Abha

‫ﻧﮕﺎﻩ اﺟﻤﺎﻟﻲ‬ ‫ﺁب در زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺸﺮ اهﻤﻴﺖ ﺑﻨﻴﺎدي دارد ‪.‬از اﻳﻨﺮو ﺁب را ﻣﺎﻳﻪ ﺣﻴﺎت ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬در روز ﮔﺮم ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن وﻗﺘﻲ‬ ‫ﺷﻴﺮ ﺁب ﻗﻄﻊ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ ،‬ﺿﺮورت وﺟﻮد ﺁب در زﻧﺪﮔﻲ اﻧﺴﺎن ﻧﻤﺎﻳﺎن ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬اﻧﺴﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺑﺪون ﻏﺬا ﭼﻨﺪ روزي را ﺑﮕﺬراﻧﺪ ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺪون ﺁب ﺑﻪ زودي از ﭘﺎ در ﻣﻲ ﺁﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺁﻳﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ روزي را ﺗﺠﺴﻢ ﮐﻨﻴﺪ ﮐﻪ ﺁب ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ؟‬ ‫ﺁﻳﺎ ﺁب را ﺑﻪ ﺑﻄﻮر ﺳﺎﻟﻢ و در ﺣﺪ ﻧﻴﺎز اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﻲ ﮐﻨﻴﺪ؟‬ ‫ﺁﻳﺎ ﺁب ﺑﻪ اﻧﺪازﻩ ﮐﺎﻓﻲ و در هﻤﻪ ﺟﺎ در دﺳﺘﺮس ﺑﺸﺮ هﺴﺖ؟‬ ‫ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﻄﻠﻮب از ﺁب ﭼﻪ ﮐﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﮐﺮد؟ و ﻏﻴﺮﻩ‬

‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺁب‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺁب ﻣﻮﺟﻮد در ﮐﺮﻩ زﻣﻴﻦ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺁب ﺑﻪ ﻣﺼﺎرف ﺁﺷﺎﻣﻴﺪن ‪ ،‬ﮐﺸﺎورزي ‪،‬‬ ‫ﺻﻨﻌﺖ و ‪ ...‬ﻣﻲ رﺳﺪ و زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺸﺮ را ﺑﻬﺒﻮد ﻣﻲ ﺑﺨﺸﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﮐﺮﻩ زﻣﻴﻦ از ﻓﻀﺎ روﺋﻴﺖ ﺷﻮد ‪ ،‬رﻧﮓ‬ ‫ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺁن ﺁﺑﻲ دﻳﺪﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻳﻌﻨﻲ ﮐﺮﻩ اي ﮐﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﻄﺢ ﺁن را ﺁب ﭘﻮﺷﺎﻧﺪﻩ اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺨﺶ‬ ‫اﻋﻈﻢ ﺳﻄﺢ زﻣﻴﻦ را اﻗﻴﺎﻧﻮسهﺎ و درﻳﺎهﺎ ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬از ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﺣﺠﻢ و اﻧﺪازﻩ ‪ ،‬در ﺣﺪود‬ ‫‪%٩٧٫٢‬از ﺁﺑﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﺟﻮ زﻣﻴﻦ و ﺁب ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺎﮐﻬﺎ و ﺁﺑﻬﺎي زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬

‫ﺁب ﺷﻴﺮﻳﻦ‬ ‫اﻧﺴﺎن ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هﺎﻳﺶ ﺑﻪ ﺁب ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻧﻴﺎز دارد‪ .‬ﺁب ﺷﻴﺮﻳﻦ ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺁﺑﻲ ﮐﻪ ﻣﻴﺰان ﻧﻤﮑﻬﺎي‬ ‫ﺁن ﺑﺴﻴﺎر ﮐﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺁب اﻗﻴﺎﻧﻮس هﺎ و درﻳﺎهﺎ ﺷﻮر هﺴﺘﻨﺪ و اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﺗﺼﻔﻴﻪ ﮐﺮدن‬ ‫ﺁﻧﻬﺎﺳﺖ ﮐﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﻪ اﺣﺪاث ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺼﻔﻴﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺁب ﺑﺎ ﻣﮑﺎﻧﻴﺰم هﺎي ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺗﺼﻮﻳﻪ ﻧﻴﺎز دارد‪ .‬هﺰﻳﻨﻪ‬ ‫ﺑﺎﻻي اﻳﻦ اﻣﺮ ﺳﺒﺐ ﺷﺪﻩ ﮐﻪ اﻧﺴﺎن ﺑﻪ ﺁب هﺎي ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺸﮑﻴﻬﺎ و اﺗﻤﺴﻔﺮ زﻣﻴﻦ ﻗﺎﻧﻊ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺣﺠﻢ ﺁب ﺷﻴﺮﻳﻦ در ﺟﻬﺎن ﺑﺴﻴﺎر ﮐﻢ و در ﺣﺪود ‪ %٢٫٨‬از ﺣﺠﻢ ﮐﻞ ﺁب ﺟﻬﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي‬ ‫ﻣﺼﺮف ﺁب ﺷﻴﺮﻳﻦ اﻧﺪﮎ ﻣﻮﺟﻮد در ﺟﻬﺎن ﻣﺤﺪودﻳﺖ هﺎﻳﻲ هﻢ وﺟﻮد دارد ‪ ،‬زﻳﺮا ﻣﻘﺪاري از ﺁﺑﻬﺎي‬ ‫ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻳﺦ در ﻳﺨﭽﺎﻟﻬﺎي ﻗﻄﺒﻲ و ﮐﻮهﺴﺘﺎﻧﻲ ﻗﺮار دارد ﮐﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻗﺎﺑﻞ ﺑﻬﺮﻩ‬ ‫ﺑﺮداري ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﻧﺴﺎن ﺑﻪ ﺁﺑﻬﺎي ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻣﻮﺟﻮد در رودهﺎ ‪ ،‬درﻳﺎﭼﻪهﺎ ‪ ،‬و ﺁﺑﻬﺎي زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﻲ دارد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺁﺑﻬﺎي زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ ﮐﻪ در ﻻﻳﻪهﺎي داﺧﻠﻲ زﻣﻴﻦ ﻣﻮﺟﻮد هﺴﺘﻨﺪ ‪ ،‬ﻻزﻣﻪ‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ هﻤﭽﻮن اﮐﺘﺸﺎف ‪ ،‬ﺣﻔﺮ ﭼﺎﻩ ‪ ،‬ﮐﺎﻧﺎل ﮐﺸﻲ ‪ ،‬و ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮدن‬ ‫دﺳﺘﮕﺎهﻬﺎي ﭘﻤﭗ ﺁب ‪ ،‬اﻳﺠﺎدﺗﺎﺳﻴﺴﺎت و ﻟﻮﻟﻪ ﮐﺸﻲ را در ﭘﻲ دارد ‪.‬‬

‫ﮔﺮدش ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺁب‬ ‫ﺁﺑﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در زﻣﻴﻦ هﻤﻮارﻩ در ﺣﺎل ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﮑﻞ هﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺁﺑﻬﺎ ‪ ،‬ﺣﺎﻻت ﻣﺎﻳﻊ ‪ ،‬ﺟﺎﻣﺪ و ﮔﺎز ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻮد ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ‪ ،‬ﺟﻠﻮﻩهﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺁب ﺑﺴﻴﺎر وﺳﻴﻊ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻘﺪاري از ﺁن در زﻣﻴﻦ ﻧﻔﻮذ ﮐﺮدﻩ و‬ ‫ﺁﺑﻬﺎي زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ را ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﻲ دهﺪ‪ .‬ﻗﺪري از ﺁن هﻢ در درون ﺷﺎﺧﻪهﺎ ‪ ،‬ﺑﺮگهﺎ ‪ ،‬ﺗﻨﻪ و رﻳﺸﻪ‬ ‫درﺧﺘﺎن ذﺧﻴﺮﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺁﻳﺎ ﺟﻠﻮﻩ هﺎي دﻳﮕﺮي از ﺁب هﻢ ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻴﺪ؟‬ ‫ﺁب ﻣﻮﺟﻮد در اﺗﻤﺴﻔﺮ زﻣﻴﻦ ﺑﺮ اﺛﺮ ﮔﺮدش ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺁن هﺮ ‪ ٩‬روز ﻳﮏ ﺑﺎر ﺑﻴﻦ ﺁﺳﻤﺎن و زﻣﻴﻦ ﺟﺎﺑﺠﺎ ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬در هﺮ ﺳﺎل اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺗﮑﺮار ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺣﺠﻢ ﺁﺑﻲ ﮐﻪ در هﺮ ﺳﺎل ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ‬ ‫ﮔﺮدش ﺁب در ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻓﺮاهﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ ،‬در ﺣﺪود ‪ ٤٠٠٠٠‬ﮐﻴﻠﻮﻣﺘﺮ ﻣﮑﻌﺐ اﺳﺖ‪ .‬اﻧﺴﺎن ﺑﺎ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي‬ ‫اﻣﺮوزي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ‪ ٢٥٠٠٠‬ﮐﻴﻠﻮﻣﺘﺮ ﻣﮑﻌﺐ ﺁﻧﺮا ﻣﻮرد ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮداري ﻗﺮار دهﺪ ‪.‬رﻳﺰش هﺎي ﺟﻮي در هﻤﻪ‬ ‫ﺟﺎي ﺳﻴﺎرﻩ زﻣﻴﻦ ﻳﮑﺴﺎن ﻧﻴﺴﺖ و در ﺑﺮﺧﻲ ﺟﺎهﺎ ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺳﺎﻳﺮ ﻣﮑﺎﻧﻬﺎﺳﺖ ‪.‬‬

‫وﺿﻌﻴﺖ ﺁﺑﻬﺎي اﻳﺮان‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻳﺮان در ﻧﻮاﺣﻲ ﺧﺸﮏ و ﺑﻴﺎﺑﺎن ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ و ﺣﺠﻢ ﺁﺑﻬﺎي اﻳﺮان ﮐﺎﻓﻲ‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬و رﻳﺰش هﺎي ﺟﻮي ﻧﻴﺰ ﺑﻄﻮر ﻳﮑﻨﻮاﺧﺖ ﺻﻮرت ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ ﺳﺎﻻﻧﻪ در ﺟﻬﺎن‬ ‫در ﺣﺪود ‪mm ٨٠٠‬ﺗﺒﺨﻴﺮ واﻗﻌﻲ و ‪mm ٩٠٠‬ﺗﺒﺨﻴﺮ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ‪.‬ﮐﺸﻮر اﻳﺮان ﺑﺎ اﻳﻨﮑﻪ ‪ %١٫١‬از‬ ‫ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺧﺸﮑﻲ هﺎي ﺟﻬﺎن را داراﺳﺖ ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ‪ %٠٫٣٤٥‬از ﺁﺑﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺸﮑﻴﻬﺎي ﺟﻬﺎن را در‬ ‫اﺧﺘﻴﺎر دارد‪ .‬از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ در اﻏﻠﺐ ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻳﺮان ‪ ،‬رﻳﺰﺷﻬﺎي ﺟﻮي ﺑﺼﻮرت ﻣﺤﻠﻲ و ﻓﺼﻠﻲ اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﻧﻴﺎز ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﺑﻪ ﺁب ﺑﺮاي ﮐﺸﺎورزي در ﭘﺎﻳﻴﺰ و زﻣﺴﺘﺎن ﻧﻴﺴﺖ ‪ ،‬هﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻳﮑﻨﻮاﺧﺖ‬ ‫در ﮐﺸﻮر ﺗﻮزﻳﻊ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁب و ﺗﻮزﻳﻊ ﻓﺼﻠﻲ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ دال ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﺑﻬﺎي‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد ﺳﻄﺤﻲ و زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ را ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺷﻨﺎﺳﺎي و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺮدﻩ و ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي دﻗﻴﻖ ‪ ،‬ﺑﻬﺮﻩ‬ ‫ﺑﺮداري ﺻﺤﻴﺢ از ﺁﻧﻬﺎ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد ‪.‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان از اول ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﺸﮑﻞ ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﻮدﻩ اﻧﺪ و ﺑﺎ ﺣﻔﺮ‬ ‫ﻗﻨﺎت و ﮐﺎرﻳﺰ ‪ ،‬ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮداري از ﺁﺑﻬﺎي زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ را اﺑﺪاع ﮐﺮدﻩ اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﺣﺪاث ﺳﺪ و ﺑﻨﺪهﺎي ﻣﺘﻌﺪدي‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺁﺑﻬﺎي ﺳﻄﺤﻲ را ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻗﺮار ﻣﻲ دهﻨﺪ ‪.‬‬

‫ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻴﻢ‬ ‫ﺣﺠﻢ ﺁﺑﻬﺎي ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﺗﻮﺳﻂ اﻧﺴﺎن ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺤﺪود اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫ﻣﻴﺰان ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ ﺳﺎﻻﻧﻪ اﻳﺮان ﺑﺴﻴﺎر ﮐﻤﺘﺮ از ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ ﺟﻬﺎﻧﻲ اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﻲ ﺑﺎرش در هﻤﻪ ﺟﺎي اﻳﺮان ﻳﮑﺴﺎن ﻧﻴﺴﺖ و ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ در زﻣﺎن ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي‬ ‫ﮐﺸﺎورزي ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮداري ﺻﺤﻴﺺ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁب ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﺑﺘﺪا ﻣﻨﺎﺑﻊ را ﺧﻮب ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ و ﺑﺮ روي ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫رﻳﺰي دﻗﻴﻖ اﻧﺠﺎم داد‪.‬‬

