Acquiring Actual Cost Of Construction Projects In Order To Cost Control, "a Systematic Approach"

‫ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی واﻗﻌﯽ ﭘﺮوژه ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺰﯾﻨﻪ؛‬ ‫اراﺋﻪی روﯾﮑﺮدی ﺳﯿﺴﺘﻤﺎﺗﯿﮏ‬ ‫ﮐﻮروش ﺧﺎﻧﺠﺎﻧﺰاده‪ ،‬ﺷﺮﮐﺖ ﺑﻠﻨﺪﭘﺎﯾﻪ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﯾﺮان‬ ‫ﮐﻠﻤﺎت ﮐﻠﯿﺪی‪ :‬ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬اﻗﻼم ﮐﺎری‪ ،‬اﻗﻼم ﻋﻤﻮﻣﯽ‪ ،‬ﻣﻨﺸﺄ ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی واﻗﻌﯽ‬ ‫‪1‬ـ ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪی اﻧﺴﺘﯿﺘﻮی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه‪ ،1‬داﻧﺶ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﺑﻪ ﻧُﻪ ﺑﺨﺶ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽﮔﺮدد ]‪:[1‬‬ ‫‪1‬ـ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﯾﮑﭙﺎرﭼﮕﯽ ﭘﺮوژه‪2 ،‬ـ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺤﺪوده ﭘﺮوژه‪3 ،‬ـ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻣﺎن ﭘﺮوژه‪4 ،‬ـ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﭘﺮوژه‪5 ،‬ـ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ‬ ‫ﭘﺮوژه‪6 ،‬ـ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﭘﺮوژه‪7 ،‬ـ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﭘﺮوژه‪8 ،‬ـ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ رﯾﺴﮏ ﭘﺮوژه و ‪9‬ـ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﺪارﮐﺎت ﭘﺮوژه‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ﭘﺮوژه ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ در »ﭼﺎرﭼﻮب زﻣﺎﻧﯽ ﻣﻌﯿﻦ«‪ ،‬ﺑﺎ ﺻﺮف »ﺑﻮدﺟﻪ ﻣﺸﺨﺺ« و ﺑﺎ »ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﻌﻠﻮم« ﺑﻪ اﻫﺪاف از ﻗﺒﻞ‬ ‫‪2‬‬ ‫ﺗﻌﺮﯾﻒﺷﺪه ﺑﺮای آن دﺳﺖ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻫﺮ ﭘﺮوژه ﺑﺮای ﻧﯿﻞ ﺑﻪ اﻫﺪاف آن‪ ،‬در ﭼﺎرﭼﻮب ﺳﻪ ﻣﺤﺪودﯾﺖ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬زﻣﺎن و ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺻﻮرت ﻣﯽﭘﺬﯾﺮد ]‪) [2‬ﺷﮑﻞ ‪.(1‬‬

‫ﮐﯿﻔﯿﺖ‬

‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫ﻣﺤﺪوده‬ ‫زﻣﺎن‬

‫ﺷﮑﻞ ‪1‬ـ ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎی ﭘﺮوژه‬

‫داﻣﻨﻪی ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﺤﺪودهﻫﺎی داﻧﺶ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه )ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻣﺎن‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ( ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‬ ‫ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎی ﭘﺮوژه )زﻣﺎن‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ و ﮐﯿﻔﯿﺖ( اﺳﺖ و از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎی ﭘﺮوژه ﺑﺮ اﻫﺪاف آن ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﯽﮔﺬارد‪ ،‬اﻣﺎ‬ ‫داﻣﻨﻪی ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﺮﺧﯽ دﯾﮕﺮ از ﻣﺤﺪودهﻫﺎی داﻧﺶ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ارﺗﺒﺎﻃﺎت‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ (…،‬ﺗﺄﺛﯿﺮ‬ ‫ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺮ ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎی ﭘﺮوژه و در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﻫﺪاف ﭘﺮوژه دارﻧﺪ و ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎی آﻧﻬﺎ دارای ﺗﻔﺎوتﻫﺎﯾﯽ اﺳﺎﺳﯽ ﺑﺎ ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ و ﯾﺎ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻣﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﺤﺪودهﻫﺎی داﻧﺶ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﮐﻤﮏ‬ ‫ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﺗﺎ ﭘﺮوژه در ﭼﺎرﭼﻮب ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎی ﺧﻮد ﺑﻪ اﻫﺪاف از ﭘﯿﺶ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪه ﻧﺎﺋﻞ آﯾﺪ و ﺑﺮﺧﯽ دﯾﮕﺮ از آﻧﻬﺎ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎً ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎی ﭘﺮوژه ﻣﯽﭘﺮدازﻧﺪ‪ .‬از اﯾﻨﺮو ﻣﯽﺗﻮان ﺳﻪ ﺑﺨﺶ از ﻣﺤﺪودهﻫﺎی داﻧﺶ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪ‪،‬‬ ‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻣﺎن و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﭘﺮوژه را ﺟﺰو »ﻣﺤﺪودهﻫﺎی اﺻﻠﯽ« داﻧﺶ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه و ﺑﻘﯿﻪ ﻣﺤﺪودهﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه را‬ ‫ﺟﺰو »ﻣﺤﺪودهﻫﺎی ﻓﺮﻋﯽ« داﻧﺶ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪی ﻧﻤﻮد ]‪.[3‬‬ ‫اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﯿﻢ از ﻣﻨﻈﺮ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﻮﺿﻮع‪ ،‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪای ﻣﯿﺎن ﺳﻪ ﻣﺤﺪودهی اﺻﻠﯽ داﻧﺶ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه اﻧﺠﺎم دﻫﯿﻢ‪ ،‬درﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ‬ ‫ﮐﻪ از ﻣﯿﺎن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻣﺎن‪ ،‬ﮐﯿﻔﯿﺖ و ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬آﻧﭽﻪ ﮐﻪ از ﺳﻮی ﭘﯿﻤﺎﻧﮑﺎر ﭘﺮوژه‪ ،‬ﮐﻤﺘﺮ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪ اﺳﺖ؛‬ ‫زﯾﺮا ﺑﻪ زﻣﺎن و ﮐﯿﻔﯿﺖ اﻧﺠﺎم ﭘﺮوژه ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻓﺸﺎرﻫﺎ و ﮐﻨﺘﺮلﻫﺎی اﻋﻤﺎل ﺷﺪه از ﺳﻮی ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﺎﻓﯽ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪ اﻏﻠﺐ ﻣﻮرد ﻏﻔﻠﺖ واﻗﻊ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺠﺮی ﮐﺎر‪ ،‬ﺣﺴﺎب‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ و درآﻣﺪﻫﺎی ﭘﺮوژه را ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﻪﺻﻮرت اﺻﻮﻟﯽ‪ ،‬درﺳﺖ و آﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ‪ ،‬اﻧﺠﺎم ﻧﻤﯽﺷﻮد‪ .‬ﻋﻠﺖ اﯾﻦ اﻣﺮ‬ ‫)‪Project Management Institute (PMI‬‬ ‫‪Constraint‬‬

‫‪1‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫ﻧﯿﺰ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ در واﻗﻊ اﻫﺪاف و ﻣﺴﺎﺋﻞ ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎ و ﭘﯿﻤﺎﻧﮑﺎر در ﻣﻮرد ﮐﯿﻔﯿﺖ و زﻣﺎن ﭘﺮوژه ﺑﺮ ﻫﻢ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬زﯾﺮا ﮐﯿﻔﯿﺖ و‬ ‫زﻣﺎن در ﯾﮏ ﭘﺮوژه ﺧﺎص ﯾﮑﺘﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﺰﯾﻨﻪ از ﻣﻨﻈﺮ ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎ و ﭘﯿﻤﺎﻧﮑﺎر دارای ﺗﻔﺎوتﻫﺎی اﺳﺎﺳﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و ﻋﻤﻼً ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎ‬ ‫ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﻮرد ﻣﺴﺌﻠﻪای ﮐﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﯿﻤﺎﻧﮑﺎر ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ )ﻫﺰﯾﻨﻪای ﮐﻪ اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﭘﺮوژه ﺑﺮای ﭘﯿﻤﺎﻧﮑﺎر در ﺑﺮ دارد(‪ ،‬اﻋﻤﺎل‬ ‫ﻧﻈﺮ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬از اﯾﻨﺮو ﺗﻮﺟﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻘﻮﻟﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ و ﺣﯿﺎﺗﯽﺗﺮﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه اﻣﺮی‬ ‫ﺿﺮوری ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ]‪.[3‬‬ ‫ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺮﯾﻒ اﻧﺴﺘﯿﺘﻮی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪ »ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎی ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺟﻬﺖ اﻃﻤﯿﻨﺎن از ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺮوژه‬ ‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻮدﺟﻪ ﻣﺼﻮب« ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ]‪ .[1‬ﭼﻬﺎر ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﭘﺮوژه ﺑﻪ ﺷﺮح ذﯾﻞ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ]‪:[1‬‬ ‫‪1‬ـ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﺎری‪ :‬ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻌﯿﯿﻦ اﻧﻮاع و ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﺎری )ﺷﺎﻣﻞ ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت و ﻣﻮاد و ﻣﺼﺎﻟﺢ(‬ ‫ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺟﻬﺖ اﺟﺮای ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﭘﺮوژه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪2‬ـ ﺑﺮآورد ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ :‬ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﺨﻤﯿﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺼﺮﻓﯽ ﺑﺮای ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎ و ﺗﺤﻘﻖ اﻫﺪاف ﭘﺮوژه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪3‬ـ ﺑﻮدﺟﻪﺑﻨﺪی‪ :‬ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﺨﺼﯿﺺ و ﺗﺴﻬﯿﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﺮآوردی ﮐﻞ ﭘﺮوژه‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮﯾﮏ از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎ )اﻗﻼم ﮐﺎری( ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺗﻬﯿﻪ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺒﻨﺎی‪ 3‬ﭘﺮوژه‪ ،‬ﺑﺮای اﻧﺪازهﮔﯿﺮی و ارزﯾﺎﺑﯽ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﭘﺮوژه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪4‬ـ ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ :‬ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﮐﻨﺘﺮل ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻮدﺟﻪ ﻣﺼﻮب ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫در ﻣﯿﺎن ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬اﺻﻠﯽﺗﺮﯾﻦ و ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی واﻗﻌﯽ‬ ‫اﺟﺮای ﮐﺎرﻫﺎی ﭘﺮوژه ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه و ﺑﺎ ﺑﻮدﺟﻪ ﭘﺮوژه ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺷﺪه‪ ،‬اﻧﺤﺮاﻓﺎت ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻮدﺟﻪ ﻣﺸﺨﺺ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﺮوژه ﺑﺮ ﻃﺒﻖ‬ ‫واﻗﻌﯿﺎت ﮐﺎری اﺻﻼح ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬ﺣﺘﯽ ﻣﯽﺗﻮان اﯾﻦﻃﻮر ﺑﯿﺎن ﻧﻤﻮد ﮐﻪ در واﻗﻊ ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ ﻣﺎﻧﻊ ﺑﺮ ﺳﺮ راه ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ و اﺟﺮاﯾﯽ ﺷﺪن‬ ‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪ در ﭘﺮوژه‪ ،‬ﻓﻘﺪان ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﺎرﺑﺮدی ﺑﺮای اﺟﺮای ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺰﯾﻨﻪ در ﭘﺮوژه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ]‪.[3‬‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺰﯾﻨﻪ دارای ﭼﻬﺎر زﯾﺮﻓﺮاﯾﻨﺪ اﺻﻠﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬ ‫‪1‬ـ ﺑﺪﺳﺖ آوردن اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻫﺰﯾﻨﻪای ﭘﺮوژه‬ ‫‪2‬ـ ﮐﻨﺘﺮل ﺗﻐﯿﯿﺮات؛ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻋﻤﻠﮑﺮد واﻗﻌﯽ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺒﻨﺎی ﭘﺮوژه و ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮدن اﻧﺤﺮاﻓﺎت‬ ‫‪3‬ـ اراﺋﻪ راﻫﮑﺎرﻫﺎی اﺻﻼﺣﯽ ﺑﺮای رﻓﻊ ﻣﺸﮑﻼت و اﻧﺤﺮاﻓﺎت ﭘﯿﺶ آﻣﺪه در ﭘﺮوژه‬ ‫‪4‬ـ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی ﻣﺠﺪد ﻫﺰﯾﻨﻪ ﭘﺮوژه‬ ‫ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ در ﺷﮑﻞ ‪ 2‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اوﻟﯿﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪ در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﺪﺳﺖ آوردن اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﻠﮑﺮد‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪای ﭘﺮوژه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در واﻗﻊ ﺑﺪون داﺷﺘﻦ اﯾﻦ اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬ﻫﯿﭻ ﮐﺪام از ﺳﺎﯾﺮ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎی ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺰﯾﻨﻪ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮐﻞ ﺳﯿﺴﺘﻢ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺠﺎم ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﮐﺎر در ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺰﯾﻨﻪ‪» ،‬ﺑﺪﺳﺖ آوردن اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻫﺰﯾﻨﻪای‬ ‫ﭘﺮوژه« ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در واﻗﻊ ﺑﺪون داﺷﺘﻦ اﯾﻦ اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ ﻧﻤﯽﺗﻮان ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺰﯾﻨﻪ را ﺑﻪدرﺳﺘﯽ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم رﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ ﺗﺒﻊ‬ ‫آن‪ ،‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪی ﭘﺮوژه ﻧﯿﺰ ﻋﻘﯿﻢ و ﻧﺎﻗﺺ ﺑﺎﻗﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت ﻫﺰﯾﻨﻪای واﻗﻌﯽ ﭘﺮوژه‪ ،‬ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺰﯾﻨﻪ و ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﭘﺮوژه ﮐﺎرﺑﺮد دارد‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ از اﯾﻦ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت در ﺑﺨﺶﻫﺎ و ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺎری ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮان اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل ـ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﻣﻬﻢ ـ از اﯾﻦ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﯽﺗﻮان در آﻣﺎدهﺳﺎزی ﺑﺮآوردﻫﺎی ﻣﺎﻟﯽ ﺷﺮﮐﺖ در ﻣﻨﺎﻗﺼﺎت و ﮐﺎرﻫﺎی آﺗﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﭘﺮوژهﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫ﺣﺎل ﮐﻪ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﺗﺎ ﺣﺪی روﺷﻦ ﺷﺪه و دﻻﯾﻞ ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻧﯿﺰ ﺑﺮرﺳﯽ ﮔﺮدﯾﺪ‪ ،‬در اداﻣﻪ ﺑﻪ ﺑﺤﺚ‬

