Ë Ì1Ä'Í Ì4Î6Ï7È Ð9Ä'Ñ7Ò È ÐÆ Ó=Ð É.Ô=Õ6ÖAÉ.× ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.11.

Czasowniki UW/UY. Wzory pochodne.

2.15.8.7.11.1. Perfectum. 2.15.8.7.11.1.1.

Ú Ù Ü Û [Ý7Þ ßáà$àMßâ ] ç äå æ ã . Wzór II. Strona czynna - schemat: Ø G Sg.

3 os. m. 3 os. f.

èê é ì ë [ í.î ïpðwðñ ] ÿ ó öõ ø ÷ [ í.î ïpðwðï ]

2 os. f.

ÿû ý ó ö õ ø ÷ [ íwïpðwðî ïþ9ï ] ÿ ý ó öõ ø ÷ [ íwïpðwðî ïþ  ]

1 os. m., f.

ÿ ý ó ö õ ø ÷ [ íwïpðwðî ïþ ]

2 os. m.

2.15.8.7.11.1.2. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f. 2.15.8.7.11.1.3. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f. 2.15.8.7.11.1.4. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Plur.

ø ò ô1ó ö õ ÷ [ í.î ïpðwðïù ] û ý ó öõ ø ÷ [ íwïpðwðî ïþ uï ]  ó   ý ó öõ ø ÷ [ íwïpðwðî ïþ

]

Dual.

ø úüý û öõ ÷ [ í.î ïpðwðïþpñ ] ø ú  û öõ ÷ [ í.î ïpðwðï ñ ]

   ý ó öõ ø ÷

ø üú  û   ý ó öõ ÷ [ íwïpðwðî ïþ

¼ñ ] ø úü û   ý ó öõ ÷ [ wí ïpðwðî ïþ

¼ñ ]

[ íwïpðwðïþ î

uï ] ø úü û ý ó öõ ÷ [ íwïpðwðî ïþp ñ ]

ø üú  û ý ó öõ ÷ [ íwïpðwðî ïþpñ ]

 ( UW/UY. Wzór II. Strona bierna - schemat:    [   ! ] %# $'& " . Sg.

)û ,ö * ø + [ í.î ^ðwð›þuï ] ÿ ó ý û ,ö * ø + [ í.î ^ðwð›þuï ] ÿû ý ,ö * ø + [ í ^ðwðî 029ï ] ÿ ý ,ö * ø + [ í ^ðwðî 02  ] ÿ ý ,ö * ø + [ í ^ðwðî 02 ]

Plur.

ø ò ô ö,- + [ í.î ^ðwð. ] /û ,ö * ø + [ í ^ðwðî 01uï ]  ó   ý ,ö * ø + [ í ^ðwðî 02

]    ý ,ö * ø + [ í ^ðw3ð 02 î

uï ] ø úü û ý ,ö * + [ í ^ðwðî 01pñ ]

Dual.

ø úüý û ö,* + [ í.î ^ðwð›þpñ ] ø úü û ý û ,ö * + [ í ^ðwðî ›þuï ñ ] ø úü û   ý ,ö * + [ í ^ðwðî 02

¼ñ ] ø úü û   ý ,ö * + [ í ^ðwðî 02

¼ñ ] ø úü û ý ,ö * + [ í ^ðwðî 01pñ ]

6 4 7  9 [  :8<;=! ] ( #%$'& " UW/UY. Wzór III. Strona czynna - schemat: 58 Sg. > ? ÷ ÷@ [ í.î ñ=ðñ ] ÿ ó ? ÷ ÷@ [ í.î ñ=ðï ]

ÿû ý ó ? ÷ ÷@ [ í6ñ=ðî ïþ9ï ] ÿ ý ó ? ÷ ÷@ [ 6í ñ=ðî ïþ  ] ÿ ý ó ? ÷ ÷@ [ 6í ñ=ðî ïþ ]

Plur.

? ò ô ó ÷ ÷@ [ í.î ñ=ðïù ] û ý ó ? ÷ ÷@ [ 6í ñ=ðî ïþuï ]  ó   ý ó ? ÷ ÷@ [ í6ñ=ðî ïþ

]    ý ó ? ÷ ÷@ [ í6ñ=ðïþ î

uï ] ? úü û ý ó ÷ ÷@ [ í6ñ=ðî ïþpñ ]

Dual.

? úüý û ÷ ÷@ [ í.î ñ=ðïþpñ ] ? úü û ÷ ÷@ [ .í î ñ=ðï ñ ] ? úü û   ý ó ÷ ÷@ [ í6ñ=ðî ïþ

¼ñ ] ? úü û   ý ó ÷ ÷@ [ í6ñ=ðî ïþ

¼ñ ] ?

üú  û ý ó ÷ ÷@ [ í6ñ=ðî ïþpñ ]

 ( UW/UY. Wzór III. Strona bierna - schemat: 6 A B  [  CD ! ] #%$'& " . Sg. ?)  ô ø + û [ í.î .wð›þuï ] ÿ ó ýEû ?  ô ø + [ í.î .wð›þuï ] ÿû ýE?  ô ø + [ íFw. ðî 029ï ] ÿ ýE?  ô ø + [ íF.wðî 02  ] ÿ ýE?  ô ø + [ íFw. ðî 02 ]

Plur. ?ô + ô ø + ò [ í.î .wð. ] /û ?  ô ø + [ íF.wðî 01uï ]  ó   ýE?  ô ø + [ íFw. ðî 02

]    ýE?  ô ø + [ íF.wð302 î

uï ] ? ø úü û ýE ô + [ íFw. ðî 01p ñ ] 183

Dual. ?ýE ô ø + úüû [ í.î .wð›þpñ ] ? ø úü û ýEû  ô + [ íFw. ðî › þuï ñ ] ? ø úü û   ýE ô + [ íF.wðî 02

¼ñ ]

? ø üú  û   ýE ô + [ íF.wðî 02

¼ñ ] ? ø úü û Eý  ô + [ íFw. ðî 01pñ ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (GIHKJ L M NPO M Q R3GIS RUTWV M X,GIY Z M XFJ [\X NP]\^W_ENP` ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.11.1.5.

c b f3d g h [ i<jEkml<j=n ] s p%q'r o . UW/UY. Wzór IV. Strona czynna - schemat: a5e

2 os. m.

Sg. t5v u x w u y [ z { |5}F~% ]   „ ƒ † … ƒ ‡ [ z { |5}F~5| ] ‹   „ ƒ † … ƒ ‡ [ z |5}F~ { |%Ž,| ]

Plur. ‚€ 3 „ ƒ † … ƒ ‡ [ z { |5}F~5|‰ˆ ] ‘‹   „ ƒ † … ƒ ‡ [ z |5}F~ { |%Ž’“| ] •  ” –   „ ƒ † … ƒ ‡ [ z |5}F~ { |%Ž — ˜ ]

2 os. f.

›   „ ƒ † … ƒ ‡ [ z |5}F~ { |%Ž œ ]

1 os. m., f.

–   „ ƒ † … ƒ ‡ [ z |5}F~ { |%Ž — ]

‘ ” –   „ ƒ † … ƒ ‡ [ z |5}F~5|%Ž { — ’’“| ] ž „ † … ŠŒ‹   ƒ ƒ ‡ [ z |5}F~ { |%Ž’ ]

3 os. m. 3 os. f.

2.15.8.7.11.1.6. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f. 2.15.8.7.11.1.7.

Dual. ŠŒ‹ „ ƒ † … ƒ ‡ [ z { |5}F~5|%Ž ] „ † … ŠŒ” ‹ ƒ ƒ ‡ [ z { |5}F~5|  ] † ŠŒ™ ‹ ” –   „ ƒ … ƒ ‡ [ z |5}F~ { |%Ž — ˜š ] „ † … ŠŒ™ ‹ ” –   ƒ ƒ ‡ [ z |5}F~ { |%Ž — ˜š ] ž „ † … ŠŒ‹   ƒ ƒ ‡ [ z |5}F~ { |%Ž’ ]

¡   £ ¢ ¤ ¥ [ ¦F§3¨m© ª« ] ° ­%®'¯ ¬ . UW/UY. Wzór IV. Strona bierna - schemat: Ÿe Sg. „± ‹ › †³… ² ‡ [ z { —‰}F~œ´Ž“| ]   E‹ „ › †³… ² ‡ [ z { —‰}F~œ´Ž“| ] ‹ E„ › †³… ² ‡ [ z<—‰}F~ { ·2,| ] › E„ › †³… ² ‡ [ z<—‰}F~ { ·2 œ ] – E„ › †³… ² ‡ [ z<—‰}F~ { ·2 — ]

Plur. ‚€ „ ² †³… ² ‡ [ z { —‰}F~µ ] ¶‹ „ › †³… ² ‡ [ z<—‰}F~ { ·1’“| ] •  ” – E„ › †³… ² ‡ [ z<—‰}F~ { ·2 — ˜ ] ‘ ” – E„ › †³… ² ‡ [ z<—‰}F~3·2 { — ’’“| ] ž „ †³… ² ŠŒ‹ E› ‡ [ z<—‰}F~ { ·1’ ]

Dual. ŠŒ‹ „ › †³… ² ‡ [ z { —‰}F~œ´Ž ] E †³² ŠŒ” ‹ E‹ „ › … ‡ [ z<—‰}F~ { œ´Ž“|  ] „ †³… ² ŠŒ™ ‹ ” – E› ‡ [ z<—‰}F~ { ·2 — ˜š ] †³² ŠŒ™ ‹ ” – E„ › … ‡ [ z<—‰}F~ { ·2 — ˜š ] ž „ †³… ² ŠŒ‹ E› ‡ [ z<—‰}F~ { ·1’ ]

¡ ¸ º¼¹ »½ [ ¾ ¿E¨¼¿À©©<¿=« ] ° ­%®'¯ ¬ . UW/UY. Wzór V. Strona czynna - schemat: Ÿe

3 os. f.

Sg. Á5„  à ƒ Ä ‹ [ ,|5}P{ |~~% ]   „  à ƒ Ä ‹ [ ,|5}P{ |~~5| ]

2 os. m.

‹   „  à ƒ Ä ‹ [ ,|5}|~~ { |%Ž,| ]

Plur. ‚€  „  à ƒ Ä ‹ [ ,|5}P{ |~~5|‰ˆ ] ‘‹   „  à ƒ Ä ‹ [ ,|5}|~~ { |%Ž’“| ] •  ” –   „  à ƒ Ä ‹

2 os. f.

›   „  à ƒ Ä ‹ [ ,|5}|~~ { |%Ž œ ]

[ ,|5}|~~ { |%Ž — ˜ ] ‘ ” –   „  à ƒ Ä ‹

[ ,|5}|~~ { |%Ž — ˜š ] à ŠŒ™ ‹ ” –   „  ƒ Ä ‹

1 os. m., f.

–   „  à ƒ Ä ‹ [ ,|5}|~~ { |%Ž — ]

[ ,|5}|~~5|%Ž { — ’’“| ] ž à ŠŒ‹   „  ƒ Ä ‹ [ ,|5}|~~ { |%Ž’ ]

[ ,|5}|~~ { |%Ž — ˜š ] ž à ŠŒ‹   „  ƒ Ä ‹ [ ,|5}|~~ { |%Ž’ ]

3 os. m.

2.15.8.7.11.1.8.

Dual.

ŠŒ ‹ „  à ƒ Ä ‹ [ ,|5}P{ |~~5|%Ž ] à ŠŒ” ‹ „  ƒ Ä ‹ [ , |5}P{ |~~5|  ] à ŠŒ™ ‹ ” –   „  ƒ Ä ‹

º%¤ ƽ ° UW/UY. Wzór V. Strona bierna - schemat: Ÿ¡ Å [ ¾<§3¨ Ç §©© ª« ] ­%®'¯ ¬ .

3 os. f.

Sg. „±‹ È Ã ² Ä – [  —‰}P{ —~~œ´Ž“| ]    ‹ „ È Ã ² Ä – [  —‰}P{ —~~œ´Ž“| ]

2 os. m.

‹  „ È Ã ² Ä – [  —‰}—~~ { ·2,| ]

Plur. ‚€ „ É Ã ² Ä – [  —‰}P{ —~~µ ] ¶‹ „ È Ã ² Ä – [  —‰}—~~ { ·1’“| ] •  ” –  „ È Ã ² Ä – [  —‰}—~~ { ·2 — ˜ ]

2 os. f.

›  „ È Ã ² Ä – [  —‰}—~~ { ·2 œ ]

‘ ” –  „ È Ã ² Ä –

[  —‰}—~~ { ·2 — ˜š ] ò ŠŒ™ ‹ ” –  „ È Ä –

[  —‰}—~~3·2 { — ’’“| ]

[  —‰}—~~ { ·2 — ˜š ]

3 os. m.

184

Dual. ŠŒ‹ „ È Ã ² Ä – [  —‰}P{ —~~œ´Ž ] ò ŠŒ” ‹  ‹ „ È Ä – [  —‰}—~~ { œ´Ž“|  ] ò ŠŒ™ ‹ ” –  „ È Ä –

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ÊIËKÌ Í Î ÏPÐ Î Ñ Ò3ÊIÓ ÒUÔWÕ Î Ö,ÊI× Ø Î ÖFÌ Ù\Ö ÏPÚ\ÛWÜEÏPÝ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

2.15.8.7.11.1.9.

âå“æ ß,Þ áãà ä â

[ ç è‰éèêê ë ì2ç è ]

ï æ ß,áãà â íŒî Þ ä [ ç è‰éèêê ë ì1ðñ ]

ï æ ß,áãà â íŒî Þ ä [ ç è‰éèêê ë ì1ðñ ]

ô ó õ ÷ ö ø ó [ ù úEû ü8ý<ú=þ ]   ÿ . UW/UY. Wzór VI. Strona czynna - schemat: ò58 Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

   [   ]

     [   ]

     [    ]

3 os. f.

!    [    ]

"    [ # %$& ]

'    [     ]

2 os. m.

!     [ # ( ]

+)  ' *   

'  / *    

[ # (-,. ]

[ # (-,.0 ]

2 os. f.

!1    [ # (+2 ]

[ #(  ,$%$& ]

[ # (-,.0 ]

1 os. m., f.

!*    [ # (-, ]

"3 ' *   

4     [ # %$  ]

'  / *    

4     [ # %$  ]

÷ø ;  2.15.8.7.11.1.10. UW/UY. Wzór VI. Strona bierna - schemat: ò68ô 5 7:9 [ ù=<3û+> ?Dý-@þ ]  ÿ . Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

C A 1 -B * [ -, D%62E& ]

C  - B -B * [ -, D%%D ]

C  F  1 -B * [ -, D%62E  ]

3 os. f.

!  F  1 -C B * [ -, D%62E&  ]

G 1 -C B * [ -,:D% HI$& ]

' C  F  1 -B * [ -,:D% 2E&   ]

2 os. m.

! F 1 -C B * [ -,:D% HJ ]

+)  ' * F 1 -C B * [ -,:D% HJ-,. ]

' C  / * F1 -B * [ -,:D% HJ-,.0 ]

2 os. f.

!1 F 1 -C B * [ -,:D% HJ+2 ]

"3 ' * F 1 -C B *

' C  / * F1 -B * [ -,:D% HJ-,.0 ]

1 os. m., f.

!* F 1 -C B * [ -,:D% HJ-, ]

[ -,:D%KHJ  ,$%$& ]

4 C  F1 -B * [ -,:D% HI$  ]

4 C  F1 -B * [ -,:D% HI$  ]

÷NO M  2.15.8.7.11.1.11. UW/UY. Wzór VII. Strona czynna - schemat: ò5L ó ö 5P [ Q-@SRû¼úÀý<ú=þ ]  ÿ Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

T  C  U  1 [ V2E$W   ]

TCU       1 [ V2E$W   ]

TCU       1 [ V2E$W    ]

3 os. f.

!  T  C  U  1 [ V2E$W    ]

"   T  C  U  1 [ V2E$W%  %$& ]

'TCU     1 [ V2E$W     ]

2 os. m.

!   T  C  U  1 [ V2E$W%  ( ]

+)  ' *  T  C  U  1

' TCU  / *      1

[ V2E$W%  (-,. ]

[ V2E$W%  (-,.0 ]

2 os. f.

!1  T  C  U  1 [ V2E$W%  (+2 ]

[ V2E$W% (  ,$%$& ]

[ V2E$W%  (-,.0 ]

1 os. m., f.

!*  T  C  U  1 [ V2E$W%  (-, ]

"3 ' *  T  C  U  1

4 TCU      1 [ V2E$W%  %$  ]

' TCU  / *     1

4 TCU      1 [ V2E$W%  %$  ]

÷NO M  2.15.8.7.11.1.12. UW/UY. Wzór VII . Strona bierna - schemat: ò6L 5 9 9 P [ Q:
3 os. m.

C A T 1 B U  B  [ V=,$W ,862E& ]

Plur.

TCU  -B B  B  [ V=,$W ,8%D ] 185

Dual.

TCU  F  1 B  B  [ V=,$W ,862E  ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (YSZ\[ ] ^ _` ^ a bKYSc bed#f+^ gYSh+i ^ g:[ jg _kl#mF_n ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. f.

pr o sFq ut w v x o v y [ z={|W}~ {86€E&‚ ƒ ]

„q ut w v x o v y [ z={|W} {8~ …I|&‚ ]

2 os. m.

pq sFu t w v x o v y [ z={|W} {8~ …Jƒ‚ ]

‰+o ‡ Š sFu t w v x o v y [ z={|W} {8~ …Jƒ-{‹ ]

2 os. f.

pt sFu t w v x o v y [ z={|W} {8~ …Jƒ+€ ]

Ž ‡ Š sFut w v x o v y

1 os. m., f.

pŠ sFu t w v x o v y [ z={|W} {8~ …Jƒ-{ ]

†

[ z={|W} {8~ €E&‚ ƒ ˆ ] ‡ uw v x v y † Œ q Š sFt o

[ z={|W} {8~ …Jƒ-{‹0ˆ ] ‡ uw v x v y † Œ q Š sFt o

[ z={|W} {8K…Jƒ ~ {|%|&‚ ]  q sFut w v x o v y

‡ uw v x v y † q sFq t o

[ z={|W} {8~ …I| ˆ ]

[ z={|W} {8~ …Jƒ-{‹0ˆ ]

 uw v x v y † q sFt o [ z={|W} {8~ …I| ˆ ]

¦ “K•N” –— 2.15.8.7.11.1.13. UW/UY. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: ’ ‘ ‘ [ ˜-™SšK› œ Ÿž=¡  ] £¤¥ ¢ .

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

§©F¨ ­ª« ®¬ ¯° [ ±²:³:´ µ ¶ ·¸ ]

° º ¹ ©F¨ ­ª« ®¬ ¯°

3 os. f.

¿ ¹ ©F¨ ­ª« ®¬ ¯° [ ±²:³:´ µ ¶ ·¶ ´ ]

© ¨ ­ª« ®¬ ¯° Àª ½¹ F [ ±²:³:´¶ ·µ ¶¾%Á&¶ ]

ª« ©F­ª« ®¬ °¯ ¼ ¨ [ ±²:³:´ µ ¶ ·¶ ´ ¸ ]

2 os. m.

© ¨ ­ª« ®¬ ¯° ¿ª ½¹ F [ ±²:³:´¶ ·µ ¶¾(´¶ ]

+ ¹ « à ½¹ ©F¨ ­ª« ®¬ °¯

ª « ¹ ©F­ª« ®¬ ¯° ¼ Æ Ã ½¨

[ ±²:³:´¶ ·µ ¶¾(´-ÄÅ ]

[ ±²:³:´¶ ·µ ¶¾(´-ÄÅ0¸ ]

2 os. f.

¿¯ ½¹ © ¨ ­ª« ®¬ ¯° [ ±²:³:´¶ ·µ ¶¾(´+² ]

[ ±²:³:´¶ ·¶¾(´ µ ÄÁ%Á&¶ ]

[ ±²:³:´¶ ·µ ¶¾(´-ÄÅ0¸ ]

1 os. m., f.

¿Ã ½¹ ©F¨ ­ª« ®¬ ¯° [ ±²:³:´¶ ·µ ¶¾(´-Ä ]

[ ±²:³:´ µ ¶ ·¶» ]

ÀÇ « à ½¹ ©F¨ ­ª« ®¬ °¯

ªÈ ¹ ©F­ª« ®¬ °¯ ¼ ½¨ [ ±²:³:´¶ ·µ ¶¾%Á ¸ ]

ª ©F­ª« ®¬ ¯° ¼ ½¨ [ ±²:³:´ µ ¶ ·¶¾ ¸ ]

ª « ¹ ©F­ª« ®¬ ¯° ¼ Æ Ã ½¨

ªÈ ¹ ©F­ª« ®¬ ¯° ¼ ½ ¨ [ ±²:³:´¶ ·µ ¶¾%Á ¸ ]

’ – “KÉ •-” Ê — [ ˜:ËKšK› œ Ë̞-™Í  ] ¦ £¤¥ ¢ . 2.15.8.7.11.1.14. UW/UY. Wzór VIII. Strona bierna - schemat:  (

Sg.

Dual.

¯ ®ÐÏ ° Î ª © ­« à ¬

3 os. f.

¿ ¹ ½ ª © ¯ «­Ã ®Ð¬ Ï ° [ ±=ij:´ µ Ä8·6²E¾&¶ ´ ]

Òª © ¯ ­« à ®Ð¬ Ï ° [ ±=ij:´-Ä8·µ ÓIÁ&¶ ]

ª« ª © ¯ «­®Ð¬ Ï ° ¼ ½ à [ ±=ij:´-Ä8·µ ²E¾&¶ ´ ¸ ]

2 os. m.

¿ª ½ © ¯ ­« à ®Ð¬ Ï ° [ ±=ij:´-Ä8·µ ÓJ´¶ ]

+ ¹ « à ½ © ¯ ­« à ®Ð¬ Ï ° [ ±=ij:´-Ä8·µ ÓJ´-ÄÅ ]

ª « © ¯ ­« ® ¬ Ï ° ¼Æ à ½ Ã

2 os. f.

¿¯ ½ © ¯ ­« à ®Ð¬ Ï ° [ ±=ij:´-Ä8·µ ÓJ´+² ]

ÀÇ « à ½ © ¯ «­Ã ®Ð¬ Ï °

1 os. m., f.

¿Ã ½ © ¯ «­Ã ®Ð¬ Ï ° [ ±=ij:´-Ä8·µ ÓJ´-Ä ]

[ ±=ij:´ µ Ä8·6²E¾&¶ ]

° º © Ï ­« à ®Ð¬ Ï °

Plur.

3 os. m.

[ ±=ij:´ µ Ä8·%Ñ ]

ª © ¯ «­®Ð¬ Ï ° ¼ ½ à [ ±=ij:´ µ Ä8·6²E¾ ¸ ]

[ ±=ij:´-Ä8·µ ÓJ´-ÄÅ0¸ ] ª « © ¯ ­« ®Ð¬ Ï ° ¼Æ à ½ Ã

[ ±=ij:´-Ä8·KÓJ´ µ ÄÁ%Á&¶ ]

ªÈ © ¯ «­®Ð¬ Ï ° ¼ ½ à [ ±=ij:´-Ä8·µ ÓIÁ ¸ ]

[ ±=ij:´-Ä8·µ ÓJ´-ÄÅ0¸ ]

ªÈ © ¯ ­« ®Ð¬ Ï ° ¼ ½ à [ ±=ij:´-Ä8·µ ÓIÁ ¸ ]

¦ ”Ô “XÕ —– 2.15.8.7.11.1.15. UW/UY. Wzór X. Strona czynna - schemat: ’ ‘ ‘ Ö [ ˜-™J×K›-FšØž=¡  ] £¤¥ ¢ .

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

§© ¨ Ù ¬ ª« Ú ¹ °¯ [ ±²Û´ µ ¶³:·¸ ]

° º ¹ © ¨ Ù ¬ ª« Ú ¹ °¯ [ ±²Û´ µ ¶³:·¶» ]

ª © Ù ¬ ª« ¹ °¯ ¼ ½¨ Ú [ ±²Û´ µ ¶³:·¶¾ ¸ ]

3 os. f.

¿ ¹ © ¨ Ù ¬ ª« Ú ¹ °¯ [ ±²Û´ µ ¶³:·¶ ´ ]

Àª ½¹ © ¨ Ù ¬ ª« Ú ¹ ¯°

ª« © Ù ¬ ª« ¹ °¯ ¼ ¨ Ú [ ±²Û´ µ ¶³:·¶ ´ ¸ ]

2 os. m.

¿ª ½¹ © ¨ Ù ¬ ª« Ú ¹ ¯°

[ ±²Û´¶³:·µ ¶¾(´¶ ]

[ ±²Û´¶³:·µ ¶¾%Á&¶ ] + ¹ « à ½¹ © ¨ Ù ¬ ª« Ú ¹ ¯°

ª « ¹ © Ù ¬ ª« ¹ ¯° ¼ Æ Ã ½¨ Ú

[ ±²Û´¶³:·µ ¶¾(´-ÄÅ ]

[ ±²Û´¶³:·µ ¶¾(´-ÄÅ0¸ ]

186

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ÜSÝ\Þ ß à áâ à ã äKÜSå äeæ#ç+à èÜSé+ê à è:Þ ëè áìí#îFáï ) © 2002. (kopia bezpłatna)   ù ú  ôò öõ ø÷ ú ù û ò ðü

ú  ôò öõ ø÷ ú ù û ò ðü ñó 2 os. f. ð ôò öõ ø÷ ú ù û ò ðü      [ ýþÿ  +þ ] [ ýþÿ  ] [ ýþÿ  ]  ø ù  ù  ø ù  ù  ø ù    ö ÷  ö ÷  ö ÷  ôò õ ú û ò ðü ñó 1 os. m., f. ôò õ ú û ò ðü ôò õ ú û ò ðü       [ ýþÿ  ] [ ýþÿ  ] [ ýþÿ  ] : " $&     !#% 2.15.8.7.11.1.16. UW/UY. Wzór X. Strona bierna - schemat:  [ '(*),+-(,.0/2143 ] 6 798 5 .

Sg.

3 os. m.

E GH ; ?= AC@ D*B F% <>

3 os. f.

E GH [ E Y ; ?= AC@ D*B F%

[ I-J KL M JONPQSRUT ]

2 os. m. 2 os. f.

E GH [= Y ?= CA @ D*B F%

1 os. m., f.

B[ Y ?AC@ D*B F% = E GH

[ I-J KL2JONPM ]`LT ] [ I-J KL2JONPM ]`LdQ ] [ I-J KL2JONPM ]`L2J ]

Dual.

?AC@ D*B E X Y ; = F%G H

[ I-J KL M JONPW ]

E GH \; ? = AC@ D*B F%

[ I-J KL M JONPQSRUTL ] E GH [; Y ?= CA @ D*B F%

Plur.

E GH H V2? G AC@ D*B F%

[ I-J KL2JONPM ]_^UT ]

[ I-J KL M JONPQSRZ ]

D ?AC@ D*B E X ; Y ; = F%G H

[ I-J KL2JONPM QSRUTL Z ]

E GH a E D B Y ?= CA @ D*B F%

D B ?AC@ D*B E X c ; Y = F%G H

[ I-J KL2JONPM ]`L2Jb ]

[ I-J KL2JONPM ]`L2JbZ ]

[ I-J KL2JONP,]`L M J^^UT ]

[ I-J KL2JONPM ]`L2JbZ ]

E GH fe D B Y ?= CA @ D*B F% g ? AC@ * DB E X ; Y = F%G H

D B ?AC@ D*B E X c ; Y = F%G H

[ I-J KL2JONPM ]_^Z ]

g  ? AC@ * DB E X ; Y = F%G H

[ I-J KL2JONPM ]_^Z ]

2.15.8.7.11.2. Imperfectum. 2.15.8.7.11.2.1. Indicativus. 2.15.8.7.11.2.1.1.

 h  i j [kl(,.nmo/4/2143 ] UW/UY. Wzór II. Strona czynna - schemat:  :

3 os. m.

? ACq B <p rts

3 os. f.

6 798 5

.

Sg. [RuJONvM TPP,] ]

w; V? x ACq rtB s

?ACq B <p rt|

[ L2JONvM TPP,] ]

2 os. m.

?ACq B <p rt|

2 os. f.

\; ? p ACq rtB |

1 os. m., f.

?} q <p G ~

[RuJONTPPM W,^UT ]

[RuJONTPPQSRzM Z^{Q ]

\; ? p ACq rtB s

[RuJONTPPM ]_^UT ]

?ACq B y w X Y ; p rt|

[ L2JONTPPQSRzM Z^{Q ]

[ L2JONvM TPP,] ]

w; V? x ACq tr B |

[ L2JONTPPM W,^UT ]

?ACq B y w X Y ; p rt|

[ L2JONTPPQSRzM Z^{Q ]

[ L2JONTPPM ]_^UT ]

\; ? p ACq rtB |

[ L2JONTPPM ]_^UT ]

?ACq B y w X Y ; p rt|

[ L2JONTPPQSRzM Z^{Q ]

3 os. f.

?ACq  B <p [u ^ JONvM TPP,]

[ I-JONvM TPP,] ]

?ACq  B <p [u ^ JONvM TPP,]

]

]

 €  i j [kl(,.nmo/4/-m3 ] UW/UY. Wzór II. Strona bierna - schemat:  :

3 os. m.

Dual.

?ACq B y w X Y ; p rts

2.15.8.7.11.2.1.2.

‚? ƒ ACq rtB s

Plur.

6 798 5

.

Sg. [RuJONvM TPP Z ]

w; V E ?ƒ ACq rtB s

‚?ƒ ACq rtB |

[ L2JONvM TPP Z ]

2 os. m.

‚?ƒ ACq rtB |

2 os. f.

f; YE ?ƒ ACq rtB |

Plur.

Dual.

[RuJONTPPM TO„{^UT ]

Y ; ?ƒ ACq rtB s yw X

[RuJONTPPT RzM Z^{Q ]

f; YE ?ƒ ACq rtB s

[RuJONTPPM T R^UT ]

?ACq B y w X Y; ƒ rt|

[ L2JONTPPT RzM Z^{Q ]

[ L2JONvM TPP Z ]

w; V E ?ƒ ACq rtB |

[ L2JONTPPM TO„{^UT ]

?ACq B y w X Y; ƒ rt|

[ L2JONTPPT RzM Z^{Q ]

[ L2JONTPPM T R^UT ]

f; YE ?ƒ ACq rtB |

[ L2JONTPPM T R^UT ]

?ACq B y w X Y; ƒ rt|

[ L2JONTPPT RzM Z^{Q ]

187

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (…‡†‰ˆ Š ‹ Œv ‹ Ž ,…‡ ’‘”“d‹ •…‡–d— ‹ •ˆ ˜™• Œvš™›”œ*ŒvŸ  ) © 2002. (kopia bezpłatna) Ÿ Ÿ  ¢¤¡ £ ¥  ­C¡ ¯ ®  ­C¡ ¯ ® 1 os. m., [ ¦-§O¨v© ª«« ¬ ] [°u§O¨v© ª«« ¬ ] [°u§O¨v© ª«« ¬ ] f. ž ž ž

2.15.8.7.11.2.1.3.

³ ´ ¶ µ ¸ · UW/UY. Wzór III. Strona czynna - schemat: ±{ ² [¹lº,»2¼{½2¾4¿ ] Ä

3 os. m.

Å>Ç,Æ ÈÉ%ËtÊ Ì

3 os. f.

À

.

Á Â9Ã

Sg. [ÍuÎOÏvРљÒ,Ó ]

Õ”Ô Ö2Ç,× ÈÉ%ËtÊ Ì

Å>Ç,Æ ÈÉ%ËtÊ ß

[ à2ÎOÏvРљÒ,Ó ]

2 os. m.

Å>Ç,Æ ÈÉ%ËtÊ ß

2 os. f.

áÔ Ç,Æ ÈÉ%ËtÊ ß

1 os. m., f.

Å>Ç,Æ Èâ × ã

[ÍuÎOϔљÒÐ Ø,ÙUÚ ]

[ÍuÎOϔљÒÞSÍzÐ ÑÙ{Þ ]

áÔ Ç,Æ ÈÉ%ËtÊ Ì

[ÍuÎOϔљÒÐ Ó_ÙUÚ ]

Ç,ÈÉ%Ê Û ÕÜ Ý*Ô Æ Ëtß

[ à2ÎOϔљÒÞSÍzÐ ÑÙ{Þ ]

[ à2ÎOÏvРљÒ,Ó ]

Õ”Ô Ö2Ç,× ÈÉ%ËtÊ ß

[ à2ÎOϔљÒÐ Ø,ÙUÚ ]

Ç,ÈÉ%Ê Û ÕÜ Ý*Ô Æ Ëtß

[ à2ÎOϔљÒÞSÍzÐ ÑÙ{Þ ]

[ à2ÎOϔљÒÐ Ó_ÙUÚ ]

áÔ Ç,Æ ÈÉ ËtÊ ß

[ à2ÎOϔљÒÐ Ó_ÙUÚ ]

Ç,ÈÉ%Ê Û ÕÜ Ý*Ô Æ Ëtß

[ à2ÎOϔљÒÞSÍzÐ ÑÙ{Þ ]

2.15.8.7.11.2.1.4.

Å>Ç,Æ ÈÉ%å Ê [u Ù ÎOÏvРљÒ,Ó

3 os. f.

Å>Ç,Æ ÈÉ%å Ê [u Ù ÎOÏvРљÒ,Ó

]

]

³ ´ ¶ µ ¸ · UW/UY. Wzór III. Strona bierna - schemat: ±{ æ [¹lº,»2¼{½-灿 ] Ä

3 os. m.

Dual.

Ç,ÈÉ%Ê Û ÕÜ Ý*Ô Æ ËtÌ

[ ä-ÎOÏvРљÒ,Ó ]

è ,ÈÇ ÈÉ%ËtÊ Ì

Plur.

À

.

Á Â9Ã

Sg. [ÍuÎOÏvÐ Ñ™Ò Ñ ]

,ÈÇ ÈÉ%Ê ÕO Ô Ö é ËtÌ

è ,ÈÇ ÈÉ%tË Ê ß

[ à2ÎOÏvÐ Ñ™Ò Ñ ]

2 os. m.

è ,ÈÇ ÈÉ%tË Ê ß

2 os. f.

,ÈÇ ÈÉ%Ê ëO Ô Ý é Ëtß

1 os. m., f.

è ,ÈÇ Èâ × ã

Plur.

Dual.

[ÍuÎOϔљÒÐ ÚOê{ÙUÚ ]

,ÈÇ ÈÉ%Ê Û ÕÜ Ý Ô ËtÌ

[ÍuÎOϔљÒÚ ÍzÐ ÑÙ{Þ ]

,ÈÇ ÈÉ%Ê ëO Ô Ý é ËtÌ

[ÍuÎOϔљÒÐ Ú ÍÙUÚ ]

Û ÕÜ Ý Ô

,ÈÇ ÈÉ%Ê Ëtß

[ à2ÎOϔљÒÚ ÍzÐ ÑÙ{Þ ]

[ à2ÎOÏvÐ Ñ™Ò Ñ ]

,ÈÇ ÈÉ%Ê ÕO Ô Ö é Ëtß

[ à2ÎOϔљÒÐ ÚOê{ÙUÚ ]

Û ÕÜ Ý Ô

,ÈÇ ÈÉ%Ê Ëtß

[ à2ÎOϔљÒÚ ÍzÐ ÑÙ{Þ ]

[ à2ÎOϔљÒÐ Ú ÍÙUÚ ]

,ÈÇ ÈÉ%Ê ëO Ô Ý é Ëtß

[ à2ÎOϔљÒÐ Ú ÍÙUÚ ]

Û ÕÜ Ý Ô

,ÈÇ ÈÉ%Ê Ëtß

[ à2ÎOϔљÒÚ ÍzÐ ÑÙ{Þ ]

è ,ÈÇ ÈÉ%å Ê [u Ù ÎOÏvÐ Ñ™Ò Ñ

[ ä-ÎOÏvÐ Ñ™Ò Ñ ]

2.15.8.7.11.2.1.5.

