1629

Druk nr 1629 Warszawa, 6 stycznia 2009 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezes Rady Ministrów RM 10-212, 213, 214, 215, 216-08 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekty ustaw: 1. o Narodowym Centrum Bada" i Rozwoju, 2. o Narodowym Centrum Nauki, 3.

o instytutach badawczych,

4. o Polskiej Akademii Nauk, 5. o zasadach finansowania nauki. W za!#czeniu przedstawiam tak$e opinie proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.

dotycz#ce

zgodno%ci

Ponadto uprzejmie informuj&, $e do prezentowania stanowiska Rz#du w tych sprawach w toku prac parlamentarnych zosta! upowa$niony Minister Nauki i Szkolnictwa Wy$szego. wz. Wiceprezes Rady Ministrów (-) Waldemar Pawlak

Projekt USTAWA z dnia o instytutach badawczych

Rozdzia! 1 Przepisy ogólne Art. 1. 1. Instytutem badawczym w rozumieniu ustawy jest pa"stwowa jednostka organizacyjna, wyodr&bniona pod wzgl&dem prawnym, organizacyjnym i ekonomiczno-finansowym, która prowadzi badania naukowe i prace rozwojowe ukierunkowane na ich wdro$enie i zastosowanie w praktyce, zwana dalej „instytutem”. 2. Instytut uzyskuje osobowo%' prawn# z chwil# wpisania do Krajowego Rejestru S#dowego. 3. Instytut ma prawo u$ywania okr#g!ej piecz&ci z wizerunkiem god!a Rzeczypospolitej Polskiej po%rodku i nazw# instytutu w otoku. Art. 2. 1. Do podstawowych zada" instytutu nale$y: 1) prowadzenie bada" naukowych i prac rozwojowych; 2) przystosowywanie wyników bada" naukowych i prac rozwojowych do wprowadzenia w praktyce; 3) wdra$anie wyników bada" naukowych i prac rozwojowych. 2. Instytut mo$e: 1) upowszechnia' wyniki bada" naukowych i prac rozwojowych; 2) wykonywa' badania i analizy oraz opracowywa' opinie i ekspertyzy w zakresie prowadzonych bada" naukowych i prac rozwojowych; 3) opracowywa' oceny dotycz#ce stanu i rozwoju poszczególnych dziedzin nauki i techniki

oraz sektorów gospodarki, które wykorzystuj# wyniki bada" naukowych i prac rozwojowych oraz w zakresie wykorzystywania w kraju osi#gni&' %wiatowej nauki i techniki; 4) prowadzi' dzia!alno%' normalizacyjn#, certyfikacyjn# i aprobacyjn#; 5) prowadzi' i rozwija' bazy danych zwi#zane z przedmiotem dzia!ania instytutu; 6) prowadzi' dzia!alno%' w zakresie informacji naukowej, technicznej i ekonomicznej, wynalazczo%ci oraz ochrony w!asno%ci przemys!owej i intelektualnej, a tak$e wspieraj#cej innowacyjno%' przedsi&biorstw; 7) produkowa' w zwi#zku z prowadzonymi badaniami naukowymi i pracami rozwojowymi aparatur&, urz#dzenia, materia!y i inne wyroby oraz prowadzi' walidacj& metod badawczych, pomiarowych oraz kalibracj& aparatury; 8) prowadzi' dzia!alno%' wydawnicz# zwi#zan# z prowadzonymi badaniami naukowymi i pracami rozwojowymi. 3. Instytut, poza zadaniami, o których mowa w ust. 1 i 2, mo$e prowadzi': 1) studia podyplomowe i doktoranckie, zwi#zane z prowadzonymi przez instytut badaniami naukowymi i pracami rozwojowymi, je$eli posiada uprawnienia do nadawania stopni naukowych oraz odpowiednie zaplecze i warunki materialno-techniczne; 2) inne formy kszta!cenia, w tym szkolenia i kursy dokszta!caj#ce. 4. Instytut mo$e prowadzi' dzia!alno%' gospodarcz# inn# ni$ wymieniona w ust. 1 – 3, w zakresie i w formie okre%lonej w statucie instytutu, zwi#zan# z prowadzonymi badaniami naukowymi i pracami rozwojowymi, na zasadach okre%lonych w przepisach o swobodzie dzia!alno%ci gospodarczej. Dzia!alno%' ta jest wyodr&bniona pod wzgl&dem finansowym i rachunkowym z dzia!alno%ci, o której mowa w ust. 1 – 3. Art. 3. Instytut prowadz#cy badania naukowe i prace rozwojowe w dziedzinie nauk medycznych uczestniczy w systemie ochrony zdrowia.

2

Rozdzia! 2 Tworzenie, !#czenie, podzia!, reorganizacja, przekszta!canie i likwidacja instytutów Art. 4. Instytut mo$e by' utworzony, je$eli zaistnieje potrzeba prowadzenia w danej dziedzinie dzia!alno%ci, o której mowa w art. 2 ust. 1 i 2, oraz zostanie zapewniona niezb&dna kadra o odpowiednich kwalifikacjach oraz aparatura badawcza, laboratoryjna, potencja! informatyczny i inne niezb&dne warunki materialno-techniczne. Art. 5. 1. Rada Ministrów tworzy instytut, w drodze rozporz#dzenia, na wniosek ministra w!a%ciwego ze wzgl&du na planowan# dzia!alno%' instytutu, z!o$ony po zasi&gni&ciu opinii Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych, o którym mowa w art. 43 ust. 1 ustawy z dnia …. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr …, poz. …), zwanego dalej „Komitetem”. 2. Ministrem nadzoruj#cym instytut jest minister wskazany w rozporz#dzeniu Rady Ministrów, o którym mowa w ust. 1, zwany dalej „ministrem nadzoruj#cym”. 3. Rozporz#dzenie o utworzeniu instytutu okre%la przedmiot i zakres dzia!ania instytutu, jego nazw& i siedzib& oraz sk!adniki maj#tkowe, w tym tytu! prawny do gruntów oraz budynków i urz#dze" trwale z nimi zwi#zanych. 4. W akcie o utworzeniu instytutu wskazuje si& mienie lub organ, który go w to mienie wyposa$a. Akt ten wskazuje tak$e form& i sposób tego wyposa$enia. Art. 6. 1. Minister nadzoruj#cy wyposa$a instytut w %rodki niezb&dne do prowadzenia dzia!alno%ci okre%lonej w akcie o utworzeniu instytutu. 2. Instytut dzia!a na podstawie statutu, który okre%la szczegó!owy przedmiot i zakres dzia!ania instytutu. Statut uchwala rada naukowa, a zatwierdza minister nadzoruj#cy. 3. Pierwszy statut nowo utworzonemu instytutowi oraz statut instytutowi powsta!emu w wyniku

3

po!#czenia lub podzia!u nadaje minister nadzoruj#cy. Pierwszy statut obowi#zuje do czasu zatwierdzenia przez ministra nadzoruj#cego statutu uchwalonego zgodnie z trybem, o którym mowa w ust. 2. 4. Struktur& organizacyjn# instytutu okre%la regulamin organizacyjny ustalony przez dyrektora, po zasi&gni&ciu opinii rady naukowej. Art. 7. 1. Instytut mo$e zosta' po!#czony z innym instytutem, podzielony, zreorganizowany lub zlikwidowany, je$eli minister nadzoruj#cy uzna, $e !#czenie, podzia!, reorganizacja lub likwidacja instytutu jest uzasadniona merytorycznie, organizacyjnie i finansowo. 2. (#czenie, podzia!, reorganizacja lub likwidacja instytutu mo$e nast#pi' na wspólny wniosek rady naukowej i dyrektora instytutu z!o$ony ministrowi nadzoruj#cemu oraz z inicjatywy w!asnej tego ministra. 3. Rada Ministrów, na wniosek ministra nadzoruj#cego, w drodze rozporz#dzenia, dokonuje po!#czenia, podzia!u, reorganizacji lub likwidacji instytutu. Art. 8. 1. Utworzenie, po!#czenie, podzia!, reorganizacja lub likwidacja instytutu s# poprzedzone post&powaniem przygotowawczym maj#cym na celu ocen& potrzeby oraz warunków jego utworzenia, po!#czenia, podzia!u, reorganizacji lub likwidacji. 2. Minister w!a%ciwy ze wzgl&du na dzia!alno%' instytutu lub minister nadzoruj#cy powo!uje zespó! roboczy do przeprowadzenia post&powania przygotowawczego. Zespó! roboczy przedstawia ministrowi opini& w terminie trzech miesi&cy od dnia powo!ania. 3. Opinie w sprawie po!#czenia, podzia!u, reorganizacji lub likwidacji instytutu przedstawiaj# ministrowi nadzoruj#cemu równie$ rada naukowa oraz dyrektor instytutu. 4. Rada Ministrów okre%li, w drodze rozporz#dzenia, szczegó!owe warunki i tryb tworzenia, !#czenia, podzia!u, reorganizacji i likwidacji instytutów, w tym: 1) komisyjny tryb ustalenia stanu maj#tkowego i organizacyjno-prawnego instytutu, 2) uregulowanie zobowi#za",

4

3) zabezpieczenie roszcze" pracowniczych, 4) zagospodarowanie mienia – maj#c na celu popraw& jako%ci prowadzonych bada" naukowych i wdro$e" oraz potencja!u naukowego instytutu, a tak$e racjonalne gospodarowanie %rodkami finansowymi oraz maj#tkiem instytutu. Art. 9. 1. Instytut, w drodze rozporz#dzenia Rady Ministrów, mo$e by': 1) przekszta!cony w instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk – po podj&ciu uchwa!y w tej sprawie przez Prezydium Polskiej Akademii Nauk, w trybie okre%lonym w art. 40 ustawy z dnia ….. o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. Nr …, poz. …); 2) w!#czony do uczelni publicznej – po uzgodnieniu z w!a%ciwymi organami uczelni; 3) w!#czony do instytutu naukowego Polskiej Akademii Nauk – po uzgodnieniu z dyrektorem tego instytutu naukowego oraz z Prezesem Polskiej Akademii Nauk. 2. Przekszta!cenie instytutu w instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk lub jego w!#czenie do uczelni publicznej albo do instytutu naukowego Polskiej Akademii Nauk przeprowadza Rada Ministrów z w!asnej inicjatywy albo na wniosek ministra nadzoruj#cego, po uprzednim zasi&gni&ciu opinii dyrektora lub rady naukowej tego instytutu. 3. Wykre%lenie z Krajowego Rejestru S#dowego instytutu: 1) przekszta!conego w instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk lub w!#czonego do takiego instytutu – nast&puje na wniosek dyrektora instytutu naukowego Polskiej Akademii Nauk; 2) w!#czonego do uczelni publicznej – nast&puje na wniosek rektora tej uczelni. 4. Do instytutu przekszta!conego w instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk, w!#czonego do uczelni publicznej lub do instytutu naukowego Polskiej Akademii Nauk stosuje si& odpowiednio przepisy o !#czeniu instytutów. 5. Rada Ministrów okre%li, w drodze rozporz#dzenia, kryteria i szczegó!owe warunki oraz tryb przekszta!cania i w!#czania instytutów, w tym: 1) komisyjny tryb ustalenia stanu maj#tkowego i organizacyjno-prawnego instytutu, 2) uregulowanie zobowi#za", 3) zabezpieczenie roszcze" pracowniczych,

5

4) zagospodarowanie mienia – maj#c na celu zwi&kszanie potencja!u badawczego oraz popraw& jako%ci prowadzonych bada" naukowych i prac rozwojowych, a tak$e racjonalne gospodarowanie %rodkami finansowymi oraz maj#tkiem instytutu. Art. 10. Rada Ministrów mo$e okre%li', w drodze rozporz#dzenia, szczegó!owe warunki i tryb dzia!ania oraz sposób i warunki tworzenia, !#czenia, podzia!u, reorganizacji i likwidacji instytutów nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej oraz ministra w!a%ciwego do spraw wewn&trznych, uwzgl&dniaj#c potrzeby obronno%ci i bezpiecze"stwa pa"stwa oraz specyfik& dzia!ania tych instytutów. Art. 11. 1. Instytut powsta!y w wyniku po!#czenia lub instytut, do którego w!#czono inny instytut, wst&puje we wszystkie prawa i obowi#zki, których podmiotem by!y !#czone instytuty. Na instytut przechodz# z mocy ustawy uprawnienia i obowi#zki instytutu wynikaj#ce z decyzji administracyjnych. 2. Instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk powsta!y w wyniku przekszta!cenia, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1, wst&puje we wszystkie prawa i obowi#zki instytutu. Na instytut naukowy przechodz# z mocy ustawy uprawnienia i obowi#zki instytutu wynikaj#ce z decyzji administracyjnych. Art. 12. 1. Instytut mo$e podlega' komercjalizacji i prywatyzacji. 2. Do komercjalizacji i prywatyzacji instytutu stosuje si& przepisy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsi&biorstw pa"stwowych, z zastrze$eniem ust. 3 i 4. 3. Decyzj& o komercjalizacji lub prywatyzacji instytutu mo$e podj#' minister nadzoruj#cy w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw nauki, z inicjatywy w!asnej lub na wniosek

6

dyrektora, po zasi&gni&ciu opinii rady naukowej. 4. Do pracowników instytutu przekszta!conego w spó!k& handlow# stosuje si& art. 231 Kodeksu pracy. Art. 13. 1. W spó!ce handlowej powsta!ej w wyniku przekszta!cenia instytutu, która kontynuuje dotychczasow# dzia!alno%', mo$na powo!a' rad& naukow# spó!ki. 2. Do rady naukowej spó!ki nale$y: 1) przedk!adanie zarz#dowi spó!ki propozycji perspektywicznych kierunków dzia!alno%ci naukowej, rozwojowej i wdro$eniowej; 2) przeprowadzanie przewodów doktorskich i habilitacyjnych oraz post&powa" o nadanie tytu!u naukowego w zakresie posiadanych uprawnie"; 3) opiniowanie kierunkowych planów tematycznych i finansowych spó!ki; 4) opiniowanie regulaminu organizacyjnego spó!ki. 3. Do rady naukowej spó!ki stosuje si& art. 30 ust. 3 – 5 oraz art. 31 i 32. Art. 14. 1. W stosunku do instytutów, z wy!#czeniem instytutów uczestnicz#cych w systemie ochrony zdrowia, mo$e by' og!oszona upad!o%'. 2. Z dniem og!oszenia upad!o%ci: 1) minister nadzoruj#cy odwo!uje dyrektora; 2) rada naukowa, o której mowa w art. 23 pkt 2, ulega rozwi#zaniu. 3. Minister nadzoruj#cy, w drodze decyzji, zawiesza post&powanie likwidacyjne z dniem uzyskania informacji o z!o$eniu wniosku o og!oszenie upad!o%ci instytutu. 4. Z dniem og!oszenia upad!o%ci instytutu post&powanie likwidacyjne podlega umorzeniu. 5. W sprawach nieuregulowanych niniejsz# ustaw# do upad!o%ci instytutu stosuje si& przepisy ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upad!o%ciowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535, z pó)n. zm. 1)). 1)

Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 217, poz. 2125, z 2004 r. Nr 91, poz. 870

7

Art. 15. Aparatura badawcza i ksi&gozbiory, które zosta!y zakupione ze %rodków publicznych, s# wy!#czone z post&powania likwidacyjnego i upad!o%ciowego i podlegaj# przekazaniu innemu instytutowi wskazanemu w decyzji ministra nadzoruj#cego. Decyzja ta okre%la tryb oraz warunki tego przekazania. Rozdzia! 3 Zasady gospodarki instytutów Art. 16. 1. Mienie instytutu obejmuje w!asno%' i inne prawa maj#tkowe. 2. Organ wskazany w akcie o utworzeniu instytutu wyposa$a tworzony instytut w nieruchomo%ci Skarbu Pa"stwa. Na wyposa$enie instytutu tworzonego z po!#czenia kilku instytutów przeznacza si& nieruchomo%ci stanowi#ce w!asno%' !#czonych instytutów; na jego wyposa$enie mog# by' równie$ przeznaczone nieruchomo%ci Skarbu Pa"stwa. 3. Skarb Pa"stwa oraz jednostki samorz#du terytorialnego mog# przekazywa' instytutom nieruchomo%ci w trybie i na zasadach okre%lonych w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomo%ciami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z pó)n. zm. 2)). 4. Gospodarowanie mieniem instytutu odbywa si& zgodnie z zasad# celowo%ci, gospodarno%ci i oszcz&dno%ci. 5. W przypadku likwidacji instytutu, o której mowa w art. 7 ust. 1, jego maj#tek, po zaspokojeniu wierzytelno%ci, staje si& w!asno%ci# Skarbu Pa"stwa. O przeznaczeniu maj#tku decyduje minister nadzoruj#cy w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw nauki oraz ministrem w!a%ciwym do spraw Skarbu Pa"stwa, z zastrze$eniem art. 15.

i 871, Nr 96, poz. 959, Nr 121, poz. 1264, Nr 146, poz. 1546, Nr 173, poz. 1808 i Nr 210, poz. 2135, z 2005 r. Nr 94, poz. 785, Nr 183, poz. 1538 i Nr 184, poz. 1539, z 2006 r. Nr 47, poz. 347, Nr 133, poz. 935 i Nr 157, poz. 1119, z 2007 r. Nr 123, poz. 850 i Nr 179, poz. 1279 oraz z 2008 r. Nr 96, poz. 606 i Nr 116, poz. 731. 2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 281, poz. 2782, z 2005 r. Nr 130, poz. 1087, Nr 169, poz. 1420 i Nr 175, poz. 1459, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i Nr 220, poz. 1600 i 1601, z 2007 r. Nr 69, poz. 468 i Nr 173, poz. 1218 oraz z 2008 r. Nr 59, poz. 369.

8

Art. 17. 1. Do czynno%ci prawnych w zakresie rozporz#dzania sk!adnikami aktywów trwa!ych instytutu o warto%ci rynkowej mienia przekraczaj#cej równowarto%' w z!otych kwoty 50 000 euro, obliczonej na podstawie %redniego kursu og!oszonego przez Narodowy Bank Polski wed!ug stanu z dnia wyst#pienia o zgod& do ministra w!a%ciwego do spraw Skarbu Pa"stwa, stosuje si& przepisy art. 5a – 5c ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zasadach wykonywania uprawnie" przys!uguj#cych Skarbowi Pa"stwa (Dz. U. Nr 106, poz. 493, z pó)n. zm. 3)). 2. Instytut sprzedaje lub odp!atnie oddaje do u$ywania innym podmiotom, na podstawie umów prawa cywilnego, sk!adniki aktywów trwa!ych w drodze publicznego przetargu na zasadach okre%lonych w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 4 ustawy z dnia 25 wrze%nia 1981 r. o przedsi&biorstwach pa"stwowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 112, poz. 981, z pó)n. zm. 4)). 3. Instytut zg!asza ministrowi nadzoruj#cemu zamiar dokonania czynno%ci prawnej, maj#cej za przedmiot mienie zaliczone zgodnie z odr&bnymi przepisami do aktywów trwa!ych o warto%ci rynkowej wy$szej ni$ równowarto%' 20 000 euro, obliczonej na podstawie %redniego kursu og!oszonego przez Narodowy Bank Polski wed!ug stanu z dnia wyst#pienia o zgod& do ministra nadzoruj#cego, lecz ni$szej ni$ okre%lona w ust. 1, polegaj#cej na: 1) wniesieniu tego mienia do spó!ki lub fundacji; 2) dokonaniu darowizny; 3) nieodp!atnym oddaniu do u$ywania innym podmiotom w drodze umów prawa cywilnego. 4. Minister nadzoruj#cy mo$e, w terminie miesi#ca od dnia otrzymania zg!oszenia, nie wyrazi' zgody na dokonanie czynno%ci prawnej, o której mowa w ust. 3. 5. Instytut mo$e w celu komercjalizacji wyników bada" naukowych i prac rozwojowych oraz w celu prowadzenia dzia!a" z zakresu transferu technologii i upowszechniania nauki, za zgod# ministra nadzoruj#cego, tworzy' spó!ki handlowe i obejmowa' lub nabywa' akcje i udzia!y w takich spó!kach oraz osi#ga' przychody z tego tytu!u. 3)

Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 156, poz. 775, z 1997 r. Nr 106, poz. 673, Nr 115, poz. 741 i Nr 141, poz. 943, z 1998 r. Nr 155, poz. 741, z 2000 r. Nr 48, poz. 550, z 2001 r. Nr 4 , poz. 26, z 2002 r. Nr 25, poz. 253 i Nr 240, poz. 2055, z 2004 r. Nr 99, poz. 1001, Nr 123, poz. 1291 i Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 169, poz. 1417 i Nr 183, poz. 1538 oraz z 2006 r. Nr 107, poz. 721. 4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 240, poz. 2055, z 2004 r. Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 167, poz. 1399, z 2006 r. Nr 107, poz. 721 i Nr 220, poz. 1600 oraz z 2008 r. Nr 180, poz. 1109.

9

6. Instytut jest obowi#zany uzyska' zgod& ministra nadzoruj#cego na wykonywanie praw z tytu!u posiadanych akcji i udzia!ów w spó!kach, o których mowa w ust. 5. 7. Czynno%ci prawne, dokonane z naruszeniem przepisów okre%lonych w ust. 1 – 4 i 6, s# niewa$ne. Art. 18. 1. Instytut wyst&puje w obrocie we w!asnym imieniu i na w!asny rachunek. 2. Instytut pokrywa koszty bie$#cej dzia!alno%ci z uzyskiwanych przychodów. 3. Instytut odpowiada za swoje zobowi#zania. 4. Instytut nie odpowiada za zobowi#zania Skarbu Pa"stwa ani innych osób prawnych. Skarb Pa"stwa nie odpowiada za zobowi#zania instytutu, z zastrze$eniem ust. 5. 5. Niewykonane zobowi#zania likwidowanego instytutu, uczestnicz#cego w systemie ochrony zdrowia lub instytutu nieprowadz#cego dzia!alno%ci gospodarczej, obci#$aj# Skarb Pa"stwa. 6. Dyrektor w ramach mo$liwo%ci finansowych ustala wielko%' %rodków na wynagrodzenia. 7. Instytut osi#ga przychody w zwi#zku z prowadzon# dzia!alno%ci# okre%lon# w art. 2, w tym ze sprzeda$y: 1) wyników bada" naukowych i prac rozwojowych; 2) patentów, praw ochronnych oraz licencji na stosowanie wynalazków i wzorów u$ytkowych; 3) prac wdro$eniowych, w tym nadzoru autorskiego; 4) produkcji urz#dze" i aparatury oraz innej produkcji lub us!ug. 8. Instytut osi#ga przychody z dotacji na podstawie przepisów ustawy z dnia … o zasadach finansowania nauki i ustawy z dnia …. o finansach publicznych (Dz. U. Nr …, poz. …), z zastrze$eniem art. 21 ust. 6. 9. Instytut mo$e uzyskiwa' przychody z darowizn. 10. Podstaw# gospodarowania %rodkami, o których mowa w ust. 7 – 9, jest plan finansowy, zwany dalej „planem”. 11. Roczny plan obejmuje: 1) przychody w!asne; 2) dotacje z bud$etu pa"stwa; 3) koszty, w tym:

10

a) wynagrodzenia i sk!adki od nich naliczane, b) p!atno%ci odsetkowe wynikaj#ce z zaci#gni&tych zobowi#za", c) koszty maj#tkowe. 12. Do czasu zatwierdzenia planu przez ministra nadzoruj#cego podstaw# gospodarki finansowej jest projekt planu. 13. Plan ustala dyrektor instytutu po zasi&gni&ciu opinii rady naukowej. 14. Sprawozdanie finansowe instytutu zatwierdza minister nadzoruj#cy instytut. Art. 19. 1. Instytut tworzy fundusze: 1) statutowy, który stanowi równowarto%' maj#tku na dzie" rozpocz&cia dzia!alno%ci; 2) rezerwowy, który tworzy si& z nie mniej ni$ 8 % zysku netto za poprzedni rok obrotowy; 3) zak!adowy fundusz %wiadcze" socjalnych, który tworzy si& na zasadach okre%lonych w ustawie z dnia 4 marca 1994 r. o zak!adowym funduszu %wiadcze" socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335, z pó)n. zm. 5)). 2. Instytut mo$e tworzy' fundusze: 1) bada" w!asnych, który tworzy si& z zysku netto za poprzedni rok obrotowy; 2) stypendialny, który tworzy si& z zysku netto za poprzedni rok obrotowy; 3) wdro$e", który tworzy si& ze %rodków przekazanych instytutowi na podstawie umów przez przedsi&biorców wdra$aj#cych wyniki bada" naukowych lub prac rozwojowych tego instytutu, z tytu!u osi#gni&cia wymiernych efektów ekonomicznych wdro$enia; 4) nagród, który tworzy si& z zysku netto za poprzedni rok obrotowy. 3. Fundusze, o których mowa w ust. 1 i 2, zmniejsza si& lub zwi&ksza na nast&puj#cych zasadach: 1) fundusz rezerwowy s!u$y na pokrycie strat instytutu; w przypadku gdy strata netto b&dzie wy$sza ni$ fundusz rezerwowy, pozosta!a cz&%' straty zostanie pokryta z funduszu statutowego;

5)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 118, poz. 561, Nr 139, poz. 647 i Nr 147, poz. 686, z 1997 r. Nr 82, poz. 518 i Nr 121, poz. 770, z 1998 r. Nr 75, poz. 486 i Nr 113, poz. 717, z 2002 r. Nr 135, poz. 1146, z 2003 r. Nr 213, poz. 2081, z 2005 r. Nr 249, poz. 2104, z 2007 r. Nr 69, poz. 467 i Nr 89, poz. 589 oraz z 2008 r. Nr 86, poz. 522.

11

2) w przypadku gdy fundusz rezerwowy osi#gnie warto%' 1/5 funduszu statutowego, instytut mo$e nie dokonywa' odpisu z zysku; 3) odpisu na fundusz nagród dokonuje si& zaliczkowo w bie$#cym roku obrotowym, z tym $e wyp!ata nagród nast&puje w nast&pnym roku, po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego instytutu; warunki wyp!at ze %rodków funduszu okre%la zak!adowy uk!ad zbiorowy pracy lub regulamin wynagradzania; 4) %rodki funduszu wdro$eniowego przeznacza si& na wyp!at& nagród za osi#gni&cie efektów wdro$enia; warunki wyp!at ze %rodków funduszu okre%la zak!adowy uk!ad zbiorowy pracy lub regulamin ustalony przez instytut. 4. Zysk netto instytutu przeznacza si& na zwi&kszenie: 1) funduszu rezerwowego; 2) funduszu bada" w!asnych; 3) funduszu nagród; 4) zak!adowego funduszu %wiadcze" socjalnych. 5. Dyrektor instytutu przedstawia do zatwierdzenia ministrowi nadzoruj#cemu wniosek dotycz#cy podzia!u zysku, po zaopiniowaniu przez rad& naukow#. Minister nadzoruj#cy, maj#c na wzgl&dzie dba!o%' o prawid!owe funkcjonowanie instytutu, mo$e dokona' innego ni$ wnioskowany podzia!u zysku. 6. Niewykorzystane w danym roku kalendarzowym %rodki funduszów instytutu przechodz# na rok nast&pny. Art. 20. 1. Instytuty s# zwolnione z op!at z tytu!u u$ytkowania wieczystego gruntów stanowi#cych w!asno%' Skarbu Pa"stwa lub w!asno%' gminy, z wyj#tkiem cz&%ci tych gruntów wykorzystywanej wy!#cznie do dzia!alno%ci gospodarczej. 2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si& do u$ytkowania wieczystego gruntów wchodz#cych w sk!ad Zasobu W!asno%ci Rolnej Skarbu Pa"stwa. Instytuty, z tytu!u u$ytkowania wieczystego tych gruntów, ponosz# op!aty okre%lone w przepisach o gospodarowaniu nieruchomo%ciami rolnymi Skarbu Pa"stwa.

