Druk nr 1955 Warszawa, 25 marca 2009 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezes Rady Ministrów RM 10-38-09 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy
- o zmianie ustawy o wykonywaniu dzia!alno"ci gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materia!ami wybuchowymi, broni#, amunicj# oraz wyrobami i technologi# o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym oraz ustawy o materia!ach wybuchowych przeznaczonych do u$ytku cywilnego wraz z projektem aktu wykonawczego. Projekt ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. W za!"czeniu przedstawiam tak#e opini$ proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.
dotycz"c"
zgodno%ci
Ponadto uprzejmie informuj$, #e do prezentowania stanowiska Rz"du w tej sprawie w toku prac parlamentarnych zosta! upowa#niony Minister Gospodarki. (-) Donald Tusk
Projekt
USTAWA z dnia
o zmianie ustawy o wykonywaniu dzia!alno"ci gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materia!ami wybuchowymi, broni#, amunicj# oraz wyrobami i technologi# o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym oraz ustawy o materia!ach wybuchowych przeznaczonych do u$ytku cywilnego1)
Art. 1. W ustawie z dnia 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu dzia!alno%ci gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materia!ami wybuchowymi, broni", amunicj" oraz wyrobami i technologi" o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz. U. Nr 67, poz. 679, z pó&n. zm.2)) wprowadza si$ nast$puj"ce zmiany: 1) w art. 3: a) w ust. 1 dodaje si$ pkt 7 w brzmieniu: „7) obiekcie produkcyjnym – nale#y przez to rozumie' zorganizowan" cz$%' przedsi$biorstwa, w której s" wytwarzane materia!y wybuchowe przeznaczone do u#ytku cywilnego;”, b) w ust. 2 po pkt 1b dodaje si$ pkt 1c w brzmieniu: „1c) materia!y wybuchowe przeznaczone do u#ytku cywilnego – materia!y wybuchowe, o których mowa w art. 4 ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o materia!ach wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego (Dz. U. Nr 117, poz. 1007, z pó&n. zm.3)),”; 2) po art. 23 dodaje si$ art. 23a w brzmieniu: „Art. 23a. 1. Przedsi$biorca do
u#ytku
cywilnego
wytwarzaj"cy
jest
zobowi"zany
materia!y do
ich
wybuchowe
przeznaczone
oznaczenia
polegaj"cego
na zamieszczeniu na nich nazwy producenta, alfanumerycznego kodu oraz oznaczenia
do odczytu elektronicznego, zwanego dalej „jednoznacznym oznaczeniem”, zgodnie z wymaganiami okre%lonymi w przepisach wydanych na podstawie ust. 9. 2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si$ w przypadku: 1) gdy wytworzone materia!y wybuchowe s" przemieszczane poza obszar Unii Europejskiej,
Konfederacji
Szwajcarskiej
lub
pa(stwa
cz!onkowskiego
Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym i s" oznaczone zgodnie z przepisami kraju przeznaczenia; 2) gdy materia!y wybuchowe zosta!y dostarczone w miejsce zu#ycia bez opakowania i przeznaczone s" do bezpo%redniego zu#ycia; 3) gdy materia!y wybuchowe zosta!y wytworzone w miejscu ich u#ycia i przeznaczone s" do zu#ycia bezpo%rednio po wytworzeniu. 3. Przedsi$biorca, o którym mowa w ust. 1, oznacza obiekt produkcyjny trzycyfrowym kodem. 4. Kod oznaczenia obiektu produkcyjnego nadaje, w drodze decyzji, minister w!a%ciwy do spraw gospodarki, na wniosek przedsi$biorcy. 5. Minister w!a%ciwy do spraw gospodarki prowadzi rejestr obiektów produkcyjnych. 6. Przedsi$biorca, o którym mowa w ust. 1, jest zobowi"zany do prowadzenia rejestru oznacze(, zgodnie z wymaganiami okre%lonymi w przepisach wydanych na podstawie ust. 9. 7. Przedsi$biorca, o którym mowa w ust. 1, jest zobowi"zany przechowywa' dane zamieszczone w rejestrze oznacze( przez okres 10 lat, licz"c od dnia wytworzenia i wprowadzenia do obrotu materia!u wybuchowego przeznaczonego do u#ytku cywilnego lub do momentu zu#ycia lub unieszkodliwienia tego materia!u, o ile jest znany. Obowi"zek przechowywania danych nie wygasa mimo zaprzestania wykonywania dzia!alno%ci w zakresie wytwarzania materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego. 8. Przedsi$biorca, o którym mowa w ust. 1, jest zobowi"zany przekaza', na #"danie uprawnionych organów i s!u#b pa(stwowych, dane dotycz"ce pochodzenia i
lokalizacji
ka#dego
z
materia!ów
wybuchowych
do
momentu
zu#ycia
lub unieszkodliwienia tego materia!u, w trybie okre%lonym w przepisach wydanych na podstawie ust. 9. 2
9. Minister w!a%ciwy do spraw gospodarki w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych, po zasi$gni$ciu opinii Szefa Agencji Bezpiecze(stwa Wewn$trznego i Ministra Obrony Narodowej, okre%li, w drodze rozporz"dzenia: 1) wymagania w zakresie jednoznacznego oznaczenia materia!u wybuchowego przeznaczonego do u#ytku cywilnego, w tym sposób jego oznaczenia, oznaczenia producenta, a tak#e kodu do odczytu za pomoc" urz"dze( elektronicznych, 2) wzór jednoznacznego oznaczenia, o którym mowa w pkt 1, 3) sposób oznaczenia kraju producenta lub przywozu materia!u wybuchowego na obszar Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub pa(stwa cz!onkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, 4) wymagania w zakresie oznaczenia obiektu produkcyjnego oraz wzór wniosku o oznaczenie obiektu produkcyjnego, 5) sposób prowadzenia rejestru oznacze( oraz zakres informacji, gromadzonych w tym rejestrze niezb$dnych do identyfikacji przedsi$biorcy, który sprawuje nadzór nad materia!ami wybuchowymi przeznaczonymi do u#ytku cywilnego oraz do ustalenia lokalizacji tych materia!ów, 6) warunki przechowywania danych zgromadzonych w rejestrze oznacze( dotycz"cych materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego w
sposób
zapewniaj"cy
ochron$
przed
przypadkowym
lub
celowym
uszkodzeniem lub zniszczeniem danych, 7) tryb post$powania przy przekazywaniu uprawnionym organom i s!u#bom pa(stwowym danych dotycz"cych materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego – bior"c pod uwag$ konieczno%' zapewnienia bezpiecze(stwa u#ywania materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego, a tak#e zapewnienia mo#liwo%ci jednoznacznej identyfikacji, w tym lokalizacji ka#dego materia!u wybuchowego przeznaczonego do u#ytku cywilnego pozostaj"cego w obrocie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz typ materia!u wybuchowego.”;
3
3) w art. 24: a) po ust. 1 dodaje si$ ust. 1a w brzmieniu: „1a. Materia!y wybuchowe znalezione podczas prowadzenia oczyszczania terenu mog" by' przechowywane w pomieszczeniach magazynowych, o których mowa w ust. 1.”, b) ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Minister w!a%ciwy do spraw gospodarki w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych oraz Ministrem Obrony Narodowej, po zasi$gni$ciu opinii Szefa Agencji Bezpiecze(stwa Wewn$trznego, okre%li, w
drodze
rozporz"dzenia,
szczegó!owe
wymagania
dla
pomieszcze(
magazynowych, w tym ich warunki lokalizacyjne i niezb$dne zabezpieczenie techniczne
oraz
zabezpieczenie
przed
dost$pem
osób
nieuprawnionych.
Rozporz"dzenie powinno uwzgl$dnia' zró#nicowanie zagro#e( dla otoczenia ze wzgl$du na w!a%ciwo%ci przechowywanych towarów, w tym materia!ów wybuchowych znalezionych podczas prowadzenia oczyszczania terenu.”; 4) po art. 29 dodaje si$ art. 29a w brzmieniu: „Art. 29a. 1. Przedsi$biorca wykonuj"cy dzia!alno%' gospodarcz" w zakresie obrotu materia!ami wybuchowymi przeznaczonymi do u#ytku cywilnego jest zobowi"zany do ich oznaczenia oraz oznaczenia obiektu produkcyjnego. 2. Przepisy art. 23a ust. 1 – 9 stosuje si$ odpowiednio.”.
Art. 2. W ustawie z dnia 21 czerwca 2002 r. o materia!ach wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego (Dz. U. Nr 117, poz. 1007, z pó&n. zm.3)) wprowadza si$ nast$puj"ce zmiany: 1) w art. 3 po pkt 18 dodaje si$ pkt 18a w brzmieniu: „18a) oczyszczaniu terenów – nale#y przez to rozumie' poszukiwanie materia!ów wybuchowych, wydobycie, zabezpieczenie, zniszczenie lub unieszkodliwienie znalezionych materia!ów wybuchowych na l"dzie, wodach %ródl"dowych i obszarach morskich,”; 2) w art. 4a: a) w ust. 1 dodaje si$ pkt 3 w brzmieniu:
4
„3) jednoznacznego oznaczenia, o którym mowa w art. 23a ust. 1 ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu dzia!alno%ci gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materia!ami wybuchowymi, broni", amunicj" oraz wyrobami i technologi" o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz. U. Nr 67, poz. 679, z pó&n. zm.2)).”, b) po ust. 1 dodaje si$ ust 1a w brzmieniu: „1a. Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje si$ w przypadku: 1) gdy wytworzone materia!y wybuchowe s" przemieszczane poza obszar Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub pa(stwa cz!onkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym i s" oznaczone zgodnie z przepisami kraju przeznaczenia; 2) gdy materia!y wybuchowe zosta!y dostarczone w miejsce zu#ycia bez opakowania i przeznaczone s" do bezpo%redniego zu#ycia; 3) gdy materia!y wybuchowe zosta!y wytworzone w miejscu ich u#ycia i przeznaczone s" do zu#ycia bezpo%rednio po wytworzeniu.”; 3) w art. 18: a) w ust. 1: – pkt 1 otrzymuje brzmienie: „1) przestrzega' zasad bezpiecznego prowadzenia prac przy u#yciu materia!ów wybuchowych
przeznaczonych
do
u#ytku
cywilnego
oraz
podczas
oczyszczania terenów, okre%lonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 1d,”, – pkt 5 i 6 otrzymuj" brzmienie: „5) zapewni'
bezpieczne
przechowywanie
materia!ów
wybuchowych
przeznaczonych do u#ytku cywilnego lub materia!ów wybuchowych znalezionych podczas oczyszczania terenów, zgodnie z wymaganiami okre%lonymi w przepisach wydanych na podstawie art. 24 ust. 2 i art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu dzia!alno%ci gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materia!ami wybuchowymi,
5
broni", amunicj" oraz wyrobami i technologi" o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym albo wydanych na podstawie art. 21 ust. 4, 6) prowadzi'
ewidencj$
nabytych,
zu#ytych,
przechowywanych,
przemieszczanych i zbytych materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego lub znalezionych i zniszczonych materia!ów wybuchowych podczas wykonywania dzia!alno%ci gospodarczej w zakresie oczyszczania terenów,”, b) ust. 1d otrzymuje brzmienie: „1d. Minister w!a%ciwy do spraw gospodarki w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, okre%li, w drodze rozporz"dzenia, sposób prowadzenia prac z u#yciem materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego oraz podczas oczyszczania terenów w zwi"zku z wykonywaniem dzia!alno%ci gospodarczej innej ni# okre%lona w art. 10 ust. 2 oraz wymagania techniczne i organizacyjne dotycz"ce prowadzenia tych prac, bior"c pod uwag$ zapewnienie ochrony #ycia i zdrowia ludzi, mienia i %rodowiska, z uwzgl$dnieniem zró#nicowania charakteru
wykonywanych
prac
i
w!a%ciwo%ci
u#ywanych
materia!ów
wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego.”; 4) w art. 21 ust. 4 otrzymuje brzmienie: „4. Minister w!a%ciwy do spraw gospodarki okre%li, w drodze rozporz"dzenia, sposób przechowywania materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego lub znalezionych w trakcie oczyszczania terenów w tymczasowym magazynie, o którym mowa w ust. 3, bior"c pod uwag$ zapewnienie ochrony #ycia i zdrowia ludzi, mienia i %rodowiska oraz uwzgl$dniaj"c zró#nicowanie zagro#e( dla otoczenia ze
wzgl$du
na
w!a%ciwo%ci
przechowywanych
materia!ów
wybuchowych
przeznaczonych do u#ytku cywilnego lub znalezionych w trakcie oczyszczania terenów.”.
6
Art. 3. Dotychczasowe przepisy wykonawcze, wydane na podstawie art. 24 ust. 2 i art. 33 ust. 2 ustawy, o której mowa w art. 1, oraz art. 18 ust. 1d i art. 21 ust. 4 ustawy, o której mowa w art. 2, zachowuj" moc do czasu wydania nowych przepisów wykonawczych, jednak nie d!u#ej ni# przez okres 6 miesi$cy od dnia wej%cia w #ycie niniejszej ustawy.
Art. 4. Ustawa wchodzi w #ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia, z wyj"tkiem art. 1 pkt 1, 2 i 4 oraz art. 2 pkt 2, które wchodz" w #ycie z dniem 5 kwietnia 2012 r.
1)
2)
3)
Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdro#enia dyrektywy Komisji 2008/43/WE z dnia 4 kwietnia 2008 r. w sprawie ustanowienia systemu oznaczania i %ledzenia materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego, zgodnie z dyrektyw" Rady 93/15/EWG (Dz. Urz. UE L 94 z 05.04.2008, str. 8). Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 74, poz. 676 i Nr 117, poz. 1007, z 2003 r. Nr 210, poz. 2036, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 173, poz. 1808 i Nr 222, poz. 2249, z 2005 r. Nr 94, poz. 788 i Nr 184, poz. 1539, z 2006 r. Nr 133, poz. 935 i Nr 235, poz. 1700, z 2008 r. Nr 180, poz. 1112 i Nr 214, poz. 1347 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97. Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 238, poz. 2019, z 2004 r. Nr 222, poz. 2249, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, z 2007 r. Nr 176, poz. 1238 oraz z 2008 r. Nr 214, poz. 1347.
03/05zb
7
UZASADNIENIE
Celem regulacji jest transpozycja przepisów dyrektywy Komisji 2008/43/WE z dnia 4 kwietnia 2008 r. w sprawie ustanowienia systemu oznaczania i %ledzenia materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego, zgodnie z dyrektyw" Rady 93/15/EWG, w zakresie oznaczenia i %ledzenia materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego, zwanej dalej „dyrektyw"”. Ponadto regulacja zawiera przepisy umo#liwiaj"ce znowelizowanie czterech rozporz"dze( reguluj"cych wybrane aspekty wykonywania dzia!alno%ci gospodarczej w zakresie oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych. Dyrektywa wpisuje si$ w dzia!ania prowadzone przez pa(stwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), dotycz"ce szeroko rozumianej poprawy bezpiecze(stwa w krajach EOG poprzez poddanie procesu wytwarzania materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego (MWC) oraz obrotu tymi materia!ami okre%lonym rygorom. W szczególno%ci przepisy dyrektywy wprowadzaj" obowi"zek utworzenia systemu oznaczenia MWC oraz prowadzenia ich ewidencji. Do MWC zalicza si$ te materia!y wybuchowe, które nie s" przeznaczone do wykorzystania na potrzeby obronno%ci i bezpiecze(stwa pa(stwa. G!ównym u#ytkownikiem MWC jest górnictwo, niewielkie ilo%ci MWC zu#ywane s" tak#e do prac wyburzeniowych lub ziemnych, a tak#e przy oczyszczaniu terenów z materia!ów wybuchowych. Zgodnie z dyrektyw", a tak#e obowi"zuj"cymi w Rzeczypospolitej Polskiej regulacjami prawnymi1), do materia!ów wybuchowych zalicza si$ równie# wyroby zawieraj"ce materia!y wybuchowe, takie jak: – naboje, – zapalniki i pobudzacze, – lonty,
1)
Ustawy z dnia: – 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu dzia!alno%ci gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materia!ami wybuchowymi, broni", amunicj" oraz wyrobami i technologi" o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz. U. Nr 67, poz. 679, z pó&n. zm.), – 21 czerwca 2002 r. o materia!ach wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego (Dz. U. Nr 117, poz. 1007, z pó&n. zm.).
– materia!y wybuchowe powstaj"ce w wyniku zmieszania dwóch sk!adników niewybuchowych. Poprzez oznaczenie nale#y rozumie' nadanie ka#demu MWC odpowiedniego kodu alfanumerycznego, którego struktura okre%lona jest w za!"czniku do dyrektywy. W sk!ad tej struktury wchodz" nast$puj"ce elementy: – nazwa producenta, – oznaczenie pa(stwa, w którym MWC jest wytwarzany lub wprowadzany na teren EOG, – kod obiektu produkcyjnego nadawany przez odpowiedni" w!adz$ krajow", – kod produktu i informacja logistyczna producenta. Oprócz kodu alfanumerycznego, oznaczenie MWC musi zawiera' kod kreskowy lub matrycowy, dzi$ki któremu – po zastosowaniu czytnika optycznego – mo#na uzyska' wskazane wy#ej informacje na temat materia!ów wybuchowych. System oznaczenia ma na celu identyfikacj$ i %ledzenie MWC, poczynaj"c od miejsca wytworzenia oraz wprowadzenia do obrotu, a ko(cz"c na zu#yciu. Wymóg oznaczenia powinien przeciwdzia!a' nieuprawnionemu posiadaniu MWC oraz u!atwia' dzia!ania organów %cigania zmierzaj"ce do ustalenia &ród!a pochodzenia MWC. Wymóg oznaczenia dotyczy równie# importowanych MWC przed wprowadzeniem do obrotu na obszarze EOG. Materia!y wybuchowe przeznaczone do u#ytku cywilnego w Polsce podlegaj" oznaczeniu od dawna. Obowi"zuj"ce w kraju przepisy (patrz odno%nik 1), transponuj"ce dyrektyw$ Rady 93/15/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie harmonizacji przepisów dotycz"cych wprowadzania do obrotu i kontroli materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego, a tak#e regulacje zawarte w decyzji Komisji Europejskiej Nr 2004/388/WE z dnia 15 kwietnia 2004 r. w sprawie dokumentu wewn"trz wspólnotowego przemieszczania materia!ów wybuchowych zapewniaj" mo#liwo%' ustalenia aktualnego w!a%ciciela MWC. Przepisy te nie wype!niaj" jednak wszystkich wymaga( dyrektywy w zakresie oznaczenia oraz – w przypadku ko(cowych u#ytkowników – wymogów w zakresie przechowywania ewidencji nabytych, przechowywanych oraz zbytych i zu#ytych MWC. Wobec powy#szego konieczna jest nowelizacja przepisów krajowych dotycz"cych obowi"zku oznaczenia oraz ewidencji MWC i dostosowanie ich do wymaga( okre%lonych w dyrektywie. Nowy system oznaczania i ewidencji materia!ów wybuchowych nie zmienia zasadniczo systemu dotychczas obowi"zuj"cego, a jedynie go rozszerza. Zmiana b$dzie polega!a
2
na oznaczeniu kraju wytwórcy oraz obiektu produkcyjnego. Nale#y podkre%li', i# zmiana ta dotyczy jedynie materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego. Materia!y wybuchowe wytworzone na potrzeby obronno%ci i bezpiecze(stwa pa(stwa podlegaj" oznaczeniu wed!ug odr$bnych przepisów. Przepisy dyrektywy nak!adaj" na pa(stwa cz!onkowskie obowi"zek wyegzekwowania od przedsi$biorców dzia!aj"cych w sektorze materia!ów wybuchowych, aby: a) oznaczali MWC poprzez umieszczenie na nich odpowiedniego kodu, b) prowadzili rejestr oznacze( wytwarzanych materia!ów wybuchowych wraz ze wszystkimi stosownymi informacjami, w tym dotycz"cymi typu materia!u wybuchowego, a tak#e danych pozwalaj"cych na identyfikacj$ firmy lub osoby, której powierzono nadzór nad MWC, c) rejestrowali lokalizacj$ ka#dego materia!u wybuchowego w okresie, gdy materia! wybuchowy jest w ich posiadaniu lub pod ich nadzorem, dopóki nie zosta! przemieszczony do innego przedsi$biorcy lub wykorzystany, d) testowali swój system gromadzenia danych w regularnych odst$pach czasu w celu zapewnienia jego skuteczno%ci i jako%ci rejestrów zawieraj"cych dane na temat MWC, e) przechowywali dane dotycz"ce MWC w okresie 10 lat, f) chronili
zgromadzone
dane
przed
przypadkowym
lub
celowym
uszkodzeniem
lub zniszczeniem, g) dostarczali w!a%ciwym w!adzom pa(stwowym, na ich #"danie, informacje dotycz"ce pochodzenia i lokalizacji ka#dej jednostki (sztuki) materia!u wybuchowego w ca!ym cyklu #ycia MWC oraz w ca!ym !a(cuchu zaopatrzeniowym, h) przekazywali w!a%ciwym w!adzom pa(stw cz!onkowskich nazwiska i dane teleadresowe osób mog"cych w trybie ca!odobowym udzieli' informacji dotycz"cych pochodzenia i lokalizacji ka#dej jednostki (sztuki) materia!u wybuchowego w ca!ym cyklu #ycia MWC i w ca!ym !a(cuchu zaopatrzeniowym. Transpozycja przepisów dyrektywy wymaga wprowadzenia zmian w ustawach z dnia: a) 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu dzia!alno%ci gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materia!ami wybuchowymi, broni", amunicj" oraz wyrobami i technologi" o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz. U. Nr 67, poz. 679, z pó&n. zm.), zwanej dalej „ustaw" o wykonywaniu dzia!alno%ci gospodarczej”,
3
b) 21 czerwca 2002 r. o materia!ach wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego (Dz. U. Nr 117, poz. 1007, z pó&n. zm.), zwanej dalej „ustaw" o materia!ach wybuchowych”. Zgodnie z proponowanymi zmianami odzwierciedlaj"cymi wymagania dyrektywy do oznaczenia MWC zobowi"zani b$d" przedsi$biorcy wytwarzaj"cy i wprowadzaj"cy do obrotu MWC (przedsi$biorcy sektora MWC) w pa(stwach Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Oznaczenia zgodnie z przepisami dyrektywy nie trzeba b$dzie stosowa' w przypadku: 1) gdy wytworzone materia!y wybuchowe b$d" przemieszczane poza obszar Unii Europejskiej lub pa(stwa cz!onkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym i b$d" oznaczone zgodnie z przepisami kraju przeznaczenia; przepisy te zazwyczaj odmiennie od przepisów dyrektywy okre%laj" oznaczanie MWC, 2) gdy materia!y wybuchowe zostan" dostarczone w miejsce zu#ycia bez opakowania i b$d" przeznaczone do bezpo%redniego zu#ycia – brak w takim przypadku fizycznej powierzchni do oznaczenia, 3) gdy materia!y wybuchowe zostan" wytworzone w miejscu ich u#ycia i b$d" przeznaczone do zu#ycia bezpo%rednio po wytworzeniu – w tym przypadku materia!y nie podlegaj" równie# pakowaniu podobnie jak w pkt 2. Jednym z elementów oznaczenia MWC jest kod obiektu produkcyjnego nadawany przez ministra w!a%ciwego do spraw gospodarki. Wymóg nadawania obiektowi produkcyjnemu odpowiedniego kodu b$dzie dotyczy! równie# sytuacji, w której dzia!aj"cy w Polsce przedsi$biorca b$dzie dysponowa' obiektem produkcyjnym zlokalizowanym poza terytorium Wspólnoty. Podkre%lenia wymaga, i# obowi"zek wyst"pienia o nadanie kodu obiektowi produkcyjnemu zlokalizowanemu poza terytorium Wspólnoty – zgodnie z art. 3 ust. 5 dyrektywy – spoczywa' b$dzie na przedsi$biorcy, w sytuacji, kiedy posiada on siedzib$ na terytorium Wspólnoty, za% w przypadku zlokalizowania siedziby poza terytorium Wspólnoty – na importerze. Przepisy
dotycz"ce
obowi"zku
oznaczenia
MWC
umieszczone
zostan"
w znowelizowanej ustawie o wykonywaniu dzia!alno%ci gospodarczej, gdy# ustawa ta zawiera przepisy dotycz"ce wytwarzania i wprowadzenia do obrotu MWC. Maj"c powy#sze na uwadze, do ustawy o wykonywaniu dzia!alno%ci gospodarczej wprowadzone zostan" nast$puj"ce zmiany: 1) zdefiniowanie poj$cia „obiekt produkcyjny" (art. l pkt l lit. a projektu ustawy),
4
2) okre%lenie jednoznacznego oznaczenia w odniesieniu do MWC oraz wprowadzenie obowi"zku oznaczenia MWC oraz okre%lenie przypadków, gdy oznaczenia nie stosuje si$ (art. l pkt 2 projektu ustawy). Sposób oznaczenia wytwarzanych i wprowadzanych do obrotu materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego, sposób prowadzenia rejestru oznacze(, a tak#e szczegó!owe wymagania w zakresie przechowywania danych dotycz"cych materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego, sposób post$powania podczas oznaczania obiektu produkcyjnego uszczegó!owione zostan" – zgodnie z upowa#nieniem zawartym w art. l pkt 2 projektu ustawy – w rozporz"dzeniu wydanym przez ministra w!a%ciwego do spraw gospodarki w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych, po zasi$gni$ciu opinii Szefa Agencji Bezpiecze(stwa Wewn$trznego i Ministra Obrony Narodowej. Osobny w"tek problemowy uj$ty w projekcie regulacji stanowi" przepisy tworz"ce podstaw$ prawn" do nowelizacji rozporz"dze(: ) Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 28 lipca 2005 r. w sprawie sposobu prowadzenia prac z u#yciem materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego (Dz. U. Nr 158, poz. 1328), ) Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 6 lipca 2005 r. w sprawie sposobu przechowywania materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego w tymczasowym magazynie (Dz. U. Nr 139, poz. 166), ) Ministra Gospodarki z dnia 12 listopada 2002 r. w sprawie wzoru ewidencji nabytych, zu#ytych, przechowywanych, przemieszczanych i zbytych materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego (Dz. U. Nr 194, poz. 1634), ) Ministra Gospodarki z dnia 28 pa&dziernika 2002 r. w sprawie pomieszcze( magazynowych i obiektów do przechowywania materia!ów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz. U. Nr 190, poz. 1589). W!"czenie
do
projektowanej
regulacji
wybranych
zagadnie(
zwi"zanych
z wykonywaniem dzia!alno%ci gospodarczej w zakresie oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych wynika z faktu, i# zmiany w prawie w nast$pstwie transpozycji dyrektywy, a tak#e uregulowania niektórych aspektów oczyszczania terenów zwi"zane s" z konieczno%ci" nowelizacji tych samych dwóch ustaw, a mianowicie ustawy o wykonywaniu dzia!alno%ci gospodarczej oraz o materia!ach wybuchowych.