è ,ÈÇ ÈÉ%å Ê [u Ù ÎOÏvÐ Ñ™Ò Ñ

]

]

ì ² ¶ í ¸ · [¹lº,»0½2¾4¿ ] UW/UY. Wzór IV. Strona czynna - schemat: ± Ä

À

.

Á Â9Ã

3 os. m.

Å>î Æ ðCï ËtÊ Ì

Sg. [ÍzÐ ÎOÏÒ,Ó ]

Õ”Ô Ö2î× ðCï ËtÊ Ì

3 os. f.

Å>îÆ ðCï ËtÊ ß

[ à Ð ÎOÏÒ,Ó ]

2 os. m.

Å>îÆ ðCï ËtÊ ß

2 os. f.

áÔ î Æ ðCï ËtÊ ß

1 os. m., f.

Å>îÆ ñ ï × ã

Plur.

Dual.

[ÍuÎOÏÒÐ Ø,ÙUÚ ]

îðCï Ê Û ÕÜ Ý*Ô Æ ËtÌ

[ÍuÎOÏÒÞSÍzÐ ÑÙ{Þ ]

áÔ î Æ ðCï ËtÊ Ì

[ÍuÎOÏÒÐ Ó_ÙUÚ ]

îðCï Ê Û ÕÜ Ý*Ô Æ Ëtß

[ à2ÎOÏÒÞSÍzÐ ÑÙ{Þ ]

[ à Ð ÎOÏÒ,Ó ]

Õ”Ô Ö2î× ðCï ËtÊ ß

[ à2ÎOÏÒÐ Ø,ÙUÚ ]

îðCï Ê Û ÕÜ Ý*Ô Æ Ëtß

[ à2ÎOÏÒÞSÍzÐ ÑÙ{Þ ]

[ à2ÎOÏÒÐ Ó_ÙUÚ ]

áÔ î Æ ðCï ËtÊ ß

[ à2ÎOÏÒÐ Ó_ÙUÚ ]

îðCï Ê Û ÕÜ Ý*Ô Æ Ëtß

[ à2ÎOÏÒÞSÍzÐ ÑÙ{Þ ]

Å>îÆ ðCï å Ê [z Ù Ð ÎOÏÒ,Ó

[ ä Ð ÎOÏÒ,Ó ]

2.15.8.7.11.2.1.6.

Å>îÆ ðCï å Ê [z Ù Ð ÎOÏÒ,Ó

]

]

ì æ ¶ í ¸ · [¹lº,»0½-灿 ] UW/UY. Wzór IV. Strona bierna - schemat: ± Ä

Á Â9Ã

Sg.

À

. Plur.

Dual. 188

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ò‡ó‰ô õ ö ÷vø ö ù ú,ò‡û ú’ü”ýdö þò‡ÿ ö þô ™þ ÷ *÷ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f.

1 os. m., f.

   

   -

/+!    

[. [4

 

2.15.8.7.11.2.1.7.

%'# 

]

U WV YX [ Z \Z ]

3 os. f.

YX[ Z Z U WV  \p

2 os. m.

YX[ Z Z U WV  \p

2 os. f.

Z nh WV YX [ Z Z q \p

1 os. m., f.

Y X Z Xr U WV  p

[.

/+!    

  5 

]

[.

 #$&%'#

 # 

 #$&%'#  #

%'# 

%6 

[

%'#

*) +     (  

]

*) +    (  

]

[.

*) +    (  

]

[.

*) +    (  

]

  5 

]

Sg. [^'_*`a_ bc _*dedf ]

T

PQSR O

Z i h WV YX [ Z Z g \]

 #

[

[.

 %&,

]

  #

 %&, 

 #

 %&, 

 #

 %&, 

%6 

[

UW/UY. Wzór V. Strona czynna - schemat: [BDCEFCHG?CJIKILCNM ]

3 os. m.

[

!"    

]

 #

[

/+!     

]

 

[.

!"     

]

 

[.

   -

 02 1 3

 

[

] ] ]

]

:<=? ; @>A> 798

. Plur.

Dual.

l

g*m nZ WV YX [ Z \Z ]

[^'_*`a_ be_*dedc _j&k'_ ]

[^'_*`a_ be_*ded _^6c fk&o ]

[ `a_*`a_ bc _*dedf ]

Z nh WV YX [ Z Z q \]

g*m nZ WV YX [ Z \Z p

[ `a_*`a_ bc _*dedf ]

Z i h WV YX [ Z Z g \p

[ `a_*`a_ be_*dedc _^ek'_ ]

Z nh WV YX [ Z Z q \p

[^'_*`a_ be_*dedc _^ek'_ ] l

[ `a_*`a_ be_*ded _^6c fk&o ] g*m nZ WV YX [ Z \Z p

[ `a_*`a_ be_*dedc _j&k'_ ] l

[ `a_*`a_ be_*ded _^6c fk&o ] g*m nZ WV YX [ Z \Z p

[ `a_*`a_ be_*dedc _^ek'_ ] l

[ `a_*`a_ be_*ded _^6c fk&o ] [ sF_*`a_ bc _*dedf ]

2.15.8.7.11.2.1.8.

3 os. m. 3 os. f.

W V YX [yZ x U  \p

2 os. m.

W V YX [yZ x U  \p

2 os. f.

Z nh WV YX [yZ x q \p

1 os. m., f.

W V YX Z r U  p{

U WV YX [ Z t Z

[k'_*`a_ bc _*dedf ]

[k'_*`a_ bc _*dedf ] =?@H> A u

UW/UY. Wzór V. Strona bierna - schemat: 79:<8 ; T

W V YX [yZ x U  \]

YX[ Zt Z U WV 

PQSR O

[BwveEFCHG?CJIKILCNM ]

.

Sg. [^Dz6`a_ bc _*dedf ]

Z i h WV YX [yZ x g \]

Plur.

[^Dz6`a_ be_*dedc _j&k'_ ]

l

g*m nZ WV YX [yZ \x ]

[ `Fz6`a_ bc _*dedf ]

Z nh WV YX [yZ x q \]

[ `Fz6`a_ bc _*dedf ]

Z i h WV YX [yZ x g \p

[ `Fz6`a_ be_*dedc _^ek'_ ]

Z n h WV YX [yZ x q \p

Dual.

[^Dz6`a_ be_*ded _^6c fk&o ] g*m nZ WV YX [yZ \x p

[^Dz6`a_ be_*dedc _^ek'_ ] l

[ `Fz6`a_ be_*ded _^6c fk&o ] g*m nZ WV YX [yZ \x p

[ `Fz6`a_ be_*dedc _j&k'_ ] l

[ `Fz6`a_ be_*ded _^6c fk&o ] [ `Fz6`a_ be_*dedc _^ek'_ ]

g*m nZ WV YX [yZ \x p l

[ `Fz6`a_ be_*ded _^6c fk&o ] [ sLz6`a_ bc _*dedf ]

W V YX [yZ t x U 

[kDz6`a_ bc _*dedf ]

189

U WV YX [yZ t x

[kDz6`a_ bc _*dedf ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (|~}€  ‚ ƒ„ ‚ … †y|~‡ †‰ˆŠ‚ ‹a|~Œ ‚ ‹ Ž‹ ƒ‘Hƒ’ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.11.2.1.9.

UW/UY. Wzór VI. Strona czynna - schemat: [›DœFœHžFŸ& LœN¡ ]

3 os. m.

§ © ¨ ¨ª¬­ « ®« ¯

Sg.

¦

£¤S¥ ¢

•&– ˜ — ™ š “ ” ” ”

. Plur.

[°'±*²a± ³´ µ¶µ ]

3 os. f.

§ © ¨ ¨ª¬­ « ®« À

[ ²a±*²a± ³´ µ¶µ ]

Á « ¾¸ © ¨ ¨ª¬­ « ®« ¯

[°'±*²a± ³µ¶´ ±°e»'± ]

·*½ ¾ « © ¨ ¨ª¬­ « ®« À ¼ 

[ ²a±*²a± ³µ¶ ±°6´ µ»&¿ ]

2 os. m.

§ © ¨ ¨ª¬­ « ®« À

[ ²a±*²a± ³´ µ¶µ ]

· « ¹ ¸ © ¨ ¨ª¬­ « ®« À

[ ²a±*²a± ³µ¶´ ±º&»'± ]

·*½ ¾ « © ¨ ¨ª¬­ « ®« À ¼ 

[ ²a±*²a± ³µ¶ ±°6´ µ»&¿ ]

2 os. f.

Á « ¾¸ © ¨ ¨ª¬­ « ®« À

[ ²a±*²a± ³µ¶´ ±°e»'± ]

Á « ¾¸ © ¨ ¨ª¬­ « ®« À

[ ²a±*²a± ³µ¶´ ±°e»'± ]

·*½ ¾ « © ¨ ¨ª¬­ « ®« À ¼ 

[ ²a±*²a± ³µ¶ ±°6´ µ»&¿ ]

1 os. m., f.

§ © ¨ ¨ª¬À « ¨ Â

[°'±*²a± ³µ¶´ ±º&»'± ]

·*½ © ­ ¼ ¾« ¨ ¨ª¬« ®« ¯

Dual.

· « ¹ ¸ © ¨ ¨ª¬­ « ®« ¯

[°'±*²a± ³µ¶ ±°6´ µ»&¿ ]

[ ÃF±*²a± ³´ µ¶µ ]

2.15.8.7.11.2.1.10.

3 os. m.

§ © ¨ ¨ª¬­ « Ä «

[»'±*²a± ³´ µ¶µ ]

[»'±*²a± ³´ µ¶µ ] Ê H Ë ÍÌ Æ

UW/UY. Wzór VI. Strona bierna - schemat: Å Ç&Æ È É Ú

§ © ¨ ¨ª¬­y« ®Û ¯

§ © ¨ ¨ª¬­ « Ä «

Ö

[ÎwÏeÐFÑHÒFÓ&ÔLÑNÕ ]

.

×ØSÙ

Sg.

Plur.

·*½ © ­yÛ ¼ ¾« ¨ ¨ª¬« ®¯

Dual.

[°DÜ6²a± ³´ µ¶µ ]

· « ¹ ¸ © ¨ ¨ª¬­y« ®Û ¯

3 os. f.

§ © ¨ ¨ª¬­y« ®Û À

[ ²FÜ6²a± ³´ µ¶µ ]

Á « ¾¸ © ¨ ¨ª¬­y« ®Û ¯

[°DÜ6²a± ³µ¶´ ±°e»'± ]

·*½ ¾ « © ¨ ¨ª¬­y« ®Û À ¼ 

[ ²FÜ6²a± ³µ¶ ±°6´ µ»&¿ ]

2 os. m.

§ © ¨ ¨ª¬­y« ®Û À

[ ²FÜ6²a± ³´ µ¶µ ]

­« Û · « ¹ ¸ © ¨ ¨ª y ®À

[ ²FÜ6²a± ³µ¶´ ±º&»'± ]

·*½ ¾ « © ¨ ¨ª¬­y« ®Û À ¼ 

[ ²FÜ6²a± ³µ¶ ±°6´ µ»&¿ ]

2 os. f.

Á « ¾¸ © ¨ ¨ª¬­y« ®Û À

[ ²FÜ6²a± ³µ¶´ ±°e»'± ]

Á « ¾¸ © ¨ ¨ª¬­y« ®Û À

[ ²FÜ6²a± ³µ¶´ ±°e»'± ]

·*½ ¾ « © ¨ ¨ª¬­y« ®Û À ¼ 

[ ²FÜ6²a± ³µ¶ ±°6´ µ»&¿ ]

1 os. m., f.

§ © ¨ ¨ª¬À« Ý Â

[°DÜ6²a± ³µ¶´ ±º&»'± ]

[°DÜ6²a± ³µ¶ ±°6´ µ»&¿ ]

[ ÃLÜ6²a± ³´ µ¶µ ]

2.15.8.7.11.2.1.11.

3 os. m. 3 os. f.

§ © ¨ ¨ª¬­y« Ä Û

[»DÜ6²a± ³´ µ¶µ ]

[»DÜ6²a± ³´ µ¶µ ]

UW/UY. Wzór VII. Strona czynna - schemat: Å9ß Þ Ú

ä¬æ å ç ¨ è ¸ ®« ¯

§ © ¨ ¨ª¬­y« Ä Û

Ö

Ê? É áàÍ Æ

[ÎDÑHâ*Ò?ÑJÔFãKÕ ]

.

×ØSÙ

Sg. [°6´ ±»&³e±*¶yé ]

·« ¹ æ Ý ç ¨ è ¸ ®« ¯

ä¬æ å ç ¨ è ¸ ®« À

[ ² ´ ±»&³e±*¶yé ]

2 os. m.

ä¬æ å ç ¨ è ¸ ®« À

2 os. f.

ì« æ å ç ¨ è ¸ ®« À

1 os. m., f.

ä¬æ å ç ¨ Ä ¸ ¨ Â

Plur.

Dual.

[°'±»&³e±*¶´ êy»'± ]

·*½ æ ç è ¸ ¼ ¾H« å ¨ ®« ¯

[°'±»&³e±*¶9¿ë°6´ µ»&¿ ]

ì« æ å ç ¨ è ¸ ®« ¯

[°'±»&³e±*¶´ éí»'± ]

·*½ ¾ « æ å ç ¨ è ¸ ®« À ¼ H

[ ²a±»&³e±*¶9¿ë°6´ µ»&¿ ]

[ ² ´ ±»&³e±*¶yé ]

·« ¹ æ Ý ç ¨ è ¸ ®« À

[ ²a±»&³e±*¶´ êy»'± ]

·*½ ¾ « æ å ç ¨ è ¸ ®« À ¼ H

[ ²a±»&³e±*¶9¿ë°6´ µ»&¿ ]

[ ²a±»&³e±*¶´ éí»'± ]

ì« æ å ç ¨ è ¸ ®« À

[ ²a±»&³e±*¶´ éí»'± ]

·*½ ¾ « æ å ç ¨ è ¸ ®« À ¼ H

[ ²a±»&³e±*¶9¿ë°6´ µ»&¿ ]

ä¬æ å ç ¨ è ¸ Ä «

[ Ã ´ ±»&³e±*¶yé ]

2.15.8.7.11.2.1.12.

ä¬æ å ç ¨ è ¸ Ä «

[»6´ ±»&³e±*¶yé ]

[»6´ ±»&³e±*¶yé ]

UW/UY. Wzór VII. Strona bierna - schemat: Å ß Æ Ú

×ØSÙ

Sg.

Ö

Ê? É áHà Í Ì

[ÎwÏyâ*Ò?ÑJÔLÑNÕ ]

. Plur.

Dual. 190

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (î~ï€ð ñ ò óô ò õ öyî~÷ ö‰øùò úaî~ûü ò úð ýú óþÿHó ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. m.

      

3 os. f.

       (

2 os. m.

       (

2 os. f. 1 os. m., f.

  * $      (       +- , .

 

[ [) [)

 

[/

]

 

! 

 

2.15.8.7.11.2.1.13.

]

3 os. m. 3 os. f.

    +

 

]

  !

[

 

[

!

   !

[)

 

[) 0 

!

K

GHJI F

Sg.

 

Plur. [W!Y%Z&[\Y]X b c!Y ]

LNO>M QSP T R UP j

[ [ X Y%Z&[\Y] ^ ]

O M QSP T R P kP > UV

2 os. m.

LNO>M QSP T R UP j

[ [ X Y%Z&[\Y] ^ ]

2 os. f.

O M QSP T R P kP > Uj

[ [\Y%Z&[\Y]X ^lc!Y ]

1 os. m., f.

LNO>M QSP moR n p

2.15.8.7.11.2.1.14.

Sg.

3 os. m.

Q P TSR y x O>n S U V

[W0X z

3 os. f.

Q P TSR y x O>n S U j

[[ X z

Z&[\Y]i

2 os. m.

Q P TSR y x O>n S U j

[[ X z

Z&[\Y]i

2 os. f.

}P f { O>n QSP TSR Uy j

[ [@z

Z&[\Y]X YWc!Y

1 os. m., f.

Q PmR ap x O>n S

[)

Z&[\Y]i

K

[)

]

 %

[) 0 

 &'

]



[

]

6 78 134 2 5 95

Dual.

_P `@O> a QSP T R UP j

[ [\Y%Z&[\Y]X b c!Y ]

_e f P O>M QSP T R UP j d >

[ [\Y%Z&[\Y]3ghW0X i&cg ]

O M QSP T R P kP > Uj

[ [\Y%Z&[\Y]X ^lc!Y ]

_e f P O>M QSP T R UP j d >

[ [\Y%Z&[\Y]3ghW0X i&cg ]

d

LNO>M QSP T R r P

[c0X Y%Z&[\Y] ^ ]

GHJI F

[c0X Y%Z&[\Y] ^ ] 5 6 5 78 9 s 1 4

. Plur.

Q P TSR y }P f { O>n S U V

[W
Z&[\Y]X YWc!Y

]

_P ` { O>n QSP TSR Uy j

[ [@z

Z&[\Y]X Y |c!Y

Q P TSR y }P f { O>n S U j

[ [@z

Z&[\Y]X YWc!Y

Q P TSR r y x O>n S

[c0X z

Z&[\Y]i

Dual.

_e f P O>n QSP TSR Uy V

[W
]

_e P O>n QSP TSR Uy j d f

[ [@z

Z&[\Y]%YW0X i&cg

]

]

_e P O>n QSP TSR Uy j d f

[ [@z

Z&[\Y]%YW0X i&cg

]

_e P O>n QSP TSR Uy j d f

[ [@z

Z&[\Y]%YW0X i&cg

]

]

]

d

Q P TSR r y x O>n S

]

[c0X z

UW/UY. Wzór X. Strona czynna - schemat: 134 2 GHJI F

 &'

[ [\Y%Z&[\Y]3ghW0X i&cg ]

]

]

]

 %

_e f P O>M QSP T R UP j d >

Z&[\Y]X Y |c!Y

]

]

[W!Y%Z&[\Y]X ^lc!Y ]

[W
]

 &'

[W!Y%Z&[\Y]3ghW0X i&cg ]

_P ` { O>n QSP TSR Uy V

Z&[\Y]i

K

3 os. m.

%

UW/UY. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: [:ut = ?@;BAv;wD ]

 &'



_e f>P O>M QSP T R UP V

LNO>M QSP T R r P

[ q X Y%Z&[\Y] ^ ]

LNO M T R Q P „ { UP V

    +

%

[

.

[W0X Y%Z&[\Y] ^ ]

2.15.8.7.11.2.1.15.

  #    " $  (

]

_P `@O> a QSP T R UP V

[q X z

]

  #    " $  (

]



[

]

    #  " $     #    " $  (

]

UW/UY. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: [:<;>= ?@;BA@CED ]

O M QSP T R P LN> UV

         (    * $      ( 

]

 

[)

            * $      

]

Z&[\Y]%YW0X i&cg

Z&[\Y]i

65€~ 95 78 

]

]

[:<;‚ ?@;>=ƒA@CED ]

.

Sg.

Plur.

[W!Y†…[ X Y%Z&] ^ ]

3 os. f.

L O M T R Q P „ { UP j

[ [\Y†…[ X Y%Z&] ^ ]

kP O M T R Q P „ { UP V

[W!Y†…[\Y%Z&]X ^lc!Y ]

_e f P O M T R Q P „ { UP j d >

[ [\Y†…[\Y%Z&]3ghW0X i&cg ]

2 os. m.

LNO M T R Q P „ { UP j

[ [\Y†…[ X Y%Z&] ^ ]

_P `@O a T R Q P „ { UP j

[ [\Y†…[\Y%Z&]X b c!Y ]

_e f P O M T R Q P „ { UP j d >

[ [\Y†…[\Y%Z&]3ghW0X i&cg ]

2 os. f.

kP O M T R Q P „ { UP j

[ [\Y†…[\Y%Z&]X ^lc!Y ]

kP O M T R Q P „ { UP j

[ [\Y†…[\Y%Z&]X ^lc!Y ]

_ e f P O M T R Q P „ { UP j d >

[ [\Y†…[\Y%Z&]3ghW0X i&cg ]

[W!Y†…[\Y%Z&]X b c!Y ]

_e P O T R Q P { P d f>M „ UV

Dual.

_P `@O a T R Q P „ { UP V

[W!Y†…[\Y%Z&]3ghW0X i&cg ]

191

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (‡‰ˆ‹Š Œ  Ž   ‘ ‡‰’ ‘”“•- –\‡‰—-˜  –&Š ™†– Žš†›œ>Ž ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

 ¢¡ ¤>£ ¦< ¥ §¨

žNŸ

2.15.8.7.11.2.1.16.

3 os. m. 3 os. f.

Î Í ÐÏ Ò>Ñ Ô½ Ó Õ Ì% Öé

2 os. m.

Î Í ÐÏ Ò>Ñ Ô½ Ó Õ Ì% Öé

2 os. f.

Ó Õ êÑ ç Ó ÎÍ ÐÏ Ò>Ñ Ô½ Öé

1 os. m., f.

Î Í ÐÏ Ò>Ñ ëí Ó ìî Ì%

žNŸ

žNŸ

[³!ª†«¬ ­ ª%®&¯ ° ] ¸  ¹ ½ º µ » ¼¾

Ç

[¿uÀ>Á Â@Ã>ăÅvÃwÆ ]

.

ÈÉJÊ

Sg. [Ø<ÙÚÛ Ü Ý%Þ&ßà ]

Plur.

Ó Õ áÑ â Ó ÎÍ ÐÏ Ò>Ñ Ô½ Ö×

[Ø<ÙÚÛ\Ý%Þ&ßÜ Ý [ Û@ÙÚÛ Ü Ý%Þ&ßà ]

Ó Õ êÑ çÓ ÎÍ ÐÏ Ò>Ñ Ô½ Ö×

[ Û@ÙÚÛ Ü Ý%Þ&ßà ]

Ó Õ áÑ â Ó ÎÍ ÐÏ Ò>Ñ Ô½ Öé

[ Û@ÙÚÛ\Ý%Þ&ßÜ ÝØä!Ý ]

Ó Õ êÑ çÓ ÎÍ ÐÏ Ò>Ñ Ô½ Öé Î Í ÐÏ Ò>Ñ Ô½ Ó ðÕ Ì%

[ ïvÙÚÛ Ü Ý%Þ&ßà ]

2.15.8.7.11.2.2.

 ¢¡ ¤>£ ± ¥ ² £

[³!ª†«¬ ­ ª%®&¯ ° ]

UW/UY. Wzór X. Strona bierna - schemat: ´%¶µ · Ë

Î Í ÐÏ Ò>Ñ Ô½ Ó Õ Ì% Ö×

 ¢¡ ¤>£ ± ¥ ² £

[ ©@ª†«¬ ­ ª%®&¯ ° ]

å

Ó Õ áæ çÑ ÎÍ ÐÏ Ò>Ñ Ô½ Ö×

]

ãä!Ý

Dual.

[Ø<ÙÚÛ\Ý%Þ&ß%ÝØ0Ü à&äè ] Ó Õ áæ çÑ ÎÍ ÐÏ Ò>Ñ Ô½ Öé

[Ø<ÙÚÛ\Ý%Þ&ßÜ ÝØä!Ý ] [ Û@ÙÚÛ\Ý%Þ&ßÜ Ý

ãä!Ý

å

[ Û@ÙÚÛ\Ý%Þ&ß%ÝØ0Ü à&äè ] Ó Õ áæ çÑ ÎÍ ÐÏ Ò>Ñ Ô½ Öé

]

[ Û@ÙÚÛ\Ý%Þ&ßÜ ÝØä!Ý ]

å

å

[ Û@ÙÚÛ\Ý%Þ&ß%ÝØ0Ü à&äè ] Ó Õ áæ çÑ ÎÍ ÐÏ Ò>Ñ Ô½ Öé

[ Û@ÙÚÛ\Ý%Þ&ß%ÝØ0Ü à&äè ] Ó ðÕ Ì%ÎÍ ÐÏ Ò>Ñ Ô½

[ä<ÙÚÛ Ü Ý%Þ&ßà ]

[ä<ÙÚÛ Ü Ý%Þ&ßà ]

Subiunctivus.

2.15.8.7.11.2.2.1.

Wzór II. Strona czynna - schemat: Sg.

3 os. m.

Ñ Î Ð ô3õ Í ÖÕ ×

[Ø<Ù

3 os. f.

Ñ Î Ð ô3õ Í ÖÕ é

[ Û@Ù

ÞÜ Ýßß3èhØ!Ý

]

ùÑ Î õ Ð Í ÖÕ ×

2 os. m.

Ñ Î Ð ô3õ Í ÖÕ é

[ Û@Ù

ÞÜ Ýßß3èhØ!Ý

]

Î Ð ö â÷ Í ÖÕ é

2 os. f.

Î Ð ô3õ Í ÖÕ é

[ Û@Ù

ÞÜ Ýßß ú

1 os. m., f.

Ñ Î û ô3õ Í ì î

[ ïvÙ

2.15.8.7.11.2.2.2.

]

ÞÜ Ýßß3èhØ!Ý

Î Ð ö â÷ Í ÖÕ ×

ùÑ Î õ Ð Í ÖÕ é

]

ÞÜ Ýßß3èhØ!Ý

]

Ñ Î Ðð ô3õ Í Õ

Plur. [Ø<Ù [Ø<Ù [ Û@Ù [ Û@Ù [ä<Ù

]

ÞÜ Ýßßø

]

ÞÝßßÜ úlä!Ý ÞÜ Ýßßø

]

¸ ´3¶ñ ò ¼¾

[¿uÀ ĂÃBÅEÅ@óEÆ ]

Ç

ÈÉJÊ

Sg.

Ì%Î ý Ð Í ÖÕ ×

[Ø<Ù

3 os. f.

Ì%Î ý Ð Í ÖÕ é

[ Û@Ù

ÞÜ Ýßßà

]

êÑ çÓ Î ý Ð Í Ö Õ ×

2 os. m.

Ì%Î ý Ð Í ÖÕ é

[ Û@Ù

ÞÜ Ýßßà

]

ÓÎ Ð ö â ý Í Ö Õ é

2 os. f.

Ó Î Ð ô ý Í Ö Õ é

[ Û@Ù

ÞÜ Ýßß%ÝØ

1 os. m., f.

Ì%Î ý û Í ì î

[ ïvÙ

ÞÜ Ýßßà

ÓÎ Ð ö â ý Í ÖÕ ×

[Ø<Ù

æ ç Ñ Î õ Ð Í ÖÕ é

[ Û@Ù

ÞÜ Ýßß3èhØà

]

æ ç Ñ Î õ Ð Í ÖÕ é

[ Û@Ù

ÞÜ Ýßß3èhØà

]

]

]

ÞÜ Ýßß3èhØà

]

ÞÝßßÜ úlä!Ý

]

æ ç Ñ Î õ Ð Í ÖÕ é

[ Û@Ù

ÞÜ Ýßß3èhØà

]

ÞÜ Ýßß3èhØ!Ý

]

Ñ Î Ðð ô3õ Í Õ

[ä<Ù

ÞÜ Ýßß3èhØ!Ý

]

]

êÑ çÓ Î ý Ð Í Ö Õ é Ì%Î ý Ð Í ð Õ

Plur. [Ø<Ù [Ø<Ù [ Û@Ù [ Û@Ù [ä<Ù

ÞÜ Ýßß%Ý ã

]

ÞÝßßÜ ÝØä!Ý ÞÜ Ýßß%Ý ã

]

ÞÝßßÜ ÝØä!Ý ÞÜ Ýßßà

]

]

] 192

.

Dual.

¸ ´3¶ü ò ¼¾

[¿uÀ ĂÃBÅEÅvÃwÆ ]

.

3 os. m.

ÞÜ Ýßßà

Ç

ÈÉJÊ

æ ç Ñ Î õ Ð Í ÖÕ ×

UW/UY. Wzór II. Strona bierna - schemat: Ë

Ë

Dual.

æ çÑ Î ý Ð Í ÖÕ ×

[Ø<Ù

æ çÑ Î ý Ð Í ÖÕ é

[ Û@Ù

ÞÜ Ýßß%ÝØà

]

æ çÑ Î ý Ð Í ÖÕ é

[ Û@Ù

ÞÜ Ýßß%ÝØà

]

æ çÑ Î ý Ð Í ÖÕ é

[ Û@Ù

ÞÜ Ýßß%ÝØà

]

Ì%Î ý Ð Í ð Õ

[ä<Ù

ÞÜ Ýßßà

ÞÜ Ýßß%ÝØà

]

]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A.  Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina             Podstawy gramatyki arabskiej (þ‰ÿ þ þ   ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.11.2.2.3.

UW/UY. Wzór III. Strona czynna - schemat: 5

0

Sg.

Plur.

3 os. m.

[BDCFEG HIJKBML ]

: ; <>= ) ?A@ N O+P

3 os. f.

:); <>= 7 6 8 ?AV 9

[ W+CFEG HIJKBML ]

X6

2 os. m.

:); <>= 7 6 8 ?AV 9

[ W+CFEG HIJKBML ]

:); <>= ?AV N O+P

2 os. f.

:); <>= 798 ?AV

[ W+CFEG HI)Z ]

X6

1 os. m., f.

:); ] 76 8 P ^ 9

:); <>= 8 ?A@

3 os. m. 3 os. f. x

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

:); <>= 8 ?AV

s

: ; ; <>= {6 T ) ?A@ y

x

:) ; ; <>= ?AV

[ W+CFEG HI#H ]

NO y

7y

:) ; ; <>= ?AV

[ W+CFEG HIdL#B ]

: ; ; <>= {6 T ) ?AV y

[ _`CFEG HI#H ]

:); <>= T 6 8 ?AV

[ W+CFEG HIJKBUH ]

S

:); <>= T 6 8 ?AV

[ W+CFEG HIJKBUH ]

:); <>a = 76 8 9

[[DCFEG HIJKBML ]

[ W+CFEHIYG Z\[ML ]

[BDCFEG HIdLFz ]

:) ; ; <>= ?AV

:) ; ; <>a = x

s

Sg.

[BDCFEHIYG L#BR[ML ] S

[ W+CFEG HIdLFz ] S

[ W+CFEHIYG L#BR[ML ] [[DCFEG HI#H ]

S

T6

:) ; ; <>= ?AV

[ W+CFEG HIdL#BUH ]

T6

:) ; ; <>= ?AV

[ W+CFEG HIdL#BUH ]

T6

:) ; ; <>= ?AV

[ W+CFEG HIdL#BUH ]

:) ; ; <>a = x

[BDCFEG HIdL#BUH ]

[[DCFEG HI#H ]

Plur.

3 os. m.

„…= 6 ‚Y8 ƒ ?A@ 79

[B†G CFE‡IJKBML ]

‚ „… Y ƒ = N O+P ?A@

3 os. f.

‚Y„… ƒ = 7 6 8 ?AV 9

[ W G CFE‡IJKBML ]

X6

2 os. m.

‚Y„… ƒ = 7 6 8 ?AV 9

[ W G CFE‡IJKBML ]

‚Y„… ƒ = N O+P ?AV

2 os. f.

‚Y„… ƒ = 798 ?AV

[ W G CFE‡I)Z ]

X6

1 os. m., f.

‚Yˆ ƒ 76 8 P ^ 9

‚Y„… ƒ = 8 ?A@

‚Y„… ƒ = 8 ?AV

‚Y„… ƒa= 76 8 9

[ _ G CFE‡IJKBML ]

}h# ~ ji b|

[k'l)m€o+/q ]

Dual. „…= T 6 ‚Yƒ S 8 ?A@

[B†G CFE‡IJKBUH ]

S

„…= T 6 ‚Y8 ƒ ?AV

[ W G CFE‡IJKBUH ]

S

„…= T 6 ‚Y8 ƒ ?AV

[ W G CFE‡IJKBUH ]

S

„…= T 6 ‚Y8 ƒ ?AV

[ W G CFE‡IJKBUH ]

‚Y„… ƒa= 76 8 9

[[†G CFE‡IJKBML ]

[B†G CFE‡IRQ ] [BDCFE‡IYG Z\[ML ] [ W G CFE‡IRQ ] [ W+CFE‡IYG Z\[ML ] [[†G CFE‡IJKBML ]

UW/UY. Wzór IV. Strona bierna - schemat: t#u4v

[k'l)m+no`prq ]

.

t#u4v

w

ef h# g ji bdc

Dual. : ; ; <>= T6 ?A@ S

UW/UY. Wzór IV. Strona czynna - schemat: w

2.15.8.7.11.2.2.6.

S

Plur.

[ W+CFEG HI#H ]

2.15.8.7.11.2.2.5.

[ W+CFEG HIJKBUH ]

.

t#u4v

:) ; ; <>= ?AV

P^

:); <>= T 6 8 ?AV

UW/UY. Wzór III. Strona bierna - schemat:

[BDCFEG HI#H ]

:) ; ;]

S

[BDCFEHIYG Z\[ML ]

[[DCFEG HIJKBML ]

:) ; ; <>= ?A@ NO y

x

[BDCFEG HIJKBUH ]

[ W+CFEG HIRQ ]

Sg. :) ; ; <>= x ?A@

Dual. :); <>= T6 S 8 ?A@

[BDCFEG HIRQ ]

:); <>a = 76 8 9

[ _`CFEG HIJKBML ]

w

[%'&)(+*,+-/. ]

.

1#243

: ; <>= ) 6 8 ?A@ 79

2.15.8.7.11.2.2.4.

 !#$ " 

s

}h# ~ ji bdc

[k'l)m€o`prq ]

.

Sg.

Plur.

3 os. m.

; „…= x ‚Yƒ ?A@

[B†G CFE‡I#H ]

; „… ‚Y ƒ = N O y ?A@

3 os. f.

; „…= x ‚Yƒ ?AV

[ W G CFE‡I#H ]

‚ ; „… ƒ = {6 T Y y A? @

Dual. [B†G CFE‡IdL#BUH ]

; „…= T 6 ‚Yƒ ?AV

[ W G CFE‡IdL#BUH ]

[B†G CFE‡IdLFz ]

; „…= T 6 ‚Yƒ ?A@ S

[BDCFE‡IYG L#BR[ML ] 193

S

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (‰ Š‹ Œ  Ž   ‘)‰ ’ ‘ “” •–‰ —˜  •‡‹ ™• Žš›œŽ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. m.

¡…¢ ŸY ž   £A¤ ¥

2 os. f.

ŸY¡…   ¢ ¶ ­ ž A£ ¤

1 os. m., f. ¥

¹»º ¼ ŸY ž  

[ ¦ § ¨F©‡ª#« ]

¡…¢ ž   ® ŸY ¬ ­ £A¤

[ ¦ § ¨F©‡ªd¯#µ ]

¡…¢ · Y ´ ŸY ž   ² ­ £A¤ ¡…¢ ŸY ž  ¾

[ ½ § ¨F©‡ª#« ]

2.15.8.7.11.2.2.7.

¥

Ó

Ð#Ñ4Ò Ï

[ÝMÞUߖÞdàá ÞUâRâ#ã ]

3 os. f.