‫ﺁب ‪ ،‬ﮔﻨﺞ هﺰارﻩ ﺳﻮم‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ روز ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺁب در ‪ ٢٢‬ﻣﺎرس ﺳﺎل ‪ ٢٠٠٥‬را ﺷﺮوع ﻳﮏ دهﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﺮاي‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ در ﺑﺨﺶ ﺁب ﻋﻨﻮان ﮐﺮد‪ .‬ﺑﻪ هﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ از ﺳﻮي ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﺳﺎﻟﻬﺎي ‪ ٢٠٠٥‬ﺗﺎ‬ ‫‪ ٢٠١٥‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دهﻪ ﺁب ﺑﺎ ﺷﻌﺎر »ﺁب ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﻲ« ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﭘﻴﺶ‪-‬‬ ‫ﺑﻴﻨﻲ ﻣﻲﺷﻮد دهﻪ ﺁﻳﻨﺪﻩ »ﺁب ﺑﺮاي زﻧﺪﻩ ﻣﺎﻧﺪن« ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﺷﻮد‪ .‬ﭼﻮن ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ رﺷﺪ ﻣﻴﺰان‬ ‫ﻣﺼﺮف ﻓﻌﻠﻲ ﺁب و هﻤﭽﻨﻴﻦ ﮐﺎهﺶ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﺑﻲ و ﻋﺪم ﺗﻮﻓﻴﻖ در اﻳﺠﺎد ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﺑﻲ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻲﺷﮏ دهﻪ‬ ‫ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺤﺮاﻧﻲ ﺑﺎ ﺷﺪت و ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺟﺪيﺗﺮي را در ﺟﻬﺎن ﺷﺎهﺪ ﺧﻮاهﻴﻢ ﺑﻮد‪ ،‬هﺮ ﭼﻨﺪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ‬ ‫اﻣﻴﺪوار اﺳﺖ ﮐﻪ اﻳﻦ دهﻪ ﺷﺎﻧﺲ دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺟﻬﺎن ﺑﻪ اهﺪاف ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺁب و اهﺪاف اﻋﻼﻣﻴﻪ ﻣﺮﺑﻮط‬ ‫ﺑﻪ هﺰارﻩ را ﮐﻪ در ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪار ﻣﻄﺮح ﺷﺪﻩ اﺳﺖ‪ ،‬اﻓﺰاﻳﺶ دهﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﺸﻮرﻣﺎن اﻳﺮان ﻧﻴﺰ از اﻳﻦ ﺣﻴﺚ ﻣﺴﺘﺜﻨﻲ ﻧﻴﺴﺖ و ﺣﺘﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺎﺧﺺهﺎﻳﻲ ﮐﻪ ﻣﺎ در‬ ‫ﮐﺸﻮرﻣﺎن دارﻳﻢ وﺿﻌﻴﺖ ﻧﺎﻣﻄﻠﻮبﺗﺮ و ﺣﺘﻲ ﺑﺤﺮاﻧﻲﺗﺮ از ﺁن ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ﮐﻪ در دﻧﻴﺎ ﻣﻄﺮح اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن هﻤﻴﺸﻪ ﺑﺎ دﻳﺪﻩ اﺣﺘﺮام ﺑﻪ ﺁب ﻧﮕﺮﻳﺴﺘﻪاﻧﺪ و هﻨﻮز هﻢ هﺮﺟﺎ ﮐﻪ ﺁﺑﺎداﻧﻲ اﺳﺖ در ﭘﻴﻮﻧﺪ‬ ‫ﻧﺎﮔﺴﺴﺘﻨﻲ ﺑﺎ ﺁب ﺑﻮدﻩ و ﺁب ﻣﺎﻳﻪ زﻧﺪﮔﻲ اﺳﺖ‪.‬ﺁب ﺑﻪ هﻤﺮاﻩ ﺳﻪ ﻋﻨﺼﺮ ﺁﺗﺶ‪ ،‬هﻮا وﺧﺎﮎ ﻧﺰد‬ ‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن از ﺗﻘﺪس وﻳﮋﻩاي ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً در هﻤﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪهﺎي ﭘﻴﺶ از اﺳﻼم‪ ،‬ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺁب‬ ‫در ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺁﻓﺮﻳﻨﺶ ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺴﺎس اﺳﺖ‪ .‬هﺮدوت ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ‪ :‬اﻳﺮاﻧﻴﺎن در هﻴﭻ رودﺧﺎﻧﻪاي ﺣﺘﻲ‬ ‫دﺳﺖهﺎﻳﺸﺎن را ﻧﻤﻲﺷﻮﻳﻨﺪ و دﺳﺖ ﺷﺴﺘﻦ دﻳﮕﺮان را هﻢ در ﺁب ﺟﺎري ﻧﻤﻲﭘﺬﻳﺮﻧﺪ و ﺑﻪ رودﺧﺎﻧﻪ‬ ‫اﺣﺘﺮام ﻣﻲﮔﺬارﻧﺪ‪ .‬در ﺟﺸﻦهﺎ و ﻣﺮاﺳﻢ ﻣﺬهﺒﻲ ﻧﻴﺰ ﺁب ﻧﻘﺶ ﺑﻪ ﺳﺰاﻳﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫از ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ دﺳﺘﻮرات زرﺗﺸﺖ ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻬﺘﺮ‪ ،‬دوري از ﮔﻨﺎﻩ و ﭘﺮهﻴﺰ از دروغ و ﺧﻮدداري از ﺁﻟﻮدﻩ‬ ‫ﮐﺮدن ﻋﻨﺎﺻﺮ ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺸﺮ ﮐﻪ هﻤﺎﻧﺎ ﺁب‪ ،‬هﻮا‪ ،‬ﺧﺎﮎ و ﺁﺗﺶ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫از ﺗﻘﺪس ﺁب ﻧﺰد اﻳﺮاﻧﻴﺎن هﻤﻴﻦ ﺑﺲ ﮐﻪ »ﻣﻴﻬﻦ« و »زادﮔﺎﻩ« را »ﺁب و ﺧﺎﮎ« ﻣﻲﻧﺎﻣﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺣﺪود ﻳﮏ درﺻﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ دﻧﻴﺎ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﮐﺸﻮر ﻣﺎﺳﺖ و ﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ‪ %٣٦‬از ﻣﻴﺰان ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁب ﺗﺠﺪﻳﺪ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪﻩ دﻧﻴﺎ را در اﺧﺘﻴﺎر دارﻳﻢ‪ .‬اﻳﻦ در ﺣﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺴﺎبهﺎي ﮐﺸﺎورزي‪ ،‬ﺻﻨﻌﺘﻲ و ﺧﺎﻧﮕﻲ‬ ‫ﺣﺪود ‪ ٢٥‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد ﻣﺘﺮﻣﮑﻌﺐ از هﻤﻴﻦ ﻣﻘﺪار ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﺑﻲ را ﮐﻪ در اﺧﺘﻴﺎر دارﻳﻢ از ﻟﺤﺎظ ﮐﻴﻔﻴﺖ ﺗﻬﺪﻳﺪ‬ ‫ﻣﻲﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺣﺪود ‪ ٢‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد ﻧﻔﺮ در ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺁﻟﻮدﮔﻲ ﺁﺑﻬﺎ دﭼﺎر ﺑﻴﻤﺎريهﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺁب ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ اﻳﺮان ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺳﻬﻤﻲ از اﻳﻦ ﺁﻣﺎر را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺁﻣﺎرهﺎي ﻣﻨﺘﺸﺮﻩ از ﺳﻮي وزارت‬ ‫ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدهﺪ ﮐﻪ اﻳﻦ ﺁﻣﺎرهﺎ در دهﻪ اﺧﻴﺮ روﻧﺪ ﮐﺎهﺸﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻳﺪ ﺗﺼﻮر ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي ﻣﺸﮑﻞ ﮐﻤﺒﻮد ﺁب ﺣﻞ ﺷﻮد در ﺻﻮرﺗﻲ ﮐﻪ ﻣﻴﺰان ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﻋﻤﺪﻩ ﺁﺑﻲ ﻣﻮﺟﻮد در ﺟﻬﺎن هﻤﺎن ﻣﻘﺪاري اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺳﺎﻟﻬﺎي ﮔﺬﺷﺘﻪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ و اﻣﺮوزﻩ ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻣﺸﮑﻼت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻮزﻳﻊ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ ﺁب را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي ﺑﺮﻃﺮف ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ وﻟﻲ ﻗﺎدر‬ ‫ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﺑﻲ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ‪ .‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﮑﻪ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژيهﺎي ﺷﻴﺮﻳﻦﺳﺎزي ﺁب درﻳﺎهﺎ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﺑﺪ ﮐﻪ اﻳﻦ‬ ‫از ﻟﺤﺎظ اﻗﺘﺼﺎدي ﻣﻘﺮون ﺑﻪ ﺻﺮﻓﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻳﮑﻲ از راﻩﺣﻞهﺎي اﺳﺎﺳﻲ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺑﺤﺮان ﺁب در‬ ‫ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺼﺮف ﺁب ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ راﻩﮐﺎرهﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺼﺮف ﺁب‪ ،‬ﺁﻣﻮزشهﺎي ﺑﻬﺒﻮد ﺷﻴﻮﻩ‬ ‫ﻣﺼﺮف و ﻧﻴﺰ در اﺧﺘﻴﺎر ﻗﺮار دادن اﻣﮑﺎﻧﺎت ﻻزم ﺟﻬﺖ ﺻﺮﻓﻪﺟﻮﻳﻲ و ﻣﺼﺮف ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺁب ﺑﻪ ﻣﺼﺮف‬ ‫ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺁب ﺑﻬﺎ هﺰﻳﻨﻪ ﻧﺎﭼﻴﺰي ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد‪ .‬از دﮔﻴﺮ راﻩ ﮐﺎرهﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬ ‫ﻣﺼﺮف ارﺗﻘﺎي ﺳﻄﺢ داﻧﺶ و ﺁﮔﺎهﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺧﻮد ﻳﮏ ﮐﺎر ﻓﺮهﻨﮕﻲ ﻣﻲﺧﻮاهﺪ و زﻣﺎنﺑﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﺷﺮﮐﺘﻬﺎي ﻣﺘﻮﻟﻲ اﻣﻮر ﺁب ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻌﻲ و ﺗﻼش ﻣﻀﺎﻋﻒ در ﺟﻬﺖ ﺻﻴﺎﻧﺖ از ﺁب ﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫ﺷﺪﻩ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ در ﻣﺴﻴﺮ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪﻩ هﺪر ﻧﺮود و اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﺴﺘﻠﺰم ﮐﻨﺘﺮل و ﻧﻈﺎرت دﻗﻴﻖ و‬ ‫ﻧﻈﺎم ﻣﻨﺪ ﮐﺮدن ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑﺎزرﺳﻲ‪ ،‬ﻧﮕﻬﺪاري و ﺗﻌﻤﻴﺮات ﺧﻄﻮط اﻧﺘﻘﺎل ﺁب ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﺎهﻲ اﻳﻦ ﺷﺎﺋﺒﻪ در ذهﻦ ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪﻩ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﺷﻮد ﮐﻪ ﭼﺮا ﺑﺎ وﺟﻮد درﻳﺎﻓﺖ ﺁب ﺑﻬﺎ ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﺷﺮﮐﺘﻬﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪ و ﺗﻮزﻳﻊ ﺁب‪ ،‬اﻳﻦ هﻤﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﻮﻟﻪ ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﻳﻲ ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﺗﺄﮐﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮد؟‬ ‫ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺁب ﺑﺎﻳﺪ ﺁﮔﺎﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﻋﺪم ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﻳﻲ و ﻣﺼﺮف ﺧﺎرج از اﻟﮕﻮي ﻣﺼﺮف ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺟﺪي ﺑﺤﺮان ﺁب در ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ و اﺟﺮاي ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻋﺮﺿﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮﮐﺘﻬﺎي ﺁب و‬ ‫ﻓﺎﺿﻼب ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ رﺷﺪ ﻓﺰاﻳﻨﺪﻩ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﮐﺸﻮر ﻳﺎ اﻣﮑﺎنﭘﺬﻳﺮ ﻧﺨﻮاهﺪ ﺑﻮد و ﺑﺎ اﻳﻦ ﮐﻪ ﺑﺎ ﭼﺎﻟﺶ ﻣﻮاﺟﻪ‬ ‫ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ‪ .‬دﻻﻳﻞ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻳﮑﻲ اﻓﺰاﻳﺶ هﺰﻳﻨﻪهﺎي اﺳﺘﺤﺼﺎل و ﺗﻮزﻳﻊ ﺁب در ﻃﻮل زﻣﺎن و ﻧﻴﺎز‬ ‫ﺑﻬﺴﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري ﺑﻴﺸﺘﺮ در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺁب و دوم در اﺧﺘﻴﺎر ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞهﺎي ﺁﺑﻲ ﻧﺎﻣﺤﺪود ﺑﺎ‬ ‫ﮐﻴﻔﻴﺖ ﻣﻄﻠﻮب ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺑﺨﺶ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي و ﻣﺒﺎرزﻩ ﺑﺎ ﺁﻟﻮدﮔﻲ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁب ﻗﻮاﻧﻴﻨﻲ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺑﻪ‬ ‫رﻏﻢ ﻻزماﻻﺟﺮا ﺑﻮدن ﺁن ﻗﻮاﻧﻴﻦ‪ ،‬ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﮐﻤﺘﺮ ﺷﺎهﺪ اﺟﺮا و اﻋﻤﺎل ﺁن هﺴﺘﻴﻢ‪ .‬ﻓﺎﺿﻼب ﺑﺴﻴﺎري از‬ ‫ﮐﺎرهﺎﻳﻲ ﮐﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎً داراي ﭘﺴﺎبهﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ و ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺧﻄﺮﻧﺎﮎ هﺴﺘﻨﺪ و اﻏﻠﺐ در ﻣﺠﺎورت‬ ‫رودﺧﺎﻧﻪهﺎ اﺣﺪاث ﺷﺪﻩاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ رودﺧﺎﻧﻪهﺎ و ﻧﻬﺎﻳﺘﺎً ﺑﻪ درﻳﺎهﺎ ﻣﻲرﻳﺰد ﮐﻪ در درازﻣﺪت ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﻋﺚ از‬ ‫ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻦ اﮐﻮﺳﻴﺴﺘﻢ ﺷﺪﻩ و ﺣﻴﺎت ﺟﺎﻧﻮران و ﻣﻮﺟﻮدات ﺁﺑﺰي را ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻣﻲﮐﻨﻨﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺁﻟﻮدﮔﻲ‬ ‫ﺷﺪﻳﺪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﺑﻲ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺁﮔﺎهﻲ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﺗﺎ ﮐﻨﻮن هﻴﭻ اﻗﺪام ﺟﺪي و‬ ‫ﻣﻮﺛﺮي در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ اﻧﺠﺎم ﻧﺸﺪﻩ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺸﺎندهﻨﺪﻩ ﺿﻌﻒ در اﺟﺮاي ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﺳﺖ ﭼﺮا ﮐﻪ ﻗﺎﻧﻮن‬ ‫ﮔﺬار ﻗﻮاﻧﻴﻨﻲ در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ وﺿﻊ ﮐﺮدﻩ و ﺟﺮاﻳﻤﻲ را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﻮدﻩ اﺳﺖ‪ ٩٣ .‬درﺻﺪ از ﺁبهﺎي ﮐﺸﻮر‬ ‫در ﺑﺨﺶ ﮐﺸﺎورزي ﻣﺼﺮف ﻣﻲﺷﻮد ﻟﺬا ﭘﺴﺎﺑﻬﺎي ﮐﺸﺎورزي ﺧﻮد ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﮑﻲ از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻬﻢ‬ ‫ﺁﻟﻮدﻩ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬هﻤﭽﻨﻴﻦ ﻳﮏ درﺻﺪ از ﺁﺑﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﮐﺸﻮر در ﺑﺨﺶ ﺻﻨﻌﺖ اﺳﺘﻔﺎدﻩ‬ ‫ﻣﻲﺷﻮد وﻟﻲ ﺁﻟﻮدﮔﻲ ﻧﺎﺷﻲ از ﺁن ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺘﻨﻮع و ﺧﻄﺮﻧﺎﮎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻀﻼت ﻣﻮﺟﻮد ﺁب ﮐﺸﻮر ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ ﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﺣﻔﻆ و ﺻﻴﺎﻧﺖ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﺑﻲ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺁﻟﻮدﮔﻲ ﺁن و ﻧﻴﺰ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺻﺤﻴﺢ ﻣﺼﺮف ﺁب ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺤﺮان ﺁب در دهﻪهﺎي‬ ‫ﺁﻳﻨﺪﻩ را ﮐﻤﻲ ﺁﺳﺎنﺗﺮ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺑﮕﺬارﻳﻢ‬

‫اﻟﮕﻮي ﻣﺼﺮف ﺁب ﻣﺸﺘﺮﮐﻴﻦ ﻣﺴﮑﻮﻧﻲ در ﺷﻬﺮهﺎي اﺳﺘﺎن ﺗﻬﺮان‬ ‫‪٢٢‬‬ ‫ﻣﮑﻌﺐ‬

‫ﻣﺘﺮ‬

‫ﻗﺪس‪،‬‬ ‫وﺣﻴﺪﻳﻪ‪،‬‬ ‫ﻣﺸﻜﻴﻦ‬ ‫دﺷﺖ‪،‬‬ ‫ﺣﺴﻦﺁﺑﺎد‪،‬‬ ‫ﺑﺎﻗﺮﺷﻬﺮ‪،‬‬ ‫ﺟﻮادﻳﻪ‪،‬‬ ‫ﻣﺤﻤﺪﺷﻬﺮ‬

‫‪ ١٨‬ﻣﺘﺮ ﻣﮑﻌﺐ‬

‫‪ ٢٠‬ﻣﺘﺮ ﻣﮑﻌﺐ‬

‫ﺟﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪،‬ﻟﻮاﺳﺎن‪،‬ﻓﺸﻢ‪،‬رودهﻦ‪،‬ﺑﻮﻣﻬﻦ‪،‬‬ ‫ﮐﺮج‪،‬هﺸﺘﮕﺮد‪،‬ﭘﻴﺸﻮا‪،‬اﻧﺪﻳﺸﻪ‪،‬اﺷﺘﻬﺎرد‬ ‫اﮐﺒﺮﺁﺑﺎد‪،‬رﺑﺎﻃﮑﺮﻳﻢ‪،‬ﻗﺮﭼﮏ‪،‬اﺳﻼﻣﺸﻬﺮ‪،‬ﮐﻴﻼن‪،‬ﻃﺎﻟﻘﺎن‪ ،‬ﻓﻴﺮوزﮐﻮﻩ‪،‬اﺷﺘﻬﺎرد‪،‬ﭘﺮدﻳﺲ‪،‬دﻣﺎوﻧﺪ‪،‬ﺷﻬﺮﻳﺎر‬ ‫وراﻣﻴﻦ‪،‬ﻧﻈﺮﺁﺑﺎد‪،‬واوان‪،‬ﻣﻼرد‪،‬آﻤﺎلﺷﻬﺮ‪ ،‬هﺸﺘﮕﺮد‪،‬‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ‪ ،‬ﻣﺎهﺪﺷﺖ‪ ،‬ﭘﺎآﺪﺷﺖ‪ ،‬ﭘﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺁﺑﺴﺮد‬

‫ﺟﺪول اﻟﮕﻮي ﻣﺼﺮف ﺁب ﺁﺷﺎﻣﻴﺪﻧﻲ ﺑﺮ اﺳﺎس ‪ ١٣٠‬ﻟﻴﺘﺮ ﺑﺮاي ﻳﮏ ﻧﻔﺮ در روز‬ ‫اﺳﺘﺤﻤﺎم‬

‫ا ‪ ٤٣‬ﻟﻴﺘﺮ‬

‫دﺳﺘﺸﻮﻳﻲ‬

‫ا ‪ ٢٦‬ﻟﻴﺘﺮ‬

‫ﻟﺒﺎﺳﺸﻮﺋﻲ‬

‫ا ‪ ١٧/٥‬ﻟﻴﺘﺮ‬

‫ﭘﺨﺖ و ﭘﺰ‬

‫ا ‪ ١٣‬ﻟﻴﺘﺮ‬

‫ﻇﺮﻓﺸﻮﺋﻲ‬

‫ا ‪ ١٣‬ﻟﻴﺘﺮ‬

‫ﻧﻈﺎﻓﺖ ﺧﺎﻧﻪ و ﺁﺑﻴﺎري ﺑﺎﻏﭽﻪ‬

‫ا ‪ ٨/٥‬ﻟﻴﺘﺮ‬

‫ﮐﻮﻟﺮ و ﺗﻬﻮﻳﻪ‬

‫ا ‪ ٤/٥‬ﻟﻴﺘﺮ‬

‫ﺁﺷﺎﻣﻴﺪن و ﻏﻴﺮﻩ‬

‫ا ‪ ٤/٥‬ﻟﻴﺘﺮ‬

‫ﺟﻤﻊ ﮐﻞ‬

‫ا ‪ ١٣٠‬ﻟﻴﺘﺮ‬

‫هﺸﺪار ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ در ﻣﻮرد ﺑﺤﺮان ﺁب‬ ‫ﺗﺎ ﺳﺎل ‪ ٢٠٢٥‬از هﺮ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﺳﺎﮐﻦ ﮐﺮﻩ‪ ،‬دو ﻧﻔﺮ ﺑﺎ ﮐﻤﺒﻮد ﺁب ﻣﻮاﺟﻪ ﺧﻮاهﻨﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ هﺸﺪار دادﻩ اﺳﺖ ﮐﻪ اﮔﺮ ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﻓﻌﻠﻲ ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﺁب اداﻣﻪ دهﺪ‪ ،‬ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺎل ‪ ٢٠٢٥‬ﺑﻴﺶ از دو ﻣﻴﻠﻴﺎرد و ‪ ٧٠٠‬ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻧﻔﺮ در ﺟﻬﺎن ﺑﺎ ﮐﻤﺒﻮد ﺁب ﻣﻮاﺟﻪ ﺧﻮاهﻨﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﺰارش ﺗﺎزﻩ اي ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ "روز ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺁب" ﺟﻤﻌﻪ ‪ ٢٢‬ﻣﺎرﺳﻤﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ‪ ،‬هﻤﭽﻨﻴﻦ هﺸﺪار ﻣﻲ‬ ‫دهﺪ ﮐﻪ ‪ ٢‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد و ‪ ٥٠٠‬ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ در ﻧﻘﺎﻃﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮاهﻨﺪ ﮐﺮد ﮐﻪ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺁب ﺷﻴﺮﻳﻦ‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﺮﻃﺮف ﮐﺮدن ﻧﻴﺎزهﺎي روزﻣﺮﻩ دﺷﻮار ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺳﻮء ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺟﻮد ﺁب‪ ،‬رﺷﺪ ﻓﺰاﻳﻨﺪﻩ ﺟﻤﻌﻴﺖ و ﺗﻐﻴﻴﺮ در اﻟﮕﻮهﺎي ﺁب و هﻮاﻳﻲ‪ ،‬از ﻋﻠﻞ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﺑﺤﺮان ﺁب ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻧﻮاﺣﻲ ﻧﻴﻤﻪ ﺧﺸﮏ ﺟﻨﻮب ﺻﺤﺮاي ﺁﻓﺮﻳﻘﺎ و ﺑﺨﺶ هﺎﻳﻲ از ﺁﺳﻴﺎ‪ ،‬ﺑﻴﺶ از ﺳﺎﻳﺮ ﻧﻮاﺣﻲ ﺟﻬﺎن ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻄﺮات ﮐﻤﺒﻮد ﺁب ﻣﻮاﺟﻪ هﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﺑﺮاﺳﺎس ارﻗﺎم ﺗﺎزﻩ اي ﮐﻪ ﮐﻤﻴﺴﻴﻮن اﻗﺼﺎدي ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﺑﺮ اي اروﭘﺎ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮐﺮدﻩ اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﺣﺪاﻗﻞ ‪ ١٢٠‬ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻧﻔﺮ از ﺳﺎﮐﻨﺎن اروﭘﺎ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻳﮏ هﻔﺘﻢ ﺟﻤﻌﻴﺖ‪ ،‬ﻧﻴﺰ هﻨﻮز ﺑﻪ ﺁب ﭘﺎﮐﻴﺰﻩ و ﺷﺒﮑﻪ‬

