1995

Druk nr 1995 Warszawa, 18 maja 2009 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Komisja do Spraw Unii Europejskiej SUE-020-01-09 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu Komisja do Spraw Unii Europejskiej wnosi projekt ustawy:

- o zmianie ustawy o uposa!eniu pos"ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw. Do reprezentowania stanowiska Komisji w pracach nad projektem ustawy zosta! upowa"niony pose! Andrzej Grzyb.

Przewodnicz#cy Komisji (-) Andrzej Grzyb

Projekt

USTAWA z dnia ……… 2009 r. o zmianie ustawy o uposa!eniu pos"ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W ustawie z dnia 30 lipca 2004 r. o uposa"eniu pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 187, poz. 1925 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708) wprowadza si$ nast$puj#ce zmiany: 1) w art. 1 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Pos!om do Parlamentu Europejskiego wybranym w Rzeczypospolitej Polskiej w wyborach przeprowadzonych w dniu 7 czerwca 2009 r., którzy sprawowali mandat pos!a do Parlamentu Europejskiego w latach 2004-2009, oraz podj$li, na podstawie art. 25 ust. 1 decyzji Parlamentu Europejskiego nr 2005/684/WE, Euratom z dnia 28 wrze%nia 2005 r. w sprawie przyj$cia statutu pos!a do Parlamentu Europejskiego (Dz. Urz. UE L 262 z 07.10.2005, str. 1), decyzj$ o pobieraniu uposa"enia, zwanym dalej „pos!ami do Parlamentu Europejskiego”, przys!uguje w okresie sprawowania mandatu, licz#c od pierwszego posiedzenia Parlamentu Europejskiego, uposa"enie wyp!acane miesi$cznie, tak"e za niepe!ne miesi#ce sprawowania mandatu.”; 2) uchyla si$ art. 4. Art. 2. W ustawie z dnia 13 pa&dziernika 1998 r. o systemie ubezpiecze' spo!ecznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74, z pó&n. zm.2)) wprowadza si$ nast$puj#ce zmiany: 1) w art. 4 w pkt 2 lit. e otrzymuje brzmienie: „e) Kancelaria Sejmu w stosunku do pos!ów i pos!ów do Parlamentu Europejskiego, o których mowa w ustawie z dnia 30 lipca 2004 r. o uposa"eniu pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 187, poz. 1925 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708), oraz Kancelaria Senatu w stosunku do senatorów,”; 1)

Niniejsz# ustaw# zmienia si$ ustawy: ustaw$ z dnia 13 pa&dziernika 1998 r. o systemie ubezpiecze' spo!ecznych, ustaw$ z dnia 30 pa&dziernika 2002 r. o ubezpieczeniu spo!ecznych z tytu!u wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz ustaw$ z dnia 27 sierpnia 2004 r. o %wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze %rodków publicznych. 2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz.U. z 2007 r. Nr 17, poz. 95, Nr 21, poz. 125, Nr 112, poz. 769, Nr 115, poz. 791, 792 i 793 i Nr 176, poz. 1243, z 2008 r. Nr 63, poz. 394, Nr 67, poz. 411, Nr 141, poz. 888, Nr 171, poz. 1056, Nr 209, poz. 1318, Nr 220, poz. 1417 i 1418, Nr 227, poz. 1505, Nr 228, poz. 1507 i Nr 237, poz. 1654 i 1656 oraz z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 8, poz. 38, Nr 14, poz. 75, Nr 18, poz. 97 i Nr 22, poz. 120.

2 2) w art. 6 w ust. 1 pkt 6 otrzymuje brzmienie: „6) pos!ami i senatorami pobieraj#cymi uposa"enie oraz pos!ami do Parlamentu Europejskiego, o których mowa w ustawie z dnia 30 lipca 2004 r. o uposa"eniu pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej, zwanymi dalej „pos!ami i senatorami”;”; 3) w art. 7 w pkt 6 kropk$ zast$puje si$ %rednikiem i dodaje si$ pkt 7 w brzmieniu: „7) pos!om do Parlamentu Europejskiego wybranym w Rzeczypospolitej Polskiej.”; 4) w art. 12 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Nie podlegaj# ubezpieczeniu wypadkowemu bezrobotni pobieraj#cy zasi!ek dla bezrobotnych lub %wiadczenie integracyjne oraz osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, 6, 9b, 11, 19 i 20 oraz art. 7 i 10.”. Art. 3. W ustawie z dnia 30 pa&dziernika 2002 r. o ubezpieczeniu spo!ecznym z tytu!u wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673, z pó&n. zm.3)) wprowadza si$ nast$puj#ce zmiany: 1) w art. 3 w ust. 3 uchyla si$ pkt 3a; 2) w art. 5 w ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie: „3) Kancelaria Sejmu w stosunku do pos!ów i Kancelaria Senatu w stosunku do senatorów;”. Art. 4. W ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o %wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze %rodków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z pó&n. zm.4)) wprowadza si$ nast$puj#ce zmiany: 1) w art. 66 w ust. 1pkt 14 otrzymuje brzmienie: „14) pos!owie pobieraj#cy uposa"enia poselskie oraz senatorowie pobieraj#cy uposa"enie senatorskie;”; 2) w art. 68 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Osoba niewymieniona w art. 66 ust. 1, pracownik przebywaj#cy na urlopie bezp!atnym, pose! do Parlamentu Europejskiego wybrany w Rzeczypospolitej Polskiej lub osoba niewymieniona w art. 66 ust. 1, do której ma zastosowanie art. 13 ust. 2 lit. f rozporz#dzenia Rady (EWG) nr 1408/71 w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia spo!ecznego do pracowników najemnych, osób prowadz#cych dzia!alno%( na w!asny rachunek i do cz!onków ich rodzin przemieszczaj#cych si$ we 3)

Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz.U. z 2002 r. Nr 241, poz. 2074, z 2003 r. Nr 83, poz. 760 i Nr 223, poz. 2217, z 2004 r. Nr 99, poz. 1001, Nr 121, poz. 1264, Nr 187, poz. 1925 i Nr 210, poz. 2135, z 2005 r. Nr 164, poz. 1366, z 2007 r. Nr 115, poz. 792, z 2008 r. Nr 228, poz. 1507 oraz z 2009 r. Nr 6, poz. 33 i Nr 22, poz. 120. 4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz.U. z 2008 r. Nr 216, poz. 1367, Nr 225, poz. 1486, Nr 227, poz. 1505, Nr 234, poz. 1570 i Nr 237, poz. 1654 oraz z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 22, poz. 120, Nr 26, poz. 157 i Nr 38, poz. 299.

3 Wspólnocie (Dz. Urz. WE L 149 z 05.07.1971, str. 2, z pó&n. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 1, str. 35), mo"e ubezpieczy( si$ dobrowolnie na podstawie pisemnego wniosku z!o"onego w Funduszu, je"eli ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.”; 3) w art. 85 ust. 8 otrzymuje brzmienie: „8. Za osob$ pobieraj#c# uposa"enie pos!a sk!adk$ jako p!atnik oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza Kancelaria Sejmu, a za osob$ pobieraj#c# uposa"enie senatora - Kancelaria Senatu.”. Art. 5. Pos!owie do Parlamentu Europejskiego wybrani w Rzeczypospolitej Polskiej w wyborach przeprowadzonych w dniu 7 czerwca 2009 r. informuj# na pi%mie Marsza!ka Sejmu, w terminie do dnia 14 sierpnia 2009 r., o tym, czy b$d# pobiera( uposa"enie, o którym mowa w art. 1 ustawy zmienianej w art. 1. Art. 6. Ustawa wchodzi w "ycie z dniem 14 lipca 2009 r.

Uzasadnienie 1. Projektowana ustawa ma na celu wykonanie decyzji Parlamentu Europejskiego 2005/684/WE, Euratom z dnia 28 wrze%nia 2005 r. w sprawie przyj$cia statutu pos!a do Parlamentu Europejskiego (Dz. Urz. UE L 262 z 7.10.2005 r., s. 1; dalej statut). Statut ustala przepisy i warunki ogólne wykonywania obowi#zków pos!a do Parlamentu Europejskiego oraz zmierza do wprowadzenia ujednoliconych %wiadcze' dla wszystkich pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybieranych w Unii Europejskiej. Statut przewiduje mo"liwo%( wprowadzenia lub utrzymania rozwi#za' krajowych w nast$puj#cych przypadkach: -

art. 12 ust. 3 i ust. 5 przyznaje pa'stwom cz!onkowskim pod warunkiem, "e nie b$dzie

mia!a miejsca "adna forma podwójnego opodatkowania prawo do stosowania krajowych przepisów podatkowych w stosunku do wynagrodze', odprawy przej%ciowej, emerytury, renty inwalidzkiej oraz renty rodzinnej,

4 -

art. 25 umo"liwia ponownie wybranym pos!om do Parlamentu Europejskiego

pozostanie przez ca!y okres ich dzia!alno%ci poselskiej przy obecnym systemie krajowym w zakresie wynagrodzenia, odprawy przej%ciowej, emerytury, renty inwalidzkiej oraz renty rodzinnej, -

art. 29 umo"liwia pa'stwom cz!onkowskim na okres przej%ciowy nieprzekraczaj#cy

dwóch najbli"szych kadencji Parlamentu Europejskiego wprowadzenie dla pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybranych na ich terytorium uregulowa' odbiegaj#cych od statutu w zakresie wynagrodze', odprawy przej%ciowej, emerytury, renty inwalidzkiej oraz renty rodzinnej. Przyj$to za!o"enie, "e Polska nie skorzysta z mo"liwo%ci przewidzianych w art. 12 ust. 3 i ust. 5 oraz art. 29 statutu. Projekt zmierza do zapewnienia realizacji prawa do wyboru systemu krajowego, o którym mowa w art. 25 statutu.