ØYÙ Ù ÔdÖY Õ × Ú ÛAê

[ ߖÞUߖÞdàá ÞUâRâ#ã ]

ØYÙ Ù ë Ù éYÖY Õ × Ú ÛAÜ å

2 os. m.

ØYÙ Ù ÔdÖY Õ × Ú ÛAê

[ ߖÞUߖÞdàá ÞUâRâ#ã ]

Ø Ù Ù Õ × Ú ÛAê æ ÖY ä å

2 os. f.

ÖYØY ×Ú Ù Ù í å Õ ÛAê

[ ߖÞUߖÞdàá ÞUâRâdÞ#Ý ]

ØYÙ Ù ë Ù éYÖY Õ × Ú ÛAê å

1 os. m., f.

ØYÙ ÔdÖY Õ × ê ×î

ØYÙ Ù ÔdÖY Õ ×Ú ð

[ ï+ÞUߖÞdàá ÞUâRâ#ã ]

Ð#Ñ4Ò Ï

[ÝDô†ß–Þdàá ÞUâRâ#ã ]

3 os. f.

ØYÙ ÔdÖY Õ × Ú)ÛAó ê

[ ß+ô†ß–Þdàá ÞUâRâ#ã ]

ØYÙ ë Ù éYÖY Õ × Ú)ÛAó Ü å

2 os. m.

ØYÙ ÔdÖY Õ × Ú)ÛAó ê

[ ß+ô†ß–Þdàá ÞUâRâ#ã ]

ØYÙ Õ × Ú)ÛAó ê æ ÖY ä å

2 os. f.

ÖYØY × Ú)Ù ó í å Õ ÛAê

[ ß+ô†ß–Þdàá ÞUâRâdÞ#Ý ]

ØYÙ ë Ù éYÖY Õ × Ú)ÛAó ê å

1 os. m., f.

ØYÙ ÔdÖY Õ × êõ î

ØYÙ ÔdÖY Õ × Ú)ð ó

[ ï`ô†ß–Þdàá ÞUâRâ#ã ]

Ù ØY Ù Ù éYÖY Õ × Ú ÛAê

[ ߖÞUߖÞdàá ÞUâRâdÞ#ÝUã ]

è

Ù ØY Ù Ù éYÖY Õ × Ú ÛAê

[ ߖÞUߖÞdàá ÞUâRâdÞ#ÝUã ]

è

Ù ØY Ù Ù éYÖY Õ × Ú ÛAê

[ ߖÞUߖÞdàá ÞUâRâdÞ#ÝUã ]

[ ߖÞUߖÞdàá ÞUâRâdÞFç ] [ ߖÞUߖÞdàRÞUâRâYá Þ#ÝRìMÞ ]

ØYÙ Ù ÔdÖY Õ ×Ú ð

[ìMÞUߖÞdàá ÞUâRâ#ã ]

[ìMÞUߖÞdàá ÞUâRâ#ã ]

[È'òRÊ+ÉËÅÉÍÌ/Ì`ÉrÎ ]

Dual. è

[ÝDô†ß–Þdàá ÞUâRâdÞ#ÝUã ]

è

Ù ØY Ù éYÖY Õ × Ú)ÛAó ê

[ ß+ô†ß–Þdàá ÞUâRâdÞ#ÝUã ]

è

Ù ØY Ù éYÖY Õ × Ú)ÛAó ê

[ ß+ô†ß–Þdàá ÞUâRâdÞ#ÝUã ]

è

Ù ØY Ù éYÖY Õ × Ú)ÛAó ê

[ ß+ô†ß–Þdàá ÞUâRâdÞ#ÝUã ]

[ÝDô†ß–Þdàá ÞUâRâdÞFç ]

Ù ØY Ù éYÖY Õ × Ú)ÛAó Ü

[ÝDô†ß–ÞdàRÞUâRâYá Þ#ÝRìMÞ ] [ ß+ô†ß–Þdàá ÞUâRâdÞFç ] [ ß+ô†ß–ÞdàRÞUâRâYá Þ#ÝRìMÞ ]

ØYÙ ÔdÖ Õ × Ú)ð ó

[ìDô†ß–Þdàá ÞUâRâ#ã ]

[ìDô†ß–Þdàá ÞUâRâ#ã ]

UW/UY. Wzór VI. Strona czynna - schemat: [ÈDÉFÊ+ÉË+øÌ`ÉrÎ ]

Ó

Ð#Ñ4Ò Ï

Plur.

[ÝMÞUߖÞdàá ãâ#ã ]

ù Ù Ù æ × × ú Ú AÛ Ü ä å

ù × ×ú Ú Ù Ù ÛAê

[ ߖÞUߖÞdàá ãâ#ã ]

ëÙ é ù × ×ú Ú Ù Ù AÛ Ü å

Ô

ù × ×ú Ú Ù Ù ÛAê

[ ߖÞUߖÞdàá ãâ#ã ]

ù Ù Ù æ × × ú Ú AÛ ê ä å

íå

ù × ×ú Ú Ù Ù ÛAê

[ ߖÞUߖÞdàá ãâdÞ#Ý ]

ëÙ é ù × ×ú Ú Ù Ù AÛ ê å

Ô

ù × ×ú

[ ï+ÞUߖÞdàá ãâ#ã ] Ô

¿

Ä ÷ ÃÅ ö Â ÆÄÇÄ

.

Sg.

Ù ×î

è

[ÝMÞUߖÞdàRÞUâRâYá Þ#ÝRìMÞ ]

Plur.

3 os. m.

ê

[ÝMÞUߖÞdàá ÞUâRâdÞ#ÝUã ]

. ØYÙ Õ × Ú)ÛAó Ü æ ÖY ä å

1 os. m., f.

è

[ÝMÞUߖÞdàá ÞUâRâdÞFç ]

Sg.

2 os. f.

Dual. Ù ØY Ù Ù éYÖY Õ × Ú ÛAÜ

ÃÅÆ ÄÇñ

Ö Õ ØY × Ú)Ù ó ÔdY ÛAÜ

2 os. m.

ÁÃÅ Â ÆÄÇÄ ¿À

UW/UY. Wzór V. Strona bierna - schemat: ¿ÁÀ Â Ó

Ô

[¸†§ ¨F©‡ª#« ]

Plur. ØYÙ Ù Õ × Ú ÛAÜ æ ÖY ä å

3 os. f.

¥

.

Sg.

3 os. m.

[ ¦ § ¨F©‡ªd¯#µU« ]

¡…¢ ŸY ž  ¾

[¸†§ ¨F©‡ª#« ]

ØYÙ Ù ÔdÖY Õ × Ú ÛAÜ

ù Ù Ù Ô × × ú Ú AÛ Ü

¡…¢ ´YŸY ž   ±³² £A¤

[ ¦+¨F©‡ªY§ ¯#µR¸M¯ ]

3 os. m.

2.15.8.7.11.2.2.9.

[ ¦ § ¨F©‡ªd¯#µU« ]

UW/UY. Wzór V. Strona czynna - schemat: [ÈDÉFÊ+ÉËÅÉÍÌ/Ì`ÉrÎ ]

2.15.8.7.11.2.2.8.

¡…¢ ´YŸY ž   ±³² £A¤

[ ¦ § ¨F©‡ªd¯F° ]

ù × ×ú Ú Ù ð Ù

Dual. [ÝMÞUߖÞdàá ãâdÞ#ÝUã ]

è

Ùù Ù Ù é × × ú Ú AÛ ê

[ ߖÞUߖÞdàá ãâdÞ#ÝUã ]

è

Ùù Ù Ù é × × ú Ú AÛ ê

[ ߖÞUߖÞdàá ãâdÞ#ÝUã ]

è

Ùù Ù Ù é × × ú Ú AÛ ê

[ ߖÞUߖÞdàá ãâdÞ#ÝUã ]

[ÝMÞUߖÞdàá ãâdÞFç ]

Ùù Ù Ù é × × ú Ú AÛ Ü è

[ÝMÞUߖÞdàãâYá Þ#ÝRìMÞ ] [ ߖÞUߖÞdàá ãâdÞFç ] [ ߖÞUߖÞdàãâYá Þ#ÝRìMÞ ] [ìMÞUߖÞdàá ãâ#ã ] Ô

194

ù × ×ú Ú Ù ð Ù

[ìMÞUߖÞdàá ãâ#ã ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina

 Podstawy gramatyki arabskiej (û üý þ ÿ  ÿ û ÿ –û ÿ ‡ý    ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.11.2.2.10.

   

UW/UY. Wzór VI. Strona bierna - schemat:    3

-

.

.0/21

Sg.

Plur.

3 os. m.

46 5 5 79:<8 =?; >

[@BADCFEGH IJ0I ]

6 :<; K M L 5 5 798 =?>

3 os. f.

46 5 5 79:<8 =?; T

[ C&ADCFEGH IJ0I ]

U 8 QR6 5 5 79:<8 =?; > L

2 os. m.

46 5 5 79:<8 =?; T

[ C&ADCFEGH IJ0I ]

6 :<; K M L 5 5 798 =?T

2 os. f.

6 :<; X L 5 5 798 =?T

[ C&ADCFEGH IJE0@ ]

U 8 QR6 5 5 79:<8 =?; T L

1 os. m., f.

46 5 5 79T 8

YZ

46 5 5 79:<8 \ ;

[ [*ADCFEGH IJ0I ]

2.15.8.7.11.2.2.11.

r

Sg. [@WE0VGH ESJ_{|@WE ]

Y x yz K M 5 L =?8 >

3 os. f.

x yz X 8 w 5 L =?8 T 9

[ CFE0VGH ESJ_{|@WE ]

~ 8 x w y 5 z =?8 > L Y

2 os. m.

x yz X 8 w 5 L =?8 T 9

[ CFE0VGH ESJ_{|@WE ]

KM

2 os. f.

x yz X9w 5 L =?8 T

[ C H E0VG$ESJ< ]

~ 8 x w y 5 z =?8 T L

x y\ X8 w 5 L 5 9

x y5z 8 L =?T

x yz \ X8 w 5 L 8 9

[ [&E0VGH ESJ_{|@WE ]

2.15.8.7.11.2.2.12.

s0t2u

r

6 :<; P QR8 5 5 798 =?T

[ C&ADCFEGH IJE0@SI ]

6 :<; P QR8 5 5 798 =?T

[ C&ADCFEGH IJE0@SI ]

46 5 5 79:<8 \ ;

[VBADCFEGH IJ0I ]

[VBADCFEGH IJ0I ]

[iBjkSlejnm&oqp ]

Plur.

Dual.

x yz P Q 8 w 5 L =?8 >

[@WE0VG$ESJ_{|@DH I ]

x yz P Q 8 w 5 L =?8 T

[ CFE0VG$ESJ_{|@DH I ]

x yz P Q 8 w 5 L =?8 T

[ CFE0VG$ESJ_{|@DH I ]

[ CFE0VG$ESJRH €VWE ]

x yz P Q 8 w 5 L =?8 T

[ CFE0VG$ESJ_{|@DH I ]

[VWE0VGH ESJ_{|@WE ]

x yz \ X8 w 5 L 8 9

[VWE0VGH ESJ_{|@WE ]

[@DH E0VG$ESJ$} ] [@WE0VG$ESJRH €VWE ] [ C H E0VG$ESJ$} ]

` g ce b a fd h 

[i"‚
.

Sg.

3 os. m.

4x 5 y 5 z L =?; >

[@DH ARVG$ESJ0I ]

x yz ; K M L 5 5 L =?>

3 os. f.

4x 5 y 5 z L =?; T

[ C H ARVG$ESJ0I ]

U 8 QRx 5 y 5 z =?; > L L

2 os. m.

4x 5 y 5 z L =?; T

[ C H ARVG$ESJ0I ]

x yz ; K M L 5 5 L =?T

2 os. f.

x yz ; X L 5 5 L =?T YZ 4x 5 y 5 \ L

[ C H ARVG$ESJE0@ ]

U 8 QRx 5 y 5 z =?; T L L 4x 5 y 5 z L \ ;

[ [ H ARVG$ESJ0I ]

2.15.8.7.11.2.2.13.

[ C&ADCFEG IJRH E0@$VWE ]

[ C&ADCFEGH IJE0@SI ]

UW/UY. Wzór VII. Strona bierna - schemat: ] v

1 os. m., f.

[ C&ADCFEG IJEON ]

6 :<; P QR8 5 5 798 =?T

.

s0t2u

8 x w y 5 z L =?8 > X9

1 os. m., f.

[@BADCFEG IJRH E0@$VWE ]

[@BADCFEGH IJE0@SI ]

cefb dhg

3 os. m.

Z

[@BADCFEG IJEON ]

Dual.

6 :<; P QR8 5 5 798 =?>

UW/UY. Wzór VII. Strona czynna - schemat: ]_`b^ a v

["!$#&%'&()*%,+ ]

Plur. [@DH ARVG$ESJEON ] [@BARVG$ESJRH E0@$VWE ] [ C H ARVG$ESJEON ] [ C&ARVG$ESJRH E0@$VWE ]

[@BARVGH ESJE0@SI ]

x yz ; P QR8 5 5 L =?T

[ C&ARVGH ESJE0@SI ]

x yz ; P QR8 5 5 L =?T

[ C&ARVGH ESJE0@SI ]

x yz ; P QR8 5 5 L =?T

[ C&ARVGH ESJE0@SI ]

4x 5 y 5 z L \ ;

[VDH ARVG$ESJ0I ]

Dual.

x yz ; P QR8 5 5 L =?>

[VDH ARVG$ESJ0I ]

UW/UY. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: [iBjl<…&jnm&oqp ] Sg.

v

s0t2u

r

` ƒ
.

3 os. m.

8 x w :‡8 y † =?8 > X9

[@WEGˆC H ESJ_{|@WE ]

Y x ‡ : y† K M 8 =?8 >

3 os. f.

x :‡y † X 8 w 8 =?8 T

[ CFEGˆC H ESJ_{|@WE ]

~ 8 x w :‡8 y † =?8 >

Plur. [@DH EGˆCFESJ$} ] [@WEGˆCFESJRH €VWE ] 195

Dual.

x ‡ : y† P Q 8 w 8 =?8 >

[@WEGˆC H ESJ_{|@SI ]

x :‡y † P Q 8 w 8 =?8 T

[ CFEGˆC H ESJ_{|@SI ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (‰ŠŒ‹  Ž  Ž ‘ ’<‰“ ’” •–Ž —F‰˜–™ Ž —ˆ‹ š— ›œ ž ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. m.

¢ £‡¥ ¤   Ÿ ¡ Ÿ ¦?Ÿ § 9

[ ¨F©ªˆ¨ « ©S¬_­|®W© ]

¢ £‡¥ ¤ ¯ °&± Ÿ ?¦ Ÿ §

2 os. f.

¢ £‡¥ ¤  9¡ Ÿ ¦?Ÿ §

[ ¨ « ©ªˆ¨F©S¬<¶ ]

· Ÿ ¢ ¡ £‡Ÿ ¥ ¤ ¦?Ÿ §

1 os. m., f.

¢ £‡¹»¤ º ¼  Ÿ ¡ Ÿ 9

¢ £‡¥ ¤ ¾  Ÿ ¡ Ÿ Ÿ 9

[ ½&©ªˆ¨ « ©S¬_­|®W© ]

2.15.8.7.11.2.2.14.

Sg.

Ò

Ï0Ð2Ñ Î

3 os. m.

[ÝDÞ ßOàˆáFâSã0ä ]

Õ×‡Ö Ù‡Ø Ú å ç æ Ô Û?Ü

3 os. f.

ÓÕ Ô ×‡Ö Ù‡Ø Û?Ú ë

[ á Þ ßOàˆáFâSã0ä ]

Õ ×‡Ö Ù‡Ø Ú ì Ö êR æ Ô Û?Ü

2 os. m.

ÓÕ Ô ×‡Ö Ù‡Ø Û?Ú ë

[ á Þ ßOàˆáFâSã0ä ]

Õ×‡Ö Ù‡Ø Ú å ç æ Ô Û?ë

2 os. f.

Õ×‡Ö Ù‡Ø Ú î æ Ô Û?ë

[ á Þ ßOàˆáFâSãâ0Ý ]

Õ ×‡Ö Ù‡Ø Ú ì Ö êR æ Ô Û?ë

ÓÕ Ô ×‡Ö ñ Ø

ÓÕ Ô ×‡Ö Ù‡Ø ó Ú

[ ò Þ ßOàˆáFâSã0ä ]

2.15.8.7.11.2.2.15.

[ ¨F©ªˆ¨F©S¬R« ¶€¸W© ]

¢ £‡¥ ¤ ³ ´ Ÿ ¡ Ÿ ?¦ Ÿ §

[ ¨F©ªˆ¨ « ©S¬_­|®Sµ ]

[¸W©ªˆ¨ « ©S¬_­|®W© ]

¢ £‡¥ ¤ ¾  Ÿ ¡ Ÿ Ÿ 9

[¸W©ªˆ¨ « ©S¬_­|®W© ]

Plur. [ÝDÞ ßOàˆáFâSãâOè ] [ÝBßOàˆáFâSãRÞ â0Ý$íWâ ] [ á Þ ßOàˆáFâSãâOè ] [ á&ßOàˆáFâSãRÞ â0Ý$íWâ ]

Ï0Ð2Ñ Î

Sg.

3 os. m.

[ÝWâüRá Þ âàˆã_ý|ÝWâ ]

ï Õ ÙØ× Öû Ö åç æ Û?Ü

3 os. f.

Ö Õ ÙØ× Ö Ö î9ú û æ Û?ë

[ áFâüRá Þ âàˆã_ý|ÝWâ ]

ÿ Ö Õ ú Ù Ø × Ö û Û?Ö Ü æ ï

2 os. m.

Ö Õ ÙØ× Ö Ö î9ú û æ Û?ë

[ áFâüRá Þ âàˆã_ý|ÝWâ ]

åç

2 os. f.

Õ ÙØ× Ö Ö î9ú û æ Û?ë

[ áFâüRá Þ âàˆã ]

ÿ Ö Õ ú Ù Ø × Ö û Û?Ö ë æ

1 os. m., f.

Ö Õ ÙØ× Ö î9ú  æ Ô

[ ò&âüRá Þ âàˆã_ý|ÝWâ ]

2.15.8.7.11.2.2.16.

Õ ÙØ× Öû Ö æ Û?ë

Ö Õ ÙØ× Ö ó Ö î9ú û æ

Ï0Ð2Ñ Î

Sg.

3 os. m.

[ÝBß0üRá Þ âàˆã0ä ]

Õ ÙØ× Ö Ú å ç æ Ô û æ ?Û Ü

3 os. f.

ÓÕ Ô Ù Ø × Ö û æ Û?Ú ë

[ á&ß0üRá Þ âàˆã0ä ]

ì Ö êRÕ Ô Ù Ø × Ö û Û?Ú Ü æ æ

2 os. m.

ÓÕ Ô Ù Ø × Ö û æ Û?Ú ë

[ á&ß0üRá Þ âàˆã0ä ]

Õ ÙØ× Ö Ú å ç æ Ô û æ Û?ë

2 os. f.

Õ ÙØ× Ö Ú î æ Ô û æ Û?ë

[ á&ß0üRá Þ âàˆãâ0Ý ]

ì Ö êRÕ Ô Ù Ø × Ö û Û?Ú ë æ æ

ÓÕ Ô Ù Ø × Ö  æ

Ö Õ×‡Ö Ù‡Ø Ú é êRÔ Û?ë

[ á&ßOàˆá Þ âSãâ0ÝSä ]

Ö Õ×‡Ö Ù‡Ø Ú é êRÔ Û?ë

[ á&ßOàˆá Þ âSãâ0ÝSä ] [íDÞ ßOàˆáFâSã0ä ] ÃÄ Âbö õ Æ À À

[ÇBËe÷<Ê&ËÉøÌ&ùqÍ ]

Plur.

Dual.

ÖÕ ÙØ× Ö Ö é ê ú û æ Û?Ü

[ÝWâüRá Þ âàˆã_ý|ÝSä ]

ÖÕ ÙØ× Ö Ö é ê ú û æ Û?ë

[ áFâüRá Þ âàˆã_ý|ÝSä ]

ÖÕ ÙØ× Ö Ö é ê ú û æ Û?ë

[ áFâüRá Þ âàˆã_ý|ÝSä ]

[ áFâüRáFâàˆãRÞ €íWâ ]

ÖÕ ÙØ× Ö Ö é ê ú û æ Û?ë

[ áFâüRá Þ âàˆã_ý|ÝSä ]

[íWâüRá Þ âàˆã_ý|ÝWâ ]

Ö Õ ÙØ× Ö ó Ö î9ú û æ

[íWâüRá Þ âàˆã_ý|ÝWâ ]

[ÝWâüRá Þ âàˆã$þ ] [ÝWâüRáFâàˆãRÞ €íWâ ] [ áFâüRá Þ âàˆã$þ ]

 ö õ ÆÅ ÃÄ b À

[Ç"È÷<Ê&ËÉøÌ*Ë,Í ]

.

ÓÕ Ô Ù Ø × Ö û æ Û?Ú Ü

1 os. m., f.

[ á&ßOàˆá Þ âSãâ0ÝSä ]

UW/UY. Wzór X. Strona bierna - schemat: ¿Á À Ò

ïð

Ö Õ×‡Ö Ù‡Ø Ú é êRÔ Û?ë

.

Ö Õ ÙØ× Ö Ö î9ú û æ Û?Ü

ð

[ÝBßOàˆá Þ âSãâ0ÝSä ]

ÓÕ Ô ×‡Ö Ù‡Ø ó Ú

[íDÞ ßOàˆáFâSã0ä ]

Dual.

Ö Õ×‡Ö Ù‡Ø Ú é êRÔ Û?Ü

UW/UY. Wzór X. Strona czynna - schemat: ¿_Á ô Ò

 0 ÃÄ Æ Å Á < ¿À À

.

Õ Ô ×‡Ö Ù‡Ø Ú Ó Û?Ü

1 os. m., f.

[ ¨F©ªˆ¨ « ©S¬_­|®Sµ ]

UW/UY. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: [Ç"È<É<Ê&ËnÌ*Ë,Í ]

ïð

¢ £‡¥ ¤ ³ ´ Ÿ ¡ Ÿ ?¦ Ÿ §

[ ¨ « ©ªˆ¨F©S¬$² ]

[ ò*ß0üRá Þ âàˆã0ä ]

ÓÕ Ô Ù Ø × Ö û æ ó Ú

Plur. [ÝBß0üRá Þ âàˆãâOè ] [ÝBß0üRáFâàˆãRÞ â0Ý$íWâ ] [ á&ß0üRá Þ âàˆãâOè ] [ á&ß0üRáFâàˆãRÞ â0Ý$íWâ ] [íBß0üRá Þ âàˆã0ä ]

196

Dual.

ÖÕ ÙØ× Ö Ú é êRÔ û æ Û?Ü

[ÝBß0üRá Þ âàˆãâ0ÝSä ]

ÖÕ ÙØ× Ö Ú é êRÔ û æ Û?ë

[ á&ß0üRá Þ âàˆãâ0ÝSä ]

ÖÕ ÙØ× Ö Ú é êRÔ û æ Û?ë

[ á&ß0üRá Þ âàˆãâ0ÝSä ]

ÖÕ ÙØ× Ö Ú é êRÔ û æ Û?ë

[ á&ß0üRá Þ âàˆãâ0ÝSä ]

ÓÕ Ô Ù Ø × Ö û æ ó Ú

[íBß0üRá Þ âàˆã0ä ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (        ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.11.2.3.

2.15.8.7.11.2.3.1.

Jussivus.

$ " ')% * ( [+-,.0/21315436 ] UW/UY. Wzór II. Strona czynna - schemat: !#& <

7 8)9;: .

Sg.

3 os. m.

>@ = AC? DFB E

[GIHKJ L MONPN#Q ]

3 os. f.

>@ = AC? DFB ^

[ _5HKJ L MONPN#Q ]

2 os. m.

>@ = AC? DFB ^

[ _5HKJ L MONPN#Q ]

2 os. f. 1 os. m., f.

Plur. T U CA ? FD B E RS [GIHKJ L MONPNPV ]

Dual.

U AC? B WYZCX [ DFE [GIHKJ L MONPN#Q\GO] ]

`X U [ AC? DFB E [GIHKJPMONPNaL bdceM ] T U AC? DFB ^ RS [ _5K H J L MONPNPV ]

U AC? B YW ZCX [ DF^ [ _5HKJ L MONPN#Q\GO] ]

f#U [ AC? DFB ^ [ _5HKJ L MONPNb ]

`X U [ AC? DFB ^ [ _5HKJPMONPNaL bdceM ]

U AC? B YW ZCX [ DF^ [ _5HKJ L MONPN#Q\GO] ]

>@ = gi? h j

>@ = AC? m B

>@ = AC? m B

[ klHKJ L MONPN#Q ]

2.15.8.7.11.2.3.2.

| })~; .

Sg.

3 os. m.

>@  AC? DFB E

[GIHKJ L MONPN‚M ]

R ƒS

3 os. f.

>@  AC? DFB ^

[ _5HKJ L MONPN‚M ]

†X

2 os. m.

>@  AC? DFB ^

[ _5HKJ L MONPN‚M ]

R ƒS

„ U CA ? FD B E „ Z ƒ U AC? DFB E „ U AC? DFB ^ „ Z ƒ U AC? DFB ^

2 os. f.

f ƒ U CA ? FD B ^ [ _5HKJ L MONPN‚M)G ]

†X

1 os. m., f.

>@  gi? h j

>@  AC? m B

[ klHKJ L MONPN‚M ]

2.15.8.7.11.2.3.3.

[cIHKJ L MONPN#Q ]

p o r)q t s [u-vw0x2y3ylx{z ] UW/UY. Wzór II. Strona bierna - schemat: n#& €

„

[cIHKJ L MONPN#Q ]

U AC? B YW ZCX [ DF^ [ _5HKJ L MONPN#Q\GO] ]

Plur. [GIHKJ L MONPN‚MK… ] [GIHKJPMONPNaL M)GPceM ] [ _5HKJ L MONPN‚MK… ] [ _5HKJPMONPNaL M)GPceM ]

„ U CA ? B WYZ X FD E „ U AC? B WYZ X DF^ „ U AC? B WYZ X DF^ „ U AC? B WYZ X DF^ >@  AC? m B

[cIHKJ L MONPN‚M ]

Dual. [GIHKJ L MONPN‚M)GO] ] [ _5HKJ L MONPN‚M)GO] ] [ _5HKJ L MONPN‚M)GO] ] [ _5HKJ L MONPN‚M)GO] ] [cIHKJ L MONPN‚M ]

ˆ ‡ ‰ r)q t s [u-vw5‹Šy5Œ3z ] UW/UY. Wzór III. Strona czynna - schemat: n#Š €

| })~; .

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

 Ž ? DFB E [GIHKJ L ]N#Q ]

 h ? B R S FD E [GIHKJ L ]NPV ]

 ? B WYZX ‘ FD E [GIHKJ L ]N#Q\GO] ]

3 os. f.

 Ž ? FD B ^ [ _5HKJ L ]N#Q ]

`X  ‘ ? FD B E [GIHKJ]NaL bdceM ]

 ? B WYZX ‘ FD ^ [ _5HKJ L ]N#Q\GO] ]

2 os. m.

 Ž ? FD B ^ [ _5HKJ L ]N#Q ]

RS

2 os. f.

f’ ‘ ? FD B ^ [ _5HKJ L ]Nb ]

`X  ‘ ? FD B ^ [ _5HKJ]NaL bdceM ]

 ? B WYZX ‘ FD ^ [ _5HKJ L ]N#Q\GO] ]

1 os. m., f.

 Ž ?“ h j [ klHKJ L ]N#Q ]

 Ž ? m B [cIHKJ L ]N#Q ]

 Ž ? m B [cIHKJ L ]N#Q ]

2.15.8.7.11.2.3.4.

 h ? B FD ^ [ _5HKJ L ]NPV ]

 ? B WYZX ‘ FD ^ [ _5HKJ L ]N#Q\GO] ]

ˆ ” ‰ r)q t s [u-vw5‹Šylx{z ] UW/UY. Wzór III. Strona bierna - schemat: n‚Š €

| })~; .

Sg.

Plur.

Dual. 197

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (•–— ˜ ™ š › ™ œ •ž Ÿ ™ ¡•¢£ ™ ¡— ¤¡ š ¥¦§š ¨ ) © 2002. (kopia bezpłatna) 3 os. m. ª@© «¬®¯F­ ° [±I²K³ ´ µ¶‚· ] ©¾½ » « «¬®¯F­ ° [±I²K³ ´ µ¶‚·)±Oµ ] º¸ ¹ » « «¬®¯F­ ° [±I²K³ ´ µ¶‚·K¼ ]

3 os. f.

ª@ © «¬®¯F­ ¿

[ À5²K³ ´ µ¶‚· ]

Á© ¾ ¹ » « «¬®F¯ ­ ° [±I²K³µ¶a´ ·)±PÂe· ]

2 os. m.

ª@ © «¬®¯F­ ¿

[ À5²K³ ´ µ¶‚· ]

¸º ¹

2 os. f.

» à ¹ « «¬®F¯ ­ ¿ [ À5²K³ ´ µ¶‚·)± ]

1 os. m., f.

ª@ © «Ä)Å Æ

[ Çl²K³ ´ µ¶‚· ]

½ ©¾

» « «¬®­ F¯ ¿ [ À5²K³ ´ µ¶‚·)±Oµ ]

½ ©¾

» « «¬®­ F¯ ¿ [ À5²K³ ´ µ¶‚·)±Oµ ]

Á© ¾ ¹ » « «¬®F¯ ­ ¿ [ À5²K³µ¶a´ ·)±PÂe· ]

½ ©¾

» « «¬®­ F¯ ¿ [ À5²K³ ´ µ¶‚·)±Oµ ]

ª@ © «¬®È ­

ª@ © «¬®È ­

» « «¬®­ F¯ ¿ [ À5²K³ ´ µ¶‚·K¼ ]

[ÂI²K³ ´ µ¶‚· ]

[ÂI²K³ ´ µ¶‚· ]

Ë Ê Í)Ì Ï Î [Ð-ÑÒÔÓ5Õ3Ö ] UW/UY. Wzór IV. Strona czynna - schemat: É#&

2.15.8.7.11.2.3.5.

Û

× Ø)Ù;Ú .

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

Ü Ý@Cß Þ áFà â [ãåä æKçè#é ]

í ßCà ê ë5ì Þ áFâ [ãåä æKçèPî ]

í ßCà ïYñð ò Þ áFâ [ãåä æKçè#é\ãOó ]

3 os. f.

Ü Ý@ßCÞ áFà ô [ õ ä æKçè#é ]

öð í ò ßCÞ áFà â [ãIæKçèaä ÷døeù ]

í ßCà Yï ñð ò Þ áFô [ õ ä æKçè#é\ãOó ]

2 os. m.

Ü Ý@ßCÞ áFà ô [ õ ä æKçè#é ]

í ßCà ê ë5ì Þ áFô [ õ ä æKçèPî ]

í ßCà Yï ñð ò Þ áFô [ õ ä æKçè#é\ãOó ]

2 os. f.

ú’í ò ßCÞ áFà ô [ õ ä æKçè÷ ]

öð í ò ßCÞ áFà ô [ õ5æKçèaä ÷døeù ]

í ßCà Yï ñð ò Þ áFô [ õ ä æKçè#é\ãOó ]

1 os. m., f.

Ü Ý@û Þ ì ü [ ý ä æKçè#é ]

Ü Ý@ßCÞ þ à [øåä æKçè#é ]

Ü Ý@ßCÞ þ à [øåä æKçè#é ]

2.15.8.7.11.2.3.6.

Ë ÿ Í)Ì Ï Î [Ð-ÑÒÔÓ{Ö ] UW/UY. Wzór IV. Strona bierna - schemat: ɂ& Û

× Ø)Ù;Ú .

Sg.

Plur.

ßCà Ý@ ð Þ áFâ [ãåä æKçè‚ù ]

ê ë Þ áFâ [ãåä æKçè‚ù  ]

í  Cß à ïYñ ð Þ Fá â [ãåä æKçè‚ù)ãOó ]

3 os. f.

ßCà Ý@ ð Þ áFô [ õ ä æKçè‚ù ]

 ð ñ  í ßCÞ Fá à â

í  ßCà Yï ñ ð Þ Fá ô [ õ ä æKçè‚ù)ãOó ]

2 os. m.

ßCà Ý@ ð Þ áFô [ õ ä æKçè‚ù ]

 í  ßCà ê ë Þ Fá ô [ õ ä æKçè‚ù  ]

í  ßCà Yï ñ ð Þ Fá ô [ õ ä æKçè‚ù)ãOó ]

2 os. f.

  ú í Cß Þ Fá à ô [ õ ä æKçè‚ù)ã ]

 ð ñ  í ßCÞ Fá à ô

í  ßCà Yï ñ ð Þ Fá ô [ õ ä æKçè‚ù)ãOó ]

û Ý@ ð Þ ì ü [ ý ä æKçè‚ù ]

ßCþ à Ý@ ð Þ [øåä æKçè‚ù ]

1 os. m., f.

2.15.8.7.11.2.3.7.

 í  ßCà

Dual.

3 os. m.

[ãIæKçèaä ù)ãPøeù ]

[ õ5æKçèaä ù)ãPøeù ]

ßCþ à Ý@ ð Þ [øåä æKçè‚ù ] 

Ë Í ÿ Ï ÿ UW/UY. Wzór V. Strona czynna - schemat: É  Û × [Ð Ò2Ó3Ó{Ö ] )Ø Ù;Ú .

Sg.

3 os. m.

 Ý ß  ð Fá ð â [ãeùOõù‚ç ä ùOèPè‚ù ]

ß

3 os. f.

Ý  ð Fá ð ô [ õùOõù‚ç ä ùOèPè‚ù ]

2 os. m.

 Ý ß  ð Fá ð ô [ õùOõù‚ç ä ùOèPè‚ù ]

2 os. f. 1 os. m., f.

êë

  ú í ß  ð Fá ð ô [ õùOõù‚ç ä ùOèPè‚ù)ã   Ý ß ô ð ü [ ý5ùOõù‚ç ä ùOèPè‚ù ]

 í ß

ð ñ

êë

]

í ß

 í ß

Plur. ð áFð â [ãeùOõù‚ç ä ùOèPè‚ù  Fá â ðð



 ß

í ïYñ ð

]

 í ß

 Fá â ðð

Dual. [ãeùOõù‚ç ä ùOèPè‚ù)ãOó ]

[ãeùOõù‚çPùOèPèaä ù)ãPøeù ] Yï ñ ð  ð Fá ð ô [ õùOõù‚ç ä ùOèPè‚ù)ãOó ] 

í ß ïYñ ð ð Fá ð ô [ õùOõù‚ç ä ùOèPè‚ù)ãOó ]

ð áFð ô [ õùOõù‚ç ä ùOèPè‚ù  ]

 ð ñ  í ß  ð áFð ô [ õùOõù‚çPùOèPèaä ù)ãPøeù  Ý ß  ð þ ð [øeùOõù‚ç ä ùOèPè‚ù ] 198

]



í ß ïYñ ð ð Fá ð ô [ õùOõù‚ç ä ùOèPè‚ù)ãOó ]  Ý ß  ð þ ð [øeùOõù‚ç ä ùOèPè‚ù ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (       !#"$ %&'$(  %) *+% ,+-#./0 ) © 2002. (kopia bezpłatna)

f.

68/7 9 UW/UY. Wzór V. Strona bierna - schemat: 1342 5 : [;= @/A@CBDB@FE ]

2.15.8.7.11.2.3.8.