‫دﻓﻊ ﻓﺎﺿﻼب دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﮐﻤﻴﺴﻴﻮن ﺧﻮاﺳﺘﺎر ﺗﻼش هﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﮐﺸﻮرهﺎي ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁب‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﮐﻤﻴﺴﻴﻮن ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﮐﻪ اﺗﻼف ﺁب در اروﭘﺎ ﺑﺎ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺣﺪود ‪ ١٠‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد دﻻر ﺿﺮر ﻣﺎﻟﻲ هﻤﺮاﻩ‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاﺳﺎس ﮔﺰارﺷﻲ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺁژاﻧﺲ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ اﻧﺮژي اﺗﻤﻲ ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺨﻤﻴﻦ زدﻩ ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻮد ﮐﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ‪ ١/١‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد اﻧﺴﺎن اﺻﻼ ﺑﻪ ﺁب ﺷﺮب ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎد دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪٢ ،‬‬ ‫ﻣﻴﻠﻴﺎرد و ‪ ٥٠٠‬ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻧﻔﺮ از ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺤﺮوم هﺴﺘﻨﺪ و ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺑﻴﺶ از ‪ ٥‬ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻧﻔﺮ از‬ ‫ﺑﻴﻤﺎري هﺎﻳﻲ ﮐﻪ ﺁب ﻧﺎﻗﻞ ﺁﻧﻬﺎﺳﺖ ﺟﺎن ﻣﻲ ﺳﭙﺎرﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻌﺪاد ‪ ١٠‬ﺑﺮاﺑﺮ ﮐﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﮐﻪ هﺮ ﺳﺎل‬ ‫در ﺟﻨﮓ ﮐﺸﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺁب ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﮐﻤﺘﺮ از ‪ ٣‬درﺻﺪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﺑﻲ ﮐﺮﻩ زﻣﻴﻦ را ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﻲ دهﺪ و ﺑﺨﺶ اﻋﻈﻢ ﺁن ﺑﻪ ﺷﮑﻞ‬ ‫ﻳﺦ هﺎي ﻗﻄﺒﻲ و ﻳﺎ در اﻋﻤﺎق زﻣﻴﻦ ﻗﺮار دارد ﮐﻪ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﺁن هﺎ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﺧﻄﺮ ﺁﻟﻮدﮔﻲ‬ ‫ﻣﻴﺰان ﺁب ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ در درﻳﺎﭼﻪ هﺎ‪ ،‬رودهﺎ و ﭘﺸﺖ ﺳﺪهﺎ ﮐﻤﺘﺮ از ‪ ٢٥‬دهﻢ درﺻﺪ ﮐﻞ‬ ‫ﺁب هﺎي ﺷﻴﺮﻳﻦ زﻣﻴﻦ را ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﻲ دهﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﻮﻓﻲ ﻋﻨﺎن‪ ،‬دﺑﻴﺮ ﮐﻞ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ‪ ،‬در ﭘﻴﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ روز ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺁب ﮔﻔﺖ‪" :‬ﺧﻄﺮ‬ ‫ﺁﻟﻮدﮔﻲ و اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻘﺎﺿﺎ‪ ،‬ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁب را ﺣﺘﻲ در ﻧﻘﺎﻃﻲ ﮐﻪ ﮐﺎﻓﻲ و ﻓﺮاوان اﺳﺖ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻣﻲ ﮐﻨﺪ‪".‬‬ ‫اﻳﻦ ﺑﻴﻢ ﻧﻴﺰ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ رﻗﺎﺑﺖ هﺎي ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺁب ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻗﺸﺎت داﻣﻦ ﺑﺰﻧﺪ‪ .‬ﺁﻗﺎي ﻋﻨﺎن ﮔﻔﺖ‪:‬‬ ‫"رﻗﺎﺑﺖ هﺎي ﺷﺪﻳﺪ ﻣﻠﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁب‪ ،‬اﻳﻦ ﻧﮕﺮاﻧﻲ را ﭘﺪﻳﺪ ﺁوردﻩ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺸﮑﻼت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬ ‫ﺁب‪ ،‬زﻣﻴﻨﻪ را ﺑﺮاي ﻣﻨﺎﻗﺸﺎت ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺑﺎر ﻓﺮاهﻢ ﻣﻲ ﮐﻨﺪ‪".‬‬ ‫ﺁژاﻧﺲ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ اﻧﺮژي اﺗﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺘﺎر راﻩ اﻧﺪازي "اﻧﻘﻼب ﺁﺑﻲ" ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻓﻌﻠﻲ و ﺗﻮﺳﻌﻪ‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﺎزﻩ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫"ﻣﺤﻤﺪ اﻟﺒﺎرادي" ﻣﺪﻳﺮ اﻳﻦ ﺁژاﻧﺲ ﮔﻔﺖ‪" :‬واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁب ﮐﺮﻩ زﻣﻴﻦ ﻣﺤﺪود اﺳﺖ‪ ،‬و‬ ‫در اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﺁن ﺟﺎي ﻏﻔﻠﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻃﻮري رﻓﺘﺎر ﮐﻨﻴﻢ ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁب ﺗﻤﺎﻣﻲ‬ ‫ﻧﺪارد‪".‬‬ ‫وزراي ﺁب ‪ ٢٢‬ﮐﺸﻮر ﺁﻓﺮﻳﻘﺎ ﺧﻮاﺳﺘﺎر اﺋﺘﻼف ي ﻣﻨﻄﻘﻪ اي و ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ‬ ‫ﺷﺪﻩ اﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺸﮑﻼت ﺁب و ﺑﻬﺪاﺷﺖ رﺳﻴﺪﮔﻲ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺁﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻣﮑﺎﻧﺎت ﻧﻤﮏ زداﻳﻲ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺁب ﺷﻮر ﺑﻪ ﺷﻴﺮﻳﻦ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ راﻩ هﺎي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ‬ ‫ﺑﺎ ﮐﻤﺒﻮد ﺁب اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﮐﻪ ﭘﻴﺎﻣﺪهﺎي ﺑﺤﺮان ﺁب ﺑﺮاي ﮔﺮوﻩ هﺎﻳﻲ ﮐﻪ ﺑﻴﺶ از ﺳﺎﻳﺮﻳﻦ ﺗﺤﺖ‬ ‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ و در ﻣﻴﺎن ﻓﻘﻴﺮﺗﺮﻳﻦ ﻣﺮدم ﺟﻬﺎن هﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺷﺪﻳﺪ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﮐﻤﺒﻮد ﺁب ﺑﺎﻋﺚ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ اﻳﻦ ﮔﺮوﻩ هﺎ ﺑﺮاي رﺷﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺑﻘﺎي ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻪ ﺁن واﺑﺴﺘﻪ هﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺤﺪود ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺻﻨﻌﺖ ﮐﺸﺎورزي ‪ ٧٠‬درﺻﺪ ﺁب در دﺳﺘﺮس ﺟﻬﺎن را ﻣﺼﺮف ﻣﻲ ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﮐﻪ‬ ‫اﮔﺮ در ﻧﻘﻄﻪ اي ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﺮاي ﺁب رﻗﺎﺑﺖ ﺁﻣﻴﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮐﺸﺎورزان ﮐﻮﭼﮏ ﭘﻴﺶ از ﺳﺎﻳﺮﻳﻦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﺧﻮاهﻨﺪ‬ ‫ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻲ اﺳﺖ آﻪ ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ ﺑﻤﺜﺎﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﻠﻴﻪ ﻃﺒﻴﻌﻲ داﻣﺎن ﻣﻨﻄﻘﻪ و ﺑﻪ وﻳﮋﻩ آﺸﻮر ﻣﺎ را ﻓﺮا‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ و اﻗﻠﻴﻤﻲ آﺸﻮر وﻗﻮع اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪﻩ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺗﺼﺎدﻓﻲ‬ ‫و ﻧﺎدر ﺗﻠﻘﻲ ﮔﺮدد‪ ،‬اﻣﺎ ﻋﻤﺮ آﻮﺗﺎﻩ ﻧﺴﻞ ﺣﺎﺿﺮ و ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻣﺤﺪود دادﻩ هﺎي ﺛﺒﺖ ﺷﺪﻩ اﻳﻦ رﺧﺪاد‪ ،‬ﺁن را‬

‫ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺟﻠﻮﻩ ﻣﻲ دهﺪ‪ .‬ﻧﮕﺮش ﻋﻤﻴﻖ ﺑﻪ ﺗﺎرﻳﺦ آﻬﻦ اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ و آﻮﺷﺶ هﺎي ﻧﻴﺎآﺎن ﻧﺸﺎن از‬ ‫ﺁن دارد آﻪ اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ از دﻳﺮﺑﺎز ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ دﺳﺖ و ﭘﻨﺠﻪ ﻧﺮم آﺮدﻩ اﺳﺖ و ﺁن ﮔﻮﻧﻪ آﻪ‬ ‫آﺘﻴﺒﻪ هﺎي ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دهﻨﺪ‪ ،‬رﻓﻊ ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ و ﺗﻨﮕﻨﺎهﺎي ﻧﺎﺷﻲ از ﺁن هﻤﻮارﻩ ﺟﺰﺋﻲ از‬ ‫دﻋﺎهﺎ و ﺁرزوهﺎي ﻣﺮدم و دوﻟﺘﻤﺮدان ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫ﻳﺎﻓﺘﻪ هﺎي اﻣﺮوزي ﻋﻠﻮم ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دهﺪ آﻪ ﻣﺎ ﭼﻪ ﺑﺨﻮاهﻴﻢ و ﭼﻪ ﻧﺨﻮاهﻴﻢ در ﻧﻘﻄﻪ اي از ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﻢ آﻪ هﺮ ﭼﻨﺪ ﻣﺪت ﻳﻜﺒﺎر دﭼﺎر ﺑﻠﻴﻪ ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ و وﻗﻮع ﺑﺮﺧﻲ ﺳﺎل هﺎي‬ ‫ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻣﺮﻃﻮب ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﺎ را ﺧﻮﺷﺒﻴﻦ ﺳﺎزد ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي آﻪ از ﭼﺎرﻩ ﺟﻮﻳﻲ ﻋﻤﻴﻖ و درازﻣﺪت ﻣﺴﺌﻠﻪ‬ ‫ﺑﺎزﻣﺎﻧﻴﻢ ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ آﻪ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﺎ آﺸﻮري اﺳﺖ ﺧﺸﻚ ﺑﺎ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺤﺪود ﺁب و ﺧﺎك و ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ‬ ‫رو ﺑﻪ رﺷﺪ آﻪ ﺷﻤﺎر ﺁن ﻃﻲ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﺁﺗﻲ از ﻣﺮز ﻳﻜﺼﺪ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻧﻔﺮ ﺧﻮاهﺪ ﮔﺬﺷﺖ ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ‬ ‫آﻪ هﻨﺮ ﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ درﺷﻨﺎﺧﺖ ﻋﻠﻤﻲ و ﻋﻤﻴﻖ ﻣﺴﺌﻠﻪ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﺑﺮاي ﺑﻬﺒﻮد ﺑﻬﺮﻩ وري ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺤﺪود‬ ‫ﺧﻼﺻﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺪﺗﻬﺎﺳﺖ آﻪ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻳﻜﻲ از ﭼﺎﻟﺶ هﺎي ﻋﻤﺪﻩ ﺟﻬﺎن را ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﺟﻨﮓ ﺁب‬ ‫ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ اﻧﺪ و ﻣﻨﺎزﻋﺎت اﺻﻠﻲ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ را ﻧﺎﺷﻲ از اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲ آﻨﻨﺪ‪ .‬ﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ آﻪ ﻣﺎ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺣﺴﺎس ﺧﻮد‪ ،‬اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ و از هﻢ اآﻨﻮن در ﭘﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫رﻳﺰي ﺻﺤﻴﺢ و ﻋﻠﻤﻲ در ﺟﻬﺖ ارﺗﻘﺎء ﺑﻬﺮﻩ وري هﺮ ﻗﻄﺮﻩ از ﺁب ﺧﻮد ﺑﺎﺷﻴﻢ ‪.‬‬ ‫در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻪ ﭼﻨﺪان دور ﻣﻌﻴﺎر ‪ Crop/Drop‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﻣﻘﺪار ﻣﺤﺼﻮل ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ازاء ﻣﺼﺮف هﺮ‬ ‫ﻗﻄﺮﻩ ﺁب ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻟﮕﻮي ﺑﻬﺮﻩ وري ﺁب ﻣﻄﺮح ﺑﻮدﻩ )ﮔﻮ اﻳﻦ آﻪ در اﻳﺮان ﺣﺘﻲ اﻳﻦ ﻣﻌﻴﺎر ﻧﻴﺰ هﻴﭽﮕﺎﻩ‬ ‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪي ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ (‪ ،‬اﻣﺎ درﺁﻳﻨﺪﻩ ﻧﻪ ﭼﻨﺪان دور ﺑﺸﺮ ﻧﺎﭼﺎر اﺳﺖ ﻣﻌﻴﺎر‬ ‫‪ Crop/Drop/Price‬ﻳﺎ ارزش ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺎﺷﻲ از ﻣﺼﺮف هﺮ ﻗﻄﺮﻩ ﺁب را ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ هﺎي اﻗﺘﺼﺎدي ﺧﻮد‬ ‫ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار دهﺪ‪ .‬رﻗﺎﺑﺖ ﻣﺼﺮف ﺁب در ﺑﺨﺶ هﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺻﻨﻌﺖ ‪ ،‬ﺷﺮب و آﺸﺎورزي روز ﺑﻪ روز‬ ‫ﺷﺪﻳﺪﺗﺮ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ و اﮔﺮ ﻣﺎ در اﻳﻦ راﺳﺘﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﺻﺤﻴﺢ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺴﺎ آﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ‬ ‫ﺿﻌﻒ ﺑﻨﻴﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﺑﺨﺶ آﺸﺎورزي در رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ دو ﺑﺨﺶ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻧﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺣﺘﻲ ﺳﻄﺢ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻓﻌﻠﻲ‬ ‫آﺸﺎورزي ﺧﻮد را ﻧﻴﺰ ﺣﻔﻆ آﻨﻴﻢ ‪ ،‬آﻤﺎ اﻳﻦ آﻪ ﻃﻠﻴﻌﻪ هﺎي اﻳﻦ رﻗﺎﺑﺖ ﻧﺎﺳﺎﻟﻢ هﻢ اآﻨﻮن در‬ ‫ﺷﻬﺮهﺎي ﺑﺰرگ آﺸﻮر ﻗﺎﺑﻞ رؤﻳﺖ اﺳﺖ ‪ .‬ﭘﺲ ﺑﻜﻮﺷﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻋﻠﻤﻲ و ﻋﻤﻴﻖ ﻣﺴﺌﻠﻪ و ﺑﺎﻳﻚ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي درازﻣﺪت ﻋﻠﻤﻲ ‪ ،‬ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺗﻮﻟﻴﺪ آﺸﺎورزي را در ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻗﺘﺼﺎدي آﺸﻮر در ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺗﺒﻴﻴﻦ‬ ‫و ﺑﺮ اﺳﺎس ﺁن ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﺁب را ﭼﻮن آﺎﻻﻳﻲ اﻗﺘﺼﺎدي ارج ﻧﻬﻴﻢ و ﺑﺮاي اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻬﺮﻩ‬ ‫وري هﺮ ﻗﻄﺮﻩ ﺁن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي آﻨﻴﻢ ‪.‬‬