5
Konieczno%' nowelizacji wymienionych rozporz"dze( wynika z faktu, i# aktualnie obowi"zuj"ce przepisy nie okre%laj" warunków bezpiecze(stwa, jakie powinny by' spe!nione podczas prowadzenia oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych. Przepisy nie wprowadzaj" tak#e obowi"zku ewidencji znalezionych materia!ów wybuchowych. Okre%lenia wymaga równie# poj$cie „oczyszczanie terenów”, które powinno by' zdefiniowane jako sprawdzanie obszarów l"dowych oraz wód %ródl"dowych i obszarów morskich pod wzgl$dem wyst$powania materia!ów wybuchowych, a tak#e wydobycie, zabezpieczenie, zniszczenie lub unieszkodliwienie znalezionych materia!ów wybuchowych. Wskazane wy#ej problemy wymagaj" uregulowania, bowiem oczyszczanie terenów jest zwi"zane z podwy#szonym ryzykiem wypadku (katastrofy) z uwagi na operowanie potencjalnie du#ymi ilo%ciami materia!ów wybuchowych. Dlatego oczyszczanie terenów powinni wykonywa' jedynie przedsi$biorcy mog"cy spe!ni' – okre%lone w
odpowiednich
przepisach – warunki bezpiecze(stwa. Zmiany stanowi"ce podstaw$ prawn" do wydania ww. rozporz"dze( zawarte s" w art. l pkt 3 oraz w art. 2 pkt 3 lit. b oraz pkt 4. Zgodnie z § 4 ust. l pkt 2 rozporz"dzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z pó&n. zm.), notyfikacji nie podlegaj" akty prawne stanowi"ce wype!nienie zobowi"za( mi$dzynarodowych przewiduj"cych przyj$cie wspólnych przepisów technicznych. Projektowana regulacja spe!nia warunki zwolnienia z notyfikacji w Komisji Europejskiej, bowiem transponuje przepisy dyrektywy do prawa polskiego i wype!nia w ten sposób mi$dzynarodowe zobowi"zania Rzeczypospolitej Polskiej. Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. Projekt ustawy – zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dzia!alno%ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414) – zosta! zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej z chwil" rozes!ania go do uzgodnie( mi$dzyresortowych. W trakcie procesu legislacyjnego nie wp!yn"! #aden wniosek od podmiotów zainteresowanych pracami nad projektem ustawy w trybie przepisów ustawy o dzia!alno%ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa.
6
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Podmioty, na które b$dzie oddzia!ywa' projektowana regulacja Zmiany w ustawach: o wykonywaniu dzia!alno%ci gospodarczej oraz o materia!ach wybuchowych zwi"zane z implementacj" dyrektywy b$d" oddzia!ywa' na nast$puj"ce podmioty: 1) grup$ oko!o 10 przedsi$biorców wytwarzaj"cych materia!y wybuchowe przeznaczone do u#ytku cywilnego (MWC), 2) grup$ oko!o 60 przedsi$biorców, którzy mog" prowadzi' obrót materia!ami wybuchowymi obejmuj"cy równie# import MWC, 3) grup$ oko!o 300 przedsi$biorców, którzy wykorzystuj" materia!y wybuchowe w zwi"zku z prowadzon" dzia!alno%ci" gospodarcz" w zakresie poszukiwania, rozpoznawania, wydobywania kopalin ze z!ó#, a tak#e bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz sk!adowania odpadów w górotworze, 4) grup$ oko!o 50 przedsi$biorców zajmuj"cych si$ wykonywaniem us!ug i prac zwi"zanych z wykorzystaniem materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego poza górnictwem, 5)
grup$ oko!o 10 jednostek badawczo-rozwojowych prowadz"cych dzia!alno%' naukow" w zakresie projektowania materia!ów wybuchowych (w tym MWC), a tak#e badania w!a%ciwo%ci u#ytkowych, sk!adu chemicznego oraz technologii wytwarzania tych materia!ów. Zmiany w ustawach: o wykonywaniu dzia!alno%ci gospodarczej oraz o materia!ach
wybuchowych maj"ce na celu stworzenie podstawy prawnej do nowelizacji rozporz"dze( reguluj"cych wybrane aspekty wykonywania dzia!alno%ci gospodarczej w zakresie oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych – z uwagi na czysto formalny charakter – nie b$d" oddzia!ywa!y na #adne podmioty.
2. Wyniki przeprowadzonych konsultacji spo!ecznych Przygotowanie projektu ustawy poprzedzono konsultacjami z podmiotami, które prowadz" dzia!alno%' gospodarcz" w zakresie wytwarzania, obrotu, prac badawczo-
7
rozwojowych, a tak#e prac w zakresie poszukiwania, rozpoznawania, wydobywania kopalin ze z!ó# oraz importerów, w tym: 1) krajowymi producentami MWC (Nitroerg S.A., BlastExpol S.A.), 2) KGHM Polska Mied& S.A. w Lubinie – podmiotem, który zu#ywa najwi$ksz" ilo%' MWC w Polsce, 3) Akademi" Górniczo-Hutnicz", 4) Wy#szym Urz$dem Górniczym, 5) Stowarzyszeniem Polskich In#ynierów Strza!owych, 6) Instytutem Przemys!u Organicznego – o%rodkiem naukowym prowadz"cym prace badawczorozwojowe z wykorzystaniem MWC, 7) Kopalni" Do%wiadczaln" „Barbara”, która jest jedyn" polsk" jednostk" notyfikowan" przy UE w dziedzinie materia!ów wybuchowych, 8) firm" ORICA Poland Sp. z o.o. - importerem MWC, 9) firm" EISEI PIRST zajmuj"c" si$ budow" baz danych. W efekcie przeprowadzonych konsultacji stwierdzono, co nast$puje: a) stosowane dot"d oznaczenia MWC w Polsce niewiele odbiegaj" co do zawarto%ci merytorycznej od wprowadzanych przepisami dyrektywy. W obowi"zuj"cym systemie oznaczenia MWC ich krajowi wytwórcy nie podaj" „oznaczenia kraju producenta” oraz „kodu obiektu produkcyjnego”. MWC s" oznakowane poprzez indywidualny numer nadawany pojedynczym nabojom lub najmniejszej jednostce opakowania. Zapalniki elektroniczne posiadaj" kody elektroniczne, za pomoc" których mo#liwa jest identyfikacja producenta. Obowi"zuj"cy obecnie system ewidencji materia!ów wybuchowych w du#ym stopniu pozwala na %ledzenie MWC do momentu przekazania ko(cowemu u#ytkownikowi. Dokumentacja jest prowadzona w formie pisemnej i w wersji elektronicznej. System oznaczenia nie jest jednak ca!kowicie zgodny z wymaganiami dyrektywy, b) problem b$dzie stanowi' oznaczenie pobudzaczy i zapalników oraz lontów, oznaczenie wymienionych wyrobów b$dzie wymaga!o zakupu specjalistycznych drukarek. Specjalistyczny charakter i zakres projektowanej regulacji nie uzasadnia szerszych konsultacji ze zwi"zkami zawodowymi, np. na forum Zespo!u Trójstronnego ds. Spo!eczno-Gospodarczych Warunków Restrukturyzacji Przemys!owego Potencja!u Obronnego.
8
Projekt jest dost$pny na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Gospodarki od dnia jego przekazania do uzgodnie( mi$dzyresortowych.
3. Skutki wprowadzenia aktu normatywnego na: a) sektor finansów publicznych Wej%cie w #ycie projektowanej regulacji nie poci"gnie za sob" obci"#e( finansów publicznych, w szczególno%ci bud#etu pa(stwa oraz bud#etów jednostek samorz"du terytorialnego. b) rynek pracy Projektowana regulacja nie spowoduje zmian na rynku pracy. c) konkurencyjno%' gospodarki i przedsi$biorczo%' Wprowadzenie nowych przepisów mo#e nieznacznie pogorszy' konkurencyjno%' przedsi$biorców wytwarzaj"cych i prowadz"cych obrót materia!ami wybuchowymi. Wynika to z faktu, i# mali i %redni przedsi$biorcy b$d" musieli ponie%' jednorazowo koszty zakupu programów informatycznych i wyposa#enia wynosz"ce od kilku do kilkunastu tysi$cy z! i kilku tysi$cy z! rocznie na utrzymanie i konserwacj$ sprz$tu. W przypadku du#ych przedsi$biorstw wytwarzaj"cych materia!y wybuchowe, a tak#e kombinatów górniczych zu#ywaj"cych setki lub tysi"ce ton tych materia!ów rocznie, koszty zwi"zane z zakupem programów informatycznych i odpowiedniego sprz$tu oraz wdro#eniem %rodków zapewniaj"cych bezpiecze(stwo prowadzenia rejestrów mog" wynie%' jednorazowo do 1,5-2 mln z!. Wp!yw regulacji na konkurencyjno%' ca!ej gospodarki b$dzie niezauwa#alny. d) sytuacje i rozwój regionalny Wej%cie w #ycie projektowanej regulacji nie spowoduje powstania nowych podmiotów gospodarczych, nowych miejsc pracy ani pojawienia si$ nowych impulsów technologicznych. W zwi"zku z tym wej%cie w #ycie projektowanej regulacji nie przyczyni si$ do zmiany sytuacji i rozwoju regionalnego. Nowelizacja nie b$dzie te# mia!a wp!ywu na %rodowisko naturalne.
4. *ród!a finansowania dzia!a( wynikaj"cych z projektowanej regulacji Koszty finansowania dzia!a( zwi"zanych z wej%ciem w #ycie regulacji b$d" ponoszone jedynie przez przedsi$biorców zajmuj"cych si$ wytwarzaniem oraz obrotem materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego. Koszty te b$d" zale#e' przede 9
wszystkim
od
ilo%ci
materia!ów
wybuchowych
wytwarzanych,
sprzedawanych
lub zu#ywanych w skali roku. Nale#y oczekiwa', #e w przypadku ma!ych przedsi$biorstw koszty te wynosi' b$d" od kilku do kilkunastu tysi$cy z! na zakup programów i wyposa#enia i kilku tysi$cy rocznie na utrzymanie i konserwacj$ sprz$tu. W przypadku du#ych przedsi$biorstw wytwarzaj"cych materia!y wybuchowe, a tak#e kombinatów górniczych zu#ywaj"cych setki lub tysi"ce ton tych materia!ów rocznie, koszty zwi"zane z zakupem programów informatycznych i odpowiedniego sprz$tu oraz wdro#eniem %rodków zapewniaj"cych bezpiecze(stwo prowadzenia rejestrów mog" wynie%' jednorazowo do 1,5–2 mln z!.
03/06zb
10
ł.
-)
:t
rt-: ",' I
URZĄD INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ KOMITETU SEKRETARZ KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ SEKRETARZ STANU Mikoł aj Dowgielewicz Min.MD/d/1,1 tognP/ma Warszawa,dnia,l ,,fmarcafOOg r. Pan Maciej Berek Sekretarz Rady MinistrÓw opinia o zgodnoś ciz prawem Unii Europejskiej projektu ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu dział alnoś cigospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiał ami wybuchowymi,bronią amunicją oraz wyrobami i technologiq o Przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym oraz ustawy o materiał ach wybuchowych przeznaczonych do uzytku c y w i l n e g o s p o r z ą d z o n a n a p o d s t a w i e a r t . 9 p k t 3 w z w . z a r t . 2 u1spt .k t 2 i u s t . 2 p k t f a ustawy z dnia 8 sierpnia 1996r. o Komitecie IntegracjiEuropejskiej (Dz. U. Nr 106' poz. 494)przez Sekretarza Komitetu IntegracjiEuropejskiej Mikolaja Dowgielewicza SzanownyP anie Ministrze, gospodarczej W zwią zku z projektemustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu dział alnoś ci amunicj bronią w1,luchowymi' i obrotu materiał ami w zakresiewy'twarzan1a ą oraz wyrobami i technologią o przeznaczęniu wojskowym lub poiicyjnym oraz ustawy o materiał ach wy'buchowychprzeznaczonychdo uzytku cywilnego (pismo z dnia 10.03.2009r., nr RM-1038-09),uprzejmieinformuję,ze nie zgtaszamuwag do ww. projektu. opinię: pozwalamsobięwyrazic następują cą Jednocześ nie Projektowanaregulacjajest zgodna z prawem Unii Europejskiej.
Z powaianiem,
Do uprzejEei wiadomoś ci: Pan WaldemarPawlak WiceprezesRady Ministrow Minister Gospodarki
ii } (ą,r\a.. i .,j)
Projekt ROZPORZ+DZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1) z dnia ............................ 2009 r. w sprawie sposobu jednoznacznego oznaczenia materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u$ytku cywilnego, wymaga% dotycz#cych oznaczania obiektów produkcyjnych oraz prowadzenia rejestru oznacze% 2) Na podstawie art. 23a ust. 9 ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu dzia!alno%ci gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materia!ami wybuchowymi, broni", amunicj" oraz wyrobami i technologi" o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz.U. Nr 67, poz. 679 z pó&n. zm. 3)) zarz"dza si$, co nast$puje: § 1. 1. Rozporz"dzenie okre%la: 1) wymagania w zakresie jednoznacznego oznaczenia materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego oraz jego producenta, a tak#e kodu do odczytu za pomoc" urz"dze( elektronicznych; 2) sposób oznaczenia kraju producenta lub przywozu materia!u wybuchowego przeznaczonego do u#ytku cywilnego na obszar Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub pa(stwa cz!onkowskiego Europejskiego Porozumienia o wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym; 3) wymagania w zakresie oznaczenia obiektu produkcyjnego oraz wzór wniosku o oznaczenie obiektu produkcyjnego; 4) sposób prowadzenia rejestru oznacze( oraz zakres informacji, gromadzonych w tym rejestrze, niezb$dnych do identyfikacji przedsi$biorcy, który sprawuje nadzór nad materia!ami wybuchowymi przeznaczonymi do u#ytku cywilnego oraz do ustalenia lokalizacji tych materia!ów; 5) warunki przechowywania danych zgromadzonych w sposób zapewniaj"cy ochron$ przed przypadkowym lub celowym uszkodzeniem lub zniszczeniem danych zgromadzonych w rejestrze dotycz"cych materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego; 6) tryb post$powania przy przekazywaniu uprawnionym organom i s!u#bom pa(stwowym informacji dotycz"cych materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego. 2. Przepisów rozporz"dzenia nie stosuje si$ do: 1) materia!ów wybuchowych, które zosta!y przewiezione i dostarczone do miejsca zu#ycia bez opakowania lub w pojazdach z zamontowanymi pompami w celu bezpo%redniego wy!adowania do otworu strza!owego; 1)
Minister Gospodarki kieruje dzia!em administracji rz"dowej – gospodarka, na podstawie § 1 ust. 2 rozporz"dzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegó!owego zakresu dzia!ania Ministra Gospodarki (Dz. U. Nr 216, poz. 1593). 2) Niniejsze rozporz"dzenie wdra#a dyrektyw$ Komisji 2008/43/WE z dnia 4 kwietnia 2008 r. r w sprawie ustanowienia systemu oznaczania i %ledzenia materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego, zgodnie z dyrektyw" Rady 93/15/EWG (Dz. Urz. UE L 94 z 05.04.2008 r. str 8). 3) zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 74, poz. 676 i Nr 117, poz. 1007, z 2003 r. Nr 210, poz. 2036, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 116, poz. 1203, Nr 173, poz. 1808 i Nr 222, poz. 2249, z 2005 r. Nr 94, poz. 788 i Nr 184, poz. 1539, z 2006 r. Nr 133, poz. 935 i Nr 235, poz. 1700, z 2008 r., Nr 180, poz. 1112, Nr 214, poz. 1374 oraz z 2009 r., Nr 18, poz. 97 i Nr ..., poz. ...
2) materia!ów wybuchowych wyprodukowanych w miejscu wykonywania prac z u#yciem materia!ów wybuchowych i zu#ywanych bezpo%rednio po wyprodukowaniu. § 2. Ilekro' w rozporz"dzeniu jest mowa o: 1) jednoznacznym oznaczeniu – nale#y przez to rozumie' oznaczenie materia!u wybuchowego przeznaczonego do u#ytku cywilnego oraz ka#dej najmniejszej jednostki jego opakowania nazw" producenta, kodem alfanumerycznym, kodem kreskowym lub matrycowym, wed!ug zasad okre%lonych w za!"czniku do dyrektywy; 2) materia!ach wybuchowych – nale#y przez to rozumie' materia!y wybuchowe przeznaczone do u#ytku cywilnego; 3) umowie ADR – nale#y przez to rozumie' Umow$ Europejsk" dotycz"c" mi$dzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR) sporz"dzon" w Genewie dnia 30 wrze%nia 1957 r. (Dz.U. z 2002 r. Nr 194, poz. 1629 oraz z 2003 r. Nr 207, poz. 2013 i 2014) wraz ze zmianami obowi"zuj"cymi od daty ich wej%cia w #ycie w stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej, podanymi do publicznej wiadomo%ci we w!a%ciwy sposób; 4) za!"czniku A – nale#y przez to rozumie' za!"cznik A do umowy ADR; 5) najmniejszej jednostce opakowania – nale#y przez to rozumie' opakowanie zewn$trzne materia!ów wybuchowych, okre%lone w instrukcjach pakowania w za!"czniku A do umowy ADR; 6) numerze identyfikacyjnym materia!u wybuchowego – nale#y przez to rozumie' numer identyfikacyjny materia!u wybuchowego przeznaczonego do u#ytku cywilnego, nadany na podstawie art. 4a ust. 1 oraz 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o materia!ach wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego (Dz. U. Nr 117, poz. 1007, z pó&n. zm.4)). § 3. 1. Przedsi$biorca, który wytwarza lub wprowadza do obrotu materia!y wybuchowe, z zastrze#eniem ust. 2 oraz 3, jest zobowi"zany do oznaczenia materia!ów wybuchowych oraz ka#dej najmniejszej jednostki ich opakowania jednoznacznym oznaczeniem. 2. W przypadku, gdy materia! wybuchowy podlega dalszemu procesowi produkcyjnemu, przedsi$biorca nie jest zobowi"zany do oznaczenia go nowym jednoznacznym oznaczeniem, chyba, #e oryginalne jednoznaczne oznaczenie nie wyst$puje. 3. Przepisu ust. 1 nie stosuje si$, je#eli materia! wybuchowy zosta! wyprodukowany na eksport i zosta!o na nim naniesione oznaczenie zgodne z wymogami kraju przywozu, które umo#liwia identyfikacj$ materia!u wybuchowego. 4. Przedsi$biorca dokonuj"cy przepakowywania do nowych opakowa( materia!ów wybuchowych jest zobowi"zany do oznaczenia materia!ów wybuchowych oraz ka#dej najmniejszej jednostki ich opakowania jednoznacznym oznaczeniem. § 4. 1. Jednoznaczne oznaczenie, o którym mowa w § 3, z zastrze#eniem ust. 2, powinno zawiera' nast$puj"ce informacje: 1) nazw$ producenta; 2) alfanumeryczny kod zawieraj"cy: a) dwie litery, wskazuj"ce pa(stwo cz!onkowskie, jako miejsce produkcji lub przywozu materia!u wybuchowego na teren Wspólnoty, 4)
Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 238, poz. 2019, z 2004 r. Nr 222, poz. 2249, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, z 2007 r. Nr 176, poz. 1238 oraz z 2008 r. Nr 214, poz. 1342.
2
b) trzy cyfry stanowi"ce kod przypisany obiektowi produkcyjnemu, c) jednoznaczny kod produktu i informacj$ logistyczn" sporz"dzon" przez producenta; 3) kod kreskowy lub kod matrycowy, odpowiadaj"cy bezpo%rednio kodowi alfanumerycznemu. 2. W przypadku wyrobów, które maj" zbyt ma!e wymiary, aby umie%ci' na nich jednoznaczny kod produktu i informacj$ logistyczn" sporz"dzon" przez producenta, dopuszcza si$ umieszczenie na wyrobie informacji okre%lonych w ust. 1 pkt 2 lit. a i b oraz kodu wskazanego w pkt 3. 3. Trzycyfrowy kod obiektu produkcyjnego, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. b, z zastrze#eniem przepisu ust. 4 oraz 5, jest nadawany przez ministra w!a%ciwego do spraw gospodarki na pisemny wniosek przedsi$biorcy lub importera, którego wzór okre%la za!"cznik nr 1 do rozporz"dzenia. Minister w!a%ciwy do spraw gospodarki prowadzi rejestr nadanych trzycyfrowych kodów obiektów produkcyjnych i udost$pnia zawarte w nim informacje w!a%ciwym w!adzom pa(stw cz!onkowskich Wspólnoty. 4. W przypadku, gdy obiekt produkcyjny znajduje si$ poza Wspólnot", producent materia!ów wybuchowych wyst$puje do w!a%ciwych w!adz pa(stwa cz!onkowskiego przywozu o nadanie kodu obiektu produkcyjnego, o którym mowa w ust. 1 pkt. 2 lit. b. 5. W przypadku, gdy obiekt produkcyjny znajduje si$ poza Wspólnot" i producent nie ma siedziby na terenie Wspólnoty, importer materia!ów wybuchowych wyst$puje do w!a%ciwych w!adz pa(stwa cz!onkowskiego przywozu o nadanie obiektowi produkcyjnemu kodu, o którym mowa w ust. 1 pkt. 2 lit. b. 6. Jednoznaczny kod produktu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. c, stanowi sze%' cyfr, spo%ród których: 1) cztery pierwsze cyfry stanowi" kolejny nadany w danym roku kalendarzowym numer materia!u wybuchowego (uzupe!niony do czterech cyfr o odpowiedni" ilo%' zer), wchodz"cy w sk!ad numeru identyfikacyjnego materia!u wybuchowego, o którym mowa w za!"czniku nr 2 do rozporz"dzenia Ministra Spraw Wewn$trznych i Administracji z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie numeru identyfikacyjnego materia!u wybuchowego przeznaczonego do u#ytku cywilnego (Dz. U. Nr 262, poz. 2616); 2) dwie kolejne cyfry stanowi" dwie ostatnie cyfry roku kalendarzowego, w którym materia!owi wybuchowemu nadano numer identyfikacyjny, o którym mowa w pkt 1. 7. Informacja logistyczna, o której mowa w ust. 1 pkt 2 lit. c sk!ada si$ z dwunastu cyfr, podzielonych na dwie grupy po sze%' cyfr, spo%ród których: 1)
pierwsza grupa czterech cyfr okre%la dat$ produkcji materia!u wybuchowego znajduj"cego si$ w najmniejszej jednostce opakowania i zawiera kolejno: a) numer tygodnia w danym roku kalendarzowym, b) dwie ostatnie cyfry roku kalendarzowego. 2) druga grupa o%miu cyfr stanowi kolejny numer najmniejszej jednostki opakowania danego materia!u wybuchowego, wyprodukowanego w roku kalendarzowym wskazanym w pkt. 1 lit. a.