‫ﻫﺰﯾــﻨﻪﻫﺎی‬

‫ﮐــــﻨﺘﺮل‬

‫راﻫﮑﺎرﻫﺎی‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی‬

‫واﻗــــﻌﯽ‬

‫ﺗﻐــﯿﯿﺮات‬

‫اﺻــﻼﺣﯽ‬

‫ﻣﺠــــﺪد‬

‫ﺷﮑﻞ ‪2‬ـ ﺗﻮاﻟﯽ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎی ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫‪Baseline Cost‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬

‫اﺻﻠﯽ‪ ،‬ﮐﻪ ﻧﺤﻮهی ﺑﺪﺳﺖ آوردن اﻃﻼﻋﺎت ﻫﺰﯾﻨﻪای واﻗﻌﯽ ﭘﺮوژه در دورهی اﺟﺮای ﭘﺮوژه و اراﺋﻪ ﯾﮏ روش ﺳﯿﺴﺘﻤﺎﺗﯿﮏ ﺑﺮای اﯾﻦ‬ ‫ﮐﺎر اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬در اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﺎر روش ﺑﺪﺳﺖ آوردن اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻫﺰﯾﻨﻪای )ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی واﻗﻌﯽ( ﭘﺮوژه در ﻣﻘﺎﻃﻊ‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ در ﻃﻮل دوره ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺮوژه‪ ،‬ﺑﻪﻣﺜﺎﺑﻪ ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﺎرﺑﺮدی ﺗﺸﺮﯾﺢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪2‬ـ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﺪﺳﺖ آوردن اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻫﺰﯾﻨﻪای ﭘﺮوژه‬ ‫»ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻫﺰﯾﻨﻪای ﭘﺮوژه« ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻣﺠﻤﻮﻋﻪی ﻣﻨﻈﻢ از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮐﻪ در راﺳﺘﺎی رﺳﯿﺪن ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺪف ﺳﯿﺴﺘﻢ )ﺑﺪﺳﺖ آوردن اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻫﺰﯾﻨﻪای واﻗﻌﯽ ﭘﺮوژه(‪ ،‬ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ در ارﺗﺒﺎط و ﺗﻌﺎﻣﻞ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ‬ ‫‪7‬‬ ‫اﺟﺰای آن ﻋﺒﺎرتاﻧﺪ از »ورودیﻫﺎ«‪» ،4‬ﺧﺮوﺟﯽﻫﺎ«‪» ،5‬ﭘﺮدازش«‪ 6‬ﮐﻪ در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﺮ روی اﻃﻼﻋﺎت اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد‪» ،‬ﺑﺎزﺧﻮرد«‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت و »ﻣﺤﺪوده و ﻣﺤﯿﻂ ﺳﯿﺴﺘﻢ«‪ .[4] 8‬ﺑﺮای ﺗﻌﺮﯾﻒ و راهاﻧﺪازی ﺳﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ اﺟﺰای آن را ﺗﻌﺮﯾﻒ و ﻃﺮاﺣﯽ ﮐﺮده‪،‬‬ ‫ﻧﺤﻮه ارﺗﺒﺎط و ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﯿﻦ آﻧﻬﺎ را ﻣﺸـﺨﺺ ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ و ﺗﺸﺮﯾﺢ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﺎر ارﺋﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬اﺳﺎﺳﺎً از دﯾﺪﮔﺎه و ﻣﻮﺿﻊ ﯾﮏ »ﭘﯿﻤﺎﻧﮑﺎر« و ﺳﺎزﻧﺪه ﻃﺮح ﺻﻮرت‬ ‫ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﻨﻬﺎ در ﺣﻮزه ﭘﺮوژهﻫﺎی ﺳﺎﺧﺖ دارای ﮐﺎرﺑﺮد و ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ‬ ‫دﻟﯿﻞ اﯾﻨﮑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺟﺎﻣﻊ ﺑﻮده و ﺑﺮای ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺣﺎﻻت ﻣﻤﮑﻦ در ﯾﮏ ﭘﺮوژه ﺳﺎﺧﺖ ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﯽﮔﺮدد‪ ،‬ﺑﺎ ﺑﮑﺎر‬ ‫ﺑﺴﺘﻦ اﺻﻮل‪ ،‬ﻣﺒﺎﻧﯽ و روشﻫﺎی اراﺋﻪ ﺷﺪه در اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬در ﻫﺮ ﺑﺨﺶ از دﯾﺴﯿﭙﻠﯿﻦﻫﺎی ﮐﺎری )ﻃﺮاﺣﯽ‪ ،‬ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺗﺠﻬﯿﺰات و‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ(‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮان ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺰﯾﻨﻪ را راهاﻧﺪازی ﻧﻤﻮده ﺑﮑﺎر ﺑﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺤﺪوده ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺳﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻣﺮزﻫﺎی ﯾﮏ از ﭘﺮوژه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ؛ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬ﺑﯿﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﯾﮏ ﭘﺮوژه و ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫ﭘﺮوژهﻫﺎ ﯾﺎ واﺣﺪﻫﺎی ﺳﺘﺎدی ﺷﺮﮐﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺒﺎدﻟﯽ ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﯿﭻﮔﻮﻧﻪ ﺧﻠﻂ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ و ﻫﺰﯾﻨﻪای ﺻﻮرت‬ ‫ﻧﻤﯽﮔﯿﺮد و ﻣﺮزﻫﺎی ﺳﯿﺴﺘﻢ ﯾﺎد ﺷﺪه‪ ،‬ﮐﺎﻣﻼً ﺟﺪا و ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺎﻟﯽ ﺷﺮﮐﺖ و ﺳﺎﯾﺮ ﭘﺮوژهﻫﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ )ﺷﮑﻞ ‪ .(3‬ﺑﻪﻋﺒﺎرت‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ‪ ،‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺬﮐﻮر ﺑﺮای ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﭘﺮوژه ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﯽﮔﺮدد؛ اﮔﺮﭼﻪ ﻣﯽﺗﻮان آن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻫﻢزﻣﺎن در‬

‫ﺳــﺘﺎد‬

‫ﭘﺮوژه ‪3‬‬

‫ﭘﺮوژه ‪2‬‬

‫ﭘﺮوژه ‪1‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪3‬ـ ﻣﺮزﻫﺎی ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﺮای ﭘﺮوژه ‪1‬‬

‫ﭘﺮوژهﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﻫﺮ ﭘﺮوژه و اﺟﺮا و ﺳﺎﺧﺖ ﻫﺮ ﯾﮏ از اﻗﻼم ﮐﺎری آن‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ از ﻗﺒﯿﻞ دﺳﺘﻤﺰد ﻧﯿﺮوی‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺧﺮﯾﺪ ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬ﻣﻮاد و ﺗﺠﻬﯿﺰات‪ ،‬ﺗﻬﯿﻪ‪ ،‬ﺗﺄﻣﯿﻦ و ﺑﻪﮐﺎرﮔﯿﺮی ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت‪ ،‬اﺳﮑﺎن ﭘﺮﺳﻨﻞ‪ ،‬ﻗﺮاردادﻫﺎی دﺳﺖدوم‪ 9‬اﺟﺮای ﮐﺎر و‬ ‫ﻣﻮاردی ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻨﻬﺎ ﺻﻮرت ﻣﯽﭘﺬﯾﺮد‪ .‬اﯾﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪ ،‬ﯾﺎ ﺻﺮف اﺟﺮا و ﺳﺎﺧﺖ اﻗﻼم ﮐﺎری ﭘﺮوژه و ﯾﺎ ﺻﺮف ﻣﺨﺎرج ﻋﻤﻮﻣﯽ آن‬ ‫‪4‬‬

‫‪Input‬‬ ‫‪Output‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪Process‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪Feedback‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪Scope & Environment‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪Subcontracts‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪3‬‬

‫ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺮای ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی واﻗﻌﯽ اﻧﺠﺎم ﮐﺎر‪ ،‬ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﺳﻬﻢ ﻫﺮ ﮐﺪام از اﻗﻼم ﮐﺎری و ﻋﻤﻮﻣﯽ ﭘﺮوژه را از ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ و‬ ‫ﻣﺨﺎرج ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﭘﺮوژه ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮده‪ ،‬ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺗﺨﺼﯿﺺ داد‪.‬‬

‫ﻣﺨــــــﺎرج‬

‫ﻓــــــﺮاﯾﻨﺪ‬

‫ﭘـــــــﺮوژه‬

‫ﺗﻮزﯾﻊ ﻫـﺰﯾﻨﻪ‬

‫ﻫﺰﯾﻨﻪ »اﻗﻼم ﮐﺎری«‬ ‫و »اﻗﻼم ﻋﻤﻮﻣــﯽ«‬ ‫ﭘــــــــــﺮوژه‬

‫ﺷﮑﻞ ‪4‬ـ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﺪﺳﺖ آوردن اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻫﺰﯾﻨﻪای ﭘﺮوژه‬

‫ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ ﯾﮏ روﯾﻪ ﻣﻨﻄﻘﯽ‪ ،‬اﺻﻮﻟﯽ و ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮای ﺗﻮزﯾﻊ و ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﭘﺮوژه‬ ‫ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻧﻤﻮد و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آن‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ واﻗﻌﯽ »اﻗﻼم ﮐﺎری« و »اﻗﻼم ﻋﻤﻮﻣﯽ« ﭘﺮوژه را ﺑﺪﺳﺖ آورد‪ .‬در ﺷﮑﻞ ‪ 4‬ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫آوردن اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻫﺰﯾﻨﻪای ﭘﺮوژه‪ ،‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬در اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ‪» ،‬ورودیﻫﺎ«‬ ‫ﻣﺨﺎرج ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﭘﺮوژه‪» ،‬ﺧﺮوﺟﯽﻫﺎ« ﻫﺰﯾﻨﻪ واﻗﻌﯽ اﻗﻼم ﮐﺎری و اﻗﻼم ﻋﻤﻮﻣﯽ ﭘﺮوژه‪ ،‬و ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﺨﺼﯿﺺ و ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫»ﭘﺮدازﺷﯽ« اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﺮ روی ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﭘﺮوژه اﻧﺠﺎم ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬در اداﻣﻪ ﻫﺮﮐﺪام از اﯾﻦ ﻣﻮارد ﺗﻌﺮﯾﻒ‬ ‫ﺷﺪه و ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫‪3‬ـ ورودیﻫﺎی ﺳﯿﺴﺘﻢ‬ ‫‪3‬ـ‪1‬ـ ﮐﻠﯿﺎت‪:‬‬ ‫‪10‬‬

‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ و ﻣﺨﺎرج ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﭘﺮوژه‪ ،‬ورودیﻫﺎی ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ و ﻣﺨﺎرج‪ ،‬ﺑﻪﻋﻨﻮان »ﻣﻨﺸﺄ ﻫﺰﯾﻨﻪ«‬ ‫ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻨﻈﻮر از ﻣﻨﺸﺄ ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬آن ﭼﯿﺰی اﺳﺖ ﮐﻪ در ﭘﺮوژه اﯾﺠﺎد ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ و ﺷﺎﻣﻞ دو ﮔﺮوه ﻋﻤﺪه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ]‪:[3‬‬ ‫‪1‬ـ ﻣﻨﺸﺄ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ :‬ﻫﺰﯾﻨﻪاﯾﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎً ﺑﺮای آن ﭘﻮل ﭘﺮداﺧﺖ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺧﺮﯾﺪ ﻣﻮاد و‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ و ﻗﺮاردادﻫﺎی دﺳﺖدوم اﺟﺮای ﮐﺎر و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻮارد اﯾﻨﭽﻨﯿﻨﯽ‪.‬‬ ‫‪2‬ـ ﻣﻨﺸﺄ ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ :‬ﻫﺰﯾﻨﻪاﯾﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎً ﺑﺮای آن ﭘﻮل ﭘﺮداﺧﺖ ﻧﻤﯽﺷﻮد و ﺑﻪﺻﻮرت ﮐﺎﻫﺶ در ارزش‬ ‫داراﯾﯽﻫﺎی ﭘﺮوژه ﻧﻤﺎﯾﺎن ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺰﯾﻨﻪ اﺳﺘﻬﻼک داراﯾﯽﻫﺎی ﭘﺮوژه )ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت‪ ،‬ﭘﻼﻧﺖﻫﺎ‪.(...،‬‬ ‫وﺟﻪ ﺗﺴﻤﯿﻪ »ﻣﻨﺸﺄ ﻫﺰﯾﻨﻪ« آن اﺳﺖ ﮐﻪ در واﻗﻊ‪ ،‬ﺟﺮﯾﺎن ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ 11‬در ﭘﺮوژه ﺑﺎ ﭘﺮداﺧﺖﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﻣﻨﺸﺄ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺻﻮرت‬ ‫ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ ،‬آﻏﺎز ﺷﺪه و ﺑﻪ اﻗﻼم ﮐﺎری و اﻗﻼم ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺧﺘﻢ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬در اداﻣﻪ ﻫﺮﮐﺪام از ﻣﻨﺸﺄﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه و ﺑﺤﺚ‬ ‫ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪3‬ـ‪2‬ـ ﻣﻨﺸﺄ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ‪:‬‬