‫ﺑﺤﺮان ﺁب و ﺿﺮورت ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﻘﺎﺿﺎي ﺁب ﺷﻬﺮي )ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬ ‫ﻣﻮردي ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان(‬ ‫ﭼﻜﻴﺪﻩ‬ ‫ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪار درﺑﺨﺶ ﺁب‪ ،‬ﺟﺰ ﺑﺎ ﺟﺎﻣﻊ ﻧﮕﺮي درﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺁب اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺟﺎﻣﻊ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻮﺑﻪ ﺧﻮد‪ ،‬وﻇﻴﻔﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ارﺗﺒﺎط ﺑﺨﺶ ﺁب ﺑﺎﺗﻮﺳﻌﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و اﻗﺘﺼﺎدي راﺑﺮﻋﻬﺪﻩ دارد‪ .‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﺄﻣﻴﻦ وﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁب را ﻣﻴﺘﻮان ﻣﺤﻮرهﺎي اﺳﺎﺳﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺟﺎﻣﻊ ﺁب ﺑﺸﻤﺎر‬ ‫ﺁورد‪ .‬اﻣﺮوزﻩ اهﺪاف وﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ هﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﺄﻣﻴﻦ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁب‪ ،‬ﺗﺎ ﺣﺪود زﻳﺎدي ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ‬ ‫اﺳﺖ اﻣﺎ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﻘﺎﺿﺎي ﺁب هﻨﻮز ﺑﺨﻮﺑﻲ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪﻩ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﻘﺎﺿـﺎ وﺗﺄﻣﻴـﻦ اهﻤﻴﺘﻲ‬ ‫هﻤﺴـﺎن وهﻢ ﭘﺎﻳﻪ دارﻧﺪ ودر ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰﻳﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮأﻣﺎن ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮارﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﻣﻜﻤﻞ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﺄﻣﻴﻦ وﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁب ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺷﻴﻮﻩ هﺎي ﻣﺼﺮف‪ ،‬اﺑﺰارهﺎي ﻻزم ﺑﺮاي‬ ‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﺑﻬﺘﺮ و اﻟﮕﻮهﺎي ﻣﺼﺮف ﺁب را ﻣﻄﺮح ﻣﻲ آﻨﺪ‪ .‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﻘﺎﺿﺎي ﺁب ﺑﺮاي اﻋﻤﺎل ﺳﻴﺎﺳﺘﻬﺎ و‬ ‫رﺳﻴﺪن ﺑﻪ اهﺪاف ﺧﻮد اﺑﺰارهﺎﻳﻲ را در اﺧﺘﻴﺎردارد آﻪ دراﻳﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﻣﺆﺛﺮﺗﺮﻳﻦ ﺟﻨﺒﻪ هﺎي‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻳﻌﻨﻲ ﺟﻨﺒﻪ اﻗﺘﺼﺎدي ﺁن اﺷﺎرﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ و ﻧﺮخ ﮔﺬاري وﺗﻌﺮﻓﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از‬ ‫اﺑﺰارهﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﮔﺮدﻳﺪﻩ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫درﻣﻨﺎﻃﻖ ﺧﺸﻚ وﻧﻴﻤﻪ ﺧﺸﻚ ﻣﺎﻧﻨﺪ اآﺜﺮ ﻧﻘﺎط اﻳﺮان ﺁب ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺤﺪودآﻨﻨﺪﻩ ﺗﻮﺳﻌﻪ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدي اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ در ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺁب ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از اﻳﺠﺎد ﺗﻌﺎدل ﺑﻴﻦ‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ و ﺗﻘﺎﺿﺎي ﺁب‪ .‬از ﺁﻧﺠﺎﺋﻲ آﻪ ﻣﻘﺪار ﻋﺮﺿﻪ اﻗﺘﺼﺎدي ﺁب هﻤﻴﺸﻪ ﻣﺤﺪود ﺑﻮدﻩ و ﻣﻘﺪار ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻧﻴﺰ‬

‫ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺟﻤﻌﻴﺖ داﺋﻤﺎ ﺑﺎﻻ ﻣﻲ رود‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي در ﺟﻬﺖ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﺑﻬﻴﻨﻪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁب از اهﻤﻴﺖ‬ ‫وﻳﮋﻩ اي ﺑﺮﺧﻮردار ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﺗﺎ ﺣﺪود ﻧﻴﻢ ﻗﺮن ﭘﻴﺶ‪ ،‬ﺷﻬﺮي آﻮﭼﻚ و آﻢ ﺗﺤﺮك ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻟﻴﻜﻦ اﻣﺮوزﻩ ﺑﺎ رﺷﺪ ﻓﺰاﻳﻨﺪﻩ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬ﻓﺮهﻨﮕﻲ و ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺷﻬﺮهﺎي دﻧﻴﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪﻩ وﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪﻩ اي از ﺟﻤﻌﻴﺖ اﻳﺮان را در ﺧﻮد ﺟﺎي دادﻩ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ روﻧﺪ ﺳﺎﺧﺖ وﺳﺎز و رﺷﺪ ﺑﻲ روﻳﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ در ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺪون و از‬ ‫ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪﻩ اي ﻧﺒﻮدﻩ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ هﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ واﻧﺘﻘﺎل وﺗﻮزﻳﻊ ﺁب ﺁن ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺟﻤﻌﻴﺖ هﻤﮕﻮن‬ ‫ﻧﺒﻮدﻩ اﺳﺖ ﻟﺬا در اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺰ هﻤﺎﻧﻨﺪ ﺗﻤﺎم ﺷﻬﺮهﺎي ﺑﺰرگ ﺟﻬﺎن از ﻟﺤﺎظ ﺁﺑﺮﺳﺎﻧﻲ ﻣﺸﻜﻼت‬ ‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ وﺟﻮد داردآﻪ ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﺁن‪ ،‬آﻤﺘﺮ از اﻳﻦ دﺷﻮارﻳﻬﺎ ﺁﮔﺎهﻲ دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﻼف ﺑﺴﻴﺎري از‬ ‫آﺎﻧﻮﻧﻬﺎي اﺻﻠﻲ ﺟﻤﻌﻴﺖ در آﺸﻮرهﺎي ﺑﺰرگ ﺟﻬﺎن آﻪ در آﻨﺎر رودﺧﺎﻧﻪ هﺎ ﺑﻨﺎ ﺷﺪﻩ اﻧﺪ‪ ،‬ﺟﻤﻌﻴﺖ‬ ‫درﺷﻬﺮﺗﻬﺮان در آﻨﺎر رودﺧﺎﻧﻪ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﺑﻬﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﺑﺎﻳﺪ از ﻧﻘﺎط دوردﺳﺖ و رودﺧﺎﻧﻪ هﺎي‬ ‫اﻃﺮاف ﺁب ﻣﻮردﻧﻴﺎز ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺷﻮد‪ .‬وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ اﻳﻦ ﺷﻬﺮ‪ ،‬ﻣﺴﺎﺋﻞ زﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ‪،‬‬ ‫ﺁﻟﻮدﮔﻲ ﺁب وآﺎﻓﻲ ﻧﺒﻮدن ذﺧﻴﺮﻩ ﺁﺑﻬﺎي ﺳﻄﺤﻲ وزﻳﺮ زﻣﻴﻨﻲ ﺑﺮاي ﺟﻤﻌﻴﺖ روز اﻓﺰون اﻳﻦ ﺷﻬﺮ‬ ‫هﻤﮕﻲ دﻻﻳﻠﻲ ﺑﺮاي ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﺟﺎﻣﻊ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﻧﻴﺎزهﺎي اﺻﻠﻲ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي دﻗﻴﻖ در ﻣﻮرد ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺁب ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ در ﻣﻮرد ﻣﻴـﺰان ﺗﻘﺎﺿـﺎ و ﺁﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣـﻞ و‬ ‫اﺑﺰارهﺎي ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ ﻣﻴـﺰان ﺗﻘﺎﺿـﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮآﻪ ﺑﺮاي ﭘﻨﺞ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺁﺑﻲ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ‪ ،‬ﺗﺎﺑﻊ ﺗﻘﺎﺿﺎي ﺁب آﻪ از ﺗﺎﺑﻊ‬ ‫ﻣﻄﻠﻮﺑﻴﺖ اﺳﺘﻮن_ﮔﺮي اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪﻩ اﺳﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎدﻩ از اﻃﻼﻋﺎت ﺟﻤﻊ ﺁوري ﺷﺪﻩ ﻃﻲ ﺳﺎﻟﻬﺎي‬ ‫‪ ١٣٧٥‬اﻟﻲ ‪ ١٣٧٩‬از ‪ ٤٠٠‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﻣﻨﺘﺨﺐ از ﻣﻴﺎن آﻠﻴﻪ ﻣﺸﺘﺮآﻴﻦ اﻳﻦ ﭘﻨﺞ ﻣﻨﻄﻘﻪ‪ ،‬ﺗﺨﻤﻴﻦ‬ ‫زدﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎﺑﻊ ﺗﻘﺎﺿﺎي ﺁب ﺑﺮاي آﻞ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﻣﺼﺎرف داﺧﻠﻲ‪ ،‬ﻣﺼﺎرف ﻏﻴﺮ داﺧﻠﻲ‪ ،‬ﭘﻨﺞ‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ‪ ،‬ﭼﻬﺎر ﻓﺼﻞ و ﭘﻨﺞ ﺑﻠﻮك ﻣﺼﺮﻓﻲ ﺑﺮﺁورد ﺷﺪﻩ اﺳﺖ‪.‬ﺣﺪاآﺜﺮ ﺁب ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز و اﺿﺎﻓﻪ ﻣﺼﺮف در‬ ‫هﺮ آﺪام از ﻣﻮارد ذآﺮ ﺷﺪﻩ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮدﻳﺪﻩ وﺑﺮ اﺳﺎس ﻳﺎﻓﺘﻪ هﺎي ﺗﺤﻘﻴﻖ ﮔﺮﭼﻪ آﺸﺶ ﻗﻴﻤﺘﻲ‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﺮاي ﺁب درﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﭘﺎﻳﻴﻦ اﺳﺖ اﻣﺎ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻨﻄﻘﻲ ﻗﻴﻤﺘﻬﺎ ﻣﻴﺘﻮان ﻣﻘﺪاري از اﺿﺎﻓﻪ‬ ‫ﻣﺼﺮف را آﺎهﺶ داد‪ .‬اﺳﺘﻔﺎدﻩ درﺁﻣﺪهﺎي ﺣﺎﺻﻠﻪ از اﻳﻦ اﻓﺰاﻳﺶ ﻗﻴﻤﺘﻬﺎ در ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري هﺎي‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺒﻮد ﺧﻄﻮط اﻧﺘﻘﺎل و ﻧﻴﺰ ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي اﺑﺰارهﺎي ﻓﺮهﻨﮕﻲ‪،‬هﻤﮕﻲ ﺧﻮد راهﻜﺎرهﺎي دﻳﮕﺮي ﺑﺮاي‬ ‫آﺎهﺶ اﺗﻼف ﺁب وﺑﻬﺒﻮد اﻟﮕﻮي ﻣﺼﺮف ﺧﻮاهﻨﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﺟﻨﮓ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺁب‬ ‫ﺁب در آﺮﻩ زﻣﻴﻦ ﺑﻄﻮر ﻣﺪام ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺎران و ﺗﺒﺨﻴﺮ در ﺟﺮﻳﺎن ﺑﻮدﻩ و از ﻳﻚ ﭼﺮﺧﻪ ﺑﺴﺘﻪ اي ﺗﺒﻌﻴﺖ‬ ‫ﻣﻲ آﻨﺪ و هﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﻳﻦ ﭼﺮﺧﻪ ﻧﻴﺰ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺧﺎرج ﺷﺪن از ﺁن ﻧﻴﺴﺖ‪.‬ﻣﻘﺪار ﺁب از اﺑﺘﺪاي ﺗﺸﻜﻴﻞ آﺮﻩ‬ ‫زﻣﻴﻦ ﺗﺎآﻨﻮن هﻤﻮارﻩ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ‪.‬ﺟﻬﺎن ﺑﺎ آﻤﺒﻮد ﺁب ﺁﺷﺎﻣﻴﺪﻧﻲ روﺑﺮو ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ آﻪ اﻟﺒﺘﻪ دﻻﻳﻞ‬ ‫ﺁن ﻓﺮاوان اﺳﺖ‪ .‬ﻃﺒﻖ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﻌﻤﻞ ﺁﻣﺪﻩ ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪﻩ اﺳﺖ آﻪ هﺮ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎل ﻣﺼﺮف ﺳﺮاﻧﻪ ﺁب‬ ‫دو ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﺪﻩ و اﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﻧﻴﺰ ﻣﻌﺎدل دو ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﺮخ رﺷﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺟﻬﺎن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻓﻦ ﺁوري و اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﺑﺸﺮ ﺑﻪ وﻳﮋﻩ در ﺟﻮاﻣﻊ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ از ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎي ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ ﺳﺒﺐ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﻣﻴﺰان ﻣﺼﺮف ﺳﺮاﻧﻪ ﺁب در اﻳﻦ آﺸﻮرهﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﺟﻬﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ در‬ ‫ﺣﺪود ‪ ٢٠‬ﺗﺎ ‪ ٢٥‬درﺻﺪ اب ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎدﻩ‪،‬در ﺑﺨﺶ ﺻﻨﻌﺖ ﺑﻪ آﺎر ﺑﺮدﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد و هﺮ روز ﺑﺮ ﻣﻘﺪار‬ ‫ﻣﺼﺮف ﺁن اﻓﺰودﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺻﻨﺎﻳﻊ رو ﺑﻪ رﺷﺪ ﺟﻬﺎن ﻧﻴﺎز ﻓﺰاﻳﻨﺪﻩ اي ﺑﻪ ﺁب دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل در‬ ‫اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪﻩ در ﺁﻳﻨﺪﻩ اي ﻧﺰدﻳﻚ ﺗﻨﻬﺎ در ﺑﺨﺶ راﻳﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻣﺼﺮف ﺁب از ﻣﺮز ‪ ٣٩٦‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد ﮔﺎﻟﻦ ) هﺮ ﮔﺎﻟﻦ‬ ‫ﻣﻌﺎدل ‪ ٣/٧٨‬ﻟﻴﺘﺮ اﺳﺖ ) ﭘﺎﻓﺮاﺗﺮ ﺧﻮاهﺪ ﮔﺬاﺷﺖ‪.‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ آﺸﺎورزي ﺑﻪ وﻳﮋﻩ ﻏﻴﺮ ﺳﻨﺘﻲ و ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻩ ﺁن‪،‬اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﺁب هﻤﻮارﻩ در ﺣﺎل اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻮدﻩ و‬ ‫از ﺗﺎﺛﻴﺮات ﺁن ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻏﺎﻓﻞ ﺑﻮد‪.‬ﺑﻪ ﻋﻼوﻩ در ﺑﺴﻴﺎري از آﺸﻮرهﺎ ﺷﺎهﺪ ﻳﺎراﻧﻪ هﺎﻳﻲ از ﺳﻮي دوﻟﺘﻬﺎ‬ ‫هﺴﺘﻴﻢ آﻪ اﻳﻦ ﺧﻮد در ﻣﺼﺮف ﺑﻲ روﻳﻪ ﺁب و ﻋﺪم ﻣﺼﺮف ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺁن در ﺑﻴﻦ آﺸﺎورزان ﺗﺎﺛﻴﺮ ﮔﺬار ﺑﻮدﻩ‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻳﺎن ذآﺮ اﺳﺖ رﺷﺪ ﺑﻲ روﻳﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ و ﺑﻪ ﺗﺒﻊ ﺁن اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺼﺮف ﺳﺮاﻧﻪ ﺁب‪،‬هﻤﻮارﻩ ﺑﺎ ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫دﻳﮕﺮي از ﻗﺒﻴﻞ ﮔﺮم ﺷﺪن آﺮﻩ زﻣﻴﻦ و ذوب ﻳﺨﻬﺎي ﻗﻄﺒﻲ‪،‬ﻧﻔﻮذ آﻮدهﺎ و ﺳﺎﻳﺮ ﺁﻻﻳﻨﺪﻩ هﺎﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁب‬ ‫و زﻣﻴﻨﻬﺎي ﺣﺎﺻﻠﺨﻴﺰ و ﻣﺮﻃﻮب و ‪ ...‬هﻤﮕﻲ زﻧﮓ ﺧﻄﺮي ﺟﺪي ﺑﺮاي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁب آﺮﻩ زﻣﻴﻦ ﻣﺤﺴﻮب‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪ هﺮ ﺣﺎل ﺁب ﺷﺮب ﺟﻬﺎن رو ﺑﻪ آﺎهﺶ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎ ﺳﺎل ‪،٢٠٢٥‬ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺟﻬﺎن ‪ ٢/٦‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ‬ ‫اﻓﺰودﻩ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ و از اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﺣﺪود دو ﺳﻮم اﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﺸﻜﻼت ﺟﺪي آﻤﺒﻮد ﺁب را اﺣﺴﺎس‬ ‫آﺮدﻩ و ﻳﻚ ﺳﻮم ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪﻩ آﻤﺒﻮد واﻗﻌﻲ ﺁب را ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺧﻮاهﻨﺪ آﺮد‪.‬‬

