Druk nr 1622 Warszawa, 24 listopada 2008 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja
Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu ni"ej podpisani pos!owie wnosz# projekt ustawy:
- o zmianie ustawy o ekwiwalencie pieni!"nym z tytu#u prawa do bezp#atnego w!gla dla osób uprawnionych z przedsi!biorstw robót górniczych. Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy upowa"niamy pana pos!a Tadeusza Motowid!$. (-) Leszek Aleksandrzak; (-) Henryk Go!$biewski; (-) Tomasz Kami%ski; (-) Witold Klepacz; (-) Jan Kochanowski; (-) Janusz Kraso%; (-) Wac!aw Martyniuk; (-) Zbigniew Matuszczak; (-) Krzysztof Matyjaszczyk; (-) Tadeusz Motowid!o; (-) Wojciech Pomajda; (-) Stanis!aw Rydzo%; (-) Stanis!aw Stec; (-) Wies!aw Andrzej Szczepa%ski; (-) Tadeusz Tomaszewski; (-) Stanis!aw Wzi#tek; (-) Ryszard Zbrzyzny.
Projekt
USTAWA z dnia ……………………….. 2008 r. o zmianie ustawy o ekwiwalencie pieni!"nym z tytu#u prawa do bezp#atnego w!gla dla osób uprawnionych z przedsi!biorstw robót górniczych Art. 1 W ustawie z dnia 6 lipca 2007 r. o ekwiwalencie pieni$"nym z tytu!u prawa do bezp!atnego w$gla dla osób uprawnionych z przedsi$biorstw robót górniczych (Dz. U. Nr 147, poz. 1031) wprowadza si$ nast$puj#ce zmiany: 1. Art. 2 pkt.1 otrzymuje brzmienie: 1) „osoby uprawnione – emerytów i rencistów maj#cych ustalone prawo do emerytury lub renty, którzy pobierali bezp!atny w$giel w naturze od przedsi$biorstw robót górniczych i Przedsi$biorstwa Budowy Szybów w Bytomiu oraz wdowy, wdowców i sieroty maj#cych ustalone prawo do renty rodzinnej po by!ych pracownikach, uprawnionych do bezp!atnego w$gla na podstawie Uk!adu Zbiorowego Pracy dla pracowników zak!adów górniczych z dnia 21 grudnia 1991 r. i którzy uzyskali emerytur$ lub rent$ przed dniem 1 stycznia 2007 r. a po dniu 31 grudnia 1994 r. utracili prawo do ekwiwalentu pieni$"nego z tytu!u prawa do bezp!atnego w$gla”. 2. W art. 3 dopisuje si$ ust$p 3 o brzmieniu: ust. 3. „Pod poj$ciem zaspokojenie prawa nie rozumie si$ w!#czenia kwoty ekwiwalentu pieni$"nego do podstawy wymiaru emerytury lub renty”. 3. Art. 7 ust. 3 otrzymuje brzmienie: ust. 3. „Do wniosku, o którym mowa w ust. 2, nale"y do!#czy& dokument potwierdzaj#cy uprawnienie do ekwiwalentu i okre'laj#cy jego wysoko'& oraz o'wiadczenie osoby uprawnionej o nie pobieraniu w ca!o'ci lub cz$'ci od 1 stycznia 2002 r. ekwiwalentu lub bezp!atnego w$gla w naturze”. 4. Art. 7 ust. 7 otrzymuje brzmienie: ust. 7. „Ekwiwalent jest wyp!acany wed!ug nast$puj#cego harmonogramu: 1) za rok 2002 i 2003 – w 2009 r.; 2) za rok 2004 i 2005 – w 2010 r.; 3) za rok 2006 i 2007 – w 2011 r.; 4) za rok 2008 i 2009 – w 2012 r.; 5) za rok 2010 i 2011 – w 2013 r.; 6) za rok 2012 i 2013 – w 2014 r.; 7) za rok 2014 i 2015 – w 2015 r.” Art. 2 Ustawa wchodzi w "ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia.