‫ﻣﻨﺸﺄﻫﺎی ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﻮارد زﯾﺮ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪:‬‬ ‫‪1‬ـ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ :‬ﺷﺎﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﺎرﮔﺮان و ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﮐﺎری ﭘﺮوژه‪ ،‬ﺑﻪاﺳﺘﺜﻨﺎی ﭘﺮﺳﻨﻞ ﻓﻨﯽ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮای‬ ‫ﻣﺜﺎل؛ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺣﻘﻮق ﮐﺎرﮔﺮﻫﺎی ﺳﺎده‪ ،‬اﭘﺮاﺗﻮرﻫﺎی ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت و ﭘﻼﻧﺖﻫﺎ‪ ،‬ﮐﺎرﮔﺮان ﺧﺪﻣﺎﺗﯽ‪ ...،‬ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﯾﯽ از اﯾﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪2‬ـ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺧﺮﯾﺪ ﮐﺎﻻ‪ ،‬ﻣﺼﺎﻟﺢ و ﺗﺠﻬﯿﺰات‪ :‬ﻣﻨﻈﻮر از »ﻣﺼﺎﻟﺢ«‪ ،‬اﻗﻼم ﻣﺼﺮﻓﯽ ﭘﺮوژه از ﻗﺒﯿﻞ ﺷﻦ و ﻣﺎﺳﻪ‪ ،‬ﺳﯿﻤﺎن‪،‬‬ ‫آﻫﻦآﻻت و ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻨﻬﺎ اﺳﺖ و ﻣﻨﻈﻮر از »ﮐﺎﻻ«‪ ،‬اﺟﻨﺎس و اﻗﻼم ﻣﺼﺮﻓﯽ ﺑﻪ ﻏﯿﺮ از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﻮازماﻟﺘﺤﺮﯾﺮ‪ ،‬اﻗﻼم‬ ‫ﺧﻮراﮐﯽ‪ ،‬ﻗﻄﻌﺎت ﯾﺪﮐﯽ ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت‪ ....،‬ﻣﻨﻈﻮر از »ﺗﺠﻬﯿﺰات« ﻧﯿﺰ‪ ،‬اﻗﻼﻣﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﺮﯾﺪاری ﺷﺪه و در اﺟﺮای اﻗﻼم ﮐﺎری‬ ‫ﭘﺮوژه‪ ،‬ﻧﺼﺐ ﺷﺪه و ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮارد را ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺗﺠﻬﯿﺰات ﭘﺮوژه ﮐﻪ ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﮐﺎر ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز اﺳﺖ )ﺗﺠﻬﯿﺰات و ﭘﻼﻧﺖﻫﺎ‪،‬‬

‫‪Cost Source‬‬ ‫‪Cost Flow‬‬

‫‪4‬‬

‫‪10‬‬ ‫‪11‬‬

‫ﻣﺜﻞ ﺳﻨﮓﺷﮑﻦ و ﺑﺘﻦﺳﺎز(‪ ،‬اﺷﺘﺒﺎه ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺧﺮﯾﺪ ﭘﻤﭗ‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺧﺮﯾﺪ ﺗﺠﻬﯿﺰات اﺑﺰاردﻗﯿﻖ و ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ‪ ،‬ﮐﻪ در ﭘﺮوژه‬ ‫ﻧﺼﺐ ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻮاردی از اﯾﻦ ﻗﺒﯿﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪3‬ـ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻗﺮاردادﻫﺎی دﺳﺖ دوم‪ :‬ﻗﺮاردادﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﺑﺨﺸﯽ از ﮐﺎر و ﯾﺎ ﺗﺄﻣﯿﻦ و ﺗﻬﯿﻪ ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت‪ ،‬اﻧﺠﺎم ﺧﺪﻣﺎت‬ ‫و ﻣﻮارد اﯾﻦﭼﻨﯿﻨﯽ در ﭘﺮوژه ﻣﻨﻌﻘﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﻗﺮاردادﻫﺎی دﺳﺖ دوم ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪4‬ـ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺨﺎرج ﻋﻤﻮﻣﯽ‪ :‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﮐﺎری ﺧﺎﺻﯽ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﻨﺪ و دارای ﻣﺎﻫﯿﺘﯽ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ و‬ ‫در ﻫﯿﭻ ﮐﺪام از اﻧﻮاﻋﯽ ﮐﻪ ﺗﺎ ﮐﻨﻮن از ﻣﻨﺸﺄﻫﺎی ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻗﺮار ﻧﻤﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﻘﻮق ﭘﺮﺳﻨﻞ‬ ‫ﻓﻨﯽ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺻﻮرتﺣﺴﺎبﻫﺎی ﺗﺴﻬﯿﻼت ﮐﺎرﮔﺎه ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮق و ﺗﻠﻔﻦ‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪی ﺑﯿﻤﻪ‪ ،‬ﻣﺎﻟﯿﺎت‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی رﻓﺖ و آﻣﺪ‪...،‬‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﯾﯽ از اﯾﻦ دﺳﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪3‬ـ‪3‬ـ ﻣﻨﺸﺄ ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ‪:‬‬

‫اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﻨﺸﺄ ﻫﺰﯾﻨﻪ را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ دو ﮔﺮوه اﺻﻠﯽ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻧﻤﻮد‪:‬‬ ‫‪1‬ـ ﻫﺰﯾﻨﻪ اﺳﺘﻬﻼک‪ :‬اﺳﺘﻬﻼک ﺑﻪﻣﻌﻨﯽ ﮐﺎﻫﺶ ارزش ﺑﺎزاری اﺑﺰار در اﺛﺮ ﺳﻦ‪ ،‬ﻓﺮﺳﻮدﮔﯽ‪ ،‬ﺧﺮابﺷﺪن و از ﮐﺎر اﻓﺘﺎدن اﺳﺖ‬ ‫]‪ .[5‬ﺑﺨﺸﯽ از اﯾﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﻣﺴﺘﻘﻞ از اﯾﻨﮑﻪ داراﯾﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد ﯾﺎ ﺧﯿﺮ‪ ،‬رخ ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺰﯾﻨﻪ اﺳﺘﻬﻼک ﯾﮏ‬ ‫ﻣﺎﺷﯿﻦ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ از ﻣُﺪ اﻓﺘﺎدﮔﯽ آن‪ ،‬ﺑﻪﻋﻠﺖ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻓﻨّﺎوری‪ ،‬ﺗﺤﻤﯿﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺨﺶ دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺰ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از داراﯾﯽﻫﺎ ﺑﻪ ﭘﺮوژه ﺗﺤﻤﯿﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ دﻗﺖ داﺷﺖ ﮐﻪ ﻣﻨﻈﻮر از اﯾﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ‪ 12‬ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ‬ ‫»ﮐﺎﻫﺶ در ارزﺷﯽ« اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﺳﺘﻔﺎده از آن داراﯾﯽ ﺑﻪوﺟﻮد آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﮐﺎﻫﺶ در ارزش ﯾﮏ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﮐﻪ در اﺛﺮ اﺳﺘﻔﺎده از‬ ‫آن ﺑﻪوﺟﻮد ﻣﯽآﯾﺪ‪ ،‬ﯾﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺮای اﯾﻦ ﻧﻮع ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪2‬ـ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری‪ :‬ﻫﺰﯾﻨﻪاﯾﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﻪﻋﻠﺖ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاریای ﮐﻪ ﺻﺮف ﺧﺮﯾﺪ داراﯾﯽﻫﺎ ﻣﯽﺷﻮد و ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ آن ﻓﺮﺻﺘﯽ‬ ‫را ﺑﺮای ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری در ﻣﺤﻞ دﯾﮕﺮ از ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ ،‬ﺑﻪ ﭘﺮوژه ﺗﺤﻤﯿﻞ ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﯾﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﯽﺗﻮان از‬ ‫ﺿﺮﯾﺐ ﺣﺪاﻗﻞ ﻧﺮخ ﺑﺎزده ﺟﺬاب‪ 13‬ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬار )ﺷﺮﮐﺖ( اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد ]‪.[6‬‬ ‫در ﺷﮑﻞ ‪ 5‬ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪی و اﻧﻮاع ﻣﻨﺸﺄﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ در ﭘﺮوژه‪ ،‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﺸﺄﻫﺎی ﻫﺰﯾـﻨﻪ‬ ‫ﭘـــــــــﺮوژه‬

‫ﻣﻨﺸﺄ ﻣﺴـﺘﻘﯿﻢ‬

‫ﻣﻨﺸﺄ ﻏﯿﺮﻣﺴـﺘﻘﯿﻢ‬

‫ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‬ ‫)ﮐــﺎرﮔـﺮ(‬

‫ﻫﺰﯾﻨﻪ اﺳـﺘﻬﻼک‬

‫ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺧﺮﯾﺪ ﮐﺎﻻ‪ ،‬ﻣﺼﺎﻟﺢ و‬ ‫ﺗﺠﻬﯿﺰات‬

‫ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری‬

‫ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻗﺮاردادﻫﺎی‬ ‫دﺳــﺖ دوم‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﻋﻤﻮﻣﯽ‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪5‬ـ ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪی ﻧﻮاع ﻣﻨﺸﺄﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﭘﺮوژه‬

‫‪Operation Cost‬‬ ‫)‪Minimum Attractive Rate of Return (MARR‬‬

‫‪5‬‬

‫‪12‬‬ ‫‪13‬‬

‫‪4‬ـ ﺧﺮوﺟﯽﻫﺎی ﺳﯿﺴﺘﻢ‬ ‫‪4‬ـ‪1‬ـ ﮐﻠﯿﺎت‬

‫ﻣﺒﺎﻟﻎ »ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی واﻗﻌﯽ« و ﻣﯿﺰان »ﻣﺼﺮف واﻗﻌﯽ ﻣﻨﺎﺑﻊ« ﺑﺮای ﻫﺮ ﮐﺪام از »اﻗﻼم ﮐﺎری« و »اﻗﻼم ﻋﻤﻮﻣﯽ« ﭘﺮوژه ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻔﮑﯿﮏ‪ ،‬ﺧﺮوﺟﯽﻫﺎی ﺣﺎﺻﻞ از ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻣﺒﺎﻟﻎ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی »اﻗﻼم ﮐﺎری« و »اﻗﻼم ﻋﻤﻮﻣﯽ«‪ ،‬ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﻌﺎدل ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﭘﺮوژه ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در اداﻣﻪ اﯾﻦ ﻋﺒﺎرات ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه و ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪4‬ـ‪2‬ـ ﻗﻠﻢ ﮐﺎری‪:‬‬

‫‪14‬‬

‫»اﻗﻼم ﮐﺎری« آن ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ در ﻃﻮل دورهی ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺮوژه اﺟﺮا ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و اﺳﺎﺳﺎً ﻗﺮارداد ﭘﺮوژه ﺑﺮای اﻧﺠﺎم و‬ ‫اﺟﺮای آﻧﻬﺎ ﻣﻨﻌﻘﺪ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ اﻗﻼم در ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﺳﻄﺢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻫﻤﺎن آﯾﺘﻢﻫﺎی ﮐﺎری ﻗﺮارداد ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ‪ 15‬ﭘﺮوژه )ﻣﺎﻧﻨﺪ آرﻣﺎﺗﻮرﺑﻨﺪی‪ ،‬ﺧﺎﮐﺒﺮداری‪ ،‬ﺑﺘﻦرﯾﺰی‪ ،‬ﻧﺼﺐ‪ ،‬ﻃﺮاﺣﯽ‪ (...،‬در ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﺎ اﻗﻼم ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﺗﺤﻮﯾﻞ‪ 16‬ﭘﺮوژه )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎ‪ ،‬واﺣﺪﻫﺎ‪ (...،‬اﻗﻼم ﮐﺎری ﺳﯿﺴﺘﻢ را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﻗﻼم ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺪازهﮔﯿﺮی‪ ،‬ﮐﻨﺘﺮل و‬ ‫ﺳﻨﺠﺶ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻣﻮارد زﯾﺮ ﻣﺜﺎلﻫﺎﯾﯽ از اﻗﻼم ﮐﺎری ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ :‬ﻧﺼﺐ و راهاﻧﺪازی ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت واﺣﺪ ‪ 1‬ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺘﻦرﯾﺰی‬ ‫ﻓﻮﻧﺪاﺳﯿﻮن ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﭘﻤﭗﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬اﺟﺮای اﺳﮑﻠﺖ ﻓﻠﺰی ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﺮﮐﺰی‪ ،‬ﺑﺘﻦرﯾﺰی ﭘﺎرت اول ﺣﻮﺿﭽﻪ ﺗﺒﺨﯿﺮ‪ ،‬ﻃﺮاﺣﯽ ﺗﻔﺼﯿﻠﯽ ﺳﺎزه‬ ‫ﺑﺮج ﺧﻨﮏﮐﻦ واﺣﺪ ‪ 2‬و ﻣﻮاردی از اﯾﻦ دﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻌﺪاد و ﺳﻄﺢ ﺟﺰﺋﯿﺎت اﻗﻼم ﮐﺎری ﭘﺮوژه‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻘﺘﻀﯿﺎت ﭘﺮوژه‪ ،‬ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﮐﺎری ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎری ﭘﺮوژه در‬ ‫ﺗﻄﺎﺑﻖ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد‪.‬‬ ‫‪4‬ـ‪3‬ـ ﻗﻠﻢ ﻋﻤﻮﻣﯽ‪:‬‬

‫‪17‬‬

‫ﻣﻨﻈﻮر از »ﻗﻠﻢ ﻋﻤﻮﻣﯽ« ﭘﺮوژه‪ ،‬ردﯾﻒﻫﺎ و آﯾﺘﻢﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﻋﻤﻮﻣﯽ ﭘﺮوژه ـ ﮐﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻌﺪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ ـ‬ ‫ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﻋﻤﻮﻣﯽ‪ ،‬ﻣﻮاردی ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی روزاﻧﻪ دﻓﺘﺮی ﮐﺎرﮔﺎه‪ ،‬ﺣﻘﻮق ﭘﺮﺳﻨﻞ ﻓﻨﯽ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺎﻟﯿﺎت‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﺗﻬﯿﻪ ﺿﻤﺎﻧﺖﻧﺎﻣﻪ و ﻣﻮاردی از اﯾﻦ دﺳﺖ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﺰﯾﻨﻪی ﻋﻤﻮﻣﯽ آن ﭼﯿﺰی اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺑﻪ ﻧﺎم ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﺎﻻﺳﺮی ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺣﺪ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز‪ ،‬اﯾﻦ آﯾﺘﻢﻫﺎ را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪﺻﻮرت ﺧﻼﺻﻪ و ﮐﻠﯽ و ﯾﺎ ﺑﺎ ﻣﺸﺮوح و ﺑﺎ ﺟﺰﺋﯿﺎت ﮐﺎﻓﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ‬ ‫ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫‪4‬ـ‪4‬ـ ﻫﺰﯾﻨﻪ‪:‬‬