‫ﺁب ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ آﺎﻻ‬ ‫آﺎهﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺁب ﺷﺮب و اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﮔﺮدﻳﺪﻩ ﺗﺎ ﺷﺮآﺘﻬﺎي ﺗﺠﺎري ﺑﺰرگ ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﺁب‪،‬ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان ﻳﻚ آﺎﻻي ﺳﻮدﺁور ﺑﻨﮕﺮﻧﺪ‪ .‬ﺻﻨﻌﺖ ﺁب از دﻳﺪﮔﺎﻩ ﺑﺎﻧﻚ ﺟﻬﺎﻧﻲ‪،‬ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺑﺎ ﺻﺮﻓﻪ اﻗﺘﺼﺎدي اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻃﻮري آﻪ در ﻗﺮن ‪ ٢١‬از ﺁب ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻃﻼي ﺁﺑﻲ ﻳﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺣﺮآﺖ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺳﺎزي ﺁب ﻣﻘﺎرن‬ ‫ﺑﺎ ﻇﻬﻮر ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺣﺎآﻢ اﻗﺘﺼﺎدي ﺟﻬﺎن ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ ﺁزادي ﺗﺠﺎرت و ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري ﺑﻮدﻩ و ﺑﺮ اﺳﺎس‬ ‫ﺁن ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻃﺮﺣﻬﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ واﮔﺬار ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻓﻠﺴﻔﻪ درﺳﺖ‬ ‫ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺳﻨﺘﻲ ﺁب اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻮاﻓﻘﺘﻨﺎﻣﻪ هﺎي ﺗﺠﺎرت ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ اﺑﺰار ﺑﺮاي ﺷﺮآﺘﻬﺎي ﺗﺠﺎري و ﻣﺘﺤﺪاﻧﺸﺎن آﻪ در زﻣﻴﻨﻪ‬ ‫ﺗﺠﺎرت ﺁب ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ دارﻧﺪ‪،‬ﺷﺪﻩ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﭼﺮا آﻪ از ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ﺁب‪،‬ﻳﻚ آﺎﻻي اﻗﺘﺼﺎدي ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد و در ﻧﺘﻴﺠﻪ‬ ‫ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﻣﻘﺮراﺗﻲ آﻪ ﺑﺮ آﺎﻻهﺎﻳﻲ هﻤﭽﻮن ﻧﻔﺖ و ﮔﺎز ﺣﺎآﻢ اﺳﺖ ﺑﺮ ﺁب ﻧﻴﺰ ﺣﺎآﻢ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺗﺤﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻘﺮراﺗﻲ هﻴﭻ آﺸﻮري اﺟﺎزﻩ ﻣﺤﺪود آﺮدن و ﻳﺎ ﺗﺤﺮﻳﻢ ﺻﺎدرات ﺁب ﺑﺪون ﻣﺠﻮز ﺳﺎزﻣﺎن‬ ‫ﺗﺠﺎرت ﺟﻬﺎﻧﻲ ) ‪ ( WTO‬ﻧﺨﻮاهﺪ داﺷﺖ و ﺑﻪ ﺗﺒﻊ ﺁن آﺸﻮرهﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﻣﺤﺪودﻳﺖ هﺎﻳﻲ در ﻋﺪم‬ ‫ﭘﺬﻳﺮش واردات ﺁب از ﺳﺎﻳﺮ آﺸﻮرهﺎ ﻣﻮاﺟﻪ ﺧﻮاهﻨﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ ) ‪ ( NAFA‬ﺗﻮاﻓﻘﻨﺎﻣﻪ ﺗﺠﺎرت ﺁزاد ﺁﻣﺮﻳﻜﺎي ﺷﻤﺎﻟﻲ‪،‬اﮔﺮ آﺸﻮري ﺧﻂ ﻟﻮﻟﻪ ﺻﺎدرات ﺁب ﺧﻮد را‬ ‫ﺑﺎز آﻨﺪ دﻳﮕﺮ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺑﺴﺘﻦ ﺁن ﺗﺎ زﻣﺎن اﺗﻤﺎم ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﺑﻲ ﺧﻮد ﻧﺨﻮاهﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻋﻼوﻩ ﺑﺮ اﻳﻦ‪،‬ﻓﺸﺎر ﺑﺮاي ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺳﺎزي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﺑﻲ ﺑﺎ اﻋﻤﺎل ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺗﺠﺎرت ﺧﺎرﺟﻲ در ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻓﺰاﻳﺶ ﺧﻮاهﺪ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﺒﻌﻴﺖ از ﭼﻨﻴﻦ ﻗﻮاﻧﻴﻨﻲ‪،‬ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﺁب ﻳﻚ ﺷﻬﺮ آﻪ ﺑﻪ ﺷﺮآﺘﻲ ﺧﺎرﺟﻲ‬ ‫واﮔﺬار ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪،‬ﺑﺎز ﭘﺲ ﮔﻴﺮي وادارﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮآﺖ داﺧﻠﻲ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﺒﻮدﻩ و ﻳﺎ ﺑﺎ ﭘﺮداﺧﺖ‬ ‫ﺟﺮﻳﻤﻪ ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ آﻪ از ﺳﻮي ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺠﺎرت ﺟﻬﺎﻧﻲ وﺿﻊ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ ﻣﻮاﺟﻪ ﺧﻮاهﻨﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﻪ ﺷﺮآﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻋﻈﻴﻢ ﺧﺼﻮﺻﻲ در اروﭘﺎ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎي وي وﻧﺪي‪،‬ﺳﻮﺋﺰو ‪ RWE‬از ﻃﺮﻓﺪاران ﺳﺮ‬ ‫ﺳﺨﺖ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺳﺎزي هﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫هﺮ ﺳﻪ ﺷﺮآﺖ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺳﻴﺴﺘﻤﺎﺗﻴﻚ ﺳﻬﻢ رﻗﺒﺎي ﺧﻮد را ﺧﺮﻳﺪﻩ اﻧﺪ ﺗﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻗﺪرﺗﻬﺎي ﺣﺎآﻢ در ﺗﺠﺎرت‬ ‫ﺁب ﺟﻬﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﺳﺘﺮاﺗﮋي ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت اﻳﻦ ﺷﺮآﺘﻬﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﺷﺮوع ﺷﺪ آﻪ ﺁﻧﻬﺎ هﻤﻪ ﺗﻼش ﺧﻮد را ﺑﻪ‬ ‫آﺎر ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﺑﻲ داﺧﻠﻲ آﺸﻮرهﺎي ﺟﻬﺎن ﺳﻮم را ﺟﺎﻳﻲ آﻪ ﺳﻌﻲ داﺷﺘﻨﺪ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬ ‫ﻧﺎﺟﻴﺎن ﺑﺤﺮان ﺁب ﺟﻠﻮﻩ دهﻨﺪ‪ ،‬در اﺧﺘﻴﺎر ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺮﺧﻲ از ﻧﺎآﺎﻣﻲ هﺎي ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ در‬ ‫آﺸﻮرهﺎي ﺟﻬﺎن ﺳﻮم ﻧﻘﺸﻪ هﺎي ﺁﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﺷﻜﺴﺖ روﺑﺮو آﺮد‪.‬‬ ‫ﺗﻼش ﺑﺮاي ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺳﺎزي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁب آﺸﻮرهﺎي ﺟﻬﺎن ﺳﻮم ﻣﻮﺟﺒﺎت اﻋﺘﺮاض ﺁن ﺟﻮاﻣﻊ را ﻓﺮاهﻢ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در ﮔﺮدهﻤﺎﻳﻲ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺁب آﻪ در ﺷﻬﺮ ﺗﻮآﻴﻮ ژاﭘﻦ ﺑﺮﮔﺰار ﺷﺪ‪،‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻳﻚ ﺷﺒﻜﻪ ﺑﻴﻦ‬ ‫اﻟﻤﻠﻠﻲ ﺷﻬﺮي در ﺟﻠﺴﻪ ﻣﺪﻳﺮان ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻴﻜﺮوﻓﻦ را ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﻣﺪارآﻲ را آﻪ درﺑﺎرﻩ ﺗﺎﺛﻴﺮات‬ ‫ﺳﻮء ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺳﺎزي در ﺟﻬﺎن ﺟﻤﻊ ﺁوري آﺮدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ اراﺋﻪ دادﻧﺪ‪.‬‬

‫اهﺪاف ﺷﺮآﺘﻬﺎي ﻳﺎد ﺷﺪﻩ‬ ‫ﺷﺮآﺘﻬﺎي ﺑﺰرگ ﺁب اﻣﺮوزﻩ اﺳﺘﺮاﺗﮋي ﺧﻮد را ﺗﻐﻴﻴﺮ دادﻩ و ﻋﻤﻠﻜﺮدهﺎ و ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬارﻳﻬﺎي ﺧﻮد را‬ ‫ﻣﺘﻤﺮآﺰ ﺑﺎزارهﺎي ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺗﺮ در اﻣﺮﻳﻜﺎي ﺷﻤﺎﻟﻲ و اروﭘﺎ ﻣﻲ آﻨﻨﺪ‪ ٨٥ .‬درﺻﺪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁب در ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ هﻨﻮز‬