3
8. Jednoznaczne oznaczenie powinno by' nanoszone lub trwale przytwierdzone do materia!u wybuchowego w postaci bezpo%redniego nadruku, piecz$ci, etykiety samoprzylepnej lub dodatkowego pasywnego oboj$tnego identyfikatora elektronicznego, zawieraj"cych czytelne informacje okre%lone w § 4 ust.1. 9. Wzór jednoznacznego oznaczenia, o którym mowa w ust. 1, okre%la za!"cznik nr 2 do rozporz"dzenia. § 5. 1. W przypadku materia!ów wybuchowych w nabojach lub w workach jednoznaczne oznaczenie umieszczane jest w postaci samoprzylepnej etykiety lub bezpo%redniego nadruku na ka#dym naboju lub worku. Na ka#dym opakowaniu z nabojami umieszcza si$ dodatkow" etykiet$ zawieraj"c" jednoznaczne oznaczenie. Oprócz tego przedsi$biorca mo#e zastosowa' pasywny oboj$tny identyfikator elektroniczny do!"czony do ka#dego naboju lub worka, oraz, odpowiednio, podobny identyfikator elektroniczny umieszczany na ka#dym opakowaniu nabojami. 2. W przypadku materia!ów wybuchowych sk!adaj"cych si$ z dwóch komponentów jednoznaczne oznaczenie stanowi etykieta samoprzylepna lub bezpo%redni nadruk na ka#dej najmniejszej jednostce opakowania zawieraj"cego oba komponenty. 3. W przypadku sp!onek i lontów (stopin) jednoznaczne oznaczenie stanowi samoprzylepna etykieta lub bezpo%redni nadruk lub piecz$' na pow!oce sp!onki. Na ka#dym opakowaniu ze sp!onkami lub lontami umieszcza si$ dodatkow" etykiet$. Oprócz tego przedsi$biorca mo#e zastosowa' pasywny oboj$tny identyfikator elektroniczny do!"czony do ka#dej sp!onki lub lontu, oraz, odpowiednio, podobny identyfikator elektroniczny umieszczany na ka#dym opakowaniu ze sp!onkami lub lontami. 4. W przypadku zapalników elektrycznych, nieelektrycznych i elektronicznych jednoznaczne oznaczenie stanowi etykieta samoprzylepna na przewodach lub tulei zapalnika, albo etykieta samoprzylepna lub bezpo%redni nadruk lub piecz$' na os!onie zapalnika. Na ka#dym opakowaniu z zapalnikami umieszcza si$ dodatkow" etykiet$. Oprócz tego przedsi$biorca mo#e zastosowa' pasywny oboj$tny identyfikator elektroniczny do!"czony do ka#dego zapalnika, oraz, odpowiednio, podobny identyfikator elektroniczny umieszczony na ka#dym opakowaniu z zapalnikami. 5. W przypadku zap!onników i pobudzaczy wybuchowych jednoznaczne oznaczenie stanowi samoprzylepna etykieta lub bezpo%redni nadruk na zap!onniku lub pobudzaczu wybuchowym. Na ka#dym opakowaniu z zap!onnikami lub pobudzaczami wybuchowymi umieszcza si$ dodatkow" etykiet$. Oprócz tego przedsi$biorca mo#e zastosowa' pasywny oboj$tny identyfikator elektroniczny do!"czony do ka#dego zap!onnika lub pobudzacza wybuchowego, oraz, odpowiednio, podobny identyfikator elektroniczny umieszczony na ka#dym opakowaniu z zap!onnikami lub pobudzaczami wybuchowymi. 6. W przypadku lontów detonuj"cych i lontów prochowych jednoznaczne oznaczenie stanowi etykieta samoprzylepna lub bezpo%redni nadruk na zwoju lontu. Jednoznaczne oznaczenie umieszcza si$ co pi$' metrów na zewn$trznej pow!oce lontu detonuj"cego lub prochowego, albo na plastikowej wyt!aczanej wewn$trznej warstwie znajduj"cej si$ bezpo%rednio pod oplotem zewn$trznym lontu detonuj"cego lub prochowego. Na ka#dym opakowaniu z lontami detonuj"cymi lub prochowymi umieszcza si$ dodatkow" etykiet$. Oprócz tego przedsi$biorca mo#e zastosowa' pasywny oboj$tny identyfikator elektroniczny
4
do!"czony wewn"trz lontu, oraz, odpowiednio, podobny identyfikator elektroniczny umieszczony na ka#dym opakowaniu lontu detonuj"cego lub prochowego. 7. W przypadku puszek i b$bnów zawieraj"cych materia!y wybuchowe jednoznaczne oznaczenie stanowi etykieta samoprzylepna lub bezpo%redni nadruk na puszce lub b$bnie zawieraj"cym materia!y wybuchowe. Oprócz tego przedsi$biorca mo#e zastosowa' pasywny oboj$tny identyfikator elektroniczny do!"czony do ka#dej z puszek lub b$bna. § 6. Przedsi$biorca mo#e do!"cza' do materia!ów wybuchowych samoprzylepne kopie oryginalnych etykiet, przeznaczone do wykorzystania przez klientów. Kopie te powinny by' wyra&nie oznaczone jako kopie orygina!ów w celu zapobiegania nadu#yciom zwi"zanym z wykorzystywaniem tych kopii. § 7. Przedsi$biorca, który prowadzi dzia!alno%' gospodarcz" w zakresie wytwarzania i/lub obrotu materia!ami wybuchowymi lub u#ywa materia!ów wybuchowych prowadzi rejestr danych dotycz"cych materia!ów wybuchowych, umo#liwiaj"cych %ledzenie materia!ów wybuchowych oraz identyfikacj$ ich posiadaczy w dowolnym momencie przez uprawnione organy i s!u#by pa(stwowe. § 8. 1. Rejestr, o którym mowa w § 7, powinien zawiera': 1) 2) 3)
jednoznaczne oznaczenia materia!ów wybuchowych; informacj$ o firmie lub osobie, której powierzono nadzór nad materia!em wybuchowym; informacje o lokalizacji ka#dego materia!u wybuchowego w okresie, gdy jest on w posiadaniu przedsi$biorcy lub pod jego nadzorem, dopóki nie zostanie przemieszczony do innego przedsi$biorcy, zu#yty lub unieszkodliwiony.
2. Rejestr jest prowadzony dla ka#dego materia!u wybuchowego posiadaj"cego jednoznaczny kod produktu, o którym mowa w § 4 ust. 6. 3. Rejestr, o którym mowa w § 7, mo#e stanowi', z zastrze#eniem ust. 4, dokumentacja ewidencji materia!ów wybuchowych, prowadzona na podstawie: 1) rozporz"dzenia Ministra Gospodarki z dnia 10 wrze%nia 2002 r. w sprawie ewidencjonowania materia!ów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów i technologii o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz. U. Nr 163, poz. 1346 oraz z 2003 r. Nr 143, poz. 1394) - przez przedsi$biorców prowadz"cych dzia!alno%' gospodarcz" w zakresie wytwarzania lub obrotu materia!ami wybuchowymi; albo 2) rozporz"dzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Spo!ecznej z dnia 1 kwietnia 2003 r. w sprawie przechowywania i u#ywania %rodków strza!owych i sprz$tu strza!owego w zak!adach górniczych (Dz. U. Nr 72, poz. 655) - przez przedsi$biorców prowadz"cych dzia!alno%' górnicz"; albo 3) rozporz"dzenia Ministra Gospodarki z dnia 12 listopada 2002 r. w sprawie wzoru ewidencji nabytych, zu#ytych, przechowywanych, przemieszczanych i zbytych materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego (Dz. U. 194, poz. 1634) - przez przedsi$biorców, w tym jednostki naukowe, prowadz"cych prace z u#yciem materia!ów wybuchowych poza górnictwem na podstawie pozwolenia wojewody.
5
4. Dokumentacja ewidencji, o której mowa w ust. 3, powinna zawiera' informacje o jednoznacznych oznaczeniach naniesionych lub przytwierdzonych do ewidencjonowanych materia!ów wybuchowych i najmniejszych jednostek ich opakowania. § 9.1. Rejestr, o którym mowa w § 7, jest prowadzony w formie pisemnej i obejmuje ksi$gi ewidencyjne materia!ów wybuchowych wraz z dokumentami ewidencyjnymi, stanowi"cymi podstaw$ wpisów do tych ksi"g. Rejestr powinien by' prowadzony w sposób zapewniaj"cy ochron$ przed przypadkowym lub celowym uszkodzeniem albo zniszczeniem zgromadzonych danych oraz dost$pem osób nieupowa#nionych. 2. Rejestr mo#e by' prowadzony z wykorzystaniem elektronicznych metod przetwarzania informacji, pod warunkiem stosowania rozwi"za( systemowych umo#liwiaj"cych: 1) ochron$ zgromadzonych danych i ich zapasowych kopii przed przypadkowym lub celowym uszkodzeniem lub zniszczeniem; 2) ochron$ zgromadzonych danych przed kradzie#", zmian" przez osoby nie uprawnione i dost$pem osób nieuprawnionych; 3) ochron$ przed wirusami komputerowymi; 4) weryfikacj$ zgromadzonych danych na podstawie przechowywanej przez przedsi$biorc$ dokumentacji ewidencyjnej. 3. Przedsi$biorcy testuj" przynajmniej raz do roku prawid!owe funkcjonowanie systemu gromadzenia danych w rejestrze. § 10. 1. Przedsi$biorca, o których mowa w § 7, przekazuje, w zakresie prowadzonej dzia!alno%ci przekazuje uprawnionym organom i s!u#bom pa(stwowym, na ich #"danie, informacje dotycz"ce pochodzenia i lokalizacji ka#dego z materia!ów wybuchowych w czasie cyklu ich #ycia i w ca!ym !a(cuchu zaopatrzeniowym, zgromadzone w rejestrze, o którym mowa w § 7. 2. Przedsi$biorca przekazuje komendantowi wojewódzkiemu Policji w!a%ciwemu ze wzgl$du na siedzib$ przedsi$biorcy i stale aktualizuje informacje dotycz"ce nazwisk i danych teleadresowych osób upowa#nionych do udzielania poza normalnymi godzinami pracy uprawnionym organom i s!u#b" pa(stwowym, na ich #"danie, informacji dotycz"cych pochodzenia i lokalizacji materia!ów wybuchowych w czasie cyklu ich #ycia i w ca!ym !a(cuchu zaopatrzeniowym. § 11. Przedsi$biorcy przechowuj" przez okres 10 lat dane i informacje dotycz"ce materia!ów wybuchowych wyprodukowanych lub importowanych przed dniem 5 kwietnia 2012 r., wynikaj"ce z wymaga( dotychczas obowi"zuj"cych przepisów krajowych. § 12. Rozporz"dzenie wchodzi w #ycie w dniu 5 kwietnia 2012 r., z wyj"tkiem przepisu § 11, który wchodzi w #ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia. Minister Gospodarki
6
Za!"czniki do rozporz"dzenia Ministra Gospodarki z dnia ……. 2009 r. (poz. …..) Za!"cznik nr 1 WZÓR Data wp!ywu wniosku Nr akt sprawy WNIOSEK o nadanie trzycyfrowego kodu obiektu produkcyjnego, uj$tego w jednoznacznym oznaczeniu materia!u wybuchowego 1. Status prawny wnioskodawcy: (Niepotrzebne skre%li') 1.1. producent, 1.2. importer 2. Nazwa wnioskodawcy
3. Adres wnioskodawcy a) Pa(stwo
b) Województwo
c) Miejscowo%'
d) Kod pocztowy
e) Ulica
f) Numer domu
7
g) Numer lokalu h) Numer telefonu i faksu
i) Adres poczty elektronicznej
3. Lokalizacja obiektu produkcyjnego 3.1. Teren Wspólnoty 3.2. Poza terenem Wspólnoty 4. Oznaczenie producenta materia!u wybuchowego
5. Adres obiektu produkcyjnego a) Pa(stwo
b) Województwo
c) Miejscowo%'
d) Kod pocztowy
e) Ulica
8
f) Numer domu
g) Numer lokalu
h) Numer telefonu i faksu
i) Adres poczty elektronicznej
6. Nazwa obiektu produkcyjnego
8. Inne informacje ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… 9. O%wiadczam, #e informacje podane we wniosku s" zgodne z prawd" ……………… dnia ………………..
Piecz$' wnioskodawcy ……………………………… (Podpis wnioskodawcy)
9
Za!"cznik nr 2 WZÓR JEDNOZNACZNEGO OZNACZENIA MATERIA,U WYBUCHOWEGO PRZEZNACZONEGO DO U-YTKU CYWILNEGO Przyk!ad Nazwa producenta materia!u wybuchowego Oznaczenie dla odczytu elektronicznego w formie kodu kreskowego lub/i kodu matrycowego, który odpowiada bezpo%rednio kodowi alfanumerycznmu PL 010 002608 081201000050x/
x/ w powy#szym kolejne litery lub grupy cyfr przyk!adzie uj$te w kodzie alfanumerycznym oznaczaj": Litery lub kolejne grupy cyfr PL 010 0026
08 0809 00000050
Rodzaj informacji miejsce produkcji – Rzeczpospolita Polska kod przypisany obiektowi produkcyjnemu kolejny numer materia!u wybuchowego nadany w danym roku kalendarzowym (uzupe!niony do czterech cyfr o odpowiedni" ilo%' zer), wchodz"cy w sk!ad numeru identyfikacyjnego materia!u wybuchowego dwie ostatnie cyfry numeru roku kalendarzowego 2008, w którym materia!owi wybuchowemu nadano numer identyfikacyjny Data produkcji materia!u wybuchowego – [tydzie(– rok ] kolejny numer najmniejszej jednostki opakowania danego materia!u wybuchowego, wyprodukowanego w 2009 r.
17/03/BS 10
UZASADNIENIE Regulacje zawarte w projekcie rozporz"dzenia MG w sprawie oznaczania i %ledzenia materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego maj" na celu wykonanie przepisów art. 23a ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu dzia!alno%ci gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materia!ami wybuchowymi, broni", amunicj" oraz wyrobami i technologi" o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz. U. Nr 67, poz. 679, z pó&n. zm.) transponuj"cej przepisy dyrektywy Komisji 2008/43/WE z dnia 4 kwietnia 2008 r. w sprawie ustanowienia systemu oznaczania i %ledzenia materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego, zgodnie z dyrektyw" Rady 93/15/EWG, w zakresie oznaczenia i %ledzenia materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego zwanej dalej „dyrektyw"”. Dyrektywa wpisuje si$ w dzia!ania prowadzone przez pa(stwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), dotycz"ce szeroko rozumianej poprawy bezpiecze(stwa w krajach EOG poprzez poddanie wytwarzania,
obrotu i u#ywania materia!ów wybuchowych
przeznaczonych do u#ytku cywilnego (MWC) okre%lonym rygorom. W szczególno%ci przepisy dyrektywy wprowadzaj" obowi"zek utworzenia systemu oznaczenia MWC oraz prowadzenia ich ewidencji. Do MWC zalicza si$ te materia!y wybuchowe, które nie s" przeznaczone do wykorzystania na potrzeby obronno%ci i bezpiecze(stwa pa(stwa. G!ównym u#ytkownikiem MWC jest górnictwo; niewielkie ilo%ci MWC zu#ywane s" tak#e do prac wyburzeniowych lub ziemnych. Zgodnie z dyrektyw", a tak#e obowi"zuj"cymi w Rzeczypospolitej Polskiej regulacjami prawnymi1, do materia!ów wybuchowych zalicza si$ równie# wyroby zawieraj"ce materia!y wybuchowe, takie jak: –
naboje zawieraj"ce MWC,
–
zapalniki i pobudzacze,
–
lonty,
1
Ustawy z dnia: – 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu dzia!alno%ci gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materia!ami wybuchowymi, broni", amunicj" oraz wyrobami i technologi" o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz. U. Nr 67, poz. 679, z pó&n. zm.), – 21 czerwca o materia!ach wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego (Dz. U. Nr 117, poz. 1007, z pó&n. zm.).
–
materia!y
wybuchowe
powstaj"ce
w
wyniku
zmieszania
dwóch
sk!adników
niewybuchowych. Poprzez oznaczenie nale#y rozumie' nadanie ka#demu MWC odpowiedniego kodu, którego struktura okre%lona jest w za!"czniku dyrektywy. W sk!ad tej struktury wchodz" nast$puj"ce elementy: –
nazwa producenta,
–
oznaczenie pa(stwa, w którym MWC jest wytwarzany lub wprowadzany na teren EOG,
–
kod obiektu produkcyjnego nadawanego przez odpowiedni" w!adz$ krajow",
–
kod produktu i informacja logistyczna producenta. Oprócz kodu alfanumerycznego, oznaczenie MWC musi zawiera' kod kreskowy lub
matrycowy, dzi$ki któremu – po zastosowaniu czytnika optycznego – mo#na uzyska' wskazane wy#ej informacje na temat materia!ów wybuchowych. System oznaczenia ma na celu identyfikacj$ i %ledzenie MWC, poczynaj"c od miejsca wytworzenia oraz wprowadzenia do obrotu, a ko(cz"c na ostatecznym u#ytkowniku. Wymóg oznaczenia powinien przeciwdzia!a' nieuprawnionemu posiadaniu MWC oraz u!atwia' dzia!ania organów %cigania zmierzaj"ce do ustalenia &ród!a pochodzenia odzyskanych MWC. Materia!y wybuchowe przeznaczone do u#ytku cywilnego w Polsce podlegaj" oznaczeniu od dawna. Obowi"zuj"ce w kraju przepisy (patrz odno%nik 1), transponuj"ce dyrektyw$ Rady 93/15/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie harmonizacji przepisów dotycz"cych wprowadzania do obrotu i kontroli materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego, a tak#e regulacje zawarte w decyzji Komisji Europejskiej Nr 2004/388/WE z dnia 15 kwietnia 2004 r. w sprawie dokumentu wewn"trzwspólnotowego przemieszczania materia!ów wybuchowych zapewniaj" mo#liwo%' ustalenia aktualnego w!a%ciciela MWC. Przepisy te nie wype!niaj" jednak wszystkich wymaga( dyrektywy w zakresie oznaczenia oraz – w przypadku ko(cowych u#ytkowników – wymogów w zakresie przechowywania ewidencji nabytych, przechowywanych oraz zbytych i zu#ytych MWC. Wobec powy#szego konieczna jest nowelizacja przepisów krajowych dotycz"cych obowi"zku oznaczenia oraz ewidencji MWC i dostosowanie ich do wymaga( okre%lonych w dyrektywie. Przepisy dyrektywy nak!adaj" na pa(stwa cz!onkowskie obowi"zek zagwarantowania, aby przedsi$biorcy dzia!aj"cy w sektorze materia!ów wybuchowych: a) oznaczali MWC poprzez umieszczenie na nich odpowiedniego kodu, b) prowadzili rejestr oznacze( wytwarzanych materia!ów wybuchowych wraz ze wszystkimi stosownymi informacjami, w tym dotycz"cymi typu materia!u
2
wybuchowego, a tak#e danych pozwalaj"cych na identyfikacj$ firmy lub osoby, której powierzono nadzór nad MWC; c) rejestrowali lokalizacj$ ka#dego materia!u wybuchowego w okresie, gdy materia! wybuchowy jest w ich posiadaniu lub pod ich nadzorem, dopóki nie zosta! przemieszczony do innego przedsi$biorcy lub wykorzystany; d) testowali swój system gromadzenia danych w regularnych odst$pach czasu w celu zapewnienia jego skuteczno%ci i jako%ci rejestrów zawieraj"cych dane na temat MWC; e) przechowywali dane dotycz"ce MWC w okresie 10 lat; f) chronili zgromadzone dane przed przypadkowym lub celowym uszkodzeniem lub zniszczeniem; g) dostarczali odpowiednim organom i s!u#bom pa(stwowym, na ich #"danie, informacje dotycz"ce pochodzenia i lokalizacji ka#dej jednostki (sztuki) materia!u wybuchowego w ca!ym cyklu #ycia MWC oraz w ca!ym !a(cuchu zaopatrzeniowym; h) przekazywali w!a%ciwym w!adzom pa(stw cz!onkowskich nazwiska i dane teleadresowe osób mog"cych udzieli' informacji dotycz"cych pochodzenia i lokalizacji ka#dej jednostki (sztuki) materia!u wybuchowego w czasie ca!ym cyklu #ycia MWC i w ca!ym !a(cuchu zaopatrzeniowym, poza normalnymi godzinami pracy. Zgodnie z proponowanymi zmianami do oznaczenia MWC zobowi"zani b$d" przedsi$biorcy wytwarzaj"cy i wprowadzaj"cy do obrotu MWC (przedsi$biorcy sektora MWC) w pa(stwach Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Oznaczenia nie trzeba b$dzie stosowa' w przypadku, gdy: 1) wytworzone MWC b$d" przemieszczane poza obszar Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub pa(stwa cz!onkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym i b$d" oznaczone zgodnie z przepisami kraju przeznaczenia; 2) MWC s" dostarczane w miejsce zu#ycia bez opakowania i b$d" przeznaczone do bezpo%redniego zu#ycia; 3) MWC zostan" wytworzone w miejscu ich u#ycia i b$d" przeznaczone do zu#ycia bezpo%rednio po wytworzeniu. Oznaczeniu zgodnie z przepisami dyrektywy nie podlega równie# amunicja. Przepisy okre%laj"ce sytuacje, kiedy znakowanie nie jest obowi"zkowe zawarte s" w § 1 ust. 2 projektu rozporz"dzenia.
