3 1 Teori Kinetik

Letakkan pemberat di atas sebuah bongkah logam seperti rajah(a). Catatkan masa bagi pemberat itu meresap ke dalam bongkah itu. Didapati tiada perubahan @ masa adalah terlalu panjang Tuangkan larutan Kuprum Sulfat melalui corong tisel secara perlahanlahan.Catatkan masa bagi larutan Kuprum Sulfat mula meresap ke dalam air sehingga kepekatannya menjadi seragam. Didapati selepas beberpa minit larutan Kumprum Sulfat meresap ke dalam air. Alihkan penutup balang kaca seperti pada rajah (c) dan catatkan masa wap Bromin mula meresap ke dalam balang yang mengandungi udara sehingga kepekatan seragam. Didapati selepas beberapa saat wap Bromin didapati meresap ke dalam udara. Kesimpulannya kadar peresapan gas adalah tinggi,kadar peresapan cecair adalah sederhana manakala kadar peresapan pepejal adalah terlalu rendah. Ini disebabkan jarak antara molekul pepejal adalah rapat menyebabkan masa yang lebih panjang untuk molekul pepejal lain untuk meresap.Disamping itu daya tarikan antara molekul pepejal adalah kuat.

PELAJARA Keadaan Jirim Pengertian Jirim Jirim adalah sesuatu yang mempunyai jisim dan isipadu(memenuhi ruang). Jirim terdapat dalam tiga keadaan iaitu pepejal,cecair dan gas. Pengertian Pepejal,Cecair dan Gas Pepejal adalah jirim yang mempunyai isipadu yang tetap dan bentuk tertentu Cecair adalah jirim yang mempunyai isipadu yang tetap tetapi tidak mempunyai bentuk tertentu (mengikut bentuk bekas) Gas adalah jirim yang tidak mempunyai bentuk dan isipadu tertentu(mengikut isipadu dan bentuk bekas) Peresapan, Pemampatan dan Pengembangan Pengertian Peresapan Peresapan ialah proses pergerakan molekul-molekul dari kawasan kepekatan tinggi ke kawasan kepekatan rendah.

Pengertian Ketermampatan: Ketermampatan adalah proses di mana apabila daya dikenakan ke atas sesuatu bahan menyebabkan isipadu menjadi kurang.

Eksperimen untuk membandingkan kadar peresapan antara dua pepejal ,dua cecair dan dua gas

Eksperimen membandingkan kadar mampatan pepejal,cecair dan gas.

1

Panaskan bahagian tengah rod kuprum (pada rajah(a) dan mulakan jam randek.Hentikan jam randek dan ukur pemanjangan rod kuprum. Panaskan bahagian bawah kelalang pada rajah(b) dan mulakan jam randek.Catat masa untuk aras larutan naik setinggi 1 cm. Panaskan bahagian bawah kelalang pada rajah (c) dan mulakan jam randek.Catat masa untuk aras atas penunjuk naik 1 cm Kira kadar pengembangan dengan rumus pemanjangan/masa bagi ketiga-tiga eksperimen. Kesimpulannya didapati kadar pengembangan pepejal adalah rendah,kadar pengembangan cecair adalah sederhana dan kadar pengembangan gas adalah tinggi. Ini disebabkan daya tarikan antara molekul-molekul pepejal adalah kuat,cecair adalah sederhana dan gas adalah lemah. Perubahan Keadaan Jirim Apabila jirim menyerap atau membebaskan haba daya tarikan dan tolakan antara molekul bertambah atau berkurang menyebabkan jirim berubah keadaan. Beberapa jenis perubahan jirim adalah seperti berikut:-

Catatkan perubahan isipadu bongkah kayu apabila pemberat diletakkan di atas bongkah kayu seperti rajah(a). Didapati isipadu bongkah kayu tidak berubah. Catatkan pengurangan isipadu picagari yang mengandungi air apabila pemberat diletakkan di atas ombohnya seperti rajah (b) Didapati isipadu picagari tidak berubah. Catatkan pengurangan isipadu picagari yang mengandungi udara apabila pemberat diletakkan di atas ombohnya seperti rajah(c) Didapati isipadu picagari berkurangan. Kesimpulannya kadar kertermampatan gas adalah tinggi manakala kadar ketermampatan cecair adalah pepejal adalah terlalu rendah. Ini disebabkan daya tolakan antara molekul-molekul pepejal dan cecair adalah kuat, dan bagi gas adalah lemah Pengertian Pengembangan Pengembangan ialah proses pertambahan isipadu sesuatu bahan iaitu dengan cara memanaskan Eksperimen untuk membandingkan kadar pengembangan pepejal,cecair dan gas.