‫ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺮﯾﻒ‪ ،‬اﻗﻼم ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ »ﺑﻬﺎی ﮐﺎﻻ و ﺧﺪﻣﺎﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮای ﺗﺤﺼﯿﻞ درآﻣﺪ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻪ ﻣﺼﺮف‬ ‫ﻣﯽرﺳﺪ« ]‪ .[7‬ﺑﻪﻃﻮر ﮐﻠﯽ در ﻫﺮ ﭘﺮوژه‪ ،‬دو ﻧﻮع ﻫﺰﯾﻨﻪ وﺟﻮد دارد‪:‬‬ ‫‪1‬ـ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﭘﺮوژه‪ 18:‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﭘﺮوژه‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ اﺟﺮای اﻗﻼم ﮐﺎری ﭘﺮوژه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬درواﻗﻊ‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﯽﺗﻮان آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ اﻗﻼم ﮐﺎری ﭘﺮوژه ﻧﺴﺒﺖ داد‪» ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ« ﭘﺮوژه را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬ﮐﺎﻻ‪ ،‬ﻧﯿﺮوی‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﯽ )ﮐﺎرﮔﺮ( و ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ در اﺟﺮای اﻗﻼم ﮐﺎری ﭘﺮوژه ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮده ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﭘﺮوژه ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪2‬ـ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﯾﺎ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﭘﺮوژه‪ 19:‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺮای ﻫﺪاﯾﺖ‪ ،‬اﺟﺮا و راﻫﺒﺮی ﮐﻠﯽ ﭘﺮوژه‪ ،‬ﺑﻪ ﭘﺮوژه ﺗﺤﻤﯿﻞ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ؛ ﯾﺎ اﯾﻦ ﮐﻪ ﻣﺎﻫﯿﺘﯽ ﻋﻤﻮﻣﯽ دارﻧﺪ و ﻧﻤﯽﺗﻮان آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ اﻗﻼم ﮐﺎری ﺧﺎﺻﯽ از ﭘﺮوژه ﻧﺴﺒﺖ داد‪» ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ«‬ ‫ﯾﺎ »ﻋﻤﻮﻣﯽ« ﭘﺮوژه ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺣﻘﻮق ﭘﺮﺳﻨﻞ ﻓﻨﯽ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﺎرﻫﺎی اداری و دﻓﺘﺮی‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ اﺳﮑﺎن ﭘﺮﺳﻨﻞ و‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻨﻬﺎ‪.‬‬ ‫در واﻗﻊ‪ ،‬ﺳﻮای اﯾﻨﮑﻪ از ﭼﻪ ﻣﻨﺸﺄ ﻫﺰﯾﻨﻪای ﻧﺸﺄت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻌﯿﺎری ﮐﻪ در ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻧﻮع ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮده ﻣﯽﺷﻮد‪،‬‬ ‫»ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻪ اﻗﻼم ﮐﺎری ﭘﺮوژه« ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪﻋﺒﺎرت ﺑﻬﺘﺮ‪ ،‬ﻫﯿﭻ ﻫﺰﯾﻨﻪای ذاﺗﺎً ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﯾﺎ ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ‬ ‫ﻣﺤﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ و ﻧﻮع ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺷﺪن آن‪ ،‬ﻫﻮﯾﺖ آن را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺨﺼﯿﺺ دادن ﺑﻪ اﻗﻼم ﮐﺎری ﭘﺮوژه‬ ‫‪14‬‬

‫‪Work Item‬‬ ‫‪Functional Structure‬‬ ‫‪16‬‬ ‫‪Deliverable‬‬ ‫‪17‬‬ ‫‪General Item‬‬ ‫‪18‬‬ ‫‪Direct Cost of Project‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪General or Indirect Cost of Project‬‬ ‫‪15‬‬

‫‪6‬‬

‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی »ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ« ﭘﺮوژه و ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮان آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ اﻗﻼم ﮐﺎری ﭘﺮوژه ﺗﺨﺼﯿﺺ داد‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی‬ ‫»ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ« ﯾﺎ »ﻋﻤﻮﻣﯽ« ﭘﺮوژه را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫‪5‬ـ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺳﯿﺴﺘﻢ‬ ‫‪5‬ـ‪1‬ـ ﮐﻠﯿﺎت‬

‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ‪ ،‬ﭘﺮدازش در ﺳﯿﺴﺘﻢِ »ﺑﺪﺳﺖ آوردن اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻫﺰﯾﻨﻪای ﭘﺮوژه«‪ ،‬ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از‪» :‬ﺗﺨﺼﯿﺺ و ﺗﻮزﯾﻊ‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﺨﺎرج و ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﭘﺮوژه‪ ،‬از ﻣﻨﺸﺄ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﻣﺼﺮف آﻧﻬﺎ )اﻗﻼم ﮐﺎری و ﻋﻤﻮﻣﯽ( و ﺑﺪﺳﺖ آوردن‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺼﺮﻓﯽ واﻗﻌﯽ اﻗﻼم ﮐﺎری و اﻗﻼم ﻋﻤﻮﻣﯽ ﭘﺮوژه«‪.‬‬ ‫در ﺑﻌﻀﯽ از ﺣﺎﻻت‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﻣﺼﺮف آن ﺗﺨﺼﯿﺺ داد و در ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﻮارد‬ ‫ﻧﯿﺰ‪ ،‬ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﺗﻮزﯾﻊ و ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪ دﺳﺘﻤﺰد ﮐﺎرﮔﺮی ﮐﻪ ﻣﺸﻐﻮل اﻧﺠﺎم‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﯾﮏ ﻗﻠﻢ ﮐﺎری ﺧﺎص ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎً ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻗﻠﻢ ﮐﺎری ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ‬ ‫ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ .‬ﻣﺜﺎل دﯾﮕﺮ؛ ﯾﮏ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ را ﮐﻪ ﺑﻪ اﻗﻼم ﮐﺎری ﻣﺘﻌﺪدی ﺳﺮوﯾﺲ ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ‪ .‬ﺗﺼﻮر ﮐﻨﯿﺪ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ اﭘﺮاﺗﻮر ﻣﺎﺷﯿﻦ‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺧﺮﯾﺪ ﻟﻮازم ﯾﺪﮐﯽ و ﯾﺎ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺧﺮﯾﺪ ﯾﮏ ﺣﻠﻘﻪ ﻻﺳﺘﯿﮏ ﺑﺮای آن را ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ اﻗﻼم ﮐﺎری‬ ‫ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ آن ﺗﺨﺼﯿﺺ داد؟ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﻌﺪد اﻗﻼم ﮐﺎری و ﻣﻨﺤﺼﺮ ﻧﺒﻮدن ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﻫﯿﭻﮐﺪام از اﻗﻼم‪ ،‬در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫ﻧﻤﯽﺗﻮان اﯾﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ را ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ اﻗﻼم ﮐﺎری ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺗﺨﺼﯿﺺ داد‪ .‬اﯾﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﻣﻮﻗﺘﺎً در ﺟﺎﯾﯽ‪ ،‬ﺑﻪﻃﻮر‬ ‫ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻧﮕﻬﺪاری ﺷﺪه و در دورهﻫﺎی زﻣﺎﻧﯽ ﻣﺸﺨﺺ و ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻨﻈﻢ ﺑﻪ اﻗﻼم ﮐﺎری ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن ﺗﺨﺼﯿﺺ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺣﺎﻻت ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ در دو ﻣﺮﺣﻠﻪ و ﻧﻪ ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﺑﯽواﺳﻄﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ ،‬ﺗﻮزﯾﻊ ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ اﯾﻨﮑﻪ‪ ،‬در ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻫﺮﮐﺪام از ﺣﺎﻻت ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻘﺼﺪ‪ ،‬اﻗﻼم ﮐﺎری و اﻗﻼم ﻋﻤﻮﻣﯽ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد و ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺟﺮﯾﺎن ﻫﺰﯾﻨﻪ از ﻣﻨﺸﺄ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﺑﯽواﺳﻄﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﯽرﺳﺪ و ﯾﺎ ﺑﺎ واﺳﻄﻪ و ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‪،‬‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪5‬ـ‪2‬ـ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ‪:‬‬

‫‪20‬‬

‫ﺑﺮای ﺛﺒﺖ‪ ،‬ﺟﻤﻊآوری و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﻧﻮاع ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﭘﺮوژه و اﺳﺎﺳﺎً ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت و ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻣﺎﻟﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﻮع‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ »ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ« دارﯾﻢ ]‪ .[8‬ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻣﺎﻟﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﯾﮏ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺧﺎص‪ ،‬در ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﺗﺨﺼﯿﺺ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﺮای آن ﺛﺒﺖ و ﻧﮕﻬﺪاری ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺎﻫﯿﺖ‪ ،‬ﻧﻮع ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ و ﻧﺤﻮه ﺗﻮزﯾﻊ آﻧﻬﺎ در ﺳﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬اﺳﺎﺳﺎً دو ﻧﻮع‬ ‫ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﺷﻮد ]‪:[8‬‬ ‫‪21‬‬

‫‪5‬ـ‪2‬ـ‪1‬ـ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﺎری‪:‬‬

‫ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﺧﺮوﺟﯽﻫﺎی ﺳﯿﺴﺘﻢِ ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻫﺰﯾﻨﻪای ﭘﺮوژه‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی واﻗﻌﯽ اﻗﻼم ﮐﺎری و اﻗﻼم‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﯽ ﭘﺮوژه ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺮای ﺛﺒﺖ‪ ،‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻫﺮﮐﺪام از اﯾﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﯾﮏ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ‬ ‫ﮐﺮده‪ ،‬ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺗﺨﺼﯿﺺ داد‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﺎری ﻻزم ﺷﺎﻣﻞ دو ﺗﯿﭗ زﯾﺮ ﻣﯽﺷﻮد‪:‬‬ ‫‪1‬ـ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ اﻗﻼم ﮐﺎری‪ :‬ﺑﺮای ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺮﯾﮏ از اﻗﻼم ﮐﺎری ﭘﺮوژه ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﻫﺮ ﭘﺮوژه‪ ،‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻮع ﮐﺎر‪ ،‬ﻣﺤﺪوده ﮐﺎر‪ ،‬دﻗﺖ ﻣﻮﺟﻮد و آﯾﺘﻢﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و داﺷﺘﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی آﻧﻬﺎ ﻫﺴﺘﯿﻢ‪ ،‬اﻗﻼم ﮐﺎری ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه‪،‬‬ ‫ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺗﺨﺼﯿﺺ داده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪2‬ـ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ اﻗﻼم ﻋﻤﻮﻣﯽ‪ :‬ﺑﺮای ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺮﯾﮏ از اﻗﻼم ﻋﻤﻮﻣﯽ ﭘﺮوژه ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر‪ ،‬ﺑﺮای‬ ‫ﻫﺮﯾﮏ از اﯾﻦ اﻗﻼم‪ ،‬ﯾﮏ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﻪ آن ﺗﺨﺼﯿﺺ داده ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ اﻗﻼم‪ ،‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﻧﯿﺎز اﺳﺖ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺣﺪ از‬ ‫دﻗﺖ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه و ﺑﺪﺳﺖ آﯾﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻼﺻﻪ و ﮐﻠﯽ و ﯾﺎ ﻣﺸﺮوح و ﺑﺎ ﺟﺰﺋﯿﺎت ﮐﺎﻓﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪22‬‬

‫‪5‬ـ‪2‬ـ‪2‬ـ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﻮﻗﺘﯽ‪:‬‬

‫‪20‬‬

‫‪Cost Accounts‬‬ ‫‪Work Cost Account‬‬ ‫‪22‬‬ ‫‪Temporary Cost Account‬‬ ‫‪21‬‬

‫‪7‬‬

‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﭘﺮوژه‪ ،‬از ﻣﻨﺸﺄ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﺎری ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻣﯽﯾﺎﺑﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺮﺧﯽ از ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ را‬ ‫ﻧﻤﯽﺗﻮان ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﺎری ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺗﺨﺼﯿﺺ داد‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺣﻘﻮق اﭘﺮاﺗﻮر ﯾﮏ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻪ اﻗﻼم ﮐﺎری ﻣﺘﻌﺪدی ﺧﺪﻣﺎت ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﯾﮏ ﭘﻼﻧﺖ ﺑﺘﻦﺳﺎز ﮐﻪ ﺑﻪ اﻗﻼم ﮐﺎری ﻣﺘﻌﺪدی ﺑﺘﻦ ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺧﺮﯾﺪ‬ ‫ﺳﯿﻤﺎن و ﻣﺼﺎﻟﺢ و ﺳﺎﯾﺮ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی از اﯾﻦ دﺳﺖ را ﻧﻤﯽﺗﻮان ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎً ﺑﻪ اﻗﻼم ﮐﺎری ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺗﺨﺼﯿﺺ داده و ﺷﺎرژ ﻧﻤﻮد‪ .‬در‬ ‫اﯾﻦﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮارد‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﯾﮏ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﻮﻗﺘﯽ‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی اﯾﻦﭼﻨﯿﻨﯽ را ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﯾﺎد ﺷﺪه ﺗﺨﺼﯿﺺ داده و در‬ ‫دورهﻫﺎی زﻣﺎﻧﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﯾﮏ روﯾﻪ و ﻣﻨﻄﻖ اﺻﻮﻟﯽ و درﺳﺖ‪ ،‬از اﯾﻦ ﺣﺴﺎبﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﺎری ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن‬ ‫ﺷﺎرژ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﻪﻃﻮر ﮐﻠﯽ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﭘﺮوژه‪ ،‬دو ﻧﻮع ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﻮﻗﺘﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﺷﻮد‪:‬‬ ‫‪1‬ـ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ‪ 23:‬ﺑﺮای ﺛﺒﺖ‪ ،‬ﻧﮕﻬﺪاری و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ داراﯾﯽﻫﺎی ﭘﺮوژه و ﺗﻮزﯾﻊ ﻣﺠﺪد آﻧﻬﺎ در‬ ‫دورهﻫﺎی زﻣﺎﻧﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺮﺗﺒﻂ‪.‬‬ ‫‪2‬ـ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ‪ 24:‬ﺑﺮای ﺛﺒﺖ‪ ،‬ﻧﮕﻬﺪاری و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ داراﯾﯽﻫﺎی ﭘﺮوژه و ﺗﻮزﯾﻊ ﻣﺠﺪد آﻧﻬﺎ در‬ ‫دورهﻫﺎی زﻣﺎﻧﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﺎری ﻣﺮﺗﺒﻂ‪.‬‬ ‫واﺿﺢ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻧﻬﺎﯾﺖ‪ ،‬ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﺎری ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻣﯽﯾﺎﺑﻨﺪ و ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﻮﻗﺘﯽ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺛﺒﺖ و ﻧﮕﻬﺪاری ﻣﻮﻗﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮان آﻧﻬﺎ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﺎری ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺗﺨﺼﯿﺺ‬ ‫داد‪ .‬در ﺷﮑﻞ ‪ 6‬ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪی و راﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﭘﺮوژه ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ در ﭘﺮوژهﻫﺎ ـ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع‬ ‫و ﺣﺠﻢ ﭘﺮوژه ـ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺘﻌﺪد و ﮔﺴﺘﺮده و ﯾﺎ ﻣﺤﺪود و ﮐﻢﺗﻌﺪاد ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ‬ ‫ﺷﻤﺎرهﮔﺬاری‪ 25‬ﺟﺎﻣﻊ و ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺮای ﮐﺪﮔﺬاری ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﭘﺮوژه ﻧﯿﺰ ﻃﺮاﺣﯽ و اﯾﺠﺎد ﻧﻤﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﮐﺪﮔﺬاری‬ ‫اﻧﻮاع ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ را ﺑﺮای اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﺮوژهﻫﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﭘــــــــــﺮوژه‬

