Druk nr 1284 Warszawa, 5 wrze!nia 2008 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja
Pan Bronis"aw Komorowski Marsza"ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu ni#ej podpisani pos"owie wnosz$ projekt ustawy:
- o zmianie ustawy o !wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze !rodków publicznych. Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy upowa#niamy pani$ pose" Joann% Senyszyn. (-) Romuald Ajchler; (-) Anna Ba&kowska; (-) Eugeniusz Czykwin; (-) Tomasz Garbowski; (-) Witold Gintowt-Dziewa"towski; (-) Henryk Go"%biewski; (-) Ryszard Kalisz; (-) Witold Klepacz; (-) Jan Kochanowski; (-) Wac"aw Martyniuk; (-) Krzysztof Matyjaszczyk; (-) Grzegorz Napieralski; (-) Wojciech Olejniczak; (-) Artur Ostrowski; (-) Stanis"aw Rydzo&; (-) Joanna Senyszyn; (-) El#bieta Streker-Dembi&ska; (-) Wies"aw Andrzej Szczepa&ski; (-) Tadeusz Tomaszewski; (-) Marek Wiki&ski; (-) Stanis"aw Wzi$tek; (-) Janusz Zemke.
Projekt USTAWA z dnia
2008 r.
o zmianie ustawy o !wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze !rodków publicznych Art. 1 W ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o !wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze !rodków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135) wprowadza si% nast%puj$ce zmiany: 1) w art. 15 dodaje si% ust. 1a brzmieniu: „1a. 'wiadczeniobiorcy maj$ równie#, na zasadach okre!lonych w ustawie, prawo do !wiadcze& opieki zdrowotnej, których celem jest wydanie zdrowego potomstwa, w tym do stosowania zap"odnienia pozaustrojowego w ramach trzech cykli.”, 2) w art. 27 w ust. 1 pkt 5 otrzymuje brzmienie: „5) prowadzenie bada& profilaktycznych obejmuj$cych kobiety w ci$#y, w tym bada& prenatalnych zalecanych w grupach ryzyka i u kobiet powy#ej 3 5 roku #ycia oraz profilaktyki stomatologicznej,”. Art. 2 1. Ustawa wchodzi w #ycie po up"ywie 14 dni od dnia og"oszenia, z zastrze#eniem ust. 2. 2. Przepisy ustawy zostan$ po raz pierwszy zastosowane w post%powaniu w sprawie zawarcia umów ze !wiadczeniodawcami na 2009 r.
Uzasadnienie Celem projektowanej ustawy o zmianie ustawy o !wiadczeniach zdrowotnych finansowanych ze !rodków publicznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 210, 2135) jest ustanowienie nowego porz$dku prawnego w bardzo wa#nej kwestii spo"ecznej, która dotyczy w Polsce ponad miliona par dotkni%tych niep"odno!ci$. Definicja zdrowia reprodukcyjnego zak"ada, #e jest to dobrostan fizyczny, psychiczny i spo"eczny zwi$zany ze spe"nieniem oczekiwa& rozrodczych. Niep"odno!( jest zatem bez w$tpienia chorob$. WHO uznaje j$ za chorob% spo"eczn$ ze wzgl%du na zasi%g (dotyczy 10-15% populacji, czyli 60-80 min par) i skutki. Nale#$ do nich: utrata zainteresowania codziennymi zaj%ciami, nie opuszczaj$ca depresja, napi%te kontakty z rodzin$, partnerem, kolegami. Pojawiaj$ si% trudno!ci w my!leniu o czym! innym ni# niep"odno!(, wysoki poziom niepokoju, zmniejszona wydolno!( do wykonywania zada&, trudno!ci z koncentracj$. W!ród objawów psychologicznych wymienia si% równie# zaburzenia snu, zmiany apetytu (wzrost lub obni#enie), nadu#ywanie leków i alkoholu. Pojawiaj$ si% my!li o !mierci lub samobójstwie, dochodzi do spo"ecznej izolacji. Jak pisze prof. Szamatowicz, „stres niep"odno!ci” porównywalny jest ze stresem po rozpoznaniu chorób nowotworowych oraz zawa"u mi%!nia sercowego i tylko AIDS jest postrzegany jako choroba o negatywnym wi%kszym wp"ywie na #ycie. Niep"odno!( jest w Polsce niedowarto!ciowana. Prowadzi ona do g"%bokich zmian w uk"adzie partnerskim, w tym do rozwodów. Powszechnie stosowana definicja niep"odno!ci przyjmuje, #e o tej chorobie mo#na mówi(, je!li do ci$#y nie dochodzi po roku wspó"#ycia p"ciowego bez stosowania !rodków antykoncepcyjnych. Wspó"cze!nie niep"odno!