3
Jednym z elementów oznaczenia MWC jest kod obiektu produkcyjnego nadawany – na wniosek przedsi$biorcy – przez ministra w!a%ciwego do spraw gospodarki. Wymóg nadawania obiektowi produkcyjnego odpowiedniego kodu b$dzie dotyczy! równie# sytuacji, w której dzia!aj"cy w Polsce przedsi$biorca b$dzie dysponowa' obiektem produkcyjnym zlokalizowanym poza terytorium Wspólnoty. Przepisy dotycz"ce trybu oznaczenia obiektu produkcyjnego okre%lone s" w § 4 ust. 3 – 5, natomiast wzór wniosku przedstawiony jest w za!"czniku nr 1 do projektu rozporz"dzenia. W § 2 podano definicje poj$', o których mowa w rozporz"dzeniu, w tym szczególnie wa#ne poj$cie „najmniejszej jednostki opakowania”, jako opakowania zewn$trznego materia!ów i przedmiotów wybuchowych, stosowanego obligatoryjnie zgodnie z przepisami umowy ADR dotycz"cymi przewo#enia materia!ów wybuchowych po drogach publicznych. Kolejnym elementem jednoznacznego oznaczenia MWC jest jego jednoznaczny kod. W tym celu wykorzystano obowi"zuj"ce od grudnia 2004 r. przepisy dotycz"ce nadawania numeru identyfikacyjnego MWC wprowadzanym do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Numer identyfikacyjny materia!u wybuchowego przeznaczonego do u#ytku cywilnego jest nadawany przez Prezesa Wy#szego Urz$du Górniczego, na podstawie art. 4a ust. 1 oraz 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o materia!ach wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego (Dz. U. Nr 117, poz. 1007, z pó&n. zm.) Stosownie do tego rozporz"dzenia, numer identyfikacyjny MWC zawiera, wyra#one w postaci liter lub cyfr oddzielonych kresk" lub uko%nikiem, nast$puj"ce informacje: 1) litery „MW”, informuj"ce, #e numer identyfikacyjny dotyczy MWC; 2) litery „PL”, informuj"ce, #e numer identyfikacyjny MWC dotyczy terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; 3) liczb$ wskazuj"c" kolejny nadany w danym roku kalendarzowym numer MWC; 4) dwie ostatnie cyfry oznaczenia roku kalendarzowego, w którym MWC nadano numer identyfikacyjny; 5) informacj$ jedno lub kilkuliterow" wskazuj"c" zakres u#ywania MWC. Dla zapewnienia jednoznaczno%ci kodu produktu wystarczaj" informacje okre%lone jako trzecia i czwarta, wchodz"ce w sk!ad numeru identyfikacyjnego MWC. Uwzgl$dniaj"c powy#sze przyj$to, #e jednoznaczny kod produktu stanowi' b$dzie sze%' cyfr, spo%ród których:
4
!" cztery pierwsze cyfry stanowi" kolejny nadany w danym roku kalendarzowym numer MWC(uzupe!niony do czterech cyfr o odpowiedni" ilo%' zer), uj$ty w trzeciej informacji zawartej w numerze identyfikacyjnym MWC, !" dwie kolejne cyfry stanowi" dwie ostatnie cyfry roku kalendarzowego, w którym materia!owi wybuchowemu nadano numer identyfikacyjny, o którym mowa powy#ej. Dodatkow" zalet" przyj$tego sposobu nadawania jednoznacznego kodu produktu jest mo#liwo%' uzyskiwania przez zainteresowane w!adze krajów cz!onkowskich informacji na temat danego MWC, zawartych w prowadzonym przez Wy#szy Urz"d Górniczy Rejestrze materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego, znajduj"cych si$ w obrocie na terytorium Polski. Rejestr ten jest powszechnie dost$pny na portalu www.wug.bip.info.pl. Z kolei okre%lone w § 4 ust. 7 zasady konstruowania informacji logistycznej pozwalaj" na okre%lenie daty produkcji i numeru kolejnego MWC znajduj"cego si$ w najmniejszej jednostce opakowania, istotnych z punktu widzenia %ledzenia materia!u i identyfikacji jego posiadacza w ka#dym momencie, co stanowi podstawowe zadanie wynikaj"ce z dyrektywy. W wyniku konsultacji z przedstawicielami producentów i u#ytkowników materia!ów wybuchowych przyj$to, #e ta cz$%' informacji logistycznej powinna zawiera' informacj$ o dacie produkcji MWC znajduj"cego si$ w najmniejszej jednostce opakowania, wyra#onej przez podanie numeru tygodnia w danym roku kalendarzowym i dwóch ostatnich cyfr tego roku. Wzór jednoznacznego oznaczenia – zgodny z powy#szymi ustaleniami – przedstawiony jest w za!"czniku nr 2 do projektu. W § 4 ust. 8 okre%lono, stosownie do zapisów uj$tych w art. 5 dyrektywy, ogólne wymagania dotycz"ce zasad nanoszenia jednoznacznego oznaczenia w odniesieniu do ró#nych odmian MWC. Zgodnie z dyrektyw" przyj$to, #e jednoznaczne oznaczenie mo#e by' nanoszone lub trwale przytwierdzone do materia!u wybuchowego w postaci bezpo%redniego nadruku, piecz$ci, etykiety samoprzylepnej lub dodatkowego pasywnego oboj$tnego identyfikatora elektronicznego, zawieraj"cych czytelne jednoznaczne oznaczenie MWC. Przepisy § 5 – 6 projektu rozporz"dzenia wdra#aj" szczegó!owe zasady nanoszenia jednoznacznego oznaczenia na ró#ne odmiany materia!ów wybuchowych stosowane w praktyce, w tym problem do!"czania kopii etykiet do dostarczanych produktów, wynikaj"ce z art. 5 – 12 dyrektywy. Stosownie do tych zasad, a tak#e maj"c na wzgl$dzie obowi"zuj"ce przepisy dotycz"ce opakowania materia!ów wybuchowych, okre%lone w za!"czniku A do umowy ADR, jednoznaczne oznaczenie nanoszone powinno by' na opakowanie zewn$trzne takie np. 5
jak worki, skrzynie b$bny, kanistry, b$d"ce najmniejsz" jednostk" opakowania, a tak#e na naboje, sp!onki, ró#ne odmiany lontów, zapalników i pobudzacze. Oprócz tego, dodatkowa etykieta z jednoznacznym oznaczeniem jest umieszczana na wewn$trznych opakowaniach materia!ów wybuchowych, takich jak pude!ka, szpule itp., je%li takie opakowania s" stosowane. Wymagania okre%lone w art. 13 i 14 dyrektywy dotycz"ce gromadzenia danych dotycz"cych materia!ów wybuchowych i prowadzenia ich rejestrów wdra#aj" przepisy § 7 – 11 projektu rozporz"dzenia. Stosownie do przepisu § 7 i 8 rozporz"dzenia przedsi$biorcy wykonuj"cy dzia!alno%' w zakresie wytwarzania, obrotu lub u#ywania materia!ów wybuchowych b$d" gromadzi' i rejestrowa' w odpowiednim rejestrze dane dotycz"ce materia!ów wybuchowych, w tym ich jednoznaczne oznaczenia, umo#liwiaj"ce ich %ledzenie i identyfikacj$ aktualnych posiadaczy na terenie Wspólnoty. Stosownie do obowi"zuj"cych w Polsce przepisów dotycz"cych obowi"zku ewidencji materia!ów wybuchowych, wskazanych w § 8 ust. 3, przedsi$biorcy prowadz"cy tak" dzia!alno%' na terenie Rzeczypospolitej Polskiej dysponuj" informacjami o pochodzeniu materia!u wybuchowego (wyprodukowaniu lub nabyciu). Zgodnie z obowi"zuj"cycmi w Polsce przepisami na MWC i ich opakowaniach umieszczane s" napisy informuj"ce o dacie produkcji, numerach pude!, paczek, naboi itp. dane niezb$dne do identyfikacji &ród!a pochodzenia materia!u. Uj$cie w dokumentach ewidencyjnych informacji o jednoznacznych oznaczeniach naniesionych lub przytwierdzonych do materia!u wybuchowego, stosownie do przepisu § 8 ust. 4, rozszerza mo#liwo%' %ledzenia i identyfikacji tych materia!ów na terenie ca!ej Wspólnoty i przyspiesza podejmowanie odpowiednich dzia!a( zaradczych w przypadku stwierdzenia nieprawid!owo%ci. § 9 okre%la mo#liwo%' prowadzenia rejestrów danych dotycz"cych materia!ów wybuchowych w formie pisemnej lub z wykorzystaniem elektronicznych metod przetwarzania informacji, a tak#e warunki zapewniaj"ce bezpiecze(stwo przechowywanych danych. Przepisy § 10 projektu stanowi" wdro#enie wymogu art. 14 pkt f i g dyrektywy, okre%laj"cych konieczno%' stworzenia warunków dla szybkiego dostarczania uprawnionym organom i s!u#bom pa(stwowym informacji dotycz"cych pochodzenia i lokalizacji materia!ów wybuchowych w czasie ich cyklu #ycia, w tym poza godzinami pracy.
6
Stosownie do przepisu art. 14 pkt. f dyrektywy, przedsi$biorcy b$d" przekazywa' upowa#nionym organom i s!u#bom pa(stwowym, na ich #"danie, niezb$dne informacje dotycz"ce pochodzenia i lokalizacji ka#dego z materia!ów wybuchowych.. Uwzgl$dniaj"c
w"tpliwo%ci
zainteresowanych
przedsi$biorców,
przyj$to,
#e
przedsi$biorcy b$d" przekazywa' komendantowi wojewódzkiemu Policji w!a%ciwemu ze wzgl$du na siedzib$ przedsi$biorcy nazwiska i danych teleadresowe osób uprawnionych do udzielania uprawnionym organom i s!u#bom pa(stwowym, na ich #"danie, informacji dotycz"cych pochodzenia i lokalizacji materia!ów wybuchowych, poza normalnymi godzinami pracy. Zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 2 rozporz"dzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z pó&n. zm.) notyfikacji nie podlegaj" akty prawne stanowi"ce
wype!nienie
zobowi"za(
mi$dzynarodowych
przewiduj"cych
przyj$cie
wspólnych przepisów technicznych. Projektowana regulacja spe!nia warunki zwolnienia z notyfikacji w Komisji Europejskiej, bowiem transponuje przepisy Dyrektywy do prawa polskiego i wype!nia w ten sposób mi$dzynarodowe zobowi"zania Rzeczypospolitej Polskiej. Projekt rozporz"dzenia – zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dzia!alno%ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414) – zostanie zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej z chwil" rozes!ania go do uzgodnie( mi$dzyresortowych.
7
OCENA SKUTKÓW REGULACJI 1. Podmioty, na które b$dzie oddzia!ywa' projektowana regulacja Projekt rozporz"dzenia b$dzie oddzia!ywa' na nast$puj"ce podmioty: 1) grup$ oko!o 10 przedsi$biorców wytwarzaj"cych materia!y wybuchowe przeznaczone do u#ytku cywilnego ( MWC), 2) grup$
oko!o
60
przedsi$biorców,
którzy
mog"
prowadzi'
obrót
materia!ami
wybuchowymi, obejmuj"cy równie# import MWC, 3) grup$ oko!o 50 przedsi$biorców zajmuj"cych si$ wykonywaniem us!ug i prac zwi"zanych z wykorzystaniem materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego poza górnictwem, 4) grup$ oko!o 300 przedsi$biorców, którzy wykorzystuj" materia!y wybuchowe w zwi"zku z prowadzon" dzia!alno%ci" gospodarcz" w zakresie poszukiwania, rozpoznawania, wydobywania kopalin ze z!ó#, a tak#e bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz sk!adowania odpadów w górotworze, 5) grup$ oko!o 10 jednostek badawczo-rozwojowych prowadz"cych dzia!alno%' naukow" w zakresie projektowania materia!ów wybuchowych (w tym MWC), a tak#e badania w!a%ciwo%ci u#ytkowych, sk!adu chemicznego oraz technologii wytwarzania tych materia!ów. 2. Wyniki przeprowadzonych konsultacji spo!ecznych Przygotowanie projektu rozporz"dzenia poprzedzono konsultacjami z podmiotami, które prowadz" dzia!alno%' gospodarcz" w zakresie wytwarzania, obrotu, prac badawczorozwojowych, a tak#e prac w zakresie poszukiwania, rozpoznawania, wydobywania kopalin ze z!ó# oraz importerów, w tym: 1) krajowymi producentami MWC (Nitroerg S.A., BlastExpol S.A.), 2) KGHM Polska Mied& S.A. w Lubinie – podmiotem, który zu#ywa najwi$ksz" ilo%' MWC w Polsce, 3) Akademi" Górniczo – Hutnicz", 4) Wy#szym Urz$dem Górniczym, 5) Stowarzyszeniem Polskich In#ynierów Strza!owych, 6) Instytutem Przemys!u Organicznego – o%rodkiem naukowym prowadz"cym prace badawczo-rozwojowe z wykorzystaniem MWC, 7) Kopalni"
Do%wiadczaln"
„Barbara”,
która
jest
notyfikowan" przy UE w dziedzinie materia!ów wybuchowych, 8
jedyn"
polsk"
jednostk"
8) firm" ORICA Poland Sp. z o.o. – importerem MWC, 9) firm" EISEI PIRST zajmuj"c" si$ budow" baz danych. W efekcie przeprowadzonych konsultacji stwierdzono, co nast$puje: a. Stosowanie oznaczenia MWC w Polsce niewiele odbiega co do zawarto%ci merytorycznej od nakazanego przepisami dyrektywy. W dotychczasowych oznaczeniach, krajowi wytwórcy MWC nie podaj" „oznaczenia kraju producenta” oraz „kodu obiektu produkcyjnego”. MWC s" oznakowane poprzez indywidualny numer nadawany pojedynczym nabojom lub najmniejszej jednostce opakowania. Zapalniki elektroniczne posiadaj" kody elektroniczne, za pomoc" których mo#liwa jest identyfikacja producenta. Obowi"zuj"cy obecnie system ewidencji materia!ów wybuchowych pozwala na %ledzenie MWC do momentu przekazania ko(cowemu u#ytkownikowi. Dokumentacja jest prowadzona w formie pisemnej i w wersji elektronicznej; b. Problem b$dzie stanowi' oznaczenie pobudzaczy i zapalników oraz lontów. Oznaczenie wymienionych wyrobów b$dzie wymaga!o zakupu specjalistycznych drukarek. Specjalistyczny charakter i zakres zmian nie uzasadniaj" szerszych konsultacji ze zwi"zkami zawodowymi, np. na forum Zespo!u Trójstronnego ds. Spo!eczno – Gospodarczych Warunków Restrukturyzacji Przemys!owego Potencja!u Obronnego. Projekt b$dzie dost$pny na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Gospodarki od dnia jego przekazania do uzgodnie( mi$dzyresortowych. 3. Skutki wprowadzenia aktu normatywnego na: a) sektor finansów publicznych Wej%cie w #ycie projektowanej regulacji nie poci"gnie za sob" obci"#e( finansów publicznych, w szczególno%ci bud#etu pa(stwa oraz bud#etów jednostek samorz"du terytorialnego. b) rynek pracy Projektowana regulacja nie spowoduje zmian na rynku pracy. c) konkurencyjno%' gospodarki i przedsi$biorczo%' Wprowadzenie nowych przepisów mo#e nieznacznie pogorszy' konkurencyjno%' przedsi$biorców wytwarzaj"cych i prowadz"cych obrót materia!ów wybuchowych. W przypadku ma!ych przedsi$biorców koszty te jednorazowo b$d" wynosi' od kilku do kilkunastu tysi$cy z!. na zakup programów i wyposa#enia i kilku tysi$cy rocznie na utrzymanie i konserwacj$ sprz$tu. W przypadku du#ych przedsi$biorców wytwarzaj"cych materia!y wybuchowe, a tak#e kombinatów górniczych zu#ywaj"cych setki lub tysi"ce ton tych materia!ów rocznie, koszty 9
zwi"zane z zakupem programów informatycznych i odpowiedniego sprz$tu oraz wdro#enie %rodków zapewniaj"cych bezpiecze(stwo prowadzenia rejestrów mog" wynie%' jednorazowo do 1,5 – 2 mln z!.
10
PREZESRADY MINISTROW
Warszawa, dnia 3 0 kwietnia 2009 r.
ł 'cn*j* ił ;sł ;
RM 10-38-09
Pan Bronisł awKoMoRowSKI
ił
MarszatekSejmu
il: ?til!I
RzeczypospolitejPolskiej
W ś lad Za pismem Z dnia 25 marca fOO9 r.' ptzy ktorym przesł ano Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu dział alnoś cigospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiał ami wybuchowymi, bronią amunicją oraz wyrobami i techno|ogią o ptzeznaczeniu wojskowym lub policynyrn oraz ustawy o materiał achwybuchowych przeznaczonych do uzytku cywilnęgo, przekazuję,zgodnie z w1mogami art,34 ust. 4a Regulaminu Sejmu, projekty aktow wykonawczych.
WV-M^-
Projekt ROZPORZ&DZENIE MINISTRA GOSPODARKI1) z dnia .............................. 2009 r. w sprawie pomieszcze% magazynowych i obiektów do przechowywania materia!ów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym. Na podstawie art. 24 ust. 2 i art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu dzia!alno%ci gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materia!ami wybuchowymi, broni", amunicj" oraz wyrobami i technologi" o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz. U. Nr 67, poz. 679, z pó&n. zm.2)) zarz"dza si$, co nast$puje: § 1. Rozporz"dzenie okre%la: 1) szczegó!owe wymagania dla pomieszcze( magazynowych przeznaczonych do przechowywania wytworzonych materia!ów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym oraz materia!ów wybuchowych znalezionych podczas oczyszczania terenów, o którym mowa w art. 3 pkt 18a ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o materia!ach wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego (Dz.U. Nr 117, poz. 1007, Nr 238, poz. 2019, z 2004 r. Nr 222, poz. 2249, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, z 2007 r. Nr 176, poz. 1238 oraz z 2008 r. Nr 214, poz. 1347); 2) wymagania organizacyjne i techniczne w zakresie przygotowania obiektów, w których b$d" przechowywane materia!y wybuchowe, bro(, amunicja oraz wyroby o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, przeznaczone do obrotu. 1) 2) 3)
4) 5)
1)
§ 2. U#yte w rozporz"dzeniu okre%lenia oznaczaj": "za!"cznik A" – za!"cznik, o którym mowa w art. 3 pkt 21 ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o materia!ach wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego; "klasy" - klasy materia!ów i przedmiotów niebezpiecznych wydzielone na podstawie dominuj"cego zagro#enia, o których mowa w za!"czniku A; "podklasy" - wydzielone w klasie 1 materia!ów niebezpiecznych podklasy materia!ów wybuchowych i wyrobów wype!nionych materia!em wybuchowym o podobnym zachowaniu si$ opakowania przy spalaniu, deflagracji lub detonacji, o których mowa w za!"czniku A; "grupy zgodno%ci" - grupy zgodno%ci materia!ów wybuchowych i wyrobów wype!nionych materia!em wybuchowym, o których mowa w za!"czniku A; "obiekty magazynowe" - pomieszczenia magazynowe i obiekty, w których s" przechowywane wytworzone lub przeznaczone do obrotu materia!y wybuchowe, bro(, amunicja oraz wyroby o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym.
Minister Gospodarki kieruje dzia!em administracji rz"dowej – gospodarka, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporz"dzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegó!owego zakresu dzia!ania Ministra Gospodarki (Dz.U. Nr 216, poz. 1593). 2) Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz.U. z 2002 r. Nr 74, poz. 676 i Nr 117, poz. 1007, z 2003 r. Nr 210, poz. 2036, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 116, poz. 1203, Nr 173, poz. 1808 i Nr 222, poz. 2249, z 2005 r. Nr 94, poz. 788 i Nr 184, poz. 1539, z 2006 r. Nr 133, poz. 935 i Nr 235, poz. 1700, z 2008 r. Dz. U. Nr 180 poz. 1112, Nr 214, poz. 1347 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97.
§ 3. W zale#no%ci od stopnia zagro#enia podczas magazynowania materia!ów wybuchowych i wyrobów wype!nionych materia!em wybuchowym oraz w zwi"zku z ich w!a%ciwo%ciami, stosuje si$ klasyfikacj$ okre%lon" w za!"czniku A, obejmuj"c": 1) w klasie 1 - materia!y niebezpieczne, zaklasyfikowane do podklas 1.1, 1.2, 1.3, 1.4, 1.5 i 1.6 materia!ów wybuchowych i wyrobów wype!nionych materia!em wybuchowym; 2) w klasie 3 - roztwory odczulone nitrogliceryny, o st$#eniu do 30%; 3) w klasie 4.1 - materia!y wybuchowe w stanie niewybuchowym, zaklasyfikowane do klasy 4.1; 4) w klasie 9 - przedmioty ratownicze zaklasyfikowane do klasy 9 materia!ów niebezpiecznych, je#eli zawieraj" materia!y wybuchowe. § 4. Dopuszczone do przechowywania w magazynie bazowym znalezione w procesie oczyszczania terenu materia!y wybuchowe, klasyfikuje si$ do klasy 1 towarów niebezpiecznych podklasy 1.1 materia!ów wybuchowych. § 5. 1. Obiekty magazynowe, w których przechowuje si$ materia!y wybuchowe, bro(, amunicj$ oraz wyroby o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, powinny odpowiada' wymogom zapewniaj"cym ochron$ #ycia lub zdrowia ludzkiego, mienia oraz %rodowiska naturalnego w szczególno%ci przez: 1) w!a%ciw" lokalizacj$, odpowiedni" konstrukcj$, przystosowanie, wyposa#enie i zabezpieczenie; 2) opracowanie, systematyczn" aktualizacj$ i przestrzeganie instrukcji technicznych przechowywania oraz instrukcji bezpiecze(stwa i higieny pracy; 3) przechowywanie wyrobów: a) posiadaj"cych certyfikaty klasyfikacyjne dla celów transportowych, je#eli takie certyfikaty s" wymagane odr$bnymi przepisami, b) w!a%ciwie opakowanych i oznakowanych, stosownie do wymaga( okre%lonych w odr$bnych przepisach i normach, w ustalonych dla nich terminach wa#no%ci, c) wed!ug poszczególnych rodzajów i typów, w sposób uporz"dkowany, zapewniaj"cy dok!adn" kontrol$ stanu ilo%ciowego; 4) zapewnienie bezpo%redniej ochrony fizycznej obiektu magazynowego lub odpowiedniego zabezpieczenia technicznego, zgodnie z odr$bnymi przepisami; 5) zatrudnianie przeszkolonych pracowników; 6) zapewnienie bezpiecznego transportu wewn"trzzak!adowego; 7) przestrzeganie zasad bezpiecze(stwa i higieny pracy wynikaj"cych ze stanowiskowych instrukcji bezpiecze(stwa pracy, a tak#e z instrukcji technicznych przechowywania materia!ów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym; 8) utrzymywanie obiektów magazynowych w dobrym stanie technicznym, czysto%ci i porz"dku; 9) przechowywanie na terenie obiektów magazynowych narz$dzi i wyposa#enia, wy!"cznie okre%lonych instrukcjami technicznymi wyrobów; 10) zabezpieczenie przechowywanych materia!ów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym przed bod&cami, które mog!yby doprowadzi' do ich wybuchu, zap!onu lub utraty okre%lonych parametrów technicznych; 11) wykonywanie w obiekcie magazynowym prac zwi"zanych wy!"cznie z jego przeznaczeniem; 12) uk!adanie opakowa( lub pojemników z wyrobami w taki sposób, aby nie mog!y przypadkowo przemieszcza' si$, przewraca', deformowa' pod wp!ywem nadmiernego ci$#aru, a tak#e aby mo#na by!o nimi !atwo manewrowa' zgodnie z potrzebami.
2
2. Warunki lokalizacji obiektów magazynowych, w których s" przechowywane materia!y wybuchowe i amunicja: 1) zaklasyfikowane do klasy 1 podklasy 1.1 i 1.5 oraz klas 3 i 4.1, w stosunku do innych obiektów w otoczeniu, okre%la za!"cznik nr 1 do rozporz"dzenia; 2) zaklasyfikowane do klasy 1 podklasy 1.2, 1.3, 1.4, 1.6 i klasy 9 materia!ów niebezpiecznych, w stosunku do innych obiektów w otoczeniu, okre%la za!"cznik nr 2 do rozporz"dzenia. 3. Prace remontowe oraz prace zwi"zane z u#ywaniem otwartego ognia lub mog"ce doprowadzi' do zap!onu albo wybuchu przechowywanych materia!ów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym prowadzi si$ po ich usuni$ciu z obiektu magazynowego i uzyskaniu pisemnej zgody przedsi$biorcy na podj$cie tych prac. 4. Urz"dzenia elektryczne, sygnalizacyjne i odgromowe oraz inne instalacje znajduj"ce si$ w obiektach magazynowych poddaje si$ kontroli przed dopuszczeniem do eksploatacji, a nast$pnie, co najmniej raz w roku kontroluje ich stan pod wzgl$dem spe!nienia wymaga( w!a%ciwej Polskiej Normy, dokumentuj"c wyniki kontroli pisemnym protoko!em przechowywanym u przedsi$biorcy. § 6. 1. Obiekty magazynowe wraz z przechowywanymi materia!ami wybuchowymi, broni", amunicj" oraz wyrobami o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym musz" by' skutecznie zabezpieczone przed kradzie#" i dost$pem osób nieupowa#nionych. 2. W obiektach magazynowych, z wyj"tkiem obiektów, o których mowa w za!"czniku nr 5 do rozporz"dzenia, prowadzi si$ ksi"#k$ ewidencji osób wchodz"cych do tych obiektów. 3. Wzór ksi"#ki, o której mowa w ust. 2, okre%la za!"cznik nr 3 do rozporz"dzenia. § 7. Materia!y wybuchowe, bro(, amunicj$ oraz wyroby o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym przechowuje si$ w: 1) magazynach bazowych, obejmuj"cych obiekty magazynowe, w których przechowuje si$ materia!y wybuchowe, bro(, amunicj$ oraz wyroby o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym wytworzone w zak!adzie wytwórczym lub przeznaczone do obrotu; 2) magazynach podr$cznych, obejmuj"cych pomieszczenia przemys!owe, laboratoryjne, sklepowe, przysklepowe, rusznikarnie, w których przechowuje si$ materia!y wybuchowe, bro(, amunicj$ oraz wyroby o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym wytworzone w zak!adzie wytwórczym lub przeznaczone do obrotu w ilo%ciach niestwarzaj"cych istotnego zagro#enia dla tych obiektów i otoczenia; 3) magazynach polowych, zajmuj"cych wydzielony i oznaczony teren. § 8. 1. Obiekty magazynowe, o których mowa w § 5 ust. 2, powinny by' wykonane z materia!ów niepalnych lub trudno palnych. 2. Obiekty przeznaczone dla przechowywania materia!ów wybuchowych i amunicji zaliczonych do klasy 1 podklasy 1.1, 1.2, 1.3, 1.5 oraz klasy 4.1 powinny by' jednokondygnacyjne. § 9. 1. Powierzchnie elementów budowlanych w obiektach magazynowych, o których mowa w § 5 ust. 2, powinny by' trwa!e, g!adkie, bez szpar i p$kni$', aby w przypadku rozszczelnienia opakowania nie stwarza' miejsc gromadzenia si$ odpadów materia!ów wybuchowych, a tak#e nie powinny stanowi' &ród!a zanieczyszczenia przechowywanych materia!ów. 2. Pow!oki %cian, pod!óg, sufitów i elementów wyposa#enia obiektów magazynowych, w których przechowywane s" materia!y wybuchowe i amunicja, powinny by' trudno palne;
3
pod!ogi i elementy wyposa#enia powinny spe!nia' wymagania Polskiej Normy w zakresie ochrony przed elektryczno%ci" statyczn". 3. Drzwi ewakuacyjne obiektów magazynowych, w których s" przechowywane materia!y wybuchowe i amunicja, powinny otwiera' si$ na zewn"trz pomieszczenia i posiada' zamki rolkowe, dzia!aj"ce w wyniku pchni$cia, lub rozsuwa' si$ na zewn"trz. Okna maj"ce s!u#y' za dodatkowe wyj%cia awaryjne powinny otwiera' si$ na zewn"trz, a powstaj"cy otwór okienny powinien mie' wymiary nie mniejsze ni# 0,75 m x 0,75 m. 4. Wymiary wewn$trzne obiektów magazynowych powinny zapewnia' bezpieczne przemieszczanie opakowanych materia!ów wybuchowych i amunicji, uwzgl$dniaj"c %rodki transportu wewn"trzzak!adowego. § 10. 1. Dla ka#dego obiektu magazynowego, o którym mowa w § 5 ust. 2, prowadzi si$ kart$ kwalifikacyjn". 2. Sposób prowadzenia karty kwalifikacyjnej okre%la za!"cznik nr 4 do rozporz"dzenia. § 11. Obiekty magazynowe eksploatuje si$, je#eli: 1) jest zapewnione zabezpieczenie przechowywanych materia!ów wybuchowych i amunicji przed ogrzaniem do temperatury powy#ej 348 K (75°C), chyba #e wy#sza temperatura wynika z instrukcji technicznej ich przechowywania; 2) wokó! ka#dego obiektu jest wyznaczona i oznaczona strefa ochrony, w której nie powinny wyst"pi' lub pojawia' si$ czynniki zwi$kszaj"ce ryzyko zaistnienia wybuchu lub spalenia przechowywanych materia!ów wybuchowych i amunicji; 3) s" wyposa#one w sprz$t przeciwpo#arowy oraz instalacje ga%nicze dostosowane do w!a%ciwo%ci i zagro#e( stwarzanych przez przechowywane materia!y wybuchowe i amunicj$, okre%lony w karcie kwalifikacyjnej obiektu; 4) zabezpieczaj" przechowywane materia!y wybuchowe i amunicj$ przed: a) zachodzeniem w nich niekorzystnych przemian chemicznych lub fizycznych mog"cych mie' wp!yw na ich bezpiecze(stwo, b) wod" gruntow" i opadami atmosferycznymi; 5) posiadaj" sprawny system wentylacji pomieszcze(, okre%lony w karcie kwalifikacyjnej obiektu; 6) s" chronione przed wy!adowaniami elektryczno%ci atmosferycznej, zgodnie z Polsk" Norm", okre%lon" dla budynków zagro#onych po#arem lub wybuchem; 7) zainstalowane urz"dzenia i instalacje elektryczne odpowiadaj" wymaganiom Polskiej Normy; 8) s" wyposa#one w instalacj$ grzewcz", której temperatura elementów i przewodów grzewczych jest o co najmniej 50°C ni#sza od temperatury rozk!adu materia!u wybuchowego, jednak nie wy#sza ni# 393 K (120°C), je#eli wyposa#enie w tak" instalacj$ jest konieczne ze wzgl$du na w!a%ciwo%ci przechowywanych materia!ów wybuchowych i amunicji; 9) wewn"trz pomieszczenia magazynowego s" zamieszczone trwa!e napisy okre%laj"ce: a) klasy lub podklasy i grupy zgodno%ci przechowywanych materia!ów wybuchowych i amunicji, b) dopuszczaln" ilo%' przechowywanych wyrobów, c) dopuszczaln" liczb$ pracowników obs!ugi w obiekcie magazynowym. § 12. 1. W jednym obiekcie magazynowym nie przechowuje si$ materia!ów wybuchowych i amunicji, zaklasyfikowanych w klasie 1 do ró#nych grup zgodno%ci, oraz materia!ów zaklasyfikowanych do klasy 1 z materia!ami zaklasyfikowanymi do klasy 3, 4.1 i 9, z zastrze#eniem ust. 2-4.