12

Rozdzia! 4 Pa"stwowy instytut badawczy Art. 21. 1. Instytut mo$e otrzyma' status pa"stwowego instytutu badawczego, je$eli zaistnieje potrzeba zlecenia mu zada", o których mowa w art. 22 pkt 2, do wykonywania w sposób ci#g!y. 2. Status pa"stwowego instytutu badawczego mo$e by' nadany instytutowi na wniosek ministra nadzoruj#cego, po uzgodnieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw nauki oraz ministrem w!a%ciwym do spraw finansów publicznych. 3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 2, do!#cza si& ocen& dotychczasowej dzia!alno%ci instytutu dokonan# przez Komitet, ze szczególnym uwzgl&dnieniem informacji o prowadzonych badaniach naukowych i pracach rozwojowych oraz o ich wynikach, liczbie zatrudnionych pracowników i ich kwalifikacjach oraz o stanie maj#tkowym tego instytutu, umo$liwiaj#cym w!a%ciw# realizacj& zada". 4. Pa"stwowy instytut badawczy, na zasadzie wy!#czno%ci, u$ywa w nazwie okre%lenia „Pa"stwowy Instytut Badawczy”. 5. Rada Ministrów, w drodze rozporz#dzenia, nadaje instytutowi status pa"stwowego instytutu badawczego, uwzgl&dniaj#c w szczególno%ci wymagania, o których mowa w art. 4, oraz okre%laj#c zakres zada" tego instytutu, )ród!a finansowania i wskazuj#c dysponentów %rodków bud$etowych przeznaczonych na realizacj& tych zada". 6. Pa"stwowy instytut badawczy otrzymuje dotacj& celow# na finansowanie realizacji zleconych zada". Wysoko%' dotacji jest okre%lana w ustawie bud$etowej, na wniosek w!a%ciwych dysponentów cz&%ci bud$etowych. 7. Rada Ministrów, w drodze rozporz#dzenia, mo$e pozbawi' instytut statusu pa"stwowego instytutu badawczego, je$eli usta!y przyczyny uzasadniaj#ce nadanie tego statusu albo gdy instytut nie wykonuje zleconych mu zada", maj#c na uwadze zapewnienie ci#g!o%ci dzia!ania instytutu i jego prawid!owej gospodarki.

13

Art. 22. Do zada" pa"stwowego instytutu badawczego nale$y wykonywanie: 1) zada" okre%lonych w art. 2; 2) zada" szczególnie wa$nych dla planowania i realizacji polityki pa"stwa, których wykonanie jest niezb&dne dla zapewnienia obronno%ci i bezpiecze"stwa publicznego, dzia!ania wymiaru sprawiedliwo%ci, ochrony dziedzictwa narodowego, rozwoju edukacji i kultury, kultury fizycznej i sportu oraz poprawy jako%ci $ycia obywateli, dotycz#cych: a) opracowywania i opiniowania standardów w zakresie rynku pracy, ochrony pracy i zabezpieczenia spo!ecznego, ochrony zdrowia, ochrony %rodowiska, gospodarki $ywno%ciowej, gospodarki przestrzennej, gospodarki bogactwami i zasobami naturalnymi,

rozwoju

spo!ecze"stwa

informacyjnego,

bezpiecze"stwa

technicznego, energetycznego i bezpiecze"stwa transportu oraz standardów produktów, procesów i us!ug, a tak$e warunków przestrzegania tych standardów, b) monitoringu i zapobiegania skutkom zjawisk i wydarze" mog#cych stwarza' zagro$enie publiczne, w tym zapobiegania skutkom katastrof naturalnych lub technicznych, nosz#cych znamiona kl&ski $ywio!owej.

Rozdzia! 5 Organy instytutu

Art. 23. Organami instytutu s#: 1) dyrektor; 2) rada naukowa.

14

Art. 24. 1. Dyrektor: 1) ustala plany dzia!alno%ci instytutu; 2) realizuje polityk& kadrow#; 3) zarz#dza mieniem i odpowiada za wykorzystanie mienia instytutu na realizacj& jego zada" statutowych, zgodnie z zasadami okre%lonymi w art. 16 ust. 4; 4) odpowiada za wyniki dzia!alno%ci naukowej i badawczo-rozwojowej instytutu; 5) reprezentuje instytut; 6) podejmuje decyzje we wszystkich sprawach dotycz#cych instytutu, z wyj#tkiem nale$#cych do zakresu dzia!ania rady naukowej. 2. Minister nadzoruj#cy powo!uje dyrektora na okres 4 lat, po zasi&gni&ciu opinii rady naukowej. Kandydata na dyrektora przedstawia ministrowi nadzoruj#cemu komisja konkursowa w trybie okre%lonym na podstawie art. 25 ust. 6. 3. Minister nadzoruj#cy w akcie o powo!aniu dyrektora okre%la tak$e wysoko%' jego wynagrodzenia. 4. Minister nadzoruj#cy odmawia powo!ania na dyrektora kandydata wskazanego przez komisj& konkursow#, je$eli konkurs zosta! przeprowadzony z naruszeniem prawa lub kandydat nie spe!nia kryteriów okre%lonych w ust. 6. Odmowa powo!ania wymaga uzasadnienia. 5. W przypadku niepowo!ania dyrektora, rada naukowa zarz#dza ponowne przeprowadzenie konkursu. Do czasu powo!ania nowego dyrektora funkcj& t& pe!ni, powo!any przez ministra nadzoruj#cego, zast&pca dyrektora do spraw wdro$e" i transferu technologii. Zast&pca dyrektora do spraw wdro$e" i transferu technologii pe!ni funkcj& dyrektora tak$e w innych przypadkach, gdy funkcja dyrektora jest nieobsadzona. 6. Dyrektorem mo$e by' osoba, która: 1) posiada co najmniej tytu! zawodowy magistra lub równorz&dny; 2) korzysta z pe!ni praw publicznych; 3) posiada co najmniej 2-letnie do%wiadczenie w zarz#dzaniu zespo!ami pracowniczymi; 4) posiada znajomo%' przynajmniej jednego j&zyka obcego spo%ród j&zyków urz&dowych Unii Europejskiej w stopniu umo$liwiaj#cym swobodne komunikowanie si& w zakresie tematyki badawczo-rozwojowej;

15

5) posiada co najmniej 5-letnie do%wiadczenie w zakresie wdro$e" lub transferu technologii lub %wiadczenia us!ug badawczo-rozwojowych; 6) nie by!a skazana prawomocnym wyrokiem za umy%lnie pope!nione przest&pstwo lub przest&pstwo skarbowe; 7) posiada nieposzlakowan# opini&. 7. Warunek okre%lony w ust. 6 pkt 5 nie dotyczy kandydatów na dyrektora instytutu, o którym mowa w art. 3. 8. Funkcj& dyrektora mo$na pe!ni' nie d!u$ej ni$ przez dwa nast&puj#ce po sobie okresy, o których mowa w ust. 2. Art. 25. 1. Rada naukowa na co najmniej 3 miesi#ce przed up!ywem kadencji lub w terminie 14 dni od dnia, w którym zaistnia!a konieczno%' powo!ania dyrektora, zarz#dza konkurs. 2. Konkurs przeprowadza komisja konkursowa powo!ana przez rad& naukow#. W sk!ad komisji konkursowej wchodz# dwie osoby wskazane przez rad& naukow# zatrudnione w instytucie, jedna osoba wskazana przez Komitet oraz jeden przedstawiciel ministra w!a%ciwego do spraw nauki i jeden przedstawiciel ministra nadzoruj#cego. 3. Og!oszenie o konkursie instytut publikuje w co najmniej jednym dzienniku o zasi&gu ogólnopolskim oraz na stronie internetowej instytutu. 4. Komisja konkursowa: 1) sprawdza spe!nienie wymaga" konkursowych przez kandydatów; 2) udost&pnia kandydatom spe!niaj#cym wymagania konkursowe informacje o instytucie, w zakresie umo$liwiaj#cym równe szanse w konkursie wszystkim kandydatom, z wy!#czeniem informacji prawnie chronionych; 3) podejmuje uchwa!& o przedstawieniu ministrowi nadzoruj#cemu kandydata na dyrektora. 5. Od uchwa!y komisji konkursowej, o której mowa w ust. 4 pkt 3, kandydatowi przys!uguje odwo!anie do ministra nadzoruj#cego w terminie 7 dni od dnia jej otrzymania. 6. Minister w!a%ciwy do spraw nauki okre%li, w drodze rozporz#dzenia, sposób i tryb przeprowadzania konkursu oraz sposób udost&pniania kandydatom informacji o konkursie

16

i wynikach konkursu, maj#c na uwadze przejrzysto%' i rzetelno%' procedury konkursowej. Art. 26. 1. Minister nadzoruj#cy mo$e odwo!a' dyrektora w przypadku: 1) zaprzestania spe!niania warunków okre%lonych w art. 24 ust. 6 pkt 2, 6 i 7; 2) dzia!ania niezgodnego z zasadami praworz#dno%ci, rzetelno%ci i gospodarno%ci w czasie zajmowania stanowiska. 2. Rada naukowa mo$e wyst#pi' do ministra nadzoruj#cego z wnioskiem o odwo!anie dyrektora. 3. Dyrektora odwo!uje minister nadzoruj#cy w przypadku: 1) ra$#cego naruszenia prawa; 2) z!o$enia przez niego rezygnacji; 3) utraty zdolno%ci do pe!nienia obowi#zków na skutek d!ugotrwa!ej choroby, trwaj#cej co najmniej 6 miesi&cy. Art. 27. 1. Zast&pców dyrektora, w tym zast&pc& dyrektora do spraw naukowych oraz zast&pc& dyrektora do spraw wdro$e" i transferu technologii, powo!uje i odwo!uje dyrektor. 2. Zast&pc# dyrektora do spraw naukowych mo$e by' osoba posiadaj#ca tytu! naukowy lub stopie" naukowy doktora habilitowanego. 3. Zast&pc# dyrektora do spraw wdro$e" i transferu technologii mo$e by' osoba posiadaj#ca co najmniej 5-letnie do%wiadczenie w sektorze badawczo-rozwojowym lub gospodarczym w zakresie wdro$e" lub transferu technologii. 4. Statut instytutu mo$e przewidywa': 1) stanowisko sekretarza naukowego; 2) powo!anie kolegium lub innych organów opiniodawczo-doradczych dyrektora, okre%laj#c ich liczb&. 5. Cz!onków organów, o których mowa w ust. 4 pkt 2, powo!uje i odwo!uje dyrektor.

17

Art. 28. 1. Dyrektor, jego zast&pcy oraz g!ówny ksi&gowy nie mog# obejmowa' ani nabywa' akcji lub udzia!ów spó!ek, w których akcje lub udzia!y ma instytut. 2. Dyrektor, jego zast&pcy oraz g!ówny ksi&gowy nie mog# pozostawa' ze spó!kami okre%lonymi w ust. 1 w stosunku pracy oraz %wiadczy' na innej podstawie us!ug ani pracy na rzecz tych spó!ek. Zakaz ten nie dotyczy zasiadania w radach nadzorczych lub komisjach rewizyjnych takich spó!ek. 3. Dyrektora, jego zast&pców oraz g!ównego ksi&gowego w okresie trwania stosunku pracy obowi#zuje zakaz prowadzenia dzia!alno%ci konkurencyjnej okre%lony w odr&bnej umowie. 4. Do zakazu, o którym mowa w ust. 3, stosuje si& przepisy art. 1011, 1013 i 1014 Kodeksu pracy. 5. Umow& z dyrektorem okre%lon# w przepisach, o których mowa w ust. 3, zawiera minister nadzoruj#cy. Art. 29. 1. Rada naukowa jest organem stanowi#cym, inicjuj#cym, opiniodawczym i doradczym instytutu w zakresie jego dzia!alno%ci statutowej oraz w sprawach rozwoju kadry naukowej i badawczo-technicznej. 2. Do zada" rady naukowej nale$y: 1) uchwalanie statutu; 2) przeprowadzanie konkursu na stanowisko dyrektora; 3) wyst&powanie z wnioskami do ministra nadzoruj#cego o powo!anie lub odwo!anie dyrektora; 4) opiniowanie kandydatów na stanowiska zast&pców dyrektora, sekretarza naukowego oraz kierowników komórek organizacyjnych wskazanych w regulaminie organizacyjnym; 5) opiniowanie kierunkowych planów tematycznych bada" naukowych i prac rozwojowych oraz finansowych instytutu, oraz rocznych sprawozda" dyrektora z wykonania zada"; 6) zatwierdzanie

perspektywicznych

kierunków

dzia!alno%ci

naukowej,

rozwojowej

i wdro$eniowej; 7) opiniowanie wniosków w sprawie po!#czenia, podzia!u, przekszta!cenia lub reorganizacji

18

instytutu oraz sta!ej wspó!pracy instytutu z innymi osobami prawnymi; 8) opiniowanie regulaminu organizacyjnego; 9) opiniowanie rocznego planu finansowego; 10) opiniowanie rocznych sprawozda" finansowych; 11) opiniowanie podzia!u zysku instytutu; 12) opiniowanie kwalifikacji osób na stanowiska pracowników naukowych i badawczo-technicznych oraz dokonywanie okresowej oceny dorobku naukowego i technicznego tych pracowników; 13) opiniowanie wniosków o przyznawanie stypendiów naukowych; 14) przeprowadzanie przewodów doktorskich i habilitacyjnych oraz post&powa" o nadanie tytu!u naukowego w zakresie posiadanych uprawnie"; 15) wnioskowanie do dyrektora o mianowanie na stanowisko profesora zwyczajnego lub profesora nadzwyczajnego; 16) opiniowanie programów prowadzonych przez instytut studiów podyplomowych i doktoranckich. 3. Prawo g!osu w sprawach, o których mowa w ust. 2 pkt 12 i 13, posiadaj# cz!onkowie rady naukowej posiadaj#cy stopie" naukowy lub tytu! naukowy. 4. Prawo g!osu w sprawach, o których mowa w ust. 2 pkt 14, posiadaj# cz!onkowie rady naukowej posiadaj#cy stopie" naukowy doktora habilitowanego lub tytu! naukowy. 5. Rada naukowa jest uprawniona do zajmowania stanowiska we wszystkich sprawach dotycz#cych dzia!alno%ci instytutu. 6. Rada naukowa sporz#dza opinie, o których mowa w ust. 2 pkt 4, 5, 7, 9 – 13, w terminie nie d!u$szym ni$ 30 dni. Art. 30. 1. W sk!ad rady naukowej instytutu wchodzi nie mniej ni$ 12 i nie wi&cej ni$ 30 osób. Statut instytutu okre%la liczb& tych osób oraz proporcje udzia!u osób posiadaj#cych stopie" naukowy doktora oraz stopie" naukowy doktora habilitowanego lub tytu! naukowy, wchodz#cych w sk!ad rady naukowej i b&d#cych pracownikami instytutu. 2. W sk!ad rady naukowej, w liczbie okre%lonej w statucie instytutu, wchodz#:

19

1) pracownicy naukowi i badawczo-techniczni instytutu w liczbie stanowi#cej co najmniej 50 % sk!adu rady; 2) osoby spoza instytutu w liczbie stanowi#cej od 30 % do 50 % sk!adu rady. 3. Osoby posiadaj#ce stopie" naukowy doktora habilitowanego lub tytu! naukowy, zatrudnione w pe!nym wymiarze czasu pracy w instytucie nie krócej ni$ rok od dnia rozpocz&cia procedury powo!ania rady naukowej, wchodz# w sk!ad rady w liczbie okre%lonej w statucie instytutu. 4. Do rady naukowej wchodz# osoby spoza instytutu posiadaj#ce co najmniej stopie" naukowy doktora oraz osoby wyró$niaj#ce si& wiedz# i praktycznym dorobkiem w sferze gospodarczej obj&tej dzia!alno%ci# instytutu, które powo!uje minister nadzoruj#cy, w tym spo%ród kandydatów przedstawionych przez dyrektora. 5. W sk!ad rady naukowej wchodzi dyrektor, zast&pca dyrektora do spraw naukowych oraz pozostali zast&pcy dyrektora i g!ówny ksi&gowy, je$eli spe!niaj# wymagania okre%lone w ust. 3, z prawem g!osu w sprawach, o których mowa w art. 29 ust. 2 pkt 12 – 14. Osoby te nie s# zaliczane do liczby okre%lonej w ust. 1. 6. Cz!onków rady naukowej nieposiadaj#cych stopnia doktora habilitowanego lub tytu!u naukowego oraz przedstawicieli pracowników badawczo-technicznych wybieraj# w g!osowaniu tajnym pracownicy instytutu na okres 4 lat. 7. Je$eli liczba pracowników spe!niaj#cych wymagania okre%lone w ust. 3 przekracza liczb& nale$nych im miejsc w radzie, przeprowadza si& wybory, o których mowa w ust. 6. 8. Tryb wyborów reguluje regulamin wyborów ustanowiony przez dyrektora instytutu po zasi&gni&ciu opinii rady naukowej. 9. Rada naukowa dzia!a na podstawie uchwalonego przez siebie regulaminu. Art. 31. 1. Rada naukowa wybiera spo%ród swoich cz!onków w g!osowaniu tajnym przewodnicz#cego i jego zast&pców. 2. Przewodnicz#cym rady naukowej mo$e by' osoba posiadaj#ca tytu! naukowy lub stopie" naukowy doktora habilitowanego. 3. Funkcja przewodnicz#cego rady naukowej i jego zast&pcy nie mo$e by' !#czona ze stanowiskiem dyrektora, zast&pcy dyrektora lub g!ównego ksi&gowego.

20

4. W posiedzeniach rady naukowej bior# udzia! bez prawa do g!osowania przedstawiciele zak!adowych organizacji zwi#zkowych oraz inne osoby zaproszone przez przewodnicz#cego rady naukowej. Art. 32. 1. Z tytu!u dzia!alno%ci w radzie naukowej nie przys!uguje wynagrodzenie. 2. Cz!onkom rady naukowej maj#cym inne miejsce zamieszkania ni$ miejsce posiedze" rady przys!uguj# diety, zwrot kosztów podró$y i noclegów zwi#zanych z uczestnictwem w tych posiedzeniach, na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 775 § 2 Kodeksu pracy. Rozdzia! 6 Rada G!ówna Instytutów Badawczych Art. 33. 1. Instytuty mog# utworzy' Rad& G!ówn# Instytutów Badawczych jako wybieralny organ przedstawicielski tych instytutów. 2. Rada G!ówna Instytutów Badawczych dzia!a na podstawie uchwalonego przez siebie regulaminu. 3. Kadencja Rady G!ównej Instytutów Badawczych trwa 3 lata. 4. Rada G!ówna Instytutów Badawczych sk!ada si& z 31 cz!onków wybieranych przez elektorów. 5. Elektorzy wybierani s# przez rady naukowe spo%ród pracowników tych instytutów. Rada naukowa instytutu, który zatrudnia do 250 pracowników, wybiera jednego elektora, a rada naukowa instytutu zatrudniaj#cego powy$ej 250 pracowników – dwóch elektorów. 6. Rada G!ówna Instytutów Badawczych opracowuje opinie i wnioski w sprawach polityki naukowej i naukowo-technicznej pa"stwa oraz w sprawach warunków i zasad dzia!ania instytutów, które przedstawia w szczególno%ci Radzie Ministrów, ministrowi w!a%ciwemu do spraw nauki oraz ministrom nadzoruj#cym.

21

Rozdzia! 7 Nadzór nad dzia!alno%ci# instytutu Art. 34. 1. Do kompetencji ministra w!a%ciwego do spraw nauki nale$y ocena poziomu naukowego instytutu i jako%ci prowadzonych w nim bada" naukowych i prac rozwojowych oraz zgodno%ci dzia!alno%ci instytutu z zadaniami okre%lonymi w art. 2 ust. 1 i 2. 2. Oceny dokonuje Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych, w trybie okre%lonym w ustawie z dnia … o zasadach finansowania nauki. Art. 35. 1. Minister nadzoruj#cy sprawuje nadzór nad zgodno%ci# dzia!a" instytutu z przepisami prawa i statutem oraz efektami realizacji podstawowych zada" instytutu okre%lonych w art. 2 ust. 1. Minister nadzoruj#cy mo$e $#da' informacji i wyja%nie" od organów instytutu, a tak$e dokonywa' audytu i dora)nej kontroli dzia!alno%ci instytutu. 2. Kontrol& zarz#dza minister po uzyskaniu informacji o nieprawid!owo%ciach w dzia!alno%ci organów instytutu, polegaj#cych na naruszeniu prawa lub statutu. 3. Kontrola, o której mowa w ust. 1, obejmuje badanie zgodno%ci dzia!ania organów instytutu z przepisami prawa lub statutem oraz prawid!owo%ci wydatkowania %rodków publicznych. 4. W razie stwierdzenia nieprawid!owo%ci w dzia!alno%ci organów instytutu, polegaj#cych na naruszeniu prawa lub statutu oraz nieprawid!owo%ci wydatkowania %rodków publicznych, minister nadzoruj#cy wydaje zalecenia pokontrolne i zobowi#zuje w wyst#pieniu pokontrolnym dyrektora do ich realizacji w okre%lonym terminie. W przypadku niezastosowania si& do zalece" pokontrolnych stosuje si& art. 26 ust. 1 i 3. 5. Dyrektor instytutu, w terminie 14 dni od dnia otrzymania wyst#pienia pokontrolnego mo$e zg!osi' do ministra nadzoruj#cego, na pi%mie, zastrze$enia do ustale" i zalece" zawartych w wyst#pieniu pokontrolnym.

22

Art. 36. 1. Minister nadzoruj#cy, nie rzadziej ni$ raz na 2 lata, przeprowadza audyt instytutu. 2. Audyt instytutu przeprowadzany jest w celu dokonania: 1) oceny dzia!alno%ci finansowej instytutu; 2) oceny organizacji i jako%ci pracy instytutu; 3) oceny jako%ci zarz#dzania instytutem. 3. W celu dokonania audytu instytutu, minister nadzoruj#cy powo!uje zespó! w sk!adzie od 3 do 5 osób. 4. Wyniki prac zespo!u s# przedstawiane ministrowi nadzoruj#cemu. Na ich podstawie minister nadzoruj#cy mo$e podj#' czynno%ci okre%lone w art. 7 ust. 1, art. 9 ust. 2 lub art. 26 ust. 1 i 3. Minister nadzoruj#cy mo$e tak$e zaleci' dyrektorowi instytutu dokonanie czynno%ci naprawczych lub usprawniaj#cych dzia!alno%' instytutu. 5. Sprawozdanie z audytu instytutu minister nadzoruj#cy og!asza na stronie podmiotowej ministra nadzoruj#cego w Biuletynie Informacji Publicznej. 6. Ministrowie kieruj#cy dzia!ami administracji rz#dowej, nadzoruj#cy instytuty, ka$dy w zakresie swojego dzia!ania, okre%l#, w drodze rozporz#dzenia, szczegó!owy sposób i tryb dokonywania audytu i kontroli instytutów, w tym: 1) sposób wykonywania i dokumentowania czynno%ci kontrolnych oraz sporz#dzania protoko!u kontroli, 2) tryb rozpatrywania uwag i zastrze$e" instytutów – maj#c na uwadze konieczno%' sprawnego i bezstronnego przeprowadzania audytu i kontroli. Art. 37. 1. Minister nadzoruj#cy mo$e na!o$y' na instytut obowi#zek wprowadzenia do jego planu zadania lub wyznaczy' zadanie poza planem, zgodnie z zakresem dzia!ania okre%lonym w statucie instytutu, je$eli jest to niezb&dne ze wzgl&du na potrzeby obronno%ci i bezpiecze"stwa publicznego, w przypadku stanu kl&ski $ywio!owej lub w celu wykonania zobowi#za" mi&dzynarodowych. 2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, minister nadzoruj#cy zapewnia instytutowi %rodki

23

do wykonania zadania, chyba $e wykonanie zadania nast&puje odp!atnie na podstawie umowy ze stron# finansuj#c# wykonanie zadania. 3. Roczne sprawozdanie finansowe oraz informacje o zarz#dzaniu sk!adnikami mienia trwa!ego instytutu dyrektor podaje do informacji publicznej na stronie podmiotowej ministra nadzoruj#cego w Biuletynie Informacji Publicznej, niezw!ocznie po zatwierdzeniu sprawozdania przez tego ministra. Rozdzia! 8 Centra naukowo-przemys!owe Art. 38. 1. Instytuty mog# wspó!pracowa' w ramach centrów naukowo-przemys!owych, zwanych dalej „centrami”. Warunkiem utworzenia centrum jest nawi#zanie wspó!pracy naukowogospodarczej w celu realizacji zada", o których mowa w ust. 5, przez co najmniej jeden instytut badawczy oraz co najmniej jedn# jednostk& sektora gospodarczego. 2. W sk!ad centrów mog# wchodzi' równie$ uczelnie i instytuty naukowe w rozumieniu ustawy z dnia ….. o Polskiej Akademii Nauk oraz zagraniczne instytucje naukowe. 3. Centra dzia!aj# na podstawie umów zawartych pomi&dzy podmiotami wchodz#cymi w sk!ad centrów. 4. Umowa o utworzeniu centrum zawiera postanowienia dotycz#ce w szczególno%ci: 1) szczegó!owych zada" centrum; 2) struktury organizacyjnej centrum; 3) sposobu reprezentacji centrum; 4) sposobu finansowania zada" centrum; 5) sposobu podejmowania decyzji przez organy centrum; 6) odpowiedzialno%ci podmiotów wchodz#cych w sk!ad centrum za zobowi#zania maj#tkowe centrum. 5. Do zada" centrów nale$y: 1) wspieranie i koordynowanie dzia!alno%ci podmiotów wchodz#cych w sk!ad centrum; 2) wspó!dzia!anie w realizacji wdro$e" wyników prac naukowo-technicznych centrum;

24

3) inicjowanie tworzenia i korzystania z du$ej infrastruktury badawczej; 4) organizowanie okresowej wymiany pracowników i studentów pomi&dzy instytutami i uczelniami a przedsi&biorcami; 5) realizacja programów sta$y pracowników naukowych, posiadaj#cych stopie" naukowy doktora, w jednostkach centrów ze szczególnym uwzgl&dnieniem przedsi&biorców; 6)

inicjowanie

i

koordynowanie

udzia!u

instytutów,

przedsi&biorców

i

uczelni

w mi&dzynarodowych programach badawczych; 7) pozyskiwanie i obs!uga projektów badawczych mi&dzynarodowych, wspólnych projektów badawczych krajowych i z funduszy europejskich. 6. Centrum dzia!a na zasadach zapewniaj#cych reprezentacj& podmiotów wchodz#cych w sk!ad centrum oraz przez swoje organy powo!ane na podstawie umowy. 7. Podmioty wchodz#ce w sk!ad centrum mog# wspó!pracowa' w formie klastrów, parków technologicznych, platform technologicznych i w innych formach organizowania si&, odpowiadaj#cych celom i przedmiotowi ich dzia!alno%ci. Rozdzia! 9 Pracownicy instytutu Art. 39. 1. Instytut zatrudnia: 1) pracowników naukowych; 2) pracowników badawczo-technicznych; 3) pracowników in$ynieryjno-technicznych; 4) pracowników administracyjno-ekonomicznych; 5) pracowników bibliotecznych i pracowników dokumentacji naukowej; 6) pracowników na stanowiskach robotniczych; 7) pracowników obs!ugi i innych. 2. W instytutach badawczych nie mo$e powsta' stosunek podleg!o%ci s!u$bowej mi&dzy ma!$onkami oraz osobami pozostaj#cymi ze sob# w stosunku pokrewie"stwa do drugiego stopnia w!#cznie lub powinowactwa pierwszego stopnia oraz w stosunku przysposobienia opieki lub

25

kurateli. 3. Instytuty prowadz#ce badania naukowe i prace rozwojowe w sferze zwi#zanej z ochron# zdrowia zatrudniaj#, poza pracownikami, o których mowa w ust. 1, pracowników wykonuj#cych zawody medyczne. 4. W instytucie badawczym mog# pe!ni' s!u$b& $o!nierze zawodowi oraz funkcjonariusze s!u$b podlegaj#cych ministrowi w!a%ciwemu do spraw wewn&trznych. Art. 40. Do czasu pracy pracowników instytutów prowadz#cych badania naukowe i prace rozwojowe w sferze zwi#zanej z ochron# zdrowia stosuje si& odpowiednio przepisy dzia!u I rozdzia!u 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zak!adach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89, z pó)n. zm. 6)). Art. 41. Pracownikom naukowym przys!uguje urlop wypoczynkowy w wymiarze 36 dni w ci#gu roku. Art. 42. 1. Pracownikiem naukowym instytutu mo$e by' osoba posiadaj#ca wymagane kwalifikacje naukowe, okre%lone w art. 43 i wysoki poziom etyczny. 2. Podstawowym obowi#zkiem pracownika naukowego jest realizacja celów i zada" instytutu, w tym prowadzenie dzia!alno%ci naukowej i rozwojowej. Art. 43. 1. Pracownikiem naukowym mo$e by' osoba zatrudniona na stanowisku: 1) profesora zwyczajnego; 2) profesora nadzwyczajnego; 6)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 123, poz. 849, Nr 166, poz. 1172, Nr 176, poz. 1240 i Nr 181, poz. 1290 oraz z 2008 r. Nr 171, poz. 1056.