2. Zgodnie z art. 26 statutu, pos!owie, którzy byli ju" pos!ami do Parlamentu Europejskiego przed jego wej%ciem w "ycie i zostali ponownie wybrani, mog# podj#( decyzj$ o pozostaniu przy obecnym systemie krajowym. O swojej decyzji informuj# pisemnie przewodnicz#cego Parlamentu Europejskiego w terminie 30 dni od daty wej%cia w "ycie statutu. Zapewnienie realizacji tego prawa wymaga wprowadzenia odpowiednich zmian w prawie polskim. W obecnym stanie prawnym pos!om do Parlamentu Europejskiego wybranym w Rzeczypospolitej Polskiej przys!uguje w okresie sprawowania mandatu uposa"enie przewidziane w ustawie z dnia 30 lipca 2004 r. o uposa"eniu pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 187, poz. 1925 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708). Ponadto pos!om tym przys!uguj# %wiadczenia okre%lone w ustawach: z dnia 13 pa&dziernika 1998 r. o systemie ubezpiecze' spo!ecznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74, ze zmianami), z dnia 30 pa&dziernika 2002 r. o ubezpieczeniu spo!ecznym z tytu!u

5 wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673, ze zmianami) oraz z dnia 27 sierpnia 2004 r. o %wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze %rodków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, ze zmianami). Wej%cie w "ycie statutu wymaga wprowadzenia zmian do tych ustaw.

3. Artyku! 1 pkt 1 projektu przewiduje zmian$ art. 1 ust. 1 ustawy o uposa"eniu pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej. Zmiana ma na celu zaw$"enie zakresu podmiotowego ustawy. Po przyj$ciu proponowanej zmiany, ustawa ta b$dzie mia!a zastosowanie wy!#cznie do pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej w wyborach przeprowadzonych w dniu 7 czerwca 2009 r., którzy sprawowali mandat pos!a do Parlamentu Europejskiego w latach 2004-2009 oraz podj$li na podstawie art. 25 ust. 1 statutu – decyzj$ o pobieraniu uposa"enia. Artyku! 1 pkt 2 projektu zak!ada uchylenie art. 4 ustawy o uposa"eniu pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej. Uchylany przepis przyznaje pos!owi do Parlamentu Europejskiego, który uleg! wypadkowi, %wiadczenia na zasadach i wysoko%ci okre%lonej przepisami o ubezpieczeniu spo!ecznym z tytu!u wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Uchylenie tego przepisu jest niezb$dne ze wzgl$du na tre%( art. 25 ust. 1 statutu, który przyznaje ponownie wybranym pos!om do Parlamentu Europejskiego prawo do pozostania przy obecnym systemie krajowym wy!#cznie w zakresie wynagrodzenia, odprawy przej%ciowej, emerytury, renty inwalidzkiej i renty rodzinnej. )wiadczenia z tytu!u wypadków przy pracy i chorób zawodowych nie s# obj$te zakresem art. 25 ust. 1 statutu, co oznacza, "e decyzja pos!a do Parlamentu Europejskiego o pozostaniu przy systemie krajowym nie obejmuje tych %wiadcze'. Nale"y zaznaczy(, "e art. 19 statutu przyznaje pos!om do Parlamentu Europejskiego prawo do ubezpieczenia od ryzyka zwi#zanego z wykonywaniem mandatu, przy czym warunki korzystania z tego prawa okre%la

6 Parlament Europejski, stanowi#c przepisy wykonawcze. Prawo do ubezpieczenia okre%lonego w art. 19 statutu b$dzie przys!ugiwa!o ka"demu pos!owi do Parlamentu Europejskiego, niezale"nie od tego, czy podj#! on decyzj$ o pozostaniu przy systemie krajowym. Artyku! 2 pkt 1 i 2 projektu przewiduje zmian$ art. 4 pkt 2 lit. e oraz art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy o systemie ubezpiecze' spo!ecznych. Obowi#zkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym b$d# podlegali wy!#cznie pos!owie do Parlamentu Europejskiego, którzy pozostan# przy systemie krajowym. W zwi#zku z tym proponuje si$ zaw$"enie zakresu, w jakim Kancelaria Sejmu jest obecnie p!atnikiem (zmiana art. 4 pkt 2 lit. e ustawy). Wed!ug projektu Kancelaria Sejmu b$dzie p!atnikiem sk!adek wy!#cznie w stosunku do tych pos!ów do Parlamentu Europejskiego, którzy pozostan# przy systemie krajowym. Tylko ta grupa pos!ów do Parlamentu Europejskiego b$dzie – zgodnie z proponowanym brzmieniem art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy podlega!a obowi#zkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Poniewa" pozostali pos!owie do Parlamentu Europejskiego obj$ci b$d# w tym zakresie %wiadczeniami okre%lonymi przez statut, w art. 2 pkt 3 projektu proponuje si$ przyznanie im prawa do dobrowolnego obj$cia ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi. Artyku! 3 projektu przewiduje uchylenie art. 3 ust. 3 pkt 3a oraz zmian$ art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy o ubezpieczeniu spo!ecznym z tytu!u wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Artyku! 3 ust. 3 pkt 3a uznaje za wypadek przy pracy nag!e zdarzenie wywo!ane przyczyn# zewn$trzn# powoduj#ce uraz lub %mier(, które nast#pi!o w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytu!u podczas sprawowania mandatu pos!a do Parlamentu Europejskiego wybranego w Rzeczypospolitej Polskiej. Zmiana art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy znosi obowi#zek ustalenia przez Kancelari$ Sejmu w karcie wypadku w stosunku do pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej okoliczno%ci i przyczyn wypadków przy pracy. Zmiany te stanowi# konsekwencje uchylenia art. 4 ustawy o