4
2. Materia!y wybuchowe i amunicja nale#"ce do grup zgodno%ci C, D, E, G i S mog" by' przechowywane razem. 3. Dopuszcza si$ przechowywanie w tym samym obiekcie magazynowym materia!ów wybuchowych zaklasyfikowanych do grup zgodno%ci A lub B oraz materia!ów wybuchowych zaliczonych do pozosta!ych grup zgodno%ci, pod warunkiem przeznaczenia do przechowywania materia!ów wybuchowych z grupy zgodno%ci A lub B oddzielnego pomieszczenia, zamkni$tego i skonstruowanego w sposób uniemo#liwiaj"cy przeniesienie detonacji z tego pomieszczenia na pozosta!e pomieszczenia obiektu magazynowego, z zastrze#eniem ust. 4. 4. W magazynach podr$cznych materia!y wybuchowe z grupy zgodno%ci A lub B mog" by' przechowywane w tym samym pomieszczeniu magazynowym z materia!ami wybuchowymi zaliczonymi do pozosta!ych grup zgodno%ci, pod warunkiem umieszczenia ich w metalowej skrzyni lub metalowej szafie, zamkni$tych i skonstruowanych w sposób uniemo#liwiaj"cy przeniesienie detonacji z wn$trza skrzyni lub szafy na inne materia!y wybuchowe znajduj"ce si$ w pomieszczeniu. § 13. W magazynach polowych, w miejscach specjalnie wydzielonych, zabezpieczonych i podlegaj"cych ochronie przechowuje si$ bro( oraz wyroby o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym o rozmiarach uniemo#liwiaj"cych ich przechowywanie w zamkni$tych obiektach magazynowych. § 14. Warunki przechowywania broni oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym powinny uwzgl$dnia' wymagania okre%lone przez ich producenta. § 15. 1. W pomieszczeniu lub wydzielonej cz$%ci pomieszczenia, w którym jest prowadzony obrót materia!ami wybuchowymi, broni", amunicj" oraz wyrobami o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, nie prowadzi si$ innej dzia!alno%ci gospodarczej. 2. Wymagania dotycz"ce lokalizacji, niezb$dnych warunków technicznych i zabezpiecze( przed dost$pem osób nieuprawnionych do magazynów podr$cznych, w których jest prowadzona sprzeda# broni i amunicji, okre%la za!"cznik nr 5 do rozporz"dzenia. § 16. Przedsi$biorcy wykonuj"cy dzia!alno%' gospodarcz" w zakresie oczyszczania terenów, o którym mowa w art. 3 pkt 18a ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o materia!ach wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego, dostosuj" obiekty magazynowe do wymaga( okre%lonych w niniejszym rozporz"dzeniu w terminie 6 miesi$cy od dnia og!oszenia. § 17. Rozporz"dzenie wchodzi w #ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia.
Minister Gospodarki
5
Za!#czniki do rozporz#dzenia Ministra Gospodarki z dnia (poz.
)
ZA'&CZNIK Nr 1 WARUNKI LOKALIZACJI OBIEKTÓW MAGAZYNOWYCH, W KTÓRYCH S& PRZECHOWYWANE MATERIA'Y WYBUCHOWE I AMUNICJA, ZAKLASYFIKOWANE DO KLASY 1 PODKLASY 1.1 i 1.5 ORAZ DO KLAS 3 i 4.1 I. Magazyny bazowe 1. Magazyny bazowe mog" by' lokalizowane wy!"cznie w wolno stoj"cych obiektach, w bezpiecznych odleg!o%ciach od innych obiektów usytuowanych w ich otoczeniu. Minimaln" dopuszczaln" odleg!o%ci" (Ld) od zagra#aj"cego wybuchem magazynu bazowego w stosunku do innych obiektów w otoczeniu jest taka odleg!o%', przy której nadci%nienie fali uderzeniowej (Pf) powstaj"cej przy wybuchu zgromadzonego w magazynie !adunku o masie (M) nie przekracza warto%ci dopuszczalnych dla tych obiektów, okre%lonych liczbowo w ust. 14 w tabeli 1. 2. Minimalne dopuszczalne odleg!o%ci, o których mowa w ust. 1, okre%la si$ z uwzgl$dnieniem: 1) masy netto magazynowanego !adunku materia!ów wybuchowych i jego zdolno%ci do generowania fali uderzeniowej; 2) konstrukcji obiektu magazynowego, obecno%ci lub braku obwa!owa(; 3) ewentualnych uwarunkowa( propagacji fali uderzeniowej wokó! obiektu magazynowego; 4) wra#liwo%ci materia!ów wybuchowych znajduj"cych si$ w zagro#onym obiekcie, w stosunku do którego jest wyznaczana bezpieczna odleg!o%'; 5) zastosowanych dodatkowych zabezpiecze( obiektu magazynowego i pobliskich obiektów. 3. Zdolno%' danego materia!u wybuchowego do generowania fali uderzeniowej, o której mowa w ust. 2 pkt 1, okre%la porównawczo w stosunku do wzorcowego materia!u wybuchowego (krystalicznego heksogenu) wspó!czynnik zagro#enia (RZ). Wspó!czynnik RZ wyznacza si$ do%wiadczalnie w drodze bada( modelowych lub oblicza wed!ug wzoru: RZ = 4,71 x 10-4 x (Q x V)0,5 gdzie: Q V-
ciep!o wybuchu danego materia!u wybuchowego w kJ/kg, obj$to%' w!a%ciwa produktów wybuchu danego materia!u wybuchowego w dm3/kg. 4. Wra#liwo%' materia!u wybuchowego, o której mowa w ust. 2 pkt 4, okre%la wspó!czynnik wra#liwo%ci (Rw) obliczany wed!ug wzoru: Rw = (RM x RT)0,5 gdzie: RM - wspó!czynnik wra#liwo%ci mechanicznej danego materia!u wybuchowego, RT - wspó!czynnik wra#liwo%ci termicznej danego materia!u wybuchowego. 5. Wspó!czynniki RM i RT, o których mowa w ust. 4, s" wyznaczane wed!ug wzorów:
6
1) RM = 0,076 x (St x Si)0,5 gdzie: St - dolna granica wra#liwo%ci na tarcie danego materia!u wybuchowego w N, oznaczona wed!ug Polskiej Normy, Si - dolna granica wra#liwo%ci na uderzenie danego materia!u wybuchowego w J, oznaczona wed!ug Polskiej Normy; 2) RT = 39,02 x log TR/373 gdzie: TR - temperatura rozk!adu danego materia!u wybuchowego w K, oznaczona wed!ug Polskiej Normy. 6. Przy obliczaniu wspó!czynnika Rw zgodnie z ust. 4 i 5, dodatkowo stosuje si$ nast$puj"ce zasady: 1) je#eli materia! wybuchowy ma wspó!czynnik wra#liwo%ci mechanicznej (RM) mniejszy lub równy 1, wspó!czynnik wra#liwo%ci oprócz warto%ci liczbowej otrzymuje znak "M"; 2) je#eli materia! wybuchowy charakteryzuje si$ wra#liwo%ci" na uderzenie wy#sz" od 50 J i jednocze%nie wra#liwo%ci" na tarcie wy#sz" od 353 N, do obliczenia wspó!czynnika wra#liwo%ci mechanicznej wed!ug wzoru okre%lonego w ust. 5 pkt 1 przyjmuje si$ warto%ci Si = 50 J i ST = 353 N; 3) je#eli materia! wybuchowy nie ulega rozk!adowi przy ogrzewaniu do temperatury 673 K, do obliczania wspó!czynnika wra#liwo%ci termicznej wed!ug wzoru okre%lonego w ust. 5 pkt 2 przyjmuje si$ warto%' TR = 673 K. 7. Równowa#nik heksogenowy (G) wyra#ony w kg wzorcowego heksogenu magazynowanego !adunku zdolnego do generowania przy wybuchu fali uderzeniowej wyznacza si$ do%wiadczalnie, w drodze bada( modelowych, lub okre%la wed!ug wzoru: G = RZ x M gdzie: M - masa netto materia!u wybuchowego zawartego w magazynowanym !adunku w kg. W przypadku magazynowania w obiekcie kilku materia!ów wybuchowych, do oblicze( wed!ug wzoru okre%lonego w ust. 8 przyjmuje si$ sum$ równowa#ników heksogenowych ich !adunków. 8. Nadci%nienie fali uderzeniowej (Pf) w kilopaskalach (kPa) jako funkcj$ odleg!o%ci czo!a fali (L) od miejsca ewentualnego wybuchu oraz równowa#nika heksogenowego magazynowanego !adunku (G) okre%la si$ wed!ug wzoru: Pf = 980 x (L x G-1/3)-1,89 lub wyznacza do%wiadczalnie w drodze bada( modelowych. 9. W przypadku !"cznego magazynowania materia!ów wybuchowych zaliczonych do podklasy 1.1 lub 1.5 z innymi materia!ami wybuchowymi i wyrobami wype!nionymi materia!em wybuchowym, przy wyznaczaniu minimalnych dopuszczalnych odleg!o%ci (Ld), o których mowa w ust. 1, uwzgl$dnia si$ sum$ równowa#ników heksogenowych magazynowanych !adunków. 10. Magazyn, w którym jest przechowywany materia! wybuchowy w stanie niewybuchowym, zaklasyfikowany do klasy 3 lub 4.1 materia!ów niebezpiecznych, mo#e by' traktowany jako niestwarzaj"cy zagro#enia z tytu!u generowania fali uderzeniowej, je#eli spe!nione s" nast$puj"ce warunki: 1) lokalizacja i konstrukcja magazynu wykluczaj" mo#liwo%' zainicjowania jego zawarto%ci w przypadku wybuchu w s"siednich obiektach zawieraj"cych !adunki materia!u wybuchowego; 7
2) w czasie magazynowania przestrzegane s" specjalne warunki bezpiecze(stwa okre%lone przez przedsi$biorc$, uniemo#liwiaj"ce wybuch magazynowanego !adunku w przypadku po#aru w obiekcie magazynowym. 11. Znalezione w trakcie oczyszczania terenu materia!y wybuchowe mog" by' przechowywane wy!"cznie w wydzielonym obwa!owanym obiekcie, je#eli s" spe!nione nast$puj"ce warunki: 1) materia!y wybuchowe nie posiadaj" uszkodze( mechanicznych, takich jak: uszkodzenia lub %lady %wiadcz"ce o przej%ciu przez luf$, a tak#e nie s" skorodowane w wyniku kontaktu z gleb", wod" oraz czynnikami atmosferycznymi i s" zaklasyfikowane do klasy III zagro#e( w trybie okre%lonym w rozporz"dzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 28 lipca 2005 r. w sprawie sposobu prowadzenia prac z u#yciem materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego (Dz. U. Nr 158, poz. 1328); 2) znalezione materia!y wybuchowe s" przechowywane w opakowaniach transportowych, odpowiadaj"cych wymaganiom okre%lonych w odr$bnych przepisach o opakowaniach materia!ów wybuchowych; 3) decyzja o dopuszczeniu do przechowywania w magazynie bazowym zosta!a podj$ta na pi%mie przez upowa#nionego do tego pracownika. 12. Obiekty magazynów bazowych dzieli si$ na: 1) nieobwa!owane; 2) obwa!owane. 13. Na równi z obiektami obwa!owanymi traktuje si$: 1) obiekty os!oni$te murami lub innymi os!onami, w tym wynikaj"cymi z ukszta!towania terenu, o podobnej skuteczno%ci; 2) obiekty, których elementy konstrukcyjne gwarantuj" zlokalizowanie skutków ewentualnego wybuchu magazynowanego !adunku w obr$bie tego obiektu, w tym zabezpieczaj" przed przeniesieniem wybuchu na materia!y wybuchowe znajduj"ce si$ w s"siednich pomieszczeniach lub obiektach, je#eli s" os!oni$te odpowiednimi os!onami od strony przegród odci"#aj"cych. 14. Dopuszczalne wielko%ci nadci%nienia fali uderzeniowej (Pf) dla ró#nych obiektów, w stosunku do których jest wyznaczana bezpieczna odleg!o%' od magazynu bazowego, okre%la tabela 1. Tabela 1. Dopuszczalne wielko%ci nadci%nienia fali uderzeniowej dla ró#nych obiektów
Lp.
Rodzaj zagro!onego obiektu, w stosunku do którego jest wyznaczana bezpieczna odleg"o#$
Dopuszczalna wielko#$ nadci#nienia fali uderzeniowej (Pf)
1
Magazyny materia"ów i przedmiotów wybuchowych w opakowaniach transportowych, budynki produkcyjne bez sta"ej obsady
80 kPa
2
Budynki do produkcji materia"ów wybuchowych typu bunkrowego ze sta"% obsad% i obiekty towarzysz%ce oraz magazyny pó"fabrykatów
60 kPa
3
Budynki produkcyjne inne ni! wymienione w lp. 1 i 2, w tym obiekty do produkcji materia"ów wybuchowych, obiekty o przeznaczeniu higieniczno-sanitarnym, laboratoryjne, pomocnicze, drogi dojazdowe do zak"adu, ogrodzenia zewn&trzne zak"adów, lokalne drogi poza obszarem zabudowanym, napowietrzne linie wysokiego napi&cia
35 kPa
4
Obiekty niewymienione w lp. 1 - 3, w tym: 1) obszar zabudowy rozproszonej
5 kPa
8
5
2) obszar zabudowy zwartej
3 kPa
3) autostrady i drogi o du!ym nat&!eniu ruchu
3 kPa
Obiekty u!yteczno#ci publicznej, w których gromadzi si& du!a liczba ludzi, takie jak: miejsca kultu, szpitale, placówki o#wiatowo-wychowawcze, place i hale targowe, obiekty rekreacyjno-sportowe itp.
1 kPa
15. Minimaln" dopuszczaln" odleg!o%' w metrach (Ld) od nieobwa!owanego obiektu magazynowego do innych zagro#onych obiektów okre%la si$ wed!ug wzoru: Ld = 38,25 x Pf-0,529 x G1/3 lub wyznacza do%wiadczalnie w drodze bada( modelowych, uwzgl$dniaj"c kryteria okre%lone w ust. 14 w tabeli 1. 16. Minimaln" dopuszczaln" odleg!o%' w metrach (Ld) od obwa!owanego magazynu do innych zagro#onych obiektów okre%la si$ wed!ug wzorów: 1) przy odleg!o%ci powy#ej 10 m do 80 m: Ld = 14,96 x Pf-0,629 x G0,396, 2) przy odleg!o%ci powy#ej 80 m do 500 m: Ld = 3,693 x Pf-1 x G0,63 + 27,1, 3) przy odleg!o%ci powy#ej 500 m wed!ug wzoru okre%lonego w ust. 15 lub wyznacza do%wiadczalnie w drodze bada( modelowych, uwzgl$dniaj"c kryteria okre%lone w ust. 14 w tabeli 1. 17. Za odleg!o%' pomi$dzy magazynami i wskazanymi w ust. 14 w tabeli 1 zagro#onymi obiektami przyjmuje si$ najmniejsz" odleg!o%' pomi$dzy %cianami budynków lub pomi$dzy %cian" magazynu a poboczem drogi. 18. Dla zagro#onych obiektów wymienionych w ust. 14 w tabeli 1 w lp. 1-3, w których znajduj" si$ materia!y wybuchowe o wspó!czynniku wra#liwo%ci (Rw) nie wi$kszym ni# 2 lub nie wi$kszym ni# 5 ze znakiem "M", minimalna dopuszczalna odleg!o%' od magazynu stwarzaj"cego zagro#enie wynosi: 1) co najmniej 20 m, je#eli równowa#nik heksogenowy magazynowanego !adunku (G) wynosi nie mniej ni# 10 kg i nie wi$cej ni# 1.000 kg; 2) co najmniej 60 m, je#eli równowa#nik heksogenowy magazynowanego !adunku (G) wynosi ponad 1.000 kg, lecz nie wi$cej ni# 5.000 kg; 3) odleg!o%' obliczon" wed!ug wzorów podanych w ust. 15 i 16, je#eli równowa#nik heksogenowy magazynowanego !adunku (G) wynosi ponad 5.000 kg. 19. W przypadku gdy obiekty wskazane w ust. 14 w tabeli 1 w lp. 1-3 s" obwa!owane, z uwzgl$dnieniem ust. 13 pkt 1, obliczon" w odniesieniu do tych obiektów minimaln" dopuszczaln" odleg!o%' mo#na zmniejszy' o 30%. 20. W przypadku magazynowania materia!ów wybuchowych w wydzielonych pomieszczeniach (komorach) obiektu magazynowego, pomi$dzy którymi nie mo#e nast"pi' przeniesienie detonacji, minimaln" dopuszczaln" odleg!o%' oblicza si$ dla pomieszczenia, w którym znajduje si$ !adunek o najwi$kszym równowa#niku heksogenowym (G). 21. W przypadku gdy w wyniku wybuchu w magazynie bazowym jest mo#liwe miotanie ci$#kich od!amków, minimalna dopuszczalna odleg!o%' tego magazynu w stosunku do obiektów wymienionych w tabeli 1 w lp. 1-3 wynosi co najmniej 180 m, w odniesieniu do
9
obiektów wymienionych w lp. 4 - co najmniej 275 m, a w odniesieniu do obiektów wymienionych w lp. 5 - co najmniej 400 m. II. Magazyny podr(czne 1. W magazynach podr$cznych mog" by' przechowywane materia!y wybuchowe i wyroby wype!nione materia!em wybuchowym zaklasyfikowane do klasy 1 podklasy 1.1 i 1.5 oraz klasy 3 i 4.1 w ilo%ciach netto nieprzekraczaj"cych wielko%ci podanych w tabeli 2, z zastrze#eniem ust. 2. Tabela 2. Ilo%ci materia!ów wybuchowych netto dopuszczone do przechowywania w magazynach podr$cznych Podklasa lub klasa zagro!enia
Grupa zgodno#ci
Dopuszczalna masa netto materia"u wybuchowego oraz dodatkowe uwarunkowania
1.1
A
1 kg
1.1
B
1 kg
1.1
C
25 kg
1.1 i 1.5
D
5 kg
1.1
E, F, J, L
w ilo#ciach uzasadnionych z punktu bezpiecze'stwa magazynu, stosownie do zapisu w karcie oceny materia"u wybuchowego pod wzgl&dem bezpiecze'stwa
1.1
G
25 kg
3 i 4.1
25 kg
2. W przypadku magazynowania materia!ów wybuchowych w wydzielonych pomieszczeniach lub komorach magazynu podr$cznego, których konstrukcja zabezpiecza przed przeniesieniem si$ detonacji pomi$dzy tymi pomieszczeniami lub komorami, w magazynie podr$cznym mo#na przechowywa' nie wi$cej ni# czterokrotno%' ilo%ci wskazanych w tabeli 2. 3. Magazyn podr$czny, o którym mowa w ust. 1, powinien odpowiada' nast$puj"cym wymaganiom: 1) musi by' zlokalizowany wy!"cznie w wydzielonym pomieszczeniu bez sta!ej obsady w budynku laboratoryjnym, budynku u#ytkowanym na cele przemys!owe lub w odr$bnym obiekcie bez sta!ej obsady; 2) elementy konstrukcyjne oraz dodatkowe wyposa#enie magazynu, jego komór lub poszczególnych pomieszcze( musz" w istotny sposób lokalizowa' i ogranicza' skutki ewentualnego zap!onu lub wybuchu przechowywanego niebezpiecznego towaru na otoczenie; 3) musi posiada' powierzchnie odci"#aj"ce oraz os!ony przed tymi powierzchniami, ograniczaj"ce rozrzut od!amków, wyrzut produktów gazowych spalania i oddzia!ywanie fali uderzeniowej. 4. Magazynów podr$cznych, o których mowa w ust. 1, nie lokalizuje si$ w budynkach mieszkalnych oraz w obiektach u#yteczno%ci publicznej.
10
ZA'&CZNIK Nr 2 WARUNKI LOKALIZACJI OBIEKTÓW MAGAZYNOWYCH, W KTÓRYCH S& PRZECHOWYWANE MATERIA'Y WYBUCHOWE I AMUNICJA, ZAKLASYFIKOWANE DO KLASY 1 PODKLASY 1.2, 1.3, 1.4, 1.6 ORAZ KLASY 9 I. Magazyny bazowe 1. Minimalne dopuszczalne odleg!o%ci (Ld) od magazynów bazowych w stosunku do innych obiektów znajduj"cych si$ w pobli#u, z zastrze#eniem ust. 2, wyznacza si$ lub oblicza z uwzgl$dnieniem masy netto materia!u wybuchowego (G), zawartego w magazynowanych materia!ach i przedmiotach wybuchowych, kieruj"c si$ kryteriami okre%lonymi w tabeli 1. Tabela 1. Kryteria lokalizacji nieobwa!owanych magazynów bazowych w stosunku do innych obiektów wymienionych w tabeli Podklasa magazynowanego materia"u wybuchowego
Dodatkowe warunki
1.2
przy wybuchu nie tworz% si& ci&!kie od"amki przy wybuchu mog% tworzy$ si& ci&!kie od"amki "adunki do 1.000 kg
1.2
1.3
1.3 1.4 i 1.6 1.4 i 1.6
"adunki ponad 1.000 kg "adunki do 1.000 kg "adunki ponad 1.000 kg
Magazyny i obiekty produkcyjne zawieraj%ce materia" wybuchowy min. 90 m
Obiekty produkcyjne niezawieraj%ce materia"u wybuchowego
Drogi dojazdowe i drogi lokalne
Autostrady i drogi o du!ym nat&!eniu ruchu
Obszary zamieszka"e
min. 90 m
Ld=39 x G1/6
Ld = 58 x G1/6
min. 135 m
min. 135 m
Ld=51xG1/6 min. 90 m
Ld = 76 x G1/6 min. 135 m
nie jest wymagane wyznaczanie minimalnych bezpiecznych odleg"o#ci, musz% by$ jednak zachowane #rodki bezpiecze'stwa, aby nie zachodzi"o oddzia"ywanie na zewn%trz obiektu lub zachodzi"o tylko w wybranym kierunku Ld=3,2 x G1/3 min. 40 m
Ld=4,3 x Ld = 6,4 x G1/3 G1/3 min. 60 m min. 40 m nie jest wymagane wyznaczanie minimalnych bezpiecznych odleg"o#ci
min. 10 m
Ld=6,4 x G1/3 min. 60m
min. 10 m
min. 15 m
min. 15 m
min. 15 m
2. Przy ustalaniu lokalizacji magazynów bazowych przedmiotów wybuchowych zaklasyfikowanych do klasy 9 nie jest wymagane wyznaczanie minimalnych bezpiecznych odleg!o%ci. 3. W przypadku przechowywania materia!ów wybuchowych w obwa!owanym magazynie bazowym, minimalne odleg!o%ci, wyznaczone stosownie do ust. 1, mo#na zmniejszy' o 30%. Je#eli obiekt zagro#ony, w stosunku do którego wyznaczana jest bezpieczna odleg!o%', jest obwa!owany, os!oni$ty dodatkowymi murami lub innymi os!onami, w tym wynikaj"cymi z ukszta!towania terenu, obliczon" bezpieczn" odleg!o%' mo#na zmniejszy' o 50%. 4. W przypadku magazynowania materia!ów wybuchowych w wydzielonych komorach lub pomieszczeniach obiektu magazynowego, pomi$dzy którymi nie mo#e nast"pi' przeniesienie detonacji lub spalania, przy obliczaniu bezpiecznej odleg!o%ci zgodnie z ust. 1 bierze si$ pod uwag$ to pomieszczenie (komor$), które wymaga wi$kszej odleg!o%ci.