M

G

HJILK

.

Sg.

Plur.

3 os. m.

OQ N RTP US WYV X

[Z []\&^`_a ^cb?b`^ ]

h eg f RTP US V d WYX

3 os. f.

OQ N RTP US WYV m

[ \ []\&^`_a ^cb?b`^ ]

nS k g f RTP US WYV X d

2 os. m.

OQ N RTP US WYV m

[ \ []\&^`_a ^cb?b`^ ]

h eg f RTP US V d WYm

2 os. f.

g RTS q d f P UYW V m

1 os. m., f.

OQ N RTP m$S r s

[ \ []\&^`_a ^cb?b`^JZ ]

[ t[]\&^`_a ^cb?b`^ ]

[Z []\&^`_a ^cb?b`^ i ] [Z []\&^`_?^cb?bTa ^JZ?op^ ] [ \ []\&^`_a ^cb?b`^ i ]

nS k g f RTP US WYV m d OQ N RTP US u V

[ \ []\&^`_?^cb?bTa ^JZ?op^ ]

[Z []\&^`_a ^cb?b`^JZcl ]

S g RTP US V j k f YW m

[ \ []\&^`_a ^cb?b`^JZcl ]

S g RTP US V j k f YW m

[ \ []\&^`_a ^cb?b`^JZcl ]

S g RTP US V j k f YW m

[ \ []\&^`_a ^cb?b`^JZcl ]

OQ N RTP US u V

[o []\&^`_a ^cb?b`^ ]

Dual.

S g RTP US V j k f WYX

[o []\&^`_a ^cb?b`^ ]

x y|{ } ~ UW/UY. Wzór VI. Strona czynna - schemat: v`z w w w

2.15.8.7.11.2.3.9.

Š [ €  €/‚ ƒz„€F… ] J‡ ˆL‰ † .

Sg.

Plur.

3 os. m.

‹S PŒ U S YW S X

[Zp^c\&^`_a l+b`^ ]

h e  P PŒ U S S YW X d

3 os. f.

‹S PŒ U S YW S m

[ \&^c\&^`_a l+b`^ ]

nS k d  P PŒ U S YW S X

2 os. m.

‹S PŒ U S YW S m

[ \&^c\&^`_a l+b`^ ]

h e  P PŒ U S S YW m d

2 os. f.

 SS q d P PŒ U YW m

1 os. m., f.

‹S PŒ m S P s

[ \&^c\&^`_a l+b`^JZ ]

[ t ^c\&^`_a l+b`^ ]

2.15.8.7.11.2.3.10.

[Zp^c\&^`_a l+b`^ i ]

[ \&^c\&^`_a l+b`^ i ]

nS k d  P PŒ U S YW S m ‹S PŒ U S u S

[ \&^c\&^`_#l+bTa ^JZ?op^ ]

[Zp^c\&^`_a l+b`^JZcl ]

jk

S  P PŒ U S S YW m

[ \&^c\&^`_a l+b`^JZcl ]

jk

S  P PŒ U S S YW m

[ \&^c\&^`_a l+b`^JZcl ]

jk

S  P PŒ U S S YW m

[ \&^c\&^`_a l+b`^JZcl ]

‹S PŒ U S u S

[op^c\&^`_a l+b`^ ]

[op^c\&^`_a l+b`^ ]

| }/Ž UW/UY. Wzór VI. Strona bierna - schemat: v`xzw y { w ~ [=? €/‚ ƒz„€F… ] Š

‡JˆL‰ †

.

Sg.

Plur.

3 os. m.

‹S PŒ US YW V X

[Z []\&^`_a l+b`^ ]

h e  P PŒ US V YW X d

3 os. f.

‹S PŒ US YW V m

[ \ []\&^`_a l+b`^ ]

nS k d  P PŒ US YW V X

2 os. m.

‹S PŒ US YW V m

[ \ []\&^`_a l+b`^ ]

h e  P PŒ US V YW m d

2 os. f.

 S q d P PŒ UYW V m

1 os. m., f.

‹S PŒ $m S r s

[ \ []\&^`_a l+b`^JZ ]

[ t[]\&^`_a l+b`^ ]

2.15.8.7.11.2.3.11.

[Zp^c\&^`_#l+bTa ^JZ?op^ ]

Dual.

S  P PŒ U S S YW X jk

[Z []\&^`_a l+b`^ i ]

[ \ []\&^`_a l+b`^ i ]

nS k d  P PŒ US YW V m ‹S PŒ US u V

[Z []\&^`_#l+bTa ^JZ?op^ ]

[ \ []\&^`_#l+bTa ^JZ?op^ ]

[Z []\&^`_a l+b`^JZcl ]

jk

S  P PŒ US V YW m

[ \ []\&^`_a l+b`^JZcl ]

jk

S  P PŒ US V YW m

[ \ []\&^`_a l+b`^JZcl ]

jk

S  P PŒ US V YW m

[ \ []\&^`_a l+b`^JZcl ]

‹S PŒ US u V

[o []\&^`_a l+b`^ ]

Dual.

S  P PŒ US V YW X jk

[o []\&^`_a l+b`^ ]

|“ ’ UW/UY. Wzór VII. Strona czynna - schemat: v3‘  { ~ w [ €/”c‚€C„ •D… ] Š

‡JˆL‰ †

Sg.

. Plur.

Dual. 199

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (–—˜ ™ š ›œ š  ž–Ÿ ž! #¡$š ¢&–£$¤ š ¢)˜ ¥+¢ ›¦+§#¨/›© ) © 2002. (kopia bezpłatna) ° ½ Á ­¬ ¯J® ° ½ ­¬ ¯J® ° 3 os. m. ª «Q­¬ ¯J® ±Y° ² [³]´ µJ¶z·?µc¸3¹ ] / À º » ¼ ±Y² [³]´ µJ¶z·?µc¸?¾ ] ¿ ±Y² [³pµJ¶z·´ µc¸3¹Â³cà ]

3 os. f.

ª «Q­¬ ¯J® ±Y° Ä

[ Å ´ µJ¶z·?µc¸3¹ ]

Æ° ½ Á ­¬ ¯J® ±Y° ²

2 os. m.

ª «Q­¬ ¯J® ±Y° Ä

[ Å ´ µJ¶z·?µc¸3¹ ]

½ ­¯J® ° º » ¼ ¬ ±YÄ

2 os. f.

Éʽ Á ­¬ ¯J® ±Y° Ä

1 os. m., f.

ª «Q­¬ Ë ® ¬ Ì

° ½ ­¯J® ° ¿ À/Á ¬ ±YÄ

[ Å&µJ¶z·´ µc¸3¹Â³cà ]

° ½ ­¯J® ° ¿ À/Á ¬ ±YÄ

[ Å&µJ¶z·´ µc¸3¹Â³cà ]

° ½ ­¯J® ° ¿ À/Á ¬ ±YÄ

[ Å&µJ¶z·´ µc¸3¹Â³cà ]

ª «Q­¬ ¯J® Ë ° [] ¶ ´ µJ¶z·?µc¸3¹

]

]

ÒÔ/Ó Õ UW/UY. Wzór VII. Strona bierna - schemat: Î`ÐÏ Ñ Ö [×=ØÙcÚÛCÜÛFÝ ] â

ßJàLá

Þ

.

Sg.

Plur.

3 os. m.

äQ ã æå èç êYé ë

[ì]í îTïzð?ñcò`ñ ]

ç õ å æå èç é ó ô êYë

3 os. f.

äQ ã æå èç êYé ú

[ û í îTïzð?ñcò`ñ ]

üã ø ç õ å æå èç êYé ë

2 os. m.

äQ ã æå èç êYé ú

[ û í îTïzð?ñcò`ñ ]

óô

2 os. f.

ç õ æèç é ý å å Yê ú

1 os. m., f.

äQ ã æå þ$ç ÿ

[ û í îTïzð?ñcò`ñJì ]

[  í îTïzð?ñcò`ñ ]

2.15.8.7.11.2.3.13.

[ Å&µJ¶z·?µc¸T´ Çȶpµ ]

ª «Q­¬ ¯J® Ë ° [] ¶ ´ µJ¶z·?µc¸3¹

[ Í ´ µJ¶z·?µc¸3¹ ]

2.15.8.7.11.2.3.12.

[ Å ´ µJ¶z·?µc¸?¾ ]

Æ° ½ Á ­¬ ¯J® ±Y° Ä

[ Å ´ µJ¶z·?µc¸Ç ]

[³pµJ¶z·?µc¸T´ Çȶpµ ]

[ì]í îTïzð?ñcò`ñ ö ]

ç õ å æå èç é êYú

[ û í îTïzð?ñcò`ñ ö ]

üã ø ç õ å æå èç êYé ú äQ ã æå èç éþ

[ì îTïzð?ñcòTí ñJì?ïpñ ]

[ û îTïzð?ñcòTí ñJì?ïpñ ]

[ì îTïzðí ñcò`ñJìcù ]

÷ø ã

õ å æå èç é êYú

[ û îTïzðí ñcò`ñJìcù ]

÷ø ã

õ å æå èç é êYú

[ û îTïzðí ñcò`ñJìcù ]

÷ø ã

õ å æå èç é êYú

[ û îTïzðí ñcò`ñJìcù ]

äQ ã æå èç éþ

[ï]í îTïzð?ñcò`ñ ]

Dual.

õ å æå èç é ÷ ø ã êYë

[ï]í îTïzð?ñcò`ñ ]

Ò  UW/UY. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: ÎÐ  Ï Ö Ï â Þ [× Û/Ú ÛCÜ DÝ ] Jß àLá .

Sg.

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

ä ã æ êYã ë [ì]í ñ`ð)û&ñcò ]

ä ã æ êYã ú [ û í ñ`ð)û&ñcò ]

ä ã æ êYã ú [ û í ñ`ð)û&ñcò ] õ æ ý  ã êYã ú [ û í ñ`ð)û&ñcò ]

ä ã  å [  í ñ`ð)û&ñcò ]

2.15.8.7.11.2.3.14.

õ ÿ æ ó ô ã êYã ë

Plur.

Dual.

õ æ ÷ øã  ã êYã ë

[ìpñ`ð)û í ñcòÂìcù ]

ã õ  ã æ êYã ë [ìpñ`ð)û&ñcòTí Èïpñ ] õ ÿ æ ó ô ã êYã ú [ û í ñ`ð)û&ñcò ]

õ æ ÷ øã  ã êYã ú

[ û&ñ`ð)û í ñcòÂìcù ]

õ æ ÷ øã  ã êYã ú

[ û&ñ`ð)û í ñcòÂìcù ]

ã õ  ã æ êYã ú [ û&ñ`ð)û&ñcòTí Èïpñ ]

ä ã æ þ ã [ï]í ñ`ð)û&ñcò ]

õ æ ÷ øã  ã êYã ú

[ û&ñ`ð)û í ñcòÂìcù ]

[ì]í ñ`ð)û&ñcò ]

ä ã æ þ ã [ï]í ñ`ð)û&ñcò ]

Ò  Õ UW/UY. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: Î`Ð Ï Ï Ö â Þ [×=ØÚ ÛCÜÛFÝ ] Jß àLá .

Sg.

3 os. f.

äã ã æ êYé ë [ì]í î ð)û&ñcò`ñ ] äã ã æ êYé ú [ û í î ð)û&ñcò`ñ ]

üã ø ç õ å ã æ Yê é ë

2 os. m.

äã ã æ Yê é ú

ç õ å æ é ó ô ã Yê ú

2 os. f.

ç õ æ é ý å ã Yê ú

3 os. m.

[ û í î ð)û&ñcò`ñ ] [ û í î ð)û&ñcò`ñJì ]

ç õ å æ é ó ô ã êYë

üã ø ç õ å ã æ Yê é ú

Plur. [ì]í î ð)û&ñcò`ñ ö ] [ì î ð)û&ñcòTí ñJì?ïpñ ] [ û í î ð)û&ñcò`ñ ö ] [ û î ð)û&ñcòTí ñJì?ïpñ ] 200

Dual.

õ å æ é ÷ ø ã ã êYë

[ì î ð)û í ñcò`ñJìcù ]

õ å æ é ÷ ø ã ã Yê ú

[ û î ð)û í ñcò`ñJìcù ]

õ å æ é ÷ ø ã ã Yê ú

[ û î ð)û í ñcò`ñJìcù ]

õ å æ é ÷ ø ã ã Yê ú

[ û î ð)û í ñcò`ñJìcù ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (     !" !$#&%' ()*'+  (, -.( /.0&12 ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

43 5 3 796 8 : [ ; < =?>,@)ACBDA ]

2.15.8.7.11.2.3.15.

43 5 3 E 6 G F [HI< =?>,@)ACBDA ]

43 5 3 E 6 G F [HI< =?>,@)ACBDA ]

OQNPR S P UW/UY. Wzór X. Strona czynna - schemat: JLNK M T U [VXWQYZ W[]\ ^`_ ] g bdcfe a .

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Sg.

h iklnj om q p h iklnj om q p

tr m s [uwv.xny z vD{,|} ] rtm ˆ [ y)v.xny z vD{,|} ] h iklnj om q p rtm ˆ [ y)v.xny z vD{,|} ] Ž … lnj om q p rtm ˆ [ y)v.xny z vD{,|Š ] h iklnj om Xp  ‘ [ ’ v.xny z vD{,|} ]

2.15.8.7.11.2.3.16.

Plur.

~   € l j om q p rtm s [uwv.xny z vD{,|‚ ] ‰m  … lnj om q p rtm s [w u v.xny)vD{,|nz ŠŒ‹wv ] ~   € lnj om q p rtm ˆ [ y)v.xny z vD{,|‚ ] ‰m  … lnj om q p rtm ˆ [ y)v.xny)vD{,|nz ŠŒ‹wv ] h iklnj om q p “ m [‹wv.xny z vD{,|} ]

m lnm ƒ „ … j oq p „m  … lnj om q p ƒ

m lnm ƒ „ … j oq p m lnm ƒ „ … j oq p

Dual.

tr m s [uwv.xny z vD{,|}†uC‡ ] rtm ˆ [ y)v.xny z vD{,|}†uC‡ ] rtm ˆ [ y)v.xny z vD{,|}†uC‡ ] rtm ˆ [ y)v.xny z vD{,|}†uC‡ ]

h iklnj om q p “ m [‹wv.xny z vD{,|} ]

L P OQM NPR T•S ”U [V—–YZ W[]\˜W™_ ] UW/UY. Wzór X. Strona bierna - schemat: J N g bdcfe a . Sg.

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

ikm l j om q•p rtš s [uX›dxny z vD{,|Dv ] ikm lnj om q•p rtš ˆ [ y ›dxny z vD{,|Dv ]

kim lnj om q•p rtš ˆ [ y ›dxny z vD{,|Dv ]  p   lnj om q•p rtš ˆ [ y ›dxny z vD{,|Dvdu ] ikm lnj om  p € ‘ [ ’˜›dxny z vD{,|Dv ]

2.15.8.7.11.2.4.

2 os. f.

i¢ £  [ {z vC||} ]  ¥ £  [ {z vC||Š ]

2.15.8.7.11.2.4.1. 2 os. m. 2 os. f.

[uX›dxny z vD{,|Dv?œ ]

m „ p   lnj om q•p rtš s [uX›dxny)vD{,|nz vdu‹wv ] ~  p   lnj om q•p rtš ˆ [ y ›dxny z vD{,|Dv?œ ] m „ p   lnj om q•p rtš ˆ [ y ›dxny)vD{,|nz vdu‹wv ] ikm lnj om q•p “ š [‹X›dxny z vD{,|Dv ]

ƒ

„ m   lnj om q•p rtš s

Dual. [uX›dxny z vD{,|DvduC‡ ]

m lnm ƒ „   j oq•p rtš ˆ [ y ›dxny z vD{,|DvduC‡ ] m lnm ƒ „   j oq•p rtš ˆ [ y ›dxny z vD{,|DvduC‡ ] m lnm ƒ „   j oq•p rtš ˆ [ y ›dxny z vD{,|DvduC‡ ]

kim lnj om q•p “ š [‹X›dxny z vD{,|Dv ]

~ n ¤ £ 

Plur.

Dual.

m£ ƒ „  ¥  [ {z vC||}†uC‡ ] m£ ƒ „  ¥  [ {z vC||}†uC‡ ]

[ {z vC||‚ ]

‰m  ¥ £  [ {vC||nz ŠŒ‹wv ]

¦ K §   Ÿ [[ ©¨\ ^`_ ] g bdcfe a . UW/UY. Imperativus - wzór III. Schemat: J¨ Sg.

h ª « [ {z ‡.|} ] Ž¬ … « [ {z ‡.|Š ]

2.15.8.7.11.2.4.2.

Plur.

L ž   Ÿ [[QW¡\`\ ^`_ ] g bdcfe a . UW/UY. Imperativus - wzór II. Schemat: JN Sg.

2 os. m.

~  p   lnj om q•p rtš s

Plur.

Dual.

~  ¬ € « [ {z ‡.|‚ ] ‰m ¬ … « [ {&‡.|nz ŠŒ‹wv ]

m¬ ƒ „… « [ {z ‡.|}†uC‡ ] m¬ ƒ „… « [ {z ‡.|}†uC‡ ]

L K   M Ÿ ­ [ ®˜W[]\ ^`_ ] g bdcfe a . UW/UY. Imperativus - wzór IV. Schemat: JN Sg.

Plur.

Dual. 201

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (¯°± ² ³ ´µ ³ ¶ ·¯¸ ·$¹&º'³ »)¯¼'½ ³ »,± ¾.» ´¿.À&Á´Â ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. m. 2 os. f.

à ÄkÆÈÅ Ç É [ Ê Ë ÌDÍ,ÎÏ ] ÜŽÓ Ù ÆÈÅ Ç É [ Ê Ë ÌDÍ,ÎÝ ]

2.15.8.7.11.2.4.3.

2 os. f.

òkñ nô ó ö õ [ ÷)øDùú øCûûDø ] ý ÿ ônó ö õ [ ÷)øDùú øCûûDø ]

2.15.8.7.11.2.4.4.

2 os. f.

õ ó ö õ [ ÷)øDùú .ûDø ] ý  ó ó ö õ [ ÷)øDùú .ûDø ]

2.15.8.7.11.2.4.5.

Plur.

ônõ ü þý ÿ ó ö [ ÷)øDùú øCûûDø ]

õ  ý ÿ ônó ö õ [ ÷)øDùøCûûnú ø wø ] 

 õ ÿ ônó ö õ

Dual. [ ÷)øDùú øCûûDø ]

õ ônõ   ÿ ó ö [ ÷)øDùú øCûûDø ]

å  äQã åæ [ ç èé¨ê˜è™ë ] ð ídîfï ì UW/UY. Imperativus - wzór VI. Schemat: à  . Sg.

2 os. m.

ÆÈÇ É ×Õ ØÖ Ó Ù Å [ Ê Ë ÌDÍ,ÎφÚCÛ ] ÆÈÇ É Õ×ØÖ Ó Ù Å [ Ê Ë ÌDÍ,ÎφÚCÛ ]

äQåæ ð UW/UY. Imperativus - wzór V. Schemat: àâNá ã [ ç èéQè¡ê`ê˜è™ë ] dí îfï ì . Sg.

2 os. m.

ÆÈÇ É Ð Ñ Ó Ò Å [ Ê Ë ÌDÍ,ÎÔ ] ÞÖ Ó Ù ÆÈÅ Ç É [ Ê ÌDÍ,ÎnË ÝŒßwÌ ]

Plur.

 õ ü þ ý ó ó ö [ ÷)øDùú .ûDø ]

õ  ý  ó ó ö õ [ ÷)øDù.ûnú ø wø ]

Dual.

õ õ   ó ó ö [ ÷)øDùú .ûDø ] õ õ   ó ó ö [ ÷)øDùú .ûDø ]

â  äã   [ CéQè¡ê`ë ] UW/UY. Imperativus - wzór VII. Schemat: àN ð ídîfï ì. Sg.

2 os. m. 2 os. f.

òkô ó !ý "ü [ # ú $% ¨ùøCû$ ] " ô ó !ý "ü [ # ú $% ¨ùøCû*) ]

2.15.8.7.11.2.4.6.

Plur.

ô ü þ& ó !ý ü" [ # ú $% ¨ùøCû ' ] +õ " ô ó !ý "ü [ #($% ¨ùøCûnú ), wø ]

Dual.

õ " ô !"   ó ý ü [ #($% ¨ùú øCû$% ] õ " ô !"   ó ý ü [ (# $% ¨ùú øCû$% ]

-*å / . UW/UY. Imperativus - wzór VIII. Schemat: àâ   [ éç è¡ê`ë ]

ð ídîfï ì. 2 os. m. 2 os. f.

Sg.

ò 02õ 3 1 "ü [ # ú $,ù,÷)øCû$ ] " 02õ 3 1 "ü [ # ú $,ù,÷)øCû*) ]

2.15.8.7.11.2.4.7.

Plur.

õ3 ü þ& 021 "ü [ # ú $,ù,÷)øCû ' ] +õ " 02õ 3 1 "ü [ #($,ù,÷)øCûnú ), wø ]

Dual.

õ õ3   " 021 "ü [ #($,ù,÷ ú øCû$% ] õ õ3   " 021 "ü [ #($,ù,÷ ú øCû$% ]

äQ. - å  UW/UY. Imperativus - wzór VIII. Schemat: àâ  4  [ 65ç èé]ê`ë ] ð ídîfï ì. Sg.

2 os. m. 2 os. f.

ò nô 1 0 õ 7 ý "ü [ #($98n÷ ú øDù,û$ ] " ôn1 0 õ 7 ý "ü [ #($98n÷ ú øDù,û*) ]

Plur.

ônõ ü þ& 1 0 7 ý "ü [ #($98n÷ ú øDù,û ' ] +õ " ôn1 0 õ 7 ý "ü [ #($98n÷)øDù,ûnú ), wø ]

202

Dual.

õ ônõ   " 1 0 7 ý "ü [ #($98n÷ ú øDù,û$% ] õ ônõ   " 1 0 7 ý "ü [ (# $98n÷ ú øDù,û$% ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (:;=< > ? @9A ? B C*:D CFEGH? I(:JHK ? IL< MNI @9ONPQR@9S ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Y 2.15.8.7.11.3. UW/UY. Wzory imiesłowów U VXW T . Wzór I A. Z []\^ [ _9` aNb*c9d ] P.

IV f]o Z 2g i h [jp` k_Lb*c9d ] o {v g2i h

ef

o wxz{ y gri q

g2\ i h h [jlk_9` mb b*c9d ] Z []\n i [jlk_9` aNb*c9d ] € { g2\ i h  ‚  \n i h v

[j|mv_Lbr` c,}~k]d ] VI

[jlk_9` mb baRd ] VII f

Z *g \ „ ƒ i h

Z s q g2i h

[jp` k_LbaRd ] IX -

[jlkut(mv_9` mb baRd ] X f]o gZ rs q † ƒ i h [jlk‡rt ` mv_Lb*c9d ]

[jlkut(mv_9` aNb*c9d ]

[jp` kr…_ mb*c9d ]

[jp` o k_Lt(mb*c9d ]

-

o v{  grs q † ƒ i h

ef

Z []\n s q i h

A.

v‚  \n s q i h

P.

II

III

v{  g*\ „ ƒ i h

[jlkut(mv_9` aNbaRd ] [jp` kr…_ mbaRd ] A= czynny. P = bierny.

[jlk_9` aNbaRd ] f o VIII

v{  s q g2i h

[jp` k_Lt(mbaRd ]

V

gr\ s q i h [jlkut(mv_9` mb b*c9d ] €  { gr\ s q i h

[jlk‡rt ` mv_LbaRd ]

Y 2.15.8.7.11.4. Masdary UW/UY U VXW T . Wzór

ˆ ‰‹RŠŒ rŽ    ‘ Š

II

[ ’(“v”L•r– —%˜™“’š]› ] Wzór

VI

° ±]ž z‘ Š [ ’(“v”9– ¥N•*¯9› ]

ˆ œ( Ÿ ž ž ¢¡£

III

[¤lš”¥N•r– ¥N’š]› ]

IV

¦§  rŽ ž ¨  ¬ « [ ©(—L”L•r– ¥ª©‹š]› ]

ž‘ Š

V [ ’(“v”9– “• •*¯9› ]

¦§  Ž ž ¨  [ ”u—(•r– ¥ª©‹š]› ] ¦§  Ž ž *  ³ ² ´

VII

VIII

¦§  Ž ž ¶  ¨  ´ ¦§ Žr  ² [ ©(—L”L’H—(•r– ¥ª©‹š]› ]  ž ¶  · ´

[ ©(—%µ”u—(•r– ¥ª©‹š]› ] 2.15.8.7.12.

­®

X

[ ©(—9¸r’H—L”L•r– ¥ª©‹š]› ]

Czasowniki podwójnie i potrójnie słabe.

Do ¹(º du» a liczba czasowników arabskich mo » e byº kombinacj¼ PH/MW, PH/MY, PH/GEM, PW/UY, PH/MW/UY itp. Przykłady: Š ¾ [ ©F¥]ÀÁ“ ]: imperfectum act. ¡½~ÂRà ¡ ŠÄ [˜™“Å©ÇÆRÀš ]; 2. os. perf. act. m. Ȋ ÉH² Ê Ë [ ©‹šÀ̒(“ ]. PH/MW - czasownik ½¿

²¬ Ð PH/MY - czasownik ͊ ¾ [ ©F¥]ÎÁ“ ]: imperfectum act. m. ¡ÏFŒR ŠÄ [˜™“Å© ¯XΚ ]; 2. os. perf. act. ъ Í [ ©(—9Î̒(“ ].

« ² à PH/GEM - czasownik ÍÒ ž Ë [ ©“NÎ ÎÁ“ ]: imperfectum act. m. ÍÓ ¡ ŠÄ [˜™“Å© – šÎ Κ ]; 2. os. perf. act. ъ Í ÍŠ ž Ë [ ©“NÎÁ“NÎ̒(“ ]. Ÿ Ž PW/UY - czasownik Ô ž ŠÂ [ Õ֓•¥ ]: imperfectum act. m. ×  ŠÄ [˜u– “•*¯ ]; 2. os. Imperat. act. ± [ •— ]. «  Ú * ŠÂ ž Ë Â ŠÄ Û ÄR´ PH/MW/UY- czasownik Ø [ ©“ՙ¥ ]: imperfectum act. m. Ù « [˜u– “Å©XÕ¯ ]; 2. os. Imperat. act. « . [ © ¯Õp— ]

2.15.8.7.13.

Ý Ü *Þà â á [ ã6ä åRæçå ] - "nie byè ". Czasownik posiłkowy ß

ï Czasownik êì é írë î naleð y do zasobu leksykalnego jñ zyka klasycznego. W jñ zyku potocznym zamiast niego

óõô ô uð ywa siñ partykułprzeczò cych: ë ö [÷pø ù2ú ]; û ö [÷pø ü ], itp.

êé írë ï î słuð y do zaprzeczania zdaý imiennych w czasie teraþ niejszym, pomimo ð e odmienia siñ tak Czasownik ì

jak czasowniki perfectum. W klasycznym arabskim szyk zdania z tym czasownikiem wyglò da nast ñ pujò co: a) Jeð eli podmiotem jest zaimek osobowy, wtedy zaimek poprzedza czasownik: 203

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina    A.

Mickiewicza     w Poznaniu  Podstawy gramatyki arabskiej (   ÿ  ÿ    ÿ ) © 2002. (kopia bezpłatna)    # ! " (" $&' % )+ * 

[,

- .0/2143- 165871:9 - ;<3>=?@10A

]

b) JeB eli podmiotem jest rzeczownik, wówczas czasownik poprzedza podmiot w    pierwszym przypadku  3- 165871  !ED FHG J " "  '% I K * & $ gramatycznym, a po podmiocie pojawia siC orzecznik w trzecim przypadku, np.  [ .NM>- 1

L

1OP.QAR9 - ;<3>=?@10A

L2L

] - "Muhammad nie jest studentem";

Dzisiaj coraz czCQS ciej spotyka siC szyk w którym rzeczownik poprzedza czasownik, np. .NM>- 1

[L

1OP.QAV3- 165871:9 - ;<3>=?@10A

L2L

] W klasycznym arabskim podmiot mógł wyst W piX - =_^0^`1 G Z\ Y[ poprzedzony partykułW [] ]. Partykuła

YG Z \ [

[]

- =_^0^`1

.NM>- 1

1O@10AV3- 165871:9 - ;<3>=?@10A

L2L

Odmiana czasownika Osoba, rodzaj 3. os. m.

"  $&' %

3. os. f.

s k w g fh iNg j

w zdaniu głównym przed czasownikiem, jeB eli był

"  $&' %

[

3- 165871

3- 165871



  a ! "  $&' % 

].

Plur. ]

w trzecim przypadku, np.

] - "Muhammad nie jest studentem".

Sg. [

Dual. rts k fhiNg j

k c dfh e iNg j

[ lm n6o8pvu ]

[ lm n6o8pNq ] zs f g k j

rt| s s k fhiNg j

[ lm np{`n ]

[ lm n6o8pnyx ] 2. os. m.

fg j



k

fg j

w

k

2. os. f.

ws

1. os. m., f.

k

fg j e

[ lm npNxvn ] [ lm npNx† ] [ lm npNx€ ]

[ lm n6o8pnyx u ] k }g | e  fg ~

rts | k ƒ ef g j

[ lm npNx€N‚ ]

[ lm npNx€N‚„u ]

k z |  ‡ ef g ~

rts | k ƒ ef g j

[ l0npNx m €N{0{`n ]

[ lm npNx€N‚„u ]

rtˆ s

rtˆ s

k

fg j

[ lm np{yu ] s

k fg j

[ lm np{yu ]

k

Przykłady zda‰ z czasownikiem Š&iNg j [ lm n6o8pn ]. ‹

r Œ kNr #s k(s … j Š&iNg j dŽ e ‹” ‹ ‹ ‹

Œ s kNr  … j

[0m €02n4lm n6o8pn:‘ m u†’@n0“ ] - "on nie jest studentem";

s k(s wg h f iNg j • Ž …

[0m †_o`n4lm n6o8pnyx–‘ m u†’@nyxvn0“ ] - "ona nie jest studentk — "

r Œ kNr #w s … j

k fg j

[ lm npNxvn:‘ m u†’@n0“ ] - "nie jeste ˜ studentem";

r Œ kNr  … j

k fg j

[ lm npNx€R‘ m u†’@n0“ ] - "nie jestem studentem";

k fg j

[ lm np{yuŸ‘ €8l>lm uQ’@n0“ ] - "nie jeste ˜ my studentami".

w e

r ™›š œž#  rtˆ s

2.15.8.7.14.

Czasownik posiłkowy

¢y£ ¥ ¤ ¡

[¦8§ ¨[©ª ] - "by « ".

2.15.8.7.14.1. Odmiana perfectum czasownika Sg. 3 os. m.

º ·y ¶ ¸¹

  T ! " UD FHG J " I K* $&' % 

] wnosi znaczenie wyró B niajW ce: "doprawdy", "zaiste", "wszakB e", najczCQS ciej jednak nie

tłumaczy siC jej na polski. - =_^0^`1 G Po partykule Y[Z \ [ ] ] podmiot musi byX L



[»y¼ ½H¾`¿ ] -

­y® ° ¯ ¬

[±8² ³[´µ ]. Wzór I. Strona czynna:

-

¸Ã ¶ ¸º ¹

Plur. à ¸º ¹ À ÁÂ

[»y¼ ½H¾ÅÄ ]

Dual. 204

[»y¼ ½H¾y½ ]

-

b

FHG J " I K*

YG Z \ [

[]

- =_^0^`1

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ÆÇÈ É Ê ËÌ Ê Í ÎÏÆÐ Î ÑÒÊ ÓvÆÔÕ Ê ÓHÈ ÖÓ Ë×ØÙËÚ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

"był" 3 os. f.

ß Ý àâ á ÜÞ Û 6

"byli" [ãyä åHæ`çyè ] -

"była"

é êNâ ë

"byli" [ãyä ìNæ0æ`ç ]

-

à í Ý ß6Ý à â á

[ãyä åHæ`çyè å ] -

"były"

"były"

â ðÛ í ñ î Û ë

àó Ý í ñ î Û âë

2 os. m.

ÜÝ

2 os. f.

"byłe ï " "byliï cie" "byliï cie" é î â â à î â î í ë ê ë Üô Û [ãyä ìNæÅèõ ] - ñ Û [ãöìNæÅè ä ìNæ0æ`ç ] - ó Ý í ñ Û ë [ãyä ìNæÅèìNò„å ] -

î Û âë

[ãyä ìNæÅèvç ] -

"była ï " 1 os. m., f. ñÜ

î Û âë

[ãyä ìNæÅèìNò ] -

"byłyï cie"

[ãyä ìNæÅèì ] -

"byłem"

àî é âë

[ãyä ìNæÅèìNò„å ] -

"byłyï cie"

[ãyä ìNæ0æyå ]

-

"byliï my"

àî é âë

[ãyä ìNæ0æyå ]

-

"byliï my"

2.15.8.7.14.2. Odmiana imperfectum czasownika øy÷ ù ú [ü8ý þ[ÿ ]. Wzór I. Tryb oznajmuj  cy, û

strona czynna: 3 os. m.

Sg.  

 [  ] "b dzie"   .  [/0"# & $%1 ] "b dzie"   .  [/0"# & $%1 ] "b dziesz" &8   6   .  57 [ /0"# $% %" - "b dziesz" 9; : < [ ="# & $%1 ] "b d "

-

     

Plur.

&

2.15.8.7.14.3.

$%" ] & 2  - 3 [!"# 1%4%" ] "b d ' "     -   . & [ /0"# $% $%" ] "b dziecie" & 2  ] 3 . [ /0"# 1%4%" ] "b dziecie" &   -  [%"# $%1 ] "b dziemy" B C D FHGI Schemat imperfectum czasownika ?*> @ A [E

3 os. m.

LK MO N KP

3 os. f. 2 os. m.

2 os. f. 1 os. m., f.

3 os. f. 2 os. m.

2 os. f.

1 os. m., f.

Sg.

[QRS*T UVR ] -

"jest", "bW dzie"

LK MO N _ K

[ `0RS*T UVR ] -

"jest", "bW dzie" LK MO N _ K [`0RS*T UVR ] -

"jeste d ", "bW dziesz" egZ f MO N _ K [`0RS*T UV4h ] "jeste d ", "bW dziesz"

LK Mi;N j k

[ lRS*T UVR ] -

"jestem", "bW d W "

[!"# $% "b d ' "

Dual. *)     [! "# $% & + %-, ] ( - "b d ' " *)     .  [/0"# $% & + %-, ] ( "b d ' " *)     .  [/0"# $% & + %-, ] ( "b dziecie" *)     .  [/0"# $% & + %-, ] ( "b dziecie"     [%"# & $%1 ] "b dziemy"

Plur.

X MZ Y MO N KP [Q RS*T UV[U ] "s\ ", "bW d \ " ba O N KP [QRS*T cV4VR ] "s\ ", "bW d \ " X MZ Y MO N _ K [`0RS*T UV[U ] "jeste d cie", "bW dziecie" ba O N _ K [`0RS*T cV4VR ] "jeste d cie", "bW dziecie" LK MO N Z K [VRS*T UVR ] "jeste d my", "bW dziemy"

]. Wzór I. Tryb łJ czJ cy. Dual.