7 uposa"eniu pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej (art. 1 pkt 2 projektu). Artyku! 4 projektu zak!ada zmian$ art. 66 ust. 1 pkt 14, art. 68 ust. 1 oraz art. 85 ust. 8 ustawy o %wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze %rodków publicznych. Zmiana art. 66 ust. 1 pkt 14 ustawy ma na celu wy!#czenie pos!ów do Parlamentu Europejskiego z kr$gu podmiotów obj$tych obowi#zkowym ubezpieczeniem zdrowotnym. Zmiana ta wynika z postanowie' statutu, zgodnie z którymi pos!om do Parlamentu Europejskiego przys!ugiwa( b$dzie zwrot 2/3 kosztów poniesionych w zwi#zku z chorob#, ci#"# i urodzeniem dziecka (art. 18 statutu). )wiadczenia opieki zdrowotnej nie s# obj$te obecnym systemem krajowym w rozumieniu art. 25 ust. 1 statutu. Zmiana art. 85 ust. 8 ustawy zak!ada zniesienie obowi#zku obliczania, pobierania z dochodu ubezpieczonego i odprowadzania przez Kancelari$ Sejmu sk!adki za osob$ pobieraj#c# uposa"enie pos!a do Parlamentu Europejskiego wybranego w Rzeczypospolitej Polskiej, co stanowi konsekwencj$ zmiany art. art. 66 ust. 1 pkt 14 ustawy. Jednocze%nie, zgodnie z nowym brzmieniem art. 68 ust. 1 ustawy, proponuje si$ wprowadzenie mo"liwo%ci dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego dla pos!ów do Parlamentu Europejskiego. Pos!owie ci b$d# mogli ubezpieczy( si$ na podstawie pisemnego wniosku z!o"onego w Narodowym Funduszu Zdrowia, je"eli b$d# mieli miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Artyku! 5 projektu nak!ada na pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej w wyborach przeprowadzonych w dniu 7 czerwca 2009 r. obowi#zek poinformowania na pi%mie Marsza!ka Sejmu, w terminie do dnia 14 sierpnia 2009 r., o tym czy b$d# pobiera( uposa"enie przewidziane w art. 1 ustawy o uposa"eniu pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej. Przepis ten ma zapewni( pos!om do Parlamentu Europejskiego wybranym w Rzeczypospolitej Polskiej skuteczn# realizacj$ prawa do pozostania przy obecnym systemie krajowym.

8 Artyku! 6 projektu stanowi, "e ustawa wejdzie w "ycie z dniem 14 lipca 2009 r., tj. z dniem wej%cia w "ycie statutu. Tego dnia odb$dzie si$ pierwsze posiedzenie Parlamentu Europejskiego kadencji 2009-2014.

4. Projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.

Ocena skutków regulacji 1. Projektowana ustawa nie powinna rodzi( skutków finansowych dla bud"etu pa'stwa, z tego powodu, "e warunki w zakresie wynagrodzenia, odprawy przej%ciowej i poszczególnych rent pos!a do Parlamentu Europejskiego wynikaj#ce z Decyzji (2005/684/WE, Euratom)5 Parlamentu Europejskiego z dnia 28 wrze%nia 2005 r. w sprawie przyj$cia statutu pos!a do Parlamentu Europejskiego – (dalej zwanej Decyzj#) s# znacznie korzystniejsze ni" wynikaj#ce z obecnego systemu krajowego. Mo"liwo%( pozostania pos!ów ponownie wybranych do Parlamentu Europejskiego przy systemie krajowym, co dopuszczaj# postanowienia art. 25 decyzji Parlamentu Europejskiego, jest bowiem znikoma. W sytuacji jednak, gdyby takie przypadki si$ zdarzy!y warto zauwa"y(, i" w zakresie 2009 r. w bud"ecie Kancelarii Sejmu wydatki wynikaj#ce z uprawnie' okre%lonych w ustawie o uposa"eniu pos!ów do Parlamentu Europejskiego zosta!y zaplanowane jak w latach ubieg!ych. Natomiast w odniesieniu do bud"etu na rok 2010 nale"y stwierdzi(, "e obecnie nie ma podstaw do planowania %rodków z tego tytu!u. 2. Proponowana regulacja nie powoduje skutków finansowych dla bud"etów jednostek samorz#du terytorialnego.