11
II. Magazyny podr(czne 1. Materia!y wybuchowe zaliczone do podklasy 1.2, 1.3, 1.4 i 1.6 mog" by' przechowywane w magazynach podr$cznych w ilo%ci podanej w tabeli 2. Tabela 2. Ilo%ci materia!ów wybuchowych zaklasyfikowanych do podklasy 1.2, 1.3, 1.4 i 1.6 dopuszczone do przechowywania w magazynach podr$cznych Podklasa zagro!enia
Grupa zgodno#ci
Dopuszczalna ilo#$ oraz dodatkowe uwarunkowania
1.2
B
1 kg netto
1.2
C
40 kg brutto
1.2
D
5 kg netto
1.2
G
50 kg brutto
1.2 1.3 1.4
E, F, H, J, L H, J, L E, F, L
w ilo#ciach uzasadnionych z punktu widzenia bezpiecze'stwa magazynu, stosownie do zapisu w karcie oceny materia"u wybuchowego pod wzgl&dem bezpiecze'stwa
1.3
C
40 kg brutto
1.3
G
80 kg brutto
1.4
B
1 kg netto
1.4
C
50 kg brutto
1.4
D
50 kg brutto
1.4
G
100 kg brutto
1.4
S
100 kg brutto
1.6
N
100 kg brutto
2. Magazyny podr$czne, z zastrze#eniem ust. 3, powinny odpowiada' nast$puj"cym wymaganiom: 1) musz" by' zlokalizowane wy!"cznie w wydzielonym pomieszczeniu bez sta!ej obsady w budynku laboratoryjnym, budynku u#ytkowanym na cele przemys!owe lub w odr$bnym obiekcie bez sta!ej obsady; 2) elementy konstrukcyjne oraz dodatkowe wyposa#enie magazynu musz" w istotny sposób ogranicza' skutki ewentualnego zap!onu lub wybuchu na otoczenie; 3) musz" posiada' powierzchnie odci"#aj"ce oraz os!ony przed tymi powierzchniami, uniemo#liwiaj"ce rozrzut od!amków. 3. Magazyny podr$czne, o których mowa w za!"czniku nr 5 do rozporz"dzenia, w których jest prowadzona sprzeda# broni i amunicji, mog" by' zlokalizowane w obiektach i pomieszczeniach przeznaczonych do prowadzenia dzia!alno%ci handlowej, je#eli spe!niaj" wymagania okre%lone w tym za!"czniku. 4. Magazyny podr$czne przedmiotów wybuchowych zaklasyfikowanych do klasy 9 mog" by' lokalizowane w wydzielonym pomieszczeniu w budynku u#ytkowanym na cele przemys!owe lub w odr$bnym obiekcie bez sta!ej obsady.
12
ZA'&CZNIK Nr 3 WZÓR KSI&)KI EWIDENCJI OSÓB WCHODZ&CYCH DO OBIEKTU MAGAZYNOWEGO Strona tytu!owa KSI!"KA EWIDENCJI OSÓB WCHODZ!CYCH DO OBIEKTU MAGAZYNOWEGO NAZWA PRZEDSI#BIORCY ............................................................... ADRES PRZEDSI#BIORCY ............................................................... PRZEZNACZENIE OBIEKTU MAGAZYNOWEGO ............................................................... NUMER OBIEKTU MAGAZYNOWEGO STOSOWANY U PRZEDSI#BIORCY .............................................. DATA ZA$O"ENIA KSI!"KI .................................. DATA ZAKO%CZENIA KSI!"KI ................................
Strona 2 i dalsze strony w miar$ potrzeb WYKAZ OSÓB UPOWA-NIONYCH DO WCHODZENIA DO OBIEKTU MAGAZYNOWEGO Lp.
Imi& i nazwisko osoby upowa!nionej do wchodzenia do obiektu magazynowego
Funkcja (stanowisko) w przedsi&biorstwie
Data upowa!nienia1)
Podpis osoby upowa!niaj%cej
________ 1) W przypadku cofni$cia upowa#nienia do wchodzenia do obiektu magazynowego nale#y wykre%li' wiersz dotycz"cy danej osoby. Kolejna strona i ewentualne dalsze strony EWIDENCJA OSÓB WCHODZ+CYCH DO OBIEKTU MAGAZYNOWEGO Lp.
Data
Godzina wej#cia
Godzina wyj#cia
Imi& i nazwisko osoby wchodz%cej do obiektu
Cel wej#cia
Imi& i nazwisko towarzysz%cej osoby upowa!nionej2)
13
________ Odnotowa' w przypadku wej%cia do obiektu magazynowego osoby niewymienionej w wykazie na stronie 2.
2)
ZA'&CZNIK Nr 4 SPOSÓB PROWADZENIA KARTY KWALIFIKACYJNEJ OBIEKTU MAGAZYNOWEGO, W KTÓRYM S& PRZECHOWYWANE MATERIA'Y WYBUCHOWE I AMUNICJA 1. Kart$ kwalifikacyjn" prowadzi si$ dla ka#dego obiektu magazynowego zagro#onego wybuchem lub spaleniem materia!u wybuchowego. 2. Kart$ kwalifikacyjn" prowadzi powo!ywany przez pracodawc$ zespó! specjalistów posiadaj"cych odpowiednie uprawnienia budowlane, kwalifikacje w dziedzinie bezpiecze(stwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpo#arowej. 3. Zatwierdzona przez pracodawc$ karta kwalifikacyjna stanowi za!"cznik do ksi"#ki obiektu budowlanego. 4. W karcie kwalifikacyjnej zamieszcza si$: 1) informacje: a) identyfikuj"ce obiekt, w tym jego adres, numer, nazw$ i przynale#no%' do jednostki organizacyjnej zak!adu, b) o przeznaczeniu obiektu i poszczególnych pomieszcze( w obiekcie, c) o zaliczeniu obiektu i jego pomieszcze( do kategorii zagro#e( MW1 lub MW2, okre%lonych w odr$bnych przepisach, d) o zaliczeniu obiektu z tytu!u prognozowanego zniszczenia w przypadku wybuchu lub spalenia materia!u wybuchowego do klas UZ lub MDO, okre%lonych w odr$bnych przepisach, e) o wyst$powaniu w obiekcie lub jego poszczególnych pomieszczeniach zagro#enia wybuchem mieszanin substancji palnych z powietrzem oraz zwi"zanych z tym stref zagro#e( wybuchem, wyznaczonych zgodnie z obowi"zuj"cymi przepisami o ochronie przeciwpo#arowej, f) o dopuszczalnej ilo%ci przechowywanych materia!ów wybuchowych, g) o dopuszczalnej liczbie osób, które mog" przebywa' w obiekcie, z podzia!em na pomieszczenia pracy sta!ej lub dorywczej, h) o zasi$gu strefy ochrony obiektu, o której mowa w odr$bnych przepisach, oraz o sposobie jej oznaczenia w terenie, i) o minimalnych dopuszczalnych odleg!o%ciach, wyznaczonych wed!ug zasad okre%lonych w za!"cznikach nr 2 i 3 do rozporz"dzenia; 2) schematyczny rysunek obiektu ze wskazaniem w szczególno%ci: podzia!u na pomieszczenia, usytuowania dróg dojazdowych, po#arowych i dla pieszych, technologicznych, obwa!owa(, powierzchni odci"#aj"cych, os!on, sztolni; 3) wymagania w stosunku do: a) konstrukcji obiektu, w szczególno%ci: – typ konstrukcji obiektu, – obwa!owania, os!ony, sztolnie, – przegrody odci"#aj"ce, – rodzaj okien, drzwi, dopuszczalnych rodzajów szyb okiennych, – rodzaj wyko(czenia %cian, pod!óg, b) mediów i instalacji energetycznych,
14
c) urz"dze( elektrycznych, osprz$tu i instalacji elektrycznych w pomieszczeniach, d) rodzaju i temperatury mediów ogrzewaj"cych, ch!odz"cych, stosowanych na terenie obiektu, e) sta!ych urz"dze( ga%niczych, lokalizacji punktów sygnalizacji oraz uruchamiania tych urz"dze(; 4) inne wymagania w miar$ potrzeb wynikaj"cych ze specyfiki obiektu i rodzaju przechowywanego materia!u wybuchowego. 5. Za!"cznikami do karty kwalifikacyjnej s" aktualne karty oceny pod wzgl$dem bezpiecze(stwa przechowywanych w obiekcie materia!ów wybuchowych, okre%lone w odr$bnych przepisach. ZA'&CZNIK Nr 5 WYMAGANIA LOKALIZACJI, WARUNKI TECHNICZNE I ZABEZPIECZENIE PRZED DOST*PEM OSÓB NIEUPRAWNIONYCH DO MAGAZYNÓW PODR*CZNYCH, W KTÓRYCH JEST PROWADZONA SPRZEDA) BRONI I AMUNICJI 1. Magazyny podr$czne, w których jest prowadzona sprzeda# broni i amunicji, powinny by' zlokalizowane wy!"cznie w budynkach, w pomieszczeniach murowanych o %cianach grubo%ci co najmniej 25 cm, wykonanych z ceg!y pe!nej na zaprawie cementowo-wapiennej i stropach podobnej wytrzyma!o%ci. Dopuszcza si$ stosowanie %cian wykonanych z innych materia!ów o podobnej wytrzyma!o%ci. 2. Obiekty magazynowe powinny posiada': 1) zabezpieczenie okien szybami o podwy#szonej odporno%ci na przebicie i rozbicie lub zamontowanymi trwale kratami stalowymi (wewn$trznymi lub zewn$trznymi) wykonanymi z pr$tów stalowych o %rednicy co najmniej 16 mm o oczku 15 cm x 15 cm, uniemo#liwiaj"cymi dost$p osób nieuprawnionych do magazynu; kraty mog" by' zast"pione #aluzjami stalowymi wykonanymi z profili pe!nych z blachy o grubo%ci co najmniej 1,25 mm; 2) drzwi co najmniej o zwi$kszonej odporno%ci na w!amanie w klasie C wed!ug PN-90/B92270, posiadaj"ce certyfikat, lub inne drzwi, zabezpieczone kratami albo #aluzjami okre%lonymi w pkt 1; 3) jedno wej%cie - w przypadku pomieszcze( lub wydzielonej cz$%ci pomieszcze(, w których jest prowadzony obrót broni". 3. W magazynach podr$cznych dopuszcza si$ przechowywanie: 1) prochu czarnego i sp!onek kapsu!kowych w ilo%ciach okre%lonych w za!"czniku nr 1 do rozporz"dzenia w tabeli 2 lub za!"czniku nr 2 do rozporz"dzenia w tabeli 2; 2) prochu czarnego, sp!onek kapsu!kowych i amunicji, pod warunkiem przeznaczenia dla tych wyrobów szaf do przechowywania warto%ci w klasie co najmniej I wed!ug PN-EN 1143; 3) broni i amunicji w szafach metalowych wykonanych z blachy stalowej grubo%ci co najmniej 3 mm, zamykanych mechanizmem ryglowym blokowanym zamkiem w klasie A wed!ug PN-ENV 1300, lub w szafach do przechowywania warto%ci w klasie co najmniej I wed!ug PN-EN 1143-1; szafy powinny posiada' certyfikaty, wydane przez akredytowane jednostki krajowe funkcjonuj"ce w systemie krajowym; 4) broni i amunicji w gablotach szklanych w klasie co najmniej FB2 wed!ug PN-EN 1522, posiadaj"cych co najmniej jeden zamek w klasie A wed!ug PN-ENV 1300.
15
UZASADNIENIE W zwi"zku z konieczno%ci" uregulowania problematyki dotycz"cej wykonywania dzia!alno%ci gospodarczej polegaj"cej na oczyszczaniu terenów z materia!ów wybuchowych w Ministerstwie Gospodarki opracowany zosta! projekt ustawy zmieniaj!cej ustaw" o wykonywaniu dzia#alno$ci gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materia#ami wybuchowymi, broni!, amunicj! oraz wyrobami i technologi! o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym oraz ustawy o materia#ach wybuchowych przeznaczonych do u%ytku cywilnego. Wprowadzenie wspomnianej wy#ej regulacji przewiduje tak#e opracowanie nowych rozporz"dze( wykonawczych, uwzgl$dniaj"cych tematyk$ oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych. Zgodnie z regulacj" zawart" w projekcie wspomnianej wy#ej ustawy rozporz"dzenia te maj" wej%' w #ycie nie pó&niej ni# w terminie 6-ciu miesi$cy od dnia jej opublikowania. Przedk!adany projekt rozporz"dzenia w sprawie pomieszcze& magazynowych i obiektów do przechowywania materia#ów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (dalej „projekt rozporz"dzenia”) regulowa' b$dzie kwestie zawarte dotychczas w rozporz"dzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 28 pa&dziernika 2002 r. w sprawie pomieszcze& magazynowych i obiektów do przechowywania materia#ów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz. U. Nr 190, poz. 1589) (dalej: „rozporz"dzenie”). Regulacja ta zostanie dodatkowo rozszerzona o tematyk$ dotycz"c" oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych, która to kwestia nie jest uregulowana w obowi"zuj"cym aktualnie rozporz"dzeniu. Projektowane rozporz"dzenie, podobnie do swego poprzednika, regulowa' b$dzie zagadnienia dotycz"ce wymaga( organizacyjnych i technicznych dotycz"cych obiektów, w których s" przechowywane materia!y wybuchowe, bro(, amunicja oraz wyroby o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym. Istotnym novum s" przewidziane w nim wymagania dotycz"ce bezpo%rednio problematyki zwi"zanej z przechowywaniem materia!ów wybuchowych znalezionych podczas oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych. Jak wynika z przeprowadzonych konsultacji spo!ecznych, przechowywanie materia!ów wybuchowych znalezionych w trakcie oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych w magazynach bazowych mo#e mie' miejsce sporadycznie. Sytuacja taka wyst"pi np. w przypadku, kiedy przedsi$biorca nie ma mo#liwo%ci utworzenia tymczasowego magazynu (np. po znalezieniu materia!ów wybuchowych w rejonach zurbanizowanych) oraz gdy wyst$puj" przeszkody nie pozwalaj"ce na ich przewóz do miejsca niszczenia (niekorzystne warunki atmosferyczne, du#a odleg!o%' do miejsca niszczenia, itp.). W zwi"zku
16
z tym niezb$dne jest okre%lenie warunków przechowywania oraz rodzajów znalezionych materia!ów wybuchowych dopuszczonych do przechowywania w magazynach bazowych. Ponadto, bior"c pod uwag$ zagro#enia, jakie mog" wyst"pi' podczas przechowywania znalezionych materia!ów wybuchowych, projektowana regulacja uwzgl$dnia nast$puj"ce wymogi: - znalezione materia!y wybuchowe powinny by' przechowywane w wydzielonym obwa!owanym obiekcie magazynu bazowego, - znalezione materia!y wybuchowe powinny by' przechowywane w opakowaniach transportowych, odpowiadaj"cych wymaganiom okre%lonych w przepisach o opakowaniach materia!ów wybuchowych, - obiekt magazynowy powinien by' zlokalizowany w odleg!o%ci obliczonej jak dla materia!ów wybuchowych zaklasyfikowanych do klasy 1 towarów niebezpiecznych podklasy 1.1 materia!ów wybuchowych, - decyzja o dopuszczeniu do przechowywania materia!ów wybuchowych znalezionych podczas oczyszczania terenu w magazynie bazowym jest podejmowana na pi%mie przez upowa#nionego do tego pracownika. Maj"c powy#sze na uwadze projektowane rozporz"dzenie wprowadza regulacj$ odnosz"ca si$ do: a) klasyfikowania materia!ów wybuchowych, znalezionych podczas oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych, dopuszczonych do przechowywania w magazynie bazowym – zgodnie z § 4 projektowanej regulacji b$d" one klasyfikowane do klasy 1 towarów niebezpiecznych podklasy 1.1 materia!ów wybuchowych, b) okre%lenia wymogów bezpiecze(stwa, jakie powinny by' spe!nione podczas przechowywania w wyodr$bnionym obwa!owanym obiekcie magazynu bazowego materia!ów wybuchowych, znalezionych podczas oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych. Takiemu przechowywaniu b$d" mog!y podlega' znalezione materia!y wybuchowe, które: - nie posiadaj" uszkodze( mechanicznych, takich jak uszkodzenia lub %lady %wiadcz"ce o przej%ciu przez luf$, a tak#e nie s" skorodowane w wyniku bezpo%redniego kontaktu z gleb", wod" oraz czynnikami atmosferycznymi i s" zaklasyfikowane do klasy III zagro#e( w trybie okre%lonym w projektowanym rozporz"dzeniu MG w sprawie prowadzenia prac z u%yciem materia#ów wybuchowych przeznaczonych do u%ytku cywilnego; - s" przechowywane w opakowaniach transportowych, odpowiadaj"cych wymaganiom okre%lonym w odr$bnych przepisach o opakowaniach materia!ów wybuchowych. Dodatkowym wymogiem w tej kwestii b$dzie tak#e konieczno%', aby decyzja o dopuszczeniu do przechowywania w magazynie bazowym zosta!a podj$ta na pi%mie przez upowa#nionego do tego przez przedsi$biorc$ pracownika – regulacja ta zosta!a uj$ta Za!"czniku Nr 1 do projektowanego rozporz"dzenia..
17
Zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 2 rozporz"dzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 z pó&n. zm.) notyfikacji podlegaj" akty prawne zawieraj"ce przepisy techniczne. Projektowana regulacja zawiera przepisy techniczne, zatem powinna by' notyfikowana w Komisji Europejskiej. Projekt rozporz"dzenia – zgodnie z ustaw" z dnia 7 lipca 2005 r. o dzia!alno%ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414) – zostanie udost$pniony w Biuletynie Informacji Publicznej z chwil" przekazania go do uzgodnie( mi$dzyresortowych. OCENA SKUTKÓW REGULACJI 1. Podmioty, na które b(dzie oddzia!ywa+ projektowana regulacja Zmiany w przepisach reguluj"ce bezpiecze(stwo oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych b$d" oddzia!ywa' na: a) grup$ oko!o 20 przedsi$biorców, którzy prowadz" dzia!alno%' gospodarcz" w zakresie oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych, b) grup$ 4 jednostek badawczo-rozwojowych, które na podstawie posiadanej koncesji mog" prowadzi' dzia!alno%' naukowo-badawcz" z zakresu problematyki oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych. 2. Wyniki przeprowadzonych konsultacji spo!ecznych Przygotowanie projektu rozporz"dzenia poprzedzono konsultacjami z podmiotami, które prowadz" dzia!alno%' gospodarcz" zwi"zan" z oczyszczaniem terenów oraz prace badawczo-rozwojowe w zakresie materia!ów wybuchowych, a tak#e zajmuj" si$ konstrukcj" urz"dze( s!u#"cych do ich przechowywania i przewozu, w tym: – Stowarzyszeniem Cywilnych Saperów we Wroc!awiu, – Firm" „Jakusz” Systemy zabezpiecze( bankowych w Ko%cierzynie, – Instytutem Przemys!u Organicznego w Warszawie, – Wojskowym Instytutem Technicznym Uzbrojenia w Zielonce. W toku przeprowadzonych konsultacji ustalono, i# przechowywanie materia!ów wybuchowych znalezionych podczas oczyszczania terenu mo#e mie' miejsce sporadycznie. Niemniej jednak nale#y przewidzie' tak" sytuacj$, szczególnie z uwagi na zachowanie odpowiednich warunków bezpiecze(stwa. W zwi"zku z tym, w zakresie przechowywania materia!ów wybuchowych znalezionych podczas oczyszczania terenu w magazynach bazowych nale#y uregulowa' nast$puj"ce zagadnienia: – warunki przechowywania materia!ów wybuchowych znalezionych podczas oczyszczania terenu; – konstrukcja i sposób zabezpieczenia obiektów magazynowych maj"ce na celu ograniczenie oddzia!ywania fali detonacyjnej oraz rozlotu od!amków w przypadku 18
wyst"pienia niekontrolowanego wybuchu sk!adowanych materia!ów wybuchowych znalezionych podczas oczyszczania terenu; – okre%lenie rodzaju materia!ów wybuchowych znalezionych podczas oczyszczania terenu dopuszczonych do przechowywania w magazynach bazowych. Projekt rozporz"dzenia zostanie umieszczony na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Gospodarki z chwil" jego rozes!ania do uzgodnie( mi$dzyresortowych. 3. Skutki wprowadzenia aktu normatywnego dla: a) sektora finansów publicznych Wej%cie w #ycie projektowanej regulacji nie poci"gnie za sob" dodatkowych obci"#e( dla bud#etu pa(stwa ani bud#etów samorz"dowych jednostek administracji. b) rynku pracy Wej%cie w #ycie rozporz"dzenia nie przyczyni si$ do powstawania nowych miejsc pracy. Natomiast ulegn" poprawie warunki bezpiecze(stwa prowadzenia prac z zakresu oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych. c) konkurencyjno"ci gospodarki i przedsi(biorczo"ci Wprowadzenie nowych przepisów nie wp!ynie na konkurencyjno%' gospodarki, ani na przedsi$biorczo%'. d) sytuacji i rozwoju regionalnego Projektowane rozporz"dzenie nie spowoduje powstania nowych podmiotów gospodarczych, zwi$kszenia zatrudnienia ani pojawienia si$ nowych impulsów technologicznych. W zwi"zku z tym wej%cie w #ycie projektowanej regulacji nie przyczyni si$ do zmiany sytuacji i rozwoju regionalnego. 4. ,ród!a finansowania dzia!a% wynikaj#cych z wej"cia w $ycie projektowanego rozporz#dzenia Wprowadzenie rozporz"dzenia nie wymaga finansowania ze strony bud#etu pa(stwa. Nie poci"gnie równie# za sob" obci"#e( finansowych dla przedsi$biorców.
27-04-aa
19
Projekt ROZPORZ&DZENIE MINISTRA GOSPODARKI1) z dnia .................................... 2009 r. w sprawie sposobu prowadzenia prac z u$yciem materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u$ytku cywilnego Na podstawie art. 18 ust. 1d ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o materia!ach wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego (Dz. U. Nr 117, poz. 1007, z pó&n. zm.2)) zarz"dza si$, co nast$puje: § 1. Rozporz"dzenie okre%la wymagania techniczne i organizacyjne oraz sposób prowadzenia prac z u#yciem materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego, zwanych dalej "materia!ami wybuchowymi", w zwi"zku z wykonywaniem dzia!alno%ci gospodarczej innej ni# okre%lona w art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o materia!ach wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego, zwanej dalej "ustaw"". § 2. Ilekro' w rozporz"dzeniu jest mowa o: 1) stosowaniu materia!ów wybuchowych w procesach produkcyjnych - nale#y przez to rozumie' procesy technologiczne, w których materia!y wybuchowe, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy, s" przetwarzane na produkty nieb$d"ce materia!ami wybuchowymi, takie jak preparaty farmaceutyczne, preparaty kosmetyczne, lakiery, tworzywa sztuczne i tym podobne, a tak#e procesy technologiczne wytwarzania przedmiotów ratowniczych, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy; 2) prowadzeniu prac z u#yciem materia!ów wybuchowych - nale#y przez to rozumie' wszelkie prace zwi"zane z praktycznym wykorzystaniem energii wytwarzanej przy wybuchu lub spalaniu si$ materia!u wybuchowego, prace zwi"zane ze stosowaniem materia!ów wybuchowych w procesach produkcyjnych, o których mowa w pkt 1 oraz prace zwi"zane z oczyszczaniem terenów, o którym mowa w art. 3 pkt 18a ustawy. § 3. 1. Szczegó!owe wymagania w stosunku do pomieszcze( magazynowych i obiektów przeznaczonych do stacjonarnego przechowywania materia!ów wybuchowych okre%laj" przepisy rozporz"dzenia Ministra Gospodarki z dnia 28 pa&dziernika 2002 r. w sprawie pomieszcze( magazynowych i obiektów do przechowywania materia!ów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz. U. Nr 190, poz. 1589). 2. Warunki przechowywania materia!ów wybuchowych w tymczasowym magazynie poza terenem przedsi$biorstwa lub jednostki naukowej okre%laj" przepisy wydane na podstawie art. 21 ust. 4 ustawy. 1)
Minister Gospodarki kieruje dzia!em administracji rz"dowej – gospodarka, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporz"dzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegó!owego zakresu dzia!ania Ministra Gospodarki (Dz. U. Nr 216, poz. 1593). 2) Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 238, poz. 2019, z 2004 r. Nr 222, poz. 2249, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, z 2007 r. Nr 176, poz. 1238 oraz z 2008 r. Nr 214, poz. 1347.