( dotyczy w nieco wi%kszym stopniu m%#czyzn ni# kobiet. Do!( szeroki jest zakres metod leczniczych w niep"odno!ci które mo#na podzieli( na trzy grupy. Pierwsza grupa to post%powanie farmakologiczne, Druga - leczenie zabiegowe w tym chirurgia, mikrochirurgia i endoskopia zabiegowa. I wreszcie trzecia grupa to techniki rozrodu wspomaganego medycznie (ART) w tym pozaustrojowe zap"odnienie i przeniesienie embrionu, czyli metoda in vitro. W wielu przypadkach metoda in vitro stanowi$ jedyn$ szans% na ci$#%. Jest metod$ ostatniej szansy, gdy wcze!niejsze leczenie by"o nieskuteczne. Skuteczno!( leczenia t$ waha si% w przedziale 15-40%. Przeciwnicy leczenia niep"odno!ci za pomoc$ ART podkre!laj$ niskie procenty ci$# i porodów po ART zapominaj$c, #e przewy#szaj$ one to, co dzieje si% w sposób naturalny (w rozrodzie naturalnym obumiera do 70% embrionów). Powtarzanie cykli terapeutycznych prowadzi do powodzenia nawet w 70% przypadków. Artyku" 16 uniwersalnej deklaracji praw cz"owieka stanowi, #e „prawo do posiadania potomstwa jest podstawowym prawem cz"owieka". Stosowanie me-
tody in vitro umo#liwia realizacj% tego prawa. W Polsce dost%p do tego prawa jest ograniczony ze wzgl%du na wysokie koszty metody in vitro (koszt jednej procedury zap"odnienia pozaustrojowego wynosi !rednio 5 000 z", a z uwzgl%dnieniem kosztów poprzedzaj$cego leczenia farmakologicznego 9 000 z"). Stanowi to swoist$ dyskryminacj% ze wzgl%du na stan zamo#no!ci. Dlatego finansowanie zabiegów in vitro ze !rodków publicznych jest w pe"ni uzasadnione, jako zapewniaj$ce równy dost%p wszystkim ubezpieczonym. Przed"o#ony projekt zmierza do ustanowienia czytelnego porz$dku prawnego dla medycznych procedur wspomagania rodzicielstwa. Zmiany ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o !wiadczeniach zdrowotnych finansowanych ze !rodków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135), ograniczaj$ si% do dodania w art. 15 ust la i zmiany brzmienia art. 27 ust. 1 pkt. 5. W dodawanym przepisie chodzi o wyra#enie woli ustawodawcy, aby procedury medyczne wspomagania rozrodu by"y dost%pne i finansowane ze !rodków publicznych. Propozycja zmierza jednak do ograniczenia dost%pnych procedur do trzech cykli terapeutycznych. W obecnym stanie finansów publicznych przeznaczonych na s"u#b% zdrowia pa&stwa nie sta( na prowadzenie terapii w nieograniczonym zakresie. Zmiana w art. 27 ust. 1 pkt. 5 zmierza do usuni%cia oczywistego absurdu, jakim jest dopuszczenie bada& prenatalnych u przysz"ych matek, które przekroczy"y 40. rok #ycia. Po pierwsze: dlatego, #e zagro#enie chorobami okresu p"odowego gwa"townie ro!nie u kobiet, które przekroczy"y 35. rok #ycia. Po drugie: dlatego, #e kobiety, które przekroczy"y 40. rok #ycia wyj$tkowo rzadko decyduj$ si% na macierzy&stwo. Dlatego te# obecne brzmienie art. 27 ust. 1 pkt. 5 ustawy jest tylko pozornym za"atwieniem problemu. Daje uprawnienie osobom, które raczej z niego nie skorzystaj$, a odmawia go licznej grupie zainteresowanych kobiet, zagro#onych ci$#$ wysokiego ryzyka. Wprowadzenie planowanej nowelizacji spowoduje konieczno!( wydatkowania !rodków publicznych w kwocie 112 500 000 z" rocznie. Wielko!( populacji polskiej, wymagaj$cej leczenia metodami in vitro wynosi oko"o 25 000 par rocznie, z czego nie wi%cej ni# po"owa b%dzie zainteresowana zastosowaniem tych metod (12 500 x 9 000 z" = 112 500 000 z"). Przedmiot ustawy nie jest obj%ty prawem Unii Europejskiej. Projekt nie zosta" poddany konsultacjom, o których mowa w art. 34 ust. 3 Regulaminu Sejmu RP.