‫واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﻲ اﺳﺖ و ﺑﻪ هﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﻣﻮرد هﺪف ﺷﺮآﺘﻬﺎي ﻣﺬآﻮر ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در ﻃﻲ ‪ ١٠‬ﺳﺎل ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﻗﺼﺪ دارﻧﺪ ﺗﺎ ‪ ٧٠‬درﺻﺪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﺑﻲ اﻳﻦ آﺸﻮر را ﺗﺤﺖ آﻨﺘﺮل ﺧﻮد درﺁوردﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﺮآﺘﻬﺎي )) ﺳﻮﺋﺰ ((‪ ))،‬وي وﻧﺪي (( و)) ‪ (( RWE‬ﻗﺼﺪ دارﻧﺪ ﺑﻄﻮر ﺗﻬﺎﺟﻤﻲ وارد ﻋﻤﻞ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎ‬ ‫آﻨﻮن ﺳﻬﺎم ﺷﺮآﺘﻬﺎي ﺁب اﻳﺎﻟﺖ ﻣﺘﺤﺪﻩ ‪ U.S‬ﻓﻴﻠﺘﺮ‪،‬ﻳﻮ ﻧﺎﻳﻨﺪ و ﻧﻬﺎﻳﺘﺎً ﺷﺒﻜﻪ ﺁب ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ را ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ‬ ‫ﺧﺮﻳﺪاري ﻧﻤﻮدﻩ اﻧﺪ‪ .‬در ﮔﺬﺷﺘﻪ اي ﻧﻪ ﭼﻨﺪان دور ﺧﺪﻣﺎت رﺳﺎﻧﻲ ﺷﻬﺮهﺎ و ﺟﻮاﻣﻊ آﻮﭼﻜﺘﺮ ﺑﻪ ﻃﻮر‬ ‫ﮔﺴﺘﺮدﻩ اي ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺁﻧﺎن ﺑﻮد وﻟﻲ اﻣﺮوزﻩ ﺑﺎ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت ﺷﺮآﺘﻬﺎي ﻋﻈﻴﻢ ﺟﻬﺎﻧﻲ اﻳﻦ ﺷﺮآﺘﻬﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮرهﺎي ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺳﺎزي ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺷﺪﻩ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫هﻨﮕﺎﻣﻲ آﻪ ﺷﺮآﺘﻬﺎي ﺑﺰرگ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ادارﻩ ﻳﻚ ﺷﺒﻜﻪ ﺁب ﺷﻬﺮي را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪،‬در ﻧﮕﺎﻩ‬ ‫اول ﻣﺸﻜﻞ‪،‬ﺳﺎدﻩ و داﺧﻠﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ اﻣﺎ زﻣﺎﻧﻲ آﻪ هﻤﻴﻦ ﺷﺮآﺘﻬﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﺟﻮاﻣﻊ را ﻣﻮرد‬ ‫هﺪف ﻗﺮار ﻣﻲ دهﻨﺪ ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ارﺗﺒﺎط ﺗﻨﮕﺎ ﺗﻨﮓ و اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﺗﺠﺎرب ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺸﻜﻞ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﭘﺮداﺧﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺳﻪ راﻩ ﺣﻞ از ﺳﻮي اﻧﺴﺘﻴﺘﻮ ﭘﻮﻻرﻳﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪﻩ اﺳﺖ‪ .‬در وهﻠﻪ ﻧﺨﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺒﻜﻪ هﺸﺪار دهﻨﺪﻩ اي ﺗﺸﻜﻴﻞ داد ﺗﺎ هﺪﻓﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد و ﺁﺑﻲ اﻳﻦ ﺷﺮآﺘﻬﺎ را ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ آﺮدﻩ‬ ‫و ﻣﺴﻴﺮ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺣﺮآﺖ ﺁﻧﻬﺎ را ﺗﻌﻴﻴﻦ آﻨﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺗﻴﻤﻬﺎي ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﺁب‪،‬ﺷﻬﺮوﻧﺪان را‬ ‫ﮔﺮدهﻢ ﺁوردﻩ و ﺑﺎ ﻣﺘﺤﺪ آﺮدن ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺎﻧﻌﻲ ﻋﻈﻴﻢ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ اﻳﺠﺎد آﺮد‪ .‬وﻇﻴﻔﻪ اﻳﻦ ﺗﻴﻤﻬﺎ ﺣﻔﻆ و‬ ‫ﺣﺮاﺳﺖ از ذﺧﺎﻳﺮ و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﺑﻲ آﺸﻮر ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد‬ ‫در وهﻠﻪ ﺳﻮم ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺪاﺑﻴﺮي اﻧﺪﻳﺸﻴﺪﻩ ﺷﻮد ﺗﺎ ﻣﺸﻜﻼت ﻣﻮﺟﻮد در ﺷﺒﻜﻪ هﺎي ﺁﺑﺮﺳﺎﻧﻲ از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻪ‬ ‫و راهﻬﺎي ﺗﻘﻮﻳﺖ و اﺣﻴﺎي ﺁﻧﻬﺎ هﻤﻮار ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺪون ﻣﺸﺎرآﺖ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺷﻬﺮوﻧﺪان اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬در اﺻﻞ دﻓﺎع ﻣﻄﻠﻖ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁب ﻳﻚ ﻣﻨﻄﻘﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮآﺘﻬﺎﻳﻲ آﺎﻓﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻋﻼوﻩ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻣﻮارد ﻳﺎد ﺷﺪﻩ رﻋﺎﻳﺖ ﺳﻪ اﺻﻞ زﻳﺮ و ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺣﺎﺋﺰ اهﻤﻴﺖ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫‪١‬ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﻳﻲ در ﻣﺼﺮف ﺁب آﻪ در راس اﻣﻮر ﻗﺮار دارد‪،‬ﭼﺮا آﻪ ﺑﺎ ﻋﺪم رﻋﺎﻳﺖ ﺁن آﻤﺒﻮد ﺁب و‬‫ﺑﺤﺮاﻧﻲ ﺟﺪي در اﻧﺘﻈﺎر هﻤﮕﺎن ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫‪٢‬ﺁب از اﺳﺎﺳﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ اﺳﺖ و ﺑﺮاي اداﻣﻪ ﺣﻴﺎت ﺑﻪ ﺁن ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪﻳﻢ‪ .‬از اﻳﻦ رو ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر‬‫ﻣﺴﺎوي در اﺧﺘﻴﺎر هﻤﮕﺎن ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫‪٣‬ﭘﺎﻳﺒﻨﺪي ﺑﻪ اﺻﻞ دﻣﻮآﺮاﺳﻲ ﺁب ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬ﭼﺮا آﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺎ ارزش ﺗﺮﻳﻦ و ﺣﻴﺎﺗﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﺎدﻩ‬‫را ﻧﻤﻲ ﺗﻮان در اﺧﺘﻴﺎر ﺑﺮوآﺮاﺗﻬﺎي دوﻟﺘﻲ و ﻳﺎ ﺷﺮآﺘﻬﺎي ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻗﺮار داد‪.‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮدم ﺟﻬﺎن در وهﻠﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺎﻳﺪ در ﺣﻔﺎﻇﺖ از اﻳﻦ ﻣﺎدﻩ آﻮﺷﺎ ﺑﻮدﻩ و ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﺁن‬ ‫ﺑﺠﻨﮕﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺣﻘﻮق و ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺷﺨﺼﻲ ﺧﻮد ﻧﻴﻨﺪﻳﺸﻨﺪ و ﺧﻮاهﺎن دﻣﻮآﺮاﺳﻲ ﺁب ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺁب در ﻓﺮهﻨﮓ اﻳﺮاﻧﻴﺎن‬ ‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن هﻤﻴﺸﻪ ﺑﺎ دﻳﺪﻩ اﺣﺘﺮام ﺑﻪ ﺁب ﻧﮕﺮﻳﺴﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬هﻨﻮز هﻢ هﺮ ﺟﺎ آﻪ »ﺁﺑﺎدان«اﺳﺖ و»ﺑﻴﺎﺑﺎن«‪،‬در‬ ‫ﭘﻴﻮﻧﺪ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺁب و ﺁب ﻣﺎﻳﻪ زﻧﺪﮔﻲ‪».‬ﺁب«هﻤﺮاﻩ ﺳﻪ ﻋﻨﺼﺮ »ﺁﺗﺶ«و»ﺑﺎد«و»ﺧﺎك«ﻧﺰد اﻳﺮاﻧﻴﺎن از‬ ‫ﺗﻘﺪس وﻳﮋﻩ اي ﺑﺮﺧﻮرداراﺳﺖ‪.‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ در هﻤﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ هﺎي ﭘﻴﺶ از اﺳﻼم ‪ ،‬ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺁب در ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‬ ‫ﺁﻓﺮﻳﻨﺶ ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺴﺎس اﺳﺖ‪.‬هﺮودوت ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﺪ ‪،‬اﻳﺮاﻧﻴﺎن در هﻴﭻ رودﺧﺎﻧﻪ اي ﺣﺘﻲ دﺳﺖ‬ ‫هﺎﻳﺸﺎن را ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻳﻨﺪ و دﺳﺖ ﺷﺴﺘﻦ دﻳﮕﺮان را هﻢ در ﺁب ﻧﻤﻲ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪو ﺑﻪ رودﺧﺎﻧﻪ اﺣﺘﺮام ﻣﻲ‬ ‫ﮔﺬارﻧﺪ‪.‬اﺳﺘﺮاﺑﻮن ﻧﻴﺰ ﻻﺑﺪ ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ هﺮودوت ﺑﻪ هﻤﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮع اﺷﺎرﻩ ﻣﻲ آﻨﺪ‪.‬او ﻣﻴﻨﻮﻳﺴﺪ آﻪ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن در ﺁب روان ﺷﺴﺘﺸﻮ ﻧﻤﻲ آﻨﻨﺪ و در ﺁب روان ﻻﺷﻪ و ﻣﺮدار وروي هﻢ رﻓﺘﻪ ﭼﻴﺰهﺎي ﻧﺎﭘﺎك‬ ‫ﻧﻤﻲ اﻧﺪازﻧﺪ‪.‬اﻟﺒﺘﻪ از ﮔﺰارﺷﻲ درﺑﺎرﻩ هﺨﺎﻣﻨﺸﻴﺎن دارﻳﻢ‪،‬ﻣﻲ داﻧﻴﻢ آﻪ دارﻳﻮش ﺑﺮاي رﺳﺎﻧﺪن ﺗﻴﺮك‬ ‫هﺎي ﺳﺪر‪،‬از ﻟﺒﻨﺎن ﺑﻪ ﺷﻮش ‪،‬از ﺁب روان اﺳﺘﻔﺎدﻩ آﺮدﻩ اﺳﺖ‪.‬روﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ در اﻳﻦ روﻳﺪادهﺎ‪،‬ﺑﺮاي‬ ‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از دژرﻓﺘﺎري ﺑﻪ ﺁب ﭼﻪ اﻧﺪﻳﺸﻪ اي ﮔﻤﺎردﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن ﭘﺲ از اﺳﻼم ﻧﻴﺰ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ از ﺁب ﺑﻪ ﻧﺎم ﻳﻚ ﭘﺪﻳﺪﻩ ﮔﺮاﻧﻘﺪر ﻳﺎد آﺮدﻩ اﻧﺪ ‪.‬ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻣﻲ‬ ‫ﮔﻮﻳﺪ‪:‬‬ ‫آﻪ ﺟﺰ ﺁب ﺟﻮر ﻧﺒﻮد از ﻧﺨﺴﺖ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺖ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺑﻪ داﻧﺶ درﺳﺖ‬