] Z K MO N KP [QRS*T UV*^ ] "s\ ", "bW d \ " ] Z K MO N _ K [`0RS*T UV*^ ] "s\ ", "bW d \ " ] Z K MO N _ K [`0RS*T UV*^ ] "jeste d cie", "bW dziecie" ] Z K MO N _ K [`0RS*T UV*^ ] "jeste d cie", "bW dziecie" LK MO N Z K [VRS*T UVR ] "jeste d my", "bW dziemy" 205

-

-

-

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (monqp r s tvu s w xmoy x{z|}s ~0mo}€ s ~p ‚ƒ~ tv„ƒ…†tv‡ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.14.4. Schemat imperfectum czasownika Sg.

‰*ˆ Š Œ ‹ [E Ž H‘

Plur.

]. Wzór I. Tryb ’ ci “ ty. Dual.

•” — – ™ ˜ [œš › ž Ÿ¡ ] 3 os. m. ¢ £¥ ¤ £ — – ™ ˜ [šž*› ¦¡[¦ ] § ¥ ˜ £ — – ™ ˜ [šž*› ¦¡*¨ ] •” — – © ˜ [ª › ž Ÿ¡ ] •« — – ™ ˜ [šž*› Ÿ¡4¡ ] § ¥ ˜ £ — – © ˜ [ª0ž*› ¦¡*¨ ] 3 os. f. •” — – © ˜ [ª › ž Ÿ¡ ] 2 os. m. ¢ £¥ ¤ £ — – © ˜ [ª0ž*› ¦¡[¦ ] § ¥ ˜ £ — – © ˜ [ª0ž*› ¦¡*¨ ] •« — – © ˜ [ª0ž*› Ÿ¡4¡ ] 2 os. f. ¬g¥ ­ £ — – © ˜ [ª0ž*› ¦¡4® ] § ¥ ˜ £ — – © ˜ [ª0ž*› ¦¡*¨ ] •” ¯;– ° ± [ ² › ž Ÿ¡ ] •” — – ¥ ˜ [³4´ µ¶¸·³ ] •” — – ¥ ˜ [³4´ µ¶¸·³ ] 1 os. m., f. ˜ ¯° ˜ ¯° Czasownik ¹ § odmienia siº wg schematu UW. Szyk zda» z czasownikiem ¹ § [ž*› ¨¡ ˜ ¾° ˜ ¯° zdania z czasownikiem ¼ ”½ [ ¿v› ÀšEÁƒ ]. W czasie tera niejszym czasownik ¹ § na ogół siº oznajmujà cym, a jego znaczenie oddajà bezczasownikowe zdania imienne. 2.15.9. Tabela podstawowych form czasownika regularnego (I - XI).

Wzór

Perf. Act.

Imperf. Perf. Act. Pass.

ÅÆÇ Ä Í Ì Î Ä Ë Å Ç Í Ì Î Ä Ë Ë ÅÐÇ Ï Í Ì Î Ä Ë

ÅÐÄ ÇgÏ Ê Ñ

Å Ç Í Ì Î Ä Ë Ë

I c.

Å Ä ÇÉÊ È Ë ÅÐÄ ÇÉÏ Ê È

II

III

I a.

I b.

IV V VI

ÅÆ Ä ÇÉÄ Ê È

Imperf. Part. Pass. Act.

ÅÆÇ Ä Í Ì Î Ë Ë

ÅÐÓÕÏ Ô Ê È Ò

ÅÐÄ ÇgÏ Ê Ñ

ÅÆÇ Ä Í Ì Î Ë Ë

ÅÆÇ Ä Í Ì Î Ä Ë

ÅÐÄ ÇgÏ Ê Ñ

Å Ä ÇÉÚ Ê È

ÅÐÇÉÛ Í È Î Ë Ë

ÅÆ Ä ÓÕÄ Ô Ê È

ÅÐÓÕÏ Ô Í È Î Ë Ë

àð î â ê â í ï à îÐâ ê õ å ö â à î â ãÕâ ä å ö â

îæ  ëê å ï ñ æ à æ êõ å ÷âñâ îÐ à îæ ãÕâ ä å ÷ â ñ â

Part. Pass.

Masdar

ÖØ× Ç Í Ì Ù Ä Ò Ë

(+)

ÖØ× Ò ØÖ × Ò

Ç Ë Í Ì Ù Ä

(+)

ÅÆÇ Ä Í Ì Î Ë Ë

ÅÐÓÕÏ Ô Ê È Ò ÅÐÓÕÏ Ô Ê È Ò

Ç Ë Í Ì Ù Ä

(+)

ÅÐÄ ÇgÛ Ê Ñ

ÅÐÇÉÚ Í È Î Ë Ë

ÅÐÇÉÛ Í È Ù Ò Ë

ÅÐÇÉÚ Í È Ù Ò Ë

ÅÐÄ Ó Ï × Ê Ñ

ÅÆÓÕÄ Ô Í È Î Ë Ë

ÅÐÓÕÏ Ô Í È Ù Ò Ë

ÅÆÓÕÄ Ô Í È Ù Ò Ë

Å;ÜÇ Ï Í Ì ÄÝ Ò Ö Ô Ç Ä Í Ì ÄÝ Ò Þ ß*á[à â à ãÕä å ç æ

îæ ê â å ï ñ æ à æ êõ å ÷ â ñæ îÐ à îæ ãÕâ ä å ÷ â ñ æ

îè  ëê å ï ç æ è ø åà ÷ â æ îÐ ê ç à îè ãÕë ä å ÷ â ç æ

îè ê â å ï ç æ è õ åà ÷ â æ îÐ ê ç à îè ãÕâ ä å ÷ â ç æ

éè ä ê â í ï ô ó èîúù å à ö â ê à îè ãÕæ ä å ö â

ð î â  ëê *í ï ò îÐâ ê ø å ò æö î â üã ë û å ò æö

206

éè ä êìâ í ë

] odpowiada szykowi nie pojawia w trybie

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina      A.  Mickiewicza     w  Poznaniu  Podstawy gramatyki arabskiej (ýoþqÿ ý ý  ÿ  ) © 2002. (kopia bezpłatna)

VII

       "! #

 % !   &'  $

 %  ) !  ( (#

     & ' $ $

 % !   & + * $

     & + * $

,.-      ! "! # *

VIII

    /1  2 0 !#

% ! /1  0 '  $

%   ! /12 0 ( # $

  /1  0 ' $ $

% ! /1  0 + * $

  /1  0 + * $

2 ,.-  /1  ! 0 !# *

IX

 3   2 0 !#

4   0 ' 

(-)

(-)

 5   0 +

(-) ,

X

    0 /   7

% ! 0 /   '  8 $

%   ! 0 /  ( # 7 $

  0 /   ' 8 $ $

% ! 0 /   + 8 * $

  0 /   + 8 * $

,.-  0 / !   7 *

XI

,. 3 -   2 0 !#

4 ,.-  0  ' 

(-)

(-)

,. 5 -   0 +

(-) ,

!#

$

$

2  6  ! 0 !# *

*

!#

2  6:9  ! 0 ! #

Oznaczenia: Perf. = Perfectum; Imperf. = Imperfectum; Act. = strona czynna; Pass. = strona bierna; znak (+) = bardzo du; a liczba mo ; liwych schematów; znak (-) = brak schematu.

207

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (<=?> @ A BC A D EF<G E H I A JK<L M A JN> OJ BPQ RBS ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Spis tre ci T

ALFABET ARABSKI <WU VG EX Y HZI\Y A[ JK<U V= X > ]Y

1.

E[ Y^_Y J

...............................................................................................1

1.1. Litery podstawowe: ...................................................................................................................1 1.1.1. Arabskie nazwy liter. ............................................................................................................... 2 1.1.2. Przybli` ona wymowa: ............................................................................................................. 3 1.2. Znaki wokalizacyjne..................................................................................................................4 1.2.1. Znaki samogłosek krótkich. ........................................................................................................ 4 1.2.2. Sukun. .......................................................................................................................................... 5 1.2.3. Tanwiny........................................................................................................................................ 5 1.2.4. Szadda......................................................................................................................................... 5 1.2.5. Znaki samogłosek długich. ......................................................................................................... 5 1.2.5.1. Diakrytyczny alif................................................................................................................... 5 1.2.5.2. Madda. ................................................................................................................................. 6 1.2.5.3. Alif maqsura. ........................................................................................................................ 6 1.3. Litery spoza alfabetu.................................................................................................................6 1.3.1. T a ` marbuta. ................................................................................................................................ 6 1.3.2. Hamza.......................................................................................................................................... 6 1.3.2.1. Ortografia hamzy. ................................................................................................................ 6 1.3.2.1.1. Na poczb tku wyrazu. .......................................................................................................... 6 1.3.2.1.2. Na koc cu wyrazu................................................................................................................ 7 1.3.2.1.3. W d rodku wyrazu................................................................................................................ 7 2.

ZARYS GRAMATYKI J e ZYKA ARABSKIEGO X<WVG EX Y HZI\Y A[ J X O X J Y B P Y U QKR Y BKS U .............................................8 2.1.1. Akcent UHKC[ V@ A Y J [ h i jNjZk imlZnFo ]. ................................................................................................................ 8 2.1.2. Wymowa staranna i potoczna. ................................................................................................... 8

2.2.

Arabskie cz prq ci mowy. ...........................................................................................................10

2.3. Rodzaj gramatyczny. ..............................................................................................................11 2.3.1. Rodzaj m p ski............................................................................................................................. 11 2.3.2. Rodzaj s e t ski. ........................................................................................................................... 11 v w 2.3.2.1. Rodzaj s e t ski tworzony przy pomocy formantu -u [ xKiZy oZz ]. ............................................. 11 { e t ski rodzaj gramatyczny zgodny z rodzajem naturalnym. ......................................... 11 2.3.2.2. 2.3.2.3. Parzyste cz prq ci ciała......................................................................................................... 12 2.3.2.4. Nazwy geograficzne. ......................................................................................................... 12 2.3.2.5. Nazwy liter.......................................................................................................................... 12 2.3.2.6. Inne wyrazy s e t skie nie posiadaj | ce charakterystycznej dla rodzaju s e t skiego formy. ..................................................................................................................... 12 2.3.3. Rzeczowniki posiadaj | ce dwa rodzaje gramatyczne. ............................................................ 12 2.3.4. Schematy rodzaju gramatycznego u przymiotników barw i ułomnoq ci................................. 13 2.3.5. Rzeczownik i jego atrybut – zgodnoqN} co do rodzaju gramatycznego.................................. 14 2.4.

Nieokreq lonoqN} . ......................................................................................................................14

2.5. Okreq lonoqN} . ..........................................................................................................................14 w€ 2.5.1. Przedimek okreq laj | cy ~  [`al]................................................................................................... 14 2.5.1.1. Hamza ł| cz | ca i dziel | ca. ................................................................................................ 15 ƒ 2.5.1.2. Przedimek okreq laj | cy po przyimku  ‚ [ „r… ]........................................................................ 15 2.5.1.3. Litery słoneczne i ksi prs ycowe. ......................................................................................... 15 2.5.2. Okreq lonoqN} nazw własnych. ................................................................................................... 15 2.5.3. Okreq lonoqN} zaimków............................................................................................................... 15 2.6. Przypadki gramatyczne. .........................................................................................................15 2.6.1. Przyrostki fleksyjne w pierwszym przypadku gramatycznym. ............................................... 16 2.6.2. Przyrostki fleksyjne w drugim przypadku gramatycznym....................................................... 16 2.6.3. Przyrostki fleksyjne w trzecim przypadku gramatycznym. ..................................................... 16 2.6.4. Alif strzeg| cy. ............................................................................................................................ 17 208

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (†‡?ˆ ‰ Š ‹Œ Š  ŽF† Ž  ‘ Š ’K†“ ” Š ’Nˆ •’ ‹–— ˜‹™ ) © 2002. (kopia bezpłatna) 2.6.5. Triptota....................................................................................................................................... 17 2.6.6. Diptota........................................................................................................................................ 17 2.6.7. Wyrazy nieodmienne przez przypadki..................................................................................... 17 2.6.8. Funkcje przypadków gramatycznych....................................................................................... 17 2.6.8.1. Przyimki wymagaj š genetiwu. .................................................................................................. 18 2.7. Zdanie imienne a wyra› enie atrybutywne................................................................................18 2.7.1. Przykłady wyra› e œ atrybutywnych........................................................................................... 18 2.7.2. Przykłady zda œ imiennych........................................................................................................ 18 2.7.2.1. Zdanie imienne wprowadzane przez przyimek. .............................................................. 19 2.7.2.2. Zdanie imienne z okre lonym orzecznikiem.................................................................... 19 2.7.2.3. Zaprzeczenie zdania imiennego....................................................................................... 20 ¡¢£

£©

¥ § 2.8. Zaimki osobowe žŸK  ¤ ¦¨ [ ª «­¬­¬®« ¯±° ²ªf³ ´Fµ ]. ....................................................................................20 2.8.1. Inwentarz form zaimków osobowych w j ¶ zyku arabskim....................................................... 20 ¸º»¹ ¼ ¾¹ À¿ ¿ à ż Æ ¹  ¹Ã 2.8.2. Zaimki osobowe samodzielne¸º»¹ ·¼ ½  à Á · ¼ ·Ä ¹ Á ÇÈ Â ¹ à [` ÉZÊNÊ®É\ËÍÌ ÎÏfÐ ÑÓÒÕÔËÖÒ\×NØÙÌ ÉNÚZкÔ_É­Û Ò ]........................... 21 ¿ ÅÆ 2.8.3. Zaimki osobowe sufigowane · ½ ÇÜ Á · ·Ä ÁfÇÈ [ Ï É­ÊNÊ®É\ËÍÌ ÎÏfÐ ÑFÒÕÔËÖÒZÛÙÛ Ì ÉNÚZкÔ_É­Û Ò ].............................. 21

2.9. Zaimki wskazuj Ý ce bliÞ sze......................................................................................................22 2.9.1. W nominatiwie. .......................................................................................................................... 22 2.9.2. Formy przypadków zaimków wskazuj Ý cych bliÞ szych w liczbie podwójnej.......................... 22 2.10. Zaimki wskazuj Ý ce dalsze. .....................................................................................................22 2.10.1. W nominatiwie. ...................................................................................................................... 22 2.10.2. Formy przypadków zaimków wskazuj Ý cych dalszych w liczbie podwójnej. ..................... 23 2.11. Zaimek wzgl ß dny à®á â ãä å æ [ ÏçÔ­ÔWÌ ÉèNé ]..................................................................................................23 2.12. Zaimek powracaj Ý cy (ëê

ì

á æ åí

)......................................................................................................23

2.13. Kategoria gramatyczna liczby. ¹ ¾¿ ¿ ¹................................................................................................23 à 2.13.1. Liczba pojedyncza À (ð¹ · î Â¿Ä ¹ à Á · ) ...................................................................................................... 23 2.13.2. Liczba podwójna¿ ¹ ï ¿ ¹ Ã Ç Á · [`almuY$annA]. ................................................................................ 23 2.13.3. Liczba mnoga ñ· Á ò [`alj$amcu]............................................................................................. 24 2.13.3.1. Liczba mnoga regularna. .................................................................................................. 24 2.13.3.2. Liczba mnoga łamana (pluralis fractus)........................................................................... 25 2.13.3.3. Liczba mnoga supletywna. ............................................................................................... 26 2.13.3.4. Liczba mnoga przymiotników barw i ułomnoó ci.............................................................. 26 2.13.4. Collectiva. .............................................................................................................................. 26 2.13.5. Liczba gramatyczna atrybutu. .............................................................................................. 26 õ ö ÷ ø

2.14. Idafa ô å å áùrå æ [ Ï ÉrÔrÏfÐúÊ\Ì ÎKØÓÉ­ûçÛ Òü ].......................................................................................................27 2.14.1. Idafa właó ciwa. ...................................................................................................................... 27 2.14.2. Idafa formalna (niewłaó ciwa). ............................................................................................... 30 2.15. Cyfry, liczby i daty...................................................................................................................30 2.15.1. Cyfry arabskie i cyfry hinduskie............................................................................................ 30 2.15.2. Zapis dat arabskich. .............................................................................................................. 31 2.15.3. Liczebniki główne. ................................................................................................................. 31 2.15.3.1. Liczebnik zero.................................................................................................................... 31 2.15.3.2. Liczebniki w rodzaju m ß skim............................................................................................ 31 2.15.3.2.1. Liczebnik „ jeden” . .......................................................................................................... 31 2.15.3.2.2. Liczebnik „ dwa” ............................................................................................................. 31 2.15.3.2.3. Liczebniki główne od 3 do 10 (rodzaj mý ski): ................................................................. 31 2.15.3.2.4. Liczebniki od 11 do 19 (rodzaj mý ski):............................................................................ 31 2.15.3.3. Liczebniki główne w rodzaju Þ e þ skim.............................................................................. 32 2.15.3.3.1. Liczebnik „ 1” ................................................................................................................. 32 2.15.3.3.2. Liczebnik „ 2” . ................................................................................................................ 32 2.15.3.3.3. Liczebniki główne od 3 do 10 (rodzaj ÿ e ski):................................................................. 32 2.15.3.3.4. Liczebniki od 11 do 19 (rodzaj ÿ e ski):........................................................................... 32 2.15.3.4. Liczebniki 20 .. 90. ............................................................................................................ 33 2.15.3.5. Liczebniki główne powyÞ ej 100. ....................................................................................... 33 2.15.3.6. Składnia liczebników głównych ........................................................................................ 34 209

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki& 'arabskiej (   &  3 (*  © 2002. (kopia bezpłatna) (*),+.-0/ 34+. -0/         ) 2.15.3.6.1. Liczebniki  "!  #$ [ % ) 9,:0& ':*) ] i  "# #1 [ 2 ] ...................................................................... 34 7 2.15.3.6.2. Liczebnik ! 54 # 6 !8 [ 2 ] .................................................................................................. 34 2.15.3.6.3. Liczebniki od 3 do 10. .................................................................................................... 34 2.15.3.6.4. Liczebniki od 11 do 99.................................................................................................... 34 2.15.3.6.4.1. Liczebniki powy; ej stu................................................................................................. 35 2.15.3.7. Kolejno<= liczebników arabskich...................................................................................... 35 2.15.3.8. Odmiana liczebników przez przypadki. ........................................................................... 35 2.15.4. Liczebniki porz > dkowe.......................................................................................................... 35 2.15.5. Ułamki. ................................................................................................................................... 36 2.15.6. Przyimki.................................................................................................................................. 37 2.15.6.1. Przyimki posesywne............................................................................................................. 38 3IHKJL& ' -NM M3OPQSRT) AC F G 2.15.7. Zdrobnienia ! ? ?! @B 6  3XW DEYS & # )06 Z,#W[ 1 [- 2 2 ]. ......................................................................... 38 V 2.15.8. Czasownik DU?6 ! 6 #  [ 2 ]. .................................................................................................... 39 2.15.8.1. Składnia podmiotu i orzeczenia czasownikowego.......................................................... 40 2.15.8.2. Problem z poj \ ciem bezokolicznika w arabskim............................................................. 40 2.15.8.2.1. Wzory masdarów czasownika regularnego. ..................................................................... 41 2.15.8.3. Imiesłów czynny i bierny................................................................................................... 41 2.15.8.3.1. Wzory imiesłowów czasownika regularnego. .................................................................. 41 2.15.8.4. Perfectum, imperfectum i & 'Ifuturum.................................................................................... 42 3XW J_ `Q ^ ]).......................................................................................... 42 2.15.8.4.1. Perfectum (][! F# 6 #  [ 2 2.15.8.4.1.1. Sufiksy koniugacyjne ............................................................................................... 42 2.15.8.4.1.2. Przykładowa odmiana .............................................................................................. 42 2.15.8.4.1.2.1. a cib gnic cien pod szaddc spółgłoski tematycznej z sufiksalnd . .............................. 43 fXg h4i kj l m j o e [ pqXr sut0v w xyTz0{|t ]............................................................................... 43 2.15.8.4.2. Imperfectum e ~ € n jo 2.15.8.4.2.1. Tryb oznajmujd cy - Indicativus (}e m [ pq?yy,w q?‚ {|t ])...................................................... 44 2.15.8.4.2.1.1. Afiksy strony czynnej trybu oznajmujd cego dla wzorów tematycznych: I, V, VI, VII, VIII, IX, X, XI, XII, XIII, XIV, XV, IIQ, IIIQ, IIF................................................................................................ 44 2.15.8.4.2.1.2. Afiksy strony czynnej trybu oznajmujd cego dla wzorów tematycznych: II, III, IV, IQ oraz strony biernej wszystkich wzorów...................................................................................................................... 44 … n j o 2.15.8.4.2.2. Tryb łd czd cy - Subiunctivus eƒ „m [ pq††0w q‡‰ˆ*t ]. ........................................................ 45 2.15.8.4.2.2.1. Afiksy strony czynnej trybu łd czd cego tematów I, V, VI, VII, VIII, IX, X, XI, XII, XIII, XIV, XV, IIQ, IIIQ, IIF. 45 2.15.8.4.2.2.2. Afiksy strony czynnej trybu łd czd cego dla wzorów tematycznych: II, III, IV, IQ oraz strony biernej wszystkich wzorów...................................................................................................................... 45 j n jo 2.15.8.4.2.3. Tryb odcic ty - Jussivus eŠ m ‹ Œ m [ pqXr‰w qŽsut ]. ................................................................ 45 2.15.8.4.2.3.1. Afiksy strony czynnej trybu odcic tego tematów regularnych: I, V, VI, VII, VIII, X, IIQ, IIF. ................................................................... 46 2.15.8.4.2.3.2. Afiksy strony czynnej i biernej trybu odcic tego tematów regularnych: II, III, IV, IQ ............................................................................................. 46 2.15.8.4.2.4. Imperativus czasownika zdrowego. .......................................................................... 46 2.15.8.4.2.4.1. Wzory trybu rozkazujd cego czasownika regularnego.......................................... 46 j ~ go 2.15.8.4.2.4.1.1. Imperat - wzór I. a. Schemat:   m [ p|z ‚ {|qXr ]. .................................................. 46 g ~ go 2.15.8.4.2.4.1.1.1. Imperat - wzór I. b. Schemat:   m [ p|z ‚ {KzKr ]............................................. 47 ~ o 2.15.8.4.2.4.1.1.2. Imperat - wzór I. c. Schemat: 4 e m e [ pt?‚ {|tr ]............................................ 47 ~ j 2.15.8.4.2.4.1.1.3. Imperat - wzór II. Schemat: ‘ [‚Tq.{{KzKr ]. .............................................. 47 ’g i ~j [‚x“{KzKr ]............................................... 47 2.15.8.4.2.4.1.1.4. Imperat - wzór III. Schemat:  g ~m j ” 2.15.8.4.2.4.1.1.5. Imperat - wzór IV. Schemat:  [ pq‚ {KzKr ]. ............................................ 47  •j –j 2.15.8.4.2.4.1.1.6. Imperat - wzór V. Schemat:   [—q?‚Tq.{{|qXr ]. ......................................... 47 j i •j –j 2.15.8.4.2.4.1.1.7. Imperat - wzór VI. Schemat:  ’ [—q?‚Kx“{|qXr ].......................................... 47 g •j ˜m g o 2.15.8.4.2.4.1.1.8. Imperat - wzór VII. Schemat:  [ p|z †‚Tq.{KzKr ]........................................ 47 g ™j ~ g o 2.15.8.4.2.4.1.1.9. Imperat - wzór VIII. Schemat:   m [ p|z ‚—q.{KzKr ]. ...................................... 48  j ~ go 2.15.8.4.2.4.1.1.10. Imperat - wzór IX. Schemat:   m [ p|z ‚ {|qXr4r[q ]. ...................................... 48 g • ™j g o 2.15.8.4.2.4.1.1.11. Imperat - wzór X. Schemat:   m šm [ p|z› —q‚ {KzKr ]...................................... 48 j ™j œj 2.15.8.4.2.5. Tryb emfatyczny (a) - czasownik regularny ƒ [w q4—qIˆ“q ]. ........................................ 48 j ™j œj 2.15.8.4.2.6. Tryb emfatyczny (b) - czasownik regularny ƒ [w q0—qIˆ*q ]......................................... 48 2.15.8.4.3. Futurum.......................................................................................................................... 49 2.15.8.5. Czasownik zdrowy. ........................................................................................................... 49 2.15.8.5.1. Wzór I. ........................................................................................................................... 49 2.15.8.5.1.1. Perfectum. ............................................................................................................... 49 j ~j 2.15.8.5.1.1.1. Strona czynna, temat:   [‚Sw q.{|qXr ]. ..................................................................... 49 ~j 2.15.8.5.1.1.2. Strona czynna - temat b: 0 e [‚Sw q.{|tr ]. ................................................................. 49 210

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (žŸ  ¡ ¢ £ ¤ ¢ ¥µ ¦ ž§ ¦¨©¢ ªž«¬ ¢ ª  ­ª £ ®¯°£ ± ) © 2002. (kopia bezpłatna) 2.15.8.5.1.1.3. Strona czynna - temat c: ²0©?³ ´ [¶S· ¸.¹KºK» ] ................................................................... 50 µ 2.15.8.5.1.1.4. Strona bierna - temat: ²©³ ¼ [¶S· ½¾¹KºK» ]. ...................................................................... 50 2.15.8.5.1.2. Imperfectum. ........................................................................................................... 50 µ 2.15.8.5.1.2.1. Imperfectum Tryb oznajmuj¿ cy. Strona czynna. Temat: Á ²0©?´ À [¶ ¹|¸X» ] .................... 50 µ 2.15.8.5.1.2.2. Imperfectum Tryb oznajmuj¿ cy. Strona czynna. Temat: ²4©?¼ À [¶ ¹|½» ]..................... 50 µ 2.15.8.5.1.2.3. Imperfectum Tryb oznajmuj¿ cy. Strona czynna. Temat: ²0©?³ À [¶ ¹KºK» ]. ..................... 51 µ 2.15.8.5.1.2.4. Imperfectum Tryb oznajmuj¿ cy. Strona bierna. Temat: ²0©?´ À [¶ ¹|¸X» ]..................... 51 2.15.8.5.1.2.5. Samogłoski tematyczne. .................................................................................... 51 ÄÅ 2.15.8.5.1.2.6. Tryb ł¿ cz¿ cy - czasownik zdrowy (regularny) ´ Âô ´ [Æ· ¸4ǸIÈ*¸ ] - "pisaÉ ". Strona czynna. ......................................................................................................................... 52 ÄÅ 2.15.8.5.1.2.7. Tryb odciÊ ty - czasownik zdrowy (regularny) ´ Âô ´ [Æ· ¸4ǸIÈ*¸ ] - "pisaÉ ". Strona czynna. ......................................................................................................................... 52 2.15.8.5.2. Wzór II........................................................................................................................... 52 2.15.8.5.2.1. Perfectum. ............................................................................................................... 52 µ 2.15.8.5.2.1.1. Strona czynna - temat: ²Ë©?´ [¶I¸.¹¹|¸X» ]................................................................... 52 µ 2.15.8.5.2.1.2. Strona bierna - temat: ²?Ì©¼ [¶T½¾¹¹KºK» ]...................................................................... 52 2.15.8.5.2.2. Imperfectum ............................................................................................................ 53 µ 2.15.8.5.2.2.1. Imperfectum Tryb oznajmuj¿ cy. Strona czynna. Temat: ²Ì©?´ [¶T¸.¹¹KºK» ]. ................. 53 µ 2.15.8.5.2.2.2. Imperfectum Tryb oznajmuj¿ cy. Strona bierna. Temat: ² Ë©?´ [¶I¸.¹¹|¸X» ]. ................. 53 2.15.8.5.3. Wzór III.......................................................................................................................... 53 2.15.8.5.3.1. Perfectum ................................................................................................................ 53 µ 2.15.8.5.3.1.1. Strona czynna - temat: ²0­ ´ ¥ ´ [¶K͓¹|¸X» ]. ................................................................... 53 µ 2.15.8.5.3.1.2. Strona bierna - temat: ²0­ ³ £¼ [¶ÎϹKºK» ]. .................................................................... 54 2.15.8.5.3.2. Imperfectum ............................................................................................................ 54 µ 2.15.8.5.3.2.1. Imperfectum Tryb oznajmuj¿ cy. Strona czynna. Temat: ²0­ ³ ¥ ´ [¶K͓¹KºK» ]. .................. 54 µ 2.15.8.5.3.2.2. Imperfectum Tryb oznajmuj¿ cy. Strona bierna. Temat: ²0­ ´ ¥ ´ [¶K͓¹|¸X» ].................... 54 2.15.8.5.4. Wzór IV. ........................................................................................................................ 54 2.15.8.5.4.1. Perfectum ................................................................................................................ 54 µ 2.15.8.5.4.1.1. Strona czynna - temat: ²0©?´ À ´Ð [ Ñ · ¸¶ ¹|¸X» ]................................................................... 54 µ 2.15.8.5.4.1.2. Strona bierna - temat: ²©?³ À ¼Ð [ ѽ?¶ ¹KºK» ]. .................................................................... 55 2.15.8.5.4.2. Imperfectum ............................................................................................................ 55 µ 2.15.8.5.4.2.1. Imperfectum Tryb oznajmuj¿ cy. Strona czynna. Temat: ²0©?³ À [¶ ¹KºK» ]. ..................... 55 µ 2.15.8.5.4.2.2. Imperfectum Tryb oznajmuj¿ cy. Strona bierna. Temat: ²0©?´ À [¶T¹|¸X» ]....................... 55 2.15.8.5.5. Wzór V........................................................................................................................... 55 2.15.8.5.5.1. Perfectum ................................................................................................................ 55 ÒÓ 2.15.8.5.5.1.1. Strona czynna - temat: ²Ë©?´ ´ [Ǹ¶T¸.¹¹|¸X» ]............................................................... 55 ÒÓ 2.15.8.5.5.1.2. Strona bierna - temat: ²?Ì©¼ ¼ [ǽ?¶S· ½¾¹¹KºK» ]................................................................. 56 2.15.8.5.5.2. Imperfectum ............................................................................................................ 56 ÒÓ 2.15.8.5.5.2.1. Imperfectum Tryb oznajmuj¿ cy. Strona czynna. Temat ²Ë©?´ ´ [Ç|¸¶S· ¸.¹¹|¸X» ]. ............. 56 ÒÓ 2.15.8.5.5.2.2. Imperfectum Tryb oznajmuj¿ cy. Strona bierna. Temat ²?Ë©?´ ´ [Ç|¸¶S· ¸.¹¹|¸X» ]................ 56 2.15.8.5.6. Wzór VI. ........................................................................................................................ 57 2.15.8.5.6.1. Perfectum ................................................................................................................ 57 ÒÓ 2.15.8.5.6.1.1. Strona czynna - temat: ²0­ ´ ¥ ´ ´ - [Ǹ¶S· ͓¹|¸X» ]. ............................................................. 57 ÒÓ 2.15.8.5.6.1.2. Strona bierna - temat: ²0­ ³ £¼ ¼ [ǽ?¶ÎϹKºK» ]. ................................................................ 57 2.15.8.5.6.2. Imperfectum ............................................................................................................ 57 ÒÓ 2.15.8.5.6.2.1. Imperfectum Tryb oznajmuj¿ cy. Strona czynna. Temat ²0­ ´ ¥ ´ ´ [Ǹ¶S· ͓¹|¸X» ]. .............. 57 ÒÓ 2.15.8.5.6.2.2. Imperfectum Tryb oznajmuj¿ cy. Strona bierna. Temat ²­ ´ ¥ ´ ´ [Ç|¸¶S· ͓¹|¸X» ]. ............... 58 2.15.8.5.7. Wzór VII. ....................................................................................................................... 58 2.15.8.5.7.1. Perfectum ................................................................................................................ 58 ÒÔ 2.15.8.5.7.1.1. Strona czynna - temat: ²0©?´ ´ À ³ ª [ Ñ|º Õ¶T¸.¹|¸X» ]............................................................... 58 ÒÔ 2.15.8.5.7.1.2. Strona bierna - temat: ²©³ ¼ À ¼ª [ ѽ?Õ¶T½¾¹KºK» ]. ............................................................... 58 2.15.8.5.7.2. Imperfectum ............................................................................................................ 59 ÒÔ 2.15.8.5.7.2.1. Imperfectum Tryb oznajmuj¿ cy. Strona czynna. Temat ²0©?³ ´ À [Õ¶S· ¸.¹KºK» ]. ................. 59 ÒÔ 2.15.8.5.7.2.2. Imperfectum Tryb oznajmuj¿ cy. Strona bierna. Temat ²©?´ ´ À [Õ4¶S· ¸.¹|¸X» ]................... 59 2.15.8.5.8. Wzór VIII....................................................................................................................... 59 2.15.8.5.8.1. Perfectum ................................................................................................................ 60 ĵ 2.15.8.5.8.1.1. Strona czynna - temat: ²0©?´ ´ À ³ ª [ Ñ|º ¶‰Ç¸.¹|¸X» ]............................................................... 60 ĵ 2.15.8.5.8.1.2. Strona bierna - temat: ²©³ ¼ À ¼ª [ ѽ?¶Ç½¾¹KºK» ]................................................................. 60 2.15.8.5.8.2. Imperfectum ............................................................................................................ 60 ĵ 2.15.8.5.8.2.1. Imperfectum Tryb oznajmuj¿ cy. Strona czynna. Temat ²0©?³ ´ À [¶‰Ç · ¸.¹KºK» ]................... 60 211

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (Ö×Ø Ù Ú Û Ü Ú Ý Þ Öß ÞàáÚ âÖãä Ú âØ åâ Û æçèÛ é ) © 2002. (kopia bezpłatna) í ïî 2.15.8.5.8.2.2. Imperfectum Tryb oznajmujê cy. Strona bierna. Temat ëá?ì ì [ðñ ò ó.ô|óXõ ]. .................. 61 2.15.8.5.9. Wzór IX. ........................................................................................................................ 61 2.15.8.5.9.1. Perfectum ................................................................................................................ 61 ïî ÷ ïî ÷ 2.15.8.5.9.1.1. Strona czynna - temat: ø ö ë0áì â [ ù|ú ð ô ò óXõ4õ ], ø ëäì áì â [ ù|ú ð ô|óXõ‰ò óXõ ]...................................... 61 2.15.8.5.9.2. Imperfectum ............................................................................................................ 61 ïî ÷ ïî 2.15.8.5.9.2.1. Imperfectum Tryb oznajmujê cy. Strona czynna. Temat -ø ö ë0áì [ð ô ò óXõ4õ ]; -ø ë ä áì [ð ô|óXõXúKõ ]. 61 î ÷   ó ] - "czerwienie ". ........................... 61 2.15.8.5.9.2.2. Tryb odciû ty - czasownik IX ü àýì þ â [ ù|ú ÿLò ó 2.15.8.5.10. Wzór X......................................................................................................................... 62 2.15.8.5.10.1. Perfectum............................................................................................................... 62 î í î ÷ 2.15.8.5.10.1.1. Strona czynna - temat: ë0áì ì  â [ ù|ú  ñ ò óð ô|óXõ ].......................................................... 62 ÷  î í î

2.15.8.5.10.1.2. Strona bierna - temat: ë á  â [ ù  ñ ? ð ôKúKõ ]. .......................................................... 62 2.15.8.5.10.2. Imperfectum........................................................................................................... 63 ÷ î í î 2.15.8.5.10.2.1. Imperfectum Tryb oznajmujê cy. Strona czynna. Temat ë á ì  [  ñ ò óð ôKúKõ ]. ............ 63 î í î 2.15.8.5.10.2.2. Imperfectum Tryb oznajmujê cy. Strona bierna. Temat ëáì ì  [  ñ ò óð ô|óXõ ]. ............. 63 2.15.8.5.11. Wzory XI-XV............................................................................................................... 63 2.15.8.5.11.1. Perfectum............................................................................................................... 63 2.15.8.5.11.2. Imperfectum........................................................................................................... 63 2.15.8.5.11.2.1. Imperfectum Tryb oznajmujê cy. ...................................................................... 63 2.15.8.5.12. Wzory IQ-IVQ.............................................................................................................. 64 2.15.8.5.12.1. Perfectum............................................................................................................... 64 2.15.8.5.12.2. Imperfectum........................................................................................................... 64 2.15.8.5.12.2.1. Imperfectum Tryb oznajmujê cy. ...................................................................... 64 2.15.8.5.13. Wzory IF-IIF. ............................................................................................................... 64 2.15.8.5.13.1. Perfectum............................................................................................................... 64 2.15.8.5.13.1.1. Imperfectum Tryb oznajmujê cy. ...................................................................... 64 2.15.8.6. Czasownik geminowany (GEM)....................................................................................... 65 2.15.8.6.1. Perfectum. ...................................................................................................................... 65 2.15.8.6.1.1. Wzór I. .................................................................................................................... 65 2.15.8.6.1.1.1. Wzór I a. ........................................................................................................... 65 2.15.8.6.1.1.1.1. Strona czynna. Temat a: ö Ø éì [uó ], temat b:  ì Ø é [ ó.  ó ]............................ 65 2.15.8.6.1.1.2. Wzór I b. ........................................................................................................... 65 ÷ 2.15.8.6.1.1.2.1. Strona czynna. Temat a: ö ë0éì [uóXõ4õ ], temat b: ë ä é [uóXõXúKõ ]. ........................... 65 2.15.8.6.1.1.3. Wzór I c. ........................................................................................................... 65 

 2.15.8.6.1.1.3.1. Strona czynna. Temat a: ö çì [  ò ó ], temat b:  çì [  ò ó   ]. ............................ 65 ÷

2.15.8.6.1.1.4. Strona bierna - temat a: ö Ø é [  ], temat b:  Ø é [ ¾  ú ]..................................... 66 2.15.8.6.1.2. Wzór II. ................................................................................................................... 66  ó ].................................................................. 66 2.15.8.6.1.2.1. Strona czynna - temat:  ü Ø éì [Lò ó.