UZASADNIENIE Prowadzona polityka Pa%stwa poprzez zastosowanie cen urz$dowych na w$giel w latach 90-tych a równocze'nie narzucenie cen wolnorynkowych wobec górnictwa w szczególno'ci za zu"yt# energi$, doprowadzi!a do ograniczenia, a nawet zaprzestania inwestycji w górnictwie. T$ sytuacj$ jak najbardziej odczu!y Przedsi$biorstwa Robót Górniczych i Przedsi$biorstwa Budowy Szybów, które to przedsi$biorstwa powo!ane by!y do prowadzenia robót inwestycyjno-górniczych w kopalniach. Kopalnie w ramach oszcz$dno'ci same wykonywa!y najbardziej potrzebne roboty inwestycyjne, rezygnuj#c z wykonania wi$kszo'ci robót inwestycyjnych zlecanych na zewn#trz, tzn. do PRG i PBSz jako przedsi$biorstw specjalistycznych. Poprzez tak# gospodark$ PRG i PBSz z uwagi na braki frontu robót, popad!y w k!opoty finansowe, a tym samym zacz$!y ogranicza& zatrudnienie. Jednym ze sposobów poprawy sytuacji finansowej okaza!y si$ postanowienia ustawy z dnia 29 wrze'nia 1994 r. o zmianie ustawy – Kodeks Pracy oraz o zmianie niektórych wyroków (Dz. U. Nr 113 poz. 547), które w art. 9 pozwala!y stronom Zak!adowego Uk!adu Zbiorowego Pracy odst#pi& od stosowania niektórych uprawnie% i 'wiadcze%. Przedsi$biorstwa Robót Górniczych i Przedsi$biorstwa Budowy Szybów b$d#c w trudnej sytuacji finansowej zagra"aj#cej redukcj# zatrudnienia, w ramach mniejszego z!a, zdecydowa!y si$ skorzysta& z mo"liwo'ci odst#pienia od stosowanych 'wiadcze%, miedzy innymi od bezp!atnego w$gla w naturze, jak te" ekwiwalentu pieni$"nego za ten w$giel dla by!ych pracowników przedsi$biorstwa. Wtedy to, na podstawie art. 10 omawianej ustawy, przekazano wnioski do ZUS, celem w!#czenia do podstawy wymiaru 'wiadczenia emerytalnego, czy te" rentowego, ekwiwalentu pieni$"nego za nale"ny bezp!atny w$giel by!ym pracownikom. W!#czenie do podstawy wymiaru emerytur i rent nast$powa!o w ró"nych terminach w zale"no'ci od kondycji finansowej poszczególnych przedsi$biorstw. Wi$kszo'& uprawnionych nie mog!a w!#czy& do podstawy wymiaru 'wiadczenia kwoty ekwiwalentu pieni$"nego za bezp!atny w$giel, gdy" ta podstawa wymiaru przekracza!a ju" dopuszczalne 250 %. Na podstawie postanowie% art. 55 ustawy z dnia 25 listopada 1998 r. o dostosowaniu górnictwa w$gla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych, Zak!ad Ubezpiecze% Spo!ecznych przej#! od zak!adów obj$tych t# ustaw# obowi#zek wyp!aty ekwiwalentu pieni$"nego z tytu!u prawa do bezp!atnego w$gla, dla osób uprawnionych do bezp!atnego w$gla na podstawie Uk!adu Zbiorowego Pracy, które uzyska!y emerytur$ lub rent$ przed dniem 31 grudnia 2006 r. Rozporz#dzeniem Ministra Gospodarki z dnia 30 kwietnia 1999 r. w sprawie szczególnych zasad przeprowadzania ekwiwalentu pieni$"nego z tytu!u prawa do bezp!atnego w$gla i wyp!acania tego ekwiwalentu oraz zasad redukowania kosztów deputatu w$glowego i rent wyrównawczych, uprawnienia do przej$cia przez ZUS ograniczono do zatrudnionych w przedsi$biorstwach górniczych. Takie uregulowanie wywo!a!o fal$ pozwów do s#dów przez uprawnionych pracowników przedsi$biorstw robót górniczych. Werdykty by!y ró"ne, cz$'& pozytywnych i cz$'& negatywnych. W ustawie z dnia 21 grudnia 2001 r. o zmianie ustaw (…..) Dz. U. Nr 154 poz. 1802, w art. 55 ust. 1 dokonano zmiany poprzez ograniczenie mo"liwo'ci przekazania do ZUS realizacji ekwiwalentu pieni$"nego za bezp!atny w$giel w naturze do „kopal% ca!kowicie likwidowanych”. Zmiany te spowodowa!y dalsz# fal$ pozwów pracowników przedsi$biorstw,