26

3) profesora wizytuj#cego; 4) adiunkta; 5) asystenta. 2. Na stanowisku profesora zwyczajnego mo$e by' zatrudniona osoba posiadaj#ca tytu! naukowy profesora. 3. Na stanowisku profesora nadzwyczajnego mo$e by' zatrudniona osoba posiadaj#ca tytu! naukowy profesora, stopie" naukowy doktora habilitowanego lub stopie" naukowy doktora. 4. Na stanowisku profesora wizytuj#cego mo$e by' zatrudniona osoba, która jest pracownikiem innej instytucji, posiada stopie" naukowy doktora habilitowanego lub tytu! naukowy profesora, lub na sta!e zamieszkuje za granic# i posiada co najmniej stopie" naukowy doktora. 5. Na stanowisku adiunkta mo$e by' zatrudniona osoba posiadaj#ca stopie" naukowy doktora. 6. Na stanowisku asystenta mo$e by' zatrudniona osoba posiadaj#ca tytu! zawodowy magistra lub równorz&dny. 7. Zatrudnienie pracownika naukowego jest poprzedzone konkursem. Kryteria i tryb przeprowadzania i og!aszania konkursu okre%la statut instytutu. Og!oszenie o konkursie zamieszcza si& tak$e na stronie podmiotowej ministra w!a%ciwego do spraw nauki w Biuletynie Informacji Publicznej. 8. Przepisu ust. 7 nie stosuje si& do $o!nierzy zawodowych i funkcjonariuszy s!u$b podleg!ych ministrowi w!a%ciwemu do spraw wewn&trznych. Art. 44. 1. Stosunek pracy z pracownikami naukowymi nawi#zuje si& na podstawie umowy o prac&, z zastrze$eniem ust. 2. 2. Nawi#zanie stosunku pracy na czas nieokre%lony na stanowisku profesora zwyczajnego lub profesora nadzwyczajnego z pracownikiem naukowym posiadaj#cym tytu! naukowy profesora mo$e nast#pi' na podstawie mianowania. Mianowania dokonuje dyrektor. 3. Pracownicy naukowi podlegaj# okresowym ocenom dorobku naukowego i technicznego, dokonywanym przez rad& naukow#. Rada naukowa, dokonuj#c oceny, uwzgl&dnia w szczególno%ci liczb& i jako%' patentów, wdro$e", publikacji naukowych oraz prowadzonych i planowanych bada" naukowych lub prac rozwojowych.

27

4. Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach profesora zwyczajnego i profesora nadzwyczajnego podlegaj# ocenom nie rzadziej ni$ raz na cztery lata, a pracownicy zatrudnieni na stanowiskach asystenta i adiunkta nie rzadziej ni$ raz na dwa lata. Tryb oceny okresowej okre%la regulamin ustanowiony przez dyrektora. 5. Do obowi#zków pracownika naukowego nale$y realizacja zada" statutowych instytutu, w szczególno%ci poprzez: 1) twórcz# dzia!alno%' naukow# polegaj#c# na rozwi#zywaniu problemów naukowych; 2) wprowadzanie do praktyki wyników bada" naukowych lub prac rozwojowych; 3) podnoszenie swoich kwalifikacji; 4) upowszechnianie osi#gni&' nauki, w tym poprzez publikacje oraz aktywny udzia! w $yciu naukowym; 5) kszta!cenie kadry naukowej; 6) udzia! w pracach organizacyjnych instytutu zwi#zanych z prowadzonymi badaniami naukowymi lub pracami rozwojowymi oraz dzia!alno%ci# dydaktyczn# lub artystyczn#, a w instytucie nadzorowanym przez ministra w!a%ciwego do spraw zdrowia – tak$e udzielanie %wiadcze" zdrowotnych w zak!adzie opieki zdrowotnej prowadzonym przez ten instytut. 6. Do pracowników zatrudnionych na stanowisku asystenta nie stosuje si& przepisu ust. 5 pkt 5. Art. 45. 1. Stosunek pracy z mianowanym pracownikiem naukowym mo$e ulec rozwi#zaniu w ka$dym czasie w drodze porozumienia stron. 2. Rozwi#zanie stosunku pracy z mianowanym pracownikiem naukowym z zachowaniem trzymiesi&cznego okresu wypowiedzenia mo$e nast#pi' w przypadku: 1) czasowej niezdolno%ci do pracy spowodowanej chorob#, je$eli okres tej niezdolno%ci przekracza okres zasi!kowy, a w przypadku stwierdzenia przez uprawnionego lekarza poprawy stanu zdrowia i mo$liwo%ci powrotu do pracy, je$eli okres ten przekracza dwa lata; 2) wszcz&cia post&powania w sprawie likwidacji instytutu; 3) otrzymania przez mianowanego pracownika naukowego dwóch kolejnych ocen negatywnych, o których mowa w art. 44 ust. 3;

28

4) podj&cia dodatkowego zatrudnienia lub prowadzenia dzia!alno%ci gospodarczej, bez uzyskania zgody dyrektora, o której mowa w art. 47 ust. 1. 3. Rozwi#zanie stosunku pracy z mianowanym pracownikiem naukowym bez wypowiedzenia mo$e nast#pi' w przypadku: 1) trwa!ej utraty zdolno%ci do pracy na zajmowanym stanowisku, stwierdzonej orzeczeniem lekarza orzecznika w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze" Spo!ecznych, je$eli nie ma mo$liwo%ci zatrudnienia pracownika na innym stanowisku, odpowiednim do jego stanu zdrowia i kwalifikacji zawodowych, albo gdy pracownik odmawia przej%cia do takiej pracy; 2) niedostarczenia w wyznaczonym terminie orzeczenia potwierdzaj#cego zdolno%' do pracy na zajmowanym stanowisku, wydanego przez lekarza prowadz#cego badania okresowe lub kontrolne; 3) dopuszczenia si& przez niego: a) czynu okre%lonego w art. 115 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631, z pó)n. zm. 7)) stwierdzonego prawomocnym wyrokiem s#du, b) stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem komisji dyscyplinarnej na podstawie opinii komisji do spraw etyki w nauce, o której mowa w art. 35 ust. 1 ustawy z dnia … o Polskiej Akademii Nauk: –

przyw!aszczenia sobie autorstwa albo wprowadzenia w b!#d co do autorstwa ca!o%ci lub cz&%ci cudzego utworu albo artystycznego wykonania,

–

rozpowszechnienia, bez podania nazwiska lub pseudonimu twórcy, cudzego utworu w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania,

–

rozpowszechnienia, bez podania nazwiska lub pseudonimu twórcy, cudzego artystycznego wykonania albo publicznego zniekszta!cenia takiego utworu, artystycznego wykonania, fonogramu, wideogramu lub nadania,

–

innego sposobu naruszenia cudzych praw autorskich lub praw pokrewnych,

–

fa!szowania bada" lub wyników bada" naukowych,

–

innego oszustwa naukowego; 4) skazania prawomocnym wyrokiem za umy%lnie pope!nione przest&pstwo.

7)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 94, poz. 658 i Nr 121, poz. 843 oraz z 2007 r. Nr 99, poz. 662 i Nr 181, poz. 1293.

29

4. Stosunek pracy z mianowanym pracownikiem naukowym mo$e by' rozwi#zany równie$ z innych wa$nych przyczyn, po uzyskaniu zgody rady naukowej instytutu. Art. 46. 1. Stosunek pracy mianowanego pracownika naukowego wygasa z mocy prawa w przypadku: 1) stwierdzenia, $e mianowanie nast#pi!o na podstawie fa!szywych lub niewa$nych dokumentów; 2) prawomocnego orzeczenia przez s#d utraty praw publicznych; 3) prawomocnego orzeczenia %rodka karnego w postaci zakazu zajmowania okre%lonego stanowiska w przypadku, gdy orzeczenie to dotyczy wykonywania obowi#zków pracownika naukowego; 4) up!ywu trzymiesi&cznego okresu nieobecno%ci w pracy z powodu tymczasowego aresztowania; 5) odbywania kary pozbawienia wolno%ci lub ograniczenia wolno%ci; 6) up!ywu okresu mianowania; 7) %mierci pracownika naukowego. 2. Stosunek pracy mianowanego pracownika naukowego zatrudnionego na stanowisku profesora zwyczajnego lub profesora nadzwyczajnego wygasa z ko"cem roku, w którym uko"czy! on 70. rok $ycia. 3. Wyga%ni&cie stosunku pracy stwierdza dyrektor. 4. Stosunek pracy mianowanego pracownika naukowego pe!ni#cego funkcj& dyrektora, z ko"cem roku, w którym uko"czy! on 70. rok $ycia, przekszta!ca si& – na czas pozosta!y do zako"czenia pe!nienia tej funkcji – w stosunek pracy na podstawie umowy o prac&. Art. 47. 1. Wykonywanie przez pracownika naukowego dodatkowego zatrudnienia w ramach stosunku pracy lub prowadzenie dzia!alno%ci gospodarczej, bez uzyskania wcze%niejszej zgody dyrektora, stanowi podstaw& rozwi#zania stosunku pracy za wypowiedzeniem w instytucie stanowi#cym podstawowe miejsce pracy.

30

2. Osoby zatrudnione na stanowisku dyrektora instytutu mog# podejmowa' dodatkowe zatrudnienie w ramach stosunku pracy lub prowadzi' dzia!alno%' gospodarcz#, za zgod# ministra nadzoruj#cego. Wykonywanie przez dyrektora zatrudnienia w ramach stosunku pracy lub prowadzenie dzia!alno%ci gospodarczej bez zgody ministra nadzoruj#cego powoduje wyga%ni&cie powo!ania, o którym mowa w art. 24 ust. 3 lub w art. 27 ust. 1. 3. Wypowiedzenia stosunku pracy, o którym mowa w ust. 1, dokonuje dyrektor, a wyga%ni&cia powo!ania, o którym mowa w ust. 2, minister nadzoruj#cy. 4. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje si& do pracowników naukowych podejmuj#cych zatrudnienie w ramach stosunku pracy: 1) w urz&dach, o których mowa w art. 1 ust. 1 i ust. 2 pkt 1, 2, 4 i 4a ustawy z dnia 16 wrze%nia 1982 r. o pracownikach urz&dów pa"stwowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 86, poz. 953, z pó)n. zm. 8)); 2) w organach towarzystw naukowych i zawodowych; 3) w organach wymiaru sprawiedliwo%ci; 4) w instytucjach kultury; 5) we w!adzach Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiej&tno%ci. Art. 48. 1. Podstawowym obowi#zkiem pracownika badawczo-technicznego jest realizacja celów i zada" instytutu, a w szczególno%ci aktywne wspó!dzia!anie w rozwi#zywaniu problemów naukowotechnicznych, prowadzenie prac zmierzaj#cych do ich praktycznych zastosowa" oraz uczestniczenie w ich wdra$aniu i upowszechnianiu. 2. Do obowi#zków pracownika badawczo-technicznego nale$y realizacja zada" statutowych instytutu, w szczególno%ci poprzez: 1) wspó!uczestniczenie w rozwi#zywaniu problemów naukowych realizowanych przez instytut; 2) przystosowywanie rezultatów bada" do potrzeb praktyki; 3) prowadzenie prac w dziedzinie projektów, konstrukcji, technologii, organizacji, metod

8)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 98, poz. 1071, Nr 123, poz. 1353 i Nr 128, poz. 1403, z 2002 r. Nr 1, poz. 18, Nr 153, poz. 1271 i Nr 240, poz. 2052, z 2005 r. Nr 10, poz. 71 i Nr 169, poz. 1417, z 2006 r. Nr 45, poz. 319, Nr 170, poz. 1218, Nr 218, poz. 1592 i Nr 220, poz. 1600 oraz z 2007 r. Nr 89, poz. 589.

31

leczniczych i udzia! we wprowadzaniu ich do praktyki; 4) prowadzenie prac do%wiadczalnych; 5) prowadzenie prac zwi#zanych z ochron# w!asno%ci przemys!owej, praw autorskich i wynalazczo%ci; 6) uczestniczenie w pracach organizacyjnych zwi#zanych z dzia!alno%ci#, o której mowa w pkt 1 – 4. Art. 49. 1. Pracownikiem badawczo-technicznym jest osoba zatrudniona na stanowisku: 1) g!ównego specjalisty badawczo-technicznego; 2) starszego specjalisty badawczo-technicznego; 3) specjalisty badawczo-technicznego. 2. Na stanowisku badawczo-technicznym mo$e by' zatrudniona osoba posiadaj#ca wykszta!cenie wy$sze. Dodatkowe kwalifikacje na stanowiska badawczo-techniczne ustala dyrektor po zasi&gni&ciu opinii rady naukowej. 3. Nabór pracowników badawczo-technicznych na stanowiska przewidziane dla $o!nierzy zawodowych oraz funkcjonariuszy s!u$b podleg!ych ministrowi w!a%ciwemu do spraw wewn&trznych odbywa si& na zasadach okre%lonych w przepisach w!a%ciwych dla tych s!u$b. Art. 50. Pracownicy badawczo-techniczni podlegaj# okresowym ocenom, nie rzadziej ni$ raz na dwa lata, zgodnie z przepisem art. 44 ust. 3. Art. 51. Pracownicy naukowi i badawczo-techniczni ponosz# odpowiedzialno%' dyscyplinarn# za ra$#ce naruszenie obowi#zków lub uchybienie godno%ci pracownika nauki.

32

Art. 52. 1. Karami dyscyplinarnymi s#: 1) upomnienie; 2) nagana; 3) nagana z pozbawieniem prawa do pe!nienia funkcji kierowniczych w instytucie na okres do pi&ciu lat. 2. Odpis orzeczenia o udzieleniu kary dyscyplinarnej z uzasadnieniem w!#cza si& do akt osobowych pracownika naukowego lub badawczo-technicznego. Art. 53. 1. Kar& upomnienia za przewinienia dyscyplinarne mniejszej wagi nak!ada dyrektor po uprzednim wys!uchaniu pracownika naukowego lub badawczo-technicznego. 2. Pracownik naukowy lub badawczo-techniczny ukarany przez dyrektora kar# upomnienia mo$e wnie%' odwo!anie do komisji dyscyplinarnej. Odwo!anie wnosi si& w terminie czternastu dni od dnia dor&czenia zawiadomienia o ukaraniu. 3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, komisja nie mo$e wymierzy' kary surowszej. Art. 54. 1. W sprawach dyscyplinarnych pracowników naukowych lub badawczo-technicznych orzekaj#: 1) w pierwszej instancji - komisja dyscyplinarna w instytucie w sk!adzie 3 cz!onków; 2) w drugiej instancji - komisja dyscyplinarna do spraw pracowników naukowych i badawczotechnicznych instytutów przy ministrze w!a%ciwym do spraw nauki w sk!adzie 3 cz!onków. 2. W sk!adzie orzekaj#cym komisji, o której mowa w ust. 1 pkt 2, co najmniej jeden z cz!onków powinien posiada' tytu! zawodowy magistra na kierunku prawo. 3. Przewodnicz#cym sk!adu orzekaj#cego powinien by' pracownik naukowy zatrudniony na stanowisku nie ni$szym ni$ obwiniony.

33

Art. 55. 1. Komisja dyscyplinarna, o której mowa w art. 54 ust. 1 pkt 1, pochodzi z wyboru. Tryb wyboru okre%la statut instytutu. 2. Komisj& dyscyplinarn#, o której mowa w art. 54 ust. 1 pkt 2, powo!uje minister w!a%ciwy do spraw nauki. 3. Komisje dyscyplinarne, o których mowa w art. 54 ust. 1, s# niezawis!e w zakresie orzekania. 4. Komisje dyscyplinarne, o których mowa w art. 54 ust. 1, rozstrzygaj# samodzielnie wszelkie zagadnienia faktyczne oraz prawne i nie s# zwi#zane rozstrzygni&ciami innych organów stosuj#cych prawo, z wyj#tkiem prawomocnego skazuj#cego wyroku s#du oraz opinii komisji do spraw etyki w nauce, o której mowa w ust. 5. 5. W sprawach narusze" dyscyplinarnych, które stanowi# naruszenie zasad etyki w nauce, w szczególno%ci, w sprawach okre%lonych w art. 56 ust. 3 pkt 1 – 4 komisja dyscyplinarna mo$e zwróci' si& o wydanie opinii do komisji do spraw etyki w nauce, o której mowa w art. 35 ust. 1 ustawy z dnia … o Polskiej Akademii Nauk. Opinia komisji do spraw etyki w nauce wi#$e komisj& dyscyplinarn# drugiej instancji w ustaleniu tre%ci naruszenia. 6. Postanowienia i orzeczenia sk!adu orzekaj#cego zapadaj# zwyk!# wi&kszo%ci# g!osów. 7. Kadencja komisji dyscyplinarnej, o której mowa w art. 54 ust. 1 pkt 1, trwa cztery lata. 8. Kadencja komisji dyscyplinarnej, o której mowa w art. 54 ust. 1 pkt 2, trwa cztery lata. 9. Obs!ug& komisji dyscyplinarnej, o której mowa w art. 54 ust. 1 pkt 2, wykonuj# komórki organizacyjne urz&du obs!uguj#cego ministra w!a%ciwego do spraw nauki. Art. 56. 1. Post&powanie dyscyplinarne komisja dyscyplinarna wszczyna na wniosek rzecznika dyscyplinarnego. 2. Post&powanie dyscyplinarne nie mo$e by' wszcz&te po up!ywie sze%ciu miesi&cy od dnia powzi&cia

odpowiednio

przez

dyrektora

lub

ministra

nadzoruj#cego

wiadomo%ci

o pope!nieniu czynu uzasadniaj#cego na!o$enie kary oraz po up!ywie pi&ciu lat od pope!nienia tego czynu. Je$eli czyn stanowi przest&pstwo, okres ten nie mo$e by' krótszy od okresu przedawnienia %cigania tego przest&pstwa, z zastrze$eniem ust. 3.

34

3. Rzecznik dyscyplinarny wszczyna post&powanie wyja%niaj#ce z urz&du w przypadku, gdy pracownikowi naukowemu lub badawczo-technicznemu zarzuca si& pope!nienie czynu polegaj#cego na: 1) przyw!aszczeniu sobie autorstwa albo wprowadzeniu w b!#d co do autorstwa ca!o%ci lub cz&%ci cudzego utworu; 2) rozpowszechnieniu, bez podania nazwiska lub pseudonimu twórcy, cudzego utworu w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania; 3) naruszeniu cudzych praw autorskich lub praw pokrewnych w inny sposób; 4) fa!szowaniu bada" lub wyników bada" naukowych i prac rozwojowych lub dokonaniu innego oszustwa naukowego; 5) przyjmowaniu, w zwi#zku z pe!nieniem funkcji lub zajmowaniem stanowiska w instytucie, korzy%ci maj#tkowej lub osobistej albo jej obietnicy; 6) powo!ywaniu si& na wp!ywy w instytucie, instytucji pa"stwowej lub samorz#dowej albo wywo!ywaniu przekonania innej osoby lub utwierdzaniu jej w przekonaniu o istnieniu takich wp!ywów i podj&ciu si& po%rednictwa w za!atwieniu sprawy w zamian za korzy%' maj#tkow# lub osobist# albo jej obietnic&; 7) udzieleniu albo obiecywaniu udzielenia korzy%ci maj#tkowej lub osobistej w zamian za po%rednictwo w za!atwieniu sprawy w instytucie, polegaj#ce na wywarciu wp!ywu na decyzj&, dzia!anie lub zaniechanie osoby pe!ni#cej funkcj& lub zajmuj#cej stanowisko w instytucie, w zwi#zku z pe!nieniem tej funkcji lub zajmowaniem stanowiska. 4. Je$eli w okresie, o którym mowa w ust. 2, wszcz&to post&powanie dyscyplinarne, karalno%' czynu uzasadniaj#cego na!o$enie kary ustaje z up!ywem dwóch lat od dnia wszcz&cia post&powania. 5. Nie stosuje si& przedawnienia w odniesieniu do wszcz&cia post&powania dyscyplinarnego wobec pracownika naukowego lub badawczo-technicznego, któremu zarzuca si& pope!nienie czynu, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 – 5. 6. Kary dyscyplinarne okre%lone w art. 52 ust. 1 pkt 1 – 3 ulegaj# zatarciu, a odpis orzeczenia o ukaraniu, do!#czony do akt osobowych pracownika naukowego lub badawczotechnicznego, podlega usuni&ciu po up!ywie trzech lat, a w przypadku kary okre%lonej w art. 52 ust. 1 pkt 3 po up!ywie pi&ciu lat od dnia dor&czenia mu prawomocnego orzeczenia o ukaraniu, je$eli w tym okresie nie zosta! on ukarany dyscyplinarnie lub s#downie za

35

przest&pstwo umy%lne. Art. 57. 1. Rzecznika dyscyplinarnego w instytucie powo!uje rada naukowa instytutu, a rzecznika dyscyplinarnego przy komisji, o której mowa w art. 54 ust. 1 pkt 2 – minister w!a%ciwy do spraw nauki, spo%ród pracowników naukowych posiadaj#cych co najmniej stopie" naukowy doktora habilitowanego. 2. W przypadku powzi&cia przez organ, który powo!a! rzecznika dyscyplinarnego, wiadomo%ci o pope!nieniu czynu uzasadniaj#cego odpowiedzialno%' dyscyplinarn#, organ niezw!ocznie poleca rzecznikowi dyscyplinarnemu wszcz&cie post&powania wyja%niaj#cego. 3. Rzecznik dyscyplinarny jest zwi#zany poleceniami organu, który go powo!a!. 4. Kadencja rzecznika dyscyplinarnego powo!ywanego przez rad& naukow# instytutu trwa cztery lata. 5. Kadencja rzecznika dyscyplinarnego powo!ywanego przez ministra w!a%ciwego do spraw nauki trwa cztery lata. Art. 58. 1. Obwiniony ma prawo do korzystania z pomocy wybranego przez siebie obro"cy. 2. W przypadku gdy obwiniony uchyla si& od uczestnictwa w post&powaniu, post&powanie mo$e toczy' si& pod jego nieobecno%'. 3. Od orzeczenia komisji dyscyplinarnej w instytucie strony mog# si& odwo!a' do komisji, o której mowa w art. 54 ust. 1 pkt 2, w terminie czternastu dni od dnia dor&czenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem. 4. Od prawomocnego orzeczenia komisji dyscyplinarnej, o której mowa w art. 55 ust. 1 pkt 2, stronom s!u$y odwo!anie do S#du Apelacyjnego w Warszawie – S#du Pracy i Ubezpiecze" Spo!ecznych. Do odwo!ania stosuje si& przepisy Kodeksu post&powania cywilnego dotycz#ce apelacji. Od orzeczenia S#du Apelacyjnego nie s!u$y kasacja. 5. O prawomocnym orzeczeniu w sprawach narusze", o których mowa w art. 56 ust. 3 pkt 1 – 4 komisja dyscyplinarna przekazuje informacj& do wiadomo%ci organu przyznaj#cego %rodki finansowe na nauk&.

36

6. Post&powanie dyscyplinarne zako"czone prawomocnym orzeczeniem mo$na wznowi', je$eli: 1) w zwi#zku z post&powaniem dopuszczono si& ra$#cego naruszenia prawa, a istnieje uzasadniona podstawa do przyj&cia, $e mog!o to mie' wp!yw na tre%' orzeczenia; 2) po wydaniu orzeczenia ujawni!y si& nowe fakty lub dowody nieznane w chwili jego wydania, wskazuj#ce na to, $e obwiniony jest niewinny, skazano go za pope!nienie innego czynu lub komisja bezpodstawnie umorzy!a post&powanie; 3) w trakcie post&powania naruszono przepisy, przez co uniemo$liwiono lub w powa$nym stopniu utrudniono obwinionemu korzystanie z prawa do obrony, albo sk!ad komisji nie odpowiada! warunkom okre%lonym w art. 54, albo zasiada!a w niej osoba podlegaj#ca wy!#czeniu. 7. Wznowienie nie mo$e nast#pi' z przyczyny wymienionej w ust. 6 pkt 1, je$eli by!a ona przedmiotem rozpoznania przez s#d apelacyjny w trybie okre%lonym w ust. 4. 8. Wznowienie post&powania dyscyplinarnego na niekorzy%' obwinionego nie jest dopuszczalne po jego %mierci albo po up!ywie trzech lat od pope!nienia czynu b&d#cego podstaw# orzeczenia, a gdy czyn stanowi! przest&pstwo - po up!ywie okresu przedawnienia %cigania tego przest&pstwa lub w razie wykonania kary i jej zatarcia. 9. Wniosek o wznowienie post&powania dyscyplinarnego mog# sk!ada', w terminie trzydziestu dni od dnia powzi&cia wiadomo%ci o przyczynie uzasadniaj#cej wznowienie: obwiniony, obro"ca, rzecznik dyscyplinarny, a po %mierci obwinionego lub gdy zachodz# uzasadnione w#tpliwo%ci co do jego poczytalno%ci – tak$e jego ma!$onek, krewny w linii prostej, brat lub siostra. Art. 59. 1. Dyrektor mo$e zawiesi' w pe!nieniu obowi#zków pracownika naukowego lub badawczotechnicznego, przeciwko któremu wszcz&to post&powanie karne lub dyscyplinarne, a tak$e w toku post&powania wyja%niaj#cego, je$eli ze wzgl&du na wag& i wiarygodno%' przedstawionych zarzutów celowe jest odsuni&cie go od wykonywania obowi#zków. 2. Pracownik naukowy lub badawczo-techniczny zostaje z mocy prawa zawieszony w pe!nieniu obowi#zków z dniem jego tymczasowego aresztowania. 3. Zawieszenie w pe!nieniu obowi#zków nie mo$e trwa' d!u$ej ni$ sze%' miesi&cy, chyba $e

37

przeciwko pracownikowi naukowemu lub badawczo-technicznemu toczy si& nadal post&powanie karne. Art. 60. 1. Wynagrodzenie zasadnicze pracownika naukowego lub badawczo-technicznego w okresie zawieszenia w pe!nieniu obowi#zków mo$e ulec obni$eniu, a tymczasowo aresztowanego ulega ograniczeniu najwy$ej do po!owy, w zale$no%ci od stanu rodzinnego pracownika naukowego lub badawczo-technicznego, pocz#wszy od pierwszego dnia miesi#ca kalendarzowego nast&puj#cego po miesi#cu, w którym nast#pi!o zawieszenie. W okresie zawieszenia w pe!nieniu obowi#zków nie przys!uguj# dodatki do wynagrodzenia oraz wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe. 2. Je$eli post&powanie dyscyplinarne lub karne zako"czy si& umorzeniem z braku dowodów winy albo wydaniem orzeczenia lub wyroku uniewinniaj#cego, pracownikowi naukowemu lub badawczo-technicznemu nale$y wyp!aci' pozosta!# cz&%' pe!nego wynagrodzenia. Art. 61. Minister w!a%ciwy do spraw nauki okre%li, w drodze rozporz#dzenia, szczegó!owy tryb post&powania wyja%niaj#cego i post&powania dyscyplinarnego, w tym przebieg post&powania wyja%niaj#cego i dyscyplinarnego, mo$liwo%' zawieszania i wznawiania post&powania dyscyplinarnego, sposób i warunki wzywania i przes!uchiwania obwinionego, %wiadków i bieg!ych oraz przeprowadzania innych dowodów, a tak$e sposób wykonywania kar dyscyplinarnych i ich zatarcia, z zachowaniem przejrzysto%ci tych post&powa" oraz zapewnieniem bezstronno%ci osób przeprowadzaj#cych te post&powania. Art. 62. Do post&powania dyscyplinarnego wobec pracowników naukowych i badawczo-technicznych w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje si& odpowiednio przepisy Kodeksu post&powania karnego, z wy!#czeniem art. 82.

38

Art. 63. Zasady wynagradzania, zasady okre%lania okresów pracy i innych uprawnie" do dodatku za wys!ug& lat oraz do nagrody jubileuszowej, zasady okre%lania czasu pracy, uprawnienia zwi#zane z prac# w warunkach uci#$liwych lub szkodliwych, przepisy emerytalne, uprawnienia do odprawy, wynagrodzenie za okres niezdolno%ci do pracy, czasu choroby lub innej usprawiedliwionej nieobecno%ci w pracy oraz uprawnienia urlopowe dla pracowników instytutów b&d#cych jednocze%nie $o!nierzami zawodowymi lub funkcjonariuszami s!u$b nadzorowanych przez ministra w!a%ciwego do spraw wewn&trznych okre%laj# przepisy w!a%ciwe dla tych s!u$b. Art. 64. W sprawach dotycz#cych stosunku pracy pracowników instytutu, nieuregulowanych w ustawie, stosuje si& przepisy Kodeksu pracy. Art. 65. Przepisy art. 23 pkt 2, art. 25 – 32, art. 39 i art. 41 – 50 stosuje si& odpowiednio do pa"stwowych jednostek organizacyjnych podleg!ych Ministrowi Sprawiedliwo%ci, prowadz#cych dzia!alno%' naukow# i badawczo-rozwojow#. Rozdzia! 10 Zmiany w przepisach obowi#zuj#cych Art. 66. W ustawie z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969, z pó)n. zm. 9)) w art. 12 w ust. 2 pkt 5 otrzymuje brzmienie: „5) instytuty badawcze;”. 9)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 191, poz. 1412, Nr 245, poz. 1775 i Nr 249, poz. 1825, z 2007 r. Nr 109, poz. 747 oraz z 2008 r. Nr 116, poz. 730.