1)
2)
3)
4) 5)
6) 7) 8)
§ 4. Prowadz"c prace z u#yciem materia!ów wybuchowych, nale#y: przestrzega' ogólnych przepisów bezpiecze(stwa i higieny pracy, okre%lonych w rozporz"dzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 wrze%nia 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpiecze(stwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650, z 2007 r. Nr 49, poz. 330 oraz z 2008 r. Nr 108, poz. 690); zapewni' bezpo%redni nadzór nad prowadzonymi pracami z u#yciem materia!ów wybuchowych, z zastrze#eniem § 9 ust. 2, przez osoby posiadaj"ce za%wiadczenia potwierdzaj"ce kwalifikacje zawodowe, przewidziane dla pracowników zatrudnionych na samodzielnych stanowiskach, w tym stanowiskach nadzoru, o których mowa w § 4 ust. 5 pkt 1 rozporz"dzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 4 lipca 2005 r. w sprawie szkolenia i egzaminowania osób maj"cych dost$p do materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego (Dz. U. Nr 135, poz. 1140 oraz z 2009 r. Nr 26, poz. 160); zapewni' prowadzenie prac zwi"zanych z dost$pem do materia!ów wybuchowych przez osoby posiadaj"ce za%wiadczenia potwierdzaj"ce co najmniej kwalifikacje zawodowe przewidziane dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracowników fizycznych, w tym mistrza, o których mowa w § 4 ust. 5 pkt 2 rozporz"dzenia, o którym mowa w pkt 2; dysponowa' dokumentacj" techniczn" i technologiczn" prowadzenia prac z u#yciem materia!ów wybuchowych, dostosowan" do charakteru przewidywanej pracy i uwzgl$dniaj"c" w!a%ciwo%ci u#ywanych materia!ów wybuchowych; dokona' ocen i dokumentowania ryzyka zawodowego zwi"zanego z realizacj" poszczególnych prac z u#yciem materia!ów wybuchowych, zweryfikowa' te oceny w przypadku wprowadzania zmian sposobu u#ycia materia!ów wybuchowych oraz stosowa' niezb$dne %rodki zabezpieczaj"ce; zapewni' bezpo%redni" ochron$ fizyczn" lub odpowiednie zabezpieczenie techniczne obiektów i miejsc wykonywania prac, chroni"ce przed dost$pem osób postronnych i kradzie#" materia!ów wybuchowych; zapewni' oznakowanie obiektów, pomieszcze( i miejsc wykonywania pracy z u#yciem materia!ów wybuchowych czytelnymi tablicami, informuj"cymi o wyst$puj"cych w tych miejscach zagro#eniach wybuchem lub spalaniem materia!ów wybuchowych; zapewni' bezpieczne przechowywanie materia!ów wybuchowych.
§ 5. Przy prowadzeniu prac z u#yciem materia!ów wybuchowych opracowuje si$ i na bie#"co aktualizuje wykazy: 1) prac i stanowisk pracy wymagaj"cych nadzoru osób, o których mowa w § 4 pkt 2; 2) osób maj"cych dost$p do materia!ów wybuchowych oraz okre%le( zakresu ich obowi"zków; 3) niezb$dnych dokumentacji technicznych i technologicznych, o których mowa w § 4 pkt 4; 4) obiektów, pomieszcze( i terenów wymagaj"cych oznakowania informuj"cego o wyst$puj"cych zagro#eniach. § 6. 1. W dokumentacji technicznej i technologicznej, o której mowa w § 4 pkt 4, okre%la si$ w szczególno%ci: 1) %rodki techniczne i organizacyjne bezpiecznej realizacji prac z u#yciem materia!ów wybuchowych zapewniaj"ce bezpiecze(stwo #ycia, zdrowia, mienia i %rodowiska oraz zapewniaj"ce w!a%ciwy rezultat i przebieg tych prac; 2) w zale#no%ci od potrzeb opisy procesów technologicznych, instrukcje technologiczne, dokumentacje strza!owe, metryki strza!owe, instrukcje pracy, procedury badawcze, instrukcje bezpiecze(stwa i higieny pracy. 2
2. .rodki techniczne i organizacyjne, o których mowa w ust. 1 pkt 1, ustala si$, uwzgl$dniaj"c wiedz$ techniczn" i praktyk$, z wykorzystaniem wyników analizy zagro#e( i oceny ryzyka zawodowego. § 7. 1. Wymagania w stosunku do procesów technologicznych, obiektów i ich wyposa#enia, instalacji technologicznych, transportu wewn"trzzak!adowego, dróg transportowych oraz elementów systemu kanalizacji %ciekowej, zagro#onych wybuchem lub spalaniem materia!ów wybuchowych w zwi"zku z prowadzeniem dzia!alno%ci gospodarczej zwi"zanej ze stosowaniem materia!ów wybuchowych w procesach produkcyjnych, okre%laj" przepisy rozporz"dzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Spo!ecznej z dnia 9 lipca 2003 r. w sprawie bezpiecze(stwa i higieny pracy przy produkcji, transporcie wewn"trzzak!adowym oraz obrocie materia!ów wybuchowych, w tym wyrobów pirotechnicznych (Dz. U. Nr 163, poz. 1577). 2. Przy prowadzeniu dzia!alno%ci gospodarczej zwi"zanej ze stosowaniem materia!ów wybuchowych w procesach produkcyjnych ustala si$ i na bie#"co aktualizuje wykaz procesów technologicznych, obiektów, dróg transportowych, instalacji technologicznych oraz elementów systemu kanalizacji %ciekowej, zagro#onych wybuchem lub spalaniem materia!ów wybuchowych. § 8. 1. Prowadz"c prace z u#yciem materia!ów wybuchowych, które s" pokazem pirotechnicznym, opracowuje si$ dokumentacj$ organizacyjno-techniczn" pokazu pirotechnicznego, zwanego dalej "pokazem". 2. Dokumentacja organizacyjno-techniczna pokazu, o której mowa w ust. 1, zawiera w szczególno%ci nast$puj"ce elementy i informacje: 1) nazw$ wykonawcy pokazu i jego siedzib$; 2) dat$ i czas trwania pokazu; 3) kopi$ koncesji lub pozwolenia wojewody, upowa#niaj"cego wykonawc$ do wykonywania pokazów; 4) imi$, nazwisko oraz podpis osoby opracowuj"cej dokumentacj$ organizacyjno-techniczn" pokazu oraz kopi$ posiadanego przez t$ osob$ za%wiadczenia, o którym mowa w § 4 pkt 2; 5) imi$ i nazwisko osoby nadzoruj"cej realizacj$ pokazu, kopi$ posiadanego przez t$ osob$ za%wiadczenia, o którym mowa w § 4 pkt 2, oraz numer telefonu kontaktowego; 6) mas$ netto wyrobów pirotechnicznych przewidzianych do odpalenia z podzia!em na klasy i podklasy wed!ug ADR; 7) okre%lenie systemu odpalania !adunków pirotechnicznych oraz zagro#e( wewn$trznych i zewn$trznych dla tego systemu, w szczególno%ci bior"c pod uwag$ sieci energetyczne, elektryczne trakcje kolejowe, przeka&niki telekomunikacyjne; 8) dane dotycz"ce systemu zabezpiecze( terenu pokazu od momentu dostarczenia wyrobów pirotechnicznych do zako(czenia kontroli terenu po pokazie; 9) osoby odpowiedzialne za sprawdzenie terenu po zako(czeniu pokazu i unieszkodliwienie niewypa!ów i niewybuchów pirotechnicznych; 10) zasady post$powania w przypadku wyst"pienia zagro#e( i sytuacji awaryjnych. 3. Minimalne odleg!o%ci usytuowania publiczno%ci w stosunku do odpalanych !adunków pirotechnicznych na terenie pokazu okre%la za!"cznik do rozporz"dzenia. § 9. 1. Sposób i warunki przeprowadzania oraz tryb post$powania w sprawach robót budowlanych wykonywanych przy rozbiórce obiektu budowlanego z u#yciem materia!ów wybuchowych okre%la rozporz"dzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie
3
rozbiórek obiektów budowlanych wykonywanych metod" wybuchow" (Dz. U. Nr 120, poz. 1135). 2. Projektowanie i kierowanie robotami budowlanymi prowadzonymi z u#yciem materia!ów wybuchowych wymaga posiadania uprawnie( budowlanych wydanych w trybie okre%lonym w rozporz"dzeniu Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 28 kwietnia 2006 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz. U. Nr 83, poz. 578). § 10.1. Prowadz"c dzia!alno%' gospodarcz" zwi"zan" z oczyszczaniem terenów opracowuje si$ dokumentacj$ organizacyjno-techniczn" dla ka#dego oczyszczania terenu. 2. Dokumentacja organizacyjno-techniczna oczyszczania terenu, o której mowa w ust. 1 zawiera w szczególno%ci nast$puj"ce elementy i informacje: 1) nazw$ firmy wykonuj"cej oczyszczanie terenu i jej siedzib$; 2) dat$ rozpocz$cia i przewidywany termin zako(czenia oczyszczania terenu; 3) kopi$ pozwolenia wojewody, upowa#niaj"cego wykonawc$ do prowadzenia oczyszczania terenu; 4) schemat organizacyjny firmy z okre%leniem zakresu nadzoru realizowanego przez poszczególne osoby funkcyjne; 5) imi$ i nazwisko osoby opracowuj"cej dokumentacj$ organizacyjno-techniczn" oczyszczania terenu oraz kopi$ posiadanego przez t$ osob$ za%wiadczenia, o którym mowa w § 4 pkt. 2; 6) imi$ i nazwisko osoby nadzoruj"cej realizacj$ oczyszczania terenu oraz kopi$ posiadanego przez t$ osob$ za%wiadczenia, o którym mowa w § 4 pkt. 2, a tak#e numer telefonu kontaktowego; 7) opis terenu przewidzianego do oczyszczania oraz terenu przyleg!ego, w szczególno%ci okre%laj"cy: a) rodzaj terenu, ze wskazaniem terenów budowlanych, lasów, ziem rolnych, zbiorników i cieków wodnych, b) rodzaje i rozmieszczenie na oczyszczanym terenie i terenach s"siaduj"cych obiektów mieszkalnych, dróg dojazdowych, dróg lokalnych, autostrad i dróg o du#ym nat$#eniu ruchu, obiektów u#yteczno%ci publicznej, w których gromadzi si$ du#a liczba ludzi, obiektów przemys!owych oraz innych obiektów, z okre%leniem ich przeznaczenia; c) sie' uzbrojenia oczyszczanego terenu; d) lokalizacj$ tymczasowego magazynu do przechowywania znalezionych materia!ów wybuchowych podczas oczyszczania terenu. 8) harmonogram prac; 9) plan podzia!u oczyszczanego terenu na rejony oczyszczania; 10) plany oczyszczania poszczególnych rejonów; 11) lokalizacj$ tymczasowego magazynu do przechowywania znalezionych materia!ów wybuchowych podczas oczyszczania terenu; 12) plan ochrony tymczasowego magazynu do przechowywania znalezionych materia!ów wybuchowych podczas oczyszczania terenu; 13) lokalizacj$ tymczasowego magazynu do przechowywania materia!ów wybuchowych stosowanych w procesie niszczenia materia!ów wybuchowych znalezionych podczas oczyszczania terenu; 14) plan ochrony tymczasowego magazynu do przechowywania materia!ów wybuchowych stosowanych w procesie niszczenia materia!ów wybuchowych znalezionych podczas oczyszczania terenu; 15) plan niszczenia znalezionych materia!ów wybuchowych podczas oczyszczania terenu; 4
16) lokalizacj$ miejsca niszczenia znalezionych materia!ów wybuchowych podczas oczyszczania terenu; 17) plan ochrony miejsc niszczenia znalezionych materia!ów wybuchowych podczas oczyszczania terenu; 18) plan kontroli skuteczno%ci oczyszczenia terenu; 19) wykaz urz"dze( stosowanych do wykrywania materia!ów wybuchowych podczas oczyszczania terenu; 20) za!"czniki wskazane w ust. 4. 3. Integraln" cz$%' poszczególnych elementów dokumentacji organizacyjno-technicznej, o których mowa w ust. 2 pkt 9 – 18, obok cz$%ci opisowej, powinna stanowi' dokumentacja graficzna. 4. Do dokumentacji, o której mowa w ust. 1 i 2 przedsi$biorca powinien do!"czy': 1) instrukcj$ pracy okre%laj"c" warunki prowadzenia oczyszczania terenu z materia!ów wybuchowych; 2) instrukcj$ bezpiecze(stwa i higieny pracy okre%laj"c" wymogi bezpiecze(stwa prowadzenia prac zwi"zanych z oczyszczaniem terenu; 3) instrukcj$ tymczasowego magazynowania materia!ów wybuchowych stosowanych w procesie niszczenia materia!ów wybuchowych znalezionych podczas oczyszczania terenu; 4) instrukcj$ tymczasowego magazynowania znalezionych materia!ów wybuchowych podczas oczyszczania terenu; 5) instrukcj$ sprawdzania skuteczno%ci sprz$tu do wykrywania wyrobów zawieraj"cych materia!y wybuchowe w ziemi lub w wodach. 6) aktualny wykaz osób wykonuj"cych prace przy oczyszczaniu terenu z okre%leniem zakresu ich obowi"zków, w tym osób upowa#nionych do klasyfikacji znalezionych materia!ów wybuchowych podczas oczyszczania terenu do klas zagro#e(, o których mowa w § 11 ust. 1; 7) plan i zakres instrukta#u dziennego. 5. W instrukcjach pracy i instrukcjach bezpiecze(stwa i higieny pracy, o których mowa w ust. 4 pkt 1 i 2, okre%la si$ stosowane przez przedsi$biorc$ rozwi"zania techniczne i organizacyjne zapewniaj"ce bezpiecze(stwo prowadzenia prac zwi"zanych z oczyszczaniem terenu, maj"ce na celu: 1) eliminacj$ lub ograniczenie oddzia!ywania bod&ców na znalezione materia!y wybuchowe mog"cych spowodowa' ich pobudzenie; 2) zapewnienie bezpiecze(stwa przechowywania znalezionych materia!ów wybuchowych podczas oczyszczania terenu; 3) zapewnienie bezpiecze(stwa przewozu znalezionych materia!ów wybuchowych podczas oczyszczania terenu z miejsca przechowywania do miejsca niszczenia; 4) ograniczenie do niezb$dnego minimum d!ugo%ci trasy przewozu znalezionych materia!ów wybuchowych podczas oczyszczania terenu; 5) ograniczenie zasi$gu oddzia!ywania fali uderzeniowej na otoczenie miejsca niszczenia znalezionych materia!ów wybuchowych podczas oczyszczania terenu; 6) ograniczenie rozrzutu od!amków w otoczeniu miejsca niszczenia znalezionych materia!ów wybuchowych podczas oczyszczania terenu; 7) ograniczenie zasi$gu strefy termicznego oddzia!ywania produktów wybuchu wokó! miejsca niszczenia znalezionych materia!ów wybuchowych podczas oczyszczania terenu; 8) ograniczenie ilo%ci emitowanych do otoczenia toksycznych lub szkodliwych produktów wybuchu.
5
6. Urz"dzenia, o których mowa w ust. 2 pkt 19, s!u#"ce do wykrywania wyrobów zawieraj"cych materia!y wybuchowe, stosowane podczas oczyszczania terenu, powinny zapewnia' spe!nienie wymaga( dotycz"cych g!$boko%ci oczyszczania, okre%lonych w umowie ze zleceniodawc". § 11. 1. Znalezione podczas oczyszczania terenu, o którym mowa w § 10, poszczególne egzemplarze wyrobów zawieraj"cych materia!y wybuchowe przed podj$ciem decyzji o dalszym z nimi post$powaniu, w zale#no%ci od ich stanu technicznego, zalicza si$ do I, II lub III klasy zagro#e(: 1) egzemplarz wyrobu zawieraj"cego materia! wybuchowy wymagaj"cy zniszczenia w miejscu znalezienia – I klasa zagro#e(; 2) egzemplarz wyrobu zawieraj"cego materia! wybuchowy wymagaj"cy zniszczenia w pobli#u miejsca znalezienia, który mo#na podj"', ale nie wolno przewozi' – II klasa zagro#e(; 3) egzemplarz wyrobu zawieraj"cego materia! wybuchowy, który mo#na podj"', przenosi', magazynowa' i przewozi' do miejsca niszczenia – III klasa zagro#e(. 2. Decyzj$ o zaklasyfikowaniu znalezionego egzemplarza wyrobu zawieraj"cego materia!y wybuchowe do I, II lub III klasy zagro#e(, o których mowa w ust. 1, podejmuje, z zastrze#eniem przepisu § 5 pkt 1 i 2, upowa#niony przez przedsi$biorc$ do nadzoru realizacji oczyszczania terenu pracownik. § 12. Rozporz"dzenie wchodzi w #ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia.
Minister Gospodarki
6
Za!"cznik do rozporz"dzenia Ministra Gospodarki z dnia ..................... (poz.
)
MINIMALNE ODLEG'O-CI USYTUOWANIA PUBLICZNO-CI W STOSUNKU DO ODPALANYCH 'ADUNKÓW PIROTECHNICZNYCH NA TERENIE POKAZU PIROTECHNICZNEGO Lp.
Rodzaj odpalanego wyrobu pirotechnicznego
Opis dzia!ania
Minimalna odleg!o%' od publiczno%ci [m]
1
2
3
4
1. Wyroby pirotechniki teatralnej oraz filmowej
Odleg!o%' ustala, w zale#no%ci od stopnia zagro#enia, wykonuj"cy pokaz pirotechniczny
2. Wyroby pirotechniki widowiskowej niewzlatuj"ce, w szczególno%ci fontanny, wulkany, wodospady, ognie bengalskie, dymy, napisy, s!o(ca
Nie powoduj"ce miotania efektów na odleg!o%'
3. Bomby pirotechniczne kuliste (w tym wodne) bez efektu hukowo-b!yskowego jako podstawowego. Mo&dzierze
Bomby w kszta!cie kuli lub w kszta!cie cylindra o wysoko%ci 1 x kaliber bomby w do dwóch kalibrów. milimetrach, ale nie mniej ni# 50 m Wystrzeliwane z rur pokazowych, tzw. mo&dzierzy
4. Bomby pirotechniczne cylindryczne niezale#nie od efektu i kuliste z efektem hukowo-b!yskowym jako podstawowy
Bomby w kszta!cie cylindra o wysoko%ci powy#ej dwóch kalibrów. Bomby w kszta!cie 1,2 x kaliber bomby kuli w kszta!cie cylindra o w milimetrach, ale nie wysoko%ci do dwóch kalibrów mniej ni# 60 m z efektem hukowob!yskowym jako podstawowy. Wystrzeliwane z rur pokazowych
5. Miny, bukiety pirotechniczne
Efekty snopu iskier w ró#nych uk!adach, niewzlatuj"ce w 0,8 x kaliber wyrobu postaci zwartej bry!y, w milimetrach, ale nie wystrzeliwane z rur mniej ni# 40 m pokazowych, tzw. mo&dzierzy
30
7
6. Rakiety i inne wyroby lataj"ce z nap$dem w!asnym (np. lataj"ce ko!a UFO)
Wyroby nap$dzane silnikiem pirotechnicznym ze stabilizatorem lub bez
7. Baterie, wyrzutnie wielostrza!owe, rzymskie ognie o kalibrze do 60 mm Wyrzutnie i rzymskie ognie o kalibrze powy#ej 60 mm nale#y traktowa' w
Wyroby wielostrza!owe wyposa#one w wiele rur po!"czonych uk!adem odpalania. Kaliber pojedynczej wyrzutni 30 mm
zale#no%ci od efektu jako bomby kuliste lub bukiety
Kaliber pojedynczej wyrzutni 31-60 mm
200 m w kierunku lotu rakiety, 125 m w pozosta!ych kierunkach
50
70
Obja%nienia: 1. Podane w powy#szej tabeli wielko%ci wyliczono, przyjmuj"c, i# strzelanie odbywa si$ pionowo lub z odchyleniem od pionu do 10°; nie uwzgl$dniono wp!ywu wiatru; miejsce strzelania jest po!o#one na tym samym poziomie co publiczno%'. 2. Przy okre%laniu minimalnej odleg!o%ci od publiczno%ci wyrobów niewymienionych w tabeli nale#y stosowa' wymagania dla wyrobów o podobnym dzia!aniu i stwarzaj"cych podobne zagro#enie. 3. Wielko%ci podane w powy#szej tabeli maj" charakter orientacyjny, wyliczenie bezpiecznej odleg!o%ci od miejsca odpalania wyrobów pirotechniki widowiskowej do publiczno%ci ka#dorazowo wykonuje kieruj"cy pokazem, uwzgl$dniaj"c warunki mog"ce mie' wp!yw na bezpiecze(stwo konkretnego pokazu, w tym mi$dzy innymi: odchylenie od pionu kierunku strzelania, wp!yw wiatru bocznego, ró#nice poziomów pomi$dzy miejscem odpalania wyrobów a miejscem zajmowanym przez publiczno%'.
8
UZASADNIENIE W zwi"zku z konieczno%ci" uregulowania problematyki dotycz"cej wykonywania dzia!alno%ci gospodarczej polegaj"cej na oczyszczaniu terenów z materia!ów wybuchowych w Ministerstwie
Gospodarki
opracowany
zosta!
projekt
ustawy
o
zmianie
ustawy
o wykonywaniu dzia#alno$ci gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materia#ami wybuchowymi, broni!, amunicj! oraz wyrobami i technologi! o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym oraz ustawy o materia#ach wybuchowych przeznaczonych do u%ytku cywilnego. Przepisy wspomnianej wy#ej regulacji przewiduj" tak#e opracowanie nowych rozporz"dze( wykonawczych, uwzgl$dniaj"cych tematyk$ oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych. Zgodnie z regulacj" zawart" w projekcie wspomnianej wy#ej ustawy rozporz"dzenia te maj" wej%' w #ycie nie pó&niej ni# w terminie 6-ciu miesi$cy od dnia jej opublikowania. Przepisy przedk!adanego projektu rozporz"dzenia MG w sprawie sposobu prowadzenia prac z u%yciem materia#ów wybuchowych przeznaczonych do u%ytku cywilnego (dalej „projekt rozporz"dzenia”) regulowa' b$d" kwestie zawarte dotychczas w rozporz"dzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 28 lipca 2005 r. w sprawie sposobu prowadzenia prac z u%yciem materia#ów
wybuchowych
przeznaczonych
do
u%ytku
cywilnego
(dalej „rozporz"dzenie”). Regulacja ta zostanie jednak rozszerzona o tematyk$ dotycz"c" oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych, która to kwestia nie jest uregulowana w obowi"zuj"cym
aktualnie
rozporz"dzeniu.
W
zwi"zku
z
powy#szym
projektowane
rozporz"dzenie obejmowa' b$dzie zagadnienia stosowania materia!ów wybuchowych: -
w procesach produkcyjnych – chodzi tu m.in. o wykorzystanie materia!ów wybuchowych (nitrocelulozy) do wytwarzania farb i lakierów,
-
poza górnictwem – w tym przypadku chodzi o m.in. rozbiórk$ obiektów budowlanych metod" wybuchow", utwardzania gruntów, oczyszczania terenów oraz wykonywania pokazów pirotechnicznych. Nowo%ci" w proponowanej regulacji b$dzie wi$c okre%lenie wymaga( dotycz"cych:
1) zakresu dokumentacji technicznej, któr" powinien sporz"dzi' przedsi$biorca wykonuj"cy oczyszczanie terenu,
9
Zgodnie z proponowanymi zapisami dokumentacja ta powinna zawiera' podstawowe dane dotycz"ce podmiotu wykonuj"cego oczyszczanie, kopie dokumentów zezwalaj"cych na prowadzenie dzia!alno%ci gospodarczej w zakresie oczyszczania terenów, opis oczyszczanego terenu z uwzgl$dnieniem jego infrastruktury i uzbrojenia, opis czynno%ci wykonywanych podczas oczyszczania terenu oraz plan i harmonogram prac z nim zwi"zanych. Ponadto przedmiotowa dokumentacja powinna zawiera' opis urz"dze( s!u#"cych do oczyszczania terenu ze szczególnym uwzgl$dnieniem g!$boko%ci wykrywania materia!ów wybuchowych. 2) zasad klasyfikacji materia!ów wybuchowych znalezionych podczas oczyszczania terenu pod wzgl$dem stwarzanych zagro#e(, Materia!y wybuchowe znalezione podczas oczyszczania terenu b$d" kwalifikowane w klasy w nast$puj"cy sposób: -
klasa I – materia!y wybuchowe wymagaj"ce, z uwagi na zagro#enie niekontrolowanym wybuchem podczas wykonywania jakichkolwiek operacji, zniszczenia w pobli#u miejsca znalezienia,
-
klasa II – materia!y wybuchowe wymagaj"ce, z uwagi na zagro#enie niekontrolowanym wybuchem podczas przewozu, zniszczenia w pobli#u miejsca znalezienia,
-
klasa III – materia!y wybuchowe niestwarzaj"ce zagro#enia niekontrolowanym wybuchem podczas przewozu.
3) wymogów bezpiecze(stwa prowadzenia prac zwi"zanych z oczyszczaniem terenu, S!u#y' temu celowi b$dzie mi$dzy innymi zobligowanie przedsi$biorcy do stosowania rozwi"za( technicznych maj"cych na celu ograniczenie ryzyka zwi"zanego z mo#liwo%ci" przypadkowego pobudzenia, a w efekcie wybuchu materia!u wybuchowego znalezionego podczas oczyszczania terenu oraz oddzia!ywaniem czynników ra#"cych, takich jak fala uderzeniowa, fala sejsmiczna, rozlatuj"ce
si$
od!amki,
wysoka
temperatura
oraz
ska#enie
%rodowiska
podczas
unieszkodliwiania tych materia!ów. Zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 2 rozporz"dzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z pó&n. zm.) notyfikacji podlegaj" akty prawne zawieraj"ce przepisy techniczne. Projektowana regulacja zawiera przepisy techniczne, zatem powinna by' notyfikowana w Komisji Europejskiej.