5

Zob. Dziennik Urz$dowy Unii Europejskiej L 262/1 z dnia 7.10.2005.

9 3. Skutkiem wej%cia w "ycie postanowie' Decyzji Parlamentu Europejskiego mo"e by( w przysz!o%ci zwi$kszenie wydatków na sk!adk$ cz!onkowsk# do UE (ujmowan# w cz. 84 bud"etu pa'stwa – !rodki w"asne UE), jako "e zgodnie z postanowieniami jej art. 23 wszelkich p!atno%ci dot. m.in. wynagrodzenia pos!a do Parlamentu Europejskiego, odpraw przej%ciowych, emerytur, rent, dokonuje si$ z bud"etu Unii Europejskiej. Nie musi to by( jednak"e taka prosta zale"no%(, bowiem z jednej strony prawnie okre%lone zosta!y elementy tej sk!adki (np. wp!aty obliczone, zgodnie z metodologi# UE, na podstawie Dochodu Narodowego Brutto, czy na podstawie podatku od towarów i us!ug, wp!aty z udzia!u w op!atach celnych i rolnych itd.), a z drugiej za% strony w bud"ecie UE istniej# mo"liwo%ci dokonywania okre%lonych zmian, np. oszcz$dno%ci czy dokonywania przesuni$( wydatków6. Najistotniejsze jest jednak"e to, i" Decyzja Parlamentu Europejskiego opublikowana zosta!a w roku 2005, co dawa!o podstawy do uj$cia wydatków zwi#zanych z nowym systemem wynagradzania eurodeputowanych w perspektywie finansowej 2007-2013. Policzenie skutków finansowych wynikaj#cych z decyzji PE dla poziomu sk!adki op!acanej z polskiego bud"etu pa'stwa, czy te" wydatków jakie ponoszone b$d# z bud"etu UE na polskich eurodeputowanych nie jest mo"liwe w krótkim czasie z powodu braku szeregu informacji, a tak"e dlatego, "e cz$%( wydatków przewidywanych w decyzji mo"e wyst#pi( w ograniczonym zakresie lub dopiero po kilku latach.

Uwagi szczegó!owe I. Skutki dla bud"etu pa'stwa Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 28 wrze%nia 2005 r. w sprawie przyj$cia statutu pos!a do Parlamentu Europejskiego w art. 10 wskazuje, i" wynagrodzenie

6

Zob. np. informacje dot. zwrotu kosztów dla pos!ów do Parlamentu Europejskiego, pod adresem: http://www.europarl.europa.eu/parliament/expert/staticDisplay.do?id=39&pageRank=1&language=EN

10 eurodeputowanego wynosi 38,5 % poborów podstawowych s$dziego Europejskiego Trybuna!u Sprawiedliwo%ci. Powy"sze oznacza, "e wg stanu na dzie' dzisiejszy miesi$czne wynagrodzenie eurodeputowanego wyniesie 7665 €, co wg kursu %redniego NBP z dnia 13 maja br. (1 €=4,3998 PLN) daje kwot$ 33.724,467 z!. Jest to kwota znacznie wy"sza od uposa"enia eurodeputowanego wyp!aconego przez Kancelari$ Sejmu w 2009 r. Faktyczne uposa"enie jest wyp!acane w miesi#cach stycze' - luty w kwocie 10.278,70 z! brutto i od 1 marca 2009 r. na poziomie 2008 roku, czyli w wysoko%ci 9.892,30 z! brutto miesi$cznie. Powy"sze oznacza, "e znikoma mo"e by( mo"liwo%( pozostania pos!ów ponownie wybranych do Parlamentu Europejskiego przy systemie krajowym, co dopuszczaj# postanowienia art. 25 decyzji Parlamentu Europejskiego. Uchwalone w ustawie bud"etowej na 2009 r. wydatki na eurodeputowanych wynosi!y 7.616 tys. z! i z!o"y!y si$ na nie: -

jedna odprawa (§3020) w wys. blisko 31 tys. z!7,

-

uposa"enia dla 54 eurodeputowanych (§4010) w wys. 6.661 tys. z!,

-

sk!adki na ubezpieczenia spo!eczne (§4110) obliczone zgodnie z postanowieniami art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 pa&dziernika 1998 r. o systemie ubezpiecze' spo!ecznych – w wys. 761 tys. z!8,