39

Art. 67. W ustawie z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2007 r. Nr 43, poz. 277, z pó)n. zm. 10)) w art. 4 w ust. 3 pkt 3 otrzymuje brzmienie: „3) instytuty badawcze;”. Art. 68. W ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i op!atach lokalnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844, z pó)n. zm. 11)) w art. 7 w ust. 2 pkt 5 otrzymuje brzmienie: „5) instytuty badawcze, z wyj#tkiem przedmiotów opodatkowania zaj&tych na dzia!alno%' gospodarcz#;”. Art. 69. W ustawie z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zak!adach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89, z pó)n. zm. 12)) wprowadza si& nast&puj#ce zmiany: 1) art. 8a otrzymuje brzmienie: „Art. 8a. Do publicznego zak!adu opieki zdrowotnej prowadzonego przez instytut badawczy stosuje si& przepisy niniejszej ustawy, z zachowaniem przepisów o instytutach badawczych.”; 2) w art. 18 ust. 4 otrzymuje brzmienie: „4. Dokumentacja medyczna mo$e by' udost&pniona tak$e uczelni lub instytutowi badawczemu do wykorzystania dla celów naukowych, bez ujawniania nazwiska i innych danych umo$liwiaj#cych identyfikacj& osoby, której dokumentacja dotyczy.”; 10)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 57 poz. 390, Nr 120, poz. 818, Nr 140, poz. 981 i Nr 165, poz. 1170 oraz z 2008 r. Nr 86, poz. 521 i Nr 171, poz. 1065. 11) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 220, poz. 1601, Nr 225, poz. 1635, Nr 245, poz. 1775, Nr 249, poz. 1828 i Nr 251, poz. 1847 oraz z 2008 r. Nr 93, poz. 585 i Nr 116, poz. 730. 12) Zmiany tekstu jednolitego wymieniowej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 123, poz. 849, Nr 166, poz. 1172, Nr 176, poz. 1240 i Nr 181, poz. 1290 oraz z 2008 r. Nr 171, poz. 1086.

40

3) w art. 43e ust. 1 i 2 otrzymuj# brzmienie: „1. Szpital mo$e udost&pnia' publicznej uczelni medycznej, uczelni publicznej prowadz#cej

dzia!alno%'

dydaktyczn#

i

badawcz#

w

dziedzinie

nauk

medycznych, Polskiej Akademii Nauk, instytutowi badawczemu prowadz#cemu publiczny zak!ad opieki zdrowotnej lub Centrum Medycznego Kszta!cenia Podyplomowego oddzia! szpitalny, zwany dalej „oddzia!em klinicznym”, na potrzeby wykonywania zada" dydaktycznych i badawczych w powi#zaniu z udzielaniem %wiadcze" zdrowotnych. 2. Udost&pnianie

oddzia!u

klinicznego

nast&puje

na

podstawie

umowy

cywilnoprawnej zawartej przez kierownika zak!adu opieki zdrowotnej (szpitala) odpowiednio z publiczn# uczelni# medyczn#, uczelni# publiczn# prowadz#c# dzia!alno%' dydaktyczn# i badawcz# w dziedzinie nauk medycznych, Polsk# Akademi# Nauk, instytutem badawczym prowadz#cym publiczny zak!ad opieki zdrowotnej lub Centrum Medycznego Kszta!cenia Podyplomowego. Zawarcie umowy wymaga zgody podmiotu, który utworzy! zak!ad opieki zdrowotnej (szpital).”; 4) art. 54a otrzymuje brzmienie: „Art. 54a. Do instytutów badawczych, b&d#cych publicznymi zak!adami opieki zdrowotnej w rozumieniu art. 35d, stosuje si& odpowiednio przepisy art. 54.”; 5) w art. 66 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Minister w!a%ciwy do spraw zdrowia lub wojewoda mog# zleci' przeprowadzenie jednorazowej kontroli zak!adu opieki zdrowotnej pod wzgl&dem medycznym lub kontrolowanie go w sposób ci#g!y: konsultantom, o których mowa w art. 66a, organom

samorz#dów

zawodów

medycznych,

medycznym

towarzystwom

naukowym, zak!adom opieki zdrowotnej, publicznym uczelniom medycznym i uczelni publicznej prowadz#cej dzia!alno%' dydaktyczn# i badawcz# w dziedzinie nauk medycznych, medycznym instytutom badawczym, innym jednostkom organizacyjnym podleg!ym lub nadzorowanym przez ministra w!a%ciwego do spraw zdrowia oraz specjalistom z poszczególnych dziedzin medycyny – za ich zgod#.”.

41

Art. 70. W ustawie z dnia 28 wrze%nia 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz. 435, z pó)n. zm. 13)) wprowadza si& nast&puj#ce zmiany: 1) w art. 29 w ust. 3 pkt 8 otrzymuje brzmienie: „8)

pracowników

le%nych

jednostek

naukowych,

instytutów

badawczych

i do%wiadczalnych, w zwi#zku z wykonywaniem bada" naukowych i do%wiadcze" z zakresu le%nictwa i ochrony przyrody;”; 2) w art. 35a w ust. 2 pkt 4 otrzymuje brzmienie: „4) pracownikom le%nych zak!adów do%wiadczalnych szkó! wy$szych oraz pracownikom instytutów badawczych statutowo dzia!aj#cych na rzecz le%nictwa.”. Art. 71. W ustawie z dnia 19 pa)dziernika 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomo%ciami rolnymi Skarbu Pa"stwa (Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1700) wprowadza si& nast&puj#ce zmiany: 1) w art. 17b ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Polska Akademia Nauk, szko!y wy$sze oraz instytuty badawcze wnosz# z tytu!u u$ytkowania wieczystego op!aty roczne równe cenie 20 kg $yta z hektara przeliczeniowego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym. Op!aty te wnosi si& bez uprzedniego wezwania, na rachunek Agencji do dnia 15 lutego ka$dego roku za poprzedni rok kalendarzowy.”; 2) w art. 24 w ust. 5 pkt 2 otrzymuje brzmienie: „2) Polskiej Akademii Nauk, izbie rolniczej, Krajowej Radzie Izb Rolniczych, publicznej szkole wy$szej lub instytutowi badawczemu – na cele s!u$#ce wykonywaniu ich zada" statutowych;”.

13)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 157, poz. 1315, Nr 167, poz. 1399 i Nr 175, poz. 1460 i 1462, z 2006 r. Nr 227, poz. 1658 i Nr 245, poz. 1775, z 2007 r. Nr 59, poz. 405, Nr 64, poz. 427 i Nr 181, poz. 1286 oraz z 2008 r. Nr 163, poz. 1011 i Nr 199, poz. 1227.

42

Art. 72. W ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z pó)n. zm. 14)) w art. 17 w ust. 1a pkt 1 otrzymuje brzmienie: „1) dochodów uzyskanych z dzia!alno%ci polegaj#cej na wytwarzaniu wyrobów przemys!u elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a tak$e pozosta!ych wyrobów alkoholowych o zawarto%ci alkoholu powy$ej 1,5 % oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udzia!em tych metali lub dochodów uzyskanych z handlu tymi wyrobami; zwolnieniem obj&te s# jednak dochody jednostek naukowych i instytutów badawczych, w rozumieniu odr&bnych przepisów, uzyskane z dzia!alno%ci polegaj#cej na wytwarzaniu wyrobów przemys!u elektronicznego;”. Art. 73. W ustawie z dnia 20 grudnia 1996 r. o Polskim Instytucie Spraw Mi&dzynarodowych (Dz. U. Nr 156, poz. 777, z 2001 r. Nr 128, poz. 1403 oraz z 2006 r. Nr 170, poz. 1217) art. 12 otrzymuje brzmienie: „Art. 12. W sprawach nieuregulowanych niniejsz# ustaw# do Instytutu stosuje si& odpowiednio przepisy dotycz#ce instytutów badawczych. Ministrem w!a%ciwym w rozumieniu tych przepisów jest minister w!a%ciwy do spraw zagranicznych.”. Art. 74. W ustawie z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze S#dowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 168, 14)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2000 r. Nr 60, poz. 700 i 703, Nr 86, poz. 958, Nr 103, poz. 1100, Nr 117, poz. 1228 i Nr 122, poz. 1315 i 1324, z 2001 r. Nr 106, poz. 1150, Nr 110, poz. 1190 i Nr 125, poz. 1363, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz. 676, Nr 93, poz. 820, Nr 141, poz. 1179, Nr 169, poz. 1384, Nr 199, poz. 1672, Nr 200, poz. 1684 i Nr 230, poz. 1922, z 2003 r. Nr 45, poz. 391, Nr 96, poz. 874, Nr 137, poz. 1302, Nr 180, poz. 1759, Nr 202, poz. 1957, Nr 217, poz. 2124 i Nr 223, poz. 2218, z 2004 r. Nr 6, poz. 39, Nr 29, poz. 257, Nr 54, poz. 535, Nr 93, poz. 894, Nr 121, poz. 1262, Nr 123, poz. 1291, Nr 146, poz. 1546, Nr 171, poz. 1800, Nr 210, poz. 2135 i Nr 254, poz. 2533, z 2005 r. Nr 25, poz. 202, Nr 57, poz. 491, Nr 78, poz. 684, Nr 143, poz. 1199, Nr 155, poz. 1298, Nr 169, poz. 1419 i 1420, Nr 179, poz. 1484, Nr 180, poz. 1495 i Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr 94, poz. 651, Nr 107, poz. 723, Nr 136, poz. 970, Nr 157, poz. 1119, Nr 183, poz. 1353, Nr 217, poz. 1589 i Nr 251, poz. 1847, z 2007 r. Nr 165, poz. 1169, Nr 171, poz. 1208 i Nr 176, poz. 1238 oraz z 2008 r. Nr 141, poz. 888.

43

poz. 1186 oraz z 2008 r. Nr 141, poz. 888) wprowadza si& nast&puj#ce zmiany: 1) w art. 36 pkt 10 otrzymuje brzmienie: „10) instytutów badawczych,”; 2) w art. 38 pkt 11 otrzymuje brzmienie: „11) w przypadku instytutu badawczego – minister nadzoruj#cy instytut,”; 3) w art. 39 pkt 3a otrzymuje brzmienie: „3a) dotycz#ce pe!nomocników spó!dzielni, przedsi&biorstw pa"stwowych oraz instytutów badawczych i zakresu ich pe!nomocnictwa;”. Art. 75. W ustawie z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej s!u$bie krwi (Dz. U. Nr 106, poz. 681, z pó)n. zm. 15)) w art. 23 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Instytut jest instytutem badawczym w rozumieniu ustawy z dnia … o instytutach badawczych (Dz. U. Nr …, poz. …), nadzorowanym przez ministra w!a%ciwego do spraw zdrowia i jest dofinansowywany w formie dotacji z bud$etu pa"stwa, z cz&%ci b&d#cej w dyspozycji ministra w!a%ciwego do spraw zdrowia, w zakresie zada" okre%lonych w ustawie.”. Art. 76. W ustawie z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kieruj#cych niektórymi podmiotami prawnymi (Dz. U. Nr 26, poz. 306, z pó)n. zm. 16)) w art. 1 pkt 9 otrzymuje brzmienie: „9) instytutów badawczych lub podmiotów, do których stosuje si& odpowiednio przepisy o instytutach badawczych,”. Art. 77. W ustawie z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsi&biorczo%ci

15)

Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 117, poz. 756, z 2001 r. Nr 126, poz. 1382, z 2003 r. Nr 223, poz. 2215 oraz z 2007 r. Nr 166, poz. 1172. 16) Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 85, poz. 924 i Nr 154, poz. 1799, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, z 2003 r. Nr 45, poz. 391, Nr 60, poz. 535 i Nr 180, poz. 1759 oraz z 2004 r. Nr 116, poz. 1207.

44

(Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 275 oraz z 2008 r. Nr 116, poz. 730 i 732) w art. 4 w ust. 4 pkt 5 otrzymuje brzmienie: „5) wspieranie dzia!alno%ci instytucji otoczenia przedsi&biorstw dzia!aj#cych na rzecz wzrostu innowacyjno%ci przedsi&biorstw i gospodarki, takich jak: instytuty badawcze, centra badawczo-rozwojowe, centra transferu technologii, inkubatory przedsi&biorczo%ci i parki technologiczne;”. Art. 78. W ustawie z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019, z pó)n. zm. 17)) wprowadza si& nast&puj#ce zmiany: 1) w art. 102 ust. 5 otrzymuje brzmienie: „5. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej oraz Pa"stwowy Instytut Geologiczny s# instytutami badawczymi w rozumieniu przepisów ustawy z dnia … o instytutach badawczych (Dz. U. Nr …, poz. …).”; 2) w art. 155 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Organy administracji publicznej, instytuty badawcze, a tak$e zak!ady oraz w!a%ciciele urz#dze" wodnych obowi#zani s# do nieodp!atnego przekazywania danych niezb&dnych do prowadzenia katastru wodnego.”. Art. 79. W ustawie z dnia 30 pa)dziernika 2002 r. o podatku le%nym (Dz. U. Nr 200, poz. 1682, z pó)n. zm. 18)) w art. 7 w ust. 2 pkt 5 otrzymuje brzmienie: „5) instytuty badawcze;”.

17)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 175, poz. 1462 i Nr 267, poz. 2255, z 2006 r. Nr 170, poz. 1217 i Nr 227, poz. 1658, z 2007 r. Nr 21, poz. 125, Nr 64, poz. 427, Nr 75, poz. 493, Nr 88, poz. 587, Nr 147, poz. 1033, Nr 170, poz. 1217, Nr 176, poz. 1238, Nr 181, poz. 1286 i Nr 231, poz. 1704 oraz z 2008 r. Nr 116, poz. 730. 18) Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 216, poz. 1826, z 2005 r. Nr 143, poz. 1199, Nr 164, poz. 1365, Nr 179, poz. 1484, z 2006 r. Nr 245, poz. 1775 i Nr 249, poz. 1825 oraz z 2008 r. Nr 116, poz. 730.

45

Art. 80. W ustawie z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. Nr 65, poz. 595 oraz z 2005 r. Nr 164, poz. 1365) w art. 37 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Studia doktoranckie okre%lone w niniejszej ustawie, zwane dalej „studiami doktoranckimi”, mog# prowadzi' placówki naukowe nieb&d#ce szko!ami wy$szymi, posiadaj#ce uprawnienie do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego. Przez placówki naukowe nieb&d#ce szko!ami wy$szymi rozumie si& instytuty naukowe Polskiej Akademii Nauk i instytuty badawcze.”. Art. 81. W ustawie z dnia 18 pa)dziernika 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpiecze"stwa pa"stwa z lat 1944 – 1990 oraz tre%ci tych dokumentów (Dz. U. z 2007 r. Nr 63, poz. 425, z pó)n. zm. 19)) w art. 4 w pkt 44 lit. b i c otrzymuj# brzmienie: „b) osoba zajmuj#ca w publicznej lub niepublicznej szkole wy$szej, w Polskiej Akademii Nauk lub w instytutach badawczych stanowisko kierownika lub zast&pcy kierownika podstawowej jednostki organizacyjnej, w szczególno%ci dziekana albo prodziekana wydzia!u, c) osoba zajmuj#ca w publicznej lub niepublicznej szkole wy$szej, w Polskiej Akademii Nauk lub w instytutach badawczych stanowisko dyrektora instytutu, wicedyrektora instytutu, kanclerza, kwestora, prezesa, wiceprezesa, sekretarza naukowego;”. Art. 82. W ustawie z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania dzia!alno%ci innowacyjnej (Dz. U. Nr 116, poz. 730) w art. 35 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Spó!ka handlowa powsta!a w wyniku komercjalizacji lub prywatyzacji jednostki badawczo-rozwojowej utworzonej na podstawie ustawy z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych lub instytutu badawczego otrzymuje status centrum badawczo-rozwojowego na 19)

Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 83, poz. 561, Nr 85, poz. 571, Nr 115, poz. 789, Nr 165, poz. 1171 i Nr 176, poz. 1242.

46

okres do dnia rozpatrzenia jej wniosku o nadanie tego statusu, bez konieczno%ci zachowania warunków okre%lonych w art. 17 ust. 2.”. Art. 83. W ustawie z dnia … o finansach publicznych (Dz. U. Nr ….., poz. ...) w art. 9 pkt 14 otrzymuje brzmienie: „14) inne pa"stwowe lub samorz#dowe osoby prawne utworzone na podstawie odr&bnych ustaw w celu wykonywania zada" publicznych, z wy!#czeniem przedsi&biorstw, instytutów badawczych, banków i spó!ek prawa handlowego.” Rozdzia! 11 Przepisy przej%ciowe i ko"cowe Art. 84. 1. Jednostki badawczo-rozwojowe dzia!aj#ce na podstawie ustawy z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 159, poz. 993), które uzyska!y kategori& 1 na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 pa)dziernika 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. z 2008 r. Nr 169, poz. 1049), staj# si& instytutami w rozumieniu niniejszej ustawy i otrzymuj# kategori& A w rozumieniu ustawy z dnia … o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr …, poz. …). 2. Jednostki badawczo-rozwojowe dzia!aj#ce na podstawie ustawy z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych, które uzyska!y kategori& 2 lub 3 na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 pa)dziernika 2004 r. o zasadach finansowania nauki, podlegaj# ocenie Komitetu. Na podstawie tej oceny, w przypadku otrzymania kategorii A lub B, staj# si& instytutami lub w przypadku otrzymania kategorii C, te jednostki s# w!#czane do instytutów, likwidowane albo podlegaj# komercjalizacji w trybie i na zasadach okre%lonych w niniejszej ustawie. Ocena i przekszta!cenia s# dokonywane w terminie 30 miesi&cy od dnia wej%cia w $ycie niniejszej ustawy. 3. Jednostki, o których mowa w ust. 2, podlegaj# audytowi, o którym mowa w art. 36. Audyt

47

dokonywany jest w terminie 30 miesi&cy od dnia wej%cia w $ycie niniejszej ustawy. 4. Jednostki badawczo-rozwojowe dzia!aj#ce na podstawie ustawy z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych, które uzyska!y kategori& 4 lub 5 na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 pa)dziernika 2004 r. o zasadach finansowania nauki s# w!#czane do instytutów, likwidowane b#d) podlegaj# komercjalizacji, w trybie i na zasadach okre%lonych w niniejszej ustawie w terminie 18 miesi&cy od dnia wej%cia w $ycie niniejszej ustawy. Art. 85. 1. Do jednostek badawczo-rozwojowych dzia!aj#cych na podstawie ustawy z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych, które uzyska!y kategori& 2 lub 3 na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 pa)dziernika 2004 r. o zasadach finansowania nauki stosuje si& przepisy dotychczasowe, z wyj#tkiem art. 18 ust. 3 ustawy z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych, nie d!u$ej jednak ni$ przez okres 30 miesi&cy od dnia wej%cia w $ycie niniejszej ustawy. 2. Do jednostek badawczo-rozwojowych dzia!aj#cych na podstawie ustawy z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych, które uzyska!y kategori& 4 lub 5 na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 pa)dziernika 2004 r. o zasadach finansowania nauki stosuje si& przepisy dotychczasowe, z wyj#tkiem art. 18 ust. 3 ustawy z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych, nie d!u$ej jednak ni$ przez okres 18 miesi&cy od dnia wej%cia w $ycie niniejszej ustawy. Art. 86. 1. Jednostki badawczo-rozwojowe, o których mowa w art. 84 ust. 1, w okresie 30 miesi&cy od dnia wej%cia w $ycie ustawy s# zwolnione z podatku rolnego, podatku od nieruchomo%ci i podatku le%nego na zasadach okre%lonych w art. 12 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym, art. 7 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i op!atach lokalnych i art. 7 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 30 pa)dziernika 2002 r. o podatku le%nym, w brzmieniu obowi#zuj#cym do dnia wej%cia w $ycie niniejszej ustawy. 2. Jednostki badawczo-rozwojowe, o których mowa w art. 84 ust. 2, w okresie 18 miesi&cy od

48

dnia wej%cia w $ycie ustawy s# zwolnione z podatku rolnego, podatku od nieruchomo%ci i podatku le%nego na zasadach okre%lonych w art. 12 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym, art. 7 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i op!atach lokalnych i art. 7 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 30 pa)dziernika 2002 r. o podatku le%nym, w brzmieniu obowi#zuj#cym do dnia wej%cia w $ycie niniejszej ustawy. Art. 87. Pa"stwowe instytuty badawcze dzia!aj#ce na podstawie ustawy z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych staj# si& pa"stwowymi instytutami badawczymi w rozumieniu niniejszej ustawy. Art. 88. Rada G!ówna Jednostek Badawczo-Rozwojowych staje si& Rad# G!ówn# Instytutów Badawczych. Kadencja nowej Rady G!ównej Instytutów Badawczych trwa nie d!u$ej ni$ 18 miesi&cy od dnia wej%cia w $ycie niniejszej ustawy. Art. 89. Dyrektor jednostki badawczo-rozwojowej, powo!any na to stanowisko przed dniem wej%cia w $ycie niniejszej ustawy, pe!ni t& funkcj& do ko"ca okresu, na który by! powo!any, chyba $e rada naukowa wyst#pi z wnioskiem o jego odwo!anie do ministra nadzoruj#cego. Art. 90. 1. Rada naukowa jednostki badawczo-rozwojowej zaliczonej do kategorii 1 na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 pa)dziernika 2004 r. o zasadach finansowania nauki, która na podstawie art. 83 ust. 1 niniejszej ustawy sta!a si& instytutem, dzia!a w dotychczasowym sk!adzie, jednak nie d!u$ej ni$ 6 miesi&cy od dnia wej%cia w $ycie niniejszej ustawy. 2. Rada naukowa jednostki badawczo-rozwojowej zaliczonej do kategorii 2 i 3 na podstawie

49

przepisów ustawy z dnia 8 pa)dziernika 2004 r. o zasadach finansowania nauki, która na podstawie art. 83 ust. 2 niniejszej ustawy sta!a si& instytutem, dzia!a w dotychczasowym sk!adzie, jednak nie d!u$ej ni$ 12 miesi&cy od dnia wej%cia w $ycie niniejszej ustawy. 3. Rada naukowa jednostki badawczo-rozwojowej zaliczonej do kategorii 4 i 5 na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 pa)dziernika 2004 r. o zasadach finansowania nauki, dzia!a w dotychczasowym sk!adzie, jednak nie d!u$ej ni$ 18 miesi&cy od dnia wej%cia w $ycie niniejszej ustawy. Art. 91. Instytuty dostosuj# swoje statuty i regulaminy organizacyjne do postanowie" niniejszej ustawy w terminie 6 miesi&cy od dnia jej wej%cia w $ycie. Art. 92. 1. Do stosunków pracy nawi#zanych przed dniem wej%cia w $ycie niniejszej ustawy stosuje si& przepisy niniejszej ustawy. 2. Osoby zatrudnione w dniu wej%cia w $ycie niniejszej ustawy na podstawie mianowania na stanowisku profesora staj# si& pracownikami zatrudnionymi na podstawie mianowania na stanowisku profesora zwyczajnego. 3. Osoby zatrudnione w dniu wej%cia w $ycie niniejszej ustawy na podstawie umowy o prac& na stanowisku profesora staj# si& pracownikami zatrudnionymi na podstawie umowy o prac& na stanowisku profesora nadzwyczajnego. 4. Osoby zatrudnione w dniu wej%cia w $ycie niniejszej ustawy na stanowisku docenta, które posiadaj# stopie" naukowy doktora habilitowanego staj# si& pracownikami zatrudnionymi na stanowisku profesora nadzwyczajnego. 5. Osoby zatrudnione w dniu wej%cia w $ycie niniejszej ustawy na stanowisku docenta, które posiadaj# stopie" naukowy doktora staj# si& pracownikami zatrudnionymi na stanowisku adiunkta.

50

Art. 93. Do spraw dyscyplinarnych wszcz&tych i niezako"czonych przed dniem wej%cia w $ycie niniejszej ustawy stosuje si& przepisy dotychczasowe. Art. 94. Przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 11, art. 19, art. 21 ust. 4, art. 72 ustawy, o której mowa w art. 95, zachowuj# moc do czasu wej%cia w $ycie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 8 ust. 4, art. 9 ust. 5, art. 25 ust. 6 i art. 61 niniejszej ustawy, jednak nie d!u$ej ni$ przez 12 miesi&cy. Art. 95. Traci moc ustawa z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych, z wyj#tkiem art. 12 – 16 oraz art. 19, które trac# moc z dniem 31 grudnia 2009 r. Art. 96. Ustawa wchodzi w $ycie w terminie 3 miesi&cy od dnia og!oszenia, z tym $e: 1) art. 16 – 19 wchodz# w $ycie z dniem 1 stycznia 2010 r.; 2) art. 45 ust. 2 pkt 4 oraz art. 47 ust. 1 i 2 wchodz# w $ycie z dniem 1 pa)dziernika 2010 r.