‫ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫»ﮐـــــــﺎری«‬

‫»ﻣﻮﻗﺘـــــــﯽ«‬

‫ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾـﻨﻪ‬

‫»اﻗــــﻼم ﮐﺎری«‬

‫»ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ داراﯾﯽﻫﺎ«‬

‫ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾـﻨﻪ‬

‫ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾـﻨﻪ‬

‫»اﻗﻼم ﻋﻤـــﻮﻣﯽ«‬

‫»ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ داراﯾﯽﻫﺎ«‬

‫ﺷﮑﻞ ‪6‬ـ ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪی اﻧﻮاع ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﭘﺮوژه‬

‫‪5‬ـ‪3‬ـ ﭘﺮدازش اﻃﻼﻋﺎت در ﺳﯿﺴﺘﻢ‬

‫‪23‬‬

‫‪Acquisition Cost Account‬‬ ‫‪Operation Cost Account‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪Numbering System‬‬ ‫‪24‬‬

‫‪8‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻓﻮق ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﮐﻠﯽ‪ ،‬ﭘﺮدازش در اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از »ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮدن ﺣﺴﺎب‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن‪ ،‬ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﺑﻪ آن ﺗﺨﺼﯿﺺ داده ﺷﻮﻧﺪ و ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﯾﺎد ﺷﺪه ﺑﻪ آن‬ ‫ﺣﺴﺎب«‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻮزﯾﻊ ﻣﺠﺪد ﯾﺎ ﺗﺴﻮﯾﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﻮﻗﺘﺎً در ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﻮﻗﺘﯽ ﻗﺮار داده ﺷﺪهاﻧﺪ )ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﺎری(‪ ،‬ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ]‪.[8‬‬ ‫ﺗﻮزﯾﻊ و ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ در ﺳﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬در ﭼﻨﺪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ از اﯾﻦ ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻪﺻﻮرت روزاﻧﻪ و ﺑﺮﺧﯽ دﯾﮕﺮ‬ ‫در ﺑﺎزهﻫﺎی زﻣﺎﻧﯽ ﺑﺰرگﺗﺮ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻔﺘﮕﯽ و ﻣﺎﻫﺎﻧﻪ(‪ ،‬اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻓﺎرغ از ﺣﺎﻻت و ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺧﺎﺻﯽ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﭘﺮوژهﻫﺎی‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﺑﻪ روشﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ ،‬اﺳﺎﺳﺎً‪ ،‬در ﯾﮏ ﭘﺮوژه ﺳﺎﺧﺖ ﻧﻮﻋﯽ‪ ،‬ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﻮزﯾﻊ و ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ از ﯾﮏ اﺻﻮل‪،‬‬ ‫ﻣﻨﻄﻖ و ﻧﻈﻢ ﺧﺎص ﭘﯿﺮوی ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﮐﻠﯽ در ﭼﻨﺪ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻪﺷﺮح زﯾﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫]‪:[8‬‬ ‫‪1‬ـ ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﻫﺮ ﺑﺨﺶ و ﻗﺴﻤﺘﯽ‪ ،‬از ﻣﻨﺸﺄ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ )ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﻗﺮاردادﻫﺎی دﺳﺖ دوم‪ ،‬ﺧﺮﯾﺪ ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬ﮐﺎﻻ و ﺗﺠﻬﯿﺰات و ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻋﻤﻮﻣﯽ( ﺑﻪ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺮﺗﺒﻂ )اﻋﻢ از ﮐﺎری و ﻣﻮﻗﺘﯽ(‪.‬‬ ‫‪2‬ـ ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ از ﻣﻨﺸﺄ ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻪ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ )ﻣﻮﻗﺘﯽ( ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ‪.‬‬ ‫‪3‬ـ ﺗﺴﻮﯾﻪ و ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺗﺠﻤﯿﻊ ﺷﺪه در ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ )ﻣﻮﻗﺘﯽ( ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﺑﻪ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ )ﻣﻮﻗﺘﯽ( ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ‬ ‫ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ آﻧﻬﺎ‪.‬‬ ‫‪4‬ـ ﺗﺴﻮﯾﻪ و ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺗﺠﻤﯿﻊ ﺷﺪه در ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ )ﻣﻮﻗﺘﯽ( ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﺑﻪ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﺎری )ﺣﺴﺎبﻫﺎی‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ اﻗﻼم ﮐﺎری و ﻋﻤﻮﻣﯽ(‪.‬‬ ‫‪5‬ـ ﺗﺴﻮﯾﻪ‪ ،‬ﺑﺎﻻﻧﺲ و ﺗﻮزﯾﻊ ﻣﺎﻧﺪهی ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ در ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ‪.‬‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﮐﻪ ﺗﺎ اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﺸﺮﯾﺢ و ﺑﺤﺚ ﮔﺮدﯾﺪ‪ ،‬در ﺷﮑﻞ ‪ 7‬ﺑﻪﺻﻮرت ﺷﻤﺎﺗﯿﮏ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﺷﮑﻞ‬ ‫ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪی و اﻧﻮاع ﻣﻨﺸﺄ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﭘﺮوژه‪ ،‬اﻧﻮاع ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬اﻧﻮاع ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﭘﺮوژه‪ ،‬ﻣﺮاﺣﻞ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻮزﯾﻊ و ﺗﺨﺼﯿﺺ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ در ﺳﯿﺴﺘﻢ و روش ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ارﺗﺒﺎط اﺟﺰاء ﺑﻪﺻﻮرت ﺷﻤﺎﺗﯿﮏ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ در ﺷﮑﻞ ‪ 7‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﮔﺮدد‪ ،‬ﺟﺮﯾﺎن ﻫﺰﯾﻨﻪ در ﺳﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬از ﻣﻨﺸﺄ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺷﺮوع ﺷﺪه و ﺑﻪ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﮐﺎری ﺧﺘﻢ ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪6‬ـ ﺗﺸﺮﯾﺢ و ﻃﺮاﺣﯽ ﺗﻔﺼﯿﻠﯽ ﭘﺮدازش اﻃﻼﻋﺎت در ﺳﯿﺴﺘﻢ‬ ‫‪6‬ـ‪1‬ـ ﻓﺮﺿﯿﺎت ﻃﺮاﺣﯽ ﺗﻔﺼﯿﻠﯽ‬

‫ﺑﺮای ﺗﺸﺮﯾﺢ و ﻃﺮاﺣﯽ ﺗﻔﺼﯿﻠﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﻓﺮﺿﯿﺎﺗﯽ را در ﻣﻮرد ﭘﺮوژه و ﻣﻮارد ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺳﯿﺴﺘﻢ در آن درﻧﻈﺮ‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻓﺮﺿﯿﺎت ﺑﻪﺷﺮح زﯾﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪:‬‬ ‫اﻟﻒ( ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﮐﺎر در ﻫﺮ ﭘﺮوژه‪ ،‬ﯾﮏ ﺳﺮی داراﯾﯽ ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ داراﯾﯽﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع و ﺷﺮح ﮐﺎر ﻫﺮ ﭘﺮوژه‪ ،‬ﻣﺘﻐﯿﺮ‬ ‫ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﯽﺗﻮان ﻓﺮض ﮐﺮد ﮐﻪ در ﻫﺮ ﭘﺮوژهای‪ ،‬ﺑﻪﺻﻮرت ﻋﻤﻮﻣﯽ‪ ،‬داراﯾﯽﻫﺎی زﯾﺮ وﺟﻮد دارﻧﺪ‪:‬‬ ‫‪1‬ـ ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت‪ 26:‬ﮐﻠﻤﻪ »ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت« ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﺎر ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ ،‬ﺑﻪ دو ﻣﻔﻬﻮم زﯾﺮ اﻃﻼق ﻣﯽﮔﺮدد‪:‬‬ ‫‪1‬ـ‪1‬ـ ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت دوره ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺮوژه؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﻮدر‪ ،‬ﺟﺮﺛﻘﯿﻞ‪ ،‬ﺑﻮﻟﺪوزر‪ ،‬ﺑﯿﻞ ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ‪ ،‬ﮐﺎﻣﯿﻮن و ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻨﻬﺎ‪.‬‬ ‫‪1‬ـ‪2‬ـ ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺧﺪﻣﺎت ﻧﯿﺮوﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﭘﺮوژه‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﯿﻨﯽﺑﻮس‪ ،‬ﺳﻮاریﻫﺎ و ﻧﻈﯿﺮ اﯾﻨﻬﺎ‪.‬‬ ‫‪2‬ـ ﺗﺠﻬﯿﺰات‪ 27:‬ﻣﻨﻈﻮر از ﮐﻠﻤﻪ »ﺗﺠﻬﯿﺰات« ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻣﺘﻦ ﺑﮑﺎر ﺑﺮده ﻣﯽﺷﻮد‪ ،28‬ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ زﯾﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬

‫‪Machinery‬‬ ‫‪Plants‬‬

‫‪26‬‬ ‫‪27‬‬

‫‪ 28‬ﻫﻤـﺎﻧﻄﻮر ﮐـﻪ ﭘﯿﺶﺗﺮ ﻧﯿﺰ ﺗﻮﺿﯿﺢ داده ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻔﻬﻮم ﺗﺠﻬﯿﺰات )‪ (Plants‬در اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺠﻬﯿﺰاﺗﯽ ﮐﻪ ﺧﺮﯾﺪاری ﺷﺪه و در‬ ‫ﭘﺮوژه ﻧﺼﺐ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ )ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺗﺠﻬﯿﺰات اﻟﮑﺘﺮوﻣﮑﺎﻧﯿﮑﺎل‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﻤﭗ(‪ ،‬ﺗﻔﺎوت دارد‪.‬‬

‫‪9‬‬

‫ﻣﻨﺸﺄﻫﺎی ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫ﻫـﺰﯾـــــﻨﻪ‬

‫ﻫـﺰﯾـــــﻨﻪ‬

‫اﺳـــﺘﻬﻼک‬

‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری‬

‫ﻣﻨﺸﺄ ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫ﻣﺨــﺎرج‬

‫ﻗﺮاردادﻫﺎی‬

‫ﻣﺼـﺎﻟﺢ‪ ،‬ﮐﺎﻻ‬

‫ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‬

‫ﻋﻤﻮﻣــﯽ‬

‫دﺳـﺖ دوم‬

‫و ﺗﺠﻬـﯿﺰات‬

‫)ﮐﺎرﮔـــــﺮ(‬

‫ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ‬ ‫داراﯾﯽﻫﺎی ﭘــــــﺮوژه‬ ‫ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﻣـﻮﻗﺘـﯽ‬

‫ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ‬ ‫داراﯾﯽﻫﺎی ﭘــــــﺮوژه‬ ‫ﺗﻮزﯾﻊ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫ﺗﻮزﯾﻊ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﺗﻮزﯾﻊ ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫ﻗﻠﻢ ﻋﻤﻮﻣﯽ‪1‬‬

‫ﺗﻮزﯾﻊ ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫ﺣﺴـﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫ﺣﺴـﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫اﻗﻼم ﻋﻤﻮﻣﯽ ﭘﺮوژه‬

‫اﻗﻼم ﮐﺎری ﭘـﺮوژه‬

‫ﻗﻠﻢ ﻋﻤﻮﻣﯽ‪2‬‬

‫ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﺎری‬

‫ﻗﻠﻢ ﮐﺎری ‪1‬‬

‫ﻗﻠﻢ ﻋﻤﻮﻣﯽ‪...‬‬

‫ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻏﯿﺮﻣﺴـﺘﻘﯿﻢ‬

‫ﻗﻠﻢ ﮐﺎری ‪2‬‬

‫ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺴــﺘﻘﯿﻢ‬

‫ﻫﺰﯾﻨــﻪ ﭘــﺮوژه‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪7‬ـ ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎﺗﯿﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ »ﺑﺪﺳﺖ آوردن اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻫﺰﯾﻨﻪای ﭘﺮوژه«‬