-

sk!adki na Fundusz Pracy (§4120)9 – w wys. 163 tys. z". w tys. z! ustawa bud"etowa 2009

Kancelaria Sejmu cz.02

Rezerwa celowa cz. 83, poz. 66

RAZEM odprawy (§3020)

7 616 31

4 437 31

3 179

uposa"enia dla 54 eurodeputowanych (§4010)

6 661

3 886

2 775

wyszczególnienie

7

(1 x 9.892,30z! x 102% x 3 m-cy = 30.270,45 z!) Naliczone w wys. 15,8% od §4010 (gdy roczna podstawa wymiaru sk!adki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym roku przekroczy 30-krotno%( prognozowanego przeci$tnego wynagrodzenia miesi$cznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, sk!adki nie nalicza si$). 9 Naliczone w wys. 2,45% od §4010. 8

11 sk!adki na ubezpieczenia spo!eczne (§4110) sk!adki na Fundusz Pracy (§4120)

761 163

426 94

335 69

Zak!adaj#c jednak"e, "e gdyby niektórzy parlamentarzy%ci zdecydowali si$ skorzysta( z systemu krajowego, to warto zauwa"y(, "e %rodki w bud"ecie zosta!y zaplanowane na ca!y rok, do 31 lipca 2009 w bud"ecie cz$%ci 02 – Kancelaria Sejmu, a od 1 sierpnia do ko'ca roku w cz$%ci 83 – Rezerwy celowe w poz. 66. Obecna kadencja PE ko'czy si$ wcze%niej (inauguracja nowej kadencji 13 lipca br.). Obecnie brak jest te" podstaw do zaplanowania w bud"ecie roku 2010 %rodków dla pos!ów do Parlamentu Europejskiego, chc#cych pozosta( w systemie krajowym, gdy" informacje o wyborze systemu przez parlamentarzyst$ europejskiego b$d# znane 15 sierpnia br. Nie mniej jednak mo"liwe b$dzie dokonanie zmian projektu bud"etu na ten rok na etapie prac parlamentarnych (np. ujecie takich wydatków w bud"ecie Kancelarii Sejmu czy w rezerwie celowej).

II.

Hipotetyczne

skutki

dla

bud"etu

UE

obj$cia

nowym

systemem

polskich

eurodeputowanych Roczne skutki zmiany poziomu wynagrodzenia pos!a do Parlamentu Europejskiego w stosunku do faktycznego wykonania: - 10.278,10 z! – de facto w bud"ecie (stycze' – luty 2009 r.) - 9.892,30 z! – uposa"enie (marzec - grudzie' 2009 r.) Obecny system krajowy: 54 eurodeputowanych x 10.278,10 z! x 2 m-ce = 1.110,03 tys. z! 54 eurodeputowanych x 9.892,30 z! x 10 m-cy = 5.341,84 tys. z! Razem Nowy system:

6.451,87 tys. z!

12 50 eurodeputowanych x 7665 € x 12 m-cy = 4.599 tys. € (tj. równowarto%( 20.234,7 tys. z!)

Zgodnie z art. 13 decyzji, po wyga%ni$ciu mandatu pos!owie maj# prawo do odprawy przej%ciowej w wysoko%ci otrzymywanego wynagrodzenia, tj. 7665 €. Prawo to przys!uguje przez okres jednego miesi#ca za ka"dy rok sprawowania mandatu, jednak nie krócej ni" 6 i nie d!u"ej ni" 24 miesi#ce. Prawo to nie przys!uguje w przypadku obj$cia mandatu w innym parlamencie lub obj$cia urz$du publicznego. Skutki roczne zmiany wynikaj#ce z wyp!at odpraw. Przy za!o"eniu, "e z odpraw skorzysta 27 eurodeputowanych w %rednim okresie 24 m-cy: 27 eurodeputowanych x 7665 € x 24 m-cy = 4.966,9 tys. € (tj. w przeliczeniu 21.853,4 tys. z!)

Zgodnie z art. 14 decyzji po uko'czeniu 63 roku "ycia byli pos!owie maj# prawo do emerytury. Emerytura wynosi 3,5 % wynagrodzenia za ka"dy rok sprawowania mandatu i 1/12 tej kwoty za ka"dy nast$pny pe!en miesi#c, jednak !#cznie nie wi$cej ni" 70 %. Prawo do emerytury istnieje niezale"nie od innych emerytur. Skutki roczne zmiany wynikaj#ce z prawa do emerytury przy za!o"eniu, "e z prawa tego skorzysta 10 pos!ów, sprawuj#cych mandat przez 5 lat: 10 eurodeputowanych x (7665 € x 3,5%) x 5 lat x 12 m-cy = 161 tys. € (tj. w przeliczeniu 708,4 tys. z!)