2.15.8.6.1.2.2. Wzór II. Strona bierna - temat:   Ø é [_ò ¾  ú ]...................................................... 66 2.15.8.6.1.3. Wzór III................................................................................................................... 67 2.15.8.6.1.3.1. Wzór III a. Strona czynna - temat a: ö  Ý éì [_ò  .  ó ], temat a:  ì  Ý éì [_ò .  ó ]. ............. 67 2.15.8.6.1.3.2. Wzór III b. Strona czynna - temat:  ì Ý æì [  ò !4ó ]............................................... 67 ÷

2.15.8.6.1.3.3. Wzór III. Strona bierna - temat:  S Û é [_ò "¾  ú ]. .................................................... 67 2.15.8.6.1.4. Wzór IV................................................................................................................... 67 î 2.15.8.6.1.4.1. Strona czynna - temat a: ö Ø é?ì ì# [ ùó uó ], temat b:  ì Ø é?ì# [ ùó $¾ó ]............................ 67 ÷

÷ î

2.15.8.6.1.4.2. Strona bierna - temat a: ö Ø é # [ ù  ú ], temat b:  Ø é # [ ù $¾ú ]............................... 68 2.15.8.6.1.5. Wzór V. ................................................................................................................... 68 % 2.15.8.6.1.5.1. Wzór V. Strona czynna - temat:  ü Ø ýì ì [ñó_ò ó.  ó ]. .............................................. 68

%

2.15.8.6.1.5.2. Strona bierna - temat:   Ø ý [ñ Lò ¾  ú ]. .............................................................. 68 2.15.8.6.1.6. Wzór VI................................................................................................................... 69 % % 2.15.8.6.1.6.1. Wzór VI a. Strona czynna - temat a: ö  Ý ýì ì [ñó& ], temat a:  ì S Ý ýì ì [ñ|ó '.  ó ]........ 69 % 2.15.8.6.1.6.2. Wzór VI b. Strona czynna - temat: Ã ( Þì Ý )ì ì [ñóÿ* * ó* ]. ........................................... 69 ÷ %

2.15.8.6.1.6.3. Strona bierna - temat:  S Û ý [ñ Lò "¾  ú ]. ............................................................... 69 2.15.8.6.1.7. Wzór VII. ................................................................................................................ 70 +î ÷ 2.15.8.6.1.7.1. Strona czynna a. - temat: ö Ø ýì â [ ù|ú ,_ò ó.  ó ]........................................................... 70



2.15.8.6.1.7.2. Strona bierna - temat: ö Ø ý â [ ù ,Lò  ]. ................................................................ 70 2.15.8.6.1.8. Wzór VIII. ............................................................................................................... 70 íî ÷ íî ÷ 2.15.8.6.1.8.1. Strona czynna - temat a: ö Ø ì é â [ ù|ú ñó ], temat b:  ì Ø ì é â [ ù|ú ñó¾  ó ]. ...................... 70 ÷ í î

í î

2.15.8.6.1.8.2. Strona bierna - temat a: ö Ø é # [ ù  ñ  ], temat b:  Ø é # [ ù  ñ  ú ]........................ 71 2.15.8.6.1.9. Wzór X. ................................................................................................................... 71 íî ÷ î íî ÷ 2.15.8.6.1.9.1. Strona czynna - temat a: ö Ø ýì ì  â [ ù|ú  ñóuó ], temat b:  ì Ø ý ì  â [ ù|ú  ñó $.ó ].............. 71 ÷ í î

÷ î í î

2.15.8.6.1.9.2. Strona bierna - temat a: ö Ø ý  â [ ù  ñ  ú ], temat b:  Ø ý  â [ ù  ñ $¾ú ]. .............. 71 212

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (-/.10 2 3 45 3 6 78-/9 7 : ; 3 <=-/> ? 3 <0 @A< 4BAC DE4F ) © 2002. (kopia bezpłatna) 2.15.8.6.2. Imperfectum – ................................................................................................................ 72 2.15.8.6.2.1. Indicativus. .............................................................................................................. 72 2.15.8.6.2.1.1. Wzór I............................................................................................................... 72 2.15.8.6.2.1.1.1. Wzór I a. Strona czynna - temat a: G :=5H IH [ JKLJMM ], temat b: N O=H :=5N IH [ JKM8JM ]............. 72 Q Q 2.15.8.6.2.1.1.2. Wzór I b. Strona czynna - temat a: G :=P IH [ J RS MM ], temat b: N O=P :N IH [ JRM!S M ] ............... 72 2.15.8.6.2.1.1.3. Wzór I c. Strona czynna - temat a: G 0 U T IH [ JVWXX ], temat b: N Y T 0 UN IH [ J V$XZWX ]......... 72 2.15.8.6.2.1.1.4. Wzór I. Strona bierna - temat a: G 0 UH I T [ WVJXX ], temat b: Y H 0 UN I T [ WV$XZJX ]............. 73 2.15.8.6.2.1.2. Wzór II.............................................................................................................. 73 2.15.8.6.2.1.2.1. Strona czynna - temat: Y [ 0 UH I T [ WVJXX\SX ]......................................................... 73 2.15.8.6.2.1.2.2. Strona bierna - temat: Y ] 0 UH I T [ WVJXXZJX ]. ........................................................ 73 2.15.8.6.2.1.3. Wzór III ............................................................................................................ 73 2.15.8.6.2.1.3.1. Wzór III a. .................................................................................................. 73 2.15.8.6.2.1.3.1.1. Strona czynna - temat a: G Y 6 UH I T [ WV'^XX ], temat b: Y P Y_6 F H T [ WV&^X\SX ]. ............... 73 2.15.8.6.2.1.3.1.2. Strona bierna - temat a: G Y 6 UH I T [ WV'^XX ], temat b: Y H Y_6 F H T [ WV&^XZJX ]................. 74 2.15.8.6.2.1.3.2. Wzór III b................................................................................................... 74 c 2.15.8.6.2.1.3.2.1. Strona czynna - temat: `abP 6 H I T [ Wd ^!eSe ]. ................................................ 74 c 2.15.8.6.2.1.3.2.2. Wzór III b. Strona bierna - temat: `abH 6 H I T [ Wd^!eJe ]................................ 74 2.15.8.6.2.1.4. Wzór IV. ........................................................................................................... 75 2.15.8.6.2.1.4.1. Strona czynna - temat a: G 0 UP I T [ WVfSXX ], temat b: Y P 0 UN I T [ WV$X\SX ]......................... 75 2.15.8.6.2.1.4.2. Wzór IV. Strona bierna - temat a: G 0 UH I T [ WVJXX ], temat b: Y H 0 UN I T [ WV$XZJX ] ......... 75 2.15.8.6.2.1.5. Wzór V. ............................................................................................................ 75 g 2.15.8.6.2.1.5.1. Strona czynna - temat: Y ] 0 UH H IH [ Jh J VfJXXZJX ].................................................... 75 g 2.15.8.6.2.1.5.2. Wzór V. Strona bierna - temat: Y ] 0 UH H I T [ WhiJ VJXXZJX ]. ...................................... 75 2.15.8.6.2.1.6. Wzór VI. ........................................................................................................... 76 2.15.8.6.2.1.6.1. Wzór VI a................................................................................................... 76 g g 2.15.8.6.2.1.6.1.1. Strona czynna - temat a: G Y 6 UH H IH [ Jh JV&^ XX ], temat b: Y H Y_6 UH H IH [ Jh JV'^XZJX ]. ..... 76 gU I gU I 2.15.8.6.2.1.6.1.2. Strona bierna - temat a: G Y 6 H H T [ Wh JV&^XX ], temat b: Y H Y_6 H H T [ Wh JV'^XZJX ]........ 76 2.15.8.6.2.1.6.2. Wzór VI b................................................................................................... 77 g 2.15.8.6.2.1.6.2.1. Strona czynna - temat: jk7H 6 lH H IH [ Jh J mn^=KLJK ]. ............................................. 77 g 2.15.8.6.2.1.6.2.2. Strona bierna - temat: jo7H 6 lH H I T [ Wh Jmn^KLJ K ]. .............................................. 77 2.15.8.6.2.1.7. Wzór VII........................................................................................................... 77 2.15.8.6.2.1.7.1. Strona czynna - temat a: G 0 UH 2N IH [ JpVJXX ], temat b: Y P 0 UH 2N IH [ J pVfJX\SX ]................. 77 2.15.8.6.2.1.7.2. Strona bierna - temat a: G 0 UH 2N I T [ WpVJXX ], temat b: Y H 0 UH 2N I T [ WpVJX\JX ].................. 77 2.15.8.6.2.1.8. Wzór VIII.......................................................................................................... 78 g g 2.15.8.6.2.1.8.1. Strona czynna - temat a: G 0 H UN IH [ JV$hiJXX ], temat b: Y P 0 H UN IH [ JV$h JXqSX ]................... 78 gU I gU I 2.15.8.6.2.1.8.2. Strona bierna - temat a: G 0 H N T [ WVrh JXX ], temat b: Y H 0 H N T [ WV$h JXZJX ]. .................. 78 2.15.8.6.2.1.9. Wzór X. ............................................................................................................ 78 g g 2.15.8.6.2.1.9.1. Strona czynna - temat a: G 0 UP H sN IH [ Jth u J VfSXX ], temat b: Y P 0 UN H sN IH [ Jth u J V$X\SX ].......... 78 g g 2.15.8.6.2.1.9.2. Strona bierna - temat a: G 0 UH H sN I T [ JthiJ VJXX ], temat b: Y H 0 UN H sN I T [ W th J V$XZJX ].......... 79 2.15.8.6.2.2. Czasownik GEM - Imperfectum - Jussivus. .............................................................. 79 2.15.8.6.2.2.1. Wybrany przykład jussiwu dla tematu: G 0_U T IH [ J VWXX ], temat b: N Y_T 0 UN IH [ J V$XZWX ] wzór I c, strona czynna................................................................................................................. 79 2.15.8.6.2.2.2. Czasownik GEM - Imperativus.............................................................................. 79 w 2.15.8.6.2.2.3. Imperat - wzór I a. Schemat: v=;H N P < [ xiS R8yiJnz ]........................................................... 79 w 2.15.8.6.2.2.4. Imperat - wzór I b. Schemat: v;P N P < [ xiS R8y{S{z ]........................................................... 80 w 2.15.8.6.2.2.5. Imperat - wzór I c. Schemat: v;T N T< [ x WR8yiWz ].......................................................... 80 w 2.15.8.6.2.2.5.1. Imperat - wzór II. Schemat: v [;H [R!JZy y{S{z ]. ..................................................... 80 w 2.15.8.6.2.2.5.2. Imperat - wzór III. Schemat: v@E P 6 H [R^y{S{z ]. .................................................... 80 w 2.15.8.6.2.2.5.3. Imperat - wzór IV. Schemat: v=;P N H| [ x J R8y{S{z ].................................................... 80 Q} 2.15.8.6.2.2.5.4. Imperat - wzór V. Schemat: v ];H H [h JR!JZy yiJnz ]................................................. 80 Q} 2.15.8.6.2.2.5.5. Imperat - wzór VI. Schemat: v@E H 6 H H [h JR{^yiJnz ]. ............................................... 81 Q~ 2.15.8.6.2.2.5.6. Imperat - wzór VII. Schemat: v=;P H N P < [ xiS pR!JZy{S{z ]. ............................................. 81 gw 2.15.8.6.2.2.5.7. Imperat - wzór VIII. Schemat: v=;P H N P < [ xiS R/h JZy{S{z ].............................................. 81 Qg 2.15.8.6.2.2.5.8. Imperat - wzór X. Schemat: v;P N H N P < [ xiS th J R8y{S{z ]. ............................................. 81 w 2.15.8.6.2.2.6. Imperat - wzór IV. Schemat: v=;P N H| [ x J R8y{S{z ]. Wzory imiesłowów czasownika GEM... 81 2.15.8.6.2.2.7. Masdary GEM....................................................................................................... 82 2.15.8.7. Czasowniki hamzowe. ...................................................................................................... 82 2.15.8.7.1. Czasownik PH. ............................................................................................................... 83 2.15.8.7.1.1. Perfectum. ............................................................................................................... 83 213

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (€/1‚ ƒ „ …† „ ‡ ˆ8€/‰ ˆ Š ‹ „ Œ=€/ Ž „ Œ‚ AŒ …A‘ ’E…“ ) © 2002. (kopia bezpłatna) 2.15.8.7.1.1.1. PH. Wzór I. Strona czynna - temat: Š=“” ”• [ – — ˜ ™˜š ]. ................................................ 83 2.15.8.7.1.1.2. PH. Wzór I. Strona bierna - temat: Š=“ › œ• [ – — ™fž š ]. .................................................. 83 2.15.8.7.1.1.3. PH. Wzór II. Strona czynna - temat: ŠŸ“”• [ – — ˜ ™ ™˜š ]. ............................................ 83 2.15.8.7.1.1.4. PH. Wzór II. Strona bierna - temat: Š¡“œ• [ – — ™'™fž š ]. .............................................. 83 2.15.8.7.1.1.5. PH. Wzór III. Strona czynna - temat: Š=“” ¢ [ – — £ ™˜š ]. .............................................. 84 2.15.8.7.1.1.6. PH. Wzór III. Strona bierna - temat: Š=“› ¤=œ• [ – — ¥™fž š ]. .............................................. 84 2.15.8.7.1.1.7. PH. Wzór IV. Strona czynna - temat: Š=“” ¢ [ – — £=™˜š ] .............................................. 84 2.15.8.7.1.1.8. PH. Wzór IV. Strona bierna - temat: Š=“ › ¤=œ• [ – — ™fž š ]............................................... 84 § 2.15.8.7.1.1.9. PH. Wzór V. Strona czynna - temat: ŠŸ“”¦ ” [¨i˜q– — ˜ ™ ™˜š ]. ....................................... 84 § PH. Wzór V. Strona bierna - temat: Š¡“ œ©=œ [¨ ª– — ™ ™fž š ]. ................................................................... 84 § PH. Wzór VI. Strona czynna - temat: Š=“” « ” [¨i˜q– — £ ™˜š ]. .................................................................... 85 § PH. Wzór VI. Strona bierna - temat: Š=“ › ¤=œ©=œ [¨ ª– — ¥ ™fž š ]. ................................................................... 85 ­ ¯® 2.15.8.7.1.1.10. PH. Wzór VIII a. Strona czynna - temat: Š=¬” ” › Œ [ –iž –_¨ — ˜ ™˜š ]. ................................ 85 § ®° 2.15.8.7.1.1.11. PH. Wzór VIII a. Strona bierna - temat: Š=¬› œ œ• [ – ª–_¨ — ™fž š ]. ................................. 86 ² § 2.15.8.7.1.1.12. PH. Wzór VIII b. Strona czynna - temat: ± ” Ÿ › Œ [ –iž¨_¨ — ˜ ³´˜µ ]................................... 86 ²n¶§ 2.15.8.7.1.1.13. PH. Wzór VIII b. Strona bierna - temat: ± › œ• [ – ¨_¨ — ³Lž µ ]. ................................... 86 ® ­ ·® 2.15.8.7.1.1.14. PH. Wzór X. Strona czynna - temat: Š=“” ¦ ” › Œ [ –iž ¸¨ — ˜q– ™˜š ]. ................................... 87 ® ­® 2.15.8.7.1.1.15. PH. Wzór X. Strona bierna - temat: Š=“› ©=œ · œŒ [ –  ¸¨ — ª– ™fž š ]. .................................... 87 2.15.8.7.1.2. Czasownik PH - Imperfectum - Indicativus............................................................... 87 Wzór I. Strona czynna.................................................................................................................. 87 ® 2.15.8.7.1.2.1. PH. Wzór I. Strona czynna - temat: Š“ œ ¦ ¹” [ ˜q– ™š ]. ............................................... 87 ® ¹ 2.15.8.7.1.2.2. PH. Wzór I. Strona bierna - temat: Š=“” ©=œ [ ª– ™f˜š ]................................................. 88 2.15.8.7.1.2.3. PH. Wzór II. Strona czynna - temat: Š¡“”©=¹ œ [ ª– ˜ ™'™fž š ].......................................... 88 2.15.8.7.1.2.4. PH. Wzór II. Strona bierna - temat: ŠŸ“”©=¹ œ [ ª– ˜ ™'™˜š ]. ......................................... 88 2.15.8.7.1.2.5. PH. Wzór III. Strona czynna - temat: Š=“ › Œ ”©=¹ œ [ ª– £ ™fž š ]. .......................................... 88 2.15.8.7.1.2.6. PH. Wzór III. Strona bierna - temat: Š=“ ” Œ ”©=¹ œ [ ª– £ ™˜š ]. ........................................... 89 ® 2.15.8.7.1.2.7. PH. Wzór IV. Strona czynna - temat: Š=“› ©=¹ œ [ ª– ™fž š ].............................................. 89 ® 2.15.8.7.1.2.8. PH. Wzór IV. Strona bierna - temat: Š=“” ©=¹ œ [ ª– ™˜š ]. ............................................. 89 ­ 2.15.8.7.1.2.9. PH. Wzór V. Strona czynna - temat: ŠŸ“”¦ ” ¹” [ ˜¨ ˜q– ˜™'™˜š ]. .................................... 89 ­ 2.15.8.7.1.2.10. PH. Wzór V. Strona bierna - temat: ŠŸ“”¦ ” ¹ œ [ ¨i˜q– ˜ ™ ™˜š ]..................................... 90 ­ 2.15.8.7.1.2.11. PH. Wzór VI. Strona czynna - temat: Š=“” « ” ¹” [ ˜¨ ˜q– £=™˜š ]...................................... 90 ­¹ 2.15.8.7.1.2.12. PH. Wzór VI. Strona bierna - temat: Š=“” « ” œ [ ¨ ˜q– £ ™˜š ]. ...................................... 90 §® 2.15.8.7.1.2.13. PH. Wzór VIII a. Strona czynna - temat: Š=¬› ” ¦ ¹” [ ˜q–_¨ ˜™fž š ]. .................................. 91 §¬ ® ¹ 2.15.8.7.1.2.14. PH. Wzór VIII a. Strona bierna - temat: Š=” ” ©=œ [ ª–_¨ ˜™˜š ]................................... 91 ² ­ 2.15.8.7.1.2.15. PH. Wzór VIII b. Strona czynna - temat: ± › Ÿ ¹” [ ˜¨ ¨ ˜ ³Lž µ ]..................................... 91 ² ­¹ 2.15.8.7.1.2.16. PH. Wzór VIII b. Strona bierna - temat: ± ” Ÿ œ [ ¨_¨ ˜³´˜µ ]. .................................... 91 ®­® 2.15.8.7.1.2.17. PH. Wzór X. Strona czynna - temat: Š=“› ¦ ” º ¹” [ ˜¸/¨ — ˜q– ™fž š ]...................................... 92 ®­® 2.15.8.7.1.2.18. PH. Wzór X. Strona bierna - temat: Š=“” ¦ ” º ¹ œ [  ¸¨ — ˜q– ™˜š ]....................................... 92 2.15.8.7.1.3. Czasownik PH. Imperativus. .................................................................................... 92 ¼® 2.15.8.7.1.3.1. PH. Imperat - wzór I. b. Schemat: »‹ œ œ• [ – ½8¾i¿ ]. ................................................. 92 2.15.8.7.1.3.2. PH. Imperat - wzór I. c. Schemat: » œ [ ¾i¿ ]......................................................... 93 ¼ 2.15.8.7.1.3.3. PH. Imperat - wzór II. Schemat: » ¡‹” [½!˜Z¾ ¾{ž{¿ ]...................................................... 93 ¼ 2.15.8.7.1.3.4. PH. Imperat - wzór III. Schemat: »E › ‡ ” [½£¾{ž{¿ ]. .................................................... 93 ¼® 2.15.8.7.1.3.5. PH. Imperat - wzór IV. Schemat: »‹› ”• [ – ˜ ½8¾{ž{¿ ].................................................... 93 À­¹ 2.15.8.7.1.3.6. PH. Imperat - wzór V. Schemat: » Ÿ‹” ” [¨ ˜ ½!˜Z¾ ¾i˜n¿ ]................................................ 93 À§ 2.15.8.7.1.3.7. Imperat - wzór VI. Schemat: »E ” ‡ ” ” [¨ ˜½{£¾i˜n¿ ]. ...................................................... 93 ­ ¼® 2.15.8.7.1.3.8. Imperat - wzór VIII. Schemat: »=‹” ” › Œ [ –iž ½/¨ ˜Z¾i˜n¿ ].................................................... 93 À® ­ ® 2.15.8.7.1.3.9. Imperat - wzór X. Schemat: »‹› ” · › Œ [ –iž ¸¨ ˜ ½8¾{ž{¿ ]..................................................... 94 2.15.8.7.1.4. Wzory imiesłowów czasownika PH.......................................................................... 94 2.15.8.7.1.5. Masdary PH. ............................................................................................................ 94 2.15.8.7.2. Czasownik MH............................................................................................................... 94 2.15.8.7.2.1. Perfectum. ............................................................................................................... 94 2.15.8.7.2.1.1. MH. Wzór I. Strona czynna a. - temat: Á”¦ ·” [¸— ˜q– ˜n¿ ]............................................. 94 à 2.15.8.7.2.1.2. MH. Wzór I. Strona czynna b. - temat: › ·” [¸— ˜q–iž ™ ]............................................. 95 2.15.8.7.2.1.3. MH. Wzór I. Strona czynna c. - temat: Ä&œ© ˆ” [Å=— ˜q–  ¸ ]............................................ 95 à 2.15.8.7.2.1.4. MH. Wzór I. Strona bierna - temat: »› · œ [¸— ª–iž{¿ ]. ................................................. 95 2.15.8.7.2.1.5. MH. Wzór II. Strona czynna - temat: Á Ÿ ¦ ·” [¸— ˜q–i– ˜n¿ ]. ............................................ 95 à 2.15.8.7.2.1.6. MH. Wzór II. Strona bierna - temat: » ¡ · œ [¸— ª–i–iž{¿ ]. .............................................. 96 214

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (Æ/Ç1È É Ê ËÌ Ê Í Î8Æ/Ï Î Ð Ñ Ê Ò=Æ/Ó Ô Ê ÒÈ ÕAÒ ËÖA× ØEËÙ ) © 2002. (kopia bezpłatna) 2.15.8.7.2.1.7. MH. Wzór III. Strona czynna - temat: ÚÛÜ Í ÝÛ [Þß àEá ânã ]............................................. 96 æ 2.15.8.7.2.1.8. MH. Wzór III. Strona bierna - temat: äå Ë=Ý ç [Þß è\áié{ã ]. ............................................. 96 2.15.8.7.2.1.9. MH. Wzór IV. Strona czynna - temat: Ú=Ûê Ýë Ûì [ á ß âÞ!á ânã ]. .......................................... 96 í 2.15.8.7.2.1.10. MH. Wzór IV. Strona bierna - temat: äå Ýë çì [Þß îªáié{ã ]............................................. 97 ñ 2.15.8.7.2.1.11. MH. Wzór V. Strona czynna - temat: Ú ï ê ðÛ Û [ò âÞß âqáiá ânã ]. ...................................... 97 íð ñ 2.15.8.7.2.1.12. MH. Wzór V. Strona bierna - temat: äó ç ç [ò î Þ8îªáiáié{ã ]. ........................................ 97 ñ 2.15.8.7.2.1.13. MH. Wzór VI. Strona czynna - temat: ÚÛÜ Í ðÛ Û [ò âÞß àEá ânã ]. ..................................... 97 æ ð ñ 2.15.8.7.2.1.14. MH. Wzór VI. Strona bierna - temat: äå Ë=ç ç [ò î Þß è\áié{ã ]. ....................................... 98 ô 2.15.8.7.2.1.15. MH. Wzór VII. Strona czynna a. - temat: ÚÛê ðÛ ë å Ò [ áié õnÞß âqá ânã ]. ............................... 98 íð ô 2.15.8.7.2.1.16. MH. Wzór VII. Strona bierna - temat: äå ç ë çÒ [ á îõnÞß îªáié{ã ]. .................................... 98 ö 2.15.8.7.2.1.17. MH. Wzór VIII. Strona czynna - temat: Ú=Ûê Û Ýë å Ò [ áié Þò ß âqá ânã ]. .................................. 99 íöÝ 2.15.8.7.2.1.18. MH. Wzór VIII. Strona bierna - temat: äå ç ë çì [ á î Þò ß îªáié{ã ]..................................... 99 ö 2.15.8.7.2.1.19. MH. Wzór X. Strona czynna - temat: ÚÛê ðë Û Ýë å Ò [ áié Þò ß âÞ!á ânã ].................................... 99 í ö 2.15.8.7.2.1.20. MH. Wzór X. Strona bierna - temat: äå ðë ç Ýë çÒ [ á î Þò ß î Þ!áié{ã ]................................... 100 2.15.8.7.2.2. Imperfectum. ......................................................................................................... 100 2.15.8.7.2.2.1. Indicativus....................................................................................................... 100 2.15.8.7.2.2.1.1. MH. Wzór I a. Strona czynna - temat: Ú=Ûê ðë ÷Û [ âÞ!á ânã ]. ................................... 100 2.15.8.7.2.2.1.2. MH. Wzór I b. Strona czynna - temat: ø'çù Ìë ÷Û [ âúá î Þ ]. .................................. 100 2.15.8.7.2.2.1.3. MH. Wzór I. Strona bierna - temat: Ú=Ûê ðë ÷ ç [ î Þ!á ânã ]. ....................................... 100 í 2.15.8.7.2.2.1.4. MH. Wzór II. Strona czynna - temat: ä ó ðÛ ÷ ç [ î Þ8âqáiáié{ã ]................................... 101 2.15.8.7.2.2.1.5. MH. Wzór II. Strona bierna - temat: Úï ê ðÛ ÷ ç [ î Þ8âqáiá ânã ]. .................................. 101 æ 2.15.8.7.2.2.1.6. MH. Wzór III. Strona czynna - temat: ä=å Í ðÛ ÷ ç [ î ÞiàEáié{ã ]. ................................. 101 2.15.8.7.2.2.1.7. MH. Wzór III. Strona bierna - temat: Ú=ÛÜ Í ðÛ ÷ ç [ î ÞiàEá ânã ]. ................................. 101 í 2.15.8.7.2.2.1.8. MH. Wzór IV. Strona czynna - temat: äå ðë ÷ ç [ î Þ!áié{ã ]..................................... 102 2.15.8.7.2.2.1.9. MH. Wzór IV. Strona bierna - temat: ÚÛê ðë ÷ ç [ î Þ!á ânã ]. .................................... 102 ö 2.15.8.7.2.2.1.10. MH. Wzór V. Strona czynna - temat: Ú ï ê ðÛ Û ÷Û [ âò âÞ8âqáiá ânã ]. .......................... 102 ö 2.15.8.7.2.2.1.11. MH. Wzór V. Strona bierna - temat: Ú ï ê ðÛ Û ÷ ç [ îò âÞ8âqáiá ânã ]............................. 102 ö 2.15.8.7.2.2.1.12. MH. Wzór VI. Strona czynna - temat: ÚÛÜ Í ðÛ Û ÷Û [ âò âÞiàEá ânã ]........................... 103 ö 2.15.8.7.2.2.1.13. MH. Wzór VI. Strona bierna - temat: ÚÛÜ Í ðÛ Û ÷ ç [ îò âÞ{àEá ânã ]. ........................... 103 í 2.15.8.7.2.2.1.14. MH. Wzór VII. Strona czynna - temat: äå ðÛ Éë ÷Û [ â õnÞ8âqáié{ã ]............................. 103 2.15.8.7.2.2.1.15. MH. Wzór VII. Strona bierna - temat: ÚÛê ðÛ Éë ÷ ç [ îõnÞ8âqá ânã ]. ............................ 104 íö 2.15.8.7.2.2.1.16. MH. Wzór VIII. Strona czynna - temat: äå Û ðë ÷Û [ âÞò âqáié{ã ]. ........................... 104 öð ÷ 2.15.8.7.2.2.1.17. MH. Wzór VIII. Strona bierna - temat: Ú=Ûê Û ë ç [ î Þò âqá ânã ]............................. 104 í ö 2.15.8.7.2.2.1.18. MH. Wzór X. Strona czynna - temat: ä å ðë Û ðë ÷Û [ âÞò ß âÞ!áié{ã ]. ........................... 104 ö 2.15.8.7.2.2.1.19. MH. Wzór X. Strona bierna - temat: ÚÛê ðë Û ðë ÷ ç [ î Þò ß âÞ!á ânã ]. ............................ 105 2.15.8.7.2.2.2. Czasownik MH - Imperativus. ......................................................................... 105 ü 2.15.8.7.2.2.2.1.1. Wzory trybu rozkazujû cego czasownika MH. Imperat - wzór I. a. Schemat: äÑÛ ë å Ò [ áié ý8þiânã ]. 105 ü 2.15.8.7.2.2.2.1.2. MH. Imperat - wzór I. b. Schemat: äÑç ë çÒ [ á îý8þiîã ].................................. 105 ü 2.15.8.7.2.2.2.1.3. MH. Imperat - wzór II. Schemat: ä óÑÛ [ý!âZþ þ{é{ã ]. .................................... 105 ü 2.15.8.7.2.2.2.1.4. MH. Imperat - wzór III. Schemat: ä=ÕE å Í Û [ý{àþ{é{ã ]..................................... 105 ü 2.15.8.7.2.2.2.1.5. MH. Imperat - wzór IV. Schemat: ä=Ñå ë Ûì [ á â ý8þ{é{ã ]. .................................. 106 ÿñ 2.15.8.7.2.2.2.1.6. MH. Imperat - wzór V. Schemat: ä ïÑÛ Û [ò âý!âZþ þiânã ]. ............................... 106 ÿñ 2.15.8.7.2.2.2.1.7. MH. Imperat - wzór VI. Schemat: äÕE Û Í Û Û [òiâ ý{àþiânã ]................................ 106 ÿô 2.15.8.7.2.2.2.1.8. MH. Imperat - wzór VII. Schemat: ä=Ñå Û ë å Ò [ áié õý!âZþ{é{ã ].............................. 106 öü 2.15.8.7.2.2.2.1.9. MH. Imperat - wzór VIII. Schemat: ä=Ñå Û ë å Ò [ áié ý/ò âZþ{é{ã ]. ............................ 106 ÿöÝ 2.15.8.7.2.2.2.1.10. MH. Imperat - wzór X. Schemat: äÑå ë Û ë å Ò [ áié Þò â ý8þ{é{ã ]............................ 106 2.15.8.7.2.3. Wzory imiesłowów czasownika MH....................................................................... 106 2.15.8.7.2.4. Masdary MH.......................................................................................................... 107 2.15.8.7.3. Czasownik UH ............................................................................................................. 107 2.15.8.7.3.1. Perfectum. ............................................................................................................. 107 2.15.8.7.3.1.1. UH. Wzór I. Strona czynna a. - temat: ì Û ÐÖÛ [ ß â 8âqá ]............................................. 107   2.15.8.7.3.1.2. UH. Wzór I. Strona czynna b. - temat: ªå Û [ß â ié á ]. ......................................... 107 2.15.8.7.3.1.3. UH. Wzór I. Strona czynna c. - temat: =çÐØÛ [ ß â 8îªá ]........................................... 108 2.15.8.7.3.1.4. UH. Wzór I. Strona bierna - temat: Zå ÐÖ ç [ ß î !é á ]. ............................................... 108 2.15.8.7.3.1.5. UH. Wzór II. Strona czynna - temat: ì ï ÐÖÛ [ ß â  !âqá ].............................................. 108 2.15.8.7.3.1.6. UH. Wzór II. Strona bierna - temat: ó ÐÖ ç [ ß î  !é á ]. ............................................. 108 2.15.8.7.3.1.7. UH. Wzór III. Strona czynna - temat: ì Û Í ÖÛ [ ß à 8âqá ]. ............................................ 109 215