4-1-dg

51

UZASADNIENIE

Jednostki badawczo-rozwojowe w Polsce dzia!aj# na podstawie ustawy z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 159, poz. 993), która zosta!a uchwalona w odmiennej sytuacji spo!eczno-gospodarczej kraju i by!a kilkakrotnie nowelizowana. Ostatnie znacz#ce nowelizacje tej ustawy w 2000 r. i 2007 r. stworzy!y wprawdzie podstawy prawne do przekszta!ce" strukturalnych i w!asno%ciowych jednostek badawczo-rozwojowych oraz w pewnym stopniu zreformowa!y ich funkcjonowanie, jednak na przestrzeni ponad 20 lat warunki ich funkcjonowania uleg!y radykalnym zmianom. Konieczne jest zatem stworzenie nowej – dostosowanej do zmienionych uwarunkowa" – ustawy reguluj#cej zasady dzia!alno%ci tych jednostek naukowych, realizuj#cych badania stosowane i prace rozwojowe ukierunkowane g!ównie na potrzeby gospodarki i innych dziedzin $ycia spo!ecznego. Równie istotnym zadaniem tych jednostek b&dzie przystosowanie wyników bada" naukowych i prac rozwojowych do wdro$enia w praktyce, transfer technologii, a tak$e wykonywanie innych zada" wa$nych dla rozwoju nauki oraz wzrostu poziomu innowacyjno%ci gospodarki i poziomu $ycia spo!ecze"stwa. Zaproponowane w projekcie ustawy o instytutach badawczych rozwi#zania zak!adaj#: 1) wprowadzenie wst&pnej weryfikacji jednostek badawczo-rozwojowych oraz dokonywanie okresowej obowi#zkowej oceny naukowej instytutów badawczych, 2) wyselekcjonowanie instytutów badawczych, które prowadz# dzia!alno%' naukow# i innowacyjn# na najwy$szym poziomie oraz pa"stwowych instytutów badawczych, które – poza badaniami naukowymi i pracami rozwojowymi – b&d# realizowa!y zadania zlecone, szczególnie wa$ne dla realizacji polityki pa"stwa, 3) przejrzyste uzale$nienie stopnia finansowania instytutów badawczych od ich jako%ci naukowej (w powi#zaniu z ustaw# o zasadach finansowania nauki), 4) stworzenie ram prawnych !#czenia, przekszta!cania, komercjalizacji lub likwidacji instytutów badawczych, 5) okresowo%' zatrudnienia na stanowiskach dyrektorów instytutów, 6) %ci%lejsze powi#zanie instytutów z odbiorcami ich dzia!alno%ci badawczej przez konieczno%' w!#czenia do rady naukowej przedstawicieli praktyki gospodarczej,

7) wzmocnienie kierownictwa instytutu badawczego poprzez wprowadzenie funkcji zast&pcy dyrektora instytutu do spraw wdro$eniowych i transferu technologii, 8) wzmocnienie nadzoru nad gospodarowaniem mieniem instytutu przez prowadzony co 2 lata audyt zewn&trzny, publikowanie w Biuletynie Informacji Publicznej sprawozda" finansowych

i

sprawozda"

z

audytu

oraz

wprowadzenie

jednoosobowej

odpowiedzialno%ci dyrektora za wyniki naukowe i zarz#dzanie maj#tkiem instytutu, 9) wprowadzenie spójnego ze szkolnictwem wy$szym systemu stanowisk naukowych. Projektowana ustawa przewiduje, $e instytuty badawcze b&d# funkcjonowa!y jako pa"stwowe jednostki organizacyjne, nienale$#ce do sektora finansów publicznych, wyodr&bnione pod wzgl&dem prawnym, organizacyjnym i ekonomiczno-finansowym. Instytut badawczy uzyskuje osobowo%' prawn# z chwil# wpisania do Krajowego Rejestru S#dowego. Zgodnie z projektowan# ustaw# (art. 84), jednostki badawczo-rozwojowe dzia!aj#ce na podstawie ustawy z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych b&d# podlega!y nast&puj#cym przekszta!ceniom: 1) jednostki posiadaj#ce kategori& 1 na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 pa)dziernika 2004 r. o zasadach finansowania nauki – stan# si& instytutami w rozumieniu ustawy o instytutach badawczych i otrzymuj# kategori& A w rozumieniu projektowanej ustawy o zasadach finansowania nauki, 2) jednostki posiadaj#ce kategori& 2 lub 3 na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 pa)dziernika 2004 r. o zasadach finansowania nauki, podlegaj# ocenie Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych i audytowi w terminie 30 miesi&cy od dnia wej%cia w $ycie niniejszej ustawy (w przypadku otrzymania kategorii A lub B, stan# si& instytutami badawczymi, a w przypadku otrzymania kategorii C, b&d# w!#czone do tych instytutów, zlikwidowane b#d) b&d# podlega!y komercjalizacji), 3) jednostki posiadaj#ce kategori& 4 lub 5 na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 pa)dziernika 2004 r. o zasadach finansowania nauki b&d# w!#czane do instytutów badawczych, likwidowane b#d) b&d# podlega!y komercjalizacji w ci#gu 18 miesi&cy od dnia wej%cia w $ycie ustawy. Rozwi#zania te maj# na celu doprowadzenie do przekszta!cenia, a nawet likwidacji instytutów prowadz#cych badania naukowe na najni$szym poziomie oraz – po ewaluacji 2

instytutów prowadz#cych badania na %rednim poziomie – zidentyfikowanie tych, w które pa"stwo powinno nadal inwestowa'. Przekszta!cenia instytutów najs!abszych rozpoczn# si& bezpo%rednio po wej%ciu w $ycie ustawy. Sposób przekszta!cenia (likwidacja, !#czenie, komercjalizacja) zale$e' b&dzie od ministra nadzoruj#cego. Instytutom o %rednim poziomie naukowym (posiadaj#cym obecnie kategori& 2 i 3) projektowana ustawa pozwala na wzmocnienie swojego potencja!u badawczego w okresie 18 miesi&cy. Je%li w tym czasie instytuty te nie uzyskaj# kategorii okre%laj#cej poziom badawczy jako dobry (B), b&d# podlega!y przekszta!ceniom w trybie okre%lonym dla instytutów najs!abszych. Ta ewolucyjna droga proponowanych przekszta!ce" stwarza szans& i mobilizuje do poprawy jako%ci prowadzonych bada", precyzuj#c wyra)nie, i$ w przypadku nieosi#gni&cia wymaganej jako%ci bada" instytutom tym zostanie wstrzymane finansowanie dzia!alno%ci statutowej. W zwi#zku z silnym rozproszeniem instytucjonalnym prowadzonych bada" naukowych i prac rozwojowych w Polsce, projektowana ustawa nie tylko stwarza mo$liwo%ci, ale równie$ motywuje do !#czenia si& instytutów badawczych z uczelniami i instytutami PAN w celu wzmocnienia ich potencja!u badawczego. Ma to s!u$y' realizacji polityki konsolidacji najlepszych jednostek naukowych z jednostkami dobrymi tak, aby w Polsce powsta!y silniejsze jednostki badawcze (nawet z udzia!em zagranicznych uczonych), konkuruj#ce poziomem bada" w Europie i w %wiecie oraz uzyskuj#ce fundusze na badania naukowe nie tylko z bud$etu pa"stwa, ale równie$ z instytucji europejskich. Ustawa przewiduje równie$ realizacj& przez instytuty badawcze wspólnych zada" z jednostkami sektora gospodarczego, a tak$e uczelniami i instytutami naukowymi PAN w ramach centrów naukowo-przemys!owych, które mog# przybiera' form& klastrów, parków technologicznych i platform technologicznych, odgrywaj#cych szczególnie wa$n# rol& w rozwoju regionalnej polityki gospodarczej. Istotne w ustawie jest bardziej precyzyjne zdefiniowanie misji i zada" instytutów badawczych, które tym odró$niaj# si& od innych jednostek naukowych, $e prowadz# badania ukierunkowane na ich wdro$enie i zastosowanie w praktyce. S!u$y' temu ma równie$ obligatoryjne powo!anie zast&pcy dyrektora do spraw wdro$e" i transferu technologii, w!#czenie przedstawicieli sektora gospodarczego w sk!ad rady naukowej (od 30 do 50 % sk!adu rady), a tak$e wprowadzenie jednoosobowej odpowiedzialno%ci dyrektora instytutu

3

– który realizuje polityk& personaln# – za wyniki bada" naukowych i badawczo-rozwojowych. Szczegó!owe zadania instytutu badawczego okre%la, w podziale na podstawowe zadania instytutu (prowadzenie bada" naukowych i prac rozwojowych) oraz inne zadania, które instytut mo$e realizowa', art. 2 ust. 1 i 2 projektowanej ustawy. Ponadto, zgodnie z projektem – instytut badawczy mo$e: 1) prowadzi' studia podyplomowe i doktoranckie, zwi#zane z prowadzonymi przez instytut badaniami naukowymi i pracami rozwojowymi, je$eli posiada uprawnienia do nadawania stopni naukowych oraz odpowiednie zaplecze i warunki materialno-techniczne, 2) prowadzi' inne formy kszta!cenia, w tym szkolenia i kursy dokszta!caj#ce. Instytut mo$e równie$ prowadzi' dzia!alno%' gospodarcz# na zasadach okre%lonych w przepisach o swobodzie dzia!alno%ci gospodarczej, w zakresie i w formie okre%lonej w statucie instytutu. Dzia!alno%' gospodarcza musi by' zwi#zana z prowadzonymi badaniami naukowymi i pracami rozwojowymi oraz wyodr&bniona pod wzgl&dem finansowym i rachunkowym. Projektowana ustawa przewiduje, $e instytut badawczy mo$e uczestniczy' w systemie ochrony zdrowia, w tym przez udzielanie %wiadcze" zdrowotnych, w powi#zaniu z prowadzeniem bada" naukowych i prac rozwojowych. W takim przypadku wymagany jest równie$ wpis do Krajowego Rejestru Zak!adów Opieki Zdrowotnej, a nadzór nad instytutem pod wzgl&dem medycznym sprawuje minister w!a%ciwy do spraw zdrowia. Projektowana ustawa (rozdzia! 4) przewiduje, $e instytut badawczy mo$e otrzyma' status pa"stwowego instytutu badawczego, je$eli zaistnieje potrzeba powierzenia mu zada" z zakresu s!u$b publicznych do wykonywania w sposób ci#g!y. Nadanie statusu pa"stwowego instytutu badawczego mo$e by' dokonane na wniosek ministra nadzoruj#cego instytut, po uzgodnieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw nauki oraz ministrem w!a%ciwym do spraw finansów publicznych (konieczna b&dzie ocena dotychczasowej dzia!alno%ci instytutu dokonana przez Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych). Zgodnie z projektem, pa"stwowy instytut badawczy b&dzie otrzymywa! dotacj& celow# na dofinansowywanie realizacji zleconych zada". Wysoko%' dotacji b&dzie okre%lana w ustawie bud$etowej, na wniosek w!a%ciwych dysponentów cz&%ci bud$etowych. Równocze%nie, zgodnie z art. 86, pa"stwowe instytuty badawcze dzia!aj#ce na podstawie

4

ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych stan# si& pa"stwowymi instytutami badawczymi w rozumieniu projektowanej ustawy. Projektowana ustawa przewiduje rozwi#zania, które umo$liwi# Radzie Ministrów i w!a%ciwym ministrom dostosowanie struktury instytutów badawczych do potrzeb gospodarki i spo!ecze"stwa oraz stworz# warunki do zapewnienia wysokiego poziomu prowadzonych przez instytuty bada" naukowych i prac rozwojowych. Przewiduje si& nast&puj#ce rozwi#zania w tym zakresie: 1) mo$liwo%' utworzenia i likwidacji instytutu badawczego przez Rad& Ministrów, na wniosek ministra w!a%ciwego ze wzgl&du na dzia!alno%' instytutu, przy uwzgl&dnieniu opinii Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych (organu opiniodawczo-doradczego ministra w!a%ciwego do spraw nauki), 2) minister nadzoruj#cy mo$e – z w!asnej inicjatywy – wyst#pi' do Rady Ministrów z wnioskiem o po!#czenie, podzia!, reorganizacj& lub likwidacj& instytutu badawczego, wskazuj#c równocze%nie sposób tego przekszta!cenia (sposób przekszta!cenia instytutu b&dzie uzale$niony od mo$liwo%ci poprawy jako%ci bada" naukowych, wzmocnienia potencja!u naukowego, a tak$e racjonalizacji gospodarki finansowej i gospodarowania maj#tkiem instytutu), 3) przekszta!cenie instytutu mo$e nast#pi' równie$ na wspólny wniosek rady naukowej i dyrektora instytutu, skierowany do ministra nadzoruj#cego, 4) instytut badawczy mo$e by' w!#czony do uczelni publicznej lub instytutu naukowego PAN lub przekszta!cony w instytut naukowy PAN, 5) instytut mo$e podlega' komercjalizacji i prywatyzacji (wniosek dyrektora instytutu w sprawie komercjalizacji lub prywatyzacji instytutu wymaga opinii rady naukowej instytutu oraz Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych), 6) mo$e by' og!oszona upad!o%' instytutu, z wy!#czeniem instytutów uczestnicz#cych w systemie ochrony zdrowia (na zasadach okre%lonych w ustawie – Prawo upad!o%ciowe i naprawcze). Instytut badawczy mo$e by' utworzony, je$eli zaistnieje potrzeba prowadzenia w danej dziedzinie bada" naukowych i prac rozwojowych oraz innej dzia!alno%ci, wyszczególnionej w art. 2 ust. 1 i 2 projektowanej ustawy oraz zostanie zapewniona niezb&dna kadra

5

o odpowiednich kwalifikacjach oraz aparatura badawcza, laboratoryjna, potencja! informatyczny i inne niezb&dne warunki materialno-techniczne. Minister w!a%ciwy ze wzgl&du na dzia!alno%' instytutu wyposa$a utworzony instytut badawczy w %rodki niezb&dne do prowadzenia dzia!alno%ci. Instytut b&dzie podlega! nadzorowi ministra w!a%ciwego ze wzgl&du na dzia!alno%' instytutu w zakresie zgodno%ci jego dzia!ania z przepisami prawa i statutem oraz prawid!owo%ci gospodarowania, a ministrowi w!a%ciwemu do spraw nauki – w zakresie poziomu naukowego instytutu i jako%ci prowadzonych bada" naukowych i prac rozwojowych. Minister nadzoruj#cy, nie rzadziej ni$ raz na 2 lata, przeprowadza audyt instytutu w celu dokonania oceny dzia!alno%ci finansowej, organizacji i jako%ci pracy instytutu oraz jako%ci zarz#dzania instytutem. Wyniki oceny instytutu mog# stanowi' podstaw& do podj&cia przez ministra nadzoruj#cego decyzji o po!#czeniu, podziale, reorganizacji lub przekszta!ceniu instytutu. Minister nadzoruj#cy mo$e

równie$

zleci'

dyrektorowi

instytutu

dokonanie

czynno%ci

naprawczych

lub

usprawniaj#cych dzia!alno%' instytutu. Mo$liwo%' ró$nych przekszta!ce" instytutu badawczego, które zak!ada projektowana ustawa, umo$liwi

przyspieszenie

procesu

tworzenia

silnego

zaplecza

badawczo-rozwojowego

gospodarki, realizuj#cego zadania zgodne z polityk# naukowo-techniczn# i polityk# innowacyjn# pa"stwa. Aparatura badawcza i ksi&gozbiory zakupione ze %rodków publicznych b&d# wy!#czone z post&powania likwidacyjnego, a tak$e upad!o%ciowego. Wymieniona aparatura badawcza i ksi&gozbiory b&d# podlega!y przekazaniu innemu instytutowi, wskazanemu przez ministra nadzoruj#cego instytut podlegaj#cy likwidacji lub upad!o%ci.

Projektowana ustawa przewiduje, $e organami instytutu badawczego s#: 1) dyrektor, wy!aniany w drodze konkursu, któremu minister nadzoruj#cy instytut badawczy powierza kierowanie tym instytutem, 2) rada naukowa, jako organ stanowi#cy, inicjuj#cy, opiniodawczy i doradczy instytutu. Zaproponowana w projektowanej ustawie konkursowa procedura powo!ywania dyrektora

6

instytutu badawczego oraz okre%lone w projekcie kryteria doboru kandydatów na t& funkcj& zapewniaj# przejrzysto%' i bezstronno%' post&powania. Projekt przewiduje, $e dyrektorem instytutu badawczego mo$e zosta' osoba, która: 1) posiada co najmniej tytu! zawodowy magistra lub równorz&dny, 2) korzysta z pe!ni praw publicznych, 3) posiada co najmniej 2-letnie do%wiadczenie w zarz#dzaniu zespo!ami pracowniczymi, 4) posiada znajomo%' przynajmniej jednego j&zyka obcego spo%ród j&zyków urz&dowych Unii Europejskiej w stopniu umo$liwiaj#cym swobodne komunikowanie si& w zakresie tematyki badawczo-rozwojowej, 5) posiada co najmniej 5-letnie do%wiadczenie w zakresie wdro$e" lub transferu technologii lub %wiadczenia us!ug badawczo-rozwojowych, 6) nie by!a skazana prawomocnym wyrokiem za umy%lnie pope!nione przest&pstwo lub przest&pstwo skarbowe, 7) posiada nieposzlakowan# opini&. Kandydata na funkcj& dyrektora wskazuje komisja konkursowa, powo!ana przez rad& naukow#. Konkurs jest przeprowadzany z zachowaniem zasady rzetelno%ci i przejrzysto%ci oraz obiektywnej oceny kandydatów. Dyrektora instytutu powo!uje na okres 4 lat minister nadzoruj#cy instytut, po zasi&gni&ciu opinii rady naukowej instytutu. Minister odmawia powo!ania kandydata wskazanego przez komisj& konkursow#, je$eli konkurs zosta! przeprowadzony z naruszeniem prawa albo kandydat nie spe!nia okre%lonych w ustawie wymaga". Odmowa powo!ania dyrektora wymaga uzasadnienia. W takim przypadku zarz#dza si& ponowne przeprowadzenie konkursu. Ta sama osoba b&dzie mog!a pe!ni' funkcj& dyrektora nie d!u$ej ni$ przez 2 nast&puj#ce po sobie okresy 4-letnie. Zast&pców dyrektora , w tym zast&pc& do spraw naukowych oraz zast&pc& do spraw wdro$e" i transferu technologii, powo!uje i odwo!uje dyrektor instytutu. Zast&pc# dyrektora do spraw naukowych mo$e by' osoba, która posiada tytu! naukowy lub stopie" naukowy doktora habilitowanego, a zast&pc# dyrektora do spraw wdro$e" i transferu technologii – osoba, która posiada co najmniej 5-letnie do%wiadczenie w sektorze badawczo-rozwojowym lub gospodarczym w zakresie wdro$e" lub transferu technologii.

7

Zaproponowane rozwi#zania umo$liwi# lepsze zarz#dzanie instytutem oraz jego ukierunkowanie na potrzeby rynku i praktyki gospodarczej w ramach %ci%lejszych powi#za" z przedsi&biorcami. Rada

naukowa

instytutu

badawczego

jest

organem

stanowi#cym,

inicjuj#cym,

opiniodawczym i doradczym instytutu w zakresie jego dzia!alno%ci naukowo-badawczej oraz w sprawach rozwoju kadry naukowej i badawczo-technicznej. Projektowana ustawa okre%la liczebno%' i sk!ad rady naukowej. W sk!ad rady naukowej wchodzi nie mniej ni$ 12 osób i nie wi&cej ni$ 30 osób, w tym: 1) pracownicy instytutu (co najmniej 50 % sk!adu rady) – osoby ze stopniem naukowym doktora habilitowanego lub tytu!em naukowym, zatrudnione w pe!nym wymiarze czasu pracy w instytucie nie krócej ni$ rok od daty rozpocz&cia procedury powo!ania rady naukowej, 2) osoby spoza instytutu (30 – 50 % sk!adu rady) – posiadaj#ce co najmniej stopie" naukowy doktora oraz osoby wyró$niaj#ce si& wiedz# i praktycznym dorobkiem w sferze gospodarczej obj&tej dzia!alno%ci# instytutu (powo!ywane przez ministra nadzoruj#cego instytut). W sk!ad rady naukowej instytutu wchodzi równie$ dyrektor, zast&pca dyrektora do spraw naukowych oraz pozostali zast&pcy i g!ówny ksi&gowy, je$eli spe!niaj# wymagania okre%lone dla cz!onków rady (posiadanie stopnia naukowego doktora habilitowanego lub tytu!u naukowego, zatrudnienie w pe!nym wymiarze czasu pracy w instytucie nie krócej ni$ rok od daty rozpocz&cia procedury powo!ania rady naukowej), z prawem g!osu w sprawach dotycz#cych: 1) opiniowania kwalifikacji osób na stanowiska pracowników naukowych i badawczo-technicznych oraz dokonywanie okresowej oceny dorobku naukowego i technicznego tych pracowników, 2) opiniowania wniosków o przyznawanie stypendiów naukowych, 3) przeprowadzania przewodów doktorskich i habilitacyjnych oraz post&powa" o nadanie tytu!u naukowego. Taki sk!ad rady naukowej instytutu b&dzie gwarantowa! zarówno sprawne dzia!anie rady w sprawach dotycz#cych dba!o%ci o wysoki poziom kwalifikacji i rozwój pracowników instytutu, jak i %ci%lejsze powi#zanie instytutu z gospodark#, przede wszystkim otwarcie si& instytutu na potrzeby rynku. Zaowocuje to wzrostem poziomu naukowego instytutu oraz w!a%ciwym ukierunkowaniem prac B+R i wzmocnieniem transferu technologii z nauki do praktyki.

8

Projektowana ustawa, zw!aszcza zadania okre%lone dla instytutów w celu wzmocnienia ich powi#zania z praktyk# gospodarcz#, uzasadniaj# przeprowadzanie oceny dzia!alno%ci instytutu przez Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych, jak i przez ministra nadzoruj#cego (w ramach audytu zarz#dzanego raz na 2 lata). Projektowana ustawa przewiduje równie$ wprowadzenie przepisów, które zapewni# w!a%ciwe gospodarowanie maj#tkiem trwa!ym instytutów, tj. maj#tkiem Skarbu Pa"stwa, o wysokiej warto%ci. Przewiduje si&, $e: 1) do czynno%ci prawnych w zakresie rozporz#dzania sk!adnikami aktywów trwa!ych instytutu o warto%ci rynkowej mienia wy$szej ni$ równowarto%' w z!otych kwoty 50 000 euro stosuje si& przepisy dotycz#ce uprawnie" przys!uguj#cych Skarbowi Pa"stwa, 2) instytut sprzedaje lub odp!atnie oddaje do u$ywania innym podmiotom, na podstawie umów prawa cywilnego, sk!adniki aktywów trwa!ych w drodze publicznego przetargu, 3) instytut zg!asza ministrowi nadzoruj#cemu zamiar rozporz#dzenia mieniem o warto%ci rynkowej wy$szej ni$ równowarto%' 20 000 euro (dotyczy wniesienia do spó!ki lub fundacji, dokonania darowizny, nieodp!atnego oddania do u$ywania innym podmiotom w drodze umów prawa cywilnego). Ponadto projektowana ustawa szczegó!owo okre%la zasady gospodarki finansowej instytutu. Instytut samodzielnie gospodaruje przydzielonym i nabytym mieniem oraz wyst&puje w obrocie we w!asnym imieniu i na w!asny rachunek. Instytut jest zwolniony z podatku dochodowego i innych podatków oraz op!at, na podstawie niniejszej ustawy i przepisów odr&bnych, w takim samym zakresie, w jakim by!y zwolnione jednostki badawczo-rozwojowe. Instytut pokrywa koszty bie$#cej dzia!alno%ci z uzyskiwanych przychodów oraz odpowiada za swoje zobowi#zania. Instytut tworzy nast&puj#ce fundusze: statutowy, rezerwowy i zak!adowy fundusz %wiadcze" socjalnych. Instytut mo$e tworzy' równie$ fundusz bada" w!asnych, fundusz stypendialny, fundusz wdro$e" i fundusz nagród. Niewykorzystane w danym roku fundusze przechodz# na nast&pny rok. Dyrektor w ramach mo$liwo%ci finansowych ustala wielko%' %rodków na wynagrodzenia.

9

Projektowana ustawa zak!ada wprowadzenie spójnego ze szkolnictwem wy$szym systemu stanowisk naukowych. Zatrudnienie pracownika naukowego poprzedzone jest konkursem. Na stanowisku profesora zwyczajnego lub profesora nadzwyczajnego mo$na zatrudni' na podstawie mianowania osob&, która posiada tytu! naukowy. Pozosta!e osoby mog# by' zatrudnione na podstawie umowy o prac&. Inne uregulowania dotycz#ce pracowników naukowych: 1) wymagana jest zgoda dyrektora na podj&cie dodatkowego zatrudnienia lub prowadzenie dzia!alno%ci gospodarczej (wykonywanie dodatkowego zatrudnienia lub prowadzenie dzia!alno%ci gospodarczej bez takiej zgody b&dzie stanowi!o podstaw& do rozwi#zania stosunku pracy), 2) pracownicy naukowi podlegaj# okresowym ocenom dorobku naukowego i technicznego, dokonywanym przez rad& naukow#, 3) szczególny nacisk po!o$ono na przestrzeganie zasad etyki w nauce. Ponadto zgodnie z art. 39 ust. 2 niniejszej ustawy w instytutach badawczych nie mo$e powsta' stosunek podleg!o%ci s!u$bowej mi&dzy ma!$onkami oraz osobami pozostaj#cymi ze sob# w stosunku pokrewie"stwa do drugiego stopnia w!#cznie lub powinowactwa pierwszego stopnia oraz w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli. W sprawach nieuregulowanych w ustawie do pracowników instytutów b&d# mia!y zastosowanie przepisy Kodeksu pracy. Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych b&dzie dokonywa! oceny poziomu naukowego instytutów zgodnie z kryteriami okre%lonymi w ustawie o zasadach finansowania nauki oraz b&dzie wyra$a! opini& w sprawach dotycz#cych utworzenia nowego instytutu. Projektowana ustawa zak!ada, $e instytuty mog# tworzy' centra naukowo-przemys!owe. Celem tworzenia takich centrów b&dzie ukierunkowanie dzia!alno%ci jednostek organizacyjnych wchodz#cych w ich sk!ad na dzia!alno%' innowacyjn# i wdro$eniow# oraz wzmocnienie ich konkurencyjno%ci na rynku krajowym oraz mi&dzynarodowym. Struktura organizacyjna centrum b&dzie obejmowa!a grup& prawnie samodzielnych instytutów i innych jednostek organizacyjnych, które

b&d#

wspó!pracowa'

w

formie

klastrów,

parków

technologicznych,

platform

technologicznych i w innych formach organizacyjnych odpowiednich dla celów i przedmiotu

10

dzia!alno%ci centrum. Przez udzia! przedsi&biorców w centrum naukowo-przemys!owym uzyska si& mo$liwo%' praktycznego wdra$ania osi#gni&' badawczych instytutów. Instytuty mog# równie$ w celu komercjalizacji wyników bada" naukowych i prac rozwojowych, a tak$e w celu prowadzenia dzia!a" z zakresu transferu technologii i upowszechniania nauki, za zgod# ministra nadzoruj#cego tworzy' spó!ki handlowe i obejmowa' akcje i udzia!y w takich spó!kach oraz osi#ga' przychody z tego tytu!u. Powy$sze czynno%ci musz# by' prowadzone zgodnie z przepisami o pomocy publicznej. Projektowana ustawa zak!ada, $e instytuty mog# utworzy' Rad& G!ówn# Instytutów Badawczych (wybieralny organ przedstawicielski tych instytutów). Kadencja Rady G!ównej trwa 3 lata. Rada G!ówna sk!ada si& z 31 cz!onków wybieranych przez elektorów, którzy s# wybierani przez rady naukowe spo%ród pracowników tych instytutów. Rada G!ówna jest uprawniona do opracowywania opinii i wniosków w sprawach polityki naukowej i naukowo-technicznej pa"stwa oraz w sprawach warunków i zasad dzia!ania instytutów. Projekt ustawy nie podlega notyfikacji zgodnie z trybem okre%lonym w rozporz#dzeniu Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597).

Opinia o zgodno%ci projektu ustawy z prawem Unii Europejskiej Projektowana regulacja jest zgodna z prawem Unii Europejskiej.

11

OCENA SKUTKÓW REGULACJI

1. Podmioty, na które oddzia!uje projektowana ustawa Projektowana ustawa b&dzie regulowa!a funkcjonowanie instytutów badawczych, które obecnie dzia!aj# na podstawie ustawy z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 159, poz. 993). Ustawa oddzia!uje zatem bezpo%rednio na obecne jednostki badawczo-rozwojowe.

2. Konsultacje spo!eczne i %rodowiskowe W trakcie prac nad ustaw# przeprowadzono konsultacje z przedstawicielami %rodowiska, na które przede wszystkim b&d# mia!y wp!yw nowe rozwi#zania, tj. z przedstawicielami jednostek badawczo-rozwojowych. W konsultacjach uczestniczy!a Rada G!ówna Jednostek Badawczo-Rozwojowych jako organ przedstawicielski tych jednostek. Projekt przedstawiony by! tak$e reprezentacjom pozosta!ych pionów nauki, tj. Radzie G!ównej Szkolnictwa Wy$szego i Konferencji Rektorów Akademickich Szkó! Polskich (KRASP) oraz Prezesowi Polskiej Akademii Nauk. Projekt zosta! równie$ poddany uzgodnieniom ze zwi#zkami zawodowymi dzia!aj#cymi w pionie nauki – NSZZ „Solidarno%'” oraz OPZZ, przedstawicielami pracodawców: z Konfederacj# Pracodawców Polskich, Polsk# Konfederacj# Pracodawców Prywatnych „Lewiatan” oraz Business Centre Club. W tym trybie uwagi zg!osi!a m.in. Rada G!ówna Jednostek Badawczo-Rozwojowych, wykazuj#c zaniepokojenie inicjatyw# wprowadzenia rady nadzorczej do struktury organów instytutu badawczego, co zosta!o uwzgl&dnione (rady nadzorczej nie wprowadzono). Jako nieuzasadnione uznano wymogi komercjalizacji wyników wszystkich bada" naukowych i prac rozwojowych w instytucie, co równie$ zosta!o uwzgl&dnione w projekcie ustawy. Krytyce poddano zapis umo$liwiaj#cy ministrowi nadzoruj#cemu instytut odmow& powo!ania kandydata na dyrektora instytutu wy!onionego przez komisj& konkursow#, bez podania przyczyn, co zosta!o skorygowane w projekcie ustawy. Krytyce poddano równie$ proponowany nowy sk!ad rady naukowej instytutu, równie$ w tym przypadku projekt zosta! zmieniony z uwzgl&dnieniem uwagi

12

Rady G!ównej JBR. Doprecyzowano tak$e na wniosek Rady G!ównej JBR przepisy przej%ciowe projektu ustawy. Prezes PAN zwróci! uwag& na nieprecyzyjne rozró$nienie funkcji badawczych i us!ugowych instytutów badawczych oraz na braki w przepisach przej%ciowych, co zosta!o uwzgl&dnione. Krajowa Sekcja Nauki NSZZ „Solidarno%'” postuluje umo$liwienie prowadzenia przez instytuty badawcze bada" podstawowych, co zosta!o zapewnione, je$eli b&d# one s!u$y' w nast&pnych fazach procesu badawczego zastosowaniom praktycznym. KSN NSZZ „Solidarno%'” proponuje ustawowe uregulowanie roli zwi#zków zawodowych w instytucie. Ogólnopolskie Porozumienie Zwi#zków Zawodowych proponuje u%ci%lenie przepisów przej%ciowych, co zosta!o uwzgl&dnione. OPZZ nadmienia, $e z projektu wynika os!abienie roli ministrów nadzoruj#cych instytuty oraz brak jednoznacznego uporz#dkowania kompetencji i uprawnie" organów instytutu. Konfederacja Pracodawców Polskich za s!uszne uzna!a wprowadzenie zasady oceny instytutów przez Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych oraz wprowadzenie odr&bnego statusu dla centrów dzia!aj#cych na rzecz nauki, co zosta!o uwzgl&dnione w projekcie ustawy. Projekt poddano równie$ szerokim konsultacjom spo!ecznym w ramach %rodowiska naukowego. (#cznie wp!yn&!o 61 opinii, w tym 28 zg!oszonych przez podmioty zbiorowe oraz 33 indywidualne. Ponadto projekt ustawy zosta! zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wy$szego (http://bip.mnisw.gov.pl) zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dzia!alno%ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414). W trybie tej ustawy $aden podmiot nie zg!osi! zainteresowania pracami nad projektem.