Decyzja wskazuje te" na inne prawa eurodeputowanych i ich rodzin (zob. art. 15-19), jednak"e brak obecnie merytorycznych podstaw do jakiegokolwiek ich oszacowania. Warto wszak"e zwróci( uwag$, "e nie powinny by( one w krótkim czasie zbyt kosztowne dla bud"etu UE. Istotne jest jednak"e poznanie i ustosunkowanie si$ do szczegó!owych rozwi#za' o których mowa w Decyzji PE, zw!aszcza w pkt. 2 art. 18.

Warszawa, 14 maja 2009 r. BAS-WAL-985/09 TRYB PILNY Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Opinia prawna w sprawie zgodno#ci komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o uposa!eniu pos"ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw z prawem Unii Europejskiej Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwa!y Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Monitor Polski z 2009 r., Nr 5, poz. 47 z pó&n. zm.) sporz#dza si$ nast$puj#c# opini$:

1. Przedmiot projektu ustawy Przed!o"ony projekt ustawy nowelizuj#cej ustaw$ z dnia 30 lipca 2004 r. o uposa"eniu pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 187, poz. 1925 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708) umo"liwia( ma polskim pos!om do Parlamentu Europejskiego (PE) wybranym w najbli"szych wyborach (w dniu 7 czerwca 2009 r.), którzy sprawowali ju" mandat pos!a do Parlamentu Europejskiego w latach 2004-2009, podj$cie decyzji o pobieraniu uposa"enia na dotychczasowych zasadach, a nie na zasadach okre%lonych w decyzji Parlamentu Europejskiego 2005/684/WE, Euratom z dnia 28 wrze%nia 2005 r. w sprawie przyj$cia statutu pos!a do Parlamentu Europejskiego (Dz. Urz. UE L 262 z 7.10.2005 r., s. 1.). 2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii obj$tej projektem Kwestie stanowi#ce przedmiot projektu ustawy s# regulowane prawem Unii Europejskiej, a mianowicie przywo!an# wy"ej decyzj# Parlamentu Europejskiego (2005/684/WE, Euratom) z dnia 28 wrze%nia 2005 r. w sprawie przyj$cia statutu pos!a do Parlamentu Europejskiego. 3. Analiza przepisów projektu pod k%tem ustalonego stanu prawa Unii Europejskiej. Wymieniona decyzja wprowadza jednolite %wiadczenia dla wszystkich pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybieranych w Unii Europejskiej. Decyzja PE przewiduje jednak w art. 25 ust. 1 mo"liwo%( utrzymania rozwi#za' krajowych w wyszczególnionych w tym przepisie przypadkach. Zgodnie z wskazanym przepisem pos!owie, którzy byli ju" pos!ami do Parlamentu Europejskiego przed wej%ciem w "ycie decyzji i zostali ponownie wybrani,

mog# podj#( – w zakresie wynagrodzenia, odprawy przej%ciowej, emerytury i poszczególnych rent – decyzj$ o pozostaniu przy obecnym systemie krajowym. Omawiany projekt zmierza do zagwarantowania w/w pos!om prawa do wyboru krajowego systemu uposa"enia, o którym mowa w przywo!anej decyzji. Jednocze%nie projekt zaw$"a dotychczasowy podmiotowy zakres regulacji ustawy, ograniczaj#c jej zastosowanie do wyszczególnionej wy"ej grupy pos!ów do PE. Wprowadza on równie", b$d#ce nast$pstwem nowelizacji w/w ustawy, zmiany ustaw z zakresu zabezpieczenia spo!ecznego i zdrowotnego (Ustawy z dnia 13 pa&dziernika 1998 r. o systemie ubezpiecze' spo!ecznych, Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74, z pó&n. zm.; ustawy z dnia 30 pa&dziernika 2002 r. o ubezpieczeniu spo!ecznym z tytu!u wypadków przy pracy i chorób zawodowych, Dz. U. Nr 199, poz. 1673, z pó&n. Zm.; ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o %wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze %rodków publicznych, Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z pó&n. zm.). Proponowana nowelizacja sprawi, "e ustawa z dnia 30 lipca 2004 r., respektuj#c konsekwencje przyj$cia statutu pos!a do Parlamentu Europejskiego, b$dzie mia!a zastosowanie wy!#cznie do pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej w wyborach przeprowadzonych w dniu 7 czerwca 2009 r., którzy sprawowali mandat pos!a do Parlamentu Europejskiego w latach 2004-2009 oraz podj$li - na podstawie art. 25 ust. 1 statutu – decyzj$ o pobieraniu uposa"enia. Projekt uwzgl$dnia te", "e art. 25 ust. 1 statutu przyznaje ponownie wybranym pos!om do Parlamentu Europejskiego prawo do pozostania przy obecnym systemie krajowym wy!#cznie w zakresie wynagrodzenia, odprawy przej%ciowej, emerytury, renty inwalidzkiej i renty rodzinnej, natomiast %wiadczenia z tytu!u wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz opieki zdrowotnej nie s# obj$te obecnym systemem krajowym w rozumieniu art. 25 ust. 1 statutu. 4. Konkluzje Przedmiot komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o uposa"eniu pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw jest obj$ty prawem Unii Europejskiej i jest z nim zgodny. Opracowa!: Zespó! Prawno- Legislacyjny Akceptowa!: Zast"pca Szefa Kancelarii Sejmu Lech Czapla Deskryptory bazy Rex: Unia Europejska, Parlament Europejski, pose!, ubezpieczenia spo!eczne, ubezpieczenia zdrowotne 2