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (          !"#$  !% &'!  (') *+ , ) © 2002. (kopia bezpłatna) 2.15.8.7.3.1.8. UH. Wzór III. Strona bierna - temat: -/. 0"( 1 [ 243 5 6 7982 ]. .......................................... 109 2.15.8.7.3.1.9. UH. Wzór IV. Strona czynna - temat: : ; =(< ;: [ 2 5 >%379>?2 ]. .......................................... 109 2.15.8.7.3.1.10. UH. Wzór IV. Strona bierna - temat: -/. =(< 1: [ 2 5 @37982 ].......................................... 109 BC 2.15.8.7.3.1.11. UH. Wzór V. Strona czynna - temat: : A =; ; [D>%3 5 >7 7>?2 ]. ...................................... 110 BC 2.15.8.7.3.1.12. UH. Wzór V. Strona bierna - temat: -FE 1 1 [D@3 5 @ 7 7982 ]........................................ 110 BC 2.15.8.7.3.1.13. UH. Wzór VI. Strona czynna - temat: : ; 0 ; ; [DG>%3 5 HG7>?2 ]....................................... 110 BC 2.15.8.7.3.1.14. UH. Wzór VI. Strona bierna - temat: -/. 0"1 1 [D@I243 5 6 7982 ]..................................... 111 BJ 2.15.8.7.3.1.15. UH. Wzór VII. Strona czynna a. - temat: : ; =; < . ! [ 2G8 K+3 5 >7>?2 ]. ............................... 111 BJ 2.15.8.7.3.1.16. UH. Wzór VII. Strona bierna - temat: -/. 1 < 1! [ 2@K+3 5 @ 7982 ]. .................................. 111 L 2.15.8.7.3.1.17. UH. Wzór VIII. Strona czynna - temat: : ; =; (< . ! [ 2G8 3D 5 >7>?2 ]. .................................. 111 L 2.15.8.7.3.1.18. UH. Wzór VIII. Strona bierna - temat: -/. 1 (< 1: [ 2@3D 5 @ 7982 ]................................... 112 BLM 2.15.8.7.3.1.19. UH. Wzór X. Strona czynna - temat: : ; =< ; < . ! [ 2G8N D 5 >%37>?2 ]. .................................. 112 BL 2.15.8.7.3.1.20. UH. Wzór X. Strona bierna - temat: -/. =< 1 M< 1! [ 2@ N D 5 @37982 ]. .................................. 112 2.15.8.7.3.2. Czasownik UH – Imperfectum ............................................................................... 113 2.15.8.7.3.2.1. Indicativus....................................................................................................... 113 B 2.15.8.7.3.2.1.1. UH. Wzór I. Strona czynna - temat a: : ; "< O; [ >%37>?2 ]. ..................................... 113 Q 2.15.8.7.3.2.1.2. UH. Wzór I. Strona czynna - temat b: P"1 < O; [ >SRT@I2 ]. .................................... 113 B 2.15.8.7.3.2.1.3. UH. Wzór I. Strona bierna - temat: : ; =< O 1 [ @37>?2 ]. ......................................... 113 B 2.15.8.7.3.2.1.4. UH. Wzór II. Strona czynna - temat: -FE "; O 1 [ @3U>7 7982 ]. .................................. 114 B 2.15.8.7.3.2.1.5. UH. Wzór II. Strona bierna - temat: : A =; O 1 [ @3U>747>?2 ]. .................................... 114 B 2.15.8.7.3.2.1.6. UH. Wzór III. Strona czynna - temat: -/. 0 ; O 1 [ @3SHG7982 ]................................... 114 B 2.15.8.7.3.2.1.7. UH. Wzór III. Strona bierna - temat: : ; 0 ; O 1 [ @3SH79>?2 ]. .................................... 114 B 2.15.8.7.3.2.1.8. UH. Wzór IV. Strona czynna - temat: -/. =< O 1 [ @37982 ]. .................................... 115 B 2.15.8.7.3.2.1.9. UH. Wzór IV. Strona bierna - temat: : ; =< O 1 [ @37>?2 ]. ...................................... 115 BL 2.15.8.7.3.2.1.10. UH. Wzór V. Strona czynna - temat: : A =; ; O; [ >DG>%3U>7 7>?2 ].............................. 115 BL 2.15.8.7.3.2.1.11. UH. Wzór V. Strona bierna - temat: : A =; ; O 1 [ @=D>%3U> 7 7>?2 ]............................... 116 BL 2.15.8.7.3.2.1.12. UH. Wzór VI. Strona czynna - temat: : ; 0= ; ; O; [ >D>%3 H7>?2 ]. ............................ 116 BL 2.15.8.7.3.2.1.13. UH. Wzór VI. Strona bierna - temat: : ; 0 ; ; O 1 [ @=DG>%3SH79>?2 ]............................... 116 B 2.15.8.7.3.2.1.14. UH. Wzór VII. Strona czynna - temat: -/. =; < O; [ > KV3U>7982 ]............................. 117 B 2.15.8.7.3.2.1.15. UH. Wzór VII. Strona bierna - temat: : ; =; < O 1 [ @K+3U>79>?2 ]. .............................. 117 LB 2.15.8.7.3.2.1.16. UH. Wzór VIII. Strona czynna - temat: -/. =; < O; [ >3D>7982 ]. ........................... 117 LB 2.15.8.7.3.2.1.17. UH. Wzór VIII. Strona bierna - temat: : ; =; < O 1 [ @3DG>7>?2 ]............................... 118 BLW 2.15.8.7.3.2.1.18. UH. Wzór X. Strona czynna - temat: -/. =< ; < O; [ >SN D 5 >37982 ]............................. 118 BL 2.15.8.7.3.2.1.19. UH. Wzór X. Strona bierna - temat: : ; =< ; W< O 1 [ @ N D 5 >%37>?2 ]............................... 118 2.15.8.7.3.3. Czasownik UH - Imperativus.................................................................................. 119 Y 2.15.8.7.3.3.1. UH. Imperat - wzór I. Schemat: X"; < . ! [ 2G8 Z>]\ ].................................................... 119 Y 2.15.8.7.3.3.2. UH. Imperat - wzór II. Schemat: X E; [Z9>/[[^8^\ ]. .................................................. 119 Y 2.15.8.7.3.3.3. UH. Imperat - wzór III. Schemat: X=&+ .  ; [Z HF[^8^\ ]................................................... 119 Y 2.15.8.7.3.3.4. UH. Imperat - wzór IV. Schemat: X". < ;: [ 2> Z[^8^\ ]. ................................................ 119 _C 2.15.8.7.3.3.5. UH. Imperat - wzór V. Schemat: X A; ; [D>Z9>/[[G>]\ ]. ............................................. 119 _C 2.15.8.7.3.3.6. UH. Imperat - wzór VI. Schemat: X=&+ ;  ; ; [D>Z^HF[G>]\ ].............................................. 119 _J 2.15.8.7.3.3.7. UH. Imperat - wzór VII. Schemat: X". ; < . ! [ 2G8 K%Z9>/[^8^\ ]. .......................................... 120 LY 2.15.8.7.3.3.8. UH. Imperat - wzór VIII. Schemat: X". ; < . ! [ 2G8 ZD>/[^8^\ ]. .......................................... 120 _L 2.15.8.7.3.3.9. UH. Imperat - wzór X. Schemat: X=. < ; M< . ! [ 2G8N D> Z[^8^\ ]. .......................................... 120 2.15.8.7.3.4. Wzory imiesłowów czasownika UH. ...................................................................... 120 2.15.8.7.3.5. Wzory masdarów czasownika UH. ......................................................................... 120 2.15.8.7.4. Czasownik PW. ............................................................................................................ 121 2.15.8.7.4.1. Czasownik PW - Perfectum.................................................................................... 121 Y 2.15.8.7.4.1.1. PW. Wzór I. Strona czynna (a) - schemat: X=; ; [Z`5 >/[G>]\ ]...................................... 121 Y 2.15.8.7.4.1.2. PW. Wzór I. Strona bierna - schemat: X=. 1 [Z`5 @U[^8^\ ]. ............................................ 121 Y 2.15.8.7.4.1.3. PW. Wzór II. Strona czynna - schemat: X A; [Z`5 >/[[G>]\ ]. ....................................... 122 Y 2.15.8.7.4.1.4. PW. Wzór II. Strona bierna - schemat: X E 1 [Z`5 @U[[^8^\ ]. ......................................... 122 Y 2.15.8.7.4.1.5. PW. Wzór III. Strona czynna - schemat: X=&+ ;  ; [Z`5 HF[G>]\ ]........................................ 122 Y 2.15.8.7.4.1.6. PW. Wzór III. Strona bierna - schemat: X=&+ . "1 [Z6a[^8^\ ]......................................... 122 Y 2.15.8.7.4.1.7. PW. Wzór IV. Strona czynna - schemat: X=; < ;: [ 2> Z>]\ ]. ..................................... 123 Y 2.15.8.7.4.1.8. PW. Wzór IV. Strona bierna - schemat: X=. < 1: [ 2@Z[^8^\ ]. ....................................... 123 _C 2.15.8.7.4.1.9. PW. Wzór V. Strona czynna - schemat: X A; ; [D> ZS>/[[G>]\ ].................................... 123 _C 2.15.8.7.4.1.10. PW. Wzór V. Strona bierna - schemat: XE 1 1 [D@Z`5 @U[[^8^\ ]. ................................... 124 216

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (bcd e f g h f i jbk jl mf n"bop f n%d q'n g r's x t+g u ) © 2002. (kopia bezpłatna) y 2.15.8.7.4.1.11. PW. Wzór VI. Strona czynna - schemat: v=q+ w i w w [z{ | }F~G{] ].................................. 124 xy 2.15.8.7.4.1.12. PW. Wzór VI Strona bierna - schemat: v=q+ € g"  [z‚|`ƒ „a~^…^ ]. .................................. 124 † ˆ‡ 2.15.8.7.4.1.13. PW. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: v=mw w € n [ ‰G… |z ƒ {/~G{] ]. ............................. 124 † ˆ‡ 2.15.8.7.4.1.14. PW. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: v=m€  Š [ ‰‚|z ƒ ‚U~^…^ ]................................ 125 x‡ † ‹‡ 2.15.8.7.4.1.15. PW. Wzór X. Strona czynna - schemat: v=mw w € n [ ‰G…Œ z ƒ { |~G{] ]. ............................. 125 x‡ † ‡ 2.15.8.7.4.1.16. PW. Wzór X. Strona bierna - schemat: v"m€  ‹ Š [ ‰‚ Œ z ƒ ‚|~^…^ ]................................ 125 2.15.8.7.4.2. Czasownik PW – Imperfectum. .............................................................................. 126 2.15.8.7.4.2.1. Indicativus....................................................................................................... 126 x‡ 2.15.8.7.4.2.1.1. PW. Wzór I a. Strona czynna - schemat: v"mw w [ { |~G{] ]. ................................ 126 x‡ 2.15.8.7.4.2.1.2. PW. Wzór I b. Strona czynna - schemat: v"mw w [ { |~G{] ]................................. 126 x‡ 2.15.8.7.4.2.1.3. PW. Wzór I c. Strona czynna - schemat: v"m€ w [ { |~^…^ ].................................. 126 x‡ 2.15.8.7.4.2.1.4. PW. Wzór I d. Strona czynna - schemat: v=m  w [ { |~G‚% ]. ................................ 127 x‡ 2.15.8.7.4.2.1.5. PW. Wzór I. Strona bierna - schemat: v"mw   [ ‚|~G{] ]. .................................... 127 x 2.15.8.7.4.2.1.6. PW. Wzór II. Strona czynna - schemat: vŽmw   [ ‚|9{/~~^…^ ]. .............................. 127 x 2.15.8.7.4.2.1.7. PW. Wzór II. Strona bierna - schemat: vmw   [ ‚|9{/~~G{] ]. ............................... 127 x 2.15.8.7.4.2.1.8. PW. Wzór III. Strona czynna - schemat: v"q+ € i w   [ ‚|^}F~^…^ ]............................... 128 x 2.15.8.7.4.2.1.9. PW. Wzór III. Strona bierna - schemat: v"q+ w i w   [ ‚|^}F~G{] ]................................ 128 x‡ 2.15.8.7.4.2.1.10. PW. Wzór IV. Strona czynna - schemat: v"m€   [ ‚|~^…^ ]................................ 128 x‡ 2.15.8.7.4.2.1.11. PW. Wzór IV. Strona bierna - schemat: v=mw   [ ‚|~G{] ]. ............................... 128 x† 2.15.8.7.4.2.1.12. PW. Wzór V. Strona czynna - schemat: v mw w w [ {=z{ |9{/~~G{] ]. ....................... 129 x† 2.15.8.7.4.2.1.13. PW. Wzór V. Strona bierna - schemat: vmw w   [ ‚=z{ |S{/~~G{] ].......................... 129 x† 2.15.8.7.4.2.1.14. PW. Wzór VI. Strona czynna - schemat: v=q+ w i w w w [ {=z{ |^}F~G{] ]........................ 129 x† 2.15.8.7.4.2.1.15. PW. Wzór VI. Strona bierna - schemat: v mw w   [ ‚=z{|9{/~~G{] ]. ....................... 130 † x‡ 2.15.8.7.4.2.1.16. PW. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: v"m€ w w [ { |z{/~^…^ ]. ........................ 130 † x‡ 2.15.8.7.4.2.1.17. PW. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: v"mw w   [ ‚|z{/~G{] ].......................... 130 x‡ † ‡ 2.15.8.7.4.2.1.18. PW. Wzór X. Strona czynna - schemat: v=m€ w  w [ {SŒ z{|~^…^ ]. ........................ 130 x‡ † ‡ 2.15.8.7.4.2.1.19. PW. Wzór X. Strona bierna - schemat: v"mw    [ ‚ Œ z‚|~G{] ]. ......................... 131 2.15.8.7.4.2.2. Wzory trybu rozkazuj‘ cego czasownika PW. ................................................... 131 ˆ‡ € w’ [ “”{ •–…^I{ ] - "ba— si˜ ". 131 2.15.8.7.4.2.2.1. PW. Imperat - wzór I. a. Schemat: v=mw € n [ ‰G… |~G{] ]. Czasownik w v=tV ˆ‡ 2.15.8.7.4.2.2.2. PW. Imperat - wzór I. b. Schemat: v=m  n [ ‰‚|~G‚% ]......................................... 131 2.15.8.7.4.2.2.3. PW. Imperat - wzór I. c. Schemat: v=qw [ ~G{] ]. .............................................. 131 2.15.8.7.4.2.2.4. Czasownik PW. Imperat - wzór I. d. Schemat: v=q€ [ ~^…^ ].............................. 132 2.15.8.7.4.3. Wzory imiesłowów PW. Schematy wspólne dla wszystkich rdzeni. ........................ 132 2.15.8.7.4.4. Masdary PW. ......................................................................................................... 132 2.15.8.7.5. Czasownik PY. ............................................................................................................. 132 2.15.8.7.5.1. Perfectum. ............................................................................................................. 133 ˆ 2.15.8.7.5.1.1. Wzór I. Strona czynna - schemat: v=m€ w [|`ƒ {/~^…^ ]. .................................................. 133 ˆ 2.15.8.7.5.1.2. PY. Wzór I. Strona bierna - schemat: v=m€  [|`ƒ ‚U~^…^ ].............................................. 133 ˆ 2.15.8.7.5.1.3. PY. Wzór II. Strona czynna - schemat: v mw [|`ƒ {/~~G{] ]. ........................................ 133 ˆ 2.15.8.7.5.1.4. PY. Wzór II. Strona bierna - schemat: v Žm  [|`ƒ ‚U~~^…^ ]. .......................................... 133 ˆ 2.15.8.7.5.1.5. PY. Wzór III. Strona czynna - schemat: v=q+ w i w [|`ƒ }F~G{] ]......................................... 134 ˆ 2.15.8.7.5.1.6. PY. Wzór III. Strona bierna - schemat: v=q+ € g" [|`ƒ „a~^…^ ].......................................... 134 ˆ‡ 2.15.8.7.5.1.7. PY. Wzór IV Strona czynna - schemat: v"mw wŠ [ ‰ ƒ { |~G{] ]........................................ 134 ˆ‡ 2.15.8.7.5.1.8. PY. Wzór IV Strona bierna - schemat: v"m€ Š [ ‰ ƒ ‚|~^…^ ].......................................... 134 xy 2.15.8.7.5.1.9. PY. Wzór V. Strona czynna - schemat: v mw w [z{|`ƒ {/~~G{] ]..................................... 135 xy 2.15.8.7.5.1.10. PY. Wzór V Strona bierna - schemat: v Žm   [z‚|`ƒ ‚U~~^…^ ]...................................... 135 xy 2.15.8.7.5.1.11. PY. Wzór VI. Strona czynna - schemat: v=q+ w i w w [zG{ |`ƒ }F~G{] ]. ................................. 135 xy 2.15.8.7.5.1.12. PY. Wzór VI. Strona bierna - schemat: v=q+ € g"  [z‚|`ƒ „a~^…^ ]. .................................. 136 † ˆ‡ 2.15.8.7.5.1.13. PY. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: v"mw w € n [ ‰G… |z ƒ {/~G{] ]. .............................. 136 † ˆ‡ 2.15.8.7.5.1.14. PY. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: v"m€  Š [ ‰‚|z ƒ ‚U~^…^ ]. ............................... 136 x‡ † ‹‡ 2.15.8.7.5.1.15. PY. Wzór X. Strona czynna - schemat: v=mw w € n [ ‰G…Œ z ƒ {|~G{] ]. .............................. 136 x‡ † ‡ 2.15.8.7.5.1.16. PY. Wzór X. Strona bierna - schemat: v=m€ w ‹ n [ ‰‚ Œ z ƒ ‚|~^…^ ]................................. 137 2.15.8.7.5.2. Imperfectum. ......................................................................................................... 137 2.15.8.7.5.2.1. Indicativus....................................................................................................... 137 x‡ 2.15.8.7.5.2.1.1. PY. Wzór I. Strona czynna - schemat: v"mw w [ { |~G{] ]..................................... 137 x‡ 2.15.8.7.5.2.1.2. PY. Wzór I. Strona bierna - schemat: v"mw   [ ‚|~G{] ]...................................... 137 x 2.15.8.7.5.2.1.3. PY. Wzór Wzór II. Strona czynna - schemat: vŽmw   [ ‚|9{/~~^…^ ]....................... 138 x 2.15.8.7.5.2.1.4. PY. Wzór II. Strona bierna - schemat: vmw   [ ‚|9{/~~G{] ]................................. 138 217

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (™š› œ  ž Ÿ    ¡™¢ ¡£ ¤ ¥"™¦§  ¥%› ¨'¥ ž ©'ª «+ž °¬ ± ) © 2002. (kopia bezpłatna) 2.15.8.7.5.2.1.5. PY. Wzór III. Strona czynna - schemat: ­"¨+ ®   ¯ ² [ ³´^µF¶^·^¸ ]................................ 138 °± 2.15.8.7.5.2.1.6. PY. Wzór III. Strona bierna - schemat: ­"¨+ ¯   ¯ ² [ ³´^µF¶G¹]¸ ]. ............................... 138 °± 2.15.8.7.5.2.1.7. PY. Wzór Wzór IV. Strona czynna - schemat: ­"¤® º ² [ ³´¶^·^¸ ]. ........................ 139 °± 2.15.8.7.5.2.1.8. PY. Wzór IV. Strona bierna - schemat: ­"¤¯ º ² [ ³´¶G¹]¸ ]. .................................. 139 °¼ 2.15.8.7.5.2.1.9. PY. Wzór V. Strona czynna - schemat: ­ »¤¯ ¯ ²¯ [ ¹=½¹ ´9¹/¶¶G¹]¸ ]. .......................... 139 °¼± 2.15.8.7.5.2.1.10. PY. Wzór V. Strona bierna - schemat: ­ »¤¯ ¯ ² [ ³=½G¹ ´9¹/¶¶G¹]¸ ]. ......................... 139 ¼° 2.15.8.7.5.2.1.11. PY. Wzór Wzór VIII. Strona czynna - schemat: ­"¤® ¯ º ²¯ [ ¹ ´½G¹/¶^·^¸ ]................. 140 ¼ °± 2.15.8.7.5.2.1.12. PY. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: ­"¤¯ ¯ º ² [ ³´½¹/¶G¹]¸ ]........................... 140 °¼ 2.15.8.7.5.2.1.13. PY. Wzór X. Strona czynna - schemat: ­=¤® º ¯ ¾º ²¯ [ ¹S¿ ½G¹ ´¶^·^¸ ]. ......................... 140 °¼¾ ± 2.15.8.7.5.2.1.14. PY. Wzór X. Strona bierna - schemat: ­=¤¯ º ¯ º ² [ ³ ¿ ½¹ ´¶G¹]¸ ]........................... 141 2.15.8.7.5.2.2. Wzory trybu rozkazujÀ cego czasownika PY. .................................................... 141 2.15.8.7.5.3. Wzory imiesłowów czasownika PY. Schematy wspólne dla wszystkich rdzeni........ 141 2.15.8.7.5.4. Masdary PY. .......................................................................................................... 142 2.15.8.7.6. Czasownik MW. ........................................................................................................... 142 2.15.8.7.7. Perfectum. ................................................................................................................ 142 Á 2.15.8.7.7.1.1. MW. Wzór I a. Strona czynna - schemat: ­=¤¯ ¯ [´` ¹/¶G¹]¸ ]. Czasownik ¯ à ©¯ [ Ä Â µ¸I¹ ] - "powiedzieÅ ". (RdzeÆ : Þ © ). 142 Á È Ì È 2.15.8.7.7.1.2. MW. Wzór I b. Strona czynna - schemat: ­=¤® ¯ [´` ¹/¶^·^¸ ]. Czasownik ¯Ç   ¯ [É= µ"Ê˹ ] - "spaÅ " ( Ç ž . 142 Á± Ì 2.15.8.7.7.1.3. MW. Wzór I. Strona bierna - schemat: ­=¤® [´9³U¶^·^¸ ]. Czasownik ¯ ­ ¢ ©® [ Ä Â Í ¸I¹ ] - "było powiedziane" ( Þ © . 143 Á Ì 2.15.8.7.7.1.4. MW. Wzór II. Strona czynna - schemat: ­ »¤¯ [´` ¹/¶¶G¹]¸ ] ( Þ © . .............................. 143 Á± Ì 2.15.8.7.7.1.5. MW. Wzór II. Strona bierna - schemat: ­ Τ [´` ³U¶¶^·^¸ ] ( Þ © . ................................ 143 Á Ì ¯   ¯ [´` µF¶G¹]¸ ] ( Þ © . ............................. 143 2.15.8.7.7.1.6. MW. Wzór III. Strona czynna - schemat: ­=¨+ Á± Ì 2.15.8.7.7.1.7. MW. Wzór III. Strona bierna - schemat: ­=¨+ ® ž [´` Ïa¶^·^¸ ] ( Þ © . .............................. 144 Á Ì 2.15.8.7.7.1.8. MW. Wzór IV. Strona czynna - schemat: ­=¤¯ ¯ ¯Ð [ ѹ ´¶G¹]¸ ] ( Þ © ............................. 144 Á± Ì 2.15.8.7.7.1.9. MW. Wzór IV. Strona bierna - schemat: ­=¤® º Ð [ ѳ´¶^·^¸ ] ( Þ © ............................... 144 °Ò Ì 2.15.8.7.7.1.10. MW. Wzór V. Strona czynna - schemat: ­ »¤¯ ¯ [½¹ ´S¹/¶¶G¹]¸ ] ( Þ © ......................... 144 °± Ò ± Ì 2.15.8.7.7.1.11. MW. Wzór V. Strona bierna - schemat: ­ Τ [½³´` ³U¶¶^·^¸ ] ( Þ © ........................... 145 °Ò Ì 2.15.8.7.7.1.12. MW. Wzór VI. Strona czynna - schemat: ­=¨+ ¯   ¯ ¯ [½¹´^µF¶G¹]¸ ] ( Þ © . ....................... 145 °± Ò ± Ì 2.15.8.7.7.1.13. MW. Wzór VI. Strona bierna - schemat: ­=¨+ ® ž [½³´` Ïa¶^·^¸ ] ( Þ © . ........................ 145 °È Ì 2.15.8.7.7.1.14. MW. Wzór VII. Schemat: ­"¤¯ ¯ º ® ¥ [ ÑG· É%´9¹/¶G¹]¸ ] ( Þ © . ............................................ 146 ¼Á Ì 2.15.8.7.7.1.15. MW. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: ­"¤¯ ¯ º ® ¥ [ ÑG· ´½¹/¶G¹]¸ ] ( Þ © ..................... 146 ¼± Á ± Ì 2.15.8.7.7.1.16. MW. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: ­=¤® º ¥ [ ѳ´½³U¶^·^¸ ] ( Þ © . ..................... 146 Ì 2.15.8.7.7.1.17. MW. Wzór IX. Czasownik » Ó ¯žÔº ® ¥ [ ÑG·¿ Õ' ¹Ö%Ö/¹ ] - "czernieÅ " ( Ó`ž Ô ........................ 146 °¼ Ì 2.15.8.7.7.1.18. MW. Wzór X. Strona czynna - schemat: ­=¤¯ ¯ Ôº ® ¥ [ ÑG·¿ ½¹ ´¶G¹]¸ ] ( Þ © . .................... 147 °¼ ± Ô ± Ì 2.15.8.7.7.1.19. MW. Wzór X. Strona bierna - schemat: ­=¤® º º ¥ [ ѳ ¿ ½³´¶^·^¸ ] ( Þ © ....................... 147 2.15.8.7.7.2. Czasownik MW - Imperfectum............................................................................... 147 2.15.8.7.7.2.1. Indicativus....................................................................................................... 147 ± ° 2.15.8.7.7.2.1.1. MW. Wzór I a. Strona czynna - schemat: ­ ¤º ² ¯ [ ¹ ´¶G³%¸ ]................................ 148 ° È Ì È 2.15.8.7.7.2.1.2. MW. Wzór I b. Strona czynna - schemat: ­=¤¯ º ² ¯ [ ¹ ´¶G¹]¸ ]. Czasownik ¯Ç   ¯ [É= µ"Ê˹ ] ( Ç ž . 148 ° ± Ì 2.15.8.7.7.2.1.3. MW. Wzór I. Strona bierna - schemat: ­=¤¯ º ² [ ³´¶G¹]¸ ]. Czasownik ¯ à ©¯ [ Ä Â µ¸I¹ ] ( Þ © .148 °± Ì 2.15.8.7.7.2.1.4. MW. Wzór II. Strona czynna - schemat: ­Τ¯ ² [ ³´9¹/¶¶^·^¸ ] ( Þ © . ..................... 149 °± Ì 2.15.8.7.7.2.1.5. MW. Wzór II. Strona bierna - schemat: ­»¤¯ ² [ ³´9¹/¶¶G¹]¸ ] ( Þ © ....................... 149 °± Ì 2.15.8.7.7.2.1.6. MW. Wzór III. Strona czynna - schemat: ­"¨+ ®   ¯ ² [ ³´^µF¶^·^¸ ] ( Þ © ...................... 149 °± Ì 2.15.8.7.7.2.1.7. MW. Wzór III. Strona bierna - schemat: ­"¨+ ¯   ¯ ² [ ³´^µF¶G¹]¸ ] ( Þ © . ..................... 149 °± Ì 2.15.8.7.7.2.1.8. MW. Wzór IV. Strona czynna - schemat: ­"¤® º ² [ ³´¶^·^¸ ] ( Þ © . ....................... 150 °± 2.15.8.7.7.2.1.9. MW. Wzór IV. Strona bierna - schemat: ­"¤¯ º ² [ ³´¶G¹]¸ ] . ............................... 150 °¼ Ì 2.15.8.7.7.2.1.10. MW. Wzór V. Strona czynna - schemat: ­ »¤¯ ¯ ²¯ [ ¹=½¹ ´9¹/¶¶G¹]¸ ] ( Þ © . .............. 150 °¼± Ì 2.15.8.7.7.2.1.11. MW. Wzór V. Strona bierna - schemat: ­ »¤¯ ¯ ² [ ³=½¹´9¹/¶¶G¹]¸ ] ( Þ © . ............... 151 °¼ Ì 2.15.8.7.7.2.1.12. MW. Wzór VI. Strona czynna - schemat: ­=¨+ ¯   ¯ ¯ ²¯ [ ¹=½¹ ´ µF¶G¹]¸ ] ( Þ © ............... 151 °¼± Ì 2.15.8.7.7.2.1.13. MW. Wzór VI. Strona bierna - schemat: ­=¨+ ¯   ¯ ¯ ² [ ³=½¹´^µF¶G¹]¸ ] ( Þ © ................ 151 ° Ì 2.15.8.7.7.2.1.14. MW. Wzór VII. Schemat: ­"¤® ¯ œº ²¯ [ ¹ É%´9¹/¶^·^¸ ] ( Þ © . ....................................... 152 ¼° Ì 2.15.8.7.7.2.1.15. MW. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: ­"¤® ¯ º ²¯ [ ¹ ´½¹/¶^·^¸ ] ( Þ © ................ 152 ¼ °± Ì 2.15.8.7.7.2.1.16. MW. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: ­"¤¯ ¯ º ² [ ³´½¹/¶G¹]¸ ] ( Þ © . ............... 152 Ì 2.15.8.7.7.2.1.17. MW. Wzór IX. Czasownik » Ó ¯žÔº ® ¥ [ ÑG·¿ Õ' ¹Ö%Ö/¹ ] - "czernieÅ " ( Ó`ž Ô . ................ 152 °¼¾ Ì 2.15.8.7.7.2.1.18. MW. Wzór X. Strona czynna - schemat: ­=¤® º ¯ º ²¯ [ ¹S¿ ½G¹ ´¶^·^¸ ] ( Þ © . ............... 153 °¼¾ ± Ì 2.15.8.7.7.2.1.19. MW. Wzór X. Strona bierna - schemat: ­=¤¯ º ¯ º ² [ ³ ¿ ½¹ ´¶G¹]¸ ] ( Þ © ................. 153 2.15.8.7.7.2.2. Czasownik MW - Imperfectum - Jussivus. ....................................................... 153 218

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (×ØÙ Ú Û Ü Ý Û Þ ß×à ßá âÛ ã"×äå Û ã%Ù æ'ã Ü ç'è é+Ü ê î ï )ð © 2002. (kopia bezpłatna) 2.15.8.7.7.2.2.1. MW. Wzór I a. Strona czynna - schemat: ë=âì í [ ñ òóGô%õ ]................................ 153 ð îïð ð ö ÷ð ü ö ÷ 2.15.8.7.7.2.2.2. MW. Wzór I b. Strona czynna - schemat: ë âí [ ñ òóGñ]õ ]. Czasownik Þ [ø=ù ú"ûËñ ] ( Ü . 154 ð îï 2.15.8.7.7.2.2.3. MW. Wzór I. Strona bierna - schemat: ë âí ì [ ôòóGñ]õ ].................................... 154 îð ï ü 2.15.8.7.7.2.2.4. MW. Wzór II. Strona czynna - schemat: ëýâ ì [ ôò9ñ/óó^þ^õ ] ( ÿÜ ç . ..................... 154 îð ï ü 2.15.8.7.7.2.2.5. MW. Wzór II. Strona bierna - schemat: ëâ ì [ ôò9ñ/óóGñ]õ ] ( ÿÜ ç ....................... 154 îð ï ü 2.15.8.7.7.2.2.6. MW. Wzór III. Strona czynna - schemat: ëæ+  Þ ì [ ôò^úFó^þ^õ ] ( ÿÜ ç ...................... 155 ð îð ï ü 2.15.8.7.7.2.2.7. MW. Wzór III. Strona bierna - schemat: ë æ+Þ ì [ ôò^úFóGñ]õ ] ( ÿÜ ç . ..................... 155 îï ü 2.15.8.7.7.2.2.8. MW. Wzór IV. Strona czynna - schemat: ëâ í ì [ ôòó^þ^õ ] ( ÿÜ ç . ....................... 155 ð îï 2.15.8.7.7.2.2.9. MW. Wzór IV. Strona bierna - schemat: ë âí ì [ ôòóGñ]õ ] . ............................... 155 îð ð ïð ü 2.15.8.7.7.2.2.10. MW. Wzór V. Strona czynna - schemat: ëâ [ ññ ò9ñ/óóGñ]õ ] ( ÿÜ ç . .............. 156 îð ð ï ü 2.15.8.7.7.2.2.11. MW. Wzór V. Strona bierna - schemat: ëâ ì [ ôñò9ñ/óóGñ]õ ] ( ÿÜ ç . ............... 156 ð îð ð ïð ü 2.15.8.7.7.2.2.12. MW. Wzór VI. Strona czynna - schemat: ë æ+Þ [ ññ ò úFóGñ]õ ] ( ÿÜ ç ............... 156 ð îð ð ï ü 2.15.8.7.7.2.2.13. MW. Wzór VI. Strona bierna - schemat: ë æ+Þ ì [ ôñò^úFóGñ]õ ] ( ÿÜ ç ................ 157 îð ïð ü 2.15.8.7.7.2.2.14. MW. Wzór VII. Schemat: ëâ Úí [ ñ ø%ò9ñ/ó^þ^õ ] ( ÿÜ ç . ....................................... 157 ð î ïð ü 2.15.8.7.7.2.2.15. MW. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: ëâ í [ ñ òñ/ó^þ^õ ] ( ÿÜ ç ................ 157 ð ð î ï ü 2.15.8.7.7.2.2.16. MW. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: ë â í ì [ ôòñ/óGñ]õ ] ( ÿÜ ç . ............... 157 î ð ïð ü 2.15.8.7.7.2.2.17. MW. Wzór X. Strona czynna - schemat: ëâ í í [ ñ Gñ òó^þ^õ ] ( ÿÜ ç . ............... 158 ð î ð ï ü 2.15.8.7.7.2.2.18. MW. Wzór X. Strona bierna - schemat: ë âí í ì [ ô ñ òóGñ]õ ] ( ÿÜ ç ................. 158 2.15.8.7.7.2.3. Czasownik MW - Imperativus. ........................................................................ 158

2.15.8.7.7.2.3.1. MW. Imperat - wzór I. a. Schemat: ë=âì í [òóGô%õ ]. ........................................... 158 ð 2.15.8.7.7.2.3.2. Wzór I. b. Schemat: ë âí [òóGñ]õ ]................................................................... 158

ð ü 2.15.8.7.7.2.3.3. MW. Imperat - wzór II. Schemat: ë ýâ [ò9ñ/óó^þ^õ ] ( ÿÜ ç . .................................. 158

ð ü 2.15.8.7.7.2.3.4. MW. Imperat - wzór III. Schemat: ëæ+  Þ [ò úFó^þ^õ ] ( ÿÜ ç ................................... 159

ð ü 2.15.8.7.7.2.3.5. MW. Imperat - wzór IV. Schemat: ëâ í [ ñ òó^þ^õ ] ( ÿÜ ç . ................................ 159 îð ð ü 2.15.8.7.7.2.3.6. MW. Imperat - wzór V. Schemat: ëâ [ñ òSñ/óóGñ]õ ] ( ÿÜ ç . ............................. 159 ð îð ð ü 2.15.8.7.7.2.3.7. MW. Imperat - wzór VI. Schemat: ë æ+Þ [ñ ò úFóGñ]õ ] ( ÿÜ ç . ............................ 159 îð ÷ ü 2.15.8.7.7.2.3.8. MW. Imperat - wzór VII. Schemat: ëâ í  ã [ Gþ ø%ò9ñ/ó^þ^õ ] ( ÿÜ ç . .......................... 159 ð ü 2.15.8.7.7.2.3.9. MW. Imperat - wzór VIII. Schemat: ëâ í  ã [ Gþ òGñ/ó^þ^õ ] ( ÿÜ ç ........................... 159 î ð  ü 2.15.8.7.7.2.3.10. MW. Imperat - wzór X. Schemat: ëâ í í  ã [ Gþ ñ òó^þ^õ ] ( ÿÜ ç . ........................ 159 ü 2.15.8.7.7.3. Wzory imiesłowów czasownika MW ( ÿÜ ç .............................................................. 160 ü 2.15.8.7.7.4. Masdary MW ( ÿÜ ç ................................................................................................. 160 2.15.8.7.8. Czasownik MY............................................................................................................. 160 2.15.8.7.8.1. Perfectum. ............................................................................................................. 160 ð ð 2.15.8.7.8.1.1. MY. Wzór I. Strona czynna - schemat: ë â [ò`ù ñ/óGñ]õ ]........................................... 160

2.15.8.7.8.1.2. MY. Wzór I. Strona bierna - schemat: ëâ ì [ò9ôUó^þ^õ ]............................................. 161

ð ü 2.15.8.7.8.1.3. MY. Wzór II. Strona czynna - schemat: ëâ [ò`ù ñ/óóGñ]õ ] ( áà  . ............................. 161