3. Wp!yw projektowanej regulacji na sektor finansów publicznych, w tym na wydatki i dochody bud$etu pa"stwa i bud$etów jednostek samorz#du terytorialnego Wej%cie w $ycie nowych przepisów spowoduje konieczno%' dostosowania dzia!alno%ci jednostek badawczo-rozwojowych do nowych uregulowa", w tym przeprowadzenie oceny i ewaluacji jednostek. Przewiduje si&, $e koszt dostosowania wyniesie 32 mln z!, w tym:

13

1) restrukturyzacja jednostek badawczo-rozwojowych – 25 000 tys. z!, 2) audyt jednostek badawczo-rozwojowych pod k#tem przekszta!ce" w!asno%ciowych – 2 000 tys. z!, 3) wprowadzenie zasad wynagradzania uwzgl&dniaj#cych system motywacyjny nastawiony na osi#ganie aplikowanych wyników naukowych – 5 000 tys. z!. *rodki finansowe, o których mowa wy$ej, zosta!y zarezerwowane w projekcie bud$etu pa"stwa na rok 2009 w cz. 28, dz. 730 Nauka. Zmiany w ustawach podatkowych przewidziane w art. 20, 66 – 71 i 78 s# jedynie zmianami o charakterze formalnym i nie powoduj# obni$enia dochodów jednostek samorz#du terytorialnego lub Skarbu Pa"stwa w porównaniu do stanu obecnego.

4. Wp!yw projektu ustawy na rynek pracy Pion jednostek badawczo-rozwojowych zatrudnia oko!o 20.000 pracowników, w tym ponad 12.000 pracowników naukowych. Projektowana ustawa b&dzie mia!a nieznaczny wp!yw na krajowy rynek pracy.

5. Wp!yw projektu ustawy na konkurencyjno%' gospodarki i przedsi&biorczo%', w tym na funkcjonowanie przedsi&biorstw Obecne jednostki badawczo-rozwojowe prowadz# badania naukowe i prace rozwojowe, których wyniki s# wykorzystywane przez gospodark&. S# to g!ównie badania stosowane. Wprowadzenie proponowanych

uregulowa"

spowoduje

wzmocnienie

zaplecza

badawczo-rozwojowego

gospodarki, co przyczyni si& do intensyfikacji prac zwi#zanych z opracowywaniem i wdra$aniem nowoczesnych rozwi#za" technicznych i organizacyjnych w praktyce oraz przyczyni si& do sprawniejszego transferu technologii. W!a%ciwe wykorzystanie potencja!u tego pionu nauki w postaci rozwi#za" innowacyjnych, wdro$e" nowoczesnej techniki i technologii w gospodarce przyczyni si& w znacznym stopniu do wzrostu konkurencyjno%ci polskiej gospodarki oraz konkurencyjno%ci rynkowej wyrobów i us!ug.

14

6. Wp!yw projektu ustawy na sytuacj& i rozwój regionalny Projektowana ustawa nie b&dzie mia!a bezpo%redniego wp!ywu na sytuacj& i rozwój regionalny. Jednak przewiduje si&, $e wprowadzenie nowych uregulowa" spowoduje powstanie silnego zaplecza badawczo-rozwojowego gospodarki, co w d!u$szym okresie wp!ynie na popraw& efektywno%ci bada" naukowych i prac rozwojowych, wzrost konkurencyjno%ci polskiej nauki oraz przyczyni si& do zacie%nienia wspó!pracy mi&dzy sfer# B+R i gospodark# w poszczególnych regionach. Integracja %rodowiska naukowego i przedsi&biorców stworzy szans& wspólnego rozwi#zywania problemów istotnych dla tych regionów, a w perspektywie szybszy ich rozwój.

5-1-dg

15

URZĄI) KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ SEKRETARZ KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ SEKRETARZ STANU Mikoł aj Dowgielewicz Min.MDC[$aroslovup Warszawa,dnia ,f grudnia2008r.

Pan Maciej Berek Sekretarz Radv MinistrÓw

opinia o zgodnoś ci z prawem Unii Europejskiej projektu ustawy o instytutaclt badawcz ycl t , wyr ai onanapodst awi ear t . 9pkt 3wr wi ą z kuz ar t . f ust1 . pkt2iust.2 pkt 2a ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Komitecie Integracji Europejskiej (Dz. U. Nr 106' poz. 494,z p6ź n.zm.) przez Sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej Mikolaja Dowgielewicza

Szanowny P ani e Julinistrze, projektem ustawy (p;""lo ff RM-|0-f14-08 Nonvy tekst) W zwtą zku z przedł 'o onym pozwa|amsobie wyrazic następującąopinię: Projektowanaregulacjajest zgodnaz prawemUnii Europejskiej.

Z powa aniem,

Do uprzejmejwiadomoś ci: Pani BarbaraKudrycka Minister Nauki i Szkolnictwa Wyzszego

ł ;i

PREZESRADY MINISTROW RZECZYP O SPO LITEJ PO LSKIEJ

rWarszawa, dnia 23 stycznrafOOg

Darł a!dTusk RM 10-214-08

ilxnETARIAT

\{ARSZ.ĄŁĘ llJ:J\{U RP

26,0.|.70C9 wPŁYNĘ Ło

PanBronisł awKoMoRowSKI Marszał ekSejmu spolitejPolskiej Rzeczyryo

f009 r., przy ktorym przesł ano Sejmowi W ś lad za pismem Z dnia 6 stycznia Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o instYtutachbadawczych, ust. 4 Regulaminu Sejmu, projekty aktÓw przekazuję,zgodnie z wymogami art. 34 wykonawczYch.

Projekt

ROZPORZ!DZENIE RADY MINISTRÓW z dnia ………………2009 r. w sprawie szczegó"owych warunków i trybu tworzenia, "#czenia, podzia"u, reorganizacji i likwidacji instytutów badawczych Na podstawie art. 8 ust. 4 ustawy z dnia …………….. o instytutach badawczych (Dz. U. Nr .…, poz. ….) zarz#dza si&, co nast&puje: Rozdzia" 1 Tworzenie instytutów § 1. Zespó!, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy z dnia …… o instytutach badawczych, zwanej dalej „ustaw#”, przygotowuje ocen& zawieraj#c# w szczególno%ci: 1) okre%lenie dziedziny i zakresu bada" naukowych lub prac rozwojowych, w jakich powsta!a potrzeba utworzenia instytutu badawczego, zwanego dalej „instytutem”; 2) ustalenie mo$liwo%ci spe!nienia warunków okre%lonych w art. 4 ustawy; 3) okre%lenie warunków lokalowych, wyposa$enia oraz %rodków finansowych niezb&dnych do rozpocz&cia dzia!alno%ci przez tworzony instytut, zwany dalej „zespo!em”. § 2. 1. Pracami zespo!u kieruje przewodnicz#cy wyznaczony przez ministra w!a%ciwego ze wzgl&du na planowan# dzia!alno%' instytutu. 2. W sk!ad zespo!u wchodz# równie$: 1) dwie osoby wskazane przez ministra w!a%ciwego ze wzgl&du na planowan# dzia!alno%' instytutu; 2) dwie osoby wskazane przez ministra w!a%ciwego do spraw nauki, reprezentuj#ce dziedzin& nauki w!a%ciw# dla tworzonego instytutu; 3) dwaj specjali%ci-praktycy reprezentuj#cy w!a%ciw# dziedzin& nauki. § 3. Obs!ug& prac zespo!u zapewnia minister w!a%ciwy ze wzgl&du na planowan# dzia!alno%' instytutu.

Rozdzia" 2 $#czenie instytutów § 4. 1. Po!#czenie instytutów mo$e polega' na: 1) utworzeniu jednego instytutu z dwóch lub wi&kszej liczby instytutów, które w wyniku po!#czenia trac# osobowo%' prawn#; 2) w!#czeniu do instytutu jednego lub wi&kszej liczby instytutów, które w wyniku w!#czenia trac# osobowo%' prawn#. 2. Po!#czenie, o którym mowa w ust. 1, mo$e by' przeprowadzone równie$ w celu utworzenia instytutu mi&dzyresortowego lub instytutu maj#cego charakter multidyscyplinarny. 3. Instytut, do którego w!#czono inny instytut lub kilka instytutów, mo$e zachowa' dotychczasow# nazw&. 4. Instytut utworzony w wyniku po!#czenia albo instytut, do którego w!#czono inny instytut lub instytuty, przejmuje pracowników, mienie oraz nale$no%ci i zobowi#zania instytutów podlegaj#cych !#czeniu. 5. Do pracowników !#czonych instytutów stosuje si& art. 231 Kodeksu pracy. § 5. 1.W celu dokonania oceny stanu maj#tkowego i organizacyjno-prawnego !#czonych instytutów oraz opracowania warunków, na jakich zostanie dokonane ich po!#czenie, minister nadzoruj#cy instytuty powo!uje komisj& i wyznacza jej przewodnicz#cego. 2. W sk!ad komisji wchodz#: 1) przedstawiciel ministra lub po jednym przedstawicielu ministrów nadzoruj#cych !#czone instytuty; 2) cz!onek Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych, o którym mowa w ustawie z dnia ……….. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr …, poz. ….); 3) dyrektorzy instytutów; 4) po jednym przedstawicielu rad naukowych !#czonych instytutów; 5) po jednym przedstawicielu zak!adowych organizacji zwi#zkowych ka$dego z tych instytutów. 3. Do sk!adu komisji mog# by' równie$ powo!ani przedstawiciele instytucji finansowych obs!uguj#cych instytuty oraz inne osoby wyznaczone przez ministrów i instytuty podlegaj#ce !#czeniu.

2

§ 6. 1. Rozporz#dzenie w sprawie po!#czenia instytutów, o którym mowa w art. 7 ust. 3 ustawy, zawiera: 1) oznaczenie !#czonych instytutów: a) nazwy i siedziby, b) numery identyfikacyjne REGON, c) numery identyfikacji podatkowej NIP; 2) okre%lenie instytutu utworzonego w wyniku po!#czenia, z uwzgl&dnieniem danych, o których mowa w art. 5 ust. 3 ustawy, a w przypadku wymienionym w § 4 ust. 1 pkt 2 - okre%lenie instytutu, do którego w!#cza si& inny instytut lub instytuty; 3) okre%lenie terminu po!#czenia i daty sporz#dzenia sprawozda" finansowych !#czonych instytutów; 4) ministra nadzoruj#cego instytut. 2. Je$eli !#czenie instytutów nast&puje w ci#gu roku obrotowego, rozporz#dzenie, o którym mowa w ust. 1, powinno okre%la' tak$e zasady !#czenia planów rzeczowo-finansowych instytutów, podzia!u nagród, premii i innych %wiadcze". § 7. 1. Przej&cie mienia !#czonych instytutów nast&puje na podstawie ich sprawozda" finansowych sporz#dzonych na dzie" poprzedzaj#cy dzie" po!#czenia, zbadanych i zatwierdzonych przez ministra nadzoruj#cego !#czone instytuty. Przej&ciu podlegaj# wszystkie aktywa i pasywa !#czonych instytutów. 2. Przej&cia mienia oraz zobowi#za" i nale$no%ci !#czonych instytutów dokonuje w formie protoko!u zdawczo-odbiorczego instytut powstaj#cy w wyniku po!#czenia albo instytut, do którego w!#czono inny instytut lub instytuty. 3. Instytut powsta!y w wyniku po!#czenia przejmuje pracowników !#czonych instytutów. § 8. 1. Minister nadzoruj#cy instytut, o którym mowa w § 6 ust. 1 pkt 4, wyznacza tymczasowego kierownika instytutu utworzonego w wyniku po!#czenia instytutów. 2. Tymczasowy kierownik instytutu sk!ada wniosek o wpisanie tego instytutu do Krajowego Rejestru S#dowego oraz o wykre%lenie z tego rejestru instytutów podlegaj#cych po!#czeniu.

3

§ 9. Dyrektor instytutu, do którego w!#czono inny lub inne instytuty, sk!ada wniosek o dokonanie w Krajowym Rejestrze S#dowym odpowiednich zmian dotycz#cych tego instytutu oraz o wykre%lenie z Krajowego Rejestru S#dowego w!#czonego lub w!#czonych instytutów. § 10. 1. W chwili po!#czenia instytutów, o których mowa w § 4 ust. 1 i ust. 2, ko"czy si& kadencja rad naukowych po!#czonych instytutów. Do czasu utworzenia rady naukowej instytutu, jej zadania okre%lone w ustawie wykonuje tymczasowa rada naukowa. 2. W sk!ad tymczasowej rady naukowej wchodz# cz!onkowie rad naukowych po!#czonych instytutów. 3. Tymczasowa rada naukowa sprawuje swoje funkcje nie d!u$ej ni$ przez okres trzech miesi&cy, licz#c od dnia po!#czenia instytutów. 4. W razie dokonania !#czenia instytutów, o którym mowa w § 4 ust.1 pkt 2, rada naukowa instytutu lub instytutów w!#czanych do innego instytutu dzia!a do chwili wykre%lenia tego instytutu lub instytutów z Krajowego Rejestru S#dowego, a rada naukowa instytutu, do którego w!#czono inny instytut lub instytuty, dzia!a do dnia zako"czenia swojej kadencji.

Rozdzia" 3 Podzia" instytutu § 11. 1. Podzia! instytutu mo$e polega' na: 1) utworzeniu z 1 instytutu 2 lub wi&kszej liczby instytutów; 2) wydzieleniu z instytutu komórki organizacyjnej w celu w!#czenia do innego instytutu; 3) wydzieleniu z instytutu okre%lonych komórek organizacyjnych w celu utworzenia nowego instytutu lub instytutów, 4) wydzieleniu z instytutu okre%lonych komórek organizacyjnych w celu ich sprzeda$y. 2. Instytuty utworzone w wyniku podzia!u przejmuj# pracowników i mienie instytutu ulegaj#cego podzia!owi zgodnie z umow#. 3. Instytuty utworzone w wyniku podzia!u odpowiadaj# solidarnie za zobowi#zania instytutu ulegaj#cego podzia!owi, chyba $e za zgod# wierzycieli, w drodze umowy, zostanie dokonany inny podzia! zobowi#za". 4. Do pracowników !#czonych instytutów stosuje si& art. 231 Kodeksu pracy.

4

§ 12. Rozporz#dzenie w sprawie podzia!u instytutu zawiera: 1) okre%lenie instytutu ulegaj#cego podzia!owi: a) nazw& i siedzib&, b) numer identyfikacyjny REGON, c) numer identyfikacji podatkowej NIP; 2) okre%lenie terminu podzia!u; 3) okre%lenie instytutów, które b&d# utworzone w wyniku podzia!u lub do których b&d# w!#czone komórki organizacyjne instytutu ulegaj#cego podzia!owi; 4) okre%lenie komórek organizacyjnych, które b&d# wydzielone z instytutu w celu ich w!#czenia do innego instytutu lub instytutów tworzonych w wyniku podzia!u; 5) okre%lenie komórek organizacyjnych, które b&d# wydzielone z instytutu pod wzgl&dem organizacyjnym i gospodarczym w celu ich sprzeda$y; 6) ustalenia dotycz#ce sposobu podzia!u mienia oraz rozlicze" z tytu!u zobowi#za", przej&cia praw i obowi#zków wynikaj#cych z decyzji administracyjnych. § 13. 1. W celu dokonania oceny stanu maj#tkowego i organizacyjno-prawnego instytutu oraz opracowania warunków podzia!u minister nadzoruj#cy instytut powo!uje komisj&. 2. Komisja, o której mowa w ust. 1, sporz#dza szczegó!owe propozycje podzia!u instytutu, a tak$e propozycje podzia!u mienia i zobowi#za". 3. Podzia! mienia i zobowi#za" nast&puje na podstawie zbadanego i zatwierdzonego sprawozdania finansowego oraz spisu inwentaryzacyjnego zarz#dzonego przez dyrektora instytutu ulegaj#cego podzia!owi. § 14. Minister nadzoruj#cy instytut, sk!adaj#c wniosek o wydanie rozporz#dzenia w sprawie podzia!u, powinien w miar& mo$liwo%ci uwzgl&dni' propozycje komisji oraz ewentualne wnioski rady naukowej i dyrektora instytutu podlegaj#cego podzia!owi. § 15. Do podzia!u instytutu stosuje si& odpowiednio przepisy rozdzia!u 2. Rozdzia" 4 Reorganizacja instytutu § 16. Reorganizacja instytutu polega na: 5

1) zmianie przedmiotu lub zakresu jego dzia!ania; 2) zmianie dotychczasowej nazwy; 3) zmianie ministra nadzoruj#cego; 4) dokonaniu zmian w strukturze organizacyjnej jednostki, a w szczególno%ci likwidacji wyodr&bnionej organizacyjnie cz&%ci instytutu. § 17. 1. Reorganizacja instytutu, o której mowa w § 16 pkt 1-3, nast&puje w drodze zmiany aktu o utworzeniu tego instytutu, a nast&pnie dokonania zmian w jego statucie. 2. Reorganizacja instytutu, o której mowa w § 16 pkt 4, nast&puje w drodze zmiany jego regulaminu organizacyjnego. O zamiarze przeprowadzenia reorganizacji instytut zawiadamia ministra nadzoruj#cego instytut. Rozdzia" 5 Likwidacja instytutu § 18. Likwidacja

instytutu

polega

na

zako"czeniu

jego

dzia!alno%ci

operacyjnej,

zadysponowaniu jego mieniem, zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli oraz wykre%leniu instytutu z Krajowego Rejestru S#dowego. § 19. 1. W celu szczegó!owego ustalenia warunków likwidacji instytutu minister nadzoruj#cy instytut powo!uje komisj&. 2. W sk!ad komisji, o której mowa w ust. 1, wchodz#: 1) przedstawiciel ministra nadzoruj#cego instytut; 2) dyrektor instytutu lub osoba przez niego upowa$niona; 3) przedstawiciel rady naukowej; 4) jeden przedstawiciel zak!adowych organizacji zwi#zkowych. 3. Do komisji mo$e by' powo!any przedstawiciel Rady G!ównej Instytutów Badawczych, przedstawiciel instytucji finansowej obs!uguj#cej instytut oraz kandydat na likwidatora. 4. Komisja opracowuje opini& zawieraj#c# w szczególno%ci: 1) analiz& stanu organizacyjno-prawnego oraz ocen& stanu ekonomiczno-finansowego, ze szczególnym uwzgl&dnieniem statusu prawnego maj#tku, warto%ci niematerialnych i prawnych, w tym praw autorskich;

6

2) analiz& stanu kadrowego wraz z ewentualnymi propozycjami kontynuowania przez pracowników naukowych bada" naukowych lub prac rozwojowych prowadzonych przez nich w instytucie podlegaj#cym likwidacji; 3) analiz& mo$liwo%ci zaspokojenia lub zabezpieczenia zobowi#za"; 4) propozycje zadysponowania mienia. § 20. Rozporz#dzenie o likwidacji instytutu, o którym mowa w art. 7 ust. 3 ustawy, zawiera: 1) oznaczenie instytutu podlegaj#cego likwidacji; 2) oznaczenie dnia otwarcia i zako"czenia likwidacji; 3) oznaczenie terminu zako"czenia dzia!alno%ci operacyjnej instytutu; 4) okre%lenie sposobu i trybu zadysponowania mieniem instytutu; 5) okre%lenie sposobu uregulowania zobowi#za"; 6) wskazanie likwidatora. § 21. Instytut w likwidacji jest prowadzony pod jego dotychczasow# nazw#, z dodaniem oznaczenia "w likwidacji". § 22. Z dniem otwarcia likwidacji instytutu ulega rozwi#zaniu rada naukowa tego instytutu. § 23. 1. Od dnia otwarcia likwidacji do dnia zako"czenia likwidacji instytutem zarz#dza likwidator. 2. Likwidator dzia!a na podstawie umowy zawartej z ministrem nadzoruj#cym instytut. 3. Umowa powinna okre%la' w szczególno%ci: 1) podstawowe obowi#zki likwidatora; 2) wynagrodzenie likwidatora; 3) warunki rozwi#zania umowy. 4. Wynagrodzenie likwidatora jest finansowane ze %rodków likwidowanego instytutu i zaliczane do kosztów likwidacji. 5. Likwidator wykonuje prawa i obowi#zki dyrektora likwidowanego instytutu w zakresie niezb&dnym do zako"czenia dzia!alno%ci instytutu. § 24. Do obowi#zków likwidatora nale$y w szczególno%ci: 1) sporz#dzenie planu finansowego likwidacji;

7

2) opracowanie harmonogramu likwidacji instytutu; 3) zg!oszenie do Krajowego Rejestru S#dowego wniosku o wpisanie otwarcia likwidacji instytutu; 4) zawiadomienie banku obs!uguj#cego dzia!alno%' instytutu o otwarciu likwidacji; 5) sk!adanie ministrowi nadzoruj#cemu instytut okresowych sprawozda" z przebiegu likwidacji; 6) sporz#dzenie sprawozdania finansowego wed!ug zasad okre%lonych w odr&bnych przepisach; 7) egzekucja nale$no%ci, zaspokojenie lub zabezpieczenie wierzycieli; 8) zagospodarowanie mienia wed!ug wskaza" ministra nadzoruj#cego instytut; 9) rozwi#zanie stosunku pracy z pracownikami instytutu; 10) zg!oszenie wniosku o wykre%lenie instytutu z Krajowego Rejestru S#dowego; 11) przekazanie materia!ów do archiwum, zgodnie z odr&bnymi przepisami. § 25. O otwarciu likwidacji instytutu likwidator og!asza dwukrotnie w dzienniku o zasi&gu ogólnokrajowym, wzywaj#c wierzycieli do zg!oszenia ich wierzytelno%ci w terminie nie d!u$szym ni$ 30 dni od daty ostatniego og!oszenia. Okres mi&dzy opublikowaniem pierwszego i drugiego og!oszenia nie powinien by' krótszy ni$ 7 dni i nie d!u$szy ni$ 14 dni. § 26. Z dniem otwarcia likwidacji instytutu wygasaj# wszelkie pe!nomocnictwa udzielone przed tym terminem. § 27. W razie braku mo$liwo%ci podj&cia dzia!a" przewidzianych w § 24 likwidator wyst&puje do ministra nadzoruj#cego likwidowany instytut z wnioskiem o udzielenie wskaza" co do dalszego dzia!ania. § 28. Minister nadzoruj#cy likwidowany instytut, po zako"czeniu likwidacji instytutu, sk!ada wniosek o wykre%lenie instytutu z Krajowego Rejestru S#dowego. Rozdzia" 6 Przepisy przej%ciowe i ko&cowe

8

§ 29. W sprawach !#czenia, podzia!u, reorganizacji i likwidacji jednostek badawczorozwojowych niezako"czonych do dnia wej%cia w $ycie rozporz#dzenia stosuje si& przepisy niniejszego rozporz#dzenia. § 30. 1. Koszty post&powania w sprawie !#czenia, podzia!u, reorganizacji lub likwidacji ponosz# instytuty uczestnicz#ce w tym post&powaniu. 2. Minister nadzoruj#cy instytut mo$e w ramach posiadanych mo$liwo%ci zapewni' dodatkowe %rodki na cz&%ciowe pokrycie kosztów post&powania. § 31. Traci moc rozporz#dzenie Rady Ministrów z dnia 24 lipca 2001 r. w sprawie szczegó!owych warunków i trybu !#czenia, podzia!u, reorganizacji i likwidacji jednostek badawczo-rozwojowych (Dz. U. Nr 90, poz. 996). § 32. Rozporz#dzenie wchodzi w $ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia.

PREZES RADY MINISTRÓW

9

UZASADNIENIE W zwi#zku z wej%ciem w $ycie ustawy z dnia ……….. o instytutach badawczych (Dz. U. Nr …, poz. ….) Rada Ministrów zosta!a upowa$niona do wydania – na podstawie art. 8 ust. 4 ustawy - rozporz#dzenia, które okre%li szczegó!owe warunki i tryb tworzenia, !#czenia, podzia!u, reorganizacji i likwidacji instytutów badawczych. Z upowa$nienia ustawowego wynika, $e Rada Ministrów uwzgl&dnia w szczególno%ci: 1) komisyjny tryb ustalenia stanu maj#tkowego i organizacyjno-prawnego instytutu, 2) uregulowanie zobowi#za", 3) zabezpieczenie roszcze" pracowniczych, 4) zagospodarowanie mienia. Ustawodawca, reguluj#c spraw& zmian w strukturze instytutów badawczych, okre%li!, $e Rada Ministrów - na wniosek w!a%ciwego ministra – tworzy oraz dokonuje po!#czenia, podzia!u, reorganizacji lub likwidacji instytutu. Równocze%nie art. 8 ust. 1 ustawy przewiduje, $e utworzenie, po!#czenie, podzia!, reorganizacja lub likwidacja instytutu s# poprzedzone post&powaniem przygotowawczym, maj#cym na celu zbadanie i ocen& potrzeby oraz warunków jego utworzenia, po!#czenia, podzia!u, reorganizacji lub likwidacji. Projektowane rozporz#dzenie b&dzie zatem regulowa!o szczegó!owe warunki i tryb ww. zmian. Zgodnie z projektowanym rozporz#dzeniem minister nadzoruj#cy instytut (lub instytuty) powo!uje komisj&, której zadaniem jest dokonanie oceny stanu maj#tkowego i organizacyjnoprawnego instytutów podlegaj#cych omawianym zmianom. W sk!ad komisji wchodz#: przedstawiciele ministra lub ministrów nadzoruj#cych instytuty, dyrektorzy instytutów oraz po jednym przedstawicielu rad naukowych i po jednym przedstawicielu zak!adowych organizacji zwi#zkowych okre%lonych instytutów. Do sk!adu komisji mog# by' równie$ powo!ane inne osoby, m.in. przedstawiciele instytucji finansowych obs!uguj#cych instytuty oraz inne osoby wskazane przez ministra nadzoruj#cego.

10

Rozwi#zania przyj&te w projekcie rozporz#dzenia zapewniaj# zachowanie zasady prawid!owej gospodarki maj#tkiem ogólnonarodowym. Ocena stanu maj#tkowego jednostek zostanie powierzona komisji, w której b&d# uczestniczy' przedstawiciele wszystkich zainteresowanych stron, tj. instytutu, ministra nadzoruj#cego i zak!adowych organizacji zwi#zkowych. Rozdzia! 5 projektowanego rozporz#dzenia okre%la ponadto obowi#zki likwidatora oraz sposób og!oszenia o otwarciu likwidacji.

Projekt rozporz#dzenia zostanie zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wy$szego (http://bip.mnisw.gov.pl) zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dzia!alno%ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414).

Opinia o zgodno%ci projektu rozporz#dzenia z prawem Unii Europejskiej Przedmiot projektowanej regulacji stanowi domen& prawa wewn&trznego i nie jest obj&ty zakresem prawa Unii Europejskiej.

11

Ocena skutków regulacji 1. Podmioty, na które oddzia"uje projektowane rozporz#dzenie Rozporz#dzenie Rady Ministrów oddzia!uje wy!#cznie na instytuty badawcze. Samo projektowane rozporz#dzenie nie wprowadza $adnych zmian w strukturze instytutów, a jedynie okre%la warunki i tryb !#czenia, podzia!u, reorganizacji lub likwidacji instytutów badawczych w przypadku, gdy zaistnieje potrzeba dokonania takich zmian. 2. Konsultacje spo"eczne i %rodowiskowe Projekt rozporz#dzenia zostanie poddany konsultacjom z Rad# G!ówn# Instytutów Badawczych oraz organizacjami zwi#zkowymi dzia!aj#cymi w sektorze nauki. 3. Wp"yw planowanych rozwi#za& na sektor finansów publicznych, w tym na bud'et pa&stwa i bud'ety jednostek samorz#du terytorialnego Rozwi#zania przyj&te w rozporz#dzeniu nie b&d# mia!y wp!ywu na sektor finansów publicznych, ani na bud$et pa"stwa i bud$ety jednostek samorz#du terytorialnego. Projektowane rozporz#dzenie przewiduje, $e koszty post&powania w sprawie !#czenia, podzia!u, reorganizacji lub likwidacji instytutu, w tym wynagrodzenie likwidatora, ponosz# instytuty uczestnicz#ce w tym post&powaniu. 4. Wp"yw projektowanego rozporz#dzenia na rynek pracy Rozporz#dzenie nie b&dzie mia!o wp!ywu na rynek pracy, poniewa$ samo nie wprowadza $adnych zmian dotycz#cych zatrudnienia w instytutach badawczych. 5. Wp"yw

projektowanego

rozporz#dzenia

na

konkurencyjno%(

gospodarki

i przedsi)biorczo%(, w tym na funkcjonowanie przedsi)biorstw Wej%cie w $ycie projektowanego rozporz#dzenia nie b&dzie mia!o bezpo%redniego wp!ywu na konkurencyjno%' gospodarki i przedsi&biorczo%', w tym na funkcjonowanie przedsi&biorstw.