Warszawa, 14 maja 2009 r. BAS-WAL-984/09 TRYB PILNY Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Opinia prawna w sprawie stwierdzenia, czy komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o uposa!eniu pos"ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw jest projektem ustawy wykonuj%cej prawo Unii Europejskiej.

Przed!o"ony projekt ustawy nowelizuj#cej ustaw$ z dnia 30 lipca 2004 r. o uposa"eniu pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 187, poz. 1925 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708) ma na celu umo"liwienie pos!om do Parlamentu Europejskiego (PE) wybranym w Rzeczypospolitej Polskiej w najbli"szych wyborach (w dniu 7 czerwca 2009 r.), którzy jednocze%nie sprawowali ju" mandat pos!a do Parlamentu Europejskiego w latach 2004-2009, pobierania uposa"enia na zasadach obowi#zuj#cych w poprzedniej kadencji. Nale"y wskaza(, "e od kolejnej kadencji PE – na mocy decyzji Parlamentu Europejskiego (2005/684/WE, Euratom) z dnia 28 wrze%nia 2005 r. w sprawie przyj$cia statutu pos!a do Parlamentu Europejskiego (Dz. Urz. UE L 262 z 7.10.2005 r., s. 1.), co do zasady obowi#zywa( maj# ustalone w tym akcie jednolite %wiadczenia dla wszystkich wybieranych w Unii Europejskiej pos!ów do Parlamentu Europejskiego. Decyzja PE przewiduje jednak w art. 25 ust. 1 mo"liwo%( utrzymania rozwi#za' krajowych w wyszczególnionych w tym przepisie przypadkach. Zgodnie z wskazanym przepisem pos!owie, którzy byli ju" pos!ami do Parlamentu Europejskiego przed wej%ciem w "ycie decyzji i zostali ponownie wybrani, mog# podj#( – w zakresie wynagrodzenia, odprawy przej%ciowej i poszczególnych rent – decyzj$ o pozostaniu przy obecnym systemie krajowym. Omawiany projekt zmierza do zagwarantowania w/w pos!om prawa do wyboru krajowego systemu uposa"enia, o którym mowa w przywo!anej decyzji. Jednocze%nie projekt zaw$"a dotychczasowy podmiotowy zakres regulacji ustawy, ograniczaj#c jej zastosowanie do wyszczególnionej wy"ej grupy pos!ów do PE. Przewiduje on równie", b$d#ce nast$pstwem zmiany ustawy o uposa"eniu pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w

Rzeczypospolitej Polskiej, nowelizacje ustaw z zakresu zabezpieczenia spo!ecznego i zdrowotnego (Ustawy z dnia 13 pa&dziernika 1998 r. o systemie ubezpiecze' spo!ecznych, Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74, z pó&n. zm.; ustawy z dnia 30 pa&dziernika 2002 r. o ubezpieczeniu spo!ecznym z tytu!u wypadków przy pracy i chorób zawodowych, Dz. U. Nr 199, poz. 1673, z pó&n. zm.; ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o %wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze %rodków publicznych, Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z pó&n. zm.). W powy"szym %wietle stwierdzi( nale"y, i" przepisy przed!o"onego projektu maj# na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. Proponowana nowelizacja czyni zado%( postanowieniom art. 25 ust. 1 w/w decyzji Parlamentu Europejskiego, umo"liwiaj#c pos!om do PE, którzy byli ju" cz!onkami Parlamentu przed wej%ciem w "ycie statutu pos!a do PE, pozostanie przez ca!y okres dzia!alno%ci poselskiej przy poprzednim systemie krajowym w zakresie wynagrodzenia, odprawy przej%ciowej i poszczególnych rent. Projekt uwzgl$dnia, "e %wiadczenia z tytu!u wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz opieki zdrowotnej nie s# obj$te obecnym systemem krajowym w rozumieniu art. 25 ust. 1 statutu. Projekt jest zatem projektem ustawy wykonuj#cej prawo Unii Europejskiej. Opracowa!: Zespó! Prawno-Legislacyjny Akceptowa!: Zast"pca Szefa Kancelarii Sejmu Lech Czapla Deskryptory bazy Rex: Unia Europejska, Parlament Europejski, pose!, ubezpieczenia spo!eczne, ubezpieczenia zdrowotne