‫ﭘﺪﻳﺪار ﺁﻣﺪ از ﺑﺮق او ﻣﺎﻩ و ﻣﻬﺮ‬ ‫ز ﺑﺎران او ﮔﺸﺖ ﭘﻴﺪا ﺳﭙﻬﺮ‬ ‫زﻣﻴﻦ ﮔﺸﺖ و ﺑﺮ ﺟﺎي ﺧﻮﻳﺶ اﻳﺴﺘﺎد‬ ‫ز ﻣﺎهﻴﺘﻲ آﺰ ﺑﺨﺎز اوﻓﺘﺎد‬ ‫از ﺗﻘﺪس ﺁب ﻧﺰد اﻳﺮاﻧﻴﺎن هﻤﻴﻦ ﺑﺲ آﻪ »ﻣﻴﻬﻦ«و»زادﮔﺎﻩ«را »ﺁب و ﺧﺎك«ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻴﺮﮔﺎن ورﻣﺰ اﺳﻄﻮرﻩ ﺁﺑﺮﻳﺰان ﻳﺎ ﺁب ﭘﺎﺷﺎن‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﺁﻳﻴﻦ هﺎي ﺟﺸﻦ ﺗﻴﺮﮔﺎن‪،‬ﺷﺴﺘﺸﻮي ﺑﻴﺮون از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ روزاﻧﻪ و ﭘﺎﺷﻴﺪن ﺁب و ﮔﻼب ﺑﺮ ﺳﺮ‬ ‫وروي ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ اﺳﺖ‪.‬اﻳﻦ ﺟﺸﻦ ﭘﻴﻮﻧﺪ ژرﻓﻲ ﺑﺎ ﺗﻘﺪس ﺁب در ﻓﺮهﻨﮓ اﻳﺮاﻧﻴﺎن دارد و ﺟﺸﻦ ﺗﻴﺮﮔﺎن ‪ ،‬ﺗﻴﺮ‬ ‫روز از ﺗﻴﺮﻣﺎﻩ ﺁﻳﻴﻦ وﻳﮋﻩ اﻳﺰد ﺑﺎران اﺳﺖ‪.‬‬ ‫دو داﺳﺘﺎن ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺒﺎ و دل اﻧﮕﻴﺰ در ﻣﻮرد ﺁﻳﻴﻦ اﺑﺮﻳﺰان وﺟﻮد دارد آﻪ ﻧﺸﺎن از ﻣﻬﺮ وﻣﺤﺒﺖ اﻳﺮاﻧﻴﺎن‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫داﺳﺘﺎن ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺷﺎهﻨﺎﻣﻪ ﻓﺮدوﺳﻲ و اﺑﻮرﻳﺤﺎن ﺑﻴﺮوﻧﻲ در ﺁﺛﺎراﻟﺒﺎﻗﻴﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﻜﻴﻢ ﻓﺮدوﺳﻲ در ﺷﺎهﻨﺎﻣﻪ دل اﻧﮕﻴﺰ ﺧﻮد ﭼﻨﻴﻦ ﮔﺰارش ﻣﻲ دهﺪ آﻪ آﻴﺨﺴﺮو ﺑﻌﺪ از ﺟﻨﮓ ﺑﺎ‬ ‫اﻓﺮاﺳﻴﺎب و آﺸﺘﻦ او ﭼﻨﻴﻦ در دروﻧﺶ درﻳﺎﻓﺖ آﻪ آﺎرش در ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪﻩ و ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻳﺰدان ﺑﭙﻴﻮﻧﺪد‪،‬ﭘﺲ درم و دﻳﻨﺎر ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻪ ﻣﻮﺑﺪان وﺗﻬﻴﺪﺳﺘﺎن داد و ﺑﻪ ﻧﺎﻣﺪاران و ﺳﭙﺎهﻴﺎن ﺳﻔﺎرش‬ ‫هﺎي در ﺧﻮرد آﺮد و ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺗﺎج و ﺗﺨﺖ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪ‪.‬ﺳﭙﺲ ﻓﺮﻣﺎن داد ﺗﺎ ﺳﭙﺎﻩ ﺑﻪ راهﻲ آﻪ او ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ‬ ‫هﻤﺮاﻩ ﺷﻮﻧﺪ ‪ .‬ﭘﺲ از ﭼﻨﺪي در راﻩ ﺑﻪ ﭼﺸﻤﻪ اي ﺑﺮﺧﻮردﻧﺪ و آﻴﺨﺴﺮو هﻤﺎن ﺟﺎ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﻪ ﻣﺎﻧﺪن‬ ‫داد و ﮔﻔﺖ آﻪ ﺗﺎ ﺳﺤﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ در آﻨﺎر ﺳﭙﺎﻩ ﻧﻴﺴﺖ ‪.‬‬ ‫اﺑﻮرﻳﺤﺎن ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ ﻣﻲ دهﺪ آﻪ)اﻓﺰودﻩ ﺑﺮ ﮔﺰارش ﻓﺮدوﺳﻲ ( ﺑﻴﮋن ﺑﺮ ﭼﻬﺮﻩ آﻴﺨﺴﺮو‪ -‬آﻪ‬ ‫آﻨﺎر ﭼﺸﻤﻪ ﺧﻔﺘﻪ ﺑﻮد‪ -‬ﺁب ﭘﺎﺷﻴﺪ ﺗﺎ ﺧﺴﺮو ﭼﺸﻢ ﮔﺸﻮد‪ .‬از اﻳﻦ اﺳﺖ آﻪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﺎ ﻣﻬﺮي آﻪ ﺑﻪ‬ ‫آﻴﺨﺴﺮو دارﻧﺪ ‪ ،‬از ﺁن ﭘﺲ در ﺗﻴﺮﻣﺎﻩ ‪ ،‬آﻪ اﻳﻦ داﺳﺘﺎن رﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﻪ ﺳﺮ وروي ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺁب ﻣﻲ ﭘﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫داﺳﺘﺎن دوم ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻲ ﻃﺎﻟﺐ اﻧﺼﺎري دﻣﺸﻘﻲ)درﮔﺬﺷﺖ‪٧٢٧:‬ﻩ ‪.‬‬ ‫ق ( ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ آﻪ ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﺪ ‪:‬هﻤﻪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن در ﻋﻴﺪهﺎي ﺧﻮد ﺷﺐ هﺎ ﺁﺗﺶ ﻣﻲ اﻓﺮوزﻧﺪو ﺳﭙﻴﺪﻩ‬ ‫دﻣﺎن ﺁب ﻣﻲ ﭘﺎﺷﻨﺪ و ﭘﺎﺷﻴﺪن ﺁب ﺑﺮاي ﭘﺎآﻴﺰﮔﻲ اﺳﺖ و از ﺁن روي اﺳﺖ آﻪ ﭼﻮن ﻓﻴﺮوز ‪،‬ﭘﺴﺮ‬ ‫ﻳﺰدﮔﺮد از آﺎر ﺧﻮﻳﺶ رهﺎﻳﻲ ﻳﺎﻓﺖ و ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن را ﺑﻨﺎ آﺮد ‪ ،‬هﻔﺖ ﺳﺎل ﺑﺎران ﻧﺒﺎرﻳﺪ‪ .‬ﺁن ﮔﺎﻩ آﻪ‬ ‫ﺑﺎران ﺁﻣﺪ‪ ،‬ﺁب ﺑﺎران را ﺑﺮ ﺗﻦ ﺧﻮﻳﺶ رﻳﺨﺘﻨﺪ و ﺷﺎدي آﺮدﻧﺪ و ﭘﺲ از ﺁن ﺳﺎل اﻳﻦ آﺎر رﺳﻢ ﺷﺪ‪.‬‬

‫دﻳﮕﺮ ﻣﺮاﺳﻢ ﺟﺸﻦ ﺗﻴﺮﮔﺎن‬ ‫ﺑﻄﻮرﻳﻜﻪ زرﺗﺸﺘﻴﺎن ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ در ﻗﺪﻳﻢ اﻳﻦ ﺟﺸﻦ ﺑﻪ ﺑﺰرﮔﻲ ﻧﻮروز ﺑﺮﮔﺰار ﻣﻲ ﺷﺪ و ‪ ٩‬روز ﻃﻮل ﻣﻲ‬ ‫آﺸﻴﺪ آﻪ ﻳﻜﻲ از ﺁداب ﮔﺬﺷﺘﻪ اﻳﻦ ﺑﻮد آﻪ در ﺗﻴﺮ روز ﺗﺎري از اﺑﺮﻳﺸﻢ اﻟﻮان و ﺳﻴﻢ ﻧﺎزك و ﻇﺮﻳﻒ آﻪ‬ ‫ﺗﻴﺮ وﺑﺎد اﺳﺖ ﻣﻲ ﺑﺎﻓﺘﻨﺪ و ﺁن را ﺑﻪ ﻣﭻ دﺳﺖ ﻳﺎ دﮔﻤﻪ ﻟﺒﺎس ﻣﻲ ﺑﺴﺘﻨﺪ و ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ ﻣﻲ ﺧﻮردﻧﺪ ودر‬ ‫روز ﺑﺎد اﻳﺰد آﻪ ﺑﻴﺴﺖ و دوم ﺗﻴﺮ ﻳﻌﻨﻲ ‪ ١٠‬روز ﺑﻌﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺁن ﺗﺎر را ﺑﺎز آﺮدﻩ ﺑﻪ ﺑﺎد ﻣﻲ دادﻧﺪ و ﺑﺎز‬ ‫ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ ﻣﻲ ﺧﻮردﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﻣﻮرد ﻓﻠﺴﻔﻪ اﻳﻦ ﺗﺎر ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اهﻤﻴﺖ زﻳﺎد اﻳﻦ ﺟﺸﻦ در اﻳﻦ روز هﻤﮕﻲ ﻟﺒﺎس ﻧﻮ ﻣﻲ‬ ‫ﭘﻮﺷﻴﺪﻧﺪ و ‪ ٩‬روز ﺟﺸﻦ را اداﻣﻪ ﻣﻲ دادﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﺑﺮاي هﻤﻪ ﭘﻮﺷﻴﺪن ﻟﺒﺎس ﻧﻮ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﺒﻮد اﻳﻦ ﺗﺎر‬ ‫ﺑﺎﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﺪ آﻪ در واﻗﻊ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﻟﺒﺎس ﻧﻮ ﺑﻮد آﻪ ﺑﻪ ﻣﭻ دﺳﺖ ﻳﺎ دﮔﻤﻪ ﻟﺒﺎس ﻣﻲ ﺑﺴﺘﻨﺪ آﻪ در‬ ‫واﻗﻊ ﻳﻚ ﭘﻮﺷﻴﺪﻧﻲ ﻧﻮ از دوﺧﺘﻨﻲ ﻳﺎ ﺑﺎﻓﺘﻨﻲ هﻤﺮاﻩ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬اﻣﺮوز ﺑﺴﺘﻦ اﻳﻦ ﺗﺎر در ﻣﻴﺎن‬ ‫زرﺗﺸﺘﻴﺎن ﻣﻌﻤﻮل ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫از ﻣﺮاﺳﻢ ﺑﺴﻴﺎر ﻗﺪﻳﻤﻲ آﻪ ﺑﺎز اﻣﺮوز ﻣﺮﺳﻮم ﻧﻴﺴﺖ‪،‬ﺧﻮردن ﮔﻨﺪم ﭘﺨﺘﻪ در روز ﺟﺸﻦ و ﺷﻜﺴﺘﻦ‬ ‫ﺳﻔﺎﻟﻬﺎ در اﻳﻦ روز ﺑﻮد آﻪ اﺑﻮرﻳﺤﺎن ﺑﻴﺮوﻧﻲ دﻟﻴﻞ ﺧﻮردن ﮔﻨﺪم را ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ آﻪ ﭼﻮن در ﺟﻨﮓ‬ ‫اﻓﺮاﺳﻴﺎب و ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ و ﭘﺲ از ﺻﻠﺢ ﺁﻧﻬﺎﻣﺮدم هﻤﭽﻨﺎن در ﺣﺼﺎرهﺎ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ آﺮدﻧﺪ و ﻓﺮﺻﺖ ﺁرد‬ ‫آﺮدن ﮔﻨﺪم را ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻮدﻧﺪﮔﻨﺪم ﭘﺨﺘﻪ را ﺑﺨﻮرﻧﺪ‪.‬ﺷﻜﺴﺘﻦ ﺳﻔﺎل هﺎ را آﻪ از ﺁﻳﻴﻦ هﺎي‬ ‫ﻗﺪﻳﻢ اﻳﻦ ﺟﺸﻦ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺟﻨﮓ اﻓﺮاﺳﻴﺎب و ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ و هﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﺘﺎرﻩ ﺗﻴﺮ ﻳﺎ اﻳﺰد ﺑﺎران وﺁب‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫از دﻳﮕﺮ ﻣﺮاﺳﻢ اﻳﻦ ﺟﺸﻦ آﻪ ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺒﺎ ﺑﺮﮔﺰار ﻣﻲ ﺷﺪ و ﺑﺎز ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ آﻪ اﻣﺮوز ﻣﻌﻤﻮل ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫»ﻻل ﺷﻴﺶ«ﻣﻲ ﺑﻮد‪.‬ﺟﻮاﻧﺎن ﺗﺮآﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ هﺎﻳﻲ ﻣﻲ رﻓﺘﻨﺪ و در ﻣﻲ زدﻧﺪ و ﺑﺎ دﻳﺪن‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ ﺧﺎﻧﻪ او را ﺁرام ﺑﺎ ﺗﺮآﻪ ﻣﻲ زدﻧﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ درﻳﺎﻓﺖ هﺪﻳﻪ اي ﺗﺮآﻪ را ﺑﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻲ‬

‫دادﻧﺪ و او ﺁن ﺗﺮآﻪ را ﺗﺎ ﺳﺎل دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﻲ ﻣﺘﺒﺮآﻲ ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲ آﺮد‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ‬ ‫ﺷﻴﺶ=ﺗﺮآﻪ=ﺗﻴﺮ ‪ ،‬ﻳﺎدﺁور ﺗﻴﺮ ﺁرش اﺳﺖ و رﻓﺘﺎر ﻻل ﺑﺎزي ﺣﻜﺎﻳﺖ از ﺳﻜﻮت و ﺁراﻣﺶ و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن آﺎري ﻣﻲ آﻨﺪ‪.‬‬ ‫و در ﺁﺧﺮ رﺳﻢ دﻳﮕﺮي آﻪ ﺑﺎ اﺑﻌﺎد ﺑﺮ ﺟﺎي ﻣﺎﻧﺪﻩ ﻓﺎل آﻮزﻩ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ آﻪ ﺷﺐ ﺟﺸﻦ ﺗﻤﺎم اﻓﺮاد‬ ‫ﻓﺎﻣﻴﻞ و ﺁﺷﻨﺎ دور هﻢ ﺟﻤﻊ ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ و آﻮزﻩ اي را از ﺁب ﭘﺮ ﻣﻲ آﺮدﻧﺪ و دﺧﺘﺮ ﺑﺎآﺮﻩ اي اﻳﻦ آﻮزﻩ را‬ ‫ﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ و ﺗﻤﺎم اﻓﺮاد ﺑﺎ ﻧﻴﺘﻲ ﺷﻲ اي را در ﺁن آﻮزﻩ ﻣﻲ اﻧﺪاﺧﺖ و در ﺁﺧﺮ در ﺷﺐ اﻳﻦ دﺧﺘﺮ آﻮزﻩ‬ ‫را آﻨﺎر ﺁﺗﺶ ﮔﺎﻩ ﻳﺎ ﻣﺤﻞ ﻧﻮرﺧﺎﻧﻪ ﻣﻲ ﮔﺬاﺷﺖ و ﺗﺎ روز ﺑﻌﺪ آﻪ ﺟﺸﻦ ﺑﻮد و ﭘﺎﻳﺎن ﺁن هﻤﺎن دﺧﺘﺮ ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪن ﻏﺰل هﺎ و ﺷﻌﺮهﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن اﻓﺮاد ﺣﺎﺿﺮ در ﺟﺸﻦ اﺷﻴﺎ ﻣﻮﺟﻮد در آﻮزﻩ را ﺑﻴﺮون ﻣﻲ ﺁورد و‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ ﺷﻲ ‪ ،‬ﺷﻌﺮ ﺷﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﮕﻮن درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ آﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از‪ :‬ﻣﻬﺮ ‪ ،‬ﻓﺮهﻨﮓ )‪ ، (١٣٧٤‬دﻳﺪي ﻧﻮ از دﻳﻨﻲ آﻬﻦ )ص ‪(١٩٢‬‬ ‫رﺟﺒﻲ ‪ ،‬ﭘﺮوﻳﺰ ‪ ،‬ﺟﺸﻦ هﺎي اﻳﺮاﻧﻲ )ص ‪(٩١-٦٤‬‬ ‫ﺳﺮﮔﺮد اورﻧﮓ )‪ ، (١٣٣٥‬ﺟﺸﻦ هﺎي اﻳﺮان ﺑﺎﺳﺘﺎن‬