12

6. Wp"yw projektowanego rozporz#dzenia na sytuacj) i rozwój regionów Rozporz#dzenie nie b&dzie mia!o bezpo%redniego wp!ywu na sytuacj& i rozwój regionów. Nale$y jednak oczekiwa', $e w!a%ciwe ukszta!towanie struktury

instytutów badawczych w sposób

po%redni wp!ynie na zwi&kszanie innowacyjno%ci okre%lonych regionów, a tym samym na ich rozwój.

01/15-kt

13

Projekt

ROZPORZ!DZENIE RADY MINISTRÓW z dnia ………………2009 r. w sprawie kryteriów, szczegó"owych warunków oraz trybu przekszta"cenia i w"#czania instytutów badawczych Na podstawie art. 9 ust. 5 ustawy z dnia …………….. o instytutach badawczych (Dz. U. Nr .…, poz. ….) zarz#dza si&, co nast&puje: § 1. Rozporz#dzenie okre%la kryteria i szczegó!owe warunki oraz tryb przekszta!cenia instytutu badawczego, zwanego dalej „instytutem”, w instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk, w!#czenia do uczelni publicznej lub do instytutu naukowego Polskiej Akademii Nauk. § 2. Uczelnia publiczna lub instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk, o których mowa w § 1, przejmuje pracowników oraz mienie, zobowi#zania i nale$no%ci przekszta!canego lub w!#czanego instytutu badawczego. § 3. 1.W

celu

dokonania

oceny

stanu

maj#tkowego

i

organizacyjno-prawnego

przekszta!canego lub w!#czanego instytutu oraz opracowania warunków, na jakich zostanie dokonane jego przekszta!cenie lub w!#czenie, minister nadzoruj#cy instytut powo!uje komisj& i wyznacza jej przewodnicz#cego. 2. W sk!ad komisji wchodz#: dwóch przedstawicieli ministra nadzoruj#cego instytut, dyrektor instytutu oraz przedstawiciel rady naukowej i przedstawiciel zak!adowych organizacji zwi#zkowych tego instytutu. Do sk!adu komisji mog# by' równie$ powo!ani przedstawiciele instytucji finansowych obs!uguj#cych instytut oraz inne osoby wyznaczone przez ministra nadzoruj#cego instytut podlegaj#cy przekszta!ceniu lub w!#czeniu. § 4. Rozporz#dzenie w sprawie przekszta!cenia lub w!#czenia instytutu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia …… o instytutach badawczych, zwanej dalej „ustaw#”, zawiera: 1) oznaczenie instytutu:

a) nazw& i siedzib&, b) numer identyfikacyjny REGON, c) numer identyfikacji podatkowej NIP; 2) okre%lenie instytutu naukowego Polskiej Akademii Nauk utworzonego w wyniku przekszta!cenia, a w przypadku w!#czenia, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy okre%lenie uczelni publicznej lub instytutu naukowego Polskiej Akademii Nauk, do którego w!#cza si& instytut badawczy; 3) okre%lenie terminu przekszta!cenia lub w!#czenia i daty sporz#dzenia sprawozdania finansowego instytutu. § 5. 1. Przej&cie mienia przekszta!conego lub w!#czonego instytutu nast&puje na podstawie jego sprawozdania finansowego sporz#dzonego na dzie" poprzedzaj#cy dzie" przekszta!cenia lub w!#czenia, zbadanego i zatwierdzonego przez ministra nadzoruj#cego instytut. Przej&ciu podlegaj# wszystkie aktywa i pasywa !#czonych instytutów. 2. Przej&cia mienia oraz zobowi#za" i nale$no%ci przekszta!conego lub w!#czonego instytutu dokonuje si& w formie protoko!u zdawczo-odbiorczego. 3. Przej&cie mienia mo$e nast#pi' za odp!atno%ci#. § 6. 1. Instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk, utworzony w wyniku przekszta!cenia z instytutu lub do którego w!#czono instytut, przejmuje pracowników przekszta!conego lub w!#czonego instytutu. 2. Do pracowników, o których mowa w ust. 1, stosuje si& art. 231 Kodeksu pracy. 3. Przepisy ust. 1-2 stosuje si& do w!#czenia instytutu do uczelni publicznej. § 7. Do post&powa" wszcz&tych i niezako"czonych do dnia wej%cia w $ycie rozporz#dzenia w zakresie przekszta!cenia lub w!#czenia instytutu do uczelni publicznej lub instytutu naukowego Polskiej Akademii Nauk stosuje si& przepisy dotychczasowe. § 8. 1. Koszty post&powania w sprawie przekszta!cenia lub w!#czenia, o których mowa w art. 9 ust. 1 ustawy, ponosz# podmioty uczestnicz#ce w tym post&powaniu. 2. Minister nadzoruj#cy instytut mo$e w ramach posiadanych mo$liwo%ci zapewni' dodatkowe %rodki na cz&%ciowe pokrycie kosztów post&powania.

2

§ 9. Rozporz#dzenie wchodzi w $ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia.

PREZES RADY MINISTRÓW

3

UZASADNIENIE W zwi#zku z wej%ciem w $ycie ustawy z dnia ……….. o instytutach badawczych (Dz. U. Nr …, poz. ….) Rada Ministrów zosta!a upowa$niona do wydania - na podstawie 9 ust. 5 ustawy - rozporz#dzenia, które okre%li kryteria i szczegó!owe warunki oraz tryb przekszta!cenia instytutu badawczego w instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk lub w!#czenia instytutu badawczego do uczelni publicznej albo do instytutu naukowego Polskiej Akademii Nauk. Z upowa$nienia ustawowego wynika, $e Rada Ministrów uwzgl&dnia w szczególno%ci: 1) komisyjny tryb ustalenia stanu maj#tkowego i organizacyjno-prawnego instytutu; 2) uregulowanie zobowi#za"; 3) zabezpieczenie roszcze" pracowniczych; 4) zagospodarowanie mienia. Projektowane rozporz#dzenie b&dzie regulowa!o ww. kwestie, z uwzgl&dnieniem zasady prawid!owej gospodarki maj#tkiem instytutu badawczego. Zgodnie z projektowanym rozporz#dzeniem minister nadzoruj#cy instytut badawczy powo!uje komisj&, której zadaniem jest dokonanie oceny stanu maj#tkowego i organizacyjno-prawnego instytutów badawczych podlegaj#cych omawianym zmianom. W sk!ad komisji wchodz#: dwóch przedstawicieli ministra nadzoruj#cego instytut, dyrektor instytutu oraz przedstawiciel rady naukowej i przedstawiciel zak!adowych organizacji zwi#zkowych tego instytutu. Do sk!adu komisji mog# by' równie$ powo!ani przedstawiciele instytucji finansowych obs!uguj#cych instytut oraz inne osoby wskazane przez ministra nadzoruj#cego instytut badawczy. Rozwi#zania przyj&te w projekcie rozporz#dzenia zapewniaj# zachowanie zasady prawid!owej gospodarki maj#tkiem ogólnonarodowym. Ocena stanu maj#tkowego instytutu badawczego zostanie powierzona komisji, w której b&d# uczestniczy' przedstawiciele tego instytutu, ministra nadzoruj#cego i zak!adowych organizacji zwi#zkowych. Przej&cie mienia instytutu badawczego nast&puje na podstawie sprawozdania finansowego sporz#dzonego na dzie" poprzedzaj#cy przekszta!cenie lub w!#czenie instytutu. Uczelnia publiczna albo instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk przejmuje pracowników instytutu badawczego.

4

Zgodnie z projektowanym rozporz#dzeniem koszty post&powania zwi#zanego z przekszta!ceniem instytutu badawczego w instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk albo w!#czenia do uczelni publicznej lub instytutu Polskiej Akademii Nauk ponosz# zainteresowane podmioty.

Projekt rozporz#dzenia zostanie zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wy$szego (http://bip.mnisw.gov.pl) zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dzia!alno%ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414).

Opinia o zgodno%ci projektu rozporz#dzenia z prawem Unii Europejskiej Przedmiot projektowanej regulacji stanowi domen& prawa wewn&trznego i nie jest obj&ty zakresem prawa Unii Europejskiej.

5

Ocena skutków regulacji 1. Podmioty, na które oddzia"uje projektowane rozporz#dzenie Rozporz#dzenie Rady Ministrów oddzia!uje wy!#cznie na instytuty badawcze. Samo projektowane rozporz#dzenie nie wprowadza $adnych zmian w strukturze instytutów, a jedynie okre%la kryteria, warunki i tryb przekszta!cenia instytutu badawczego w instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk albo w!#czenia do instytutu Polskiej Akademii Nauk lub uczelni publicznej, w przypadku, gdy zaistnieje potrzeba dokonania takich zmian. 2. Konsultacje spo"eczne i %rodowiskowe Projekt rozporz#dzenia zostanie poddany konsultacjom z Rad# G!ówn# Instytutów Badawczych, Rad# G!ówn# Szkolnictwa Wy$szego oraz organizacjami zwi#zkowymi dzia!aj#cymi w sektorze nauki. 3. Wp"yw planowanych rozwi#za& na sektor finansów publicznych, w tym na bud'et pa&stwa i bud'ety jednostek samorz#du terytorialnego Rozwi#zania przyj&te w rozporz#dzeniu nie b&d# mia!y wp!ywu na sektor finansów publicznych, ani na bud$et pa"stwa i bud$ety jednostek samorz#du terytorialnego. Projektowane rozporz#dzenie przewiduje, $e koszty post&powania w sprawie przekszta!cenia lub w!#czenia instytutu badawczego ponosz# podmioty uczestnicz#ce w tym post&powaniu. 4. Wp"yw projektowanego rozporz#dzenia na rynek pracy Rozporz#dzenie nie b&dzie mia!o wp!ywu na rynek pracy, poniewa$ samo nie wprowadza $adnych zmian dotycz#cych zatrudnienia w instytutach badawczych. 5. Wp"yw

projektowanego

rozporz#dzenia

na

konkurencyjno%(

gospodarki

i przedsi)biorczo%(, w tym na funkcjonowanie przedsi)biorstw Wej%cie w $ycie projektowanego rozporz#dzenia nie b&dzie mia!o bezpo%redniego wp!ywu na konkurencyjno%' gospodarki i przedsi&biorczo%', w tym na funkcjonowanie przedsi&biorstw. 6. Wp"yw projektowanego rozporz#dzenia na sytuacj) i rozwój regionów Rozporz#dzenie nie b&dzie mia!o bezpo%redniego wp!ywu na sytuacj& i rozwój regionów.

01/14-kt

6

Projekt

ROZPORZ!DZENIE

MINISTRA NAUKI I SZKOLNICTWA WY*SZEGO 1) z dnia………………2009 r. w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania konkursu oraz sposobu udost)pniania kandydatom informacji o konkursie i wynikach konkursu Na podstawie art. 25 ust. 6 ustawy z dnia ………….. o instytutach badawczych (Dz. U. Nr …, poz. …) zarz#dza si&, co nast&puje: § 1. Rada naukowa instytutu badawczego, zwanego dalej „instytutem”, zarz#dzaj#c konkurs, o którym mowa w art. 25 ust. 1 ustawy z dnia ….. o instytutach badawczych, zwanej dalej „ustaw#”, okre%la: 1) sk!ad osobowy komisji konkursowej, w tym wyznacza przewodnicz#cego; 2) termin rozpocz&cia i zako"czenia post&powania konkursowego; 3) sposób potwierdzenia spe!niania przez kandydata wymaga" na dyrektora instytutu. § 2. Og!oszenie, o którym mowa w art. 25 ust. 3 ustawy, zawiera w szczególno%ci: 1) okre%lenie wymaga", o których mowa w art. 24 ust. 6 ustawy oraz wykaz wymaganych dokumentów potwierdzaj#cych kwalifikacje niezb&dne na stanowisko dyrektora instytutu; 2) miejsce i termin sk!adania zg!osze". § 3. Konkurs mo$e sk!ada' si& z jednego lub kilku etapów. § 4. 1)

Minister Nauki i Szkolnictwa Wy$szego kieruje dzia!em administracji rz#dowej - nauka na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporz#dzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegó!owego zakresu dzia!ania Ministra Nauki i Szkolnictwa Wy$szego (Dz. U. Nr 216, poz. 1596).

Zadaniem komisji konkursowej jest: 1) okre%lenie szczegó!owych kryteriów oceny przydatno%ci kandydata; 2) podj&cie rozstrzygni&cia w sprawie dopuszczenia kandydata do konkursu na podstawie dokumentów przez niego z!o$onych; 3) przeprowadzenie konkursu. § 5. 1. Komisja konkursowa obraduje na posiedzeniach. 2. Pracami komisji konkursowej kieruje przewodnicz#cy. 3. Przewodnicz#cy komisji konkursowej mo$e zaprosi' do udzia!u w posiedzeniach komisji w charakterze obserwatorów, bez prawa g!osowania, nie wi&cej ni$ 2 przedstawicieli zak!adowych organizacji zwi#zkowych. 4. Komisja konkursowa podejmuje rozstrzygni&cia w g!osowaniu tajnym, zwyk!# wi&kszo%ci# g!osów, w obecno%ci przewodnicz#cego oraz co najmniej dwóch cz!onków komisji. 5. Z posiedzenia komisji konkursowej sporz#dza si& protokó!, który podpisuj# cz!onkowie komisji obecni na posiedzeniu.

§ 6. 1. Komisja konkursowa, na podstawie przedstawionych dokumentów, stwierdza czy kandydat spe!nia warunki, o których mowa w art. 24 ust. 6 ustawy, oraz decyduje o dopuszczeniu go do konkursu. 2. Ka$demu kandydatowi dopuszczonemu do konkursu komisja konkursowa udost&pnia ustalony przez rad& naukow# instytutu taki sam zestaw materia!ów informacyjnych o stanie prawnym, organizacyjnym i ekonomicznym instytutu. § 7. 1. W przypadku konkursu jednoetapowego, na posiedzeniu komisji kandydaci prezentuj# swoje osi#gni&cia zawodowe, w szczególno%ci przedstawiaj# koncepcj& kierowania instytutem oraz plany dotycz#ce dzia!ania i rozwoju instytutu. 2. W konkursie wieloetapowym posiedzenie komisji mo$e by' poprzedzone zasi&gni&ciem pisemnych opinii o przebiegu dotychczasowej pracy kandydatów. Opinie s# udost&pniane kandydatom.

2

§ 8. 1. Po zako"czeniu konkursu komisja konkursowa, w formie uchwa!y, przedstawia ministrowi nadzoruj#cemu instytut kandydata na dyrektora instytutu wraz z opini# rady naukowej instytutu oraz przekazuje dokumentacj& z przebiegu konkursu. 2. Komisja konkursowa powiadamia kandydatów o wynikach konkursu nie pó)niej ni$ w terminie 7 dni od jego zako"czenia. § 9. Wyniki konkursu s# niezw!ocznie og!aszane na stronie internetowej instytutu oraz w miejscu powszechnie dost&pnym w siedzibie instytutu.

§ 10. 1. W przypadku stwierdzenia przez komisj& konkursow#, $e $aden z kandydatów nie spe!nia warunków wymaganych do obj&cia stanowiska dyrektora instytutu, przewodnicz#cy komisji konkursowej powiadamia o tym fakcie rad& naukow# instytutu oraz ministra nadzoruj#cego instytut. 2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, rada naukowa instytutu zarz#dza ponowne przeprowadzenie konkursu. Rada naukowa instytutu mo$e powo!a' now# komisj& konkursow#. § 11. Komisja konkursowa ulega rozwi#zaniu z dniem przekazania wyników konkursu ministrowi nadzoruj#cemu instytut. § 12. Instytut zapewnia %rodki finansowe i warunki do przeprowadzenia konkursu oraz obs!ug& komisji konkursowej. § 13. Konkursy rozpocz&te i niezako"czone przed dniem wej%cia w $ycie niniejszego rozporz#dzenia przeprowadzane s# na zasadach dotychczasowych.

3

§ 14. Traci moc rozporz#dzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wy$szego z dnia 21 wrze%nia 2007 r. w sprawie szczegó!owych zasad i trybu przeprowadzania konkursu na dyrektora jednostki badawczo-rozwojowej (Dz. U. Nr 182, poz. 1303).

§ 15. Rozporz#dzenie wchodzi w $ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia.

Minister Nauki i Szkolnictwa Wy$szego

4

UZASADNIENIE W zwi#zku z wej%ciem w $ycie ustawy z dnia ……….. o instytutach badawczych (Dz. U. Nr …, poz. ….) minister w!a%ciwy do spraw nauki zosta! upowa$niony do wydania rozporz#dzenia, które okre%li sposób i tryb przeprowadzania konkursu na dyrektora instytutu badawczego. Projekt rozporz#dzenia jest wykonaniem upowa$nienia zawartego w art. 25 ust. 6 ustawy. Ustawodawca, reguluj#c spraw& powo!ywania dyrektora instytutu badawczego okre%li! sposób powo!ania i sk!ad komisji konkursowej. Równocze%nie art. 24 ust. 2 ustawy o instytutach badawczych okre%la, $e dyrektora instytutu badawczego powo!uje na okres 4 lat minister nadzoruj#cy ten instytut, po zasi&gni&ciu opinii rady naukowej. Projektowane

rozporz#dzenie

b&dzie

regulowa!o

tryb

przeprowadzania

konkursu.

Rozwi#zania przyj&te w projekcie zapewniaj# jawno%' i przejrzysto%' procedury oraz w!a%ciw# ocen& przydatno%ci kandydatów do pe!nienia funkcji dyrektora instytutu. Na zaproszenie przewodnicz#cego komisji konkursowej w pracach tej komisji mog# uczestniczy' równie$ - jako obserwatorzy - przedstawiciele organizacji zwi#zkowych dzia!aj#cych w instytucie (nie wi&cej ni$ dwie osoby, bez prawa g!osowania). Zgodnie z projektowanym rozporz#dzeniem konkurs mo$e by' przeprowadzony w jednym lub kilku etapach. Komisja konkursowa obraduje na posiedzeniach, podejmuj#c rozstrzygni&cia w g!osowaniu tajnym, zwyk!# wi&kszo%ci# g!osów, w obecno%ci przewodnicz#cego i co najmniej dwóch cz!onków komisji. Z posiedze" komisji sporz#dza si& protoko!y, które podpisuj# wszyscy cz!onkowie komisji obecni na posiedzeniu. W przypadku konkursu jednoetapowego, na posiedzeniu komisji kandydaci prezentuj# swoje osi#gni&cia zawodowe, w szczególno%ci przedstawiaj# koncepcj& kierowania instytutem oraz plany dotycz#ce dzia!ania i rozwoju tego instytutu. Równocze%nie projektowane rozporz#dzenie przewiduje, $e w konkursie wieloetapowym posiedzenie komisji konkursowej mo$e by' poprzedzone zasi&gni&ciem pisemnych opinii o przebiegu dotychczasowej pracy kandydatów (opinie s# udost&pniane kandydatom przez komisj&). Rozwi#zania przyj&te w projekcie rozporz#dzenia zapewniaj# równy dost&p kandydatów do informacji o stanie prawnym, organizacyjnym i finansowym instytutu oraz bezstronno%' oceny kandydatów na dyrektora instytutu.

5

Komisja konkursowa informuje kandydatów o wynikach konkursu nie pó)niej ni$ w terminie 7 dni od jego zako"czenia oraz przedstawia kandydata na funkcj& dyrektora ministrowi nadzoruj#cemu instytut, przekazuj#c ministrowi dokumentacj& z przebiegu konkursu. Wyniki konkursu s# niezw!ocznie og!aszane w siedzibie instytutu oraz na jego stronie internetowej. Komisja konkursowa ulega rozwi#zaniu z dniem przekazania wyników konkursu i dokumentacji z jego przebiegu ministrowi nadzoruj#cemu instytut. Dodatkowo w § 10 projektowanego rozporz#dzenia uregulowany zosta! sposób post&powania w przypadku stwierdzenia przez komisj& konkursow#, $e $aden z kandydatów nie spe!nia warunków wymaganych do pe!nienia funkcji dyrektora instytutu. W tej sytuacji rada naukowa instytutu zarz#dza ponowne przeprowadzenie konkursu. Rada naukowa mo$e równie$ powo!a' now# komisj& konkursow#.

Projekt rozporz#dzenia zostanie zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wy$szego (http://bip.mnisw.gov.pl) zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dzia!alno%ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414).

Opinia o zgodno%ci projektu rozporz#dzenia z prawem Unii Europejskiej Przedmiot projektowanej regulacji stanowi domen& prawa wewn&trznego i nie jest obj&ty zakresem prawa Unii Europejskiej.

6

Ocena skutków regulacji 1. Podmioty, na które oddzia"uje projektowane rozporz#dzenie Rozporz#dzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wy$szego oddzia!uje wy!#cznie na instytuty badawcze. 2. Konsultacje spo"eczne i %rodowiskowe Projektowane rozporz#dzenie zostanie poddane konsultacjom z Rad# G!ówn# Instytutów Badawczych oraz organizacjami zwi#zkowymi dzia!aj#cymi w sektorze nauki. 3. Wp"yw planowanych rozwi#za& na sektor finansów publicznych, w tym na bud'et pa&stwa i bud'ety jednostek samorz#du terytorialnego Rozwi#zania przyj&te w rozporz#dzeniu nie b&d# mia!y wp!ywu na sektor finansów publicznych, ani na bud$et pa"stwa i bud$ety jednostek samorz#du terytorialnego. Koszty zwi#zane z przeprowadzeniem konkursu na funkcj& dyrektora ponosi zainteresowany instytut badawczy. 4. Wp"yw projektowanego rozporz#dzenia na rynek pracy Rozporz#dzenie nie b&dzie mia!o wp!ywu na rynek pracy. 5. Wp"yw

projektowanego

rozporz#dzenia

na

konkurencyjno%(

gospodarki

i przedsi)biorczo%(, w tym na funkcjonowanie przedsi)biorstw Projektowane rozporz#dzenie nie b&dzie mia!o bezpo%redniego wp!ywu na konkurencyjno%' gospodarki i przedsi&biorczo%', w tym na funkcjonowanie przedsi&biorstw. Jednak wybór odpowiedniego kandydata na dyrektora instytutu badawczego b&dzie mia! istotny wp!yw na funkcjonowanie tego instytutu i jego pozycj& na rynku. 6. Wp"yw projektowanego rozporz#dzenia na sytuacj) i rozwój regionów Rozporz#dzenie nie b&dzie mia!o bezpo%redniego wp!ywu na sytuacj& i rozwój regionów. Nale$y jednak oczekiwa', $e umiej&tne zarz#dzanie instytutami badawczymi w sposób po%redni wp!ynie na zwi&kszanie innowacyjno%ci okre%lonych regionów, a tym samym na ich rozwój.

29-1-dg

7

Projekt

ROZPORZ!DZENIE MINISTRA NAUKI I SZKOLNICTWA WY*SZEGO 1) z dnia …………………. 2009 r. w sprawie post)powania dyscyplinarnego pracowników naukowych i badawczo-technicznych zatrudnionych w instytutach badawczych

Na podstawie art. 61 ustawy z dnia …………………… o instytutach badawczych (Dz. U. Nr …, poz. …) zarz#dza si&, co nast&puje: Rozdzia" 1 Przepisy ogólne § 1. Rozporz#dzenie okre%la szczegó!owy tryb post&powania wyja%niaj#cego i post&powania dyscyplinarnego, w tym przebieg post&powania wyja%niaj#cego i dyscyplinarnego, mo$liwo%' zawieszania i wznawiania post&powania dyscyplinarnego, sposób i warunki wzywania i przes!uchiwania obwinionego, %wiadków i bieg!ych oraz przeprowadzania innych dowodów, a tak$e sposób wykonywania kar dyscyplinarnych i ich zatarcia w stosunku do pracowników naukowych i badawczo-technicznych zatrudnionych w instytutach badawczych, zwanych dalej „instytutami”. § 2. 1. Nie wszczyna si& post&powania dyscyplinarnego, a wszcz&te umarza si&, gdy: 1) obwiniony zmar!; 2) nast#pi!o przedawnienie, o którym mowa w art. 56 ust. 2 ustawy z dnia ….. o instytutach badawczych, zwanej dalej „ustaw#”;

1

Minister Nauki i Szkolnictwa Wy$szego kieruje dzia!em administracji rz#dowej - nauka na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporz#dzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegó!owego zakresu dzia!ania Ministra Nauki i Szkolnictwa Wy$szego (Dz. U. Nr 216, poz. 1596).

3) post&powanie dyscyplinarne co do tego samego czynu tej samej osoby jest w toku lub zosta!o prawomocnie zako"czone. 2. Je$eli podstaw# umorzenia post&powania dyscyplinarnego by!a %mier' obwinionego, na $#danie jego ma!$onka, krewnego w linii prostej, brata lub siostry, zg!oszone w terminie roku od dnia %mierci obwinionego, komisja dyscyplinarna wydaje na posiedzeniu niejawnym postanowienie o podj&ciu post&powania; w takim przypadku post&powanie dyscyplinarne prowadzi si& nadal z udzia!em obro"cy ustanowionego przez jedn# z tych osób. Rozdzia" 2 Komisje dyscyplinarne § 3. Osoba b&d#ca cz!onkiem komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji nie mo$e by' równocze%nie cz!onkiem komisji dyscyplinarnej, o której mowa w art. 54 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwanej dalej „wy$sz# komisj# dyscyplinarn#”, ani rzecznikiem dyscyplinarnym. § 4. Cz!onek komisji dyscyplinarnej nie mo$e by' równocze%nie cz!onkiem Komisji do spraw etyki w nauce, o której mowa w art. 35 ust. 1 ustawy z dnia …… o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. Nr …, poz. …). § 5. Cz!onkowie komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji s# wybierani spo%ród pracowników naukowych zatrudnionych w instytucie. § 6. Obs!ug& prac komisji dyscyplinarnych, o których mowa w § 5, zapewnia instytut, w którym dzia!a ta komisja. § 7. 1. Wy$sz# komisj& dyscyplinarn# w liczbie 12 osób powo!uje minister w!a%ciwy do spraw nauki spo%ród pracowników naukowych zatrudnionych w instytutach, posiadaj#cych co najmniej stopie" naukowy doktora habilitowanego. 2. Minister w!a%ciwy do spraw nauki wyznacza spo%ród cz!onków komisji dyscyplinarnej, o której mowa w ust. 1, przewodnicz#cego komisji oraz jego zast&pc&. § 8. 1. Cz!onek komisji dyscyplinarnej nie mo$e pe!ni' swoich obowi#zków, je$eli przeciwko niemu toczy si& post&powanie karne lub dyscyplinarne. 2. Mandat cz!onka komisji dyscyplinarnej wygasa: 2

1) w razie jego %mierci; 2) je$eli cz!onek komisji przesta! spe!nia' warunki okre%lone w § 5 lub § 7 ust. 1; 3) je$eli tocz#ce si& przeciwko cz!onkowi komisji post&powanie karne lub dyscyplinarne zako"czy si& prawomocnym orzeczeniem skazuj#cym. § 9. Cz!onek wy$szej komisji dyscyplinarnej mo$e by' odwo!any przez ministra nadzoruj#cego instytut w przypadku: 1) niewykonywania obowi#zków; 2) choroby uniemo$liwiaj#cej mu sprawowanie funkcji cz!onka komisji; 3) z!o$enia rezygnacji.

Rozdzia" 3 Rzecznicy dyscyplinarni § 10. Do zada" rzecznika dyscyplinarnego nale$y wszechstronne wyja%nienie okoliczno%ci sprawy, a w szczególno%ci: 1) wszczynanie i prowadzenie post&powania wyja%niaj#cego na polecenie rady naukowej instytutu oraz informowanie przewodnicz#cego rady naukowej o dokonanych ustaleniach; 2) zawiadamianie obwinionego o wszcz&ciu post&powania; 3) sk!adanie komisji dyscyplinarnej wniosków o wszcz&cie post&powania dyscyplinarnego; 4) uczestniczenie w posiedzeniach i w rozprawach komisji dyscyplinarnej; 5) sk!adanie wniosków o umorzenie post&powania dyscyplinarnego; 6) wyst&powanie z wnioskiem o ukaranie przed komisj# dyscyplinarn# oraz z wnioskami dotycz#cymi wymiaru kar dyscyplinarnych; 7) wnoszenie za$ale" i odwo!a" od postanowie" i orzecze" komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji oraz od postanowie" przewodnicz#cego komisji dyscyplinarnej.