Pepejal ⇐ cecair Cecair ⇐ gas

2

= pelakuran = pengewapan

Pepejal ⇐ gas = pemejalwapan ** serap haba**

# Perlanggaran antara molekulmolekul adalah perlanggaran kenyal

Gas ⇐ cecair = kondensasi Cecair ⇐ pepejal = pembekuan ** bebas haba ** Perbandingan Pepejal,Cecair dan gas dari segi molekul Sifat Pepeja Cecair Gas l Bentuk tertent mengiku mengi u t kut bekas bekas Isipadu tetap tetap mengi kut bekas Jarak rapat Sederha Jauh pemisah na an antara molekul Gerakan Hanya Bebas Bebas molekul berget bergera Berger ar k secara ak pada rawak secara kedud rawak uk-an kesei mbangan Daya Sanga kuat Lemah tarikan t kuat antara molekul Daya kuat sederha lemah tolakan na antara molekul 5 Andaian Utama Teori Kinetik Jirim

Daya antara molekul bertambah apabila apabila jarak pemisahan antara molekul berkurang

#

Laju molekul atau tenaga kinetik molekul bertambah apabila suhu jirim bertambah

Ekspreimen-eksperimen untuk membuktikan teori kinetik jirim Eksperimen 1 (Pemerhatian Struktur Hablur) Sediakan hablur kuprum(II) Sulfat dalam sebuah pering petri. Dengan menggunakan kanta pembesar perhatikan stuktrur hablur dan kemudian lukiskan bentuknya Didapati hablur kuprum(II) sulfat mempunyai bentuk geometri yang khas iaitu berbentuk kubus. Ini menunjukkan hablur terdiri daripada zarah-zarah kecil yang tersusun dalam corak teratur. Eksperimen 2 ( Peresapan Gas)

# Jirim terdiri daripada zarah-zarah halus yang dinamakan atom @ molekul #

#

Isikan balang bawah dengan gas nitrogen peroksida yang berwarna perang.Tutup dengan kepingan kaca dan telangkupkan satu balang yang kosong di atasnya. Keluarkan kepingan kaca. Didapati selepas beberapa ketika ,gas nitrogen peroksida didapati meresap

Molekul-molekul ini sentiasa bergerak secara rawak

3

masuk ke balang atas walaupun beratnya melebihi berat udara. Ini menunjukkan gas nitrogen peroksida yang mempunyai zarahzarah seni bergerak ke atas memasukki ruang-ruang kosong yang terdapat di antara molekul-molekul udara.

TUTORIAL

Eksperimen 3 ( Gerakan Brown)

1

Pernyataan yang manakah berikut adalah benar mengenai molekul pepejal kecuali A B C D

2 Perhatikan zarah-zarah asap melalui udara Didapati zarah-zarah asap sentiasa bergerak secara rawak. Ini menunjukkan molekul-molekul udara yang bergerak secara rawak melanggar zarah-zarah asap.

Molekul-molekul adalah serupa Molekul-molekul bebas bergerak secara rawak Daya tarikan antara molekul pepejal adalah kuat Apabila pepejal dipanaskan amplitud getaran molekul bertambah

Molekul-molekul pepejal hanya bergetar pada kedudukan keseimbangan kerana

A Saiz molekul pepejal adalah besar B Ketumpatan pepejal adalah rendah C Jarak pemisahan antara molekul adalah rapat D Daya tarikan antara molekul adalah sama dengan daya tolakan antara molekul 3 Apabila satu pemberat 12 kg diletakkan di atas sebongkah kayu,bentuk dan isipadu bongkah kayu tidak berubah.Ini disebabkan A B C adalah D

4

Bongkah kayu adalah berat Bongkah kayu adalah keras Ketumpatan bongkah kayu rendah Jarak pemisahan antara molekul adalah rapat

4 Di antara pernyataan-pernyataan berikut yang manakah tidak benar bagi molekul dalam cecair? A

B C D

7 Apabila kepingan kaca dikeluarkan didapati wap bromin meresap ke balang gas sebelah atas.Ini menunjukkan

Apabila cecair cuba dimampatkan daya tolakan antara molekul akan bertambah Apabila suhu cecair bertambah jarak pemisahan antara molekul bertambah Molekul cecair bergetar pada kedudukan puratanya sahaja Terdapat daya tarikan antara molekul-molekul cecair

A B C D

8 Kadar pengembangan pepejal,cecair dan gas disusun mengikut tertib menaik adalah

5 Gas boleh dimampatkan dengan mudah manakala cecair dan pepejal tidak boleh dimampatkan kerana A B C D 6

A B C D

Daya tolakan antara molekul pepejal dan cecair adalah lemah Daya tolakan antara molekul gas adalah kuat Daya tarikan antara molekul pepejal dan cecair adalah kuat Daya tarikan antara molekul gas adalah kuat