!#cznie ze skierowaniem sprawy do Trybuna!u Konstytucyjnego, który w sprawie SK 20/04 wyrokiem z dnia 12.12.2005 r. orzek!, "e art. 55 ust. 1 w cz$'ci obejmuj#cej zwrot „z kopal% ca!kowicie likwidowanych” jest niezgodny z art. 64 ust. 2 w zwi#zku z art. 32 Konstytucji RP. W ramach realizacji orzeczenia Trybuna!u Konstytucyjnego, wprowadzono mo"liwo'& przywrócenia uprawnie% do ekwiwalentu pieni$"nego dla osób uprawnionych z przedsi$biorstw robót górniczych i PBSz. Ustawa z dnia 6 lipca 2007 r. o ekwiwalencie pieni$"nym z tytu!u prawa do bezp!atnego w$gla dla osób uprawnionych z przedsi$biorstw robót górniczych – za osoby uprawnione uwa"a osoby, które uzyska!y uprawnienia emerytalne czy rentowe przed dniem 1 stycznia 2007 r. a które po 31 grudnia 2001 r. nie pobiera!y ekwiwalentu za bezp!atny w$giel. Projektowana zmiana ustawy pozwala uzna& za osoby uprawnione emerytów i rencistów, którzy uzyskali prawo do 'wiadczenia przed 1 stycznia 2007 r. a utracili prawo do ekwiwalentu za bezp!atny w$giel po dniu 31 grudnia 1994 r. Projektodawcy zaznaczaj#, "e poszkodowani emeryci i renci'ci nie czekaj#c na nowelizacj$ ustawy skierowali wiele pozwów przeciwko ZUS-owi do s#dów okr$gowych. Cz$'& pozwów zosta!a ju" przez s#dy pozytywnie rozpatrzona. Tym bardziej wnioskowana nowelizacja winna by& przez Sejm niezw!ocznie uchwalona. Projekt nie zosta! poddany konsultacjom, o których mowa w art. 34 ust. 3 Regulaminu Sejmu RP. Projekt ograniczy obci#"enia bud"etu pa%stwa wywo!ane przysz!ymi wyrokami s#dów powszechnych. W chwili obecnej nie znana jest liczba osób b$d#cych beneficjentami tej ustawy. Projekt regulacji nie jest obj$ty zakresem prawa UE.
Warszawa, 8 grudnia 2008 r. BAS – WAEM – 3382/08 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Opinia w sprawie zgodno$ci z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ekwiwalencie pieni!"nym z tytu#u prawa do bezp#atnego w!gla dla osób uprawnionych z przedsi!biorstw robót górniczych (przedstawiciel wnioskodawców: pose# Tadeusz Motowid#o) Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwa!y Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Monitor Polski z 2002 r., Nr 23, poz. 398 ze zm.) sporz#dza si$ nast$puj#c# opini$:
1. Przedmiot projektu ustawy Projekt ustawy przewiduje zmian$ ustawy z dnia 6 lipca 2007 r. o ekwiwalencie pieni$"nym z tytu!u prawa do bezp!atnego w$gla dla osób uprawnionych z przedsi$biorstw robót górniczych (Dz. U. Nr 147, poz. 1031). W projekcie zmienia si$ definicje osób uprawnionych, wy!#cza si$ w!#czenie kwoty ekwiwalentu pieni$"nego do podstawy wymiaru emerytury lub renty, uzupe!nia si$ zakres dokumentacji przedk!adanej przy wniosku o oraz dokonuje zmian harmonogramu wyp!at ekwiwalentu. 2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii obj!tej projektem Prawo Unii Europejskiej nie obejmuje materii projektu ustawy. 3. Analiza przepisów projektu pod k%tem ustalonego stanu prawa Unii Europejskiej Projekt ustawy nie jest obj$ty zakresem prawa Unii Europejskiej.