Rozdzia" 4 Post)powanie wyja%niaj#ce

3

§ 11. 1. Rada naukowa instytutu po otrzymaniu wiadomo%ci o ra$#cym naruszeniu przez pracownika naukowego lub badawczo-technicznego obowi#zków lub uchybieniu godno%ci pracownika nauki poleca rzecznikowi dyscyplinarnemu instytutu wszcz&cie i przeprowadzenie post&powania wyja%niaj#cego. 2. W razie otrzymania wiadomo%ci o przewinieniu zarzucanym przewodnicz#cemu komisji dyscyplinarnej lub rzecznikowi dyscyplinarnemu, rada naukowa instytutu zawiadamia o tym ministra nadzoruj#cego instytut oraz ministra w!a%ciwego do spraw nauki. 3. W toku post&powania wyja%niaj#cego rzecznik dyscyplinarny mo$e przes!uchiwa' obwinionego, %wiadków i bieg!ych, jak równie$ przeprowadza' wszelkie inne dowody, konieczne do wyja%nienia sprawy. 4. Do wzywania i przes!uchiwania obwinionego, %wiadków i bieg!ych oraz przeprowadzania innych dowodów w post&powaniu wyja%niaj#cym stosuje si& odpowiednio przepisy Kodeksu post&powania karnego. 5. W sprawach przeciwko przewodnicz#cemu komisji dyscyplinarnej lub rzecznikowi dyscyplinarnemu uprawnienia rady naukowej okre%lone w ust. 1 przys!uguj# ministrowi w!a%ciwemu do spraw nauki. Czynno%ci rzecznika dyscyplinarnego wykonuje w stosunku do tych osób rzecznik dyscyplinarny przy wy$szej komisji dyscyplinarnej. § 12. 1. Je$eli wyniki post&powania wyja%niaj#cego wskazuj# na zasadno%' wysuni&tych zarzutów, rzecznik dyscyplinarny sk!ada komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji wniosek o wszcz&cie post&powania dyscyplinarnego i o ukaranie. Przed z!o$eniem wniosku z jego tre%ci# zapoznaje si& obwinionego. 2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, powinien zawiera': 1) dane obwinionego: a) imi& i nazwisko, b) tytu! naukowy lub stopie" naukowy, c) stanowisko s!u$bowe, d) miejsce pracy; 2) dok!adne okre%lenie zarzucanego czynu ze wskazaniem czasu i miejsca jego pope!nienia; 3) wykaz zawieraj#cy imiona i nazwiska oraz adresy %wiadków, którzy maj# by' wezwani na rozpraw&, jak równie$ wskazanie innych dowodów; do wykazu mo$e by' do!#czony wniosek

4

o zaniechanie wezwania na rozpraw& %wiadków przes!uchanych w toku post&powania wyja%niaj#cego i o odczytanie ich zezna" na rozprawie; 4) proponowany rodzaj i wymiar kary dyscyplinarnej; 5) uzasadnienie oparte na wynikach post&powania wyja%niaj#cego. § 13. Z ka$dej czynno%ci post&powania wyja%niaj#cego rzecznik dyscyplinarny sporz#dza protokó!. § 14. Je$eli wyniki post&powania wyja%niaj#cego nie potwierdzi!y wysuni&tych zarzutów lub je$eli powsta!y okoliczno%ci, o których mowa w § 2 ust. 1, rzecznik dyscyplinarny odst&puje od z!o$enia wniosku o wszcz&cie post&powania dyscyplinarnego i wydaje postanowienie o umorzeniu post&powania wyja%niaj#cego.

Rozdzia" 5 Post)powanie dyscyplinarne w pierwszej instancji § 15. 1. Komisja dyscyplinarna z dniem zg!oszenia wniosku rzecznika dyscyplinarnego o wszcz&cie post&powania wydaje postanowienie o wszcz&ciu post&powania dyscyplinarnego. 2. Przewodnicz#cy komisji dyscyplinarnej wyznacza sk!ad orzekaj#cy. 3. Sk!ad orzekaj#cy na posiedzeniu niejawnym wydaje postanowienie o: 1) wyznaczeniu terminu rozprawy albo 2) zwrocie wniosku w celu uzupe!nienia przez rzecznika dyscyplinarnego post&powania wyja%niaj#cego, wskazuj#c kierunek uzupe!nienia i termin zako"czenia tego post&powania, nie d!u$szy ni$ 30 dni, albo 3) umorzeniu post&powania w przypadkach wymienionych w § 2 ust. 1. 4. Odpisy postanowie" wydanych na posiedzeniu niejawnym dor&cza si& rzecznikowi dyscyplinarnemu i obwinionemu. 5. Obwinionemu dor&cza si&, wraz z odpisem postanowienia komisji o wszcz&ciu post&powania dyscyplinarnego, odpis wniosku rzecznika dyscyplinarnego o wszcz&cie post&powania dyscyplinarnego i o ukaranie.

5

§ 16. W trakcie post&powania dyscyplinarnego rzecznik dyscyplinarny, obwiniony lub jego obro"ca mog# zg!asza' do komisji dyscyplinarnej wnioski o dopuszczenie nowych dowodów. Wnioski uwzgl&dnia si&, je$eli okoliczno%ci, do których stwierdzenia dowody mia!yby by' powo!ane, mog# mie' istotny wp!yw na rozstrzygni&cie sprawy. § 17. 1. O terminie i miejscu rozprawy przewodnicz#cy sk!adu orzekaj#cego zawiadamia na pi%mie przewodnicz#cego rady naukowej instytutu, rzecznika dyscyplinarnego i obro"c& obwinionego, je$eli zosta! ustanowiony, a ponadto wzywa na rozpraw&: 1) obwinionego; 2) %wiadków i bieg!ych. 2. Obwinionemu dor&cza si& wraz z wezwaniem: 1) list& cz!onków sk!adu orzekaj#cego; 2) pouczenie o przys!uguj#cych mu uprawnieniach i skutkach niestawiennictwa na rozpraw& okre%lonych w § 22 ust. 3. 3. Termin rozprawy powinien by' tak wyznaczony, aby mi&dzy dor&czeniem obwinionemu wezwania na rozpraw& a dniem rozprawy up!yn&!o co najmniej 14 dni. W razie niezachowania tego terminu, rozprawa na wniosek obwinionego lub jego obro"cy mo$e by' odroczona. 4. Po wydaniu postanowienia o wszcz&ciu post&powania dyscyplinarnego obwiniony i jego obro"ca mog# w obecno%ci osoby upowa$nionej lub przewodnicz#cego sk!adu orzekaj#cego przegl#da' akta sprawy oraz sporz#dza' wypisy i notatki. § 18. 1. Rzecznik

dyscyplinarny,

obwiniony

lub

jego

obro"ca

mog#

zg!osi'

przewodnicz#cemu komisji dyscyplinarnej $#danie wy!#czenia cz!onka sk!adu orzekaj#cego, je$eli mi&dzy obwinionym lub pokrzywdzonym a cz!onkiem sk!adu orzekaj#cego zachodz# stosunki tego rodzaju, $e mog# wzbudza' w#tpliwo%' co do bezstronno%ci cz!onka sk!adu orzekaj#cego. Wniosek rozpoznaje na posiedzeniu niejawnym powo!any przez przewodnicz#cego komisji dyscyplinarnej inny sk!ad orzekaj#cy. 2. Wniosek o wy!#czenie od rozpoznania sprawy mo$e równie$ z!o$y', z przyczyn okre%lonych w ust. 1, cz!onek sk!adu orzekaj#cego. 3. Wniosek, o którym mowa w ust. 1 i 2, powinien by' zg!oszony nie pó)niej ni$ przed rozpocz&ciem rozprawy. § 19. Obro"c# nie mo$e by' cz!onek komisji dyscyplinarnej, przed któr# sprawa si& toczy. 6

§ 20. 1. Rozprawa dyscyplinarna jest jawna dla pracowników instytutu. 2. W uzasadnionych przypadkach sk!ad orzekaj#cy mo$e wy!#czy' jawno%' rozprawy. Og!oszenie orzeczenia jest jawne. § 21. Komisja dyscyplinarna wydaje orzeczenie po przeprowadzeniu rozprawy, w toku której wys!uchuje rzecznika dyscyplinarnego i obwinionego oraz jego obro"cy, je$eli zosta! ustanowiony, a tak$e po rozpatrzeniu innych dowodów maj#cych znaczenie w sprawie. § 22. 1. Rozpraw# kieruje przewodnicz#cy sk!adu orzekaj#cego. 2. Rozprawa rozpoczyna si& od sprawdzenia obecno%ci wezwanych osób. 3. Nieusprawiedliwione niestawiennictwo na rozpraw& obwinionego, któremu wezwanie dor&czono we w!a%ciwym terminie, lub jego obro"cy nie wstrzymuje rozpoznania sprawy. 4. W razie uznania niestawiennictwa obwinionego za usprawiedliwione sk!ad orzekaj#cy odracza rozpraw& i wyznacza nowy termin. 5. W razie niemo$no%ci stawienia si& %wiadków lub z!o$enia przez nich zezna" odmiennej tre%ci ni$ w post&powaniu wyja%niaj#cym, na rozprawie odczytuje si& ich zeznania w cz&%ci lub w ca!o%ci z akt post&powania wyja%niaj#cego. 6. Obwiniony, jego obro"ca i rzecznik dyscyplinarny maj# prawo zadawa' pytania %wiadkom i bieg!ym oraz wypowiada' si& co do ka$dego zeznania %wiadka, opinii bieg!ego lub innego dowodu. 7. Po zako"czeniu post&powania dowodowego przewodnicz#cy sk!adu orzekaj#cego udziela g!osu rzecznikowi dyscyplinarnemu oraz obro"cy i obwinionemu, przy czym obwinionemu przys!uguje zawsze g!os ostatni. § 23. 1. Je$eli na rozprawie oka$e si&, $e zachodz# istotne braki w materiale zebranym w czasie post&powania prowadzonego przez rzecznika dyscyplinarnego, których na rozprawie uzupe!ni' nie mo$na, sk!ad orzekaj#cy wydaje postanowienie o uzupe!nieniu przez rzecznika dyscyplinarnego tego materia!u, wskazuj#c zakres i termin jego uzupe!nienia. 2. Na postanowienie o uzupe!nieniu post&powania, o którym mowa w ust. 1, nie przys!uguje stronom za$alenie. 3. Po uzupe!nieniu post&powania rzecznik dyscyplinarny przedstawia komisji dyscyplinarnej wyniki post&powania uzupe!niaj#cego.

7

§ 24. Sk!ad orzekaj#cy mo$e z wa$nych przyczyn przerwa' rozpraw& na czas nie d!u$szy ni$ 21 dni. Je$eli po wznowieniu rozprawy sk!ad orzekaj#cy uleg! zmianie, rozpraw& prowadzi si& od pocz#tku. § 25. 1. Z przebiegu rozprawy sporz#dza si& protokó!, który powinien zawiera': oznaczenie sprawy, czasu i miejsca rozprawy oraz osób w niej uczestnicz#cych, przebieg rozprawy, a zw!aszcza o%wiadczenia i wnioski jej uczestników, tre%' wyja%nie" obwinionego, zezna" %wiadków, wyniki post&powania dowodowego oraz przytoczenie wniosków i innych o%wiadcze" rzecznika dyscyplinarnego, obwinionego i obro"cy, jak równie$ postanowienia sk!adu orzekaj#cego. 2. Protokó! podpisuj# przewodnicz#cy sk!adu orzekaj#cego i protokolant. 3. Protokó! mo$e by' sprostowany lub uzupe!niony na wniosek rzecznika dyscyplinarnego, obwinionego lub obro"cy. § 26. 1. Po wys!uchaniu g!osów stron sk!ad orzekaj#cy przyst&puje niezw!ocznie do narady nad orzeczeniem. 2. Narada i g!osowanie s# tajne. Oprócz cz!onków sk!adu orzekaj#cego mo$e by' przy nich obecny protokolant. 3. Narada i g!osowanie odbywaj# si& osobno co do winy i osobno co do kary. Przewodnicz#cy sk!adu orzekaj#cego g!osuje ostatni. § 27. 1. Postanowienia i orzeczenia sk!adu orzekaj#cego zapadaj# zwyk!# wi&kszo%ci# g!osów. 2. Przeg!osowany cz!onek sk!adu orzekaj#cego ma prawo zaznaczy' na orzeczeniu swoje zdanie odr&bne i z!o$y' na pi%mie jego uzasadnienie w ci#gu 7 dni od dnia og!oszenia orzeczenia. § 28. 1. Sk!ad orzekaj#cy orzeka zgodnie z przekonaniem opartym na ocenie dowodów ujawnionych w toku rozprawy. 2. Sk!ad orzekaj#cy wydaje orzeczenie o: 1) ukaraniu, w którym uznaje obwinionego winnym pope!nienia zarzucanego mu czynu i wymierza jedn# z kar dyscyplinarnych, albo 2) uniewinnieniu obwinionego od zarzutu pope!nienia przewinienia dyscyplinarnego, albo 3) umorzeniu post&powania dyscyplinarnego.

8

3. Przy wymiarze kary bierze si& pod uwag& stopie" winy, szkodliwo%' spo!eczn# i skutki czynu oraz postaw& etyczn# obwinionego, a tak$e jego zachowanie si& przed i po pope!nieniu przewinienia. 4. Je$eli obwiniony dopu%ci! si& kilku przewinie", wymierza si& jedn# kar& za wszystkie czyny !#cznie. § 29. 1. Orzeczenie dyscyplinarne sporz#dza si& na pi%mie. Orzeczenie to zawiera: 1) nazw& komisji dyscyplinarnej, dat& i miejsce rozpoznania, numer sprawy oraz dat& wydania orzeczenia; 2) tytu!y naukowe i stopnie naukowe oraz imiona i nazwiska cz!onków sk!adu orzekaj#cego, rzecznika dyscyplinarnego i protokolanta; 3) tytu! naukowy lub stopie" naukowy, imi& i nazwisko, stanowisko s!u$bowe, miejsce i dat& urodzenia obwinionego; 4) dok!adne okre%lenie czynu pope!nionego przez obwinionego; 5) rozstrzygni&cie komisji dyscyplinarnej; 6) pouczenie o prawie wniesienia odwo!ania do wy$szej komisji dyscyplinarnej. 2. Uzasadnienie orzeczenia sporz#dza si& na pi%mie w terminie 7 dni od dnia jego og!oszenia. 3. Uzasadnienie orzeczenia powinno zawiera' ustalenia faktyczne przez wskazanie, jakie fakty sk!ad orzekaj#cy uzna! za udowodnione lub nieudowodnione, na jakich opar! si& dowodach i dlaczego nie da! wiary dowodom przeciwnym, a tak$e przytoczenie okoliczno%ci, jakie sk!ad orzekaj#cy wzi#! pod uwag& przy wymiarze kary. Uzasadnienie powinno tak$e wskaza' podstaw& prawn#. 4. Orzeczenie i uzasadnienie podpisuj# wszyscy cz!onkowie sk!adu orzekaj#cego. § 30. 1. Orzeczenie og!asza si& bezpo%rednio po naradzie. Po og!oszeniu orzeczenia przewodnicz#cy sk!adu orzekaj#cego podaje ustnie zasadnicze powody rozstrzygni&cia. 2. W uzasadnionych przypadkach og!oszenie orzeczenia mo$e by' odroczone, nie d!u$ej ni$ na 7 dni, przy czym dzie" i godzina og!oszenia powinny by' podane na rozprawie. 3. Po og!oszeniu orzeczenia przewodnicz#cy sk!adu orzekaj#cego poucza obwinionego o trybie i terminie wniesienia odwo!ania.

9

4. Orzeczenie komisji dyscyplinarnej wraz z uzasadnieniem dor&cza si& obwinionemu oraz jego obro"cy, rzecznikowi dyscyplinarnemu, ministrowi nadzoruj#cemu instytut, dyrektorowi instytutu, w terminie 14 dni od dnia og!oszenia orzeczenia.

Rozdzia" 6 Post)powanie odwo"awcze § 31. 1. Od orzeczenia komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji obwinionemu, jego obro"cy i rzecznikowi dyscyplinarnemu przys!uguje prawo wniesienia odwo!ania do wy$szej komisji dyscyplinarnej. 2. Odwo!anie w dwóch egzemplarzach wnosi si& za po%rednictwem komisji dyscyplinarnej, która wyda!a orzeczenie, w terminie 14 dni od dnia dor&czenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem. Po przyj&ciu odwo!ania przewodnicz#cy komisji dyscyplinarnej przesy!a je niezw!ocznie wraz z aktami sprawy do wy$szej komisji dyscyplinarnej. 3. Odwo!anie mo$e by' cofni&te najpó)niej przed rozpocz&ciem rozprawy odwo!awczej. 4. Orzeczenie komisji dyscyplinarnej, od którego nie zosta!o w przewidzianym terminie wniesione odwo!anie, staje si& prawomocne i podlega wykonaniu. § 32. 1. Przewodnicz#cy wy$szej komisji dyscyplinarnej, po stwierdzeniu, $e odwo!anie zosta!o wniesione przez osob& uprawnion# w terminie przewidzianym w § 31 ust. 2, wyznacza sk!ad orzekaj#cy i kieruje spraw& na posiedzenie niejawne. 2. Sk!ad orzekaj#cy wy$szej komisji dyscyplinarnej, na posiedzeniu niejawnym, wyznacza termin rozprawy, rozstrzyga o konieczno%ci wezwania %wiadków lub dopuszczenia innych dowodów wskazanych w odwo!aniu. § 33. Przewodnicz#cy wy$szej komisji dyscyplinarnej odrzuca odwo!anie w razie wniesienia go po up!ywie terminu przewidzianego w § 31 ust. 2 lub przez osob& nieuprawnion#. Na postanowienie przewodnicz#cego przys!uguje za$alenie do wy$szej komisji dyscyplinarnej. Za$alenie wnosi si& w terminie 7 dni od daty dor&czenia postanowienia. § 34. 1. Rozpraw& odwo!awcz# rozpoczyna ustne sprawozdanie, w którym cz!onek sk!adu orzekaj#cego wy$szej komisji dyscyplinarnej, wyznaczony jako sprawozdawca, przedstawia 10

przebieg dotychczasowego post&powania dyscyplinarnego, tre%' zaskar$onego orzeczenia, przytoczone w odwo!aniu zarzuty oraz okoliczno%ci faktyczne sprawy, jak równie$ zawiadamia strony o postanowieniu sk!adu orzekaj#cego w przedmiocie dopuszczenia dowodów. 2. Rzecznik dyscyplinarny, obwiniony i jego obro"ca mog# sk!ada' wyja%nienia, o%wiadczenia i wnioski ustnie lub na pi%mie. 3. Przed zako"czeniem rozprawy odwo!awczej przewodnicz#cy sk!adu orzekaj#cego udziela g!osu rzecznikowi dyscyplinarnemu, obwinionemu i obro"cy, przy czym pierwszy g!os przys!uguje stronie, która wnios!a odwo!anie. § 35. 1. Wy$sza komisja dyscyplinarna: 1) utrzymuje w mocy orzeczenie, od którego wniesiono odwo!anie, albo 2) uchyla orzeczenie w ca!o%ci lub w cz&%ci i wydaje nowe orzeczenie w tym zakresie, albo 3) uchyla orzeczenie w ca!o%ci i przekazuje spraw& do ponownego rozpoznania, albo 4) umarza post&powanie, je$eli oka$e si&, $e zachodz# okoliczno%ci przewidziane w § 2 ust. 1. 2. Wy$sza komisja dyscyplinarna, mo$e orzec kar& surowsz# tylko wówczas, gdy orzeczenie zosta!o zaskar$one przez rzecznika dyscyplinarnego.

Rozdzia" 7 Wykonywanie orzecze& § 36. Prawomocne orzeczenia komisji dyscyplinarnej i wy$szej komisji dyscyplinarnej podlegaj# niezw!ocznemu wykonaniu. § 37. Wykonywanie orzecze" zarz#dza minister nadzoruj#cy instytut, w którym jest zatrudniony pracownik naukowy lub badawczo-techniczny. Kar& wykonuje dyrektor instytutu.

11

Rozdzia" 8 Zatarcie kar dyscyplinarnych § 38. O zatarciu kary orzeka na posiedzeniu niejawnym komisja dyscyplinarna, która orzeka!a w sprawie w pierwszej instancji. § 39. W przypadku likwidacji komisji dyscyplinarnej w instytucie, o zatarciu kary orzeka na posiedzeniu niejawnym wy$sza komisja dyscyplinarna. § 40. Traci moc rozporz#dzenie Ministra Nauki z dnia 26 wrze%nia 2001 r. w sprawie post&powania dyscyplinarnego w stosunku do mianowanych pracowników naukowych zatrudnionych w jednostkach badawczo-rozwojowych (Dz. U. Nr 118, poz. 1264). § 41. Rozporz#dzenie wchodzi w $ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia.

Minister Nauki i Szkolnictwa Wy$szego

12

Uzasadnienie Projektowane rozporz#dzenie wykonuje upowa$nienie ustawowe zawarte w art. 61 ustawy z dnia …………………… o instytutach badawczych (Dz. U. Nr …., poz. ….). Projektowane rozporz#dzenie okre%la: 1) tryb post&powania wyja%niaj#cego i dyscyplinarnego w pierwszej i drugiej instancji wobec pracowników naukowych i badawczo-technicznych zatrudnionych w instytutach badawczych; 2) sposób i warunki wzywania i przes!uchiwania obwinionego, %wiadków i bieg!ych oraz przeprowadzania innych dowodów w sprawach dyscyplinarnych; 3) sposób wykonywania kar dyscyplinarnych oraz ich zatarcia. Projektowane rozporz#dzenie, ze wzgl&du na charakter spraw, których dotyczy, okre%la w sposób szczegó!owy tryb post&powania dyscyplinarnego w obu instancjach. Regulacje dotycz#ce trybu post&powania wyja%niaj#cego i dyscyplinarnego umo$liwiaj# wyja%nienie wszystkich okoliczno%ci sprawy w celu potwierdzenia lub wykluczenia wysuni&tych zarzutów wobec obwinionego pracownika naukowego lub badawczo-technicznego. Przewiduje si& równie$ prawo obwinionego do obrony oraz prawo do wniesienia odwo!ania od orzeczenia komisji dyscyplinarnej. Rzecznika dyscyplinarnego do udzia!u w post&powaniu przed komisj# dyscyplinarn# powo!uje rada naukowa instytutu, a do udzia!u przed komisj# dyscyplinarn# drugiej instancji – minister w!a%ciwy do spraw nauki. Rzecznik dyscyplinarny jest powo!ywany na okres trwania kadencji komisji dyscyplinarnej. Post&powanie dyscyplinarne poprzedzone jest post&powaniem wyja%niaj#cym, którego wszcz&cie poleca rzecznikowi dyscyplinarnemu rada naukowa instytutu badawczego po otrzymaniu informacji o ra$#cym naruszeniu przez pracownika naukowego lub badawczo-technicznego instytutu obowi#zków lub uchybieniu godno%ci pracownika naukowego. Je$eli wyniki post&powania wyja%niaj#cego wskazuj# na zasadno%' wysuni&tych zarzutów, rzecznik dyscyplinarny sk!ada komisji dyscyplinarnej wniosek o wszcz&cie post&powania dyscyplinarnego, po uprzednim zapoznaniu z tre%ci# wniosku osoby, której post&powanie

13

dotyczy. Wniosek powinien zawiera' dok!adne okre%lenie zarzucanego czynu, proponowany rodzaj i wymiar kary oraz uzasadnienie oparte na wynikach post&powania wyja%niaj#cego. W trakcie post&powania dyscyplinarnego komisja dyscyplinarna wzywa obwinionego, %wiadków i bieg!ych, wys!uchuje g!osów stron oraz zapoznaje si& z innymi dowodami w sprawie. Sk!ad orzekaj#cy orzeka zgodnie z przekonaniem opartym na ocenie dowodów ujawnionych w toku sprawy. Z przebiegu post&powania sporz#dza si& protokó!. Orzeczenie komisji dyscyplinarnej, wraz z uzasadnieniem, sporz#dza si& na pi%mie oraz dor&cza

si&

obwinionemu,

jego

obro"cy,

rzecznikowi

dyscyplinarnemu,

ministrowi

nadzoruj#cemu instytut i dyrektorowi instytutu. Od orzeczenia komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji obwinionemu, jego obro"cy i rzecznikowi dyscyplinarnemu przys!uguje prawo wniesienia odwo!ania. Odwo!anie w dwóch egzemplarzach wnosi si& za po%rednictwem komisji dyscyplinarnej, która wyda!a orzeczenie, w terminie 14 dni od dnia dor&czenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem. Prawomocne orzeczenia komisji dyscyplinarnej i wy$szej komisji dyscyplinarnej podlegaj# niezw!ocznemu wykonaniu. Wykonywanie orzecze" zarz#dza minister nadzoruj#cy instytut, w którym jest zatrudniony pracownik naukowy lub badawczo-techniczny. Kar& wykonuje dyrektor instytutu. O zatarciu kary orzeka na posiedzeniu niejawnym komisja dyscyplinarna, która orzeka!a w sprawie w pierwszej instancji. W przypadku likwidacji komisji dyscyplinarnej w instytucie badawczym, o zatarciu kary orzeka na posiedzeniu niejawnym wy$sza komisja dyscyplinarna.

Opinia o zgodno!ci projektu rozporz"dzenia z prawem Unii Europejskiej Projekt rozporz#dzenia zostanie przes!any do Komitetu Integracji Europejskiej w celu uzyskania opinii tym zakresie.

14

OCENA SKUTKÓW REGULACJI

1. Podmioty na które oddzia"uje projektowane rozporz#dzenie. Projektowane rozporz#dzenie okre%la tryb post&powania dyscyplinarnego wobec pracowników naukowych i badawczo-technicznych zatrudnionych w instytutach badawczych w przypadku stwierdzenia ra$#cego naruszenia przez nich obowi#zków lub uchybienia godno%ci pracownika nauki. Rozporz#dzenie oddzia!uje zatem bezpo%rednio na instytuty badawcze, w szczególno%ci na pracowników naukowych i badawczo-technicznych tych instytutów.

2. Konsultacje spo"eczne i %rodowiskowe W trakcie prac nad rozporz#dzeniem przeprowadzone b&d# konsultacje z przedstawicielami %rodowiska, którego projekt przede wszystkim dotyczy, tj. instytutów badawczych. W konsultacjach b&dzie uczestniczy!a Rada G!ówna Instytutów Badawczych jako organ przedstawicielski tych instytutów. Projekt zostanie równie$ poddany uzgodnieniom ze zwi#zkami zawodowymi dzia!aj#cymi w pionie nauki – NSZZ Solidarno%' oraz OPZZ. Ponadto, projekt ustawy b&dzie zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wy$szego (http://bip.mnisw.gov.pl) zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dzia!alno%ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414).

3. Wp"yw projektowanej regulacji na sektor finansów publicznych, w tym na wydatki i dochody bud'etu pa&stwa i bud'etów jednostek samorz#du terytorialnego Wej%cie w $ycie projektowanego rozporz#dzenia nie b&dzie mia!o wp!ywu na sektor finansów publicznych, ani na wydatki i dochody bud$etu pa"stwa i bud$etów jednostek samorz#du terytorialnego. Ewentualne koszty zwi#zane z pracami komisji dyscyplinarnych w pierwszej instancji b&d# ponosi!y instytuty badawcze, w których te komisje b&d# dzia!a!y. Obs!ug& prac wy$szej komisji dyscyplinarnej - zgodnie z projektowanym rozporz#dzeniem – zapewni urz#d obs!uguj#cy ministra w!a%ciwego do spraw nauki. Nale$y jednak zaznaczy', $e odwo!ania w sprawach

15

dyscyplinarnych wnoszone s# sporadycznie, a koszty niewielkie.

4. Wp"yw projektu ustawy na rynek pracy Projektowane rozporz#dzenie nie b&dzie mia!o wp!ywu na krajowy rynek pracy.

5. Wp"yw projektu ustawy na konkurencyjno%( gospodarki i przedsi)biorczo%(, w tym na funkcjonowanie przedsi)biorstw Projektowane rozporz#dzenie nie b&dzie mia!o wp!ywu na konkurencyjno%' gospodarki i przedsi&biorczo%', ani na funkcjonowanie przedsi&biorstw.

6. Wp"yw projektu ustawy na sytuacj) i rozwój regionalny Projektowane rozporz#dzenie nie b&dzie mia!o wp!ywu na sytuacj& i rozwój regionalny.

31-1-dg

16