ü 2.15.8.7.8.1.4. MY. Wzór II. Strona bierna - schemat: ë ýâ ì [ò`ù ôUóó^þ^õ ] ( á à  . ............................... 161 ð ð ü 2.15.8.7.8.1.5. MY. Wzór III. Strona czynna - schemat: ë æ+Þ [ò`ù úFóGñ]õ ] ( á à  .............................. 161

ü 2.15.8.7.8.1.6. MY. Wzór III. Strona bierna - schemat: ëæ+  Ü"ì [ò`ù aó^þ^õ ] ( á à  ............................... 162 ð ð ð  ü 2.15.8.7.8.1.7. MY. Wzór IV. Strona czynna - schemat: ë â [ ñ òóGñ]õ ] ( á à  . ........................... 162

 ü 2.15.8.7.8.1.8. MY. Wzór IV. Strona bierna - schemat: ëâ í ì [ ôòó^þ^õ ] ( á à  . ............................. 162 îð ð ü 2.15.8.7.8.1.9. MY. Wzór V. Strona czynna - schemat: ëâ [Gñ ò9ñ/óóGñ]õ ] ( áà  . ......................... 162 î ü 2.15.8.7.8.1.10. MY. Wzór V. Strona bierna - schemat: ë ýâ ì ì [ôò`ù ôUóó^þ^õ ] ( á à  . ......................... 163 ð îð ð ü 2.15.8.7.8.1.11. MY. Wzór VI. Strona czynna - schemat: ë æ+Þ [Gñ ò^úFóGñ]õ ] ( áà  ........................ 163 î ü 2.15.8.7.8.1.12. MY. Wzór VI. Strona bierna - schemat: ëæ+  Ü"ì ì [ôò`ù aó^þ^õ ] ( á à  ......................... 163 ð îð ÷ ü 2.15.8.7.8.1.13. MY. Wzór VII. Schemat: ë â í  ã [ Gþ ø%ò9ñ/óGñ]õ ] ( á à  ............................................. 164 ð ð ü 2.15.8.7.8.1.14. MY. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: ë â í  ã [ Gþ òñ/óGñ]õ ] (  à ß ....................... 164  ü 2.15.8.7.8.1.15. MY. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: ëâ ì í ìã [ ôòôUó^þ^õ ] (  à ß . ....................... 164 ð ü 2.15.8.7.8.1.16. MY. Wzór IX. Czasownik  à ßí  ã [ Gþ=ù ñ/ñ ] - "biele " (  à ß . ......................... 164 ð î ð ü 2.15.8.7.8.1.17. MY. Wzór X. Strona czynna - schemat: ë â í  ã [ Gþ ñ òóGñ]õ ] ( á à  ..................... 165 î 2.15.8.7.8.1.18. MY. Wzór X. Strona bierna - schemat: ëâ í ì í ìã [ ô ôòó^þ^õ ] ( áà  ). ..................... 165 2.15.8.7.8.2. Imperfectum. ......................................................................................................... 165 2.15.8.7.8.2.1. Indicativus....................................................................................................... 165 îïð 2.15.8.7.8.2.1.1. MY. Wzór I. Strona czynna - schemat: ëâ í [ ñ òó^þ^õ ]. ................................... 165 ð îï 2.15.8.7.8.2.1.2. MY. Wzór I. Strona bierna - schemat: ë âí ì [ ôòóGñ]õ ]..................................... 166 îð ï ü 2.15.8.7.8.2.1.3. MY. Wzór II. Strona czynna - schemat: ëýâ ì [ ôò9ñ/óó^þ^õ ] ( áà  ...................... 166 îð ï ü 2.15.8.7.8.2.1.4. MY. Wzór II. Strona bierna - schemat: ëâ ì [ ôò9ñ/óóGñ]õ ] ( á à  . ..................... 166 îð ï ü 2.15.8.7.8.2.1.5. MY. Wzór III. Strona czynna - schemat: ëæ+  Þ ì [ ôò^úFó^þ^õ ] ( á à  . .................... 166 219

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ! " # ! $ %&' %()*! +,*- ! +. /0+ " 10234" 85 9 ) © 2002. (kopia bezpłatna) F 2.15.8.7.8.2.1.6. MY. Wzór III. Strona bierna - schemat: 6/4 7 $ 7 : [ ;<>=@?BADC ] ( (' E ...................... 167 89 F 2.15.8.7.8.2.1.7. MY. Wzór IV. Strona czynna - schemat: 6)G H : [ ;<&?>I>C ] ( (' E . ....................... 167 89 2.15.8.7.8.2.1.8. MY. Wzór IV. Strona bierna - schemat: 6)7 H : [ ;<&?BADC ] . ................................ 167 8K F 2.15.8.7.8.2.1.9. MY. Wzór V. Strona czynna - schemat: 6J)7 7 :7 [ AL*A<MAN?*?BADC ] ( (' E . ............... 167 8K9 F 2.15.8.7.8.2.1.10. MY. Wzór V. Strona bierna - schemat: 6J)7 7 : [ ;LBA<MAN?*?BADC ] ( (' E ................ 168 8K F 2.15.8.7.8.2.1.11. MY. Wzór VI. Strona czynna - schemat: 6/4 7 $ 7 7 :7 [ AL*A=@?BADC ] ( (' E . .............. 169 8 F 2.15.8.7.8.2.1.13. MY. Wzór VII. Schemat: 6)G 7 H :7 [ AP.<MAN?>I>C ] ( (' E ........................................ 169 K8 F 2.15.8.7.8.2.1.14. MY. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: 6)G 7 H :7 [ A<LBAN?>I>C ] ( Q' % .................. 169 8K 9 F 2.15.8.7.8.2.1.15. MY. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: 6)7 7 H : [ ;<L*AN?BADC ] ( Q' % . ................. 169 F 2.15.8.7.8.2.1.16. MY. Wzór IX. Czasownik J RS'7 %H G + [ TBIUVW AXXNA ] - "bieleY " ( RZ' % .................... 170 8K F 2.15.8.7.8.2.1.17. MY. Wzór X. Strona czynna - schemat: 6)G H 7 [H :7 [ A \ L*A<&?>I>C ] ( (' E . .............. 170 8K[ 9 F 2.15.8.7.8.2.1.18. MY. Wzór X. Strona bierna - schemat: 6)7 H 7 H : [ ;\ L*A<&?BADC ] ( (' E . ............... 170 2.15.8.7.8.2.2. Jussivus........................................................................................................... 171 8 2.15.8.7.8.2.2.1. Wzór I. Strona czynna - schemat: 6)G H : 7 [ A<&?>I>C ]. ........................................... 171 8 9 2.15.8.7.8.2.2.2. MY. Wzór I. Strona bierna - schemat: 6)7 H : [ ;<&?BADC ]..................................... 171 89 F 2.15.8.7.8.2.2.3. MY. Wzór II. Strona czynna - schemat: 6])7 : [ ;<MAN?*?>I>C ] ( (' E ...................... 171 89 F 2.15.8.7.8.2.2.4. MY. Wzór II. Strona bierna - schemat: 6J)7 : [ ;<MAN?*?BADC ] ( (' E . ..................... 171 89 F G $ 7 : [ ;<>=@?>I>C ] ( (' E . .................... 172 2.15.8.7.8.2.2.5. MY. Wzór III. Strona czynna - schemat: 6/4 89 F 2.15.8.7.8.2.2.6. MY. Wzór III. Strona bierna - schemat: 6/4 7 $ 7 : [ ;<>=@?BADC ] ( (' E ...................... 172 89 2.15.8.7.8.2.2.7. MY. Wzór IV. Strona czynna - schemat: 6)G H : [ ;<&?>I>C ] ( (' E )........................ 172 89 2.15.8.7.8.2.2.8. MY. Wzór IV. Strona bierna - schemat: 6)7 H : [ ;<&?BADC ] . ................................ 172 8K F 2.15.8.7.8.2.2.9. MY. Wzór V. Strona czynna - schemat: 6J)7 7 :7 [ AL*A<MAN?*?BADC ] ( (' E . ............... 173 8K9 F 2.15.8.7.8.2.2.10. MY. Wzór V. Strona bierna - schemat: 6J)7 7 : [ ;LBA<MAN?*?BADC ] ( (' E ................ 173 8K F 2.15.8.7.8.2.2.11. MY. Wzór VI. Strona czynna - schemat: 6/4 7 $ 7 7 :7 [ AL*A=@?BADC ] ( (' E . .............. 174 8 F 2.15.8.7.8.2.2.13. MY. Wzór VII. Schemat: 6)G 7 H :7 [ AP.<MAN?>I>C ] ( (' E ........................................ 174 K8 F 2.15.8.7.8.2.2.14. MY. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: 6)G 7 H :7 [ A<LBAN?>I>C ] ( Q' % .................. 174 K 89 F 2.15.8.7.8.2.2.15. MY. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: 6)7 7 H : [ ;<L*AN?BADC ] ( Q' % . ................. 174 8K F 2.15.8.7.8.2.2.16. MY. Wzór X. Strona czynna - schemat: 6)G H 7 [H :7 [ A \ L*A<&?>I>C ] ( (' E . .............. 175 8K[ 9 F 2.15.8.7.8.2.2.17. MY. Wzór X. Strona bierna - schemat: 6)7 H 7 H : [ ;\ L*A<&?BADC ] ( (' E . ............... 175 2.15.8.7.8.2.3. Imperativus. .................................................................................................... 175 ^ 2.15.8.7.8.2.3.1. Wzór I. Schemat: 6)G H [<&?>I>C ]. ...................................................................... 175 ^ F 2.15.8.7.8.2.3.2. MY. Imperat - wzór II. Schemat: 6])7 [<MAN?*?>I>C ] ( (' E ................................... 175 ^ F 2.15.8.7.8.2.3.3. MY. Imperat - wzór III. Schemat: 6/4 G $ 7 [<>=@?>I>C ] ( (' E . ................................. 175 ^ F 2.15.8.7.8.2.3.4. MY. Imperat - wzór IV. Schemat: 6)G H 7_ [ T*A<&?>I>C ] ( (' E . ............................... 176 8` F 2.15.8.7.8.2.3.5. MY. Imperat - wzór V. Schemat: 6J)7 7 [L*A<MAN?*?BADC ] ( (' E . ............................ 176 8` F 2.15.8.7.8.2.3.6. MY. Imperat - wzór VI. Schemat: 6/4 7 $ 7 7 [LBA<>=@?BADC ] ( (' E ............................. 176 8a F 2.15.8.7.8.2.3.7. MY. Imperat - wzór VII. Schemat: 6)G 7 H G + [ TBI P.<MAN?>I>C ] ( (' E ........................... 176 K^ F 2.15.8.7.8.2.3.8. MY. Imperat - wzór VIII. Schemat: 6)G 7 H G + [ TBI <L*AN?>I>C ] ( Q' % ............................. 176 8Kb F 2.15.8.7.8.2.3.9. MY. Imperat - wzór X. Schemat: 6)G H 7 H G + [ TBI\ L*A<&?>I>C ] ( (' E ........................... 176 F 2.15.8.7.8.3. Wzory imiesłowów czasownika MY ( (' E . ............................................................ 176 F 2.15.8.7.8.4. Wzory masdarów MY ( (' E ................................................................................... 177 de F c 2.15.8.7.8.4.1. Masdar tematu IX ( RZ' % - $ 7 ' % G + [ TBIUfXW =XN;g ] ................................................. 177 2.15.8.7.9. Czasownik UW............................................................................................................. 177 2.15.8.7.9.1. Perfectum. ............................................................................................................. 177 2.15.8.7.9.1.1. Wzór I............................................................................................................. 177 9 ^ 2.15.8.7.9.1.2. UW. Wzór I b. Strona czynna - schemat: 6 )7 [
Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (jkl m n o p n q r&js rtu*n vjw*x n v.l y0v o z0{|4o } ) © 2002. (kopia bezpłatna) 2.15.8.7.10. Czasownik UY ........................................................................................................... 179 2.15.8.7.10.1. Perfectum............................................................................................................. 179 € 2.15.8.7.10.1.1. UY. Wzór I a. Strona czynna - schemat: ~u  [h‚ ƒN„BƒD… ]....................................... 179 € 2.15.8.7.10.1.2. Wzór I b. Strona czynna - schemat: ~u†  [h‚ ƒN„>‡>… ]............................................... 180 € 2.15.8.7.10.1.3. Wzór I. Strona bierna - schemat: ~u† ˆ [h‚ ‰Š„>‡>… ]................................................... 180 2.15.8.7.10.2. Imperfectum......................................................................................................... 180 2.15.8.7.10.2.1. Indicativus..................................................................................................... 180 Œ ‘ 2.15.8.7.10.2.1.1. Wzór I a. Strona czynna - temat ~u ‹  [ ƒ&„BƒD… ] ( Ž n . ................................... 180 Œ ‘ 2.15.8.7.10.2.1.2. UY. Wzór I b. Strona czynna - temat ~u† ‹  [ ƒ&„>‡>… ] ( Ž4} ’ . .......................... 181 Œ ‘ 2.15.8.7.10.2.1.3. UY. Wzór I. Strona bierna - temat ~u ‹  ˆ [ ‰&„BƒD… ] ( Ž4 n . ................................ 181 2.15.8.7.10.2.2. Subiunctivus.................................................................................................. 181 Œ ‘ 2.15.8.7.10.2.2.1. UY. Wzór I a. Strona czynna - temat ~u ‹  [ ƒ&„BƒD… ] ( Ž4 n . ........................... 181 Œ ‘ 2.15.8.7.10.2.2.2. UY. Wzór I b. Strona czynna - temat ~u† ‹  [ ƒ&„>‡>… ] ( Ž4} ’ . .......................... 181 2.15.8.7.10.2.3. Jussivus. ........................................................................................................ 182 Œ ‘ 2.15.8.7.10.2.3.1. UY. Wzór I a. Strona czynna - temat ~u ‹  [ ƒ&„BƒD… ] ( Ž4 n . ........................... 182 Œ ‘ 2.15.8.7.10.2.3.2. UY. Wzór I b. Strona czynna - temat ~u† ‹  [ ƒ&„>‡>… ] ( Ž4} ’ . .......................... 182 2.15.8.7.10.2.4. UY. Imperativus. ........................................................................................... 182 € ‘ 2.15.8.7.10.2.4.1. wzór I a. Schemat: ~u ‹ † v [ “B‡ &„BƒD… ] ( Ž4 n . ...................................................... 182 € ‘ 2.15.8.7.10.2.4.2. Wzór I b. Schemat: ~u† ‹ † v [ “B‡ &„>‡>… ] ( Ž4} ’ ...................................................... 182 2.15.8.7.10.3. UY. Imiesłów czynny........................................................................................... 182 (m) ” •.– [ …—‚ ˜M™ š—› ], (f) j>œ s z† – [ …˜M™ ‚ ‡ žƒŸ*‰› ]; (m) ” >v  ’ [¡h‚ ˜*¢£š—› ], (f) j>œ s } † v  ’ [¡B˜¢¤‚ ‡ ¥ƒŸ*‰› ]...................................... 182 2.15.8.7.10.4. UY. Imiesłów bierny. ........................................................................................... 182 2.15.8.7.11. Czasowniki UW/UY. Wzory pochodne. ...................................................................... 183 2.15.8.7.11.1. Perfectum............................................................................................................. 183 € ‘ 2.15.8.7.11.1.1. Wzór II. Strona czynna - schemat: ~¦u [h‚ ƒN„*„BƒD… ] ( Ž4 n . ..................................... 183 € ‘ 2.15.8.7.11.1.2. UW/UY. Wzór II. Strona bierna - schemat: ~§uˆ [h‚ ‰Š„*„>‡>… ] ( Ž4 n .......................... 183 € ‘ 2.15.8.7.11.1.3. UW/UY. Wzór III. Strona czynna - schemat: ~y4  q  [h‚ ˜@„BƒD… ] ( Ž4 n ...................... 183 € ‘ 2.15.8.7.11.1.4. UW/UY. Wzór III. Strona bierna - schemat: ~y4 † oˆ [h‚ ¨©„>‡>… ] ( Ž n . ....................... 183 € ‘ 2.15.8.7.11.1.5. UW/UY. Wzór IV. Strona czynna - schemat: ~u ‹ ª [ “*ƒ&„BƒD… ] ( Ž4 n ...................... 184 € ‘ 2.15.8.7.11.1.6. UW/UY. Wzór IV. Strona bierna - schemat: ~u† ‹ ˆª [ “*‰&„>‡>… ] ( Ž n ........................ 184 Œ« ‘ 2.15.8.7.11.1.7. UW/UY. Wzór V. Strona czynna - schemat: ~¦u  [ŸBƒMƒN„*„BƒD… ] ( Ž4 n . .................. 184 Œ« ‘ 2.15.8.7.11.1.8. UW/UY. Wzór V. Strona bierna - schemat: ~§uˆ ˆ [Ÿ*‰h‚ ‰Š„*„>‡>… ] ( Ž4 n . .................... 184 Œ« ‘ 2.15.8.7.11.1.9. UW/UY. Wzór VI. Strona czynna - schemat: ~y4  q   [ŸBƒ>˜@„BƒD… ] ( Ž4 n ................... 185 Œ« ‘ 2.15.8.7.11.1.10. UW/UY. Wzór VI. Strona bierna - schemat: ~y4 † oˆ ˆ [Ÿ*‰h‚ ¨©„>‡>… ] ( Ž4 n . ................. 185 Œ¬ ‘ 2.15.8.7.11.1.11. UW/UY. Wzór VII. Strona czynna - schemat: ~u  ‹ † v [ “B‡ ­.MƒN„BƒD… ] ( Ž4 n ............. 185 Œ¬ ‘ 2.15.8.7.11.1.12. UW/UY. Wzór VII . Strona bierna - schemat: ~u† ˆ ‹ ˆv [ “*‰­.M‰Š„>‡>… ] ( Ž4 n ............... 185 ®€ ‘ 2.15.8.7.11.1.13. UW/UY. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: ~u  ‹ † v [ “B‡ Ÿ ‚ ƒN„Bƒ.… ] ( Ž4 n .............. 186 ®€ ‘ 2.15.8.7.11.1.14. UW/UY. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: ~u† ˆ ‹ ˆv [ “*‰Ÿ ‚ ‰Š„>‡>… ] ( Ž4 n . .............. 186 Œ® ‘ 2.15.8.7.11.1.15. UW/UY. Wzór X. Strona czynna - schemat: ~u ‹  ¯‹ † v [ “B‡° Ÿ*ƒ&„BƒD… ] ( Ž4 n . ............. 186 Œ®¯ ‘ 2.15.8.7.11.1.16. UW/UY. Wzór X. Strona bierna - schemat: ~u† ‹ ˆ ‹ ˆv [ “*‰° Ÿ*‰&„>‡>… ] ( Ž4 n . .............. 187 2.15.8.7.11.2. Imperfectum......................................................................................................... 187 2.15.8.7.11.2.1. Indicativus..................................................................................................... 187 Œ ‘ 2.15.8.7.11.2.1.1. UW/UY. Wzór II. Strona czynna - schemat: ~§u k ˆ [¥‰MƒN„*„>‡>… ] ( Ž4 n ............. 187 Œ ‘ 2.15.8.7.11.2.1.2. UW/UY. Wzór II. Strona bierna - schemat: ~¦u k ˆ [¥‰MƒN„*„BƒD… ] ( Ž4 n . ............ 187 Œ ‘ 2.15.8.7.11.2.1.3. UW/UY. Wzór III. Strona czynna - schemat: ~y4 † q  k ˆ [¥‰>˜@„>‡>… ] ( Ž4 n . ........... 188 Œ ‘ 2.15.8.7.11.2.1.4. UW/UY. Wzór III. Strona bierna - schemat: ~y4  q  k ˆ [¥‰>˜@„BƒD… ] ( Ž4 n . ............ 188 Œ ‘ 2.15.8.7.11.2.1.5. UW/UY. Wzór IV. Strona czynna - schemat: ~u† ‹ k ˆ [¥‰&„>‡>… ] ( Ž4 n . .............. 188 Œ ‘ 2.15.8.7.11.2.1.6. UW/UY. Wzór IV. Strona bierna - schemat: ~ u ‹ k ˆ [¥‰&„BƒD… ] ( Ž4 n ................ 188 Œ® ‘ 2.15.8.7.11.2.1.7. UW/UY. Wzór V. Strona czynna - schemat: ~¦u  k [¥ƒŸ*ƒMƒN„*„Bƒ.… ] ( Ž4 n ........ 189 Œ® ‘ 2.15.8.7.11.2.1.8. UW/UY. Wzór V. Strona bierna - schemat: ~¦u  k ˆ [¥‰Ÿ*ƒ ƒN„*„BƒD… ] ( Ž4 n . ........ 189 Œ® ‘  q   k [¥ƒŸ*ƒ>˜@„>ƒD… ] ( Ž4 n . ...... 190 2.15.8.7.11.2.1.9. UW/UY. Wzór VI. Strona czynna - schemat: ~y4 Œ® ‘ 2.15.8.7.11.2.1.10. UW/UY. Wzór VI. Strona bierna - schemat: ~y4  q   k ˆ [¥‰Ÿ*ƒO˜@„Bƒ.… ] ( Ž4 n ....... 190 Œ ‘ 2.15.8.7.11.2.1.11. UW/UY. Wzór VII. Strona czynna - schemat: ~u†  m‹ k [¥ƒ­.MƒN„>‡>… ] ( Ž4 n ....... 190 Œ ‘ 2.15.8.7.11.2.1.12. UW/UY. Wzór VII. Strona bierna - schemat: ~u  m‹ k ˆ [¥‰­.MƒN„BƒD… ] ( Ž4 n . ...... 190 ®Œ ‘ 2.15.8.7.11.2.1.13. UW/UY. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: ~u†  ‹ k [¥ƒŸ*ƒN„>‡O… ] ( Ž4 n ....... 191 ®Œ ‘ 2.15.8.7.11.2.1.14. UW/UY. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: ~u  ‹ k ˆ [¥‰—Ÿ*ƒN„Bƒ.… ] ( Ž4 n . ...... 191 Œ® ‘ 2.15.8.7.11.2.1.15. UW/UY. Wzór X. Strona czynna - schemat: ~u† ‹  ±‹ k [¥ƒ ° Ÿ*ƒ&„>‡>… ] ( Ž4 n ....... 191 Œ® ‘ 2.15.8.7.11.2.1.16. UW/UY. Wzór X. Strona bierna - schemat: ~u ‹  ±‹ k ˆ [¥‰° Ÿ*ƒ&„BƒD… ] ( Ž4 n . ...... 192 221

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (²³´ µ ¶ · ¸ ¶ ¹ º&²» º¼½*¶ ¾²¿*À ¶ ¾.´ Á0¾ · Â0ÃÄ4· Å ) © 2002. (kopia bezpłatna) 2.15.8.7.11.2.2. Subiunctivus.................................................................................................. 192 ÉÊ Ô 2.15.8.7.11.2.2.1. Wzór II. Strona czynna - schemat: ÆǽÈ ³ [Ë¥ÌÍMÎNÏ*Ï>Ð>Ñ ] ( Ò4Ó ¶ ............................ 192 ÉÊ Ô 2.15.8.7.11.2.2.2. UW/UY. Wzór II. Strona bierna - schemat: ÆÕ½È ³ [Ë¥ÌÍMÎNÏ*ÏBÎDÑ ] ( Ò4Ó ¶ . ............ 192 ÉÊ Ô Ö ¹ È ³ [Ë¥ÌÍ>×@Ï>Ð>Ñ ] ( Ò4Ó ¶ . ........... 193 2.15.8.7.11.2.2.3. UW/UY. Wzór III. Strona czynna - schemat: ÆÁ4 ÉÊ Ô È ¹ È ³ [Ë¥ÌÍ>×@ÏBÎDÑ ] ( Ò4Ó ¶ . ............ 193 2.15.8.7.11.2.2.4. UW/UY. Wzór III. Strona bierna - schemat: ÆÁ4 ÉÊ Ô 2.15.8.7.11.2.2.5. UW/UY. Wzór IV. Strona czynna - schemat: Æ½Ö Ø ³ [Ë¥ÌÍ&Ï>Ð>Ñ ] ( Ò4Ó ¶ . .............. 193 ÉÊ Ô 2.15.8.7.11.2.2.6. UW/UY. Wzór IV. Strona bierna - schemat: Æ½È Ø ³ [Ë¥ÌÍ&ÏBÎDÑ ] ( Ò4Ó ¶ ................ 193 ÉÙ Ô 2.15.8.7.11.2.2.7. UW/UY. Wzór V. Strona czynna - schemat: ÆÕ½È È ³È [Ë¥ÎÚ*ÎÍMÎNÏ*ÏBÎ.Ñ ] ( Ò4Ó ¶ ........ 194 ÉÙÊ Ô 2.15.8.7.11.2.2.8. UW/UY. Wzór V. Strona bierna - schemat: ÆÕ½È È ³ [Ë¥ÌÚ*ÎÍ ÎNÏ*ÏBÎDÑ ] ( Ò4Ó ¶ . ........ 194 ÉÙ Ô È ¹ È È ³È [Ë¥ÎÚ*ÎÍ>×@Ï>ÎDÑ ] ( Ò4Ó ¶ . ...... 194 2.15.8.7.11.2.2.9. UW/UY. Wzór VI. Strona czynna - schemat: ÆÁ4 ÉÙÊ Ô 2.15.8.7.11.2.2.10. UW/UY. Wzór VI. Strona bierna - schemat: ÆÁ4 È ¹ È È ³ [Ë¥ÌÚ*ÎÍO×@ÏBÎ.Ñ ] ( Ò4Ó ¶ ....... 195 É Ô 2.15.8.7.11.2.2.11. UW/UY. Wzór VII. Strona czynna - schemat: Æ½Ö È µØ ³È [Ë¥ÎÛ.ÍMÎNÏ>Ð>Ñ ] ( Ò4Ó ¶ ....... 195 É Ê Ô 2.15.8.7.11.2.2.12. UW/UY. Wzór VII. Strona bierna - schemat: Æ½È È µØ ³ [Ë¥ÌÛ.ÍMÎNÏBÎDÑ ] ( Ò4Ó ¶ . ...... 195 ÙÉ Ô 2.15.8.7.11.2.2.13. UW/UY. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: Æ½Ö È Ø ³È [Ë¥ÎÍÚ*ÎNÏ>ÐOÑ ] ( Ò4Ó ¶ ....... 195 ÉÙ Ê Ô 2.15.8.7.11.2.2.14. UW/UY. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: Æ½È È Ø ³ [Ë¥Ì͗Ú*ÎNÏBÎ.Ñ ] ( Ò4Ó ¶ . ...... 196 ÉÙÜ Ô 2.15.8.7.11.2.2.15. UW/UY. Wzór X. Strona czynna - schemat: Æ½Ö Ø È Ø ³È [Ë¥Î Ý Ú*ÎÍ&Ï>Ð>Ñ ] ( Ò4Ó ¶ ....... 196 ÉÙÜ Ê Ô 2.15.8.7.11.2.2.16. UW/UY. Wzór X. Strona bierna - schemat: Æ½È Ø È Ø ³ [Ë¥ÌÝ Ú*ÎÍ&ÏBÎDÑ ] ( Ò4Ó ¶ . ...... 196 2.15.8.7.11.2.3. Jussivus. ........................................................................................................ 197 ÉÊ Ô 2.15.8.7.11.2.3.1. UW/UY. Wzór II. Strona czynna - schemat: ÆǽÈ ³ [Ë¥ÌÍMÎNÏ*Ï>Ð>Ñ ] ( Ò4Ó ¶ ............. 197 ÉÊ Ô 2.15.8.7.11.2.3.2. UW/UY. Wzór II. Strona bierna - schemat: ÆÕ½È ³ [Ë¥ÌÍMÎNÏ*ÏBÎDÑ ] ( Ò4Ó ¶ . ............ 197 ÉÊ Ô 2.15.8.7.11.2.3.3. UW/UY. Wzór III. Strona czynna - schemat: ÆÁ4 Ö ¹ È ³ [Ë¥ÌÍ>×@Ï>Ð>Ñ ] ( Ò4Ó ¶ . ........... 197 ÉÊ Ô 2.15.8.7.11.2.3.4. UW/UY. Wzór III. Strona bierna - schemat: ÆÁ4 È ¹ È ³ [Ë¥ÌÍ>×@ÏBÎDÑ ] ( Ò4Ó ¶ . ............ 197 ÉÊ Ô 2.15.8.7.11.2.3.5. UW/UY. Wzór IV. Strona czynna - schemat: Æ½Ö Ø ³ [Ë¥ÌÍ&Ï>Ð>Ñ ] ( Ò4Ó ¶ . .............. 198 ÉÊ Ô 2.15.8.7.11.2.3.6. UW/UY. Wzór IV. Strona bierna - schemat: Æ½È Ø ³ [Ë¥ÌÍ&ÏBÎDÑ ] ( Ò4Ó ¶ ................ 198 ÉÙ Ô 2.15.8.7.11.2.3.7. UW/UY. Wzór V. Strona czynna - schemat: ÆÕ½È È ³È [Ë¥ÎÚ*ÎÍMÎNÏ*ÏBÎ.Ñ ] ( Ò4Ó ¶ ........ 198 ÉÙÊ Ô 2.15.8.7.11.2.3.8. UW/UY. Wzór V. Strona bierna - schemat: ÆÕ½È È ³ [Ë¥ÌÚ*ÎÍ ÎNÏ*ÏBÎDÑ ] ( Ò4Ó ¶ . ........ 199 ÉÙ Ô 2.15.8.7.11.2.3.9. UW/UY. Wzór VI. Strona czynna - schemat: ÆÁ4 È ¹ È È ³È [Ë¥ÎÚ*ÎÍ>×@Ï>ÎDÑ ] ( Ò4Ó ¶ . ...... 199 ÉÙÊ Ô 2.15.8.7.11.2.3.10. UW/UY. Wzór VI. Strona bierna - schemat: ÆÁ4 È ¹ È È ³ [Ë¥ÌÚ*ÎÍO×@ÏBÎ.Ñ ] ( Ò4Ó ¶ ....... 199 É Ô 2.15.8.7.11.2.3.11. UW/UY. Wzór VII. Strona czynna - schemat: Æ½Ö È µØ ³È [Ë¥ÎÛ.ÍMÎNÏ>Ð>Ñ ] ( Ò4Ó ¶ ....... 199 É Ê Ô 2.15.8.7.11.2.3.12. UW/UY. Wzór VII. Strona bierna - schemat: Æ½È È µØ ³ [Ë¥ÌÛ.ÍMÎNÏBÎDÑ ] ( Ò4Ó ¶ . ...... 200 ÉÙ Ô 2.15.8.7.11.2.3.13. UW/UY. Wzór VIII. Strona czynna - schemat: Æ½Ö È Ø ³È [Ë¥ÎÍÚ*ÎNÏ>ÐOÑ ] ( Ò4Ó ¶ ....... 200 Ù ÉÊ Ô 2.15.8.7.11.2.3.14. UW/UY. Wzór VIII. Strona bierna - schemat: Æ½È È Ø ³ [Ë¥Ì͗Ú*ÎNÏBÎ.Ñ ] ( Ò4Ó ¶ . ...... 200 ÉÙ Ô 2.15.8.7.11.2.3.15. UW/UY. Wzór X. Strona czynna - schemat: Æ½Ö Ø È ÜØ ³È [Ë¥Î Ý Ú*ÎÍ&Ï>Ð>Ñ ] ( Ò4Ó ¶ ....... 201 ÉÙÜ Ê Ô 2.15.8.7.11.2.3.16. UW/UY. Wzór X. Strona bierna - schemat: Æ½È Ø È Ø ³ [Ë¥ÌÝ Ú*ÎÍ&ÏBÎDÑ ] ( Ò4Ó ¶ . ...... 201 Þ Ô 2.15.8.7.11.2.4. UW/UY. Imperativus - wzór II. Schemat: ÆǽÈ [ÍMÎNÏ*Ï>Ð>Ñ ] ( Ò4Ó ¶ . ........................... 201 Þ Ô 2.15.8.7.11.2.4.1. UW/UY. Imperativus - wzór III. Schemat: ÆÁ4 Ö ¹ È [Í>×@Ï>Ð>Ñ ] ( Ò4Ó ¶ . .................... 201 Þ Ô 2.15.8.7.11.2.4.2. UW/UY. Imperativus - wzór IV. Schemat: Æ½Ö Ø Èß [ à*ÎÍ&Ï>Ð>Ñ ] ( Ò4Ó ¶ . .................. 201 Éá Ô 2.15.8.7.11.2.4.3. UW/UY. Imperativus - wzór V. Schemat: ÆÕ½È È [Ú*ÎÍMÎNÏ*ÏBÎDÑ ] ( Ò4Ó ¶ . ............... 202 Éá Ô 2.15.8.7.11.2.4.4. UW/UY. Imperativus - wzór VI. Schemat: ÆÁ4 È ¹ È È [Ú*ÎÍO×@ÏBÎDÑ ] ( Ò4Ó ¶ . ............... 202 Éâ Ô 2.15.8.7.11.2.4.5. UW/UY. Imperativus - wzór VII. Schemat: Æ½Ö È Ø Ö ¾ [ àBÐ Û.ÍMÎNÏ>Ð>Ñ ] ( Ò4Ó ¶ .............. 202 ÙÞ Ô 2.15.8.7.11.2.4.6. UW/UY. Imperativus - wzór VIII. Schemat: Æ½Ö È Ø Ö ¾ [ àBÐ ÍÚ*ÎNÏ>Ð>Ñ ] ( Ò4Ó ¶ . ............ 202 ÉÙ Ô 2.15.8.7.11.2.4.7. UW/UY. Imperativus - wzór VIII. Schemat: Æ½Ö Ø È ãØ Ö ¾ [ àBÐÝ Ú*ÎÍ&Ï>Ð>Ñ ] ( Ò4Ó ¶ .......... 202 Ô 2.15.8.7.11.3. UW/UY. Wzory imiesł owów ( Ò4Ó ¶ . ....................................................................... 203 Ô 2.15.8.7.11.4. Masdary UW/UY ( Ò4Ó ¶ .......................................................................................... 203 2.15.8.7.12. Czasowniki podwójnie i potrójnie słabe....................................................................... 203 2.15.8.7.13. Czasownik posiłkowy È ä£»Ø ¶È [ їå ÎËDÝ&Î ] - "nie byæ ". ............................................................ 203 è 2.15.8.7.14. Czasownik posiłkowy È ç¹ È [é.å ×ۥΠ] - "byæ ". .................................................................... 204 è 2.15.8.7.14.1. Odmiana perfectum czasownika È ç¹ È [é.å ×ۥΠ]. Wzór I. Strona czynna:...................... 204 è 2.15.8.7.14.2. Odmiana imperfectum czasownika È ç.¹ È [é.å ×ۥΠ]. Wzór I. Tryb oznajmujê cy, strona czynna: 205 è 2.15.8.7.14.3. Schemat imperfectum czasownika È ç¹ È [é.å ×ۥΠ]. Wzór I. Tryb łê czê cy...................... 205 è 2.15.8.7.14.4. Schemat imperfectum czasownika È ç¹ È [é.å ×ۥΠ]. Wzór I. Tryb ë ciì ty. ....................... 206 2.15.9. Tabela podstawowych form czasownika regularnego (I - XI). ......................................... 206

222


Related Documents

Polish Grammar
April 2020 8
Arabic Grammar
December 2019 8
Arabic Grammar Terms 2
June 2020 12
Easy Arabic Grammar
December 2019 17
Arabic Grammar Terms
June 2020 10