4. Konkluzje Projekt ustawy o zmianie ustawy o ekwiwalencie pieni$"nym z tytu!u prawa do bezp!atnego w$gla dla osób uprawnionych z przedsi$biorstw robót górniczych nie jest obj$ty zakresem prawa Unii Europejskiej. Opracowa!: Zespó! Prawa Europejskiego Akceptowa!: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Micha! Królikowski
Deskryptory bazy REX: Unia Europejska ,emerytury i renty, górnictwo
2
Warszawa, 8 grudnia 2008 r.
BAS – WAEM – 3383/08
Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej Opinia w sprawie, czy poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o ekwiwalencie pieni!"nym z tytu#u prawa do bezp#atnego w!gla dla osób uprawnionych z przedsi!biorstw robót górniczych (przedstawiciel wnioskodawców: pose# Tadeusz Motowid#o) jest projektem ustawy wykonuj%cej prawo Unii Europejskiej Projekt ustawy przewiduje zmian$ ustawy z dnia 6 lipca 2007 r. o ekwiwalencie pieni$"nym z tytu!u prawa do bezp!atnego w$gla dla osób uprawnionych z przedsi$biorstw robot górniczych (Dz. U. Nr 147, poz. 1031). W projekcie zmienia si$ definicje osób uprawnionych, wy!#cza si$ w!#czenie kwoty ekwiwalentu pieni$"nego do podstawy wymiaru emerytury lub renty, uzupe!nia si$ zakres dokumentacji przedk!adanej przy wniosku o wyp!at ekwiwalentu oraz dokonuje zmian harmonogramu wyp!at ekwiwalentu. Projekt nie zmierza do wykonania prawa Unii Europejskiej. Projekt ustawy o zmianie ustawy o ekwiwalencie pieni$"nym z tytu!u prawa do bezp!atnego w$gla dla osób uprawnionych z przedsi$biorstw robót górniczych nie jest projektem ustawy wykonuj#cej prawo Unii Europejskiej. Opracowa!: Zespó! Prawa Europejskiego Akceptowa!: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Micha! Królikowski Deskryptory bazy REX: Unia Europejska, emerytury i renty, górnictwo
Warszawa.I I stvcznia2009 r
TadeuszMoToWID o KP Lewica
KSETAB
\l, Rsf '
K 1'SEJ\
z1.0'r.20cs
w P Y F. l
o
Pan
Bronis awKoMoRowSKI Marsza ek Seimu RP
W nawi4zaniu do pisma Marsza ka Sejmu RP znak I]S-193-P / 08 z drua 22 grudnia 2008 r. w sprawie usta \,To ekwiwalencie pieni nym z tyfu u prawa do bezp atnego w gla d1a osób uprawnionych z przedsi biorstw robót górniczych w imieniu pos ów w oskodawcÓw irrformuj , ze obecnie dok adna liczba ewentuainych uprawnionych jest trudna do okre lenia z uwag1 na fakt, i przedsi biorstwa te uleg y likwidacji lub przekszta ceniu. Szacunkowo mo na przyj4 , e problem ten dotyczy by ych przedsi biorstrv robót górniczych, a mianou'icie: - PRG-Bvtom - PRc-Katowice . PRG-Mys owice - PRG-Gliwice - PRG-Rybnik - PRG-Walbrzych - PRG-Bytom W ka dym przedsi biorstwie upowa onych by o oko o 500 osób, w zwi4zku z up ywem czasu liczba ta mog a u1ecobni eniudo 200-250osób. obecny koszt tony w gla kamiennego wynosi oko o 600 z . A wi c po 200 osób z7 przedsi biorstw x 3 tony/rok x 600 z / tona wynosi 2,52 mln zt rocznie. Z wielkim prawdopodobie stwem prz1li mo na, e skutki wprowadzenia ustawy waha yby si w granicach oko o 2,5 mln z ' rocznie. Wydatki te nale sfinansowa z bud etu pa stwa.