แนวทางการศึกษาดูงานที่ประสพความสำเร็จในชุมชน โดย อุทัยวรรณ กาญจนกามล

แนวทางการศึกษาดูงานความสําเร็จในชุมชน วัตถุประสงค คือ1) ทําใหเกิดบรรยากาศการดูงานและการสนทนาทีน่ าประทับใจ 2) เจาภาพมีความรูสึกยินดี ภาคภูมิใจและไดประโยชนรวม 3) ผูศึกษามีโอกาสแลกเปลี่ยนเรียนรู ขุมพลังและภูมิปญญาในการ ทํางานจากชมรมซึง่ เรียกไดวาเปน “นักปฏิบัตกิ ารมือหนึ่ง”

วิธีเขาถึงชุมชนในเชิงบวก การสรรหาถอยคําและบรรยากาศที่เปนสุนทรียสนทนา 1) ปรับสุข

= ทักทาย ชืน่ ชมสถานที่และความเอื้ออารีของเจาภาพ บอกวัตถุประสงคในการมาครั้งนี้

2) ผูกมิตร

= ชวนคุย สรางบรรยากาศแหงมิตรภาพดวยรอยยิ้ม การไหว และแนะนํากลุม

3) เกาะติด = ถามถึงสิ่งดี ๆของที่นี่ อาทิ ของดี คนดีๆ ภาคี เครือขายดี ๆ เทศกาล งานบุญ 4) คิดดี

= ถามถึงสิ่งที่เขาไดเคยสรางสรรคกันมา ของที่นี่ วามีอะไรบาง?

5) จี้จุด

= ถามถึงความสําเร็จ ที่เคยทํามาในอดีตวามีอะไรบาง ทีเ่ ขาภาคภูมใิ จ?

6) จอไฟ

= ถามถึงเบื้องหลังหรือที่มาของความสําเร็จนั้น วามาจากอะไรบาง?

7) ใสเชื้อ

= ถามถึงความใฝฝนของเขาที่อยากเห็น มันเกิดขึน้ ที่นี่ ในอนาคต

8) เกื้อกูล

= บอกถึงโอกาสที่สามารถหาไดจากภายนอก เชน แหลงทุน แหลงขาย ฯลฯ

9) หนุนศรัทธา = ถามถึง ตัวแบบ วีรบุรุษในดวงใจ คนในอุดมคติ ที่เขาดําเนินรอยตาม

แสดงความชื่นชม อนุโมทนาในสิ่งที่เขาไดทาํ ดี อํานวยพรใหเขาประสพความสุข ความสําเร็จยิ่ง ๆขึ้นไปอีก 1

ตัวอยางของการเขาถึงชุมชนในเชิงบวก "เวทีชาวบาน ประสานความคิดเนรมิตผูสูงอายุภาคเหนือฟนดี" ในประเด็นเรื่อง "ความสําเร็จของชมรมในการทํางานสรางเสริมทันตสุขภาพผูสูงอายุในชุมชน” วิธีการนี้ จะเหมาะอยางยิ่งที่ หากมี Facilitator เปนผูถามนํา ตัวอยาง”คําถามที่ทรงพลัง”เมื่อไปศึกษา ดูงาน ฯ

ในขณะที่ทางเจาภาพนําเสนอผลงานที่ชมรมฯ ภาคภูมิใจ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

แรงบันดาลใจของผูคนที่มาทํางานที่นี่คืออะไร ? ความสําเร็จที่นาภาคภูมิใจของงานที่นี่ หนาตาเปนอยางไร ? มีปจจัยใดบางที่ชวยเสริมสงใหงานสําเร็จ ? กิจกรรมที่ทํามีอะไรบาง เปนอยางไร ? โครงการที่นี่ มีตนทุนของชุมชนอะไรบาง ? หากจะใหดีกวานี้ตองทํายังไงอีก ? สิ่งที่อยากใหเห็นในวันขางหนาคืออะไร ?

ลักษณะทั่วไปในแตละพื้นที่ ใชกระบวนการ เลาเรื่องความสําเร็จ(SST - Success Story Telling) 1) มี “คุณอํานวย”(Facilitator) ดําเนินการประชุม ใหเจาภาพเลาเรื่อง และสนทนา 2) มี ผูบันทึก (Note Takers) เพื่อการนําเสนอที่ชาญฉลาด อาจตองใหกลุมชวยกันก็ได 3) ควร มีเทปบันทึกเสียง และผูรับผิดชอบ ถอดเนื้อหาการสนทนาเพื่อทํารายงานในภายหลังการประชุม

อุทัยวรรณ กาญจนกามล สถาบันเสริมสรางพลังชุมชน

2