Warszawa, 22 wrze!nia 2008 r. BAS-WAEM-2430/08 Pan Bronis"aw Komorowski Marsza"ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Opinia prawna w sprawie zgodno!ci z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o !wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze !rodków publicznych (przedstawiciel wnioskodawców: pose" Joanna Senyszyn) Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwa"y Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2002 r., Nr 23, poz. 398, ze zmianami) sporz$dza si% nast%puj$c$ opini%:
1. Przedmiot projektu ustawy Projekt zak"ada wprowadzenie zmian do ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o !wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze !rodków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, ze zmianami). Proponuje si% zmian% przepisów dotycz$cych zakresu !wiadcze&, do których uprawnieni s$, na zasadach okre!lonych w tej ustawie, !wiadczeniobiorcy. Zmiany polegaj$ na: ! dodaniu przepisu okre!laj$cego prawo !wiadczeniobiorców do !wiadcze& opieki zdrowotnej, których celem jest wydanie zdrowego potomstwa, w tym stosowania zap"odnienia pozaustrojowego w ramach trzech cykli (dodanie nowego art. 15 ust. 1a ustawy), ! zmianie przepisu okre!laj$cego uprawnienie kobiet do przeprowadzenia bada& prenatalnych. Zmiana ta polega na obj%ciu tymi !wiadczeniami tak#e kobiet w wieku 35 – 40 lat (zmiana art. 27 ust. 1 pkt 5 ustawy). Projekt przewiduje wej!cie w #ycie ustawy po up"ywie 14 dni od dnia og"oszenia, z tym #e jej przepisy maj$ zosta( „po raz pierwszy zastosowane w post%powaniu w sprawie zawarcia umów ze !wiadczeniodawcami na 2009 r.” 2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii obj#tej projektem Prawo Unii Europejskiej nie reguluje kwestii zawartych w przepisach projektu.
2
3. Analiza przepisów projektu pod k$tem ustalonego stanu prawa Unii Europejskiej Przepisy projektu nie nale#$ do materii regulacji prawa Unii Europejskiej. 4. Konkluzja Przedmiot projektu ustawy o zmianie ustawy o !wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze !rodków publicznych nie jest obj%ty prawem Unii Europejskiej. Sporz!dzi": Zespó" Prawa Europejskiego Akceptowa": Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Micha" Królikowski
Deskryptory bazy REX: projekt ustawy, Unia Europejska, ochrona zdrowia
Warszawa, 22 wrze!nia 2008 r. BAS-WAEM-2431/08 Pan Bronis"aw Komorowski Marsza"ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Opinia prawna w sprawie stwierdzenia – w trybie art. 95a ust. 3 Regulaminu Sejmu – czy poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o !wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze !rodków publicznych (przedstawiciel wnioskodawców: pose" Joanna Senyszyn) jest projektem ustawy wykonuj$cej prawo Unii Europejskiej Projekt zak"ada wprowadzenie zmian do ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o !wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze !rodków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, ze zmianami). Proponuje si% zmian% przepisów dotycz$cych zakresu !wiadcze&, do których uprawnieni s$, na zasadach okre!lonych w tej ustawie, !wiadczeniobiorcy. Zmiany polegaj$ na: ! dodaniu przepisu okre!laj$cego prawo !wiadczeniobiorców do !wiadcze& opieki zdrowotnej, których celem jest wydanie zdrowego potomstwa, w tym stosowania zap"odnienia pozaustrojowego w ramach trzech cykli (dodanie nowego art. 15 ust. 1a ustawy), ! zmianie przepisu okre!laj$cego uprawnienie kobiet do przeprowadzenia bada& prenatalnych, która polega na obj%ciu tymi !wiadczeniami tak#e kobiet w wieku 35 – 40 lat.(zmiana art. 27 ust. 1 pkt 5 ustawy). Przedmiot projektu ustawy nie jest obj%ty prawem Unii Europejskiej. Projekt nie ma na celu wykonania prawa Unii Europejskiej. Projekt ustawy o zmianie ustawy o Inspekcji Weterynaryjnej nie jest projektem ustawy wykonuj$cej prawo Unii Europejskiej. Sporz!dzi": Zespó" Prawa Europejskiego Akceptowa": Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Micha" Królikowski