‫‪10‬‬

‫ﻗﻠﻢ ﮐﺎری ‪...‬‬

‫‪2‬ـ‪1‬ـ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎی ﻣﻮﻗﺘﯽ و ﺳﺎزهﻫﺎ و ﺗﺴﻬﯿﻼت ﻧﺼﺐ ﺷﺪه واﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬ﮐﻪ در ﻃﻮل دورهی اﺟﺮا و ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺮوژه ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز‬ ‫ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻌﺪاً ﺗﺨﺮﯾﺐ و ﺟﻤﻊآوری ﺷﺪه و ﺑﺮﭼﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮارد‪ ،‬ﺧﻮد ﺑﻪ دو ﮔﺮوه ﺑﻪﺷﺮح زﯾﺮ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ‪:‬‬ ‫‪2‬ـ‪1‬ـ‪1‬ـ ﺳﺎزهﻫﺎ و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎی اداری ـ دﻓﺘﺮی و ﺗﺠﻬﯿﺰات ﻋﻤﻮﻣﯽ ﭘﺮوژه‪.‬‬ ‫‪2‬ـ‪1‬ـ‪2‬ـ ﺳﺎزهﻫﺎی ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺘﻦﺳﺎز )ﺑﭽﯿﻨﮓﭘﻼﻧﺖ(‪ ،‬ﺳﻨﮓﺷﮑﻦ و ﻣﻮارد اﯾﻨﭽﻨﯿﻨﯽ‪.‬‬ ‫‪2‬ـ‪2‬ـ ﺗﺠﻬﯿﺰات و وﺳﺎﯾﻞ اداری‪ ،‬دﻓﺘﺮی و ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪ ،‬ﭘﺮﯾﻨﺘﺮ‪ ،‬ﭘﻼﺗﺮ‪ ،‬ﻣﺎﺷﯿﻦﺣﺴﺎب‪ ،‬ﺻﻨﺪﻟﯽ‪ ،‬ﻣﯿﺰ و ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫ﻣﻮارد اﯾﻨﭽﻨﯿﻨﯽ‪.‬‬ ‫‪2‬ـ‪3‬ـ اﺑﺰارآﻻت‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ وﯾﺒﺮاﺗﻮر‪ ،‬ﻣﻮﺗﻮرﺟﻮش‪ ،‬دورﺑﯿﻦ ﻧﻘﺸﻪﺑﺮداری و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻮارد اﯾﻨﭽﻨﯿﻨﯽ‪.‬‬ ‫‪3‬ـ ﮐﺎرﮔﺎهﻫﺎ و ﺗﻌﻤﯿﺮﮔﺎهﻫﺎ‪ :‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﺎرﮔﺎه آﻫﻨﮕﺮی‪ ،‬ﮐﺎرﮔﺎه ﻧﺠﺎری‪ ،‬ﺗﻌﻤﯿﺮﮔﺎه ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻮارد اﯾﻨﭽﻨﯿﻨﯽ‪.‬‬ ‫‪4‬ـ ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎی ﺗﺄﺳﯿﺴﺎﺗﯽ‪ :‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺠﻬﯿﺰات ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺮق‪ ،‬ﺗﺴﻮﯾﻪ آب و ﻣﻮاردی از اﯾﻦ دﺳﺖ‪.‬‬ ‫در ﯾﮏ ﭘﺮوژه‪ ،‬ﻫﺮﮐﺪام از اﯾﻦ ﺳﺮﻓﺼﻞﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻋﻨﻮان ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪی ﻓﻮق‪ ،‬ﺑﻪﺻﻮرت ﺷﻤﺎﺗﯿﮏ در ﺷﮑﻞ‬ ‫‪ 8‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ب( ﻫﺮﮐﺪام از داراﯾﯽﻫﺎی ﭘﺮوژه‪ ،‬دارای دو ﻧﻮع ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﻮﻗﺘﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ؛ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ و ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ‪.‬‬ ‫ﺑﺮای ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﯾﮏ ﻟﻮدر )ﯾﺎ ﯾﮏ ﺑﭽﯿﻨﮓ ﭘﻼﻧﺖ( دو ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﻮﻗﺘﯽ دارد؛ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﻟﻮدر )ﺑﭽﯿﻨﮓ ﭘﻼﻧﺖ( و ﺣﺴﺎب‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﻟﻮدر )ﺑﭽﯿﻨﮓ ﭘﻼﻧﺖ(‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ اﺳﺘﺜﻨﺎء در اﯾﻦ ﻣﻮرد‪ ،‬ﺗﺠﻬﯿﺰات و ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت اداری ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮای آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺣﺴﺎب‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ج( ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد اﻗﻼم ﮐﺎری و ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه ﺑﺮای ﭘﺮوژه‪ ،‬ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﺎری ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺗﺨﺼﯿﺺ داده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﮔﻔﺘﻪﺷﺪه‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮان ﺳﯿﺴﺘﻢ را ﺑﻪﺻﻮرت ﺗﻔﺼﯿﻠﯽ ﻃﺮح ﮐﺮده و ﻧﻤﺎﯾﺶ داد‪ .‬در ﺷﮑﻞ ‪ ،9‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﺎ درﻧﻈﺮ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻨﺸﺄﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ و ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ‪ ،‬ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ اﻗﻼم ﮐﺎری و اﻗﻼم ﻋﻤﻮﻣﯽ و ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺟﺮﯾﺎن‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫داراﯾﯽﻫﺎی ﭘﺮوژه‬

‫ﻣﺎﺷـﯿﻦآﻻت‬

‫ﺗﺠﻬـــﯿﺰات‬

‫ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت‬ ‫دوره ﺳﺎﺧﺖ‬

‫ﺗﺠﻬﯿﺰات و وﺳﺎﯾﻞ‬ ‫اداری ـ دﻓﺘﺮی‬

‫ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت‬ ‫اداری ـ ﺧﺪﻣﺎﺗﯽ‬

‫اﺑــﺰارآﻻت‬

‫ﮐـﺎرﮔـﺎهﻫﺎ و‬

‫ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎی‬

‫ﺗﻌﻤﯿـﺮﮔﺎهﻫﺎ‬

‫ﺗﺄﺳﯿﺴﺎﺗﯽ‬

‫ﺳﺎزهﻫﺎ و ﺗﺠﻬﯿﺰات‬ ‫ﻣﻮﻗﺘﯽ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎ و ﺳﺎزهﻫﺎی‬ ‫اداری ـ دﻓﺘﺮی‬

‫ﺗﺠﻬﯿﺰات و ﭘﻼﻧﺘﻬﺎی‬ ‫دوره ﺳﺎﺧﺖ‬

‫ﺷﮑﻞ ‪8‬ـ ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪی اﻧﻮاع داراﯾﯽﻫﺎی ﭘﺮوژه‬

‫‪11‬‬

‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی‬

‫ﻧﯿــﺮوی‬

‫ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬ﮐﺎﻻ‬

‫ﻗﺮاردادﻫﺎی‬

‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری و‬

‫ﻋﻤـﻮﻣﯽ‬

‫اﻧﺴـﺎﻧﯽ‬

‫و ﺗﺠﻬﯿﺰات‬

‫دﺳﺖ دوم‬

‫اﺳﺘﻬﻼک‬ ‫ﻣﻨﺸﺄ ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫ﻣﻨﺸﺄﻫﺎی ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫ﺗﺠﻬﯿﺰات و‬

‫ﺗﺠﻬﯿﺰات‬

‫ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت‬

‫ﺗﻌﻤـﯿﺮﮔﺎه‬

‫ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎی‬

‫ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت اداری‬

‫ﭘـــﺮوژه‬

‫ﭘـــــﺮوژه‬

‫و ﮐـﺎرﮔﺎه‬

‫ﺗﺄﺳﯿﺴﺎﺗـﯽ‬

‫ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ‬

‫ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎی‬ ‫ﺗﺄﺳﯿﺴـﺎﺗﯽ‬

‫ﺗﻌﻤﯿﺮﮔﺎه‬ ‫و ﮐـﺎرﮔﺎه‬

‫ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت‬ ‫ﭘــــﺮوژه‬ ‫ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ‬

‫ﺗﺠﻬﯿﺰات‬ ‫ﭘـــﺮوژه‬

‫ﻗﻠﻢ ﻋﻤﻮﻣﯽ‬

‫ﻗﻠﻢ ﻋﻤﻮﻣﯽ‬

‫ﻗﻠﻢ ﮐﺎری‬

‫ﻗﻠﻢ ﮐﺎری‬

‫ﻗﻠﻢ ﮐﺎری‬

‫ﻗﻠﻢ ﮐﺎری‬

‫ﺷﻤﺎره ‪...‬‬

‫ﺷﻤﺎره ‪1‬‬

‫ﺷﻤﺎره ‪...‬‬

‫ﺷﻤﺎره ‪3‬‬

‫ﺷﻤﺎره ‪2‬‬

‫ﺷﻤﺎره ‪1‬‬

‫ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ اﻗﻼم ﻋﻤﻮﻣﯽ‬

‫ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ اﻗﻼم ﻋﻤﻮﻣﯽ‬

‫ﺷﮑﻞ ‪9‬ـ ﻧﻤﻮدار ﺟﺮﯾﺎن ﻫﺰﯾﻨﻪ از ﻣﻨﺸﺄﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻪ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ و ﺗﺴﻮﯾﻪ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ و ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ‬

‫‪12‬‬

‫‪6‬ـ‪2‬ـ ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﻮدارﻫﺎی ﺟﺮﯾﺎن ﻓﺮاﯾﻨﺪ‬

‫‪29‬‬

‫ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻮزﯾﻊ و ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪ در ﺳﯿﺴﺘﻢ دارای ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ و در‬ ‫ﺑﺎزهﻫﺎی زﻣﺎﻧﯽ ﻣﺸﺨﺺ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮﮐﺪام از اﯾﻦ ﻣﺮاﺣﻞ ﻧﯿﺰ ﺑﻪﻧﻮﺑﻪی ﺧﻮد دارای ﭼﻨﺪﯾﻦ زﯾﺮﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ‬ ‫اﻧﺠﺎم ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮای ﻧﺸﺎن دادن ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ اﻧﺠﺎم ﻫﺮﮐﺪام از اﯾﻦ ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎ را ﺗﺸﺮﯾﺢ ﮐﺮد‪ ،‬ﻓﺮمﻫﺎ و ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻣﻮرد‬ ‫ﻧﯿﺎز ﺑﺮای ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺖ از ﻓﺮاﯾﻨﺪ را ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻧﻤﻮد و ﻧﺤﻮهی ﮔﺮدش اﻃﻼﻋﺎت و روﯾﻪﻫﺎی آن را ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻫﺮﮐﺪام از اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎ‪،‬‬ ‫ﺑﻪﺻﻮرت ﺷﻤﺎﺗﯿﮏ در ﻧﻤﻮدارﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ اﺳﻢ »ﻧﻤﻮدار ﺟﺮﯾﺎن ﻓﺮاﯾﻨﺪ« ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ آن اﺟﺰای ﻫﺮ‬ ‫ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻓﺮمﻫﺎ و ﻣﺴﺘﻨﺪات آن ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ ﻧﯿﺰ در ﺷﮑﻞ آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﺷﮑﻞﻫﺎی ‪ 11‬ﺗﺎ ‪ 15‬ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ ﻧﻤﻮدارﻫﺎی‬ ‫ﺟﺮﯾﺎن ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪ از ﻣﻨﺸﺄﻫﺎی ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ )ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺧﺮﯾﺪ‪ ،‬ﻗﺮاردادﻫﺎی دﺳﺖ دوم و ﻋﻤﻮﻣﯽ( و ﻣﻨﺸﺄﻫﺎی‬ ‫ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪ )اﺳﺘﻬﻼک و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاری( اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﻤﻮدارﻫﺎی ﺟﺮﯾﺎن ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﺴﻮﯾﻪ و ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‬ ‫از ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﻮﻗﺘﯽ )ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ و ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ( ﻧﯿﺰ در ﺷﮑﻞﻫﺎی ‪ 16‬ﺗﺎ ‪ 17‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ در ﺷﮑﻞﻫﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬اﺟﺰای اﯾﻦ ﻧﻤﻮدارﻫﺎ ﻓﺮمﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺴﺘﻨﺪات و اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻮزﯾﻊ و‬ ‫ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﺟﺰا ﺑﻪﺻﻮرت ﺗﻔﺼﯿﻠﯽ و ﺑﻪﻫﻤﺮاه ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ آﻧﻬﺎ ﺗﻌﺮﯾﻒ و ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪهاﻧﺪ‪،‬‬ ‫اﻣﺎ اراﺋﻪ و ﺗﺸﺮﯾﺢ ﺗﻔﺼﯿﻠﯽ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎ در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﺒﻮده و از ﺣﻮﺻﻠﻪ اﯾﻦ ﺑﺤﺚ ﺧﺎرج ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫در ﺟﺪول ﺷﮑﻞ ‪ 10‬ﻟﯿﺴﺖ و ﺷﺮح ﻓﺮمﻫﺎی ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه ﺑﺮای ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮی در ﺳﯿﺴﺘﻢ و ﮐﺪ درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪﺷﺪه ﺑﺮای آﻧﻬﺎ اراﺋﻪ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ آﺗﯽ‪ ،‬ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ‪ ،‬ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﺨﺼﯿﺺ و ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺗﺸﺮﯾﺢ و ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪه و ﻓﺮمﻫﺎی ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﺷﺪه ﺑﺮای اﺟﺮای ﻓﺮاﯾﻨﺪ آن اراﺋﻪ ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎره‬ ‫ردﯾﻒ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪16‬‬

‫ﮐﺪ ﻓﺮم‬ ‫‪L-G-01‬‬ ‫‪L-G-02‬‬ ‫‪L-P-01‬‬ ‫‪L-D-01‬‬ ‫‪L-D-02‬‬ ‫‪M-R-01‬‬ ‫‪M-P-01‬‬ ‫‪M-D-01‬‬ ‫‪C-D-01‬‬ ‫‪G-D-01‬‬ ‫‪D-E-01‬‬ ‫‪D-D-01‬‬ ‫‪C-C-01‬‬ ‫‪E-G-01‬‬ ‫‪E-P-01‬‬ ‫‪C-C-01‬‬

‫ﺷـﺮح ﻓـﺮم‬ ‫ﻓﺮم ﮔﺮدآوری اﻃﻼﻋﺎت ﮐﺎری ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‬ ‫ﻓﺮم ﺗﺎﯾﻢﺷﯿﺖ روزاﻧﻪ‬ ‫ﻓﺮم ﺗﺠﻤﯿﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪ و زﻣﺎن ﮐﺎری ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‬ ‫ﻓﺮم ﺗﻔﮑﯿﮏ و ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪ و زﻣﺎن ﮐﺎری ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‬ ‫ﻓﺮم ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﻓﺮم درﺧﻮاﺳﺖ ﮐﺎﻻ از اﻧﺒﺎر‬ ‫ﻓﺮم درﺧﻮاﺳﺖ ﺧـﺮﯾﺪ ﮐﺎﻻ‬ ‫ﻓﺮم ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺧﺮﯾﺪ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﻓﺮم ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻗﺮاردادﻫﺎی دﺳﺖدوم ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﻓﺮم ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﻓﺮم ﺑﺮآورد ﻫﺰﯾﻨﻪ اﺳﺘﻬﻼک داراﯾﯽﻫﺎی ﭘﺮوژه‬ ‫ﻓﺮم ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪ اﺳﺘﻬﻼک ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ‬ ‫ﻓﺮم ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﯿﻦ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﻓﺮم ﮔﺰارش ﮐﺎرﮐﺮد روزاﻧﻪ ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت‬ ‫ﻓﺮم ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺎﻫﺎﻧﻪ ﮐﺎرﮐﺮد ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت‬ ‫ﻓﺮم ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﯿﻦ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫ﺷﮑﻞ ‪10‬ـ ﻟﯿﺴﺖ ﻓﺮمﻫﺎی ﺳﯿﺴﺘﻢ و ﺷﺮح آﻧﻬﺎ‬