9

B C

Pepejal,cecair,gas Cecair,gas,pepejal Gas,cecair,pepejal Pepejal,cecair,gas

Pelakuran adalah proses dimana

A Cecair berubahmenjadi gas B Gas berubah menjadi cecair C pepejal berubah menjadi cecair D Cecair berubah menjadi pepejal

Apabila minyak wangi disemburkan pada suatu sudut bilik,bau semburan air wangi dapat dikesan dengan cepat pada seluruh bilik kerana A

Molekul-molekul gas disusun dalam satu pola tertentu Daya tolakan yang kuat ujud antara molekul-molekul gas Molekul-molekul gas terdiri daripada zarah-zarah seni Terdapat ruang-ruang yang kosong antara molekul gas

Gas mempunyai kadar peresapan yang tinggi Gas mempunyai kadar pengembangan yang tinggi Gas mempunyai kadar ketermampatan yang tinggi

10 Proses yang berlaku pada P adalah A Kondensasi Pelakuran C Pemejalwapan Pembekuan 5

B D

A Daya yang kuat antara molekul gas B Molekul gas disusun dalam pola tertentu C Molekul-molekul gas bergerak secara rawak D Molekul-molekul gas terdiri daripada zarah-zarah seni

11 Yang manakah antara berikut bukan andaian teori kinetik jirim? A

Molekul-molekul bebas bergerak secara rawak B Jirim terdiri daripada zarah halus yang dinamakan molekul C Perlanggaran sesama molekul adalah perlanggaran kenyal D Jika jarak pemisahan antara molekul bertambah,daya antara molekul bertambah

15 Haba dibebaskan apabila A B C D

12 Eksperimen Gerakan Brown menunjukkan bahawa jirim A B udara C D

terdiri daripada zarah halus terdiri daripada zarah-zarah

cecair naftalena membeku pepejal iodin menjadi gas cecair eter menyejat ais melebur

16 Ciri

terdiri daripada zarah asap bergerak secara rawak terdiri daripada zarah-zarah udara bergerak secara rawak

Jarak pemis ahan antara molek ul Gerak an molek ul

13 Eksperimen pembinaan hablur menunjukkan pepejal A bergerak secara rawak B mempunyai saiz yang sama C mempunyai bentuk yang tersusun D terdiri daripada zarah-zarah halus mempunyai zarah-zarah yang bebas

Daya tarikan antara molek ul Bentu k

14 Suatu gas diisikan dalam sebiji belon dan kemudian muncungnya diikat dengan kemas.Selepas beberapa hari didapati belon itu menjadi kempis.Ini menunjukkan bahawa

A pend ek

Keadaan Jirim B C sederh panjan ana g

hanya berge tar pada kedud uk-an kesei mbanga n kuat

bebas bergera k

kuat

lemah

ikut bekas

(a) Jadual di atas menunjukkan tiga rupabentuk jirim A,B dan C. (i) Lengkapkan jadual di atas (ii) Nyatakan keadaan jirim A

6

..................................... ........................................ (iii) Nyatakan pengertian keadaan jirim B?

....................................................... ...................... ....................................................... ......................

....................................................... ......................

....................................................... ...................... (b) Lukiskan pada ruang di bawah untuk menunjukkan gerakan zarah-zarah asap dalam sel kaca

....................................................... ...................... (b) Yang manakah antara keadaan jirim mempunyai (i) Kadar pemampatan tinggi? ....................................................... ......................

(c) Apakah kegunaan rod kaca (ii) Kadar peresapan tinggi dan nyatakan sebabnya.

....................................................... ......................

....................................................... ......................

(d) Apakah yang menyebabkan zarah-zarah asap dalam sel kaca bergerak ?

....................................................... ......................

....................................................... ......................

....................................................... ......................

(e) Apakah kesimpulan yang yang dapat dibuat daripada gerakan zarah-zarah asap tersebut?

17

....................................................... ...................... (f) Apakah yang terjadi jika sel kaca dipanaskan dan nyatakan sebabnya. ....................................................... ......................

(a) Rajah menunjukkan susunan radas yang digunakan untuk mengkaji Gerakan Brown.Gerakan zarah-zarah asap diperhatikan melalui sebuah mikroskop. Apakah yang dimaksudkan dengan “Gerakan Brown”?

(h) Namakan satu lagi eksperimen untuk menunjukkan gerakan Brown. ....................................................... ......................

7

8