10
Projekt rozporz"dzenia – zgodnie z ustaw" z dnia 7 lipca 2005 r. o dzia#alno$ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414) – zostanie udost$pniony w Biuletynie Informacji Publicznej z chwil" przekazania go do uzgodnie( mi$dzyresortowych.
11
OCENA SKUTKÓW REGULACJI 1. Podmioty, na które b(dzie oddzia!ywa+ projektowana regulacja Zmiany w przepisach reguluj"cych bezpiecze(stwo prowadzenia prac zwi"zanych z oczyszczaniem terenów z materia!ów wybuchowych b$d" oddzia!ywa' na: a) grup$ oko!o 20 przedsi$biorców, którzy prowadz" dzia!alno%' gospodarcz" w zakresie oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych, b) grup$ 4 jednostek badawczo-rozwojowych, które mog" prowadzi' dzia!alno%' naukowobadawcz" z zakresu problematyki oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych. 2. Wyniki przeprowadzonych konsultacji spo!ecznych Przygotowanie projektu rozporz"dzenia poprzedzono konsultacjami z podmiotami, które prowadz" dzia!alno%' gospodarcz" w zakresie oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych oraz prace badawczo-rozwojowe w tym zakresie, a tak#e zajmuj" si$ konstrukcj" urz"dze( s!u#"cych do przechowywania materia!ów wybuchowych i ich przewozu, w tym: –
Stowarzyszeniem Cywilnych Saperów we Wroc!awiu,
–
Firm" „Jakusz” Systemy zabezpiecze( bankowych w Ko%cierzynie,
–
Instytutem Przemys!u Organicznego w Warszawie,
–
Wojskowym Instytutem Technicznym Uzbrojenia w Zielonce. W trakcie konsultacji stwierdzono, i# w szczególno%ci nale#y uregulowa' nast$puj"ce
zagadnienia: !" sposób
prowadzenia
oczyszczania
terenów
z
materia!ów
wybuchowych
przez
przedsi$biorców, !" warunki bezpiecze(stwa, jakie powinny by' spe!nione w trakcie oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych, !" sposób przechowywania materia!ów wybuchowych znalezionych w procesie oczyszczania terenów, !" sposób zabezpieczania znalezionych materia!ów wybuchowych, !" warunki bezpiecze(stwa podczas niszczenia znalezionych materia!ów wybuchowych. Projekt rozporz"dzenia zostanie zamieszczony na stronach Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Gospodarki z chwil" jego rozes!ania do uzgodnie( mi$dzyresortowych.
12
3. Skutki wprowadzenia aktu normatywnego dla: a) sektora finansów publicznych Wej%cie w #ycie projektowanej regulacji nie poci"gnie za sob" dodatkowych obci"#e( dla bud#etu pa(stwa ani bud#etów samorz"dowych jednostek administracji. b) rynku pracy Wej%cie w #ycie rozporz"dzenia nie przyczyni si$ do powstawania nowych miejsc pracy. Natomiast ulegn" poprawie warunki bezpiecze(stwa prowadzenia prac z zakresu oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych. c) konkurencyjno"ci gospodarki i przedsi(biorczo"ci Wprowadzenie nowych przepisów mo#e wp!yn"' na konkurencyjno%' przedsi$biorców zajmuj"cych si$ oczyszczaniem terenów z materia!ów wybuchowych. B$dzie to spowodowane konieczno%ci" spe!nienia przez wspomnianych przedsi$biorców okre%lonych wymaga( dotycz"cych sprz$tu technicznego s!u#"cego zw!aszcza do przewozu znalezionych materia!ów wybuchowych (którego koszt zakupu mo#e wynie%' 500 – 700 tys. PLN), a tak#e sprz$tu s!u#"cego do poszukiwania materia!ów wybuchowych (którego koszt zakupu mo#e wynie%' oko!o 50 – 60 tys. PLN). d) sytuacji i rozwoju regionalnego Wej%cie w #ycie rozporz"dzenia nie spowoduje powstania nowych podmiotów gospodarczych,
zwi$kszenia
zatrudnienia
ani
pojawienia
si$
nowych
impulsów
technologicznych. W zwi"zku z tym wej%cie w #ycie projektowanej regulacji nie przyczyni si$ do zmiany sytuacji i rozwoju regionalnego. Przepisy
rozporz"dzenia
mog"
ograniczy'
–
z
uwagi
na
wymóg
zawarty
w proponowanym § 10 ust. 5 pkt 8 – emisj$ gazów cieplarnianych do %rodowiska naturalnego. 4. ,ród!a finansowania dzia!a% wynikaj#cych z wej"ciem w $ycie rozporz#dzenia Wprowadzenie rozporz"dzenia nie wymaga #adnych &róde! finansowania ze strony bud#etu pa(stwa. Wydatki ponios" natomiast przedsi$biorcy, którzy zostan" zobligowani do zakupu odpowiedniego sprz$tu s!u#"cego do oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych (koszt oko!o 50 – 60 tys. PLN). 28-04-aa
13
Projekt ROZPORZ&DZENIE MINISTRA GOSPODARKI1) z dnia .......... 2009 r. w sprawie sposobu przechowywania materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u$ytku cywilnego w tymczasowym magazynie
Na podstawie art. 21 ust. 4 ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o materia!ach wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego (Dz. U. Nr 117, poz. 1007, z pó&n. zm.2)) zarz"dza si$, co nast$puje: § 1. Rozporz"dzenie okre%la sposób przechowywania materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego, zwanych dalej "materia!ami wybuchowymi", w tymczasowym magazynie w przypadku konieczno%ci prowadzenia prac przy u#yciu tych materia!ów wybuchowych poza terenem przedsi$biorstwa lub jednostki naukowej oraz materia!ów wybuchowych znalezionych podczas prowadzenia oczyszczania terenów. § 2. 1. Materia!y wybuchowe przechowuje si$ w tymczasowym magazynie, który powinien odpowiada' wymogom zapewniaj"cym bezpiecze(stwo ludzi, mienia i %rodowiska, w szczególno%ci przez: 1) konstrukcj$ i wyposa#enie zapewniaj"ce ochron$ przechowywanych materia!ów wybuchowych; 2) bezpo%redni nadzór nad tymczasowym magazynem przez osoby posiadaj"ce za%wiadczenia potwierdzaj"ce kwalifikacje zawodowe, przewidziane dla pracowników zatrudnionych na samodzielnych stanowiskach, w tym stanowiskach nadzoru, o których mowa w § 4 ust. 5 pkt 1 rozporz"dzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 4 lipca 2005 r. w sprawie szkolenia i egzaminowania osób maj"cych dost$p do materia!ów wybuchowych przeznaczonych do u#ytku cywilnego (Dz. U. Nr 135, poz. 1140 oraz z 2009 r. Nr 26, poz. 160); 3) zapewnienie prowadzenia prac zwi"zanych z tymczasowym magazynowaniem przez osoby posiadaj"ce za%wiadczenia potwierdzaj"ce kwalifikacje zawodowe przewidziane dla pracowników zatrudnionych na pozosta!ych stanowiskach, o których mowa w § 4 ust. 5 pkt 2 rozporz"dzenia wymienionego w pkt 2. 2. Tymczasowym magazynem mo#e by': 1) odr$bny budynek bez sta!ej obsady; 2) kontener lub barakowóz; 3) skrzynia !adunkowa pojazdu samochodowego wyposa#onego w silnik wysokopr$#ny. 1)
Minister Gospodarki kieruje dzia!em administracji rz"dowej – gospodarka, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporz"dzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegó!owego zakresu dzia!ania Ministra Gospodarki (Dz. U. Nr 216, poz. 1593). 2) Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 238, poz. 2019, z 2004 r. Nr 222, poz. 2249, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, z 2007 r. Nr 176, poz. 1238 oraz z 2008 r. Nr 214, poz. 1347.
3. W przypadku przechowywania materia!u wybuchowego w skrzyni !adunkowej pojazdu, którym mowa w ust. 2 pkt 3, jego silnik powinien by' unieruchomiony, pojazd powinien mie' uruchomiony hamulec postojowy oraz powinien by' uziemiony, a &ród!a zasilania instalacji elektrycznej powinny by' od!"czone. § 3. Materia!y wybuchowe znalezione podczas oczyszczania terenów mog" by' przechowywane w tymczasowym magazynie w stosach uk!adanych na powierzchni gruntu. § 4. Tymczasowy magazyn, o którym mowa w § 3, powinien odpowiada' nast$puj"cym wymaganiom: 1) obj$to%' pojedynczego stosu magazynowanego znalezionego materia!u wybuchowego nie mo#e przekracza' 2 m3; 2) stosy znalezionych materia!ów wybuchowych uk!ada si$ w wykopanych do!ach, zachowuj"c odleg!o%' od powierzchni górnej warstwy materia!u wybuchowego do powierzchni gruntu co najmniej 0,5 m; 3) odleg!o%' pomi$dzy poszczególnymi do!ami wynosi co najmniej 5 m; 4) magazyn grodzi si$ ogrodzeniem z siatki metalowej; 5) odleg!o%' tymczasowego magazynu od rozmieszczonych na oczyszczanym terenie lub terenach s"siaduj"cych obiektów mieszkalnych, dróg dojazdowych, dróg lokalnych, autostrad i dróg o du#ym nat$#eniu ruchu, obiektów u#yteczno%ci publicznej, obiektów przemys!owych, linii elektroenergetycznych oraz innych zagro#onych obiektów, powinna wynosi' co najmniej 400 m; 6) przechowywany materia! wybuchowy zabezpiecza si$ przed bezpo%rednim oddzia!ywaniem promieni s!onecznych i deszczem. § 5. Materia!y wybuchowe przechowuje si$ w tymczasowym magazynie zgodnie z instrukcj" przechowywania, w której okre%la si$: 1) ilo%', rodzaj oraz czas przechowywania materia!ów wybuchowych; 2) rozmieszczenie poszczególnych materia!ów wybuchowych; 3) rodzaje zagro#e( zwi"zanych z przechowywanymi materia!ami wybuchowymi; 4) wyposa#enie magazynu; 5) zabezpieczenie magazynu przed dost$pem osób nieupowa#nionych i kradzie#"; 6) zakres prac dozwolonych do wykonywania w magazynie; 7) zalecenia dotycz"ce bezpiecze(stwa pracy; 8) post$powanie w sytuacjach awaryjnych lub zagro#e(; 9) wykaz osób upowa#nionych do wst$pu do tymczasowego magazynu. § 6. Tymczasowy magazyn wyposa#a si$ w ga%nice lub sprz$t przeciwpo#arowy, dostosowany do w!a%ciwo%ci przechowywanego materia!u wybuchowego. § 7. Tymczasowy magazyn zabezpiecza si$ przed kradzie#" i dost$pem osób nieupowa#nionych, przy wykorzystaniu zabezpiecze( technicznych lub bezpo%redniej ochrony fizycznej. § 8.1. W przypadku przechowywania materia!ów wybuchowych znalezionych podczas oczyszczania terenów w magazynie tymczasowym, przedsi$biorca opracowuje plan jego ochrony okre%laj"cy: 2
1) opisowo i graficznie lokalizacj$ tymczasowego magazynu w terenie, z zaznaczeniem dróg dojazdowych, odleg!o%ci od s"siednich zagro#onych obiektów, ogrodzenie i oznakowanie granicy zewn$trznej terenu magazynu, rozmieszczenie miejsc sk!adowania znalezionych materia!ów wybuchowych; 2) zastosowane zabezpieczenia oraz ich rozmieszczenie; 3) rozmieszczenie posterunków ochrony; 4) zagro#enia zewn$trzne i wewn$trzne; 5) zasady post$powania w sytuacjach awaryjnych; 6) wykaz osób upowa#nionych do wst$pu oraz numerów ich telefonów; 7) wykaz telefonów alarmowych. 2. Przedsi$biorca przekazuje jeden egzemplarz planu ochrony tymczasowego magazynu w!a%ciwemu terytorialnie komendantowi powiatowemu Policji. § 9. Dopuszcza si$ przechowywanie w tym samym tymczasowym magazynie materia!ów wybuchowych zaklasyfikowanych do grupy zgodno%ci B oraz materia!ów wybuchowych zaliczonych do pozosta!ych grup zgodno%ci, pod warunkiem przeznaczenia do przechowywania materia!ów wybuchowych z grupy zgodno%ci B pojemników zamkni$tych i skonstruowanych w sposób uniemo#liwiaj"cy przeniesienie detonacji z wn$trza skrzyni lub szafy na inne materia!y wybuchowe znajduj"ce si$ w magazynie. § 10. Rozporz"dzenie wchodzi w #ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia.
Minister Gospodarki
3
UZASADNIENIE W zwi"zku z konieczno%ci" uregulowania problematyki dotycz"cej wykonywania dzia!alno%ci gospodarczej polegaj"cej na oczyszczaniu terenów z materia!ów wybuchowych w Ministerstwie
Gospodarki
opracowany
zosta!
projekt
ustawy
o
zmianie
ustawy
o wykonywaniu dzia#alno$ci gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materia#ami wybuchowymi, broni!, amunicj! oraz wyrobami i technologi! o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym oraz ustawy o materia#ach wybuchowych przeznaczonych do u%ytku cywilnego. Przepisy wspomnianej wy#ej regulacji przewiduj" tak#e opracowanie nowych rozporz"dze( wykonawczych, uwzgl$dniaj"cych tematyk$ oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych. Zgodnie z regulacj" zawart" w projekcie wspomnianej wy#ej ustawy rozporz"dzenia te maj" wej%' w #ycie nie pó&niej ni# w terminie 6-ciu miesi$cy od dnia jej opublikowania. Przepisy przechowywania
przedk!adanego materia#ów
projektu
rozporz"dzenia
wybuchowych
MG
przeznaczonych
w do
sprawie u%ytku
sposobu cywilnego
w tymczasowym magazynie (dalej „projekt rozporz"dzenia”) regulowa' b$d" kwestie zawarte dotychczas w rozporz"dzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 6 lipca 2005 r. w sprawie sposobu przechowywania materia#ów wybuchowych przeznaczonych do u%ytku cywilnego w tymczasowym magazynie (dalej „rozporz"dzenie”). Regulacja ta zostanie jednak rozszerzona o tematyk$ dotycz"c" przechowywania materia!ów wybuchowych znalezionych podczas oczyszczania terenów, która to kwestia nie jest uregulowana w obowi"zuj"cym aktualnie rozporz"dzeniu. Jak wynika z uzyskanych od przedsi$biorców prowadz"cych oczyszczanie terenów informacji tymczasowe magazyny s" bardzo cz$sto wykorzystywane przy prowadzeniu oczyszczania terenów. Ma to w szczególno%ci miejsce, kiedy oczyszczaniu terenów podlegaj" obszary o du#ej powierzchni takie jak tereny le%ne, czy te# tereny przygotowywane pod inwestycje np. drogowe. Bior"c jednak pod uwag$ charakter tego rodzaju dzia!a( oraz niebezpiecze(stwo zwi"zane z materia!ami wybuchowymi, a w szczególno%ci niewybuchami – przy tworzeniu tymczasowego magazynu dla przechowywania materia!ów wybuchowych znalezionych podczas oczyszczania terenu nale#y uwzgl$dni' nast$puj"ce zasady: -
materia!y te powinny by' przechowywane w zag!$bieniach gruntu,
-
zag!$bienia te powinny by' od siebie oddalone o co najmniej 5 m,
4
-
tymczasowe magazyny powinny by' zlokalizowane na oczyszczanym terenie lub w jego bezpo%rednim otoczeniu. Wynika z tego, #e projektowana regulacja powinna zawiera' zasady dotycz"ce lokalizacji
i zabezpieczania tymczasowego magazynu s!u#"cego do przechowywania materia!ów wybuchowych znalezionych podczas oczyszczania terenu oraz warunki ich przechowywania. Bior"c powy#sze pod uwag$ projekt rozporz"dzenia uwzgl$dnia nast$puj"ce zagadnienia okre%laj"ce: -
maksymaln"
obj$to%'
stosów
materia!ów
wybuchowych
znalezionych
podczas
oczyszczania terenu, -
odleg!o%' górnej powierzchni stosów od powierzchni gruntu,
-
odleg!o%' pomi$dzy tymi stosami,
-
sposób ochrony stosów,
-
odleg!o%' od obiektów mieszkalnych, dróg, obiektów u#yteczno%ci publicznej, obiektów przemys!owych, linii energetycznych oraz innych zagro#onych obiektów,
-
obowi"zek zabezpieczenia materia!ów wybuchowych znalezionych podczas oczyszczania terenu pod wzgl$dem oddzia!ywania czynników atmosferycznych. Zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 2 rozporz"dzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia
2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 z pó&n. zm.) notyfikacji podlegaj" akty prawne zawieraj"ce przepisy techniczne. Projektowana regulacja zawiera przepisy techniczne, zatem powinna by' notyfikowana w Komisji Europejskiej. Projekt rozporz"dzenia – zgodnie z ustaw" z dnia 7 lipca 2005 r. o dzia#alno$ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414) – zostanie udost$pniony w Biuletynie Informacji Publicznej z chwil" przekazania go do uzgodnie( mi$dzyresortowych.
5
OCENA SKUTKÓW REGULACJI 1. Podmioty, na które b(dzie oddzia!ywa+ projektowana regulacja Zmiany w przepisach reguluj"ce bezpiecze(stwo przechowywania w tymczasowych magazynach MW znalezionych podczas oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych b$d" oddzia!ywa' na: a) grup$ oko!o 20 przedsi$biorców, którzy prowadz" dzia!alno%' gospodarcz" w zakresie oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych, b) grup$ 4 jednostek badawczo-rozwojowych, które na podstawie posiadanej koncesji mog" prowadzi' dzia!alno%' naukowo-badawcz" w zakresu problematyki oczyszczania terenów z MW. 2. Wyniki przeprowadzonych konsultacji spo!ecznych Przygotowanie projektu rozporz"dzenia poprzedzono konsultacjami z podmiotami, które prowadz" dzia!alno%' gospodarcz" w zakresie oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych oraz
prac
badawczo-rozwojowych
w
dziedzinie
materia!ów
wybuchowych,
a tak#e zajmuj" si$ konstrukcj" urz"dze( s!u#"cych do ich przechowywania i przewozu, w tym: –
Stowarzyszeniem Cywilnych Saperów we Wroc!awiu,
–
Firm" „Jakusz” Systemy zabezpiecze( bankowych w Ko%cierzynie,
–
Instytutem Przemys!u Organicznego w Warszawie,
–
Wojskowym Instytutem Technicznym Uzbrojenia w Zielonce. W toku przeprowadzonych konsultacji ustalono, i# podczas prowadzenia prac zwi"zanych
z oczyszczaniem terenów z materia!ów wybuchowych znalezione materia!y wybuchowe bardzo cz$sto przechowywane s" w tymczasowych magazynach w postaci zag!$bie( w gruncie. Obowi"zuj"ce przepisy nie uwzgl$dniaj" takiego sposobu przechowywania materia!ów wybuchowych. W zwi"zku z tym w przepisach dotycz"cych przechowywania znalezionych materia!ów wybuchowych w tymczasowych magazynach nale#y uregulowa' zagadnienia dotycz"ce: –
lokalizacji i zabezpieczenia tymczasowego magazynu do przechowywania znalezionych materia!ów wybuchowych,
6
–
warunków przechowywania znalezionych materia!ów wybuchowych w tymczasowym magazynie. Projekt rozporz"dzenia zostanie umieszczony na stronie Biuletynu Informacji Publicznej
Ministerstwa Gospodarki z chwil" jego rozes!ania do uzgodnie( mi$dzyresortowych. 3. Skutki wprowadzenia aktu normatywnego dla: a) sektora finansów publicznych Wej%cie w #ycie projektowanej regulacji nie poci"gnie za sob" dodatkowych obci"#e( dla bud#etu pa(stwa ani bud#etów samorz"dowych jednostek administracji. b) rynku pracy Wej%cie w #ycie rozporz"dzenia nie przyczyni si$ do powstawania nowych miejsc pracy. Natomiast ulegn" poprawie warunki bezpiecze(stwa prowadzenia prac z zakresu oczyszczania terenów z materia!ów wybuchowych. c) konkurencyjno"ci gospodarki i przedsi(biorczo"ci Wprowadzenie nowych przepisów nie wp!ynie na konkurencyjno%' gospodarki, ani na przedsi$biorczo%'. d) sytuacji i rozwoju regionalnego Zmiana przepisów zwi"zana z wej%ciem w #ycie rozporz"dzenia nie spowoduje powstania nowych podmiotów gospodarczych, zwi$kszenia zatrudnienia, ani pojawienia si$ nowych impulsów technologicznych. W zwi"zku z tym wej%cie w #ycie projektowanej regulacji nie przyczyni si$ do zmiany sytuacji i rozwoju regionalnego. 4. ,ród!a finansowania dzia!a% wynikaj#cych z wej"ciem w $ycie rozporz#dzenia Wprowadzenie
rozporz"dzenia
nie
wymaga
dodatkowych
&róde!
finansowania
ze strony bud#etu pa(stwa. Nie spowoduje te# obci"#e( finansowych dla przedsi$biorców.
29-04-aa
7
N PlIlRwsZY
ZASTĘ
Piotr
PcA
PriEZDs.Ą
Wiesioł ek
Warszawa,ZĄ kwietnia2009r.
GP-LS-MS-o7o-1/ oet ?Et /zoae
SEKHETARNTZ.cYSZEFAKS
Pan
I#, :e{Q.:.QQ..!,5.9...... ..L. L.dz.
Lech Czapla
...1. 1..'9.1:'.2*q!!........ Data wpł truu Śą*^,-
tfutł
Zastępca Szefa Kancelarii Sejmu
/l /J.
ł h,uu,-e
W nawią zaniu do pisma z dnia 3 kwietnia 2009 r. (znak PS/65/09) przekazują cego w zał ączeniu rządow1ł projekt
ustawy
o zmi'anie
ttstał W o vvykonywaniu
dział alnoś ci
gospodarczej w zakresie wytwa,rza.nią i. obrotu materi.ał ał niwybuchowymi, broniq amunicjq oraz wyrobami
i technologiq
o materiał ach wybuchowch
o przeznaczeniu
wojskouym
tub poticyjnym
przeznaczolzych do uzytku cywilnego
oraz ustaw,l
uprzejmie
informuję,
ze Narodowy Bank Polski nte zgł asza uwag do powy szego dokumentu'
(r)L
fio r|ł -Qą,a ą 1?..t-Ł,r
f
p"
u ] . S w i ę t o k r z 5 ' 5 k a1 1 / 2 I , 0 0 - 9 1 9 W a r s z a w a , t e l e f o n 0 2 2 8 2 6 5 5 1 5 , f a x o22 620 5? ,+g
IZSA KRAJOWA nADC0WFP'AVlirYii'j 18 lok.4 00-478Wanzawa. AleieUiazdowshe te|Jfax022 62205 88' 622 84 28;33. e.mail;kirp@kiĘ .pl' NlP:526.10.43-011
dz.
? 9c
Warszawa. dni a 27 kwietnia 2009 r-
/oBSiL 12009
Szanowny Pan Lech Czapla Zastępca Szefa Kancelarii Sejmu
('
1\o
}''\\t
L- rĄł
W,LI( -L=\
W nawią zaniu do przesł anegoprzy piś mie PS.65/09 z dnia 3 kwietnia 2009 r. ządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu dział alnoś cigospodarczej w akresie wytwarzania i obrotu materiał ami wybuchowymi, bronią amunicją oraz 'yrobami i technologią o ptzezLaczeniu wojskowym lub policyjnym oraz ustawy o uprzejmie rateriał ach wybuchowych przeznaczonych do u ytku cy'lvilnego Prawnych Rady RadcÓ w e oś rodek Badaó, studiÓw i Legislącji Krajowej awiadamiam, 'ie zgł 'aszauwag do tego projektu'
!
h
\
I
-/)
Kra
Wicepr ezes RadcÓw weJ
Dariusz Sał
awnych
PIERWSZYPREZES sĄDU NAJWYZSZEGo RZECZYPOS PO LITEJ PO LS KIEJ
Warszawa,d nia ,Ąf
kwietnia2009r.
BSA lll - 021 - 52t09
Pan Lech CZAPLA Zastępca Szefa Kancelarii Sejmu
,...--/: Lą,Lo.ł -,;,u/ f,?,,,.
o(ć ,, LL,,fł ^4,
W odpowiedzina pismo z dnia 3 kwietnia2009 r., Ps-65/09uprzejmieinformuję , e Są d Najwyzszy na podstawie art. 1 p. 3 ustawy o Są dzie Najwyzszymz dnia 23 listopada2002 r. (Dz. U. Nr 240, poZ.2052 ze zm.) nie uznajeza celoweopiniowania rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu dział alnoś cf gos podarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiał ami wybuchowymi, bronią amunicją oraz wyrobami i technologiq o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym oraz ustawy o materiał ach wybuchowych przeznaczonych do u yt. ku cywilnego.
Z powazaniem
/il],
,/ tJ
, / , , Ą,
r hab. Lech GARDOCKI