‫)‪Process Flow Diagram (PFD‬‬

‫‪13‬‬

‫‪29‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪11‬ـ‬ ‫)‪(L-G-02‬‬

‫ﻧﻤﻮدار ﺟﺮﯾﺎن ﻓﺮاﯾﻨﺪ‬

‫‪Control‬‬ ‫‪(L-G-01)i‬‬

‫ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‬

‫‪i=1 to n‬‬

‫‪(L-P-01)j‬‬

‫‪(L-D-01)k‬‬

‫‪j=1 to n‬‬

‫‪k=1 to m‬‬

‫‪Wage‬‬ ‫)‪($/hr.‬‬ ‫‪Salary‬‬ ‫)‪($‬‬

‫)‪(L-D-02‬‬ ‫)‪(L-D-02‬‬

‫‪Description‬‬

‫‪(Cost Account)l‬‬

‫‪L-G-01‬‬

‫ﻓﺮم ﮔﺮدآوری اﻃﻼﻋﺎت ﮐﺎری ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‬

‫‪l=1 to m‬‬

‫‪Description‬‬

‫‪Code‬‬

‫‪Variable‬‬

‫ﻓﺮم ﺗﺎﯾﻢﺷﯿﺖ روزاﻧﻪ‬

‫‪L-G-02‬‬

‫ﻓﺮم ﺗﺠﻤﯿﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪ و زﻣﺎن ﮐﺎری ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‬

‫‪L-P-01‬‬

‫ﺗﻌﺪاد ﻓﺮمﻫﺎی ﭘﺮﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺮﻣﻦﻫﺎ در ﻫﺮ روز‬

‫‪n‬‬

‫ﻓﺮم ﺗﻔﮑﯿﮏ و ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪ و زﻣﺎن ﮐﺎری ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‬

‫‪L-D-01‬‬

‫ﺗﻌﺪاد ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺷﺎرژ ﻣﯽﺷﻮد‬

‫‪m‬‬

‫ﻓﺮم ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫‪L-D-02‬‬

‫‪Invoice‬‬ ‫)‪($‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪12‬ـ‬ ‫ﻧﻤﻮدار ﺟﺮﯾﺎن ﻓﺮاﯾﻨﺪ‬

‫‪Warehouse‬‬ ‫‪Receipt‬‬ ‫)‪(M-P-01‬‬

‫ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺧﺮﯾﺪ ﮐﺎﻻ‪ ،‬ﻣﺼﺎﻟﺢ و ﺗﺠﻬﯿﺰات‬

‫‪Inventory‬‬ ‫‪Account‬‬

‫)‪(M-D-01‬‬ ‫‪Daily‬‬ ‫‪Reports‬‬

‫‪(Cost Account)i‬‬

‫)‪(M-R-01‬‬

‫‪i=1 to m‬‬

‫‪Description‬‬ ‫‪Description‬‬

‫‪Variable‬‬

‫ﺗﻌﺪاد ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺷﺎرژ ﻣﯽﺷﻮد‬

‫‪m‬‬

‫‪14‬‬

‫‪Code‬‬

‫ﻓﺮم درﺧﻮاﺳﺖ ﮐﺎﻻ از اﻧﺒﺎر‬

‫‪M-R-01‬‬

‫ﻓﺮم درﺧﻮاﺳﺖ ﺧـﺮﯾﺪ ﮐﺎﻻ‬

‫‪M-P-01‬‬

‫ﻓﺮم ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺧﺮﯾﺪ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫‪M-D-01‬‬

‫‪Invoice‬‬ ‫)‪($‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪13‬ـ‬ ‫ﻧﻤﻮدار ﺟﺮﯾﺎن ﻓﺮاﯾﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻗﺮاردادﻫﺎی دﺳﺖ دوم‬ ‫‪Contract‬‬

‫‪PORTION‬‬

‫)‪(C-D-01‬‬

‫‪Technical‬‬ ‫‪Information‬‬ ‫‪(Cost Account)i‬‬ ‫‪i=1 to m‬‬

‫‪Description‬‬

‫‪Variable‬‬

‫‪Description‬‬

‫‪Code‬‬

‫ﺗﻌﺪاد ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺷﺎرژ ﻣﯽﺷﻮد‬

‫‪m‬‬

‫ﻓﺮم ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻗﺮاردادﻫﺎی دﺳﺖدوم ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫‪C-D-01‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪14‬ـ‬ ‫ﻧﻤﻮدار ﺟﺮﯾﺎن ﻓﺮاﯾﻨﺪ‬ ‫‪Invoice‬‬ ‫)‪($‬‬

‫ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻋﻤﻮﻣﯽ‬

‫)‪(G-D-01‬‬

‫‪(Cost Account)i‬‬ ‫‪i=1 to m‬‬

‫‪Description‬‬ ‫ﺗﻌﺪاد ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺷﺎرژ ﻣﯽﺷﻮد‬

‫‪Variable‬‬ ‫‪m‬‬

‫‪Description‬‬ ‫ﻓﺮم ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫‪15‬‬

‫‪Code‬‬ ‫‪G-D-01‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪15‬ـ‬ ‫ﻧﻤﻮدار ﺟﺮﯾﺎن ﻓﺮاﯾﻨﺪ‬ ‫‪(D-E-01)i‬‬

‫ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪ اﺳﺘﻬﻼک و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری داراﯾﯽﻫﺎی ﭘﺮوژه‬

‫‪i=1 to n‬‬

‫)‪(D-D-01‬‬

‫‪(Acquisition‬‬ ‫‪Cost Account)j‬‬ ‫‪j=1 to n‬‬

‫‪Description‬‬

‫‪Variable‬‬

‫ﺗﻌﺪاد ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ داراﯾﯽﻫﺎی ﭘﺮوژه‬

‫‪Description‬‬

‫‪n‬‬

‫‪Code‬‬

‫ﻓﺮم ﺑﺮآورد ﻫﺰﯾﻨﻪ اﺳﺘﻬﻼک داراﯾﯽﻫﺎی ﭘﺮوژه‬

‫‪D-E-01‬‬

‫ﻓﺮم ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪ اﺳﺘﻬﻼک ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ‬

‫‪D-D-01‬‬

‫‪(Acquisition‬‬ ‫‪Cost Account)i‬‬ ‫‪i=1 to m‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪16‬ـ‬ ‫ﻧﻤﻮدار ﺟﺮﯾﺎن ﻓﺮاﯾﻨﺪ‬ ‫ﺗﺴﻮﯾﻪ و ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ داراﯾﯽﻫﺎی ﭘﺮوژه‬

‫‪(C-C-01)j‬‬ ‫‪j=1 to m‬‬

‫‪(Operation‬‬ ‫‪Cost Account)l‬‬ ‫‪l=1 to p‬‬

‫‪Description‬‬

‫‪Variable‬‬

‫ﺗﻌﺪاد ﮐﻞ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ داراﯾﯽﻫﺎی ﭘﺮوژه‬

‫‪m‬‬

‫ﺗﻌﺪاد ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ اﻗﻼم ﻋﻤﻮﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﺷﺎرژ ﻣﯽﺷﻮد‬

‫‪n‬‬

‫ﺗﻌﺪاد ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ داراﯾﯽﻫﺎی ﻏﯿﺮﻋﻤﻮﻣﯽ ﭘﺮوژه‬

‫‪p‬‬

‫‪16‬‬

‫‪(General Item‬‬ ‫‪Cost Account)k‬‬ ‫‪k=1 to n‬‬

‫‪Description‬‬ ‫ﻓﺮم ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﯿﻦ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫‪Code‬‬ ‫‪C-C-01‬‬

‫‪(E-G-01)it‬‬

‫‪Clearing‬‬ ‫‪Rate‬‬

‫‪i=1 to n‬‬ ‫‪t=1 to m‬‬

‫‪(E-P-01)j‬‬ ‫‪j=1 to m‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪17‬ـ‬ ‫ﻧﻤﻮدار ﺟﺮﯾﺎن ﻓﺮاﯾﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ داراﯾﯽﻫﺎی ﭘﺮوژه‬

‫‪(Operation‬‬ ‫‪Cost Account)j‬‬ ‫‪j=1 to m‬‬

‫)‪(C-C-01‬‬

‫)‪(C-C-01‬‬

‫‪(Operation‬‬ ‫‪Cost Account)f‬‬ ‫‪f=1 to p‬‬

‫‪(Work Item‬‬ ‫‪Cost Account)k‬‬ ‫‪k=1 to h‬‬

‫‪Description‬‬ ‫ﺗﻌﺪاد ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ داراﯾﯽﻫﺎ‬ ‫ﺗﻌﺪاد ﮔﺰارشﻫﺎی روزاﻧﻪ ﮐﺎرﮐﺮد داراﯾﯽ در ﻃﻮل ﻣﺎه‬ ‫ﺗﻌﺪاد ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ داراﯾﯽﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ از ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ارﺳﺎل ﻣﯽﮔﺮدد‬ ‫ﺗﻌﺪاد ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﺎری ﮐﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‬

‫‪Variable‬‬

‫‪Description‬‬

‫‪Code‬‬

‫‪m‬‬

‫ﻓﺮم ﮔﺰارش ﮐﺎرﮐﺮد روزاﻧﻪ ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت‬

‫‪E-G-01‬‬

‫‪n‬‬

‫ﻓﺮم ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺎﻫﺎﻧﻪ ﮐﺎرﮐﺮد ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت‬

‫‪E-P-01‬‬

‫‪p‬‬

‫ﻓﺮم ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﯿﻦ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

‫‪C-C-01‬‬

‫‪h‬‬

‫‪7‬ـ ﺗﺸﺮﯾﺢ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﺨﺼﯿﺺ و ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‪:‬‬ ‫در اﯾﻦ ﺑﺨﺶ‪ ،‬ﺑﺮای ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﺨﺼﯿﺺ و ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺗﺸﺮﯾﺢ ﺷﺪه و ﻣﺮاﺣﻞ ﮐﺎر و ﻧﺤﻮه ﮔﺮدش‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮمﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺗﺸﺮﯾﺢ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻓﺮمﻫﺎی ﺑﻪﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه در اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻧﯿﺰ در ﺷﮑﻞﻫﺎی ‪19‬ـﺎﻟﻒ و ‪19‬ـ‬ ‫ب اراﺋﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬ ‫ـ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﺨﺴﺖ‪ :‬در ﻫﺮ روز ﮐﺎری‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت زﻣﺎنﻫﺎی ﮐﺎری ﺻﺮفﺷﺪه ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺑﻪﺗﻔﮑﯿﮏ اﻗﻼم ﮐﺎری ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫از ﻓﺮمﻫﺎی ‪ L-G-01‬ﺗﻮﺳﻂ ﻫﺮ ﻓﺮﻣﻦ ﺛﺒﺖ ﺷﺪه و ﺑﻪ واﺣﺪ ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺰﯾﻨﻪ ﭘﺮوژه ارﺳﺎل ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬در ﻓﺮمﻫﺎی ‪ L-G-01‬ﻓﺮض ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ اﻓﺮاد ﺗﺤﺖ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﯾﮏ ﻓﺮﻣﻦ ﺑﯿﺶ از ﺳﻪ ﮐﺎر ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﯾﮏ روز اﻧﺠﺎم ﻧﻤﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮای ﻫﺮ ﻓﺮﻣﻦ در ﻫﺮ ﺷﯿﻔﺖ ﮐﺎری‬ ‫ﻧﯿﺰ ﯾﮏ ﻓﺮم ‪ L-G-01‬ﺗﻬﯿﻪ ﺷﺪه و ﭘﺮ ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ـ ﻣﺮﺣﻠﻪ دوم‪ :‬ﺑﻪﺻﻮرت روزاﻧﻪ‪ ،‬در واﺣﺪ ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺳﺎﻋﺎت ﮐﺎری درجﺷﺪه در ﻓﺮمﻫﺎی ‪ L-G-01‬ﺑﺎ ﺗﺎﯾﻢﺷﯿﺖ روزاﻧﻪ‬ ‫ﭘﺮﺳﻨﻞ )‪ (L-G-02‬ﮐﻨﺘﺮل ﺷﺪه و در ﺻﻮرت ﻣﻐﺎﯾﺮت‪ ،‬زﻣﺎنﻫﺎی درج ﺷﺪه در ﺗﺎﯾﻢﺷﯿﺖ روزاﻧﻪ ﻣﺒﻨﺎی ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪.‬‬ ‫ـ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﻮم‪ :‬ﭘﺲ از ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ﮐﻨﺘﺮل زﻣﺎنﻫﺎی ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﺮای اﻗﻼم ﮐﺎری ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﻧﺮخ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺳﺎﻋﺘﯽ ﮐﺎرﮐﺮد‬ ‫ﮐﺎرﮔﺮان از ﺑﺨﺶ ﻣﺎﻟﯽ ﭘﺮوژه درﯾﺎﻓﺖ ﺷﺪه و ﺑﺎ اﻋﻤﺎل آن در زﻣﺎنﻫﺎی اﻗﻼم ﮐﺎری‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮمﻫﺎی ‪ ،L-P-01‬ﻣﻘﺪار ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﻫﺮ ﻗﻠﻢ ﮐﺎری ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﻫﺮ ﻗﻠﻢ ﮐﺎری ﻧﯿﺰ در ﻓﺮم ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه و درج‬ ‫ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ـ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭼﻬﺎرم‪ :‬در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه ﺑﺮای ﻫﺮ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬از ﻓﺮمﻫﺎی ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ‪ L-P-01‬ﺑﻪ ﻓﺮم‬ ‫‪ L-D-01‬ﻣﺨﺘﺺ آن ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ارﺳﺎل ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪17‬‬

‫ـ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﻨﺠﻢ‪ :‬ﭘﺲ از ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻫﺮ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ در ﻃﻮل ﻫﻔﺘﻪ‪ ،‬ﻣﺠﻤﻮع اﯾﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ در ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﻫﺮ ﻫﻔﺘﻪ ﮐﺎری ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮمﻫﺎی ‪ L-D-02‬ﺑﻪ ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ آﻧﻬﺎ ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻣﯽﯾﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬ ‫ـ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺷﺸﻢ‪ :‬ﺑﺮﺧﯽ از ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪﻋﻠﺖ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺧﺎﺻﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺳﻬﻢ ﻫﺮ ﺣﺴﺎب‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ از ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺪارﻧﺪ و ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﺎﻫﺎﻧﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮمﻫﺎی ‪ L-D-02‬ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺗﺨﺼﯿﺺ‬ ‫ﻣﯽﯾﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﺮاﺣﻞ ﮐﺎری ﻓﻮق‪ ،‬در ﭘﺎﯾﺎن ﻫﺮ ﻫﻔﺘﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ و زﻣﺎن ﮐﺎری ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﺮ ﻗﻠﻢ ﮐﺎری را‬ ‫ﺛﺒﺖ و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮای ﻫﺮﮐﺪام از ﻧﻤﻮدارﻫﺎی ﺟﺮﯾﺎن ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺳﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬اﯾﻦ ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﻌﺮﯾﻒ و ﺗﺸﺮﯾﺢ ﺷﺪهاﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ ﭘﯿﺶﺗﺮ ﻧﯿﺰ‬ ‫اﺷﺎره ﺷﺪ‪ ،‬در اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﺎر ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎ و ﻣﻔﻬﻮم و ﻣﻨﻄﻖ ﮐﻠﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و از ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺟﺰﺋﯿﺎت و ﻣﺴﺎﺋﻞ رﯾﺰ‬ ‫ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎ اﺣﺘﺮاز ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﺮاﺣﻞ و اﺟﺮای ﮔﺎم ﺑﻪ ﮔﺎم ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎی ﺳﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی اﻗﻼم ﮐﺎری و ﻋﻤﻮﻣﯽ ﭘﺮوژه در ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺛﺒﺖ و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه و در دورهﻫﺎی زﻣﺎﻧﯽ در دوره اﺟﺮای ﭘﺮوژه ﻣﯽﺗﻮان ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه را ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﭘﺮوژه ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار داد‪.‬‬

‫‪8‬ـ ﻧﺘﯿﺠﻪﮔﯿﺮی‬ ‫ﺑـﺎ ﺑﮑـﺎر ﺑﺴﺘﻦ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﺎر ﺗﻌﺮﯾﻒ و ﻃﺮاﺣﯽ ﮔﺮدﯾﺪ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮان ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی واﻗﻌﯽ اﺟﺮای ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﭘﺮوژه را‬ ‫در ﻣﻘـﺎﻃﻊ زﻣﺎﻧـﯽ ﻣـﻮرد ﻧـﯿﺎز در ﻃـﻮل دوره اﺟـﺮای ﭘﺮوژه ﺑﺪﺳﺖ آورده و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﻤﻮد‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻫﺰﯾﻨﻪای واﻗﻌﯽ ﭘﺮوژه‬ ‫ﮐﺎرﺑـﺮدﻫﺎی ﻣـﺘﻌﺪدی دارد‪ .‬اﯾـﻦ اﻃﻼﻋـﺎت ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺮآورد ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺳﺎﯾﺮ ﭘﺮوژهﻫﺎ ﮐﻪ دارای اﻗﻼم ﮐﺎری و ﻧﻮع‬ ‫ﮐﺎرﻫـﺎی ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻬﯿﻪ ﺑﺮآوردﻫﺎی ﻣﻨﺎﻗﺼﻪ‪ ،‬ﺗﺤﻠﯿﻞﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی و ﻣﺎﻟﯽ ﭘﺮوژه‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی ﻣﺎﻟﯽ و ﻫﺰﯾﻨﻪای ﭘﺮوژه ﮐﺎرﺑﺮد‬ ‫دارد و ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪.‬‬ ‫روﺷـﯽ ﮐـﻪ در اﯾـﻦ ﻧﻮﺷـﺘﺎر ﺑـﺮای ﻃﺮاﺣﯽ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﯿﻮهﻫﺎ و ﺗﮑﻨﯿﮏﻫﺎی ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻫﺰﯾﻨﻪ واﻗﻌﯽ ﮐﺎرﻫﺎی ﭘﺮوژه ﺑﮑﺎر‬ ‫ﮔﺮﻓـﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬روﺷﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﺎﺗﯿﮏ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺻﻮرت ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻫﺪف ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺳﯿﺴﺘﻢ در ﻣﺮﺣﻠﻪ اول و‬ ‫ﻃﺮاﺣـﯽ اﺟﺰای ﺳﯿﺴﺘﻢ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪ و ﺳﭙﺲ ﺗﺸﺮﯾﺢ و ﻃﺮاﺣﯽ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﻪﺻﻮرت ﺗﻔﺼﯿﻠﯽ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﻮدارﻫﺎی ﺟﺮﯾﺎن‬ ‫ﻓﺮاﯾﻨﺪ و ﺗﻌﺮﯾﻒ ﭘﺮوﺳﻪ ﻫﺮﮐﺪام از زﯾﺮﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎ‪ ،‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻃﺮاﺣﯽ و ﺗﮑﻤﯿﻞ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬از ﻣﺰﯾﺖﻫﺎی ﺣﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫از روﯾﮑـﺮد ﺳﯿﺴـﺘﻤﺎﺗﯿﮏ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ روﻧﺪ ﻃﺮاﺣﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ در ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮐﺎﻣﻼً ﻣﺸﺨﺺ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ ارزﯾﺎﺑﯽ و ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و در اﯾﻦ‬ ‫ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﮔﺎم ﺑﻪ ﮔﺎم‪ ،‬در ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ‪ ،‬ﺳﯿﺴﺘﻢ از ﻟﺤﺎظ ﻣﻨﻄﻘﯽ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﮐﺎرﺑﺮد در ﻣﺤﯿﻂ ﭘﺮوژه و ﺳﺎﯾﺮ ﺷﺮاﯾﻂ و اﺻﻮل ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﺗﺠـﺮﺑﻪ ﻧﮕـﺎرﻧﺪه در ﺗﻼش ﺑﺮای اﺳﺘﻘﺮار ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺰﯾﻨﻪ در ﻣﺤﯿﻂ ﭘﺮوژهﻫﺎی ﺳﺎﺧﺖ و درک ﻣﺴﺎﺋﻞ و‬ ‫ﮔﻠﻮﮔﺎهﻫﺎی اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﻪﺻﻮرت ﻋﻤﻠﯽ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ اﺷﺎره ﺷﻮد ﮐﻪ اﺟﺮای ﭼﻨﯿﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎﯾﯽ در ﻣﺤﯿﻂ ﭘﺮوژه ﺑﻪ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﻃﺮاﺣﯽ و ﺗﻮﺳﻌﻪ‬ ‫آﻧﻬﺎ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ از دﻻﯾﻞ اﯾﻦ اﻣﺮ را ﻣﯽﺗﻮان ﻣﻮارد زﯾﺮ ﺑﺮﺷﻤﺮد‪:‬‬ ‫ـ ﺟﺎری ﺑﻮدن ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎی ﺳﻨﺘﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژهﻫﺎ‪.‬‬ ‫ـ اﮐﺮاه ﻣﺪﯾﺮان ارﺷﺪ ﭘﺮوژه و ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺠﺮی ﮐﺎر از در اﺧﺘﯿﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﻫﺰﯾﻨﻪای‪.‬‬ ‫ـ ﻣﯿﻞ ﺑﻪ ﮔﺮﯾﺰ از ﻗﯿﺪ و ﺑﻨﺪﻫﺎی ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﮐﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﻓﻄﺮی در اﺷﺨﺎص و ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎی ﮐﺎری ﺳﻨﺘﯽ وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫ـ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﮑﻨﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎی اﯾﻦﭼﻨﯿﻨﯽ در ﻣﺤﯿﻂ ﭘﺮوژه‪ .‬ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﻪدﻟﯿﻞ اﯾﻨﮑﻪ اﺳﺘﻘﺮار ﭼﻨﯿﻦ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ در وﻫﻠﻪ‬ ‫اول‪ ،‬ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺑﺮﺧﯽ ﻋﺎدات ﮐﺎری ﺳﻨﺘﯽ دارد‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﻘﺪان ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺴﺘﻨﺪﺳﺎزی و ﯾﺎ روﺣﯿﻪ اﻧﺠﺎم ﮐﺎر ﺑﻪﺻﻮرت ﺳﯿﺴﺘﻤﺎﺗﯿﮏ؛‬ ‫ﺑﺮای اﺟﺮای ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﺑﺮﺧﯽ از اﯾﻦ روشﻫﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﻤﻮده و ﺑﻪﺷﯿﻮه دﯾﮕﺮی ﻋﻤﻞ ﺷﻮد‪ ،‬ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻧﯿﺰ از ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫ﺑﺎزدارﻧﺪه در اﺳﺘﻘﺮار و ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮی ﭼﻨﯿﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎﯾﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدن اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ و ﮐﺎری اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ ﺑﺨﺶﻫﺎ و اﻣﻮر ﮐﺎری و اﺟﺮاﯾﯽ ﭘﺮوژه؛ در ﺻﻮرت ﻋﺪم‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ و ﻫﻤﮑﺎری ﺳﺎﯾﺮ ﺑﺨﺶﻫﺎ ﺑﺎ واﺣﺪ ﻣﺠﺮی اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻧﻤﯽﺗﻮان اﻧﺘﻈﺎر ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﻄﻠﻮب را از ﺳﯿﺴﺘﻢ داﺷﺖ‪.‬‬

‫‪18‬‬

‫ﺑﻪﻫﺮﺣﺎل ﻣﯽﺗﻮان اﯾﻦﻃﻮر ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه‪ ،‬از ﻧﻈﺮ ﺗﮑﻨﯿﮑﯽ و ﻓﻨﯽ‪ ،‬ﻣﺴﺌﻠﻪ و ﻧﮑﺘﻪ ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪهی‬ ‫ﺧﺎﺻﯽ در اﺳﺘﻘﺮار و ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮی ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﺪﺳﺖ آوردن اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻫﺰﯾﻨﻪای ﭘﺮوژه و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺰﯾﻨﻪ ﭘﺮوژه‬ ‫وﺟﻮد ﻧﺪارد و ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺤﺚ ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪه‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖﻫﺎ در ﻣﺤﯿﻂ و ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﺎری اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎ در آن ﺟﺎری و ﺳﺎری‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪19‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪19‬ـ اﻟﻒ ـ ﻓﺮمﻫﺎی ﮐﺎرﺑﺮدی ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻮزﯾﻊ و ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‬

‫‪20‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪19‬ـ ب ـ ﻓﺮمﻫﺎی ﮐﺎرﺑﺮدی ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻮزﯾﻊ و ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‬

‫‪9‬ـ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻣﺮاﺟﻊ‬ ‫‪1- A Guide to the Project Management Body of Knowledge, 1996 Ed, Project‬‬ ‫‪Management Institute, 1996‬‬ ‫‪2‬ـ ﺧﺎﻧﺠﺎﻧﺰاده‪ ،‬ﮐﻮروش و اﺳﻼﻣﯽ‪ ،‬ﺣﺴﯿﻦ‪ ،‬روشﻫﺎی ﮔﺮداوری اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﮐﻨﺘﺮل ﭘﺮوژه‪ ،‬ﭘﺎﯾﺎنﻧﺎﻣﻪ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ‪،‬‬ ‫رﺷﺘﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻋﻤﺮان‪ ،‬داﻧﺸﮑﺪه ﻋﻤﺮان‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺷﺮﯾﻒ‪1379 ،‬‬ ‫‪3‬ـ ﺧﺎﻧﺠﺎﻧﺰاده‪ ،‬ﮐﻮروش و ﺑﻬﻨﯿﺎ‪ ،‬ﮐﺎﻣﺒﯿﺰ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪ در ﭘﺮوژهﻫﺎی ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬ﭘﺎﯾﺎنﻧﺎﻣﻪ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ‪ ،‬رﺷﺘﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬ ‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬داﻧﺸﮑﺪه ﻓﻨﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان‪1381 ،‬‬ ‫‪4‬ـ ذاﮐﺮی‪ ،‬ﺑﺘﻮل‪ ،‬روشﻫﺎی ﺳﺎﺧﺖﯾﺎﻓﺘﻪ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ و ﻃﺮاﺣﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎی اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ‪ ،‬ﭼﺎپ دوم‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻧﺘﺸﺎرات‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺻﻨﻌﺘﯽ‪1375 ،‬‬ ‫‪5- R. L. Peurifoy, Construction Planning, Equipment, and Methods, 3rd‬‬ ‫‪Edition, McGraw-Hill, 1982‬‬ ‫‪6‬ـ ﭘﻮرزاﻫﺪی‪ ،‬ﺣﺴﯿﻦ و ﺗﻮﮐﻞ‪ ،‬ﻋﺒﺪاﻻﻣﯿﺮ‪ ،‬اﺻﻮل اﻗﺘﺼﺎد ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‪ ،‬ﭼﺎپ اول‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻧﺘﺸﺎرات داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺷﺮﯾﻒ‪،‬‬ ‫‪1374‬‬ ‫‪7‬ـ ﻧﺒﻮی‪ ،‬ﻋﺰﯾﺰ‪ ،‬اﺻﻮل ﺣﺴﺎﺑﺪاری )ﺟﻠﺪ اول(‪ ،‬ﭼﺎپ ﻫﺠﺪﻫﻢ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻧﺘﺸﺎرات ﻓﺮوردﯾﻦ‪1365 ،‬‬ ‫‪8- Construction Cost Control, 1st Edition, American Society of Civil‬‬ ‫‪Engineers, 1985‬‬

‫‪21‬‬